Iss»-
deze aanplakking geschiedt'ook aan den masl
van elk vaartuig, dat in de aangewezen ge
meente of gemeenten ligt.
De aandacht van belanghebbenden wordt
er nadrukkelijk op gevestigd dat tot het verkrij
gen van bovenbedoelde vergunning noodig is,
dat een verzoek bij den Raad van Arbeid wordt
ingediend onder opgave van het aantal verzeke-
ringsplichtige arbeiders, voor wie de vergunning
wordt verlangd en voorts dat de vergunning
niet aanvangt te werken, ook al heeft.de Raad
van Arbeid haar verleend, voortdat boven
bedoelde waarborgsom zal zijn gestort.
Werkgevers, die voor de vergunning in
aanmerking wenschen te komen, zullen goed doen
zoo spoedig mogelijk een verzoek daartoe bij
den Raad van Arbeid in te dienen.
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
Zitting 27 October.
Opening 1.20 uur
Voorzitter: Mr. D. A. P. N. Kooien.
Grondwetsherziening.
Aan de orde is de voortzetting van de behan
deling van de wetsontwerpen tot het in overwe
ging nemen van een voorstel tot verandering
van het le, 2e, 3e, 4e, 5e, 7e, 8e, 9e, en 11e
hoofdstuk en van de additioneele artikelen der
Grondwet.
De algemeene beraadslagingen worden voort
gezet.
De heer Kolkman (R. K.) zegt niet met
veel geestdrift over deze grondwetsherziening
te kunnen spreken. Het is een groot verschil
met de herziening in 1887. Toen was er leven
in de brouwerij, en iedereen interesseerde zich
er voor. Thans bestaat bij het volk algeheele
onverschilligheid. Dit verschil wil spreker niet
schuiven op de materie, welke in de herziening
wordt behandeld, maar veeleer op de veranderde
tijdsomstandigheden waaronder wij leven. De
economische omstandigheden, de malaise houdt
ons volk terug zijn volle aandacht aan dergelijke
zaken te wijden. Overigens kan spreker verzeke
ren, dat in het algemeen deze voorstellen op
den steun van zijn partij kunnen rekenen. Spre
ker maakt slechts één voorbehoud en dat is de
samenstelling van de Eerste Kamer. Daarover
zal nog nader met den Minister worden gespro
ken. Spr. wil voorts niet in debat treden met den
heer Troelstra, al kan hij wel veel in diens be
langrijke rede ondersteunen.Spr.vraagt zich even
wel af, of dat alles wel in de Grondwet kan wor
den opgenomen.
Indien wij de regeering steunen, gaat spr.
voort, dan is het toch met spijt, dat de zoo
hatelijke bepaling inzake het processiever
bod niet is vervallen. Het aanvankelijk daartoe
gedane voorstel lag geheel in de lijn van de op
eenvolgende staatscommissies. Deze bepaling nu
is een anachronisme, welke moet verdwijnen.
De opheffing van het processie-verbod zouden de
Katholieken dan ook van harte toejuichen als
een herstel van recht. Wij hadden zoo gehoopt
en verwacht, dat de volledige vrijheid van gods
dienst d. n ook eindelijk was verkregen. De regee
ring zegt evenwel, dat de wijziging van hoofd
stuk 6 is teruggetrokken, nu herziening van art.
171 om financieele redenen niet mogelijk bleek,
maar bet verband tussehen de tractementen van
de Zeereerw. heeren pastoors en het processiever
bod ontgaat spr. geheel. Spr. is den heer Troel
stra dankbaar, dat hij gisteren heel wat breeder
standpunt heeft ingenomen dan de heer van de
Laar. Voor de katholieken is het verbod een
groot beletsel, om hun vrijheid te toonen en uit
naam van deze zelfde vrijheid wil de heer van
de Laar het verbod handhaven. Dit begrijpt spr.
niet, evenmin als de terugneming door de re
geering van haar voorstel.
Spr. wil dit woord Van pijnlijk protest be
sluiten met den wensch, dat bet deze regeering
gegeven mag zijn alsnog later het onrecht goed
te maken.
De heer W ij n k o o p (C. P,) beantwoordt
den heer van de Laar.
Deze had gevraagd of de heer van Rave-
steijn de macht wil bij de meerderheid of bij
de minderheid. Natuurlijk zegt spr. bij de meer
derheid. Maar vraagt de heer WijnkoopWaar
zijn we en Hoe komen we er
We leven thans in een liberual-constitutio-
neelen staatsvorm, die de democratie tegen staat.
Om de macht nu aan de meerderheid te
brengen, dient de kapitalistische constitutie
omver geworpen te worden. Het kapitalisme
gaat de ontwikkeling van de massa tegen en
belet de democratie haar bedoelingen ten uit
voer te brengen. Eerst in den staatsvorm der
sovjets komt de democratie tot haa echt.
Om tot de democratie te komen, moet spr.
de revolutie als voorwaarde aannemen, omdat
zonder revolutie de democratie niet komen
kan.
De heer Van de Laar (C. S. P.)Zoudt
u eens uit willen leggen, hoe in de sovjetrepu
bliek de meerderheid wordt opgevoed tot de
democratie
De heer W ij n k o o p Ik zal natuurlijk op
deze details niet ingaan. (Gelach).
Noodig is eerst de macht, de ontwikkeling
komt daarna.
Om die macht te krijgen, moet eerst het par.
lement met revolutionaire middelen uit elkaa.
geslagen worden.
De heer S c h o k k i n g (C. H.) acht het voor
gestelde met zoo armelijk, als andere sprekers
het trachten voor te stellen. Indien er andere
verwachtingen zijn opgewekt, dan wil spr. op
merken, dat zijn partij niet heeft meegedaan in
het doen van beloften.
Tegenover den heer Kolkman wenscht spr.
zijn erkentelijkheid uit te spreken over de wegla
ting van de wijziging in het Vie hoofdstuk, en
blijft zich verder verzetten tegen de opheffing
van het processieverbod.
De heer Rutgers (A. R.) komt het ook voor
dat de beteekenis van de wijziging van de Grond
wet niet moet wórden overschat.
De hoofdzaak van de Grondwetherziening
acht. spr. de wijziging in de troon-opvolging.
Spr.is evenwel teleurgesteld,omdat de regeling
van den rechttoesland der kerken is achterwege
gebleven en ook omdat art. 171 niet is gewijzigd.
De terugneming van de wijziging van hoofd
stuk VI heeft sprekers partij in een minder on
gunstige positie geplaatst, omdat zij thans
niet genoodzaakt is, een eenigszins scherpe
oppositie te voeren tegen het voorstel van de
regeering.
I en aanzien van de processies zegt spr
dat de anti-revolutionairen geenszins onver
schillig zijn ten opzichte van de beginselen van
den Katholieken eéredienst of overmatig tole
rant.
Spr. stelt de vraag, wie mag de openbare
straat gebruiken, voor welke doeleinden en
hoe? Mag men de publieke straat gebruiken
door het suggereeren van het bezit van groote
macht Dat heeft onze bewondering en instem
ming niet.
Ook niet wanneer het geldt devotie, indien
deze niet betreft den Middelaar Gods. Dit
evenwel is noggeen reden om dergelijke demon
straties te verbieden. Iu het adres van den
Kerkeraad van de Nederduitsch Hervormde
gemeente te Amsterdam, wordt er echter de
aandacht op gevestigd, dat de Overheid als
dienaresse Gods geroepen is om op publiek ter
rein alle afgoderij te weren. Dit is minder juist
omdat het niet strookt met de belijdenis der va
deren. Ten onrechte maakte de kerkeraad ge-
onderscheid tussehen afgoderij en godsvereering.
Het processieverbod is niet neergeschreven
ter wering van afgoderij. Spr. betreurt dus
de onvoldoende argumentatie van den kerke
raad
De Minister van Binnenlandsche Zaken, de
heer Ruys de B e_e renbrouck herinnert
allereerst aan de Grondwetsherzienin van Mi
nister Cort van der' Linden, die zich beoerkte
tot het kiesrecht en het onderwijs.
Geen wonder dat daarna spoedig, met name
wat betreft de troonopvolging, nieuwe aandrang
tot wijziging kwam.
Spr. herinnert er voorts aan, dat in No
vember 1918 van de zijde der regeering geen
enkele verwachting is opgewekt.
Eerst op 10 December van dat jaar heeft
spr. gemeend, eenige mededeelingen over
komende grondwetsherziening te doen. De
Minister leest nogmaals voor, wat hij toen heeft
gezegd.
Wat betreft deze grondswetherziening, merkt
spr. op, dat de regeering zich in hoofdzaak met
de opvatting van de Staatscommissie heeft
kunnen vereenigen. Evensel heeft ze daaraan
toegevoegd een aantal wijzigingen.
Ook heeft de regeering aan de, voorstellen
der Commissie toegevoegd een uitgewerkt voor
stel ter verkiezing van de Eerste Kamer.
Ten aanzien van de processies zal dé Minis
ter de beschouwingen van den heer Rutgers
thans onbesproken laten. Hier betreft het de
vraag, waarom de regeering in tweede instantie
de wijziging van Hoofdstuk VI heeft teruggeno
men, waardoor een groot gedeelte van ons volk
werd teleurgesteld.
Waarom nu zag de regeering van deze wij
ziging af De regeering kwam tot de slotsom,
dat art. 171 geen kapitalisatie toelaat, en dat
verplichte kapitalisatie al te zwaar zou druk
ken op de schatkist.
De heer Marchant (V. D.) repliceert.
Spr. is van meening, dat het volk zoo weinig
belangstelling toont voor de voorstellen van
de regeering, omdat het daarin zijn gedachte
niet terugvindt. Men vraagt zich af, of deze
voorstellen wel een grondwetsherziening wet
tigen.
De vergadering wordt hierna te 5 uur verdaagd
tot heden 1 uur.
staande uit de heeren Ir. A. van Buysen, A. de
groot en W. A. Hoek Jr., op het wel en wee der
vereeniging in den loop der 10 verstreken jaren
te boek te stellen en te publiceeren.
Deze commissie heeft het resultaat van haai
arbeid in een keurig verzorgd „Gedenkboekje"
het licht doen zien. Aan de geschiedenis der
vereeniging zijn toegevoegd een aantal bijdragen
met betrekking tot het werk van ,,U.D."
De vice-president van den Ned. Journalisten
kring, de heer A. Voogd schreef een kort, maar
pittig episteltje over het genot, hetwelk „U.D"
haar gehoor steeds wist te bieden. De heer A. J.
Zoetmulder, de bekende literator, stond een
fragment af uit „De Dorst" (een onuitgegeven
treurspel Achab).Van Wim Verstraeten is er een
aardig gedicht in opgenomen, getiteld „Schiedam
Vooruit".
Voorin het „Gedenkboekje" vindt men een ta
bleau de la troupe,de namen van de Iedenvanhet
eerecomité, feestcommissie enz. Dan volgen de
geschiedenis van „Utile Dulci" 1911—1921, por
tretten met bijschriften van Mr. A. M. de Jong,
Ir. A. van Buysen, Mr. D. Visser, mevr. M. G. J.
Fischer-Vos, A. de Groot en W. H. A. Blaisse en
foto's van de executanten van „De Hotelrat."
en de „Sabijnsche Maagdenroof."
Het laatste gedeelte van het boekje vermeldt
in chronologische volgorde de door „U.D."
opgevoerde tooneelwerken, de data en bijzonder
heden der gegeven buitengewonevoorstellingen en
liefdadigheidsuitvoeringen.
Uit de medegedeelde cijfers betreffende netto-
opbrengstenderliefdadigheidsvoorstellingenbl kt
dat van 30 Dec. 1912 af tot en met 7 Mei 1921,
aan verschillende vereenigingen totaal f 5710.06
is afgedragen. Wel cijfers die genoemd mogen
worden
Ongetwijfeld zullen vele stadgenooten gaarne
het „Gedenkboeje" in bezit willen hebben
Bij den secretaris der feestcommissie, den heer
A. de Groot, Tuinlaan alhier, zijn exemplaren
te bekomen 5.per stuk.
Ingezonden Mededeelingen.
HOOG
MODERNE
RUIME
MODELLEN
7358 29
heer Muller heeft in opdracht van den Minister
van Landbouw, Nijverheid en Handel de begra
fenis bijgewoond.
Men meldt ons uit Maassluis.
De stoomreddingsboot „President van Heel"
is van het Zuiderhoofd afgehaald met behulp
van een stoomkraan en drie bokken.
Gemengd Nieuws.
Schiedamsche IJsvcreeniging,
De Schiedamsche IJsvereeniging zal Zater
dagavond 8 uur in het gebouw der Spoeling er-
eeniging, aan den Dam, een algemeene ledenver
gadering houden.
Pandora-bioscoop.
Gister-middag werd in de Pandora-bioscoop
een bioscoop-voorstelling gegeven voor leerlingen
der H. B. S. en Gymnasium alhier. Verschillen
de genoodigden, w.o. dè burgemeester de direr
teur der H. B. S„ de rector van het Gymnasium,
leeraren, de weth. van onderwijs en de inspecteur
van het onderwijs hier ter plaatse enz., woonden
eveneens de voorstelling bij.
Met deze bioscoopvoorstelling werd beoogd te
doen zien, hoe de bioscoop ook bij het onderwijs
een voorname plaats kan innemen.
De serie films, welke werd afgedraaid, omvatte
een reeks belangrijke kiekjes in Ned.-Indië,
natuurschoon, cultuur, zeden en gewoonten
bedrijven enz.
Zeer interessant waren de opnamen betreffen
de den rijstbouw, de vulkanen en het batikken.
De duidelijke explicatie verhoogde natuurlijk
zeer de waarde van het op het doek geprojec
teerde.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Metaalbewerkers.
Aan den voorzitter van de afd. Rotterdam
van den Metaalbond is heden door de vijf orga
nisaties de Alg. Metaalbewerkersbond, de
R. K. Metaalbewerkersbond, de Christelijke,
de Landelijke Federatie en de Neutrale organisa
tie een schrijven gezonden, waarin medege
deeld wordt, dat de arbeiders, werkzaam bij leden
van den Metaalbond te Rotterdam en Schiedam,
in deze week gehouden vergaderingen besloten
hebben de aangekondigde loonsverlaging niet te
aanvaarden en zich te houden aan het advies
van de besturen.
De besturen der betrokken organisaties beslo
ten den arbeiders te adviseeren op Maandag
31 Oct. het wprk niet te hervatten, maar verkla
ren zich in het schrijven bereid tot eventueel
overleg.
Utile Dulci.
De zoo gunstig bekend staande Schiedamsche
Tooneelvereeniging „Utile Dulci" viert, zooal3
reeds vroeger is bericht, de volgende maand
haar 10-jarig bestaan.
Zij zal op 11 November a.s. een feestvoorstel-
hng geven waarvan de netto-opbrengst zal ten
goede komen aan een drietal Schiedamsche ver
eenigingen, n.l. de Schied. Gezondheidskolonies,
de Ver. tot bestrijding der^Tuberculose en de
Schiedamsche Vereeniging tot bescherming van
zuigelingen.
Voor dezen avond heeft zij als tooneelstuk u;t-
gekozen „Timm Boots," van Franz Molnar. Men
mag verwachten, gezien de prestat'es dezer
vereeniging tijdens haar 10-jarig bestaan, dat
het pubbek wederom iets zeer aantrekkelijks
zal worden geboden.
„Utile Dulci" droeg aan een commissie, be-
Geveilde en verkochte onr. goederen.
Notaris Mr. H. M. C. Poortman.
Verkocht Vrijdag 28 October.
Een wagemakerswerkplaats en een kan
toor m. bovenwoningen en erven te Schiedam
aan de Broersvest nrs. 96a en b en 98a en b, groot
J1 vierk. ellen, in veiling 6400.
Een werkplaats met bovenwoning en twee
woningen, bevattende beneden- en bovenwonin
gen en erven, staande en gelegen als voren, naast
perceel I nrs. 90a en b92a en b en 94a en b,
te zamen groot 201 vierk. ellen, in veiling 10.000
Gecombineerd verkocht voor f 17.100.
De dubbele moord te Ho ut dorp
Men meldt nader uit Amsterdam
In den nacht van Woensdag op Donderdag
is als derde dader in de moordzaak op de bei
de vrouwen te Houtdorp (bij Garderen) gear
resteerd de 30-jarige Albert Dijkslag.
De wachtmeester van de marechaussee Woerts
begaf zich daartoe in dien nacht met den
rijksveldwachter Beekman uit Elspeet, ver
gezeld van enkele rechercheurs, naar den
overkant van het IJ, waar aan den Gras
weg te ongeveer half drie een inval werd ge
daan ten huize van zekeren O., waar Dijkslag:
woont.
De politie verraste hem in den slaap.
De drie personen, die in 'den bewusten nacht
van 17 op 18 October naar Garderen zijn gereden
zijn thans in arrest. Er zijn ten huize van Dijk
slag behalve kleeren en een fiets, ook nieuwe
goederen in beslag genomen, vermoedelijk ge
kocht van het geld van de buit.
Deze is, zooals nu is gebleken, verdeeld
in de woonschuit van de Graaf, aan den Gras
weg. De gearresteerde derde dader is recidi
vist. Vroeger werd hij reeds wegens diefstal
veroordeeld.
Van de drie daders heeft Emmer een volle
dige bekentenis afgelegd.
De beide anderen, Dijkslag en de Graaf
trachten nog aan den greep van de justitie
door allerlei verhalen te ontkomen. De ge
arresteerden zullen vermoedelijk nog deze week
op transport worden gesteld naar Apeldoorn
of Zwolle, ter nadere afwikkeling van deze zaak.
Een woord van lof mag in deze zaak niet
onthouden worden voor het werk, verricht dol
den marechaussee Woerts uit Apeldoorn en
van den rijksveldwachter Beekman uit Elspeet.
Onder hun leiding en met behulp der Cen
trale recherche te Amsterdam is in deze aan
vankelijk duistere moordzaak het volle licht
gekomen.
Notaris D. Boddeüs.
Veiling Vrijdag 28 Oct.
I. t/m VI. Zes woonhuizen en erven aan de
Maasstraat nrs. 32, 34, 36, 38, 40 en 42, samen
groot 2 aren 91 centiaren.
Geveild respect voor 1025, 1000, 1000,
1000, 1000, /1000.
VIL- Een woning <m erf a. h. Bagijnhof no.
-0, groot 43 centiaren.
Uit de hand verkocht.
Afslag Vrijdag 4 Nov.
Tegen 5 uur gistermiddag had
op de Koemarkt hoek Broersvest, een aanrijding
plaats tussehen eenwagen en een rijwiel, bereden
door den 12 jarigen J.A.
Alleen 't rijwiel werd wat beschadigd.
Rij de te '-Gravenhage gehou-
en examens akte L. O. slaagde o.m. de heer
G. L. Mulders, alhier.
Gistermiddag 3 uur werd ten
nadeele van den bakkersknecht B. K., een zwart
gelakt heerenrijwiel ontvreemd uit den gang van
het verkooplokaal v. d. R. K. Volksbond a.d.
Westyest. Wat later mocht 't de politie echter
gelukken den dader te pakken, juist toen hij
t rijwiel bij v. A„ waterstokerij, v. Beveren
straat, wilde verhandelen.
De dief werd naar 't huis van bewaring te
R dam overgebracht.
UIT HOEK VAN HOLLAND.
In opdracht van H. M. de Koningin heeft
Ilaar Adjudant de kapitein-luitenant ter zee ten
Broecke Hoekstra gisteren bij de begrafenis te
Hoek van Holland van slachtoffers van de ramp
van de reddingsboot „President van Heel" een
krans neergelegd op het stoffelijk overschot.
De hoofdinspecteur van de Scheepvaart, de
Groenendaa 1.Aangezien het geneeskun
dig onderzoek in zijne zaak is afgeloopen en
verder verblijf in het Militair Hospitaal niet
noodzakelijk is gebleken, werd HermanGroenen-
daal gisterenmorgen naar de Hulpgevangenis
voor Militairen te 's-Gravenhage overgebracht.
Zich dood gedronken. GistermQj>-.
gen is in het Zeemanshuis aan de Calandstraat
te Rotterdam de 32-jarige Finsche zeeman T.
H. dood in zijn bed gevonden, ten gevolge van
overmatig gebruik van alcohol.
De smokkelarij aan de Neder-
landsche grens. Uit Essen wordt ge
seind
De Pruisische minister van handel heeft
het verzoek vaipde Nederlandsche Kamer van
Koophandel DuisburgWesel, om een ge
wapende motorboot beschikbaar te stellen voor
het tegengaan van de smokkelarij op den Rijn
bij de Nederlandsche grens, ingewilligd. Over de
wapening van de boot moet nog met de gealli
eerde Rijnlandcommissie onderhandeld worden
Ontslag bij de Kon. Holl. Lioyd.
Naar „Het Volk" verneemt, heeft de Kon. Holl.
Lloyd gisteren 150 man personeel ontslagen om
dat een;ge schepen opgelegd zullen worden. De
ontslagene zijn voor het overgroote deel zee
beden, een deel bestaat u:t de s.g. slijnploegen.
Onder een belangrijk deel der ontslagen zee
beden, d;e aangesloten zijn bij de synd;cabstische
zeeliedenver. „Voorwaarts" heerscht, volgens
het blad, groote ontstemming, omdat, nu zij
zich melden voor werkloozenuitkeering, hun
blijkt, dat deze organisatie de werkloozenkas
heeft „opgedoekt."
Branden. Dinsdagavond ontstond een he
vige uitslaande brand in een bewaarplaats van
benzine van de petroleum-maatschappij de „Au
tomaat' aan de Vest te Gouda. Een aangrenzen
de bergplaats van petroleum en een bewaar-