Hierna volgen replieken. Na dupliek worden
de alg. beschouwingen gesloten.
Dinsdag voortzetting.
Binnenland.
De Zuiderzeewerken.
Reuter meldt uit Antwerpen
De „Neptune" meldt dat de Nederlandsche
regeering een contract heeft gesloten met de
steengroeven te Lessenis, in Henegouwen, voor
de levering van granietgruis, dat gebruikt zal
worden bij de werken voor de drooglegging van
de Zuiderzee. Het besloten contract loopt over
20 jaar en over een bedrag van drie en een half
milliard francs.
Belasting op waardevermeerdering.
Een groot aantal eigenaren van veengronden,
gelegen in de Provincies Groningen, Drente en
Overijsel, schrijft in een adres aan den minister
van financiën, dat het ontwerp van wet tot hef
fing van een belasting wegens waardevermeer
dering van onroerende zaken ten behoeve
van de gemeenten, indien het tot wet wordt
verheven, op de exploitatie van veengronden
een zeer noodlottigen invloed zal hebben, daarin
bestaande, dat het veenderij-bedrijf, hetwelk
reeds gebukt gaat onder de tegenwoordige
ernstige crisis, met, een nieuwe onbillijke belas
ting zal worden bezwaard, die het onmogelijk
kan opbrengen; dat inkrimping van dit bedrijf, en
in Vele ongunstige gelegen veenderijen, stopzet
ting, met daaraan verbonden werkloosheid
van de arbeiders het gevolg van deze wet zal
zijn dat inplaats van het veenderij-bedrijf te
bevorderen de minister door deze wet juist het
kapitaal vernietigt, de werkloosheid vermeerdert,
en belet, dat in de veenderijen de turf wordt
afgegraven en de dalgronden in cultuur worden
gebracht.
Redenen waarom zij den minister dringend
verzoeken het ontwerp in te trekken, subsidair
het niet toepasselijk te verklaren op veengronden
Nederland en Venezuela.
Naar het departement van buitenlandsche
zaken bericht, is de gouverneur van Curagao van
9 tot 20 AOril de gast der Venezolaansche regee-
ring geweest. In la Guayra stond voor den gou
verneur een extra-trein met salonwagons gereed;
te Caracas was te zijner beschikking en van die
van zijn gevolg een der mooiste huizen van de
stad.
De feesten volgden elkander op de autori
teiten hebben zich uitgeput om het verblijf van
den heer Helfrich op Venezolaansche bodem zoo
aangenaam mogelijk te maken.
Met groote plechtigheid heeft de provisioneele
president den gouverneur en den gezant, den
heer d'Artillact Brill, in het Paleis van Miraflores
de orde van Simon Bolivar overhandigd en den
17den en 18den waren beiden de gasten van
Generaal Gomez ontving eerst den gezant, ver
volgens den gouverneur bij het binnenkomen van
Maracay, en toonde hun persoonlijk al zijn ar
beid, zijn nieuwe kazerne, zijn vliegveld, zijn
veefokkerijen, zijn kaas- en boterfabrieken,
zijn aanplantingen, enz.
Den 14den gaf de gezant een receptie te zijnen
huize, waarop ook dr. Marquez Bustillos kwam
en er ongeveer twee uur verbleef. Dit is de eerste
maal, dat de president der republiek een bezoek
in een legatie bracht. Onder de bloemstukken,
bij die gelegenheid toegezonden, waren er van
generaal Gomez, van dr. Marquez Bustillos en
van allerlei hooge autoriteiten.
In het Pantheon Nationaal onthulde gouver
neur Helfrich o.a. een bronzen gedenkplaat, hul
de van de kolonie Guragao aan Simon Bolivar.
De ontvangst, welke den gouverneur, overal waar
hij zich vertoonde, ten deel viel, was schitterend.
De Venezolaansche bladen staan vol artikelen
en photo's.
De nlieconcessies.
Zooals men zich herinneren zal, heeft de Mi
nister van koloniën, de optimistische verwach
tingen over den petroleumrijkdom van Djambi
tot een legende verklaard.
De heer G. P. J. Caspersz, verklaart eich in
de Economische-Statistische Berichten hierdoor
niet overtuig I.
Volgens den Minister zou het winstcijfer van
Djambi niet boven 7 8 millioen gulden per
jaar zijn en de Bataafsche zou van die winst
niet meer dan anderhalf ft twee millioen hoog
stens kunnen genieten.
De schrijver lacht met deze becijfering. Hij
gelooft er niets van, dat de Koninklijke voor
zulk een luttele winst de reuzentaak in Djambi
op zich zou nemen, op voorwaarden nog wel,
die het land bet. recht geven tot een vérgaande
inmenging in het bedrijf en daardoor geheel
afwijken van die, waaronder zij elders in Indië
werkt.
Het heele verloop der Djambi-aangelegen-
heidTm (leshouding der Regeering nopen schrij
ver tot de gevolgtrekking, dat Djambi reus
achtige baten belooft.Hij wijst ter staving van
die meening op het uitschakelen van den parti
culieren mijnbouw en de wijziging der Mijn
wet in 1910. Men zou dit niet hebben gedaan,
indien het terrein niet veelbelovend was.
Het officieele onderzoek der velden in 1909-
1914 had een zeer gunstig resultaat. De Me
morie van Toelichting bij het eerste Djambi-
ontwerp zegt over dit onderzoek „Er is n.l.
vastgesteld, dat de tertiaire formatie, welke in
de aangrenzende residentie Palembang de draag
ster is van rijke aardolie-afzettingen, ook
in Djambi kan worden aangetoond over een
zeer groote uitgestrektheid en in een voor de
vorming van ontginbare aardolie-afzettingen
bevorderlijke tektonische gesteldheid."
Bij de in 1912 voor de ontginning van het Z.
O. gedeelte gehouden inschrijving dongen zes
maatschappijen mee en zij boden voorwaarden
die de verwachting der Regeering verre over
troffen. Toen waren nog niet eens proefborin
gen gedaan Hoe men in Amerika over de vel
den denkt, is genoegzaam uit de corresponden
tie met den Amerikaanschen gezant in ons
land gebleken. De Standard Oil spreekt in
haar adres aan de Tweede Kamer van „onme
telijke olierijkdommen." De Djambi-legende be
rust dus meent schrijver, op zeer behoorlijke
gronden.
Het Djambi-terrein, aan de Bataafsche uit
gegeven, beslaat een oppervlakte van 1.700.000
H.A., terwijl zij tot, nog toe aan alle Indische
terreinen bij elkaar een 517.000 II.A. bezit
welke ruim 300 millioen gulden moeten hebben
opgebracht krachtens de uitvoerstatistiek. Bij
deze cijfers vindt schrijver de Djambi-raming
van den Minister eenvoudig absurd. Grootere
winsten werden door de Koninklijke reeds be
haald, toen zij nog in haar beginjaren was en
het bedrijf in Indië bij tegenwoordig vergele
ken nog op zeer bescheiden schaal werd uitge
oefend, terwijl benzine waaraan juist de Su-
matraansche olie zoo rijk is, destijds een vee
minder waardevol product was dan thans. Ame
rika begeerde dit gebied juist zoo, omdat het
onder een groot tekort aan benzine lijdt. De
schrijver wijst dan op de volgens hem vreemde
wijze waarop de Minister zijn winstcijfer be
rekende en dat, volgens zijn meening, als ge
heel waardeloos op zijde kan worden gelegd.
Nieuwe regeling van den dienstplicht.
De regeering betoogt in de memorie van ant
woord, dat de opvatting van de taak van het
kemleger - tot welke in de memorie van toe
lichtingtot uiting komt bij de pasêage ter beant
woording van hetgeen in het voorloopig verslag
wordt gezegd omtrent de vrees, dat in tijd van
oorlog het kernleger zooals dit in het ontwerp
wordt geacht, geheel onvoldoende zal blijken
te zijn wel geheel in overeenstemming is met
de zienswijze, door de regeering elders in genoem
de memorie ontwikkeld.
De regeering verwacht, dat naarmate het
instituut der vooroefeningen meer algemeen
bekend en de daaraan verbonden voordeeien
meer gewaardeerd worden, 't aantal voorgeoefen-
den in die mate zal toenemen, dat ook het kern-
leger hieruit grootendeels zal zijn samengesteld.
Zoolang dit nog niet het geval is, wordt door het
opleiden van het kader uit de daartoe geschikten
en door het behouden van een eerste oefenings-
tijd, die voldoende is om den ongeoefenden
man tot een behoorlijk geoefend soldaat te vor
men,zoodat 'tkernlegerbestaat. uit goedesoldaten
aangevoerd door goed kader, tegemoet gekomen
aan elk bezwaar, dat men Verbonden zou kunnen
achten aan de indeeling van de categorie, in het
voorloopig verslag aangeduid als die van „de
hesten, de meest ambitieuzen", hij de reserve
troepen.
De hij de cavalerie en hereden artillerie voor
huishoudelijke diensten aan te wijzen manschap
pen zullen een ongeveer tweemaandsehe oefening
ontvangen waarin zij militair gevormd worden
en waardoor zij in staat zijn aan militaire diens
ten van algemeenenhard te kunnen deelnemen.
Deze oefeningsperiode geeft de gelegenheid het
personeel uit te zoeken, dat liet meest geëigend
is voor het verrichtenvan huishoudelijke diensten
Het ontmoet geen bezwaar hij de artillerie-
schietschool, de hospitaal-compagnieën, de mo-
torafdeeling, de intendance-troepen en den
luchtvaartdienst, de oefeningen zoodanig te
regelen, dat de in opleiding zijnde manschappen
tevens in een deel van den liuishoudelijken
dienst voorzienvoor de overblijvende huis
houdelijke diensten zijn hurgercorveeërs be
stemd
Baad voor de vi.sscherij.
Bij Kon. besluit van 31 Mei is, overwegende,
dat het wenschelijk is over te gaan tot instelling
van een Raad voor de visscherij, in afwachting
dat nader een regeling zal kunnen worden ge
troffen, waarbij aan belanghebbenden en or
ganisaties van belanghebbenden invloed op
de samenstelling van den Raad zal worden toe
gekend, bepaald
Art.l. Tot voorlichting van de afdeeling
Visscherijen van het departement van landbouw,
nijverheid en handel omtrent de verlangens van
hen, die in de visscherij werkzaam zijn, wordt
ingesteld een Raad voor de visscherij.
Deze Raad heeft zijn zetel te 's-Gravenhage.
Art. 2. De Raad bestaat uit ten hoogste
twintig leden, die door Ons worden benoemd
Voor den tijd van drie jaren.
Art. 3. De Raad is verdeeld in de nagenoem-
de, ieder ten hoogste uit vijf leden bestaande
afdeelingen
I. afdeeling voor de zeevisscherij
II. afdeeling voor de kunstvisscherij
III. afdeeling voor de rievirvisscherij
IV. afdeeling voor de binnenvisscherij
Art. 4. De Raad (of eene zijner afdeelingen)
wordt gehoord over voorstellen, tot Vaststelling
of wijziging van wetten, van algemeene maat
regelen van bestuur en van Koninklijke besluiten
en ministerieele beschikkingen van algemeenen
aard, alsmede over andere belangrijke aange
legenheden betreffende de visscherij, een en
ander voor zoover de spoed, waarmede eene
voorziening moet worden getroffen, daaraan
niet in den weg staat.
Art.5. De Raad in zijn geheel, zoowel als
elke afdeeling van den Raad en elk lid afzonder
lijk, zijn bevoegd de aandacht van Onzen minis
ter van landbouw, nijverheid en handel op het
hoofd der afdeeling Visscherijen te vestigen op
voor de visscherij gewenschte maatregelen.
Art.6. Het hoofd der afdeeling Visscherij is
ambtshalve voorzitter van den Raad.
Het secretariaat wordt waargenomen door een
door het hoofd der afdeeling Visscherijen aan
te wijzen ambtenaar.
Art.7. De vergaderingen van den Raad
en van zijne afdeelingen kunnen door ambtena
ren of andere personen worden bijgewoond, zoo
dikwijls de Raad, de afdeeling of de voorzitter
dit gewenscht acht.
Art.8. De verdere organisatie en de werk
zaamheden van den Raad en van zijne afdeelin
gen worden voor zooveel nog noodig, geregeld
door Onzen minister van landbouw, nijverheid
en handel.
Uoomsehe Landdag.
Gister (Zondag) heeft te Rotterdam een Room-
sche Landdag plaats gehad, die uitnemend is
geslaagd.
Des middags om 12 uur verzamelden zich op
een 5-tal plaatsen in de stad de verschillende
organisaties, die gezamenlijk begeleid door mu
ziekkorpsen naar het Schuttersveld trokken.
Daar werden de duizenden meetinggangers
toegesproken door verschillende sprekers.
Mr. Bomans sprak er over Roomsche Eman
cipatie.
Pater Often O.P. over Roomsch Rotterdam
in bloei.
Smulders, Waarheen gaan wij
Pater Vrijmoecl O.F.M. Roomsche solidariteit.
De Wolf. Zijt gij Roomsch?
Christine Vetter. Ook de vrouwen
Pater Fennell O.P., Roomsche geestdrift en
Blijdschap.
Mr. Dr. van Best. De toekomst aan ons
Pater Conipanus O.F.M., Het Roomsche Meis
je-
Kapelaan Spoorman. De Roomsche Jongen.
Circa half vijf, na afloop der meeting, werd een
optocht gehouden, die een grootschen indruk
maakte.
Vooral de oud-zouaven, in uniform, trokken
zeer de aandacht.
Tal van muziekkorpsen begeleiden den stoet.
De stoet, die uit 94 vereenigingen was samen
gesteld, nam den volgenden weg
Schuttersweg, L. Rottekade, Jonker Frans
straat, Goudschesingel, Pompenburgsingel, Hof
plein, C.oolsingel en Aerf van Nesstraat
De dag werd besloten met een plechtig lof in
verschillende kerken.
Gedurende deze week zal eiken avond om 8
uur in het gebouw der St. Jozefgezellen, Stations
plein, een bioscoopvoorstelling worden gegeven,
waar men de cinematografische opname van den
landdag zal kunnen aanschouwen.
Loonsverlaging.
De directie der papierfabriek der firma van
Gelder Zonen te Velzen heeft aan de vakorga
nisaties voorgesteld de loonen der arbeiders met
f 3 per week te verlagen.
Belastingverlaging te Utrecht.
In de Donderdag gehouden raadszitting te
Utrecht is door wethouder Kettlitz medege
deeld, dat B. en W. .den raad zullen voorstellen
om den factor der inkomstenbelasting vast te
stellen op 1, waardoor bijtoepassing der nieuwe
belastingverordening oen verlaging der gemeente
lijke inkomstenbelasting voor alle inkomens zal
plaats hebben.
De Staatsmijnen in Limburg.
Naar men verneemt, wordt door de Staats
mijnen in Limburg aan den Staat der Neder
landen na ruime afschrijving over het jaar 1920
als netto winst uitgekeerd een bedrag van ruim
3.900.000 gulden, zijnde circa 6% van het dooi
den Staat der Nederlanden verstrekte kapitaal
van 65.000.000 gulden.
Be A in bt enaars-Pensiueuregeli ng
In de memorie van antwoord over het wets
ontwerp „Pensioenregeling voor de ambtenaren
en hunne weduwen en weezen", zegt de regee
ring, zich met door sommige leden verlangde
uitbreiding van de categorieën van pensioenge
rechtigden te kunnen vereenigen. Te zijner tijd
kan later bij afzonderlijke wet. met de vraag
onder de oogen worden gezien of ook personen,
in dienst van instellingen of vereenigingen met
semi-publiekrechterlijk karakter aan de pen
sioengerechtigde ambtenaren belmoren te wor
den toegevoegd.
Geenszins kan de regeering zich vereenigen
met het denkbeeld om den ambtenaren de ge
legenheid te openen, tegen betaling van eene
bijzondere bijdrage zich het uitzicht te verze
keren op een pensioen, hooger dan het normale
of op eene uitkeering die de wet niet kent. Eene
hiertoe strekkende regeling ware in beginsel
af te keuren.
Nu het voorstel der staatscommissie om den
na een diensttijd van ten minste zeven jaren,
wegens niet door invaliditeit veroorzaakte on
geschiktheid voor het verder waarnemen van
zijne betrekking ontslagen ambtenaar recht te
verleenen op pensioen, terstond ingaande met
zijn ontslag, niet is overgenomen, komt het
de regeermg voor, dat er termen bestaan het
recht op ouderdoms- of invaliditeitspensioen
voor met op eigen verzoek ontslagen oud-amb
tenaren) echter zonder de thans duurzaam ver
bonden voorwaarde dat het ontslag niet wegens
wangedrag of verregaand plichtverzuim mag
zijn verleend, doch met den billijken eisch dat
een diensttijd van niet te korten duur moet
zijn vervuld) ook in de nieuwe wet op te ne
men. In eene hiertoe strekkende aanvulling en
daarmede verband houdende wijziging van het
wetsontworp voorziet eene nota van wijziging.
Er bestaat bezwaar tegen, dat uitzicht te ge
ven ook aan die vrijwillig hunne betrekking
nederleggen.
Er bestaan geen termen om aan ambtenaren
die onder de werking van de nieuwe wet op
eigen verzoek, zonder recht op pensioen den
dienst verlaten, de krachtens de bestaande
pensioenwetten door hen betaalde pensioens
bijdragen terug te geven en hierdoor aan de
opheffing van de verplichting tot contrihueeren
terugwerkende kracht te verleenen.
Eene bepaling krachtens welke de moeder
of de zuster van een ongehuwd ambtenaar op
diens aanwijzing recht op pensioen verkrijgt
past niet in het stelsel dezer wet.
De bezwaren, ingebracht tegen de ten aan
zien van het gezinspensioen voorgestelde rege
ling vindt de regeering ongegrond.
Mochten er gemeenten blijken te zijn, die
door de toepassing van deze wet overmatig
belast worden, dan kan te zijner tijd worden
overwogen op welke wijze de druk voor haar
kan worden verlicht.
Tegen opvoering van het percentage waar
mede bij de wet van 29 Mei 1920 (Stbl. no.
283) de pensioenen der Rijksambtenaren zijn
verhoogd, bestaat ernstig bezwaar.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Spaarbank Schiedam.
Opgave over de maand Mei 1921.
Inlagenf 148.697;00.
Terugbetalingen- 145.122.42.
Be rootle betooging.
Op het terrein achter het Rijks Museum te
Amsterdam werd gister een groote landelijke
meeting gehouden „tegen de reactie" uitgeschre
ven door het N.V.V. en de S.D.A.P.
Onder de sprekers behoorden Troelstra en Sten
huis.
Troelstra eisehte o.m. medezeggenschap vooj
de arbeiders in de bedrijven op en vond, dat het
geld voor woningbouw en salarisverhooging maar
gehaald moet, worden bij de particuliere kapitalis
ten.!
Stenhuis kwam in zijn rede op voor socialisatie.
Wat de roode broeders van Troelstra en Sten
huis te hooren kregen, stond ditmaal gelijk met
hetgeen in Volk en Tribune dag in dag uit ter
ophitsing van de arbeidersklasse tegen het kapi
talisme wordt geschreven.
Aantal inleggers 1 Mei 1921.
Nieuwe deelnemers
Geheel afgeschreven deelnemers
Aantal inleggers
Verschuldigd kapitaal aan inleg
gers op 31 Mei 1921
13537.
101.
13638.
30.
13608.
3.699.068.16.
Be Hanze.
De R. K. Middenstandsvereeniging „De Han
ze" houdt hedenavond om 81/,, uur in Maison v.d.
Heijden haar 13e jaarvergadering.
Zaterdagavondisaangehoud en
G. G. E. wonende alhier, verdacht van diefstal
van een port.emonnaie, inhoudende f 6.50, toe-
behoorende aan een jongen, die bij den Waterto
ren aan het voetballen was.
D e 1 3-j a r i g e W. V. isZaterdagmi d-
dag aangehouden, verdacht van ladelichting in
een winkel aan de Hoofdstraat. Eén bedrag van
3 wordt vermist.
Gist eren isde31-j arigefab riek s-
arbeider II. de J., uit Delft, aangehouden, die
tijdens overbrenging naar depolitiepostKoemarkt
zich krachtdadig verzette.
In de gecombineerde bestuurs-
vergadering dervakafdeelingen v.d. Ned. R. K.
Volksbond is besloten het saldo van den boot
tocht naar de Meeting te Utrecht na aftrek der
noodige onkosten te verdeelen, als volgt: f 50
aan de Parochie van het II. Hart van Jezus v.d.
te stichten nieuwe kerk in deGorzen en 50 aan
Herwonnen Levenskracht-
Gemengd Nieuws.
A u t o-o n g e I uk. Zaterdagavond heeft een
auto, uit Amsterdam rijdend in de richting Haar
lem, even voorbij den uitweg buiten Sloterdijk
een fietsende dame aangereden, die van achte
ren gegrepen, tegen een paal geworpen werd.
De auto kwam in een droge sloot terecht en 3
inzittenden vielen er uit. Een hunner, D., be
kwam een hersenschudding, een ander, Van D.
brak een arm, de derde, die bestuurde, kreeg
nagenoeg geen letsel.De aangereden dame,die er
met lichte verwondingen afkwam, is naar het
Wilhelminagasthuis te Amsterdam getranspor
teerd, evenals de twee gewonde inzittenden, van
wie I)., in zeer ernstigen toestand verkeert. De
auto is door de politie in beslag genomen.
Ongelukken Te Renkum is Zaterdag
de 14-jarige T.T., uit Heelsum, bij het zwemmen
in den Rijn verdronken.
Te Krimpen a.s. lJsel kwam 'savonds
een familie per motorfiets met zijspanwagen,
die den nacht bij familie zou doorbrengen. De
motor met zijspan hadden zij ten dien einde in
de schuur van den bakker v.d. W. gestald. W's
zoon en een vriend brachten stilletjes de motor
fiets weer buiten en gingen op eigen gelegenheid
aan het rijden.OngeveerlOminuten ging het goed;
toen reden zij van den dijk af,met 't gevolg, dat,
Wbewusteloos en ernstig aan het hoofd gewond
moest worden thuis gebracht. De andere avontu
rier P.G. kwam er met enkele kleerscheuren af.
De schade aan de motorfiets beloopt 700.
Zaterdagavond is op den Rotterdamschen-