W itwasscherij.
AMSTERDAMSCHE BANK
Accreditieven.
N.V. DE PHOENIX,
genoemde bedrag met 2449 of 269 pet., het twee
de met 4806 millioen of 94.2 pet. gestegen. Het
aantal belastingbetalers is in hetzelfde tijdvak
van 474,000 tot 917,000 gestegen. Daarvan
wonen 278,000 te Kopenhagen.
SPANJE.
De Madrileensche bladen berichten, dat het
Spaansche vorstenpaar over Parijs naar Londen
zal gaan, waar het twee weken zal blijven.
Graaf Romanones zal de volgende maand naar
Parijs gaan, en daarna naar Nederland.
GRIEKEN EN TURKEN.
Officieel Turksch communiqué In den sec
tor van Kodjaili hebben de Turksche troepen
het dorp Yayadin bezet, 15 K.M. ten W. van
Broessa.
ALLERLEI.
De „Times" verneemt uit Toronto
Een loonsverlaging van 12 voor de Ca-
nadeesche spoorwegarbeiders treedt op 1 Juli
in werking.
Naar gemeld wordt is het aan Frankrijk
uitgeleverde Duitsche luchtschip „Nordstern"
te Saint-Cyr aangekomen. De „Nordstern" zal
binnenkort voor handelsluchtverkeer tusschen
Marseille en Algiers worden gebruikt.
De Poolsche regeering heeft de benoeming
van de sowjet-gezant in Polen bekrachtigd. Hij
zal de volgende maand aankomen.
De „Times" verneemt uit Cairo
Bij een gevecht tusschen Joden en Arabic
ren, dat gisteren te Jaffa plaats had, werden
twee Joden gedood en zeven anderen gewond.
Een tweetal arrestaties hebben plaats gehad.
Onder de gearresteerden bevindt zich ook de
Arabier, die de oorzaak van de ruzie was. Naar
Reuter hieromtrenL nog meldt, rende deze
Arabier met een mes in de hand door de straten
van Jaffa, hetgeen de aanleiding tot de twist
werd.
Naar het „Journal" verneemt, zal in den
loop dezer week te Parijs een belangrijke zitting
der geallieerde deskundigen plaats hebben. Het
voornaamste onderwerp der besprekingen zal
zijn de wijze waarop de pasged,ane betalingen van
Duitschland onder de geallieerden zal worden
verdeeld. Waarschijnlijk zal Sir Robert Home,
die door de onderhandelingen welke hij met de
mijnwerkers voert te Londen wordt terugge
houden, door Sir Blackert vertegenwoordigd
worden.
Binnenland.
Bestrijding der Tuberculose.
In de Memorie van Toelichting op het wets
ontwerp tot aanvulling en verhooging der ar-
beidsbegrooting voor 1921, zegt de minister:
Nadere organisatie van de bestrijding der
tuberculose is zoowel ter wille van de lijders
als ter wille van een doeltreffende en zoo zuinig
mogelijke besteding van de daarvoor batende
gelden dringend noodzakelijk. Naast de plaat
selijke vereenigingen nemen de sanatoria de
voornaamste, zoo niet de eenige plaats in. Zij
zijn het eenige heilsoord waarnaar reikhalzend
wordt uitgezien. Het sanatorium dat uit den
aard een dure verpleging geeft, moet alleen wor
den gebezigd voor de patiënten, van wie spoedig
herstel door een doeltreffende verpleging mag
worden verwacht. Voor andere patiënten is of
opneming in een ziekenhuis-afdeeling aangewe
zen, ol kan heil worden verwacht van dagver
blijven, huisverzorging en andere middelen. Door
een deskundige schifting van de patiënten moet
worden bereikt dat naar gelang van het, stadium
en den aard der ziekte die zorg gekozen wordt,
die het grootste nut voor de te maken kosten be
looft. De sanatoria mogen niet langer het eenige
heilsoord blijven, maar moeten als onmisbare
schakel in de keten de plaats krijgen, die zij door
techniek en economie moeten hebben. Er moeten
flus zijn deskundige centravanwaar leiding wordt
gegeven en waar de leiders door een t.-b.-c.-spe-
cialiteit zoo tijdig mogelijk worden onderkend en
worden toevertrouwd aan de meest aangegeven
behandeling. Die centra moeten naar het een-
paiig gevoelen van alle deskundigen zijn de
consultatiebureaux. Hierdoor kan worden voor
komen, dat schatten moeten worden vastge
legd in sanatoria, zonder dat dit, naar de tegen
woordige kennis van de ziekte noodig is. Met
deze organisatie zullen de sanatoria op den duur
komen op de plaats, waar zij behooren, en zullen
zij de inrichtingen worden voor lijders, die met
een korte, zij het ook dure, verpleging als her
steld in de maatschappij terugkeeren. De plaat
selijke vereenigingen zullen haar nuttig werk
kunnen blijven doen en zelfs met verhoogd ef
fect. De consultatiebureaux moeten particuliere
instellingen zijn. Het geheel, de districten
en de plaatselijke vereenigingen, samen ge
bonden in de provinciale vereenigingen z,al
staan onder toezicht en leiding van de in
spectie. Komen de gezondheidsdiensten tot
stand, dan zal er een nauwe samenwerking
tusschen het bureau en den dienst moeten zijn
en zullen die diensten den arbeid der bureaux
steunen.
De kosten van deze organisatie worden ge
raamd op 1.000.000. Verwacht mag worchm
dat de Rijksverzekeringsbank in de kosten zal
bijdragen, omdat de bureaux belangrijke dien
sten zullen bewijzen, ook voor de raden van
arbeid Voor 1921 wordt 400.000 uitgetrokken,
die ook zullen dienen om de opleiding v$n art-
sen tot t.b.c.-specialisten te bevorderen. Zij
zullen daarom eenige maanden in een sanatori
um en daarna aan een consultatiebureau moeten
werken.
Het bezoek van den Japansclien Kroonprins.
Nadat Zaterdagochtend a.s. omstreeks halfelf
de Kroonprins van Japan en prinsKanln wegens
beëindiging van het officieele bezoek aan onze
Koningin, het Koninklijk Paleis aan het Noor
einde te 's-Gravenhage, waar zij en enkele hee-
ren van het gevolg gelogeerd hebben, zuilen
hebben verlaten, zullen de beide prinsen ge
durende de enkele dagen die zij nog incognito
in de residentie doorbrengen, met alle leden
van hun gevolg hnn intrek nemen in het Hotel
des Indes, waar reeds het grootste gedeelte
van het gevolg tijdens het bezoek aan Den
Haag gehuisvest zal zijn. Voor den rijtoer,
welke Vrijdagochtend te 's-Gravenhage zal
worden ondernomen, naar het Huis ten Bosch
en het Vredespaleis in gezelschap van Prins
Hendrik, zal te ongeveer 10 uur 's-morgens
van het paleis worden vertrokken en langs den
volgenden weg worden gereden Noordeinde,
Heulstraat, Lange en Korte Voorhout, Groote
Laan en het HaagscheBosch en zoo verder naar
liet Paleis in het Bosch.
Na het bezoek aan dit paleis wordt langs
deri volgenden weg naar het Vredespaleis ge
reden Huis ten Bosch, Groote Laan, Korte en
Lange Voorhout, Parkstraat, Alexanderstraat,
Plein 1813, Javastraat, Oude Scheveningscheweg
Daarna terug naar het paleis Noordeinde, voor
het dejeuner met Prins Hendrik en circa één
uur vertrek naar Rotterdam.
De Prins der Nederlanden zal aan de soirée
welke den 16en door den Minister van Buiten-
landsche Zaken ter eere van den kroonprins van
Japan wordt gegeven, deelnemen.
van de Pius-Orde en aan oud-minister Jhr. J.
Loudon het grootkruis in de orde van den H.
Gregorius den Grooten verleend.
l)e werkloozen.
De omvangrijke crisis en werkloosheid in onder
scheidene industrietakken als sigarenindustrie,
diamantindustrie, textiel-, schoen- en meubel
industrie, enz.m en mede in liet transportbedrijf,
heeft aan^de werkloozenkassen zoodanige eischen
gesteld, dat vele thans geheel uitgeput zijn. Om
in den daardoor ontstanen nood te voorzien, heeft
de regeering, naar de minister van Arbeid in
de memorie van toelichting op het ontwerp
tot verhooging der Arbeidsbegrooting 1921 mee
deelt, besloten lot de maatregelen, welke de
minister als antwoord op de vragen van den
heer Haazevoet aan de Tweede Kamer heeft
medegedeeld en bij de interpellatie-van den
Tempel op 11 Februati 1921 nog nader heeft
toegelicht.
Wat de kosten betreft, aan deze maatregelen
verbonden, wordt opgemerkt, dat liet bezwaar
lijk is deze vooraf zelfs eenigszinS nauwkeurig
te ramen, omdat vooraf niet te zeggen valt
tot welke kassen en welke bedragen de voren
bedoelde regeling zich zal moeten uitstrekken
en welken duur de crisis zal hebben. Met de
besturen der vier grootste organisaties van
transportarbeiders is overeengekomen dat door
liet Rijk zouden worden betaald de uitkeeringen
aan werklooze leden, voor zoover deze niet
kunnen worden bestreden uit de bijdrage der
leden en een subsidie daarop van 2000 Re
bijdragen voor de werkloozenkassen van deze
organisaties zijn thans bepaald, op, hetzij vOor
alle leden 18 cent per week, hetzij op 13 cent
per week voor vaste en 23 cent voor losse
transportarbeiders. Eene hoogere bijdrage in
te voeren was aanvankelijk niet mogelijk, doch
met ingang van 1 Januari 1922 wanneer de
vorenstaande regeling eindigt zullen de bij
dragen zoodanig worden verhoogd als in ver
band met het gebleken werkloosheidsrisico
noodzakelijk is. Over de maanden Januari en
Februari is pl.m. 3.000.000 aan de kassen ver
strekt, voor de eene helft a fonds perdu, voor
de andere helft als voorschot.
R. K. en Soc.-Dem.
De „R. K. Gemeentepolitiek," onder redactie
van den heer A. B. Michielsen te Haarlem, schrijft
over de kwestie van het niet samengaan van
11. K. en Soc.-Dem. het Volgende
De lezers hebben ongetwijfeld kennis genomen
van het schrijven van het Doorluchtig Episco
paat, gericht aan den R.-K. Bond van Kiesor-
ganisaties, welke dezer dagen te Utrecht verga
derde.
Natuurlijk slaat dit belangrijke stuk in de
eerste plaats op het samengaan met andere frac
ties in de landspolitiek.
De Hoogwaardige Bisschoppen hebben zich ten
opzichte hiervan eenstemmig uitgesproken, dat
de coalitie van de rechterzijde dient behouden te
blijven, terwijl daarentegen een samengaan met
de S.D.A.P. dient veroordeeld.
Maar al is dit veto niet in de eerste plaats uit
gesproken voor de gemeentepolitiek, toch meenen
wij -— zacht gezegd wel te mogen aannemen
dat zij flie zich ook in de gemeentepolitiek aan de
ze uitspraak houden meer in den geest der Bis
schoppen handelen, dan zij die meenen hier hun
heil wel in samengaan met de sociaal-democraten
te mogen zoeken.
Spoorwegen.
De heer Ter Hall heeft den minister van Water
staat gevraagd of er een ambtelijk onderzoek
naar de verzakkingen op de lijn Haarlem—Zand-
voort heeft plaats gehad zoo ja, is er dan een
ambtelijk onderzoek naar de oorzaak ingesteld en
is de Minister bereid te zijner tijd de resultaten
daarvan aan de Kamer mede te deelen
Is de Minister niet van oordeel, dat ter ge
ruststelling van het reizend publiek een grondig
onderzoek op alle lijnen van de Nederlandsche
spoorwegen gewenseht is, opdat ons land, na
hevigen regenval gespaard moge blijven voor
rampen als indertijd een te Wcesp heeft plaats
gehad
Kan de Minister ook mededeelen of perma
nent en op afdoende wijze op stabiliteit van de
spoorbanen wordt toegezien
Internuntius.
De nieuwe internuntius bij ons hof, mgr. Vicen-
tini, zal in de eerste helft van Juli naar zijn post
vertrekken. (Centr.)
I)e woningbouw.
Op de vragen van den heer Bongaerts betref
fende de bepalingen in het Woningbesluit om
trent weigering of intrekking van de toelating van
vereenigingen enz., werkzaam in het belang van
verbetering der volkshuisvesting heeft de minis
ter van arbeid geantwoord dat de bewuste be
palingen in het Woningbesluit zijn opgenomen
om een einde te kunnen maken aan den ongezon
den toestand, die zich geleidelijk beeft ontwik
keld. Er zijn n.l. in den loop van dé laatste jaren
talrijke vereenigingen opgericht, welke volgens
de toenmaals geldende voorschriften moesten
worden toegelaten als vereenigingen, werkzaam
uitsluitend in het belang van verbetering der
volkshuisvesting, omdat haar statuten aan de
voorschriften voldeden, maar waarvan bij voor
baat, hetzij blijkens de ervaring, niets voor de
verbetering der volkshuisvesting viel te ver
wachten. Er zijn vele, kleine vereenigingen,
welker kunnen en willen nauwelijks toereikend
is om enkele woningen te stichten voor den
kleinen kring barer leden en welke, is dat be
reikt, zich bepalen tot het verhuren aan haar le
den tegen zoo laag mogelijken huurprijs. Zoo
doet het zich voor, dat in kleine gemeenten eeni
ge kleine vercenigingetjes naast elkaar'voortsuk
kelen. De ervaring heeft bovendien geleerd, dat
er vereenigingen zijn, welke in kunnen of willen
ten aanzien van het beheer bij matige eischen
verre ten achter blijven. Deze woekering van
vereenigingen zonder kracht is een toestand wel
ken de wetgever niet heelt gewild en welke voor
het algemeen belang en het belang van rijks-
en gemeentekas niet kan worden toegelaten.
1 ot dusver ontbrak een bepaling, die de bevoegd
heid gaf om dat alles tegen te gaan. Weigering
en intrekking van toelating moet met redenen
omkleed en in de Staatscourant openbaar ge
maakt worden, en over intrekking van toelating
moeten Gedeputeerde Staten en hef gemeente
bestuur gehoord worden.
De hoofdcursus te Kampen.
Op de vragen van den heer Duymaer van Twist
betreffende samenvoeging van den Hoofdcursus
te Kampen met de Koninklijke Militaire Aca
demie te Breda, antwoordt de Minister van
Oorlog, dat het juist is, dat het voornemen
bestaat op 1 October aanstaande, bij wijze van
proef den Hoofdcursus te Kampen samen te
voegen met de Koninklijke Militaire Academie
te Breda. Een wetsontwerp om zulks mogelijk
te maken heeft bereids het Departement van
Oorlog verlaten en zal eerstdaags de Kamer
kunne bereiken.
Pauselijke onderscheidingen.
De Paus heeft, naar „De Tijd" mededeelt,
aan den oud-voorzitter van den ministerraad
mr. P. W. Gort van der Linden, het Grootkruis
Zweden en Nederlaudscli-Indie.
Naar „Svenka Dagblaet" weet mede te deelen
bevindt zich op het oogenblik de Nederlandsche
handelsattaché, de heer Wde Goek Buning, in
Stockholm, met het doel om onder meer bij de
Zweden belangstelling voor Nederlandschlndië
op te wekken. Een der medewerkers van boven
genoemd blad heeft een onderhoud met den heer
Buning gehad, waarin deze als zijn meening te
kennen gal, dat de Zweedsche stoom bootlijnen
ten minste enkele havens in Nederlandsch-Indië
moeten aanlöopen, ten einde de allengs groeiende
handelsverbindingen tusschen de beide landen
onafhankelijk van buitenlandsche scheepsruim-
te te maken. De heer Buning bleek goed op de
hoogte van de uitbreiding, die de Zweedsche han
del op Japan in de laatste jaren ondergaan heeft,
dat hij meende, dat Zweden voor een aantal goe
deren zich evengoed tot Nederlandsch-Indië als
tot Japan kon wenden.
Er bestaat reeds op kleine schaal een handels
verkeer tusschen Zweden en Nederlandsch-Indië
dat uit de laatste jaren dagteekent, gelijk dit ook
met Noorwegen en Denemarken het geval is.
e handelwaarvan hier sprake is betreft in hoofd
zaak koffie, suiker en plantaardige oliën maai
de Zweden hebben zich nog niet gewaagd aan
den invoer van specerijen, rubber, verfstoffen,
hout, minerale oliën, tabak enz. De goederen
die Zweden naarNederlandsch-Indiëuitvoert, zijn
ijzer en staal, papier en lucifers, waarvan het
laatste artikel alleen tot een omvang van eenige
beteekenis de Europeanen gebruiken Zweedsche
lucifers, terwijl de inboorlingen zich met de Ja-
pansche vergenoegen. Toch kon de invoer van
ijzer en papier veel grooter worden. De heer de
Lock Buning wees ook op de Javaansche thee,
voor welke hij propaganda wilde maken, en die
reeds langs omwegen, als Ceylon-thee verpakt,
uit Engeland in Zweden wordt ingevoerd.
De heer Buning wees er voorts nog op dat de
Hollandsche koloniale autoriteiten volstrekt niet
met leede oogen zien,dat buitenlanders zich voor
zaken- en plantage-ondernemingen e.d. in Neder
landsch-Indië interesseeren de opendeur-poli-
ïek wordt daar zonder uitzondering toegepast,
en voor vreemdelingen bestaan er geen andere
concessievoorwaarden of belastingen dan voor
de eigen landgenooten gelden. De heer Buning
zei nog, dat hij na Stockholm ook Noorwegen
en Denemarken denkt te bezoeken.
Tclef. No. 15. 1248 9
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Dinsdag 14 Juni.
R e g e 1 i n g van den Dienstplicht.
De motie-Kruyt, waarbij de Kamer als haar
oofdeel uitspreekt, dat het wetsontwerp Nieu
we regeling van den dienstplicht, in financieel
opzichtonvoldoende isvoorbereid, en de beraad-
slaging schorst, in afwachting van een door den
minister ten spoedigste te publiceeren nota van
kosten, wordt verworpen met 78 tegen 6
stemmen.
De motie-K. ter Laan, gelijkluidende aan
die van den heer Kruyt, terwijl zij tevens den
minister uitnoodigt om intusschen maatregelen
te treffen dat de ongeveer 10.000 lotelingen van
de lichting 1921, die nietvoor den dienst zijn op
geroepen, ook niet voor verderen dienst zullen
worden opgeroepen, wordt v e r w o r p e n met
53 tegen 29 stemmen.
Het amendement-Duymaer van Twist,
strekkende om de voor-oefeningen aan den
Vrijwilligen Landstorm op te dragen wordt
aangenomen met 55 tegen 25 stemmen.
Het amendement-Drion, dat het verleenen
van vrijstelling van den dienstplicht alleen
aan de Ged. Staten opdraagt, wordt a a n g e-
n o m e n met 58 tegen 24 stemmen.
De inotie-Drion, waarbij de wenschelijkheid
wordt uitgesproken, om vrijstelling vaii den
dienst wegens gemoedsbezwaren mogelijk te ma
ken volgens bij de wet te stellen regelen, wordl
z.h.st. aangenomen.
Bij art. 27 licht de lieer VV ij k V. D. W.
een amendement toe, om het jaarlijksch con
tingent te brengen van 23.000 op 28.000, waar
van 1000 man zullen worden bestemd voor de
zeemacht, 9000 voor de plaatselijke oefening en
de overige bij de korpsen en diensten der land
macht.
Met minder dan 8 divisiën kunnen we voor
de verdediging van ons land niet volstaan.
De heer Montéver L o r e n A. R. ver
dedigt een amendement om het onderscheid
tusschen kerntroepen en reservetroepen te
doen vervallen. Om evenwel te blijven binnen
het kader der vermindering der persoonlijke
lasten wordt voorgesteld den oefeningstijd
voor allen te bepalen op 5 maanden, behalve
voor de bereden wapens.
Spr. geeft de voorkeur aan eenheid in de eerste
oefening voor alle dienstplichtigen. Ook zal sa
menvoeging geen aanmerkelijke uitgaven mee
brengen. Men bereikt er door, dat in tijden van
gevaar onmiddellijk kan worden beschikt over
alle in vredestijd geoefende troepen.
De heer D r i o n V. B. bestrijdt dit amen
dement. Spr. acht een oefeningstijd van 6 maan
den het noodzakelijke minimum.
De heer D u y m a erva n T w i s t A. It.
verklaart zich voor bet amendement. Spr. acht
het leger van den minister onvoldoende. Indien,
volgens spr., dit leger zou moeten optreden,
dan ware ons land direct verloren.
De heer Van Veen C. H. zegt, dat het
voorstel tot, samenvoeging een compromis is.
De heer K.terLaan(S.D.) bestrijdt het
eerste deel van het amendement, betrekking
hebbende op de samenvoeging, daar een kosten
berekening ontbreekt. Het tweede deel, inzake
5-maandsche oefenplicht, beveelt spr. warm aan.
De heer O u d V. D. keurt beide systemen,
dat van den minister en van den heer de Monté
Verloren af.
De M in ister v a n O orlo g, luitenant-
generaal P o p, acht het amendement-Wijk, in
lijnrechten slrijd met het streven naar beper
king van bewapening en verklaart het dus onaan
nemelijk.
Spr. beantwoordt daarop de hoeren Duymaer
van Twist en Oud.
De amendementen-de Monté Verloren tast
ten liet beginsel der wet aan. Spr. heeft er eco
nomische, financieele en militaire bezwaren tegen.
Samenvoeging van kern- en reservetroepen zou
noodzakelijke verdubbeling der artillerie tenge
volge hebben, 'n Compromis-voorstel noemt spr.
slecht.
Wanneer wij binnen de grenzen van hel, vocr
ons bereikbare willen blijven, moeten wij een
klein goed uitgerust en behoorlijk geoefend le
ger hebben.
Daarom zijn de amendementen-de-Monté
Verloren voor de regeering onaannemelijk.
Morgen voortzetting.
Kantoor Schiedam WESTVEST 36
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
„Utile Dulei."
De Scliied. Tooneelvereeniging „Utile Dulci"
zal, ter gelegenheid van haar le lustrum, in
November een tooneelvoorstelling geven voor
een liefdadig doel.
Op 12 Nov. is er 's middags receptie en after
noon tea in Maison v. d. Heijden, 's avonds ge-
costumeerd feest in het gebouw van den R. K
