DAGBLAD WOOR SCHIEDAM OMSTREKEN.
De stichting der R. K. Universiteit.
Virginia's levensloop.
F U I ILÊTOfl
44ste Jaargang.
Zaterdag 10 September 1921.
No. 13139.
Bureau K O E M ARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden ƒ2.—per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
en een Geïllustreerd Zondagsblad.
Onderstaand schrijven is van Z.H. l'aus
Benedictus XV bij het Doorluchtig Episcopaat
van Nederland over de stichting der R.K. Uni
versiteit ingekomen
Aan onze Eerbiedwaardige Broeders Henrieus,
Aartsbisschop van Utrecht, en de andere Bis
schoppen van Nederland.
Benedictus XV. Paus.
Eerbiedwaardige Broeders,
Heil en Aposiolischen Segen.
In Nederland eene Katholieke Universiteit
te stichten, ziedaar een plan, welks verwezen
lijking sinds lang te recht het voorwerp was van
Uwe vurigste wenschenwant de bekende uit
spraak van den profeet indachtig, „dat wijsheid
en kennis rijkdom zijn ten heil", hieldt Gij U over
tuigd, dat niets voor Uwe kerkprovincie van
grooter nut zou zijn, dan het opgroeiend geslacht
zoo op te leiden, dat het, voorgelicht door het
Geloof, in alle soort van wetenschappen, godde
lijke zoowel als menschelijke, tot hooge vorming
zou geraken.
Met de grootste voldoening hebben Wij daar
om dan ook de tijding ontvangen, dat Gij thans
op het punt staat dat plan ten uitvoer te leggen.
Steeds immers plachten de Pausen van Rome in
den loop der eeuwen, zoowel tot beveiliging yen
den godsdienst, als tot bevordering der ware
weienschap, edele burchten voor hoogere stu
diën te stichten of tot rijker bloei te brengen.
Zou het dan ook wel iemand kunnen ontgaan,
dat, zoo ooit dan in onzen tijd, het algemeen
welzijn het bestaan en den krachtigen bloei van
zulke Hoogescholen vordert, in onzen tijd. waar
in zich allerwegen een zoo groote vloed van dwa
lingen baanbreekt, dat met de heiligheid der
zeden het geloof zelf der volkeren in het ernstig
ste gevaar gaat verkeeren
Elders niet alleen over geheel Europa, maar
ook in Amerika, richtte de weldoordachte vrij
gevigheid der katholieke bevolking dan ook sedert
lang haar ernstig pogen op het verwezenlijken
van dit doel, zoodat men zou kunnen zeggen,
dat er nagenoeg geen volk is, bij hetwelk de
godsdienst bloeit en dat welvaart geniet, waar
zulke hoogere onderwijsinrichtingen nog ont
breken.
In dezen, wij zouden willen zeggen, wedstrijd
der vokeren, zullen de Katholieken van Nedeiv
land, die immers door een waarlijk buitengewone
geestdrift voor de geestesbeschaving uitblinken,
stellig voor niemand onderdoen.
En nauwelijks behoeft vermeld te worden,
wat rijke weelde van alleredelste vruchten, daar
van valt te verwachten.
Wanneer immers tal van jongelieden, uit
muntend door deugd en geleerdheid, in opeen
volgende rijen het openbaar leven zullen in
gaan, bezield met den vurigsten ijver voor de
katholieke zaak, dan moeten er, zoo voor de
Kerk als voor den Staat zelf, betere tijden gaan
aanbreken.
Wilt dan, Eerbiedwaardige Broeders, met alle
kracht en één van zin aandringen, om dat werk
tot stand te brengen, waaraan zoo groote winst
voor uw vaderland is verbonden.
Wij van onzen kant kunnen uw herderlijk
pogen niet genoeg prijzen en Wij bevelen uwe
Universiteit met den allermeesten nadruk aan
in de onbekrompen mildheid v. alle welgezinden.
Van God voor U de noodige middelen afsmeekend
opdat Gij dit werk ten spoedigste tot de gewensch
73
„Aanmatigend, van u, neef Ralph Made
line ging naar hem toe en reikte hem met de
haar eigen innemende lieftalligheid de hand.
,,lk was juist op weg naar u toe."
„Naar mij herhaalde hij verrast. „Ik
dacht, dat ik in ongenade gevallen was en gij
mi j nooit weer woudt spreken
Zij kreeg een hevige kleur. „Als 't u belieft,"
zeide zij met iets pijnlijks in haar toon. „Laat
ons voorgoed alle onaangename herinneringen
ter zijde stellen. Virginia kan u zeggen, zeide
zij met een smeekenden blik op haar vriendin,
dat wij juist over u spraken, en hoe gaarne ik
alles wil vergeven en vergeten, Ralph, ge moet
Donderdag mijn huwelijk komen bijwonen,"
besloot zij met ecri van haar innemende, onweer
staanbare glimlachjes.
,,Madeline Beste Madeline De jonge man
was zeer aangedaan, en drukte met. warmte de
V?d' dic zij hem z0° Su,we£ had toegestoken.
è'M,at ziJt gij goed en vriendelijk zei hij, na
zoo °°^enb1 ikken gezwegen te hebben. „Maar
reld V'ge aItiïdlurt liefste meisje ter we-
de'lijlc k"n,t dus Afgesproken zeide zij vrien-
'J Scllud'le het, hoofd. „Ik ben bang, dat
Advert entiën: 15 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel,
bpeciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
te uitvoering moogt brengen, schenken Wij U,
Eerbiedwaardige Broeders, en al degenen, die
zich zullen beijveren, U met raad of daad bij
te staan, van ganscher harte Onzen Apostoli-
sc-hen Zegen, niet alleen als voorbode van 's-
Hemels gunsten, rnaar ook als onderpand van
Onze Vaderlijke toegenegenheid.
Gegeven te Rome bij Sint Pieter, het zevende
jaar van Ons Pausschap.
Benedictus XV, Paus.
Buitenlandse^ Nieuws»
DE INTERNATIONALE ONTWAPENING.
De voorbereidende besprekingen tusschen
de mogendheden die belang hebben bij de
ontwapeningsconferentie te Washington, zul
len, naar de „Evening News" meldt, waar
schijnlijk aan het einde van deze maand te
Londen worden gehouden. Op het oogenblik
zijn de gezanten van China en Japan te Ge-
néve, waar zij aan de Vergadering van den
Volkenbond deelnemen, en men verwacht niet
dat zij voor de laatste week in September te-
rugkeeren. De Fransche en Italiaansche ge
zanten zijn eveneens uit de stad.
De besprekingen zullen niet van formeelen
aard zijn, en zij zullen allerminst het karak
ter van een conferentie dragen. Het doel is
alleen de punten van de Washingtonsclie agen
da na te gaan, ten einde eventueele geschillen
te voorkomen en den voortganf der beraad
slagingen te bespoedigen.
De vertegenwoordigers te Londen van Frank
rijk, Italië, Japan en China hebben nog geen
officieele uitnoodiging van het Britsche depar
tement van Buitenlandsche Zaken ontvangen,
doch verwachten deze ieder oogenblik. Men heeft
groote verwachtingen van deze besprekingen.
Hoewel de Amerikaansche regeering aan
vankelijk niet vóór dergelijke voorbereidende
besprekingen was, gaat zij er, volgens de „Eve
ning News" thans mede accoord. De Amerikaan
sche gezant, die thans in Hythe is, zal van al het
behandelde op de hoogte blijven.
Reuter verneemt, dat, ofschoon de Britsche re
geering een voorstel voor het houden van voor-
loopige besprekingen en over de Washingtonsclie
conferentie te Londen gaarne zou tegemoet zien,
een voorstel in dien geest niet is gedaan, sinds het
Britsche voorstel daaromtrent twee maanden ge
leden werd verworpen, daar Washington er blijk
baar niet zijn onvoorwaardelijke goedkeuring
aan hechtte.
In officieele kringen is men van meening,
dat de aankondiging hieromtrent in de ochtend
bladen een zakelijke bespreking betreft, die
onvermijdelijk aan een internationale confe
rentie als die te Washington moet voorafgaan.
Dergelijke besprekingen behoeven niet door
hooggeplaatste diplomaten te worden gehou
den.
RUSLAND.
Volgens de „Daily Herald", zoo meldt Reu
ter uit Londen, heeft de Russische afvaar
diging aldaar het antwoord ontvangen der
Sovjet regeering op de geallieerde nota dei-
vorige week, waarin hulpverleening in den
Russischen hongersnood werd aangeboden. Het
antwoord is een botte weigering van het aanbod.
De Russische Regeering zegt, alle mogelijke fa
ciliteiten en steun te zullen geven aan elke prac-
tische en ernstige poging om de door den honger
getroffen boeren en arbeiders te helpen, doch wat
de voorstellen der Noulens-Commissie be
treft, deze kan de Russische regeering slechts
ik niet kan. Het is onmogelijk," zei hij haas-
Dg- „Vandaag heb ik het gewaagd, omdat
ik u vaarwel wilde zeggen en" voor de eer
ste maal wierp hij een blik op Virginia, die on
willekeurig zich op een afstand hield. „En miss
Neveille. Gisteravond heb ik mijn benoeming
ontvangen en binnen een week vertrek ik naar
Indië. Ik moet vanavond naar de stad om mijn
chef te spreken en zal het waarschijnlijk zeer
druk hebben" Zijn stem stokte en Rij zag de
meisjes wanhopig aan.
Madeline was zeer geschrokken. Virginia was
doodsbleek, maar stond onbeweeglijk met haar
oogen op den grond gevestigd.
„Naar Indië! Zoo ver! Ls het werkelijk
waar, Ralph zei Madeline eindelijk met op
recht leedwezen.
„Ja, 't is waar. Is het niet gelukkig?" Hij
lachte zenuwachtig. „D„ de beste man van de
wereld heeft mij uit wel vijftig anderen geko
zen, die ongetwijfeld veel geschikter zijn dan
ik. Ik kan het zeil nauwelijks gelooven, want
de Hemel weet, dat ik niet anders dacht, dan
dat het geluk mij Voorgoed den rug had toege
keerd. Het scheelde dan ook niet veel. Ik ben
er natuurlijk zeer dankbaar voor. Toul vienl
a qui sait attendee, zooals ge weet, en ik heb lang
genoeg gewacht, niet waar?"
Hij sprak min of meer wild, want Virginia's
voortdurend stilzwijgen, haar onbeweeglij
ke houding en doodelijke bleekheid, die hij wel
moest opmerken, hinderden hem vreeselijk.
beschouwen als een monsterachtig gebaar van
spot, ten koste van van honger stervende men-
schen.
Tsjitsjerin zegt voorts in de nota, dat de
Sovjet-regeering zeer verbaasd is over het
feit, dat de nota van Noulens, in plaats van
werkelijken steun aan te bieden, aanleiding
geeft aan het verlangen steun te verleenen
te twijfelen. Reeds de benoeming van Nou
lens, den perfiden vijand der revolutie wekt
in heel Rusland verontwaardiging. Het Rus
sische volk herinnert zich, hoe Noulens als
Fransch gezant te Petersburg deelnam aan
contra-revolutionaire stokerijen. Zijn com
missie stelt niet de redding der verhonger
den voor, maar wil den binnenlandschen toe
stand in Sovjet-Rusland onderzoeken. Noch de
Amerikaansche steun-commissie, noch Nansen
hebben het noodig of mogelijk geoordeeld de
hongerlijdende massa's te laten wachten tot dat
onderzoek geëindigd zou zijn.Terwijl millioenen
menschen van hongen sterven, houdt de commis-
sie-Noulens zich bezig met het onderzoek der sta
tistieken over Rusland in plaats levensmid
delen te verschaffen.
Tsjitsjerin wijst vervolgens op het contrast
tusschen de zakelijke pogingen van de Amerika
nen, Nansen en de Duitschers, en de cynische
traagheid zooals hij het noemt, van den Opper
sten Raad.
De Fransche minister van Buitenlandsche
Zaken heeft nog geen herhaling ontvangen van
het draadlooze telegram uit Moskou, dat Donder
dag te Parijs ontvangen is nopens het antwoord
der Sowjet-regeering aan het comité tot hulpver
leening aan de slachtoffers van den hongersnood.
Om een herhaling was blijkbaar gevraagd in
verband met den ernst van den toestand. Er is
derhalve reden om aan te nemen, meent men, dat
de tekst welke een communistisch blad te Parijs
gegeven heeft van bedoeld telegram juist is ge
weest. Dit antwoord komt naar men weet overeen
met, een weigering Van de zijde der Sovjetregee-
ring.
De „Frankfurter Zeitung" meldt, dat in
Helsingfors berichten over de bloedige on
derdrukking van een pas ontdekte samen -
zwei ing tegen de Sovjetregeering ingekomen
zijn. De leider dezer samenzwering was professor
I agaritsjcf zij Lelde ruim 200 personen, waar
onder zich, naar officieel is vastgesteld, ruim 100
sovjetambtenaren en officieren bevonden.
Volgens een officieel protocol waren onder de
61 personen, die zijn doodgeschoten, prof.
Tagaritsjef en zijn vrouw, een vroegere senator,
prins Oesjtomsky, eenige studenten en een aan
tal officieren en matrozen, die aan het oproei te
Kroon tad hadden deelgenomen.
POLEN.
Het Pers-bureau der Russische legatie te
Warschau publiceert een intervieuw met den
vertegenwoordiger Karachan over 't vraag
stuk der tegenwoordige Poolsch-Russische ver
houding. Karachan deelt daarin mede, wat
zijns inziens aan een prompte uitvoering van
de verplichtingen van het verdrag ,van Riga in
den weg staat en geeft uitdrukking aan zijn ver
wachting, dat deze moeilijkheden weldra uit den
weg geruimd zullen worden. Hij zegt verder, dat
dan de kwestie van de wederontruiming van de
fabrieken en de schadeloosstelling voor het
verlies van spoorwegmateriaal en alle andere
kwesties gemakkelijk geregeld zullen worden.
DUITSCHLAND.
In Munchen heeft de landdagafgevaardigde
Was zij hem eenigszins genegen Hij had op
dat oogenblik wel alles willen geven voor één
blik dier zachte, sprekende oogen, die zijn hart
zoo dikwijls hadden doen kloppen en met het
vurig verlangen vervuld om de diepte, die ze
deden vermoeden, te peilen. Kon zij ze nu maar
zien! Doch neen,zij sloeg ze niet op en stond daar
koud en roerloos als een beeld, terwijl haar
geheele ziel kampte tegen de genegenheid,
die haar geheel nieuw was en zoozeer deed lij
den.
„Als het u genoegen doet, dan natuurlijk
niij ook" zei Madeline op haar gewonen
kalmen toon, „maar toch is het min of meer
een schok. Het is zoo plotselingZooeven zei
ik nog tot Virginia, dat ik u, zoo gaarne bij
mijn huwelijk had gezien, en bovendien was er
nog iets anders
Zij ging niet voort. Het scheen, dat zij eenigs
zins verlegen was en over iets nadacht. „Ik wilde
n iets zeggen, neef Ralph, maar ge moet er niet
boos om worden. Als mijn arme papa was blijven
leven en niet zoo plotseling gestorven was,zou hij
zeker een andere beschikking hebben gemaakt,
in plaats van het testament, dat hij eenige jaren
geleden, naar ik weet vernietigd heeft. Hij zou
u zeker eenig geld hebben vermaakt, en nu had
ik gaarne, dat gij dit van mij woudt aannemen.
Hugh wenscht het ook, dat weet ik, want wij
hebben er over gesproken, en
Dit was zelfs voor Amyott's geduld te veel.
Een voorwerp van Fraser's edelmoedigheid
Fischer (Neurenberg) een rede gehouden, waarin
hij aankondigde, dat de uitroeping van de repu
bliek Noord-Beieren zeer binnenkort kan ver
wacht worden.
Noord-Duitschland, zeide hij, kan bankroet
gaan, en liever heden dan morgen. Ik behoef
niet te verzwijgen, wat men morgen of over
morgen toch vernemen zal, n.l. dat Noord-
Beieren zich tot een zelfstandige republiek zal
uitroepen.
Wellicht trekken de Zuid-Beieren hieruit
hun conclusie en zorgen zij er voor, dat Von
Kahr nog op het laatste oogenblik aftreedt.
Verwenscht de Noord-Beiersche arbeiders
niet, wijl deze hun geduld sneller verliezen
dan de Zuid-Beieren Ondersteunt de Noord-
Beiersche arbeiders in de komende dagen en
uren en de overwinning zal ons zijn.
In deze rede wordt dus duidelijk en zonder
omwegen uitgesproken, dat de Noord-Beier-
sche arbeiders van zins zijn naar de macht
te grijpen.
Daarentegen publiceert de „Frank. Kurier"
te Neurenberg een oproep tot de bevolking,
waarin alle niet-socialistische burgers tot be
strijding der socialistische plannen en tot aan
eensluiting tegen eventueele gewelddaden van
links worden aangespoord
FRANKRIJK.
Dat de Fransche katholieken zeer bereid zijn
krachtig mede te helpen aan het herstel der tij
dens den oorlog verwoeste kerken moge blijken
uit het feit, dat een leening van 15 millioen francs
die was uitgeschreven door de herstel-coöpera
tieve voor de kerken van het diocees Nancy, in
minder dan 6 weken tijds is bijeengebracht
en geheel in de streek zelf. De diocesane com
missie van een monumen voor eeredienst hee t
eeds een zesta! plannen en ontwerpen goedge
keurd, zoodat de werkzaamheden onmiddellijk
aanvangen.
Van den anderen kant verneemt de „Msb." dat
te Atrecht men ook meer spoed zet bij het her
stellen der kerken.
Op het oogenblik is aan den minister van
verwoeste gebieden de uitlevering gevraagd
van een tweede voorloopig certificaat voor de
globale oorlogschade, door 67 kerken, in 66
gemeenten gelegen, teneinde de werkzaam
heden voor het herstel te kunnen voortzetten.
De schade voor die 67 kerken bedraagt bijna
14 millioen, waarde 1914, met sen gemiddelde
van 207,000 francs, waarde 1914, per kerk.
GRIEKEN EN TURKEN.
Reuter meldt dd. 9 dezer, dat volgens de
laatste^berichten de Grieksche aanval ten Oosten
van de Sakaria tot stilstand is gekomen. De laat
ste dagen is er hevig gevochten, maar nu zijn er
teekenen, die op een Griekschen terugtocht wij
zen. Het Grieksche leger neemt thans een positie
in, 64 kilometer ten Zuid-Westen van Angora.
HONGARIJE.
Volgens een bericht van Wolff uit Weenen
geeft de „Wiener Mittag Zeitung" in een speciale
editie het bericht, dat de landsregeering voor
West-Hongarije ten gevolge van het naderen
van Hongaarsche benden zich heeft teruggetrok
ken op Mattersdorf en van daar op Wiener
Neustadt.
MAROKKO.
Het bureau Belga seint uit Madrid
Ondanks het stilzwijgen dienaangaande in
officieele kringen wijzen de bladen erop, dat
te worden, onder den dekmantel van Ma
deline's genegenheid en welwillende gevoe
lens, was inderdaad een bittere pilde gedach
te alleen aan de mogelijkheid er van was reeds
ondraaglijk. Een toornige blos bedekte zijn ge
laat. Zijn blauwe oogen fonkelden.
„Dank u," begon hij haastig. „Ik ben nu
Goddank, van Fraser's en uw weldadigheid
onafhankelijkMaar toen hij de pijnlijke
uitdrukking van Madeline's gezichtje bespeurde,
gevoelde hij berouw.
„Lieve Madeline zei hij vriendelijk. „Ver
geef mij. 't Is vandaag de laatste dag, dat
ik u zie, de laatste, dat gij voor mij mijn goed
nichtje Madeline van voorheen zijt Voor alles
ter wereld zou ik u geen leed willen doen. Wat
het geld betreft, dank u nogmaals duizendmaal.
Ik heb het gelukkig niet noodig. Mijn toekomst
is voldoende verzekerd. De Kunst is, wel bezien,
een grillige meesteres, en nu de wereld eenmaal
dom genoeg is, om mijn genie voor het penseel
niet te erkennen, is 't misschien maar beter dat
de zaak zoo geloopen is, en ik mij weder tot mijn
vroegere loopbaan heb gewend. Ge kunt in allen
gevalle volkomen gerust over mij zijn. Als ik
twintig of dertig jaar als een rijke nabob, en
zoo geel als goud, uit Indië terugkeer,
Hij was te aangedaan om den zin te vol
tooien. De woorden bleven hem in de keel
steken, toen zich enkele heldere droppels op
Madeline's bleeke wangen vertoonden.
(Wordt vervolgd)
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT