formatie van tertiairen aard niet gunstig ge
legen kolenlagen, welke zicli vrijwel onafge
broken uitstrekkken over het geheele plateau
tusschen Adventbay en Green Harbour. Dit zou
beteek enen, daar deze kolenlagen een gezamen
lijke dikte van ong. 2.M. hebben, een kolenquan-
tuni van 1.600 millioen ton.
Achtereenvolgens behandelde spreker, ter
beoordeeling van de exploitatiemogelijkheden
van steenkoollagen op Spitsbergen in het al
gemeen, de geologische gestelheid van den bo
dem, de ligging der lagen, de arbeidsmogelijk-
heid, het transport Van en naar Spitsbergen in
verband met ijstoestanden en de geografische
ligging van Spitsbergen ten opzichte van Noor-
Wegen, Zweden, Rusland en Nederland.
De opzet is het mijnbedrijf in Green Harbour
geleidelijk iiit te breiden tot een productiemo
gelijkheid van 500.000 ton per jaar d.w.z. tot
een verscheping van dat quantum per zomer
seizoen.
Verschillende bijzonderheden omtrent het
bedrijf werden door spreker medegedeeld. Van
groot, financieel voordeel is, dat gedurende de
eerste jaren, terwijl de nieuwe mijn nog niet
Productief is, een goed deel der te maken kosten
gedragen kunnen worden door een oude, thans
hier in bedrijf zijnde volledig uitgeruste proef-
rpijn.
Gewerkt, zal worden onder gunstige ontgin-
nmgs voorwaarden, welke een hooger productie
gemiddelde waarborgen dan voor een normaal
bedrijf. WanneerehetGreenHarbour-bedrijf een
maal modern geoutilleerd zal zijn, kan gerekend
Worden met een opbrengst van 4 ton per dag en
Per arbeider.
liet plan is gedurende het geheele jaar, d.w.z.
met ten minste 250 arbeidsdagen in de mijn door
te werken,zooals door de andere maatschappijen
daar reeds jaren lang gedaan wordt. Neemt men
daarbij in aanmerking de reeds genoemde gunsti
ge ontginningsomstandigheden en de in verschil
lende opzichten goedkoopere exploitatie dan is
het duidelijk, dat alleen om deze redenen reeds
de winningskosten belangrijk lager kunnen zijn
dan in normale Europeesche omstandigheden.
Daarbij komen de buitengewoon gunstige lig
ging der mijn ten aanzien van de verschepings
gelegenheid en de besparing en loonen door een
op uitgebreide schaal machinalen afbouw. Spre-
keer meent niet te optimistisch te zijn, als hij de
winningskosten schat op 5 a 6 per ton, zoodia
het bedrijf geheel uitgebouwd zal zijn, waai bij
dan nog komen do kosten van het vervoer naai
Noord-Noorwegen, thans ƒ7 per ton. Op grond
van een door hem gegeven becijfering komt
spreker tot de conclusie, dat Spitsbergen op
dit stuk met Engeland in de Noordelijke havens
van Europa kan wedijveren.
Dat aan het zeetransport geen buitengewone
bezwaren Verbonden zijn, heeft de geschiedenis
der Nederlandsche koopvaardij geleerd deze
opvatting wordt door reederijen en assurantie-
maatschappijen gedeeld.
Het is de overtuiging dat hier in wording is eed
bedrijf met groote toekomstmogelijkheden, die
geleid heeft tot oprichting der Ned. Spitsbergen
Compagnie met een kapitaal vzn 7.050.000,
welke de ontginning van dé door spreker be-
schrefen velden ten doel heeft. Wel zullen nog
vele moeilijkheden overwonnen moeten worden,
maar het werk zal te lichter vallen, omdat het te
volbrengen is in een land, waar de ondernemings
geest en doortastendheid onzer voorvaderen den
Hollanders een zoo roemrijken naam hebben
bezorgd, dat het zal prikkelen om dien hoog te
houden.
eenigeïr, behalve met die ten aanzien van twee
artikelen, welke slechts door een deel der com
missie waren aanbevolen.
Uit de overgelegde schrifturen blijkt, dat,
terwijl de minister aanvankelijk in de 12 en
13 der wet van 10 Nov. 1900 houdende alge-
meene regels omtrent het waterstaatsbestuur
een regeling wilde invoeren, waarbij een voor
ziening werd getroffen voor het geval van drin
gend of dreigend gevaar voor bezwijken of over-
loopen eener waterkeering alsmede voor het ge
val van overstrooming, de bezwaren der bijzon
dere commissie hiertegen, aanleiding zijn ge
weest voor den minister om de regeling in een
bijzondere paragraaf van de wet op te nemen
een denkbeeld waarmede de commissie zich ten
slotte heeft vereenigd. In de paragraaf zal ook
de regeling omtrent de buitengewone nviei-
correspondentie een plaats kunnen vinden, aan
gezien de minister kan toegeven, dat die rege
ling even goed bij de wet als bij hlgemeenen maat
regel van bestuur kan geschieden.
De minister meent nh, dat de belangen, we ke
in de gestelde gevallen op het spel staan zoo
gewichtig zijn, dat onmiddellijk ingrijpen dooi
de Rijksorganen geboden kan zijn, en het dus
wel vaststaat, dat een bemoeiing der regeering
als waartoe de wet gelegenheid biedt zoo goec.
als zeker niet tot het doel zal kunnen voeren.
Ten aanzien van de leeftijdsgrens voor hel
lidmaat- en voorzitterschap van liet dagchjksch
bestuur van een waterschap bepaalt het gewij
zigde wetsontwerp, dat iemand die bij den aan
vang der zittingsperiode* 65 jaar zou, won en
voor benoeming niet. in aanmerking kan komen
doch herbenoeming is wel mogelijk indien
althans bij den aanvang der zittingsperiode de
70-jarige leeftijd nog niet is bereikt.
Staten-Generaal
De Binnenschipperij.
Naar aanleiding van de in het Verslag over
het wetsontwerp tot aanvulling en verhooging
van het tiende hoofdstuk der Staatsbegrooting
Voor het dienstjaar 1921 (kosten wegens crisis
uitgaven) gemaakte opmerkingen, deelt de Mi
nister o.a. mede, dat het juist is, dat recük
thans de Regeeringsbemoeiing met betrekking
tot de distributie van Regeeringsmeel beneden
den kostprijs is geëindigd.
De indiening van een wetsontwerp tot defini
tieve regeling van de binnenschipperij kan bin
den zeer korten tijd worden tegemoet gezien.
De kosten, verbonden aan het in stand hou-
den»der schippersbeurzen en de daarmede ver
hand houdende organisatie, zullen bestreden
w°i'den door bijdragen van do schippers, zoodat
Vah het vormen van een werkeloosheidskas van
de opbrengst dier bijdragen geen sprake zal
kunnen zijn.
Algemeene regels omtrent het
Waterstaatsbestuur.
Verschenen is het eindverslag der tweede
Kamer van de bijzondere commissie, belast met
het onderzoek van'het wetsontwerp Aanvulling
ed wijziging van de wet van 10 November 1900
houdende algemeene regels omtrent het water
staatsbestuur.
Uit dit Verslag blijkt, dat de kennisneming
van het wetsontwerp aanleiding is geweest tot
tal van opmerkingen, ten aanzien van den ge-
heelen opzet van het ontwerp. In verband hier
mede is 4 Juli 1919 mondeling overleg gehouden
met den minister, zoodat aan dezen te voren de
opmerkingen in den vorm van „punten van
overleg" waren toegezonden. Het overleg met
den minister heeft tot zeer bevredigende resul
taten geleid op nagenoeg allo punten is een
stemmigheid bereikt. De minister deed de toe
zegging het wetsontwerp te zullen omwerken
m hoofdzaak overeenkomstig de opmerkingen
Vqo? "Punten van overleg" vervat. Op 25 Maart
1 zond de minister daarop een nota van ant-
mot een gewijzigd w.etsontwerp in, welke
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Woensdag11 Mei.
Grondbelasting.
De heer v. d. Laar (G. S. P.) is van meening,
dat deze belasting zwaar zal drukken op de land
bouwers. Daarom kan spr. onmogehj O*®01
stemmen. De heer van Ravestpyn (D. i
zal tegenstemmen.
De heer Deckers (R. K.) voelt met veel
voor verwezenlijking van de plannen van den
Minister, waar deze komen in een tijd waarin
de toekomst van den landbouw nog zoo onzeker
De heer Bakker (C. IT.) zou de bestaande
grondbelasting willen handhaven, verhoogd met
een kapitaalbelasting op den grond. De heer
T reub (V. B.) acht de bewering, dat de voor
gestelde belasting zeer zwaar zal drukken op
de kleine grondbezitters, schromelijk overdreven.
Spr. is in principe voorstander van het ontwerp,
doch zal over enkele punten het antwoord van
den Minister afwachten.
Dc heer J. ter Laan (S. D.) is van meening,
dat indien het wetsontwerp niet zal worden
aangenomen, we voorloopig voor langen tijd
blijven zitten met de thans geldende grondbelas
ting en haar vele bezwaren.
De heer Golijn(A. R.) noemt het ontwerp
veel te eenzijdig en eveneens Veel te eenzijdig
beoordeeld. Hoewel spr. eenige bezwaren heeft,
zijn er zooveel goede zijden aan het ontwerp,
dat spr. voor zal stemmen.
Dc heer T e e n s t r a (V. D.) noemt het ont
werp een verkapte heffingineens van /60 milli
oen uit de zandboeren. Het percentage is veel
te hoog en moet dus verlaagd worden. De heer
van Vu uren (R.K.) zal vóór het ontwerp
stemmen, omdat hij de belasting goed acht, en
ten tweede, omdat hij van meening is, daarbij
met geen enkel punt van het Katholiek program
in strijd te komen.
De Minister van Financiën, de
heer de Vries, zal morgen de sprekers uit
voerig beantwoorden.
leven op verschillende wijzen beinvloed. Het
feit, dat men in Zweden groote hoeveelheden
goud en wel nog billijker dan in andere landen
heeft bekomen, heeft er toe bijgedragen defj koers
van de Zweedsche kroon te doen stijgen, zoodat,
men van een agio kan spreken. \Vanneei nu
de gouddoorvoer werd gestopt, zou dit in den
Zweedschen kronenkoers, die bok van het zeer
hooge Zweedsche disconto den invloed ondervind
tot uitdrukking komen. De Verlaging van het
diconto (tot 6x/g vond plaats op aandringen
van de Zweedsche grootindustrie waarbij de
heer Gassel zich aansloot, aangezien het ophou
den van de goudzendingen en de daaruit voort
vloeiende invloed op den valutakoers er toe zou
den bijdragen om een gundtiger toestand voor
de Zweedsche industrie te scheppen.
Een'oud gebruik gefilmd. Zooals
sedert het verdeelen der „Markegronden" in
Hengelo en het aangrenzende Zelhem gebrui
kelijk is, brachten ook op Hemelvaartsdag de
schatplichtigen dier gronden hun jaarlijksch
offer voor de 5 armbesturen dier gemeenten.
De z.g. tiend moeten worden opgebracht in
brood. Elk brood moet minstens 20 pond wegen
en wie 't zwaarste brood levert ontvangt als
prijs 2 flesschen wijn de heide daaropvolgenden
elk 1 flesch. De hoofdprijs werd dit jaar gewon
nen door mejuffrouw Hebbink met een brood van
76 pond. In het geheel 'werd er geleverd 2289
pond brood. Dat wegen van het brood geschiedt,
in tegenwoordigheid van burgemeesters en wet
houders der beide gemeenten en de armbesturen,
die tijdens deze plechtigheidlange goudsche
pijpen rooken en een glas wijn drinken. Na afloop
hiervan is hetvoor de omwonenden der „Mulder
Fluite", d.i. de herberg,waar jaarlijks dit middel-
eeuwsche gebruik plaats vindt, kermis.
Dit jaar werd aan deze feestelijkheden wat
meer zorg besteed en was voor het invoeren
der boerendansen een gezelschap in Geldersch
costuum aanwezig, omdat de heer S. J. v.d.
Ven te Oosterbeek, algemeen leider van het Va-
derlandsch Historisch Volksfeest, dit alles op de
film zou vereeuwigen. Een en ander was zorg
vuldig en scène gezethet zonnige voorjaars
weer begunstigde het welslagen der opnamen,
zoodat zijn serie Folkloristische films met een
zeer interessante is vermeerderd.
Laatste Berichten.
woord
nariLft 'j0'"missie'' aanleiding waren tot een
minisle. malNaar aanleiding daarvan heeft de
met de daLm^ Van 26 APril medegedeeld zich
be ver-
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Door den inspecteur van p o 1 i-
tie S„ uit Rotterdam is gistermiddag in het St.er-
rebosch alhier verloren, een zwartlederen porte
feuille, inhoudende twee bankbiljetten van 10,
een portret, een legitimatiekaart van de Rotter-
damsche politie en eenige papieren met aantee-
keningen.
Gemengd Nieuws.
T e x t i e 1 i n d u s t r i e. Uit Enschedé
meldt men
De fabrikantenvereniging heeft aan de tex
tielarbeidersorganisaties de overeenkomst be
treffende de richtloonen opgezegd tegen 1 Juli.
Ongelukken. Dinsdagmiddag is de 15-
jarige M. B. te Rijsoord, werkzaam bij het ge
meentelijk electriciteitsbedrijf te Ridderkerk
door den electrischen stroom gedood.
Inbraak. Te Noordwijkerhoul. is gister
nacht bij den kassier van de Hanzebank de
brandkast, met belangrijken inhoud, gestolen.
Onweer. Nabij Heerlen is Dinsdag een
pachthoeve door den bliksem getroffen en afge
brand. Enkele stuks vee kwamen in de vlammen
om.
Zweden als goudmarkt. Naar uit
Stockholm wordt gemeld, verklaarde de be
kende oeconoom professor Gassel in een rede
voering, dat Zweden op 't oogenblik, ten gevolge
van de groote Russische goudverzendingen, die
over Zweden naar Europa en Amerika gaan, een
van de grootste goudmarkten der wereld is.
Daardoor wordt het Zweedsche eoconomische
Begrafenis A. H. W. van Luik.
Hedenmiddag te 3 uur is ter aarde besteld het
stoffelijk overschot van den heer A. H. W. van
Luik in leven hoofdcommies-redacteur der ge
meente Schiedam.
Om half drie werd van het sterfhuis afgereden
waarna de lijkstatie via Broersvest en Kerkstraat
naar de Groote Markt trok en voor het Stadhuis
een oogenblik stilhield.
De transportkolonne der aïd. Schiedam van
het Ned. Roode Kruis vergezelde den voorzit
ter van het plaatselijk comité naar zijn laatste
rustplaats.
Op de begraafplaats waren o.a. aanwezig het
College van Burgemeester en Wethouders, de
raadsleden mr. Kavelaars, Brounts, J. van 1 e t,
L. van Pelt en mevr. Koeten-Ooms, het geheele
personeel der secretarie en van het bui eau
Nieuwstraat, de Commissaris van politie, de
directeur van gemeentewerken, de directeur van
het gemeentelijk bouw- en woningtoezicht, enz.
Aan de groeve voerde allereerst het woord,
de burgemeester, de heer A. J. Gijsen. Toen gij
Zaterdag met uw gewone opgewektheid, de
werkzaamheden voor de komende week voor-
bereidet, wie had toen kunnen denken, dat wij
heden aan uw groeve Zouden staan, aldus spr.
Gaarne zag ik een man met een werkkracht
als de uwe voor mij en hoorde ik uw humor,
die zoo verkwikte en getuigde van een diepen
levensernst. Wij hoopten dat u een langdurige
levensrust gegund zou zijn, te midden van uw
bemind gezin.
Het heeft echter niet zoo mogen zijn. Gij zijt
gevallen op het Veld Van eer van den arbeid,
gij hebt het offer gebracht, gij hebt aan de ge
meente gegeven uw geest, uw hart, ja zelfs uw
leven. Wij kunnen onze oprechte dankbaarheid
niet beter toonen, dan uw nagedachtenis in
eere te houden, de nagedachtenis van een edel
mensch. Rust zacht
De gemeente-secretaris, de heer
m r. V. Sickenga, deelde vervolgens mede,
dat de heeren Koper en de Vringer wegens
uitstedigheid verhinderd waren "de plechtigheid
bij te wonen.
Men kan zich, aldus spr., bijna#iet voorstel
len, dat het met een man, zóó vol levenskracht,
zóó spoedig zou zijn afgeloopen.
Door dit feit zijn wij zeer getroffen.Wij mogen
ons niet verdiepen in het Goddelijk plan van
ons leven, maar toch meent spr. in dit spoedig
Verscheiden een lichtpunt te zien, daar de
overledene nu in de kracht zijns levens is weg
geroepen en dus gespaard is gebleven voor een
verval, dat bij hem onvermijdelijk komen moest.
Spr. hoopte, dat de familie in deze woorden
geen bewijs van ongevoeligheid zou zien. De
overledene was een man van de oude garde, die
steeds met volle toewijding de gemeentebelangen
behartigde,die een verrassend-frisschen kijk op e
dingen had.
een geoefenden kritischer! blik bezat, terwij zij
woorden steeds blijk gaven van puntigheid en
kernachtigheid.
Wij hebben een buitengewoon man verloren.
Hij had een beslisten drang om, waar hij zag dat
het noodig was, een ieder te helpen, n ezt
zeemansnatuur bleek een goed hart te kloppen.
Een buitengewone persoonlijkheid is gevallen
Hij ruste in vrede
Namens het secretariepersoneel voerde daarop
de heer J. Post het woord. Spr. zeide, een
treurigen plicht te moeten vervullen, nu hij aan
het graf stond van een Collega en van een lid
van den Bond. Alle ambtenaren leerden hem
waardeeren, want ofschoon hoofdambtenaar,
heeft hij zich nooit als zoodanig laten gelden.
Altijd gaf hij raad en steun. Een korten tijd nog
en hij zou met pensioen vertrekken. Wij maakten
ons reeds op om hem met een fermen handdruk
te bedanken voor alle raad en daad, ons be
toond. Wij missen in hem een vriend en betuigen
onze erkentelijkheid aan zijne familie, echtgc-
noote en kinderen.
Vriend van Luik rust zacht
Hierna sprak nog de heer G. Vlug, uit Rotter-
dam.
Spr. schetste met enkele woorden hoe het leed
aan dezen man in diens leven niet was voorbij
gegaan. Met kracht heeft hij gestreden en over
wonnen. In zijn levensavond heeft het niet aan
glans ontbroken, vooral door het succes met de
opvoeding zijner kinderen.
Ontzaggelijk veel heeft hij in zijn leven, on
verplicht aan anderen gedaan en met liefde
en offervaardigheid aan anderen bewezen, wat
vooral uitkwam, door de wijze waarop hij zijn
steun verleende. Rust zacht
De zoon van den overledene dankte allen,
ook namens de familie, voor de eer zijn overleden
vader bewezen.
Een schat van bloemstukken en kransen be
dekte de baar, o.m. van het gemeentebestuur
van Schiedam, het secretariepersoneel, het Ned.
Roode Kruis en het bestuur van den Nieuw-
landschen polder. Er was veel belangstelling op
de begraafplaats.
R echtzaken.
Valsche zilverbons. De adv .-gene
raal bij het Haagsche gerechtshof heeft beves
tiging gerequireerd van het vonnis der rechtbank
te Rotterdam, waarbij W. M. F., steendrukker,
te Rotterdam, tot 2 jaar en 6 maanden gevange
nisstraf werd veroordeeld (nadat het Openhaar
Ministerie 2 jaar had gevorderd), wegens het ver
vaardigen van valsche zilverbons. Beklaagde be
kende, opgevende tot dit misdrijf gekomen te
zijn door achteruitgang van zijn zaken. Hij had
ook niet meer zilverbons vervaardigd zeide
hij dan noodig was om zijn schulden te dekken
Zijn verdediger, mr. E. P. Mathon, deelde mede,
dat een advertentie is geplaatst, vermeldende
dat de bewuste bons bij hem, verdediger, konden
worden ingewisseld. Een groot aantal van die
bons waren nu in het bezit van pleiter, die aan
bood ze over te leggen. Getracht werd dus zoo
veel mogelijk de toegebrachte geldelijke schade
te vergoeden. Pleiter riep nu 's hofs clementie in,
aanvoerende dat beid. geen beroepsmisdadiger
is en. verwacht mag" worden' dat hij zich niet
opnieuw aan misdrijfjzalj)schuldig maken.
Uitspraak 25 Mei.
De spoorwegramp te Rosmalen.
De rechtbank te 's-Hertogenbosch heeft D. E.,
machinist te Nijmegen, veroordeeld tot 2 maan
den hechtenis ter zake dat het door roekeloos
heid aan zijn schuld te wijten is dat bij het spoor
wegongeluk te Rosmalen 3 personen van het
treinpersoneel het leven hebben verloren.
Scheepvaart.
Hoogwater te Hoek van Halteei
13 Mei v.m. 656, n.m. 7.30.
14 Mei v.m. 7.52, n.m. 8.29.
15 Mei v.m. 8.59, n.m. 9.45.
16 Mei v.m. 10.22, n.m. 11.11.
17 Mei v.m. 11.44, n.m. -—.27.
Hoogwater te Schiedam 1 uur en 40 mi
nuten later.
SCHIEDAM, 11 Mei. Vertrokken s.s. „Djam-
bi," ledig naar Rotterdam.
Handelsberichten.
Beurs van Schiedam.
Spiritus.
SCHIEDAM, 12 Mei. Men noteert^ voor
binnenl. spiritus, dir. April-levering f 35.
Stemming onveranderd.
Moutwijn.
SCHIEDAM, 12 Mei. Men noteert voor
moutwijn 46 f 20.
Stemming onveranderd.
Spoeling.
Noteering van de Coop. Vereen. „Schied.
Spoelingvereeniging'
Heden f 1.90 per ketel.
VEEMARKT DELFT. 12 Mei
Aanvoer236 runderen, 3677 schapen ol
lammeren, 9 paarden, 521 varkens, 1 velt.
kalveren, 1237 biggen, 428 magere kalveren,16
geiten of bokken, vette varkens, veulen.
Vette koeien le kw. 1525—875, 2e kw
*350—1525, kallkoeien lekw. 1600—1950 2a
kw. f400f600, vaarkoemn f425f650, 2#
kw f 225—f 425, vette kalveren le kw. f
2e kw. fvette schapen le kw. f,2e
kw.f.welschapen le kw. f2e kw
fvette lammeren le kw. fwei-
lammeren, 12436, magere varkens le kw
f36f150, biggen f 15f36, nuchtere balve
ren le kw. f 15f45, paarden f200—f700
Rnndvleesch per kilo f2.10 -f190 f170
vette varkens ff
Aanvoer 260/8
5300 kil" f 2.— i
Boter.
en 8 16 wegende ts
f 2.35 ner kilo
zamen
d van Vb April meuegcuw
«aann gemaakte opmerkingen t
