DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
44ste Jaargang.
Maandag 29 Augustus 1921.
3Vo. 19123.
BureauKOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 05. Postbus39.
Abonnementen per 3 maanden 2.per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advertentiën: 15 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
By of krochten» wetten of verordeningen voos-
geschreven en andere officieele af- en aan
kondigingen van het Gemeentebestuur.
't KONINGINNEFEEST.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam
Gelet op artikel 7 der Verordening op de Win
kelsluiting te Schiedam
Verleenen bij deze, met het oog op de viering
van den verjaardag van het Hoofd van den Staat,
voor Woensdag 31 Augustus a.s. ontheffing van
het verbod om een winkeld na des avonds 8 uur
geopend te hebben, met dien verstande dat de
winkels alsdan uiterlijk des avonds te 11 uur
gesloten moeten worden.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam
Brengen ter openbare kennis, dat met het oog
op de viering van den verjaardag van het Hoofd
van den Staat op Woensdag 31 Augustus a.s.
gesloten zullen zijn
de bureaux der Gemeente-Secretarie, van den
Gemeente-Ontvanger, van de Technische Be
drijven, van Gemeentewerken en van de Ar
beidsbeurs, alsmede het Handels-Entrepot, de
Openbare Leeszaal en Bibliotheek en de Zwem
inrichtingen
de Sluizen en bruggen, met uitzondering van de
buitensluis zullen gesloten zijn vanaf 's middags
12 uur, terwijl de pont over de Buitenhaven
op dat uur zal stilgelegd worden.
De burgemeester van Schiedam
Gezien de Verordeningen op de tapperijen, lo
gementen, openbare vermakelijkheden, optoch
ten en den handel in gebruikte roerende goederen
te Schiedam
Beveelt, dat het op Woensdag 31 Augustus
a.s., den dag, waarop de verjaardag van H. M.
de Koningin zal worden gevierd, den tappers en
slijters gedurende den geheelen dag verboden zal
zijn in hun tapperijen of slijterijen sterken drank
te schenken, toe te dienen of te verstrekken.
Schiedam, 29 Augustus 1921.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam
Gelet op art. 7 der Verordening betreffende
den verkoop van brood (Gemeenteblad no.
60 van 1920)
VERLEENEN
behoudens de bepalingen der Arbeidswet 1919
en onverminderd het bepaalde in de overige
artikelen der genoemde verordening, onthef-
n g van het verbod, vervat in het eerste lid
van art. 7, op Dinsdag 30 Augustus a.s. in dier
voege dat op dien dag het vervoer van brood
geoor oofd zal zijn vanaf 9 uur des voormiddags.
Schiedam, 29 Augustus 1921.
Buitenlandse!* Nieuws.
ERNSTIGE TROEHELEN IN
BRITSCH-INDIE.
De „Daily Telegraph" verneemt, dat in ver
band met den ernstigen aard van den op
stand in Malabar en de mogelijkheid van ver
dere verspreiding der wanorde, de Britsch-
Indische regeering besloot, met goedkeuring
van Montagu, den minister voor Britsch-Indië
op te treden tegen zekere op den voorgrond
tredende personen, die verantwoordelijk ge
houden worden voor het grootste deel der jong
ste onlusten in Indië. Men gelooft, dat de regee
ring aan het einde is van haar geduld en de
autoriteiten voorbereid zijn op nieuwe pogingen
om onlusten te verwekken als gevolg van de
preventieve motie, waartoe de regeering nu
besloten heeft.
Een bericht uit Bombay zegt dat de Moplahs
zijn binnengedrongen in de nederzetting van
Pullengode en een Europeaan vermoordden in
zijn landhuis, hetwelk zij daarna in brand staken.
Zij vermoordden ook een inspecteur van politie
en wierpen diens lijk in de rivier. De plunderin
gen duren voort. De bewoners van Calicut zijn
gerustgesteld door de aanwezigheid van een
ooilogsschip.
Latere berichten uit Calicut melden, dat
de Moplahns op verschillende p'aatsen huizen
van Hindoes plunderden, den Hindoes groo-
te sommen gelds afnamen en de Hindoetempels
binnendringen, waar zij de gouden beelden
wegnemen.
Een bericht uit Palghat d.d. 27 Augustus zegt,
dat het district Malabar tpt militair gebied is
verklaard.
Batty, de resident, is den 22sten met strijd
krachten vertrokken naar Pattambi, waar hij
uit den trein stapte en te voet een menigte
Moplahs tegemoet ging, die naar hem toe kwa
men. Batty waarschuwde,dat er bij de minste
bedreiging zou worden geschoten. De menigte
maakte geen aanstalten om uiteen te gaan maar
auelde toe. Toen gaf hij last om te vuren. De
verliezen moeten zwaar zijn geweest, maar zij
£'jn niet bekend. Daarna keerden de strijdkrach
ten .«'.rug naar Shovance. Zij worden vervangen
or cavalerie uit Bangalore.
bend C'en av°ud kwam het bericht,dat een
e oplah's oprukte naar Cataparam, met
het doel om den assistent-resident aan te vallen
en de thesaurie. Batty kwam bijtijds met een
kapitein en dertig man van het Dorwit-regiment
en twee machinegeweren te Cotaparam en pa
trouilleerde door de stad.
|$De politiepost te Cherapatchery is gisteren
aangevallen. Alle bescheiden zijn verbrand. De
sub-thesaurie te Pereatalamanna is geplunderd.
8000 robijnen zijn gestolen, en het munsifs-hof
en alle bescheiden zijn vernietigd. De inwoners
van die plaatsen zijn niet lastig gevallen, maar
de verontrusting blijft.
De Engelsche bladen vergelijken den te-
genwoordigen toestand met dien tijdens den
Punja's-opstand in 1919.
Het schijnt, dat de Britsche koloniale autori
teiten wel op de hoogte waren van wat er broei
de, doch krachtig optreden werd zoo lang moge
lijk uitgesteld, daar men in verband met de
toegezegde politieke hervormingen den schijn
wilde vermijden, dat deze hervormingen niet
oprecht gemeend waren.
Volgens een telegram uit Bombay zouden
er reeds meer dan 1000 personen zijn gedood en
hebben voortdurend hevige gevechten tusschen
de regeeringstroepen en de opstandelingen plaats'
Men is zeer ongerust over het lot van de vrouwen
en kinderen op de verafgelegen posten.
De opstandelingen plunderen zelfs de tem
pels en de huizen van de inlanders, die weigeren
mee te doen aan een politiek van lijdelijk verzet
tegen de Britsche autoriteiten. Te Titan heeft
het gepeupel een hoogen ambtenaar, een in
specteur van politie en twee soldaten gevangen
genomen en weggevoerd.
Het treft al heel ongelukkig, dat de p ins
van Wales juist voornemens is binnenkort een
bezoek aan Britsch-Iudië te brengen.
Hoe de stemming op het oogenblik is, moge
blijken uit een Reutertelegram, waarin gemeld
wordt, dat een groote vergadering,die Dinsdag
avond te Lahore plaats had onder LalaLajsat
Rai, den leider der Nationalisten, een resolutie
aannam, welke zegt dat, terwijl de wonden, die
het gevolg waren van de afkondiging der krijgs
wet in de Punjab,nog steeds niet waren geheeld,
beloften betreffende het Kalifaat niet ingelost
en hongersnood hëerschte in het land, het volk
van Lahore niet bereid is, deel te nemen aan het
welkom van den prins van Wales. Ook de z.'g.
gemeentelijke commissie van Lahore heeft be
sloten, het bezoek van den prins te negeeren.
DE MOORD OP ERZBERGER.
Volgens de berichten uit Berlijn heeft de
moord op Erzberger daar vooral in politieke
kringen groote sensatie veroorzaakt. Daar de
Rijkskanselier dr. Wirth in zeer vriendschap
pelijke betrekkingen tot den vermoorde stond,
zal diens lot hem ongetwijfeld zeer getroffen
hebben.
Aan de weduwe van Erzberger heeft dr.
Wirth een telegram van deelneming gezonden
evenals aan het lid van den Rijksdag Diez, die
zich, naar men weet, met Erzberger op de wan
deling bevond en die eveneens gewond werd.
Het lijk van Erzberger zal naar Berlijn overge
bracht worden, waar het op het kerkhof te
Wilmersdorf ter aarde besteld wordt.
Hoewel geruchten liepen, dat te Offenburg
twee studenten zijn gearresteerd, welke men van
het plegen van den aanslag verdacht, meldt een
ander Wolfftelegram, dat tot dusver nog geen
arrestaties hebben plaats gehad. Wel heeft de
politiepresident van Berlijn opdracht gekregen
om een aantal met alle moderne criminalistische
hulpmiddelen uitgeruste beambten naar Gries-
bach te zenden.
Ook uit Karlsruhe wordt gemeld, dat de Ba-
densche justitie reeds een zeer omvangrijk on
derzoek naar de daders heeft ingesteld.
Naar Wolff uit Freiburg in Breisgau seint,
luidde het signalement der daders aldus de
een is groot en blond, de andere donker en klcih
van gestalte.
De beide personen hadden reeds het wan
trouwen van Erzberger opgewekt, doch hij
kon met den Rijksdagafgevaardigde Diez den
aanslag niet meer ontwijken.
De groote blonde moordenaar had te Berlijn
reeds de aandacht van de recherche getrokken,
toen hij op verdachte wijze op het perron van
het Anhalter station rondliep ter gelegenheid
van Erzberger's vertrek u;t Berlijn. Hij dook la
ter ook te Beuren op, waar Erzberger eemgen
tijd verbleef.Het heeft den schijn, dat de moor
denaar zijn slachtoffer derhalve voortdurend ge
volgd heeft.
De gerechtelijke autorïte:ten begaven z*ch
des morgens naar de plaats van den aanalag,
waar het lijk van Erzberger 's nachts had moeten
blijven l'ggen.
In de Vrijdagmiddag plaats gehad hebbende
bijeenkomst der fractieleiders bij den Rijks
kanselier ter bespreking van de a.s. hervatting
der zitting van den Rijksdag, heeft dr. Wirth
verklaard, dat de regeering over den moord op
Erzberger een verklaring zal afleggen, zoodra de
nadere bijzonderheden van den aanslag bekend
zullen zijn.
Naar Wolff uit, Berlijn seint heeft de rijksre-
geering een belooning uitgeloofd van honderd
duizend mark voor het op het spoor komen der
daders of aanstichters.
Het lijk van Erzberger zal naar Berlijn worden
overgebracht en 31 Augustus worden bijgezet
te Wilmersdorf naast zijn in den oorlog gesneu
velden zoon.
ALLERLEI.
Er zijn besprekingen te Brussel begonnen tus
schen België en Engeland nopens de anti-dum-
pingwet, aangezien Engeland indertijd had be
sloten, dat bijzondere gevallen, met betrekking
tot België, waarep zijn aandacht zou zijn ge
vestigd aanleiding zouden zijn tot een verzach
ting van de strenge gevolgen van de wet.
De Deensche minister van buitenlandsche
zaken heeft in zijn kwaliteit van voorzitter van
de commissie tot hulpverleening aan Rusland,
aan de pers mededeelingen gedaan aangaande
de maatregelen der commissie voor Petersburg.
Het ligt in de bedoeling om voorloopig maaltijden
te verstrekken voor 5000 kinderen daags. Dit
zou voor een periode van zes maanden ongeveer
een half millioen kronen kosten Kaarten voor
deze maaltijden zullen door Russische dokters-
vereenigingen worden uitgedeeld. Ook zullen
zoo mogelijk kleeren voor kinderen en volwasse
nen worden verstrekt.
Binnenland.
Het Tarief-ontwerp.
Het Nederl. Correspondentiebureau meldt
Minder ter zake kundigen hebben de opmer
king gemaakt, dat de definitieve intrekking van
het tariefontwerp niet vaststaat, nu de minister
van Financiën „terugzending" van het ontwerp
aan den voorzitter der Tweede Kamer heeft
gevraagd.
Naar aanleiding hiervan kan worden ge
meld, dat de gewone vorm is gebezigd, en dat
de intrekking even zeker is als die van alle tot
dusver ingetrokken wetsontwerpen.
Identiteitskaarten voor vreemdelingen.
De faciliteiten voor vrijstelling van identiteits
kaarten voor onderdanen van ententelanden,
wanneer hun verblijf hier te lande niet langer
dan een maand duurt, zijn, naar wij van de
politie vernemen, uitgebreid voor onderdanen
van alle door de Nederlandsche regeering erkende
landen. Echter zijn zij niet van toepassing op
mijnwerkers van vreemde nationaliteit, op
onderdanen der Sovjet-republiek, de republie
ken Oekraine, Litauen, Azerbeidsjan, Georgië
en Servië.
Nachtarbeid in bakkerijen.
Ingediend is een wetsontwerp tot wijziging
van de Arbeidswet 1919.
In de memorie van toelichting op het wets
ontwerp zegt de minister van Arbeid, dat,
daar niet te verwachten is, dat de in het voor
ontwerp gedane voorstellen vóór 24 October
1921 tot wet zullen zijn verheven, aan art.
39 het tijdelijk karakter moet worden ontno
men. Krachtens dit artikel kan de minister tot
24 October 1921 onder bepaalde voorwaarden
toestaan, dat in broodbakkerijen nachtarbeid
wordt verricht.
Spoedig na de invoering der wet bleek, dat
om verschillende redenen in verschillende ge
vallen nachtarbeid behoorde te worden toe
gestaan en wel in het belang van de broodvoor
ziening der bevolking bij dubbele feestdagen,
alsmede bij ovendefecten, ziekte van personeel
enz.
Artikel 39 is ook nog voor een ander doel
einde gebruikt en wel om aan bedrijven met 6
of meer bakkersgezellen enkele uren vóórarbeid,
zijnde arbeid, bestaande in het gereedmaken
van deeg en ovens, toe te staan. Daardoor
was het mogelijk om het vervoer en den verkoop
van brood een uur vroeger toe te stahn dan met
toepassing van art. 37 had kunnen geschieden.
Zulks bleek in verschillende gevallen nood
zakelijk om te voorkomen, dat de betrokken
broodbakkerijen tegenover het kleinbedrijf, dat
sneller met zijn product gereed kan zijn, in
een ongunstige positie zouden worden gebracht.
Ook hier is, in verband met den in art. 39 ge
stelden termijn, voorziening noodig.
Vrouwelijk personeel.
Te 's-Gravenhage heeft op initiatief van den
Centralen Bond van Nederlandsch Post-Tele-
graaf- en Telegraaf- en Telefoonpersoneel een
gecombineerde besturenvergadering plaats ge
had van neutrale organisaties van overheids
personeel, ter bespreking van de door de direc
ties der Nederlandsche spoorwegen en der Poste
rijen,Telegrafie en Telefonie voorgenomen maat
regelen, ten aanzien van het vrouwelijk perso
neel.
De besturen waren eenstemmig van meening,
dat krachtig stelling moet worden genomen
tegen elk verdringen der vrouw, van de plaats
welke zij zich thans heeft verworven.
Aan het comité van Neutraal Overheidsperso
neel zal worden verzocht binnenkorl een uit-
noodiging te verzenden aan de overige Centra
les van Overheidspersoneel, om te komen tot
een gezamenlijke actie.
Op de vragen van den heer Snoeck Henke-
mans, betreffende het openbaar maken in dag
bladen van gedeelten van het advies van den
Hoogen Raad van Arbeid over een proeve van
een ontwerp-Ziektewet, heeft de minister van
Arbeid geantwoord
1. Dat gedeelten van het advies van den
Hoogen Raad van Arbeid over „de proeve van
een ontwerp-Ziektewet" in dagbladen zijn open
baar gemaakt, draagt geenszins de goedkeuring
van den ondergeteekende weg.Hij heeft reeds
meermalen zijn leedwezen en zijn afkeuring er
over uitgesproken, dat stukken van vertrouwe-
lijken aard worden openbaar gemaakt.
2. De vraag, of het geen aanbeveling ver
dient, thans den juisten tekst van het hiervrren
bedoelde advies te publiceeren, wordt door den
ondergeteekende nader overwogen. Het ligt
in het voornemen, om, alvorens tot publicatie
van adviezen van den Hoogen Raad van Ar
beid over te gaan, met dit college daaromtrent
overleg te plegen.
3. De t ndergeteekende is thans reeds be
reid, van de stukken, bedoeld in vraag II, enkele
exemplaren ter griffie van de Kamer te depo
neer en.
Uitvoer aardappelen.
Namens den Nederl. Bond van Handelaren
in Aardappelen wordt medegedeeld
Naar aanleiding .der verschillende berichten
in de bladen betreffende den uitvoer van aardr
appelen, is op de bestuursvergadering van den
Ned. Bond van Handelaren in Aardappelen,
waarbij tegenwoordig waren de afgevaardigden
van de voornaamste vereenigingen op het ge
bied van den aardappelenhandel, bovenbedoeld
onderwerp ter sprake gebracht.
De vergadering was van meening, dat, hoewel
een flink kwantum reeds is uitgevoerd, er nog
in het geheel geen reden tot ongerustheid be
staat, dat er een tekort aan aardappelen zal
komen.
Zeer af te keuren vond zij de opwindende
berichten in de bladen die tengevolge hebben,
dat het publiek zich bevreesd maakt en ontijdig
aardappelen opdoet eveneens worden door deze
berichten de boeren opgewekt om zoo snel moge
lijk te rooien en af te leveren, vreezende voor
die regeeringsmaatregelen.
Zij raadt ieder, die aardappelen wil opdoen,
aan, kalm de maand October af te wachten.
Zij doét tevens opmerken, dat de aardappel
oogst niet tegenvalt, terwijl een grooter factor
is, dat niets verloren gaat door de aardappel
ziekte, welke anders groote hoeveelheden ver
nietigt het is dus in het geheel niet noodig
onze bevolking in ongerustheid te brengen.
Wel is het gewenscht, dat de regeering een
wakend oog op den uitvoer houdt, doch verkeer
de of ontijdige maatregelen zouden een groote
catastrophe voor ons land beteekenen.
Tweede Kamer.
Inlichtingen verstrekkende op het adres van
B. en W. van Velsen, betreffende het gedeelte
lijk ten laste der gemeente brengen van de kos
ten wegens uitkeeringen aan gedemobiliseerden,
deelt de minister van Oorlog mede, dat de in
het adres behandelde steunuitkeeringen deel
uitmaakten van een groep, welke tot de bemoei
ing van het Koninklijk Nationaal Steuncomité
behoorde.
Het is dan ook niet de minister, doch genoemd
comité, dat den maatregel nam om de door
Velsen bedoelde 10 procent der uitkeeringen in
't algemeen ten laste te laten van plaatselijke
steuncomité's en demobilisatiecommissies, die
de uitkeeringen doen,.c.q. van de gemeentebestu
ren Het kan derhalve niet op den weg van den
minister van Oorlog liggen om tot het vergoe
den van vermelde 10 procent over te gaan.
Een eventueel besluit tot de teruggaaf van
de 10 procent zou slechts kunnen uitgaan van
en de kosten deswege zouden moeten worden
gedragen door het Koninklijk Nationaal Steun
comité, dan wel door het Departement van
Landbouw, Nijverheid en Handel, welk Departe
ment zij het niet in rechtstreeksch verband,
toch zijdelings bij de steunverleening betrokken
was, omdat het aan genoemd comité de gelden
verschafte voor terugbetaling van plaatselijk
gedane steunuitkeeringen.
Het Koninklijk Nationaal Steuncomité heeft
aan een aantal noodlijdende gemeenten de ge
dane uitkeeringen ten volle vergoed, doch is
niet bereid en ook niet in staat om aan alle
gemeenten meer dan 90 pCt. der uitgekeerde
steungelden terug te betalen, waarmede een
bedrag van ongeveer f 700.000 k f 800.000 ge
moeid zou wezen.
Ook de minister van Landbouw, Nijverheid
en Handel kan, in vpband met het door het
Koninklijk Nationaal Steuncomité ingenomen
standpunt en de motieven voor dit standpunt,
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
Ziektewet.
