De heer Van der Most acht de ruimte
voor de bezoekers der vischmarkt te klein. Hij
wenscht, dat Gemeentewerken het plan eerst
.onder de oogen zal zien.
Weth. Boddeüs zegt, dat vroeger alleen
houders van een kaart binnen het hek werden
toegelaten. Als de menschen vóór het'hek zullen
moeten staan, zal de toestand er niet veel op
verbeteren. Als de balustrade er komt, zal men
toch een beter gezicht op de visch hebben. Het
geheele buitenhek zou anders moeten verdwij
nen.
Weth. D e Bruin zegt, dat de zaak wel de
moeite waard is om goed bekeken te worden.
Den somberen toon van den heer Hijman kan
men steeds doen hooren en bij elk crediet de
zelfde bezwaren maken. Er zijn dan al ontelbare
fouten in 't verleden begaan. Er is eerst een
betere verlichting op de vischmarkt aangebracht.
Dit is ook een noodzakelijke verbetering ge-
standig zijn. Er dient een afscheiding te blijven,
in.; bedoeling is de visch hooger te. plaatsen,
zoodat ze beter gezien kan worden,
rDe heer Van den Too.rn vindt, dat deze
zaak eerst in de Comm.. v. Gemeentewerken
had behandeld moeten worden. Hij wil zich
eerst een beter oordeel over de doelmatigheid
der verandering vormen. Als de tafels-verhoogd
worden, zal men sommige vischsoorten, h.v.
schol, juist slechter kunnen zien. Ook spr.
wenscht het voorstel naar de Comm. v. Ge
meentewerken te renvoyeeren. Mogelijk zal men
het voorstel toch goedkeuren.
De heer Dinkelaar: Ais je er aan gaat
veranderen, zal je een nieuwe vischmarkt moe
ten maken.
Weth. D e Bruin merkt nog op, dat het
voorstel, hetwelk hier in behandeling is, van
hem is uitgegaan.
De voorzitter zegt, dat het rapport van
den heer Gerlach hij het voorstel was gevoegd.
Besloten wordt alsnu z. h. st. de verdere
behandeling van het voorstel te verdagen en
eerst de Comm. v. Gemeentewerken te hooren
D e S i n g e 1.
4. Voorstel van B. en W. tot het verleenen
van een crediet van 4000.voor de verbreeding
van den Singel nabij het Station.
Door aankoop van het perceel weiland aldaar
is het nu mogelijk de hinderlijke versmalling
van den Singel aldaar uit den weg te ruimen.
De heer H ij man zegt, dat hij zich niet zal
laten afschrikken door de opmerkingen van
weth. De Bruin. Ook tegen dit voorstel zal hij
stemmen. Het betreft hier maar een klein eindje
straat, terwijl het verkeer er niet zóó druk is
dat een uitgave van ƒ4000.— thans gemoti
veerd zou zijn.
De heer Schreuder meent, dat deze zaak
met in de Comm. v. Gemeentewerken is behan
deld. Met het oog op de afscheiding, welke daar
gemaakt moet worden, zou hij eerst Gemeente
werken willen hooren.
Weth. Houtman antwoordt, dat de zaak
in Grondbedrijf is behandeld. Of zulks ook in
Gemeentewerken is geschied, weet spr. niet
maar indien zulks niet het geval is, wil hij het
voorstel wel aanhouden. Dit doet hij echter
niet op de motieven van zijn partijgenoot Hij-
man. J
Besloten wordt het voorstel aan te houden
W e r k 1 o o z e n.
■5. \oorstel van B. en W. inzake werkver
schaffing in West-Frankeland en Kortland.
•De heer C o 11 vraagt of met betrekking tot
de grootte der uit te betalen loonen nóg een wij
ziging kan worden verwacht.
De heer D in k e 1 a a r uit er zijn verbazing
ov'er dat de punten 5 en 12 van de agenda niet
bij elkaar in behandeling worden genomen. Z.i.
zitten beide voorstellen nauw aan elkaar vast.
Werkverschaffing en steun zijn zeer met elkaar
verwant. De commissie, welke straks zal worden
benoemd, zal ook over de werkverschaffing
hebben te oordeelen. Ja het zal het voornaamste
werk hier commissie zijn. Hij juicht het voorts
toe, dat B en W. een voorstel op de agenda
hebben geplaatst om werkverschaffing ter hand
te nemen, maar hoopt, dat men nu spoed achter
de zaak zal zetten met het oog op de verkrijging
?qo n v!CCftrmg 7an het RiJk' Een ^drag van
90.000 voor de werkloozen is te weinig, te
meer, daar er zooveel af moet voor materialen.
Voor loon schiet er niet Veel over. Hij hoopt
echter, dat dit de eerste stap zal zijn in de rich
ting van werkverschaffing. Productief werk valt
er nog genoeg te doen. Het dempen van stink-
grachten b.v. Men zou goed werk doen, hiervoor
plannen te heramen. Een groot aantal werkloo
zen zou men op deze wijze aan het werk kunnen
zetten aan de Zijlstraat, Raam en Noordmolen
straat. De minister heeft steun toegezegd
laten we die zoo spoedig mogelijk zien te be
komen.
De. v o o i z i 11 e r wil wel toezeggen, ook
punt 12 aan de orde te stellen.
De heer C o 11 Behandelen we nu eerst
punt 12
De v o o r z i t ter: Ik deed alleen de toe
zegging, mede punt 12 te behandelen.
Weth. I! outman beantwoordt de heeren
Collé en Dinkelaar. Hij zegt, dat de werkloozen
die aan dezen arbeid zullen worden gezet, 64
of 65 ct. per uur zullen verdienen. Zij krijgen
het loon, gelijkstaande met dat. voor losse ar
beiders in gemeentedienst.
Hoewel hij niet erg voor ontijdig werk is, wil
nij in dit geval een uitzondering maken Opge
spoten grond moet 4 a 5 jaren hamen.
burgerij zal door groote belastingsommen ook
aan deze werkverschaffing hebben bij te;dra;-
gcn. Als men dé werkloozen hier aan den arboid
zet, mag men vorderen, dat zij hun volle art-
beidsKracht zullen geven. Daarom wil hij hun
toeroepen: Geeft je volle, werkkracht, ook al
ki'jgt je niet het volle lopn. Een grondwerker
is een vaknjan. Als men hetzelfde werk .door
grondwerkers laat uitvoeren, is het vlugger
gereed.
Op de vraag van den heer Dinkelaar om irteer
productief werk, antwoordt weth., dat er in
onze stad zeker nog veel valt op te knappen
en te doen. Men staat echter voor droevige
vooruitzichten. Waar. nie$ isn, kap men niets
doen. eel kapitaal zit hier.met,,-Naast een!'
groote arbeidersbevolking heeft men bier een
kleine middenstand. Bij de werkverschaffing
speelt de financiecle kwestie een groote rol.
De uitgaven aan do Wèsterhaven besteed heb
blaken. Het buitenhek afbreken, zou met ver- benWlr^SSSd f bS
standig.zijn. Er dient een afscheiding te blijven, terwiil dé ds.-.rann bcl°^en'
spoten grond moet 4 a 5 jaren liggen, alvorens
deze kan worden bewerkt. Hier en daar is
grond, door Volker opgespoten, wel 1 M. wev-
gizakt, o.a. nabij de boschwachterswoning. Als
het met was met het oog 0p werkverschaffing
zou hij nu nog met op den grond laten werken.'
Ue een apprecieert het wat het gemeentebestuur
de andere niet. De belastingbetalende
terwijl dé daaraan'gewerkt/hebbende werkloo
zen hun tijd thans kunnen doorbrengen door
er spiering te vangen.
Bij het dempen van 'grachten kan slechts een
lepenct aantal werkloozen aan den arbeid wor
den gezet, daar men hierbij wel degelijk vak-
menschen noodig zal hebben.
Voor dit werk zijn ook geen gelden beschik-
baar.
Werkloozen kan man zoo maar ineens niet
promoveeren tot arbeiders, die in staat zijn
riolen aan te leggen.
Bovendien heeft men voor het werk ook de
toestemming noodig van het beirokken Hoog
heemraadschap.
De heer D i n k e I a a rHeeft, men dit ge
probeerd
Weth. H o u t m an:De heer Van Westen
dorp is er mee bezig geweest, maar is niet verder
gekomen. Spr. heeft er zich ook niet verder mee
bezig gehouden. Het werk zal in elk geval door
een behoorlijken aannemer moeten worden uit
gevoerd. Alvorens een gedocumenteerde over
eenkomst nxet het betrokken Hoogheemraad
schap verkregen zal zijn, zullen er nog jaren
verloopen.
Het crediet Voor de werkverschaffing thans
beschikbaar te stellen zal niet leiden tot produc-
ief werk. Alleen andere overwegingen hebben
weth er toe gebracht óm het werk in Wast-
Frankeland en Kortland ter hand te doen nemen.
Men moet geen óverdreven eischen stellen en
nooit denken, dat wij de Werkloozen kunnen
helpen Wij kunnen heel weinig doen. Wie den
menschen wat anders belooft, weet het niet.
Je burgerij kan onmogelijk opbrengen wat het
kost. Men heeft te letten op de groote arbeiders
bevolking onzer stad.
De heer Co Mé zegt, dat wanneer de heer
Houtman zijn meening scherp naar voren breng*
we weten, dat dé arbeidersklasse beleedigd
wordt De bedoeling van hetgeen de weth. zeide
W «r dTermenschen niet werken, maar luieren
Weth. H o u t ra a n Dat zeg ik niet
i e heer Co 11 Als u dat niet gezegd heftf
dan weet ik 't niet.
Er zijn meer flinke kerels onder hen, dan de
heer H denkt en die zich niet langer door den
heer II. laten beleedigen. (Applaüs op de pu
bheke tribune). 1
Het argument van den heer Houtman dai
het werk te vroeg wordt uitgevoerd, acht hij niet
steekhoudend om. te doen dienen voor de uit
betaling van minder loon. In andere takken
van gemeentedienst wordt wel hooger loon uit
betaald. Is het alleen maar bij Gemeentewerken!
bij den heer Houtman, den arbeidersvriend
Bij werkverschaffing zal men z.i. toch moeten
vasthouden aan het standpunt, dat de menschen
een behoorlijk loon moeten verdieneu. Dat een
werkelooze geen geschoold grondarbeideris weet
ik ook.
Weth. H o u t raa n Dat is de quintessens f
De heer Collé': Het minimum loon, dat
een grondwerker heeft, bedraagt pl.m ƒ40
terwijl een werketooze 26 27 zou krijgen.'
Dit verschil is te groot.
Weth. Houtma nOnze losse werklieden
verdienen niet meer.
De heer Co l hé": Bij de gemeente' verdienen
zc minder dan bij particuliere werkgevers
Wanneer wij aan werkverschaffing doen, dan
moeten de menschen evenveel verdienen als
grondwerkers in gemeentedienst. Hij wil een
voorstel doen om den werkeloozen minstens
hetzelfde loon uit te betalen als aan arbeiders
in gemeentedienst gegeven Wordt.
De heer D i n k e laar zegt, dat, toen de
Westerhaven verder werd doorgegraven,, weth.
Houtman hulde heeft gebracht voor de pres
taties der werkloozen. Nu moet hij thans niet
zeggen, dat werkverschaffing nadeelig voor de
gemeente is. Wat komt er, als ye niet,voldoende
werk verschaffen Een steuncomité met alle
ellende, die daaraan vast zit. Het is beter, werk
te verschaffen, dan steun te verkenen. Het ge'a!
werklóozen breidt zich dagelijks uit. Er is werk
genoeg. Ook in verband met dé plannen, die
in voorbereiding zijn. Op de toestemming van
Delfland kan wel 100 jaren gewacht worden
als men het met vraagt. Bij liet dempen van
grachten is slechts een beperkt getal vaklui
noodig. Men kan daar zeer goed veel werkloozen
voor gebruiken. Spr. herhaalt, dat werkverschaf-
iingr betel is, dan steunverleening.
De heer Houtman constateert, dat er bij
geen tak van gemeentedienst voor werkloozen
plaats is. Het gemeentebestuur wil thans een
aersten stap doen om werk te verschaffen. Op
den achtergrond staan-nog verschillende tech
nische moeilijkheden. Of de Raad een steun
comité wenscht, moet de Raad zelf maar uit-
maken. Is een steuncomité voordeeliger dan
werkverschaffing, dan moet de Raad dit onder
de oogen zien. Men moet niet aan weth. vragen
„wat doe je nog meer?" Laten we de regeering
vragen om steun. Als de minister geen geld geeft,
zitten .we hier vast. Het be"te zal dan zijn, dat
wo demiheer Collé opdragen, voor de gelden te
zorgen. Voor alles is geld noodig. Als men dit
heeft, kan men mobi weer spelen, heeft men het
niet, dan kan men den menschen ook niets
beloven.
De heer Collé wenscht niet meer met den
heer Houtman te debatteeren. Alleen wil hij
verklaren, zijn 'voorstel, betreffende gelijkstel
ling van, loon, te zullen handhaven.
De voorzitter: Den Haag moet ook
over de loonen oordeelen.
De heer Collé: Er kan overleg plaats heb
ben. De Raad kan toch de wenschelijkheid uit
spreken.
Weth. De Bruin zegt, dat de heer Collé
z'n voorstel wel kan indienen, maar het kan niet
tot uitvoering worden gebracht. De minister
eischte reeds een uurloon van 30 ct. als Voor
waarde. De Raad kab zich wel over do wensche
lijkheid uitspreken.
De heer Collé acht het niet noodig, dat
over z'n voorstel eerst advies wordt uitgebracht.
Hij beoogt, dat men de wenschelijkheid erkenne
van een minimum bestaan voor een wcrklooze.
Weth. mr. Van V e 1 z e n merkt op, dat
de technische zijde nog niet voldoende is be
sproken. Men heeft alles nog niet kuunen over
zien. Laat ons de zaak eerst eens bekijken en
dan advies over het voorstel-Collé aan den Raad
uitbrengen.
De heer Collé: Over het loon van het eerste
gedeelte van het werk, dat door de gemeente
zelf geschiedt, staat het den Raad vrij een be
slissing te nemen.
De voorzitter: Het eerste deel wel.
Maar het door den minister gewenschte loon is
toch 'n factor, waarmede rekening is te houden.
De heer Collé: Ik kan er geen technische
kwesties in ontdekken.
Weth. D e Bruin: Het loon, wat de losse
arbeiders hebben, krijgen ze. De omschrijving
van het voorstel-Collé acht weth. onjuist.
De heer Korpel wil het voorstel-Collé wel
ondersteunen.
De heer Van den Toorn zegt, dat men
de kwestie onder de oogen kan zien, maar niet
een vaste uitspraak kan doen.
De heer Collé hoopt, dat B. en W. geen
prae-advies zullen geven zooals bij een vorige
gelegenheid, toen zij adviseerden het Voorstel-
Collé niet aan de orde te stellen.
De voorzitter: Dat zal u moeten af
wachten.
Het voorstel van B. en W. wordt thans z. h
st. aangenomen.
Wordt vervolgd).
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
DE STORM.
Gisteren heeft er een geweldige storm gewoed,
die m onze stad en omgeving nogal belangrijke'
I schade heeft aangericht. In de middaguren werd
het een waar noodweer. Tal van boomen werden
tijdens de hevige stormvlagen omgeworpen ter
wijl zeer veel takken van de boomen werden
gerukt. In verschillende straten kon men zien
dat schoorsteenen, geveltoppen enz. van de'
huizen waren omgeworpen en in pnin op de
straatsteenen terecht waren gekomen. In de
Plantage en andere plantsoenen heeft de storm
geducht huis gehouden. Ontelbare schuttingen
en bouwstellingen werden tegen den grond ge
slingerd.
Een ongeluk van ernstigen aard had gistcr-
rmddag omstreeks 2.15 uur plaats achter de
Hoofdstraat. Op een stuk land, grenzende aan
den nieuwen dijk tusschen Hoofdstraat en West-
F rankelandschen dijk, staat de oude boerderij
van Doeleman. In deze boerderij is een manden-
makerij gevestigd van Blommestein, wonende
N Maasstraat 416, Dit pand, hetwelk volgepropt
zit met mandenflesschen, werd door een hevieen
windstoot plotseling
in elkaar gedrukt
et dak stortte in terwijl de muren binnen
waarts neerploften. Vrijwel de geheele inventaris
werd vernield.
Toevallig waren er nabij het genoemde pand
twee kinderen van den mandenmaker de
jarige Jan en de 11-jarige Louis Blommestein
aan het spelen. Beide jongens werden door
het neervallend puin getroffen. De in den om
trek wonende landbouwer Peters, die, opge
schrikt werd door het vreeselijk lawaai, hetwelk
de instorting veroorzaakte, kwam snel toegeloo-
pen en haalde de twee jongens van onder de
pumhoopen te voorschijn.
De 12-jarige Jan Blommestein was er het
ergst aan toe. Op advies van dr. Ris, inmiddels
ter assistentie geroepen, werd deze knaap naar
het stedelijk ziekenhuis overgebracht.
De andere knaap had slechts lichte kwetsuren
bekomen en kon zelf naar huis loopen.
Om 472 uur gistermiddag is zijn in het zieken
huis opgenomen broertje, aan de gevolgen dei-
bekomen wonden,
o vje r 1 e d e n.
Het getal ongelukken van materieelen aard
m onze stad is ditmaal buitengewoon groot ge
weest. Zoo wordt ons gemeld, dat het geheele
dak van den v.m. Oostmolcn, hoek L. Kerk
straat en Broersvest, werd weggerukt en op
straat Werd geslingerd. Op den Buitenhavenweg
werd van perceel 148, bewoond door J. Rosman
een schoorsteen omvergeworpen. In de keuken
ontstond dientengevolge brand, die door het
storten van zand op het vuur, gebluscht werd.
Hï" en Verffabriek „Ivormica", aan de
YVillemskade, werd een spiegelruit ingedrukt
en alle deuren opengeslagen.
In het Sterrebosch is ook veel schade veroor
zaakt. Daar zijn vele boomen omgewaaid. Het
groote reclamebord van de gemeente aan den
Maaskant, werd geheel verbrijzeld.
Op de werf van Kuy en Van der Ree, aan den
Maasdijk, zijn de houten stellingen, gebezigd
bij een onlangs te water gelaten 8000-tonner.
in elkaar gestort, waardoor een aanzienlijke'
schade wordt geleden.
Van het huis van den heer Textor, op den hoek
van den Tuinsingel, van panden in de L. Nieuw-
straat, Tuinlaan, Hoofdstraat, Mariastr., Kort-
landstr. Anthonie Muysstraat e.a. zijn schoor
steenen en daken vernield.
an het dak van het Stadhuis is een groote
zinken schoorsteen omlaag gestort, terwijl van
het gebouw van de ffenzebank, aan de Markt,
een spiegelruit werd ingedrukt.
Op het Hoofdplein is een drietal zware kas-
tanjeboomen ontworteld.
Van vele panden in de stad zijn ruiten ver
nield. Ook vele telefoondraden zijn afgeknapt.
Lenige angstige oogenblikken werden veroor
zaakt doordat de wieken van den Walvischmo-
len plotseling aan het draaien zijn gegaan.
Politie en de molenaar Braak gingen in den
molen om te trachten de wieken tot stilstand
te brengen. Het gelukte echter niet den mole a
stop te zetten, omdat de reminrichting versleten
was.
Men draaide toen maar den molenkap om,
zoodat de wieken boven den waterkant kwamen!
Indien er een wiek zou afvallen, zou deze in
het water terecht komen en geen onheilen op
straat kunnen veroorzaken.
Een stuk van een der wieken is omlaag ge
vallen en heeft in den val een gedeelte van de
houten balustrade rondom den molen vernield.
Hoog water. Tengevolge van den N.W.
wind was het water in de Maas gistermiddag
belangrijk gerezen. Zondagmiddag om 121/.
uur was het laag water. Toen is het water plot
seling in den tijd van drie kwartier 90 c.M. ge
wassen. Iets wat tot dusver hier niet is voorge
komen.
Om 9 uur bereikte gisreravond het waterzijn
hoogsten stand en teekende de peilschaal aan
de Maas alhier aan 2.70 M. -j- N.A.P.
Vanochtend om 8 1/4 uur bereikte het water
een hoogte van 1.70 M. -f N.A.P.
Vele nieuwsgierigen begaven zich gisterna
middag naar het Hoofd om een kijkje te nemen
ter plaatse van de overstroomingen.
De Hoofdstraat en Hoofdplein stonden blank.
Door den storm zijn de lantaarns, welke de
havenlichten vormen van de Spuihaven en
Wilhelmmahaven, afgebroken.
Op het terrein van de Scheepsbouwmaatschap
pij „NieuweWaterweg" zijn twee groote kranen
omgevallen en gedeeltelijk vernield.
In de politiepost aan de Groote Markt is
onderdak verleend aan het gezin de Jong, w o
een kindje van 6 maanden, hetwelk zijn woning
aan de Nieuwstraat no. 36 heeft moeten verlaten
dlordat het huis tijdens den storm gistermiddag
is ingestort. b
Houders van familietuinen.
De vereeniging van houders van Familie-
turnen „Buitenleven" hield Donderdag 1.1 haar
eerste jaarvergadering.
Uit het ons toegezonden jaarverslag ontleenen
wij het volgende.
Op het afgeloopen jaar kan door de vereeniging
met voldoening worden teruggezien. Duidelijk
is gebleken, dat de vereeniging reden van be
staan kreeg. Door bemiddeling der vereeniging
ontvingen de leden zaaizaad, pootgoed, planten
en kunstmest. Door een der leden werden op
verschillende vergaderingen lezingen gehouden
om de leden voor te lichten. O.a. werd een le
zing gehouden over bemesting en gecombineerde
teelten. Verder werd aan het Gemeentebestuur
geadresseerd over de konijnenplaag en over het
aanbrengen van een waterleiding in het bosch
om de tuinders van water te voorzien. DezJ
laatste is in den zomer gekomen en hiervan heb
ben velen geprofiteerd.
Over de konijnen wordt door velen geklaagd
Menigeen zag dezen zomer een groot deel van
zijn gewas vernield door die lastige knagers Er
is indertijd iemand een jachtacte verschaft,
teneinde het Sterrebosch van konijnen te zuive
ren. lot heden is dit echter niet gelukt Het
bestuur zegde den leden toe, zoodanige' maat
regelen te nemen, dat de plaag minderen zou
Het bestuur herinnerde den leden, dat vóór
t Sept de tuinen opnieuw ingehuurd moesten
zijn. Wie dit nog niet had gedaan, zou zich
moeten haasten, daar men anders 1 Jan 1922
wel eens een nieuw naambordje op zijn tuin zou
kunnen vinden.
Het bestuur stolde voor, het volgend jaar
wederom gezamenlijk kunstmest te bestellen
Na eenige discussie werd besloten, dat
het bestuur zal trachten een partij stalmest
te koopen. De leden zullen hiervan bericht krij
gen en kunnen dan bestellen.
Verschillende leden klagen over de onveili"-
heid in 't bosch. Nu wordt hier, dan daar wat
weggehaald. Vóór 14 dagen is in vijf huisjes
ingebroken. Dit geschiedt meestal Zaterdags
avond en Zondagsmorgens. De bewakers treft
geen blaam..
Het is werkelijk zeer noodig, op die tijden
een extra man in 't bosch te laten surveilleeren
De leden worden opgewekt ook op eikaars
tuintjes te Ietten.
De aftredende bestuursleden, 1ste voorzitter
en 2de secretaris, werden herkozen. De voor
zitter sloot met een woord van dank deze ge
animeerde vergadering.
De strijd in de metaalindustrie.
Zaterdag heeft de eerste uitkeering plaats
gehad aan de stakers hier ter stede.
Bond heeft aan de georganiseerden
f qS de 6011(1 4000-—de Chr. Bond
32668.— de Neutrale Bond 382.60 en de
Landelijke Federatie van metaalbewerkers 18q
- jZiV/.u. JUticu -ver-
i on ilnr .cJ]/- l.'„_ .1 V i