DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
44ste Jaargang.
Vrijdag 16 September^l921.
No. 1313R.
Bureau: KOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85. Postbus: 39. A dv ert entiën 1—5 regels 1.75; elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
Abonnementen per 3 maanden 2.per week 15 cent, franco per plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel,
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent. Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Bij oI krachtens wetten of verordeningen voor-
Beschreven en andere officieeie af- en aan
kondigingen van het Gemeentebestuur.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam
hebben bij hun besluit d.d. 8 September 1921
de beslissing op het Verzoek van J. C. VAN DER
MEER, om vergunning tot oprichting van een
herstelplaats van stoom- en andere werktuigen
in het pand Raam 5, kadaster Sectie A. no. 1436
met een electromotor van 5 P.K., drijvende een
boor-, zaag- en slijpmachine, VERDAAGD,
aangezien het desbetreffend onderzoek nog niet
is geëindigd.
Schiedam, 15 September 1921
Buitenlandse^ Nieuws.
IERLAND.
De onderhandelingenverbroken.
De Iersche kwestie is thans in een nieuw stadi
um gekomen.
Ierland blijft vasthouden aan het beginsel dat
het een volkomen zelfstandigen staat wil worden.
De Valera heeft in zijn laatsten brief aan Lloyd
George dit beginsel uitvoerig uiteengezet.
Reuter seint nu uit Londen dat Lloyd George
aan de Valera geantwoord heeft, dat hij wegens
het blijven vasthouden aan de erkenning Van
de Iersche soevereiniteit, gedwongen is de getrof
fen regeling voor de Engelsch-Iersche samen-
spreking te Inverness in te trekken. Hij zal het
kabinet dienen te raadplegen over de maatrege
len, welke thans noodig zijn.
Over den inhoud van het antwoord van De
Valera meldt men nog
De Valera zegt
In deze laatste nota achten wij het onze plicht
te herhalen, dat onze stelling is en niet anders zijn
kan, dan wij in onze briefwisseling hebben uiteen
gezet. Het beginsel van de regeering met toestem
ming der geregeerden moet den grondslag vor
men voor elke overeenkomst, welke zal moeten
leiden tot blijvende bevrediging. Wij aarzelen
niet onze bereidwilligheid te Verklaren tot liet
houden van een samenspreking om vast te stel
len hoe de verbinding van Ierland met de ge
meenschap van volken, welke bekend staat als
het Britsche Rijk, kan worden in overeenstem
ming gebracht met de Iersche nationale wen-
schen.
Wij leggen de regeering met toestemming der ge-
regeerden uit in den zin waarin de eenvoudige
lieden ter wereld zulks hebben begrepen, toen gij
den 5en Januari 1918 zeide „De regeling van za
ken in Europa moet gegrondvest zijn op die gron
den van redelijkheid en rechtvaardigheid, welke
zekere belofte geven voor vastheid. Daarom zijn
wij van gevoelen dat een regeering met toestem
ming der geregeerden den grondslag moet zijn
voor elke territoriale regeling, welke uit dezen
oorlog voortvloeit." Deze woorden geven het
juiste antwoord op de kritiek op onze stelling.
Lloyd George zond liet volgende telegram uit
Schotland aan De Valera
„Mijnheer. Ik deelde aan uw afgezanten, die
mij verleden Dinsdag kwamen bezoeken mede,
dat de herhaling van uw eisch om met de re
geering van Zijne Majesteit te onderhandelen
als vertegenwoordiger van een onafhankelij-
ken en souvereinen staat een conferentie tus-
schen ons onmogelijk, zou maken. Zij overhan
digden mij een brief van u, waarin gij nadruk
kelijk dien eisch herhaalt, zeggende, dat uw
natie „zich formeel onafhankelijk verklaarde
en zich tot souvereinen staat verhief", waaraan
gij nog toevoegdet „en liet is slechts als verte
genwoordiger van dien staat, en zijn gekozen
beschermers, dat wij eenig gezag of volmacht
hebben om namens ons volk te onderhandelen."
„Ik verzocht de gezanten u te waarschuwen
voor de zeer noodlottige uitwerking van zulke
woorden en bood aan, dien brief te beschouwen
als niet ontvangen, opdat gij tijd zoudt hebben
den inhoud er van opnieuw in beraad te ne
men. Desondanks hebt gij thans den brief in
ZIjn oorspronkelijken vorm gepubliceerd. Ik
moet derhalve de maatregelen, getroffen voor
e aanstaande week te Inverness te houden
con erentie intrekken en met mijn collega's
mraadslagen over de stappen, welke door de
nieuwe situatie noodig zijn geworden.
za| u daaromtrent zoo spoedig mogelijk
G ®c''n£en doen, doch aangezien ik op het
van bedlegerig ben, is een Vertraging
m en e'e dagen onvermijdelijk. Inmiddels
réénV0"i0ITlel1 duidelijk maken, dat de
komp?nk' Vftn ZiJne Majesteit niet zal terug
maakte 'laar f,tandpnnt, dat ik kenbaar
verteae nr,ien wij een conferentie met uw
basis van°0rdieerS gingen aanvaarden op een
eisch door ^1, ^orrnee'e verklaring van den
de regeeriné' rkaald, dan zou dat vanwege
„Het zou u bovendien het recht geven te
verklaren, als ieder recht door ons erkend,
dat gij liever dan een verbond met het Britsche
rijk door middel van verdragen een nauwere
vereeniging met eenige andere vreemde mo
gendheid zou willen zoeken. Op zulk een eisch
is slechts één antwoord mogelijk. De groote
tegemoetkomingen, die Zijne Majesteit heeft
betoond, jegens de gevoelens van uw volk om
een duurzame oplossing te verzekeren, verdie
nen mijns inziens een edelmoediger antwoord.
Doch tot nu toe is iedere tegemoetkoming door
ons gedaan. Van uw kant zijt gij ons met geen
enkelen stap tegemoet getreden, maar hebt gij
slechts in phrazen van nadrukkelijke uitdaging
de letter en geest van uw oorspronkelijken eisch
herhaald." Lloyd George.
DE ONTWAPENINGSCONFERENTIE.
Reuter seint uit Washington
De Amerikaansche regeering heeft aan alle
mogendheden, die uitgenoodigd zijn om deel te
nemen aan de ontwapeningsconferentie, een lijst
van onderwerpen toegezonden, die Amerika voor
stelt te bespreken. Deze lijst is slechts bedoeld
als grondslag voor een overeenkomst betreffende
het program der conferentie.
Men verwacht geen onmiddellijke antwoor
den, daar er eenigen tijd noodig zal zij" om
over de lijst te beraadslagen en van gedachten
te wisselen over mogelijke bezwaren er tegen
ENGELAND.
Naar de „Westminster Gazette" meldt, dreigt
er een nieuw conflict in het kolenmijnbedrijf. Het
zal wel is waar ditmaal niet tot een algemeene
staking komen, maar het stopzetten van de sub-
sideering. door de regeering zal zeer waarschijn
lijk toch weer allerlei onaangename gevolgen
hebben. Men had er inderdaad op gerekend, dat
het bedrijf bij het begin van den winter weer nor
maal zou kunnen werken de nieuwe loonen
bevatten volgens de gesloten overeenkomst
een aandeel in de winst, dat in normale om
standigheden groot genoeg zou geweest zijn
om de loonen na het wegvallen van de sub
sidie toch op het huidige peil te houden. Öp
30 September aanstaande houdt de subsideering
op de winst is echter veel kleiner dan men ver-
wacht had vele mijnen werken zelfs met Verlies
de uitvoer van kolen is nog steeds veel te gering.
Ongetwijfeld zullen de loonen dan ook vermin
derd worden in sommige districten zal die ver
mindering wel 30 sh. per week bedragen. Het is
zeer de vraag, of de arbeiders zich daar zonder
strijd bij neer zullen leggen.
BELG IE.
De Belgische troepen, welke onder het bevel
van generaal Burguet in Mei naar Duitschland
zijn gezonden om er zoo noodig tot de bezetting
van het heele Roergebied over te gaan zijn gister
in hun garnizoenen te Brussel Doornik, Ath en
Bergen teruggekeerd.
'S van Zijne Majesteit een officieeie
Reekenen
rijk en v
rePubIie]c.
erkenning h ZlJn<
v,°8
van Ierlands afschei-
afhankelijke re^mn Van ziJnen staat a,s on"
DÜITSCHLANDS INEENSTORTING.
Over de financieele positie van Duitsch
land schrijft liet te Kopenhagen verschijnende
blad „Finanstidende"
„Wat zal er gebeuren als Duitschland ineen
stort
Deze Vraag is voor de geheele wereld van
belang.
De Duitschers waren tot dusver het flink
ste Volk van de wereld. Wanneer zij neerge
slagen worden, zullen zich de levensomstandig
heden van alle andere volken wijzigen. Het is
niet hetzelfde indien bijv. Rusland of Japan ver
nietigd zouden worden, daar deze landen noch
als verbruiker, noch als producent een gelijke be-
teekenis hebben als Duitschland.
Hun aandeel in de wereldbeschaving
geringer. De ineenstorting van Duitschland
is voor de levensvatbaarheid van Europa be
slissend. Evenals Duitschland's opkomst in de
jaren 1870 1914, welke ook de aangrenzende
landen in arbeidskracht en welstand vooruit ge
bracht heeft, zou zijn val deze landen mogelijker
wijze weder achteruit zetten en daar arbeid en
werkkracht Verzwakken."
GRIEKEN EN TURKEN.
De correspondent te Constantinopel van
de „Daily Express" seint, dat het Grieksche
leger bij zijn pogingen om Angora in te nemen,
verslagen is. De actie tegen de stad is voor goed
opgegeven. Er zijn ruim 10.000 Grieken gedood,
gewond of ziek. De transportmiddelen zijn zeer
gebrekkig het verslagen leger zal waarschijnlijk
over zee terugkeeren. De Turken hebben ook
groote verliezen geleden zij zijn niet meer in
staat gebruik te maken van het behaalde succes
wel zullen zij iederen nieuwen aanval weten
af te slaan.
De correspondent schrijft de Turksche over
winning toe aan de zeer goede leiding der troepen.
Het schijnt, dat de Grieken voornemens
zijn terug te trekken op de lijn Eski SjehirSjeik
GhaziKoetahia.
MAROKKO.
Nadat Zondag te Melilla een krijgsraad was
gehouden, waaraan de Spaansche generaals
Berenguer, Senjurge en, Cabanelias deelnamen,
werd laatstgenoemden bevelhebber opgedragen
om den volgenden dag een operatie in de vlakte
van Seloean in te leiden.
Zijn opmarsch werd gesteund door middel
van motorvaartuigen met mitrailleurs aan boord,
die de Restinga opvoeren, terwijl de linkerflank
der oprukkende troepen door de aanwezigheid
van vijf oorlogsschepen werd gedekt. Te Soeh-el-
Arba stootte men op den daar geconcentreerden
vijand. Nadat een bombardement van twee
uur de vijandelijke stelling murw had gemaakt,
gingen de Spaansche troepen tot den aanval over.
De Mooren werden op de vlucht gedreven, zon
der dat zij den tijd gehad hadden om hun gesneu
velden en gewonden mede te voeren.
Toen kwam de Spaansche cavalerie in actie,
die den vluchtenden vijand naar Seloean nazette.
Te Soeh-el-Arba viel een groote buit den
Spanjaarden in handen, o.a. tenten, wapenen,
munitie en graan.
De operaties duren nog voort, terwijl Caba-
nellas de genomen stellingen heeft laten verbe
teren.
De opperbevelhebber, generaal Berenguer
heeft aan boord van een der oorlogsschepen de
krijgsverrichtingen persoonlijk gevolgd.
ROEMENIE.
Het „Neue Wiener Tageblatt" heeft een
bericht uit Ivlausenburg (Zevenburgen) dat de
Roemeensche regeering de algemeene mobilisa
tie heeft gelast, hetgeen te Boedapest groot op
zien heeft gebaard.
CHILL.
De Boliviaansche delegatie heeft te ken
nen gegeven, dat Bolivië zijn aanvraag tot her
ziening van het vredesverdrag met Chili (van 20
Oct. 1904) intrekt, in afwachting van de interpel
latie die Scialoja, Peradta en Urrutia van art. 19
van het Volkenbondsverdrag zullen geven.
ALLERLEI.
De Amerikaansche gezant in Stockholm is
van een reis naar Amerika teruggekeerd, en heeft
in een interview gezegd, dat de financieele toe
stand en het commercieele leven in Amerika
niet bevredigend zijn, maar dat men algemeen
de meening is toegedaan, dat het critiekste tijd
perk voorbij is. De depressie vermindert, het
optimisme neemt toe. De regeering wenscht de
uitgaven van het land zooveel mogelijk te ver
minderen, om geld te besparen en de openbare
meening is het daarmee geheel eens.
Uit Christiania wordt gemeld, dat de Noor-
sche regeering de Sovjetregeering de facto er
kend heeft.
Te Seoel, de hoofdstad van Korea, is een
bomaanslag gepleegd op den Japanschen gouver
neur. In het paleis werden twee helsche machines
geworpen, van welke er een ontplofte en groote
materieele schade aanrichtte.
Persoonlijke ongelukken hadden niet plaats,
doch het laat geen twijfel dat de aanslag gemunt
is geweest op gouverneur Saito.
De „Times" verneemt uit Constantinopel: Dr.
Jassow, het hoofd van de Amerikaansche Relief
commissie, die in Trans-Kaukasie vertoeft,seinde
aan de Amerikaansche Relief Commissie te
Washington, dat duizenden vluchtelingen, die
verleden najaar wegens den Turkschen inval in
Armenië hun woonsteden moesten Verlaten,
groot gevaar loopen door epidemieën te worden
weggemaaid. Zij zijn van alle bestaansmiddelen
beroofd. De Turken verwoestten 140 dorpen
om de bevolking te beletten haar graan uit te
zaaien. Het sterftecijfer onder de vluchtelin
gen is zeer hoog. De cholera heerscht hevig
onder hen en de Armeensche regeering is in
een moeilijke positie gekomen door de weige
ring van Perzië om den uitvoer van graan toe
te staan.
In de zitting van den Hamburgschen ge
meenteraad werd het voorstel der communisten,
om 500.000 mk. toe te staan voor de hulpactie in
Rusland, verworpen.
In Denemarken is een bond van belasting
betalers gesticht, welks doel is de geldverspilling
der regeering te bestrijden. In het bestuur zitten
mannen en vrouwen van alle politieke richtingen.
Sir Drummond Fraser, de organisator van
het Ter Meulen-plan, is gister uit Engeland
"aar de Vereen. Staten vertrokken. De „Times"
schrijft naar aanleiding hiervan, dat dit bezoek
zonder twijfel verband houdt met het plan, om
het verband op de Oostenrijksche activa krach
tens het vredesverdrag op te heffen, ten einde
deze activa te doen dienen als basis voor het cre-
diet, dat noodig is voor het economisch herstel
van Oostenrijk.
De „Times" wijst er op, dat, hoewel de indus-
trieele positie van Oostenrijk het afgeloopen jaar
aanzienlijk verbeterd is, het de depreciatie van
de kroon is, welke de Oostenrijksche fabrikanten
heeft geholpen om met succes met het buiten
land te concurreeren.Dit voordeel van den wissel
koers is echter maar tijdelijk daarom is het noo
dig voor een sneller herstel van den Europeeschen
handel, dat stappen worden gedaan om Oosten
rijk zoo spoedig mogelijk weder economisch op de
been te helpen. Voor dit doel is echter crediet
noodig. Alle betrokken landen hebben er in
toegestemd om hun verband op te heffen, uit
gezonderd de Vereen. Staten. Het wetsontwerp,
waardoor de Amerikaansche regeering in staat
wordt gesteld hetzelfde te doen is nog niet door
het congres aangenomen.
Voordat het wetsontwerp is aangenomen kan
geen voortgang met de credietverleeningaanOos-
tenrijk worden gemaakt.
Het valt echter niet aan te nemen, zoo voegt
de „Times" eraan toe, dat, wegens de Vertraging
in de opheffing van het Amerikaansche verband,
de Vereen. Staten de Verantwoordelijkheid op
zich willen laden van de mislukking van het
plan tot economisch herstel van Oostenrijk.
Hierdoor zou Oostenrijk niet alleen, doch ook de
omliggende landen getroffen worden.
Binnenland.
Samenwerking der kieskringbes turen.
Mr. Frans Teulings, secretaris van den
Bond van R.K. Rijkskieskringorganisaties, deelt
aan de „Maasbode" mede, wat ter vergadering
van a.s. Zaterdag te Utrecht zal behandeld wor
den. Deze vergadering is geen vergadering van
het Bondsbestuur, maar van voorzitters en
secretarissen der Rijkskieskringorganisaties. Het
dagelijksch bestuur van den Bond heeft een
voorstel gedaan, dat aldus is geformuleerd
„De samenwerking van de verschillende
Rijkskieskringorganisaties t.a.V. de indiening
van gelijkluidende lijsten zal zijn als in 1918. Wat
betreft dit voorstel stelt het Dagelijksch Bestuur
zich den loop van zaken aldus voor: dat de
Rijkskieskringbesturen, die in 1918 hebben
samengewerkt, tijdig (d.i. vóór 17 September) on
derling deze aangelegenheid bespreken, en een
beslissing nemen. Deze beslissing kan dan ter
vergadering op 17 September worden mede
gedeeld."
De heer Teulings doet uitkomen, dat op
deze vergadering geen beslissing kan worden
genomen, die de autonomie der 18 organisaties
aantast, wijl uit de formuleering van het voor
stel reeds blijkt, dat na gehouden besprekingen
eerst in de kieskringbesturenen daarna door deze
gezamelijk een anderen weg dan in 1918
kan worden gevolgd. Er is echter geen reden,
om niet te vertrouwen, dat in deze aangelegen
heid het onderling te voeren overleg tot een
allen bevredigend resultaat zal leiden.
Productieve werkverschaffing en
werkloozenzorg.
Door het Nederlandsch Verbond van Vak-
vereenigingen zal 21 October a.s. te Utrecht
een congres worden gehouden, waar de nood
zakelijkheid besproken zal worden van een
doelmatige hulpverleening aan de werklooze
arbeiders in de komende wintermaanden.
Baron Gevers.
De Nederlandsche gezant te Berlijn, baron
Gevers, die het grootste gedeelte van zijn ver
lof in Zwitserland heeft doorgebracht, is thans
nog voor korten tijd te 's-Gravenhage aange
komen, waar hij in het Hotel des Indes logeert.
Jos. I. Jacobson. f
Op 86-jarigen leeftijd is gisteren te Rotter
dam overleden de heer Jos. I. Jacobson hoofd
der bekende koffiemakelaarsfima E. L. Jacob
son en Zonen.
Een standbeeld voor Columbus te
Amsterdam.
De heer Antonio de Pietri-Daudet, oud-consul-
generaal van Venezuela in België en directeur
oprichter van „La Revista Americana" te Am
sterdam meldt dat hij het initiatief heeft ge
nomen tot de oprichtingvan een standbeeldvoor
Christoffel Columbus, den ontdekker van Ameri
ka.
Hij wenscht tot dit doel een comité te vor
men bestaande uit journalisten, letterkundi
gen, zakenmenschen, consuls enz.
Het Nederlandsche comité is bedoeld als
onderdeel van het internationale comité te
Parijs, waarin o.a. de heeren Poincaré, Hano-
taux, Clemenceau, Doumer, Barrés en de
maarschalken Foch, Pétain, en Joffre zitting
hebben en dat zich ten doel heeft gesteld de
nagedachtenis van den grooten zeevaarder
Columbus te eeren, door het houden van een
Amerikaansche week.
In Amsterdam wenscht de heer Pietri-Dan-
det een tweedaagsch feest door het te vormen
Nederlandsche comité te organiseeren en wel
op 11 en 12 October.
Deze data zijn gekozen omdat het ook in
de maand October was (12 October 1492), dat
Columbus Palos de Magüer verliet en de histo
rische reis aanvaarddde, die tot de ontdekking
leidde van het groote continent aan de overzijde
van den Oceaan.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
cl n /lino M Q ïncTm'f nn» ff;,..'„nln
O net n'"l OW"""
