Schiedam, waak voor ow
belangen
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
44ste Jaargang.
Zaterdag 24 September 1921.
No. 13145.
Bureau KOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85. Postbus39.
Abonnementen per 3 maanden 2.per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advertentiën: 15 regels f 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
EERSTE BLAD.
By of krachtens wetten of verordeningen voor
geschreven en andere offlcieele af- en aan
kondigingen van het Gemeentebestuur.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam
brengen ter kennis van belanghebbenden, dat de
aangifte van nieuwe leerlingen voor de nieuw te
openen Gemeentelijke Bewaarschool aan de Laan
moet geschieden bij het hoofd der school, Mej
A. Gille.
Deze aangifte kan geschieden tot 8 October
tusschen 9 en 12 uur v.m. en 24 uur n.m.
De kinderen moeten deti leeftijd van 4 jaar
hebben bereikt en mogen niet ouder zijn dan 6
jaar.
Het plan tot regeling van de wederzijdsche
belangen tusschen Rotterdam en Schiedam
getoetst aan het rapport der Staatscommissie,
ingesteld bij K. B. van 19 Maart 1914.
De beteekenis en de gevolgen van de wijzigingen
in de spoorlijn Rotterdam—Schiedam.
III. (Slot).
Een oud-Hollandsche schrijver liet zich eens
over de aspiraties van een der grootste Holland-
sche steden in de volgende bewoordingen uit
„Zij was zoo onverzadigd, dat ze wel alle
„middelen zou willen aanwenden, om alle ne-
„ring en voordeel tot zich te trekken en de
„welvaart van haar buren dagelijks meer en
en meer te belemmeren".
Zijn deze woorden niet in alle deelen van
toepassing op de houding van Rotterdam ten
opzichte van haar buren
Gelukkig heeft de Staatscommissie, niettegen
staande de invloed van Rotterdam op haar
avant-project er duimen dik op ligt, toch ge
toond in de geheete door haar behandelde
materie een breed standpunt te willen innemen.
Maar wat meer zegtZij heeft in haar rapport
ook den weg aangewezen, dien slapende gemeen
ten moeten volgen, om op te komen voor hare
belangen.
Wij juichen het ten zeerste toe dat deze
Staatscommissie hoewel znlks zeker niet
op haar weg lag een ieder, die belang heeft
bij het verkeerswezen, een wenk heeft gegeven,
hoe te handelen met bijzondere desiderata.
Door deze daad toont zij, er naar te streven
de belangen van alle partijen tot hun recht
te doen komen en maakt zij tevens een einde
aan de hier en daar verkondigde meening, dat
wat den Schiedamschen Gemeenteraad, onder
den titel van „Regeling van de wederzijdsche
belangen tusschen Rotterdam en Schiedam"
ter goedkeuring is voorgelegd, zonder meer
onder druk van hooger hand zou moeten worden
geaccepteerd
Wij citeeren hieronder letterlijk uit het rap
port der Staatscommissie (blz. 3, sub 2)
„Bij het opmaken van het ontwerp heeft
„de commissie zich oj) het standpunt ge-
„steld, dat zij als regel slechts algemeene
„denkbeelden behoort te geven, dat zij de
„belangen van alle betrokken partijen be-
„hoort te onderzoeken en met elkaar in
„overeenstemming te brengen, maar dat
„het niet op haar weg ligt de ver
schillende onderdeden, waaruit het ont-
„werp is opgebouwd, uit te werken of daar-
„voor plannen op te maken. Dit laatste
„is de taak van belanghebbenden ieder voor
„zich en voor zooveel noodig in nader onder
ging overleg, waarbij het ontwerp der com
missie als RICHTSNOER BEHOORT TE
„GELDEN.
Besloot de commissie b.v. dat op een be
paalde plaats een station voor een bepaal d
doel behoort te worden gesticht, dan heeft
zij zich overtuigd, dat op die plaats zoo
danig station inderdaad kan worden ge
bouwd. De inrichting van het station
(aantal en lengte der sporen, groepeering
der wissels, aard en omvang der gebouwen
enz.) behoort niet tot het werk der com
missie, doch tot dat der spoorweg-maat
schappijen. Waar een doorbraak door hui
zenblokken of de wijziging van een vaar
water ter sprake komen, zal het als regel
op den weg der betrokken gemeente liggen
de plannen verder uit te werken"1
Laat ons hopen en vertrouwen, dat Schiedam
de wenken van deze belangrijke Staatscommissie
er harte zal nemen en dat onverwijld ons Ge
meentebestuur de noodige stappen zal doen,
met die commissie in contact te komen en
te bl
'jven, teneinde aandacht voor de Schiedam-
Sc^e belangen te vragen.
Het ontwerp der commissie tot richtsnoer
nemend, zal het aan Schiedam zelf staan om te
beoordeelen of zij, met het oog op haar zelf
standig economisch bestaan, de Rotterdamsche
voorstellen, hoe aanlokkelijk deze ook mogen
schijnen, al dan niet ter zijde dient te leggen.
Wanneer we dan met onze eigen plannen
komen, die zullen demonstreeren, dat de tweede
stad aan de Maas een goede kans heeft, om te
profiteeren van haar gunstige ligging, laten we
dan die plannen doorzetten en ons niet met
een Jan-Saliegeest zoo goedkoop mogelijk van
alles afmaken.
Gerugsteund door den Schiedamschen groot
handel en de industrie, den middenstand zoowel
als de arbeiders, zal ons Gemeentebestuur sterk
staan wanneer de Schiedamschc belangen tot
het uiterste verdedigd dienen te worden bij hen,
die hebben te letten op de belangen van alle
Nederlandsche staatsburgers.
Wanneer de gansche burgerij van het aloude
Schiedam in deze zaken achter het Gemeente-
jbestuur staat, dan zijn wij er zeker van, dat
Schiedam aan haar Oostgrens niet zal worden
geisoleerd.
Op dus burgers van Schiedam, om te helpen
waken voor de levensbelangen van uw stad
Buitenlandsch Nieuws.
DE RAMP TE OPPAU.
Naar uit Berlijn gemeld wordt, heeft de
Beiersche regeering 300.000 mark ter beschik
king gesteld voor de slachtoffers, terwijl de ge
meentebesturen van Ludwigshafen en Francken-
thal elk 250.000 mark en de burgemeester van
eerstgenoemde plaats uit eigen middelen 125.000
mark hebben bijgedragen. Er zijn thans volgens
een opgaaf van dezen burgemeester 300 slacht
offers gevonden.
Een commissie uit de arbeiders is gevormd,
die de noodige stappen zal doen om tot een hulp
actie op groote schaal door het geheele Rijk te
komen.
De directie van de Anilinefabrieken heeft
aan den burgemeester van Ludwigshafen ver
zekerd, dat men geen zorg behoeft te hebben
voor werkloosheid, daar de arbeiders in de ge
troffen fabriek allen in dienst zullen worden ge
houden voor het opruimingswerk, ook in het ar
beidersdorp. De directie zelf heeft ook reeds da
delijk maatregelen getroffen tot ondersteuning
van de nagelaten betrekkingen der slachtoffers.
Behalve het weekloon is aan ieder 1000 mark
uitbetaald om in den eersten nood te voorzien.
Naar Verluidt, wordt echter door de directie over
wogen, om aan de achtergebleven betrekkingen
een pensioen van de helft van het loon, dat de
verongelukten verdienden uit te betalen.
De kinderen zullen een ondersteuning ont
vangen van 85 pCt. van het loon hunner vaders.
Het gemeentebestuur van Ludwigshafen heeft
voorts één millioen mark voor den wederop
bouw van de verwoeste huizen beschikbaar ge
steld.
De slachtoffers van de ontploffing te Op-
pau zullen in een eeregraf worden bijgezet.
De begrafenisplechtigheid zal op Zondag den
25sten plaats hebben.
Het opperbevel van het Fransche Rijnleger
heeft op een wenk uit Parijs, de gekleurde troe
pen uit de omgeving van de plaats des onheils te
ruggetrokken daar de afzetting van terreinen
aldaar met deze troepen aanstoot zou geven aan
de bevolking.
RUSLAND.
De internationale commissie tot steunverlee-
ning aan de Russische hongergebieden heeft een
uitnoodiging gericht tot alle regeeringen, welke
bereid zijn deel te nemen aan dit humane werk,
om vertegenwoordigers te zenden naar de eerst
volgende zitting van de .commissie te Brussel, op
6 October. In een begeleidend schrijven wordt
gezegd, dat de commissie, alvorens andermaal
een beroep te doen op verderen steun, ten einde
een volkomen uitwerking te waarborgen, alle
bijzonderheden wenscht te Verzamelen, welke
noodig zijn voor het opmaken van een schatting
betreffende bevolkingen en van de middelen
om hun bijstand te verleenen.
Te dien einde heeft zij besloten om voorloopig
een missie van deskundigen, naar Rusland af te
vaardigen welke opdracht heeft, om zichgeheel op
de hoogte te stellen van den toestand in de ver
schillende aangetaste districten, de plaatselijk
aanwezige voorraden voedingsmiddelen, materi
aal, transportmiddelen, de mogelijkheid om te
zaaien voor den volgenden oogst, en de bestrij
ding van epidemieën.
Aan den anderen kant was de internationale
commissie er dermate van overtuigd, dat alle
bestaande steunorganisaties haar werk zouden
voortzetten, en nog verder uitbreiden, dat zij
op haar eerste zitting een beroep deed op deze
corporaties, en er bij al haar leden-gedelegeerden
op aandrong, om met alle gezag, dat hun door
hun respectieve regeeringen was verleend, de
liel'dadigheidsvereenigingen te ondersteunen, en
in het bijzonder vereenigingen in het leven te roe
pen of weer op de been te helpen, die in staat
zoüden zijn de noodlijdende Russische bevolkin
gen van voedingsmiddelen en geneesmiddelen
te voorzien.
Na er verder op gewezen te hebben, hoe
duidelijk de eigen verklaringen van de Sovjet-
regeering bewezen hadden, dat zulk een onder
zoek noodzakelijk was, legt het schrijven er
den nadruk op, dat de weigering van de Sovjet-
regeering, om faciliteiten dienaangaande te
verleenen, welke gevraagd waren voor het in
stellen van dit onderzoek, onder voorwaarden
van algeheelen goeden trouw, niet alleen tot
gevolg had, dat de internationale commissie
in haar pogingen tot voorbereiding van bepaal
de maatregelen in zake de steunverleening
werd verhinderd, doch ook het we.k van de
liefdadigheidsvereenigingen, die een beroep de
den op de openbare liefdadigheid te niet werd
gedaan. De commissie is echter niettemin, aldus
gaat het schrijven voort, vast besloten, om met
haar taak voort te gaan. Deze taak staat boven
boven alle individueele kwesties of inci
denten, en heeft, slechts één doel, de milli-
oenen Russen, die door honger en besmettelijke
ziekten worden aangevallen, te redden, en het
Russische volk in staat te stellen, zijn groote
economische plaats inde gemeenschap der volken
te hernemen.
DENEMARKEN.
Op initiatief van de leidende Deensche han
delsorganisaties werd gisteren te Kopenhagen
met verschillende andere organisaties en vak-
vereenigingen een groote vergadering gehouden
ter bespreking van de vraag hoe tot prijsverla
ging te komen.
De vergadering werd bijgewoond door leden
van het Kabinet, vertegenwoordigers van het
parlement en den gemeenteraad en verschillende
officieele persoonlijkheden.
De voorzitter van de werkgeversvereniging
Hangkjar hield de openingsrede, waarin hij er
den nadruk op legde, dat de prijsverlaging nog
niet voldoende heeft uitgewerkt in het belang
van de consumenten in alle vakken van den
kleinhandel. Hij stelde voor een comité te be
noemen Voor de controle «p de prijzen, bestaan
de uit vertegenwoordigers der organisaties en
-consumenten. Op deze basis waren de vakver-
eenigingen bereid mede te werken tot verbete
ring. Tegelijkertijd moeten evenwel de Staat
en de gemeenten voorgaan op den weg en trach
ten tot prijsvermindering te komen door ver
mindering van gas-, electriciteit- en transport
kosten. De vertegenwoordigers der consumenten
Vroegen betere en juistere inlichtingen omtrent
de berekening der winsten.
De besprekingen eindigden met het instellen
van een commissie voor controle op de prijzen,
béstaande uit vertegenwoordigers der organisa
ties en consumenten. Het comité zal redelijke
prijzen hebben vast te stellen voor alle takken
in den kleinhandel en klachten, ingebracht door
consumenten, hebben te onderzoeken.
HONGARIJE.
Men Verneemt uit gezaghebbende bron uit
Boedapest, dat een nieuwe mobilisatie plaats
vindt.
Volgens een bericht aan de „Daily News" uit
Rome, geeft het ultimatum der Geallieerden aan
Hongarije, dat land tien dagen den tijd om
het Burgenland te ontruimen.
Indien strafmaatregelen noodig mochten blij
ken, zouden deze vooreerst bestaan in een stop
zetting van het geheele spoorweg-, post- en
telegraafverkeer met Hongarije.
Een volledige economische blokkade wordt
in overweging genomen, voordat men zou over
gaan tot militaire maatregelen.
Indien echter Hongarije toegeeft, overwegen
de geallieerden de wenschelijkheid van een
onderzoek nopens de financieele aanspraken
van Hongarije tegenover Oostenrijk.
Er schijnen geruchten in omloop te zijn over
een opmarsch der Zuid-Slavische troepen over
de Hongaarsche grens.
Het Zuid-Slavische persbureau spreekt alle
dergelijke geruchten tegen.
Van andere zijde wordt gemeld
Het is te verwachten, dat de West-Hongarije-
kwestie een sensationeele wending zal nemen.
De Hongaarsche regeering schijnt het gezag
over de benden te hebben verloren. Men vreest
een legitimitischen putsch. Boedapest verzocht
derhalve voor de regeling van het vraagstuk
he bemiddeling van dr. Benes. Tusschen dezen"
en den bondskanselier Schober zal een ontmoe
ting plaats hebben, waarbij men zich ook met
de wijze der zuivering van West-Hongarije van
de benden zal bezighouden.
Een commissie van het Weener parlement
hield een geheime vergadering en zal morgen,
na de bijeenkomst, het rapport van den bonds
kanselier hooren, alsmede verdere besluiten
nemen. Het is waarschijnlijk, dat het Isjechi-
sche leger West-Hongarije zal binnenrukken.
De Hongaarsche minister van Financiën,
Hegedus, heeft in de Nationale Vergadering
zijn aftreden aangekondigd. Uit nadere berich
ten blijkt de reden te zijn, dat tegen zijn oor
spronkelijk plan, een nieuwe emissie van bank
biljetten noodig is om de toelagen der rijks
ambtenaren te dekken. De minister zeide, dat
het niet mogelijk was, Hongarije te isoleeren
van de economische crisis, waaronder alle sta
ten van Midden-Europa lijden. Hongarije be
vindt zich echter op den weg der consolidatie
- en zal zich ongetwijfeld de achting van Europa
verwerven. Het gaat een periode'van economi-
schen opbloei tegemoet. De Hongaarsche wissel
koersen zijn door hetzelfde noodlot getroffen
als vele anderen. De Entente moet inzien, dat
het in de gegeven omstandigheden onmogelijk
is een schadevergoeding van Hongarije te ver
langen. De minister-president, graaf Bethlen,
voerde na Hegedus nog het woord en zeide o.m„
dat'Hongarije er onder lijdt, dat verbetering
der wisselkoersen door een overschot van export
goederen onmogelijk is. Daar staatsburgers van
Hongarije bij duizenden uit de naburige staten
verdreven zijn en in spoorwegwagons hun toe
vlucht hebben gezocht, worden bovendien een
groot aantal van deze laatsten, die voor den
uitvoer noodig zijn, aan het gebruik onttrokken.
Ook de West-Hongaarsche kwestie heeft er
toe bijgedragen, de crisis te verscherpen. De
regeering heeft den strijd tegen de duurte aan
vaard en zij zal zorgen voor een economisch
herstel. Er is geen enkele reden om te wanhopen.
JOEG O-SLAVIE.
De correspondent van de „VossischeZeitung"
te Belgrado seint, dat de in Februari 1.1. afgebro
ken onderhandelingen over een Servisch-Duitsch
handelsverdrag, volgens een besluit van den Ser-
vischen ministerraad weer zullen worden hervat.
ALLERLEI.
In een intervieuw met de „Homme Libre" ver
klaarde generaal Pershing, dat zijn reis naar Rijn
land uitsluitend ten doel had, de Amerikaansche
troepen te inspecteeren, maar niet om voorbe
reidselen te treffen voor hun terugtocht.
Ter beteugeling van de valutaspeculatie
heeft de Oostenrijksche regeering de gedwongen
legitimatie in den valuta- en wisselhandel in
gevoerd. Hiervan worden verkoopen aan leden en
commissionairs der wisselcentrale tot einde Oc
tober a.s. vrijgesteld. Overtredingen van deze
verordening zullen voortaan in den regel zoo
wel met geldboete als hechtenis en verbeurd
verklaring van het in strijd met de verordening
verhandelde betalingsmiddel worden gestraft.
Bluurolaud.
Belas tingbetalen.
Een medewerker van „Humfeld'sFinancier"
heeft te Londen een onderhoud gehad met
den heer Deterding, directeur van de Kon.
Ned. Petroleummaatschappij. Dat deze heer
niet te spreken is over het plan, om in Ned.
Indië uitvoerrechten te heffen op de petroleum
is te begrijpen. Hij acht dit een gevaarlijk
ingrijpen in een bedrijf, waarvan op die wijze
de levensader wordt afgesneden, terwijl de
fiscus zich toch ook berooft van de voordeelen
uit de salarissen van de beambten, die moeten
worden afgedankt, als het bedrijf wordt inge
krompen.'
Dat dit gevaar niet denkbeeldig is, kan
worden opgemaakt uit het feit, dat de maat
schappij haar Indische bronnen niet bepaald
noodig heeft. In Mexico is n.l. onlangs een
spouter aangeboord, die 50.000 vaten olie per
dag oplevert of ongeveer 21/t millioen ton
per jaar. Dat is meer dan geheel Ned. Indië.
thans oplevert en dat is de productie nog
maar van één spouter.
Maar de heer Deterding is in het geheel
niet ingenomen met de Nederlandsche belas
ting-politiek, omdat deze, zooals een ambte
naar hem zeide, al te veel „het geld haalt,
waar het is," n.l. bij den oorsprong der wel
vaart. Het aftappen van het kapitaal heeft
ten slotte het gevolg, dat dit niet meer beschik
baar is voor nieuwe bedrijven en dat er niet
meer gespaard kan worden. De bezitters worden
onverschillig en houden op met zaken doen.
Ten slotte is het nadeel, dat men het petroleum
bedrijf aandoet, ook weer een nadeel voor de
schatkistons volk verslindt daardoor langs den
fiscalen weg zijn eigen b'ezit.
Hoever het nu reeds met het belasting be
talen door de „goed gesitueerden" gekomen is,
leert een stukje in „Het nieuws van den Dag",
waarvan een viertal types uit de aanslagen van
1921 /22 zijn overgelegd.
Type A heeft 10000 inkomen, waarvan 4000
uit vermogen. Deze betaalt te Amsterdam
2456.21 aan directe belastingen, zonder grond
belasting. Alzoo 25 pCt. van zijn inkomen.
Type B heeft 20.000 inkomen, waarvan
10.000 uit verntogen. Deze betaalt te Am
sterdam 6343,31. Alzoo 32 pCt.
Type C heeft 50.000, waarvan 30.000
uit vermogen. Deze betaalt te Amsterdam
18.932.01. Alzoo 38 pCt.
Type D. heeft f 100.000 inkomen, waarvan
80.000 uit vermogen. Deze betaalt te Am
sterdam 48.368.36. Alzoo 48 pCt.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
