DAGBLAD WOOD SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
44ste Jaargang.
Zaterdag 20 Augustus 1921.
No. 1311G.
Adv ertentiën 15 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Biïreau Y" ïf E MA RKT 4. Telefoon Intercommunaal 85. Postbus: 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.per weck 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
TWEEDE BLAD.
Uit nummer bestaat uit twee bladen
Gemengd Nieuws.
G
evaar van
den e 1 e c t r i s chen
stroom. De electrotechnisch adviseur bij de
Arbeidsinspectie verzoekt on.s het volgende op
te nemen.
Uit het, Vrijdag Le Deventer voorgevallen
daodeljjke ongeluk, veroorzaakt door den elec-
trischen stroom bij het schoonbikken van een
stoomketel blijkt weer eens, hoe noodlottig
'U aanraking van eenig, onder een electrische
spanning staand deel kan zijn. Deze gevaren
van den electrischen stroom voor het mensche-
''jk lichaam werden in den loop der jaren in
de centrale verslagen der Arbeidsinspectie en
111 afzonderlijk uitgegeven brochures herhaalde
lijk besproken. In de laatste jaren, nu de electri-
triciteit, en in het bijzonder do wissel- of draai
stroom in de industrie een steeds algemeener
toepassing heeft gevonden, valt echter een toe
neming te constateeren van het aantal ongeval
len, ook van de doodelijke ongevallen, door den
electrischen stroom. Bij het onderzoek dier onge
vallen blijkt steeds weer hoe weinig men van
het gevaar van den omgang met de electrische
toestellen op de hoogte is of daarmede rekening-
pleegt te houden. Het blijkt dan ook zeer ge-
wenselit, om nog eens op het een en ander te
wijzen.
In het hierbedoelde geval is de dood van
den getroffene veroorzaakt door de aanraking
van den metalen voet eener gloeilamp, welke aan
het wisselstroonmet was aangesloten én een
spanning van 220 volt tegen de aarde had. Een
dergelijke spanning komt invele electrische huis
installaties eveneens voor. Zij veroorzaakt daar
echter hoogst zelden een ernstig, en wel haast
nimmer een doodelijk ongeval, omdat de persoon
die een spanning voerend deel aanraakt, zich bij
na steeds op een voldoend isoleerende onder
laag bevindt Van een noemenswaardigen stroom
doorgang door het lichaam is dan meestal geen
sprake. Geheel anders is dit echter gesteld met
stroom van dezelfde spanning, wanneer de per
soon, wien het betreft, zich bevindt in een voch
tige ruimte, b.v. een kelderruimte, of wanneer
hij natte kleeren aan heeft, bezweet is, of in aan
raking is meteenig met de aarde verbonden me
talen deel. In zulke gevallen zal de electrische
stroom door het mensehelijk lichaam een weg
naar de aarde nemen. Het allerongunstigst zijn de
omstandigheden wel bij werkzaamheden in
een stoomketel waar de man steeds een zeer
goede aardverbinding maakt en bovendien de
overgangsweerstand van de huid door zweeten
in den regel sterk is verminderd.
In zulke gevallen kan niet ernstig genoeg
worden gewaarschuwd tegen het gebruik van
electrische leidingen en toestellen van ondeugde
lijke constructie of welke in slechten toestand
verkeeren. In het bijzonder dient hier te worden
gewaarschuwd tegen het gebruik van de in den
handel voorkomende metalen handlampen, welke
hij een gering defect in het inwendige, ook uit
wendig onder spanning komen te staan. Verder
moeten alle metalen deelen van gloeilamp en
gloeilamphouder tegen aanraking zijn beschermd
Uovendien moet de invoering der stroomtoe-
voerleiding in de handlamp zoodanig zijn, dat
°ok bij ruwe behandeling een beschadiging of
breuk der leidingen aan de invoeropening zooveel
mogelijk is voorkomen.
Het dient goed te worden begrepen, dat
"J verwaarloozing der geboden veiligheids
maatregelen het gebruik van electrischen stroom
Win de gewone netspanningen, de zoogenaamde
mge spanningen dus, bij werkzaamheden in
stoomketels en dergelijke metalen vaten hoogst
gevaarlijk is. Een aanraking van een spanning
voerend deel onder dergelijke omstandigheden
heeft met bijna wiskundige zekerheid den dood
van den getroffene ten gevolge.
De bovenbedoelde voorzorgsmaatregelen heb
ben echte- het nadeel, dat een goede uitvoering
daarvan afhankelijk is van een voortdurende
en nauwgezette controle van het materieel.
Beter is het daarom, bij de hier bedoelde werk
zaamheden uitsluitend gebruik te maken van
stroom van zeer lage spanning, bijvoorbeeld van
20 volt tusschcn de leidmgen (10 volt tegen de
aarde). In de meeste gevallen is zulk een voor
het leven ongevaarlijke spanning gemakkelijk te
verkrijgen en wel met een kleinen transforma
tor, welke op het aanwezige wisselstroomnet
kan worden aangesloten en waarmede de stroom
°P de zooeven genoemde ongevaarlijke spanning
kan worden omgezet.
Op verzoek van de Arbe-dsmspecties heeft
he apparatenfabriek Heemaf te Hengelo (O)
voor eenige jaren de constructie van zulke kleine
Uansfornjatoren, speciaal geschikt voor het hier
beoogde doel, ter hand genomen. Deze toestellen
^orden thans door de fabriek in den handel ge
bracht.
Hit haar aard zijn deze transformatortjes
(:chts geschikt, voor wisselstroom en niet voor
&ehjkstroom. De ervaring heeft echter geleerd,
dat deze laatste stroomsoort in den regel niet
die noodlottige uitwerking heeft op het mensche-
organisme als wisselstroom, al blijkt ook
hierbij een groote voorrzichtigheid geboden.
Het ongeval, dat Lot de bovenstaande regelen
aanleiding geeft, betreft een 40-jarig gezinshoofd,
die een weduwe en een negental kinderen nalaat.
Telkens weer treft het, boe door een oogenschijn-
lijk nietige oorzaak mannen in de kracht van
hun leven aan hun gezin en de maatschappij
worden ontrukt. Al het daardoor veroorzaakte
leed kan worden voorkomen, mits iedere toezicht
hebbende, maar evenzeer ook iedere onderge
schikte, die met electrische toestellen omgaat,
zich van zijn verantwoordelijkheid tegenover
anderen of zichzelf voldoende bewust is.
Eventueel gewenschte inlichtingen zullen gaar
ne worden verstrekt door den Electrotechnischen
Dienst van de Arbeidsinspectie, Nieuwe Uitleg
12, Den Haag.
Het k r anig e Amersfoortsche
garnizoen. Aan het Amersfoortsche gar
nizoen werd door de burgerij Woensdag hulde
en dank gebracht voor het energiek optreden
bij de heidebranden op 22 en 24 Juli j.l.
Te c.o. 9 uur waren het le reg. huzaren, het
5e reg. infanterie benevens de artillerie op het
marktplein „de Hof" aangetreden. Kort daarna
arriveerden de burgemeester, Graaf van Rand-
wijck, gen.-maj. Forbes Wels, commandant'
der 4e divisie, kolonel Nedermeyer, ridder Von
Rosenthal, commandant van het le reg. hu
zaren en den commandant van de artillerie, maj.
Kaub.
Burgemeester v. Randwijck hield een toe
spraak, waarin hij dank en hulde bracht aan het
garnizoen voor de kranige houding en het ener
giek optreden bij de heidebranden.
Kolonel Nedermeyer, ridder Von Rosenthal,
dankte de burgerij, den burgemeester en het
comité, dat zorg had gedragen voor de organisa
tie van dit feestbetoon, voor den dank en hulde
aan het garnizoen gebracht en uitte een driewerf
„Hoera op den bloei van Amersfoort. Hierna
marcheerde men door muziek van infanterie
en huzaren voorafgegaan, naar het feestterrein,
.waar een voetbalwedstrijd werd gespeeld tus
schen een Vertegenwoordigend elftal van hu
zaren en infanterie. Na een spannenden strijd
bleef de infanterie de sterkste, uitgedrukt in
een 20 overwinning. Gen.-maj. Forbes Wels
die den aftrap had gedaan, overhandigde aan
de spelers van het winnende elftal met een harte-
lijken gelukwensch een zilveren draagmedaille.
lies middags waren er wederom attracties, die
de militairen bezighielden, terwijl des avonds
concert en vuurwerk den soldaten en een cabaret
avond den onderofficieren werd aangeboden.
Duitsche „Sportkonzern e." Naar
de „Neue Berliner Zeitung" uit Dresden meldt,
hebben politie en justitie Zaterdag de boeken in
beslag genomen van het z.g.n. Sportconcern
Rhein-Elbe, dat te Dresden, Berlijn, Leipzig,
Halle enz. „werkte." Het hoofdbureau bevond
zich te Dresden, Kügelgenstrasse 42, waar een
zekere Kejpe een kamer had gehuurd, en als
hoofdvertegenwoordiger van de onderneming
optrad. De zaak was overigens eerst sinds begin
Juni te Dresden gevestigd. Aan de „inbrengers"
werd voor bedragen tot 500 Mark binnen 2 maan
den het dubbele van hun inbreng beloofd, en bij
hoögere bedragen reeds binnen 6 weken. De zaak
had talrijke agenten en aanbrengkgntoren. De
eigenlijke leider van de onderneming was een
brandstoffenhandelaar. Hij kon Zaterdag nog
niet gearresteerd worden, daar hij zich met zijn
gezin ergens buiten bevond, om uit te rusten van
de vermoeienissen van het geld binnenhalen.
Voorts wordt nog een koopman gezocht, dien
er, naar men zegt met 200.000 Mark vandoor
is gegaan.
Ook te Leipzig is een „Sportkonzern" gefail
leerd, n.l. het S&chsische Sportkonzern, waar
van een zekere dr. jur. Erich Funke eenig eige
naar was. Hij is gearresteerd. In minder dan
vier weken tijd had Funke, een 23-jarig jong-
mensch ongeveer 140.000 Mark weten binnen
te krijgen, doch daarvan nog slechts 20.000
Mark terugbetaald. Hij had nog voor geen cent
aan weddenschappen geplaatst.
Zijn „boekhouder" Winkler, met wien hij
goede sier van de gelden der lichtgeloovige
wedlustigen maakte, had hij voor het zomer
seizoen alleen 100% winst belooft, en voor het
geheele jaar 150%. Llij tracht op het oogen-
blik vermoedelijk de gestorte gelden van de
agenten der onderneming binnen te krijgen.
De politie constateerde, dat er geen sprake was
van eenige boekhouding. Intusschen zal er
geen vervolging worden ingesteld, daar een
bekend Berlijnsch bookmaker op zich geno
men heeft, alle tot 10 Augustus aangegane ver
plichtingen over te nemen, en eventueel
na te komen. Ten slotte is te Halle a. d. Saaie
de leider van het Mitteldeutsche Rennkonzern
wegens fraude op groote schaal gearresteerd.
Van de bij hem ingebrachte 46.000 Mark wa
ren er nog slechts 1600 Mark aanwezig.
Het derde eeuwfeest der I n d i-
a n e n. Naar de „Times"-correspondent van
Toronto aan zijn blad bericht, is op 4 Augustus
te Penetanquishene (Ontario) het driehonderd
jarig feest der Indianen gevierd. De vereenigde
raad van Indianen van Ontario heeft op dien
dag een eisch opgesteld, betreffende de terug
gave van uitgestrekte gebieden aan de Couchi-
ging- en Simcoe-meeren en aan de Georgian
Bay, welke den Indianen, zooals zij zeggen,
zonder een zweem van recht door de regeering
zijn afhandig gemaakt. Hun eischcn strekken
zich uit over groote gedeelten van York en
Simcoe, en over de districten Muskoka en Parry
Sound. De eischers zeggen, dat deze gebieden,
Welke door de Chippewa-Indianen waren bezet,
Hooit aan de kroon zijn overgedaan, doch dat
zij door de regeering zijn genaast, zonder dat
de bewoners eenige schadeloosstelling hebben
gekregen.
Tijdens de feesten hebben de opperhoofden
van de Hurons en Irokeezen zich met elkaar
verzoend. De veete tusschenbeide stammen
bestond reeds bijna drie eeuwen, en dateerde
van den tijd, dat de verslagen Hurons door de
Irokeezen van hun jachtgronden verdreven wer
den. De hoofden hebben thans de Vredespijp
gerookt, en den strijdbijl begraven, als een tee-
ken, dat het verledene vergeven en vergeten is,
en voortaan vrede tusschen de stammen heerscht
Er waren vijfduizend toeschouwers aanwezig,
aldus de „Tel.", toen de beide stamhoofden uit
hun kano's stapten en door een Huron en twee
Irokeezen begeleid hun zetels bij een tent van
berkenschors innamen. De Irokeezen staken de
vredespijp aan, en gaven haar aan den Huron
onder de woorden: Er is vrede tusschen onze
volken. Er is vrede, antwoordde de Huron,
nam de pijp aan, en gaf haar door aan het twee
de stamhoofd, die haar teruggaf aan de Iro
keezen. De hoofden begroeven daarop den strijd
bijl en ten slotte wendde zich de Huron tot de
Irokeezen en zeideThans zullen wij gezamen
lijk een eland jagen.
Rechtzaken.
Diefstal. Op 20 Juli deed de werk
meester P. de B. bij de politie te Maastricht
aangifte, dat uit de Asphaltfabriek verdwenen
waren een electromotor, een dynamo, twee
drijfriemen. Bij het gehouden onderzoek bleek,
dat een gefingeerde1 inbraak had plaats gehad.
Het gestolen materiaal benevens nagels, touw,
borstels, asphalt werden te Lanaeken (België)
in beslag genomen bij M. v. d. P., die vroeger
aan de fabriek gewerkt had. Een nader onder
zoek bracht aan het licht, dat de werkmeester,
die aan de fabriek woonde en de sleutels had,
een inbraak verzonnen had, de gemiste voor
werpen ontvreemd en v. d. P. deze, verborgen
onder hooi, op een hondenkar naar België ver
voerd had. Beiden werden aangehouden en in
het huis van bewaring ingesloten.
Hun zaak diende Donderdag voor de vacantie-
kamer der rechtbank te Maastricht. Het O. M.,
waargenomen door mr. Koderitsch, vroeg ter
zake van diefstal te zamen en in vereeniging
gepleegd, tegen de B. 1 jaar en v. d. P. 8 maanden
gevangenisstraf.
Mr. Alting van Geusau pleitte clementie.
Uitspraak 1 September.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Oranj evereen iging
Evenals vorige jaren zullen op Koninginnedag
op het feestterrein in het Volkspark weder
volksspelen plaats hebben. Deze spelen zullen
belangrijk verschillen met die van vorige jaren,
daar verschillende nieuwe zijn bijgevoegd, en
eenige andere zijn vervallen. O.a. is voor jon
gens georganiseerd een wedstrijd in het Ver-
kleeden, die zeer zeker de lachlust Van het pu
bliek wel zal opwekken. Deze wedstrijd is ver
deeld in vier groepen als volgt
Groep I. de jongens moeten zich kleeden
op hun heenreis met licht vest, jaquetjas of
gekleede jas, hoogen hoed, tot slot wandelstok
om, dan als heer de terugreis te aanvaarden.
Groep II. heenreis aantrekken, witte pan
talon, witte jas, zwarte mombakkes, met dito
handschoenen, tot slot hoogen hoed met wandel
stok als neger (natuurlijk een verwaande) terug
reis.
Groep III. heenreis aantrekken een zot
Costuum, om als August en de dommen terug
te komen.
Groep IV. heenreis aantrekken, de eerste
een rood pakje no. 2 een witno. 3 een blauw
costuum om als rood, wit en blauw terug te
keeren.
De inschrijving tot deelneming aan de ver
schillende wedstrijden zal plaats hebben n.s.
Dinsdag in het Vereenigingslokaal aan de Broers-
vest.
Leden met vrouwen en twee kinderen hebben
vrij toegang tot het feestterreinmeerdere
kinderen 0.25; niet-leden 1.
Het Bestuur mocht reeds van verschillende
zijden belangrijke prijzen ontvangen. Er zfjn
er echter nog Vele noodig, wie heeft nog wat te
missen Gaarne zullen prijzen door een der
Bestuursleden in ontvangst genomen worden.
Voor Verdere inlichtingen verwijzen wij naai
de groote biljetten, welke alom zijn aangeplakt.
N a a r w ij vernemen, zal h.e d e n-
aVond te 6 uur door de Muziekvereeniging „St.
AmbrosiUs" een serenade worden gebracht aan
het echtpaar Van GeeneGemming, aan den
L. Achterweg 28, ter gelegenheid van hun gou
den huwelijksfeest.
LITURGIE.
VEERTIENDE ZONDAG NA PINKSTEREN.
„Niemand kan twee Heeren dienen." Deze
waarschuwing des Heeren geldt ons allen min
der of meerDe groote tegenstelling tusschen
den dienst van God of van de wereld wordt
ons beschreven in het epistel waar St. Paulus
noemt „de werken des vleesches" als gevolg
van het aanhangen der wereld en „de vruchten
des geestes", die geoogst worden in den dienst
van God. En de gevolgtrekking ligt voor de
hand „Die aan Christus behooren hebben
hun vleeseh met zijn hartstochten en begeer
lijkheden gekruisigd." Dit is, zeiden wij, de
voor de hand liggende gevolgtrekking. Als we
toch redelijk willen zijn dan moeten we er
kennen Als die beide, de dienst van God en
de dienst der wereld, zóózeer uiteenloopen, dat
liet einde een niet te overbruggen afgrond voor
ons geestesoog open legt, dan moet ook van
den beginne af een steeds grooter-wordende
scheiding tusschen die beide wegen liggen.
Dus, wil ik ih het eind niet bedrogen uitkomen,
omdat overeenstemming tusschen beide niet
te verkrijgen is, dan moet ik, van den eersten
stap af op den te betreden weg, mijn keuze heb
ben gemaakt. Die keuze is, waar liet einde zóó
treurig of zoo gelukkig is, niet moeilijk te maken
We spreken ons allen uit voor den dienst van
God, die „vrede brengt en vreugde". Maar de
wereld, de duivel en 't bedorven ik in ons, laten
ons niet met rust„Want het vleeseh begeert
tegen den geest en de geest het vleeseh want
deze strijden tegen elkander zoodat gij niet
alles doen kunt wat gij begeert."
Deze woorcen houden een waarschuwing in
en een bemoediging. Een waarschuwing, dat
we niet door te groot vertrouwen op onzen
goeden wil ons zeiven in de gelegenheid brengen
om smadelijk te vallen 1 Een bemoediging
opdat we niet zouden meenen, dat onze geneigd
heid tot het kwaad, dat een zware strijd om de
zonde te bedrijven, het bewijs leveren dat onze
wil toch eigenlijk niet goed is Al kunnen we
getuigen dat wij steeds het goede willen, zooals
de groote heiligenlevens dat tastbaar toonen,
dan nog zullen wij evenals zij, zoo nu en dan
kunnen opschrikken van de afschuwelijkheden,
die onzen geest en ons hart zouden willen over
rompelen. Wat is daar tegen te doen Streven
dat we onzen wil steeds meer den eenen goeden
kant uitkrijgen en daarbij, wantrouwend ons-
zelven, al ons vertrouwen stellen op de mach
tige hulpe Gods.
Daarom bidden we „Bewaar Heer Uwe
Kerk (d.i. onze zielen) in een voortdurende
barmhartigheid en moge zij, daar zonder U de
menschelijke zwakheid bezimikt, door Uwe hulp
steeds verwijderd blijven van wat schadelijk
is, en tot hetgeen haar heilzaam is geleid wor
den." Wat streeft de kerk er toch naar ons
le lalen vertrouwen op God. Geheel de na-pink-
sterliturgie staat feitelijk in dat teeken en op
steeds nieuwe wijze zingt de kerk hetzelfde
lied Mensch vertrouw toch op God, leef uw
geestelijk leven met en voor God zooals uw leven
in deze wereld verloopt met en door niemand an
ders. Wat beschamend dat dan de redelijke
mensch tot vertrouwen moet worden gewekt
door voorbeelden ontleend aan de redelooze
natuur Zijn niet werkelijk de onredelijke schep
selen, die er toch ten slotte alleen zijn voor
den mensch, het bewijs van Gods vaderlijke
zorg Is ook de zorg voor ons tijdelijk bestaan
niet verzekerd, als voor speelgoed zouden we
haast zeggen, de Hemelvader bezorgd is op zulke
wijze En waar heen zullen we met ons vertrou
wen gaan als we 't bij Goc niet brengen W<e zal
onze bondgenoot zijn in den zielestrijd, als God
niet met ons strijdt Wie zal ons aardsch bestaan
verzekeren of van zorg en kwelling vrijhouden
als Hij het niet doet Daartegenover Wien
zullen we nog als bondgenoot zoeken als we
weten dat de Onverwinbare aan onze zijde
staat Wat zullen we dan door aardsche zor
gen ons laten verontrusten als we den Almach
tige voor ons bezorgd weten Bidden we dan
nog eens met vernieuwd vertrouwen ,,'t Is
beter op den Heer te vertrouwen dan op men-
schen beter zich op den Heer te verlaten dan
op vorsten." „Nederdalen zal de Engel des
Heeren rondom degenen die Hem vreezen en
verlossen zal hij hen smaakt en ziet hoe zoet
de Heer is."
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
