Binnenland.
Een belangwekkend advies van den Hoogen
Raad van Arbeid.
De Hooge Raad van Arbeid heeft zich, naar
wij vernemen, dezer dagen uitgesproken voor
privaatrechtelijke instellingen op sociaal ter
rein. Het betrof namelijk het ontwerp Land- en
Tuinbouwongevallenverzekering, waaromtrent
de Hooge Raad adviseerde, de uitvoering daar
van niet op te dragen aan Rijksverzekerings
bank, Raden van Arbeid of Verzekeringsraden
doch in handen te leggen van gelijkberechtigde,
naast elkander staande openbare instellingen en
in het vrije maatschappelijke leven opgekomen
bedrijfsorganisaties.
De Hooge Raad aeht het gewenscht dat de
beide betrokken partijen in gelijken getale
zitting hebben en de uitvoering der verzekering
op zoo ruim mogelijke schaal behoort ta ge
schieden. Boven de vereenigingen wordt een
raad van toezicht aanbevolen.
Voorts meent de Hooge Raad de voorkeur
te moeten geven aan scheidslieden en een cen
traal college van beroep voor eventueels ge
schillen. (Tel.)
De Standard Oil en Djambi.
De Standard Oil Company heeft hetvolgende
adres gezonden aan den Minister van Kolo
niën en aan de Tweede Kamer
,,Het vraagstuk van de ontwikkeling der
petroleumrijke bronnen is heden ten dage van
vitaal belang voor alle landen, en neemt de
ernstige aandacht der geheele wereld in beslag.
De Nederlandsche koloniën verkeeren in do
gelukkige omstandigheid, dat zij in haar ge
westen onmetelijke rijkdommen bevatten, in
het bizonder de in Djambi aanwezige olievel
den.
De Standard Oil Company, een Amerikaan-
sehe naamlooze vennootschap, neemt de vrij
heid te verzoeken, haar in de gelegenheid te
stellen, te mogen deelnemen aan de onteige
ning dezer Djambi-velden omtrent welker toe
wijzing binnenkort zal worden beslist.
In aanmerking nemende de groote uitge
strektheid dezer Djambi-terreinen zal de Ne
derlandsche regeering het ongetwijfeld niet in
het belang van land en volk achten, bij de
exploitatie van dit geheele gebied van één en
kele maatschappij afhankelijk te zijn.
De Standard Oil Company biedt aan, een
overeenkomst aan te gaan met het Nederland
sche Gouvernement, ten doel hebbende met
haar een Nederlandsche maatschappij te vor
men, welke voldoet aan de Indische Mijnwet
en waaraan een gelijkwaardige helft der Djam-
bivelden zoude zijn toe te wijzen op de basis,
voorzien in het nu bij de Tweede Kamer aan
hangige Djambi-wetsontwerp.
De Standard Oil Company is bereid de noo-
dige garantie te geven om de nakoming harer
verplichtingen, alsmede de behoorlijke ontgin
ning van het gebied in kwestie te verzekeren.
Wij houden er ons van overtuigd, dat de Ne
derlandsche Regeering zal erkennen, dat in de
Vereenigde Staten van Moord-Amerika, welke
in het verleden en ook nu nog de grootste olie
producenten ter wereld zijn, zonder eenige be-
lemme ing aan Nederlandsche belanghebbenden
dezelfde gelegenheid wordt gegeven om zich
te interesseeren in zoodanige ondernemingen,
als aan Amerikaansche burgers zelf werd ge
boden.
Wij meenen dan ook als Amerikaansche
Maatschappij evenzoo gerechtigd te zijn tot
deelname in de ontginning der Djambi-olievel-
den, en zijn er van overtuigd, dat inwilliging
van ons verzoek in het belang is zoowel van
Nederland als van de Vereenigde Staten, en
zeker zal bijdragen tot versterking van de
vriendschappelijke banden, welke tusschen beide
landen immer hebben bestaan."
Kieskring Dordrecht.
In de te Rotterdam gehouden vergadeiing
van bestuur en afgevaardigden uit den kies
kring Dordrecht van de Vrijz.-Dem. Partij ia het
bestuur als volgt samengesteld
lste voorzitter E. Koopmans, Schiedam
2de voorzitter J. Heymans, Schiedamlste
secr. penn. Th. van Aken, Dordrecht2de secr.
N. Taselaar, Dordrecht, alg. bestuurslid G.
Zoetemeyer, Brielletoegevoegd lid van het
hoofdbestuur van den Vrijz. Dom. Bond mr.
S. J. L. van Aalten, Rotterdam.
Jhr. Wittert van Hoogland en baron van
Wijnbergen.
Betreffende de ontslagneming als secretaris
van den Algemeenen Bond van R..K. Kieskring
organisaties door het Eerste Kamerlid jhr. mr.
Wittert van Hoogland, blijkt de „Tijd" uit na
dere inlichtingen, jhr. Wittert van Hoogland
alleen ontslag heeft genomen in verband met
zijn meoning, dat de voorzittoi en de secretaris
van den Algomeenen Bond van R.K. Rijkskies-
kringorganiBaties volkomen dezelfde politieke
opvatting behooren te zijn toegedaan. Redenen
van particulieren aard zijn in de verste verte
niet tor sprake gekomen. Het bedoelde ontslag
is door gansch het bestuur aanvaard.
Albert Thomas.
In Den Haag is aangekomen de heer Albert
Thomas, directeur van het internationale ar
beidsbureau te Genève, in verband met dé gister
middag te 's-Gravenhage in de Trèveszaal be
gonnen bijeenkomsten van de internationale
commissie tot onderzoek van de voorwaarden,
waaronder, krachtens het vredesverdrag van
Versailles, de overdracht zal plaats hebben van
het bedrag, dat Duitschland aan Frankrijk moet
uitkeeren ter dekking van de verplichting van
de instellingen van socialeverzekering in Rb
zes-Lotharingen.
Werkloozenkasseu.
De M'n'ster van Arbc'd heeft, naar het „Hbld"
meldt, aan de gemeentebesturen bericht, dat,
;nd;en een I'd van een werkloozenkas verhmderd
;s zijn wonmg te verlaten en te arbe-don ten gevol
ge van het voorkomen van een geval van besmet
telijke z;ekte >n het gez'n, hem voor de daardoor
onstane werkloosheid geen uitkeering uit de werk
loozenkas mag worden verstrekt, aangezien uit
keering in zoodanig geval in strijd zou zijn mot.
de bedoeling van de werkloosheidsverzekering
voor zoover zij van overheidswege wordt ge
subsidieerd.
Het slagersbedrljf.
Krachtens het bepaalde in art. 1, eerste lid,
van het overgangsbesluit 1920, mag in slage
rijen door mannelijke arbeiders van 16 jaar en
ouder, tot en mot 23 dezer, 10 uren per dag en
55 uur per week, en daarna tot en met 23 Octo
ber 1921, 9 uren per dag ea 50 uren per week
arbeid worden verricht. Het bestuur van den
Nederlandschen Slagershond heeft den minister
van arbeid verzocht, met het oog op de moei-
lijkhedenvan het slagersbedrijf, de 55-urige werk
week ook na 23 dezer te handhaven. Het be
stuur van den Nederlandschen Middenstands
bond ondersteunde dit verzoek. Het drong er bij
den minister op aan, het slagersbedrijf, thans
als „werkplaats" beschouwd in den zin der wet
gelijk te stellen met do gewone winkelbedrij
ven. Naar aanleiding van deze adressen heeft
het dagelijksch bestuur van den Middenstands
bond dezer dagen nog een conferentie met den
minister van arbeid op zijn departementen
gehad. De minister verklaarde, aan de inwerking
treding van de 50-urige werkweek voor hot
slagersbedrijf op 24 dezer niets meer te kun
nen veranderen, daar zij bij algemeenen maat
regel van bestuur is bepaald. Wel heeft hij aan
het dagelijksch bestuur zoo goed als zeker de
toezegging gedaan, dat hij zal bevorderen dat,
wanneer op 24 October a.s. nog niet het Werk
tijdenbesluit voor winkels in werking is getreden
welk werktijdenbesluit een werktijd inhoudt
voor mannelijk personeel van 50 uur per week
en voor vrouwelijk personeel van 45 uur per week
ook voor de slagerijen nog niet de 45-urige
werkweek van kracht zal worden verklaard.
In dat geval zal dus voor de slagerijen voorloopig
de 50-urige werkweek worden gehandhaafd.
Het bestuur wees er den minister op, dat
winkels, die vleeschwaren verkoopen, onder het
winkelbedrijf vallen en dus een langer arbeids
tijd hebben dan slagerijen, waardoor deze groote
schade kunnen ondervinden. De minister was
echter niet bereid, het slagersbedrijf als gewoon
winkelbedrijf te beschouwen, aangezien de werk
plaats ia het slagersbedrijf steeds aan den winkel
verbonden is, en hetzelfde personeel in beide
arbeid verricht. Het werk in slagerijen aldus
de minister, vordert zwaren arbeid, en voor dezen
is nu eenmaal een grens van 45 uren per week
gesteld. Het bezwaar, dat bij werktijdverkorting
het moeilijker wordt, slagerswinkels even lang
open te houden als de niet als fabriek of werk
plaats aan te merken winkels, die ook vleesch
waren verkoopen, zal ,naar 's ministers meening,
goeddeels vervallen, wanneer het Werktijden
besluit voor winkels in werking treedt.
Economisch Gcmeentebchecr.
Het bestuur der Vereeniging van Neder
landsche gemeenten heeft, volgens het Hbld.
een commissie ingesteld om te adviseeren over
maatregelen welke door de gemeente zijn te
treffen om te strekken tot een economisch be
heer bij de gemeenten in het algemeen en haar
bedrijven en diensten in het bijzonder. In deze
commissie hebben zitting als voorzitter prof.
mr. M. W. F. Treub, en als leden ir. V. M. van
Goch, dir. Organisatie-adviesbureau te Am
sterdam ir. E. Hijmans, directeur van het
Centraal Normalisatiebureau te Delftmr. A.
van der Hoeven, lid van den Raad der gemeente
Rotterdam Th. M. Ketelaar, lid der Tweede
Kamer en van Gedeputeerde Staten van Noord-
Holland mr. dr. M. S. Koster, burgemeester
van Hilversum G. L. N. Lambrechtsen van
Ritthem, directeur Dordtsche Petroleum-In-
dustriemaatschappij dr. L. F. van Os, gem. be
zuinigingsinspecteur te Amsterdam P. Sikkes,
gemeente-secretaris Sneek mr. dr. W. G. A.
van Sonsbeek, burgemeester van Breda J. J.
L. M. Verwiel, id. ta Besoijen, en mr. J. A. de
Wilde, lid der Tweede Kamer, wethouder van
's Gravenhage.
Uitvoer van suikerbieten.
Op vragen van den heer Braat betreffende
het toestaan van den uitvoer van suikerbieten
aan houderB van een z.g. bona-fide contract,
heeft Min. van IJsselsteyn geantwoord, dat hij
de N.U.M. de in golegenhoid gesteld hooft con-
senton te endosseeren voor den uitvoer van
suikerbieten, mot verzoek deze werkzaamheid
zoo te regelen, dat daardoor de terugkeer tot
normale toestanden zooveel mogelijk wordt be
vorderd.
Geheel overeenkomstig dit verzoek heeft de
N.U.M. de bepaling gemaakt, dat alleen ver
gunning tot uitvoer wordt geëndosseerd ten
behoeve van de houders van suikerbieten, die
kunnen bewijzen, dat zij dit artikel inderdaad
hebben verkocht aan buitenlandsche suiker
fabrikanten. De maatschappij heeft door dezen
maatregel willen voorkomen, dat een abnor
male speculatieve tusschenhandel ontstaat, ten
gevolge waarvan een deel van den prijs, wel
ken de suikerfabrikantcn betalen, zoude wor
den onthouden aan de verbouwers der suiker
bieten.
Een internationaal zee ver zekeri u gs eon gres
Zooals reeds vermeld, heeft het weekblad
„De Polis" een actie ondernomen tot het bij
eenroepen hier te lande van een internatio
naal congres voor zeeverzekering. Blijkens
het nummer van 22 dezer bestaat voor dat
plan in het buitenland, met name in Zweden
en Duitschland, groote belangstelling. Het
blad geeft in de eerste plaats een brief van den
heer P. Brüders, Generalsekretër des Internatio
nalen Transport-Versicherungs Verbandes (e. v.)
te Berlijn, die zijn sympathie betuigt.
Ook de heer A. Rinman, directeur van Sve-
riges Almënna Sjöförsakrings A B te Gotenburg
bericht, dat hij de beschouwingen in de „Poli$"
met de grootste belangstelling heeftgelezen en het
geheel met de redactie eens is.
„Wij vertrouwen" aldus de „Polis"
„dat do publicatie van de instemmingsbetui
gingen uit het buitenland de leidende personen
op het gebied der zeeverzekering in Nederland
thans aanleiding zal geven om hun meening te
doen kennen en verder hun medewerking te ver-
leenen om het plan te verwezenlijken.
Tentoonstelling van Nederl. schilderijen te
New-York.
De Holland-Amerika-vereeniging te New-York
heeft gisteren de tentoonstelling van moderne
kunst in Andersons Galleries geopend. De pre
sident der vereeniging, de heer van der Hoeven,
dankte voor de belangrijke diensten verleend
door dr. Barnouw, die den catalogus maakte en
de Nederlandsche vertegenwoordigers van dag
bladen, die de tentoonstelling tot stand brach
ten.
De heer de Beaufort, de Nederlandsche zaak
gelastigde, sprak een woord van welkom tot
de bezoekers en vertelde den Amerikanen over
Nederlands groote kunstenaars en beschaving.
Vele vooraanstaande Nederlanders en New-
Yorkers waren tegenwoordig bij de opening.
De tentoonstelling met werken van Van Gogh,
Sluyters, Van Dongen, Konijnenberg, Toorop,
Gestel, Voerman, IsaSc Israels en anderen,
geeft een goeden indruk van de moderne kunst.
De batiks van mevrouw Wegeriff werden zeer
geroemd.
Het Rijksgraanbureau opgeheven.
Het Rijksbureau voor de Distributie van
Graan en Meel wordt, gelijk gemeld, op 1 Juni
a.s. opgeheven, waarmede een van de belang
rijkste en grootste crisisorganisaties verdwijnt.
Aan een overzicht, dat het Correspondentie
bureau zendt van de werkzaamheden van dit
bureau, ontleenen wij het volgende
Bij het uitbreken van den oorlog door Mi
nister Treub opgericht als afzonderlijke afdee-
ling van zijn Departement, belast met den
aankoop van graan, heeft het zich in den loop
van de crisis ontwikkeld tot een organisatie
die een groot gedeelte van het werk heeft moe
ten overnemen van den buitenlandschen en
binnenlandsehen graanhandel, de bloem- en
meelindustrie, de olieslagerijen en enkele andere
industrieën, den inlandschen meeLhandel en alles
wat daarmede samenhangt. Het heeft zich met
ons dagelijksch brood bezig gehouden van het
oogenblik af, dat het broodgraan door zijn ver
tegenwoordigers in Amerika werd aangekocht,
totdat de bakker het tegen inneming van een
broodbon aan zijn klanten afleverde, terwijl he'.
zelf inde uitvoeringvan de Schepenuitvoerwet en
deSchepenvorderingswetvoor de noodige scheeps
ruimte zorg droeg. (Dit laatste tot 1 Juli 1918).
Ook andere gewassen en granen werden
door het graanbureau behandeld, zooals alle
soorten peulvruchten, mais, gerst haver en
ander veevoeder, allerlei olie- en andere zaden
werden aangekocht, soms onteigend, verza
meld, op zijn aanwijzingen verwerkt tot aller
lei artikelen, terwijl de eindproducten door
middel van distributie-organen ter beschikking
van de consumenten werden gesteld.
Bij het uitbreken van den oorlog werd de
broodvoorziening ernstig bedreigd Rusland,
Hongarije en Roemenië, de belangrijkste graan
schuren van ons werelddeel werden plotseling
van West-Europa afgesloten. Ons land, dat
zelf slechts een hoeveelheid broodtarwe, voldoen
de voor twee maanden, verbouwt en rogge voor
grof roggebroodvoorziening voor een groot deel
uit Rusland betrok, zag zich van zijn voornaam
ste leveranciers verstoken. Wel stond Amerika
nog open, maar de importeurs moesten bij de to
tale ontreddering der graanmarkt den invoer
staken. Hiermede ging een vermeerderde vraag
van z'jde van het publiek en eene scherpe prijs
stijging gepaard. De Regeering greep in op
3 Augustus 1914 reeds bereikte eene aanvul
ling van de Onteigeningswet het Staatsblad,
waardoor de tarwe, die in de haven van Rot
terdam lag, kon worden in bezit genomen
de aanvoer van tarwe uit Noord-Amerika werd
door de Regeering zelf ter hand genomen en
maatregelen genomen om de inlandsche rogge
aan de roggebroodvoorziening dienstbaar te
maken. De meelfabricage hier te lande werd in
beheer genomen.
Deze maatregelen bleken doel te treffen
het gevaar voor broodgebrek was voorloopig
afgewend.
Met de verscherping der oorlogsmaatregelen
namen evenwel ook de moeilijkheden voor
de graanvoorziening toede duikbootoorlog
legde aan de buitenlandsche aanvoeren steeds
meer bezwaren in den weg, zoodat men reke
ning moest houden met de mogelijkheid, dat
ook Amerika als graanleverancier uitgeschakeld
zou worden.
De achterstand in het aanvoeren was oor
zaak, dat de voorraad buitenlandsche tarwe,
die in het najaar 1915 nog 120.000 ton bedroeg,
in het voorjaar 1916 tot 14000 was verminderd.
Een voorraad voor ongeveer een week.
Deze moeilijkheden is men evenwel te boven
gekomen het Nederlandsche volk heeft op dit
tijdstip van de crisisjaren geen andere gevol
gen van de schaarschte ondervonden, dan dat
het eenige maanden van wittebrood verstoken
is geweest.
De ernstige moeilijkheden dateeren uit de
jaren 1917 en 1918 de ongunstige tarweoogst
1916 in Amerika, Amerika's medegaan in den
oorlog, het requireeren onzer schepen door de
geallieerde en geassocieerde mogendheden, de
verscherpte duikbootoorlogzij liggen nog
versch in het geheugen.
Graanaanvoeren van buiten waren uitge
sloten. Wilde men te eten hebben, zoo moest
het eigen land er geheel voor zorgen.
In dezen tijd liggen de zwaardere werkzaam
heden van het Graanbureau het inzamelen
van den geheelen inlandschen oogst, hetgeen
provinciesgewijze geschiedde. Onder de land
bouwende bevolking werd door geschrift en
beeld een propaganda gevoerd voor een uit-
gebreiden uitzaai van broodgraan en eene
nauwgezette inlevering.
Garantieprijzen werden uitgeloofd, een ge
heel stelsel van verwerkings- en vervoerverbo-
den trad in werking, met militaire hulp werd
tegen overtreding der crisisbepalingen opgetre
den.
In de scherpe broodrantsoeneering ten ge
volge van welke gedurende geruimen tijd slechts
200 gram brood per persoon per dag kon worden
verstrekt, d.i. de helft van hetgeen gewoonlijk
gebruikt werd, heeft het Nederlandsche volk den
ernst van den toestand gevoeld.
Allerlei bijproducten als gedroogde aardap
pelen, gemalen erwten en boonenpiksel, mais-
meel, lijnmeel, aardappelmeel, enz. moesten
in hun brood worden verwerkt om di^rantsoen
te kunnen handhaven.
De wapenstilstand heeft ontspanning ge
bracht, de stcllingvoorraden konden beschik
baar gesteld worden en de aanvoeren, zij het
aanmerkelijk op bescheiden schaal hervat.
Met de ontspanning was de normale toe
stand nog niet teruggekeerd. Allereerst moest
de inlevering van den inlandschen oogst
waarvoor garantieprijzen waren vastgesteld,
zijn afgeloopen.
Het duurtejaar 1920 bracht nieuwe verras
singen de tarweprijzen liepen met sprongen
omhoog en bedroegen in September van dat
jaar zelfs ongeveer 36 gulden per 100 K.G.
tegen 20 gulden een jaar tevoren. Een herstel
van den graanhandel was onder deze omstan
digheden niet te verwachten iedereen had een
vaag vermoeden, dat na deze „hausse" een
ineenstorting vroeg of laat niet kon uitblijven.
Die is ook gekomen, spoediger dan velen
hadden verwachtop het oogenblik zijn de
tarweprijzen reeds tot ongeveer 17.50 per
100 K.G. teruggevallen en op dit verlaagde
peil is zich thans weder een tarwehandel aan
het ontwikkelen, die het der Regeering mogelijk
maakt zich terug te trekken.
Vandaar de opheffing van het Graanbureau
op 1 Juni a.s.
Gemengd Nieuws.
Ongelukken. De schipper Gijzen uit
Varik voer gisteren met een schuitje, waarin 6
personen zaten, na het bezoeken van de Tielsche
markt huiswaarts, achter een sleepboot. Bij
bet losgooien van het touw sloeg het bootje
van G. om. Vijf der inzittenden werden gered
de 16-jarige dochter van G. is verdronken.
In de Jacob Marisstraat in Den Haag is
gisternamiddag de 10-jarige Chr. P., uit die
straat door 'n auto overreden. Hij was onmiddel
lijk dood.
Te Wijk bij Duurstede is gistermorgen de
boerenknecht K., werkzaam bij den landbouwer
V., van een kar gevallen en dood opgenomen.
Onder verdenking van meineed
is gisteren ter zitting van het gerechtshof in
Den Bosch M. v.d. B., uit St. Oedenrode, getuige
in een zaak tegen H. v.d. M. wegens mishandeling
gevangen genomen. Hij beweerde de mishande
ling zelf gedaan te hebben.
Brandstichtèr. Te Assen is gevanke
lijk binnen gebracht mej. G. L. te Emmen,
verdacht van opzettelijke brandstichting in
het door haar bewoonde modemagazijn.
Aanvaring. Naar eerst thans gemeld
wordt, heeft in den nacht van Donderdag op
Vrijdag bij een nachtelijke oefening op de Noord
zee een aanvaring plaats gehad tusschen de
onderzeeboot O 6 en torpedoboot Z 2. Laatst
genoemde bekwam schade onder de waterlijn en
is ter reparatie naar Hellevoetsluis vertrokken.
Malaise in de rubber - 'ndustrie.
Bij de Vereenigde Nederlandsche Rubberfa*
brieken te Doorwerth zijn plus minus 200 arbei
ders ontslagen tegen 1 Mei a.s. In een toelichting
welke de directie bij ditontslag geeft in de„Hovea
Bode", wordt gezegd dat de dwang op den ar
beidstijd, welke concurrentie met het buitenland
onmogelijk maakt, de algemeene crisis in
Nederland nog ernstiger maakt, wat ook in
dit geval inkrimping van het bedrijf ten gevolge
heeft.
Daar zocht men niet. Te Oirschot
werd, vertelt de „Msb." door de familie S.,
Woensdag in den namiddag circa 7 uur ontdekt
dat hun jongste zoontje oud 4 jaar spoorloos
verdwenen was alles werd in het werk gesteld
om het knaapje terug te vinden. Alle omliggende
akkers en velden werden doorkruist, zelfs de
groote vijver liggende voo.' het Kantongerechts
gebouw, werd zorgvuldig afgedregd, maar alles
tevergeefs. Men was ten einde raad, toen eindelijk
de vader nog eens voor de zooveelste maal zijn
V'
