PHI VIA KIKHMHJiN
Het machtsmiddelde stok achter de deur isf
het eenige mogelijke in het onderhavige geval.
Weth. bespreekt nu nog den prijs van het
vleesch. Er is een onderzoek ingesteld naar de
prijzen van runderen en varkens. Gebleken is,
dat de varkens in 't voorjaar 80 85 ct. p. pond
kostten, terwijl de prijs op dit oogenlik 47 cent
bedraagt. Dit prijsverschil is moeilijk met den
huidigen winkelprijs overeen te brengen.
De resultaten van het onderzoek, dat B. en W.
hebben laten instellen aangaande de prijzen van
verschillende levensmiddelen zijn nog niet ge
heel bekend. Het resultaat van dit onderzoek zal
echter worden gepubliceerd en onder publieke
controle worden gebracht. Men kan dan nagaan
of de prijsdaling voldoende gevorderd is of niet.
Weth. kan op de cijfers niet vooruitloopen. Toch
wil hij nog eenige cijfers mededeelen.
In het voorjaar kostte vet spek 1.25, nu 45
50 ct. p. pond, doorregen spek eerst ƒ1.40, nu
60-70 ct., karbonade eerst 1.50, nu 7580
90 ct.
Wat het rundvleesch betreft le. kwal. kostte
in Nov. 1920 1.10, in Nov, 1921 ƒ0.85, een da
ling van 20 2e. kwaliteit resp. ƒ1.en 0.75,
een daling van 25 3e. kwaliteit resp. 0.90 en
0.55. Runderlappen kostten in Nov. 1921 1.20,
nu ƒ1.10, roastbeef ƒ1.60 nu 1.25, biefstuk
1.80, nu 1.60.
Publicatie kan meewerken om het publiek te
beschermen tegen overvraging. Er bestaat echter
nogal een sterke variatie in de prijzen, zoodat
vergelijking niet altijd mogelijk is.
Men zal echter goed doen nadere gegevens af
te wachten, die B. en W. zullen publiceeren.
De heer H ij m a n komt na het gesprokene
door weth. de Bruin tot de conclusie, dat ook
hij de vrije concurrentie als het meest afdoen
de middel beschouwt, om de prijzen omlaag te
doen gaan. Voor ingrijpen der overheid is geen
reden.
De D.E.S. heeft den prijs met 4 cent Verlaagd,
maar juist in de laatste drie weken is de meel-
prijs met ƒ5.verlaagd. Of in Middelburg d
broodprijs lager kan zijn dan hier, kan mogelijk
van plaatselijke toestanden afhangen. In Amster
dam is de broodprijs 19 cent, maar de bloemprijs
is daar lager dan waarvoor de gemeente ze of
freert.
Weth. Hout man wijst er op, dat tarwe nu
al 11.noteert.
De heer H ij m a n zegt nog, dat in Den Haag
het melkbrood 30 ct. en het waterbrood 25 ct.
kost. Schiedam is dus niet te hoog met de prijzen.
Hij stelt alsnu de volgende motie voor
„De Gemeenteraad, gehoord de debatten,
in betrekking tot de vragen van den heer Dinke-
laar, spreekt als zijn meening uit, dat inmen
ging tot prijsregelend optreden van B. en W.
voor de eerste levensbehoeften, niet noodig is
en gaat over tot de orde van den dag."
De voorzitter vraagt of de motie onder
steund wordt.
De heer C o 11 wil de motie wel ondersteu
nen alleen omdat hij haar in behandeling wil
laten komen. Hij is echter tegen de motie.
De heeren Van den Tempel en
Brounts ondersteunen mede de motie-Hij
man.
Weth. De Bruin zegt, dat als men alle
feiten trotseert, het toch wel het meest slechte
oogenblik is om met zulk 'n motie te komen. De
heer Ilijman wil een uitspraak uitlokken, terwijl
het onderzoek, door B. en W. in te stellen nog
niet is afgeloopen.
De heer H ij m a n zegt, dat de feiten voldoen
de vaststaan.
Weth. De Bruin ontkent dit. Hij meent,
dat de heer Hij man de gunstige werking der open
bare bespreking wil neutraliseeren. Die openbare
bespreking is in het algemeenbelang en ook in dat
vanden middenstand. Critiekencontrölevanhet
publiek werken zuiverend. Met uw motie werkt
u, zegt weth. tot den heer Hijman, tegen het be
lang van alle gemeentenaren in. Weth. acht het
daarom maar het beste, dat de heer I-Iijman z'n
motie zoo spoedig mogelijk terugneemt.
De heer H ij m a n blijft er bij, dat de midden
stand geen toezicht noodig heeft. In afwachting
van het resultaat van het onderzoek wil hij de
motie voorloopig intrekken.
Nadat de voorzitter geconstateerd heeft,
dat de motie is ingetrokken, sluit hij over dit
onderwerp het debat.
Woningbouw.
7. Schrijven van B. en W. ter beantwoording
van de vragen, gesteld door het Raadslid, den
heer W. Collé, betreffende de stopzetting van den
woningbouw met rijkssteun.
De heer Collé wil thans het woord voeren
over den toestand van den woningbouw en den
woningnood in 't algemeen. Het antwoord van B.
en W. op deze punten heeft spr. teleurgesteld.
Door de groote heeren wordt als motief voor
het weigeren van rijkssteun genoemd le. gemis
aan arbeidskrachten hier en elders en 2e. finan-
cieele bezwaren.
In de pers zijn dergelijke mededeelingen ook al
verschenen. Nu wil hij weten welke plannen B.
en W. en de Comm. voor den woningdienst heb
ben om, ondanks de stopzetting van den woning
bouw met Rijkssteun hier ter stede in den wo
ningnood te voorzien. Met de huisvesting van ve
le arbeidersgezinnen is het hier nog treurig ge
steld.
Spr. vraagt of het onderhoud met den minis
ter al heeft p aats gehad Hij gelooft, dat het
de gemeente wel niet zal gelukken om het De
partement van Arbeid van de noodzakelijkheid
van woningbouw te Schiedam te overtuigen.
De woningnood is hier schrikbarend. Aan den
eenen kant is de arbeidersklasse ontzettend slecht
gehuisvest, terwijl daarnaast in een villawijk een
belangrijk aantal villa's uit speculatiezucht ge
bouwd, onbewoond staat en niet noodig is ge
bleken.
Hij dringt er bij B. en W. op aan er op toe te
zien, dat alle wettelijke bepalingen beter in acht
genomen worden en de villa's na 3 maanden leeg
te hebben gestaan verhuurd zullen worden door
de Huurcommissie.
Tot heden is nog niet getracht tot gemeente
lijken woningbouw over te gaan. In andere plaat
sen is al lang met betonwoningbouw begonnen,
o.a. in Den Haag en Utrecht, waar woningen voor
2700 worden gebouwd. Laat men ook hier
trachten een proef in deze richting te nemen zon
der het woningtype te verslechteren. Ongeschool
de werkkrachten zouden zeer goed bij den beton
bouw te werk kunnen worden gesteld, waardoor
tevens de werkloosheid bestreden kan worden.
Voorts waarschuwt hij het gemeentebestuur
om niet het noodige werk na te laten uit vrees
voor den minister.
(Er wordt geroepen Niet uit vrees voor den
minister, maar wegens gebrek aan geld).
Hij vraagt of B. en W. ook de meening zijn toe
gedaan, dat Schiedam door het Dep. van Arbeid
niet is behandeld zooals het behoort.
Spr. dringt aan op een krachtiger houding te
genover den minister en desnoods tot het indie
nen van een protest over te gaan. Als dit niet
helpt moeten de werkloozen, de burgers, de leden
van den Raad en B. en W. maar eens een wande
ling naar Den Haag gaan maken om den minister
aan 't verstand te brengen hoe hopeloos de toe
stand hier ter stede is. Den minister moet worden
beduid, dat arbeiders hier in krotten wonen, dat
de werkloozen de dupe worden van den toestand
en de levens der Schiedamsche bevolking be
dreigd worden. Hij verwacht dat bij een derge
lijk demonstratief optreden tegen de regeering,
de burgerwacht ook zal meegaan.
Ten slotte hoopt hij dat de zaken var woning
bouw in allen ernst door B. en W. en den Raad
behandeld zullen worden.
De heer K o r p e 1 vraagt wat B. en W. heb
ben gedaan na ontvangst van de bekende circu
laire van den minister en wat ze zullen doen als
men in Den Haag steun weigert. Hij oefent cri-
tiek uit op de houding van minister Aalberse,
wijst op het groot tekort aan woningen, hetwelk
trots den aanbouw weer gestegen is.
Hij dringt aan opeen conferentie met den
minister, teneinde nogmaals te tra chten het voor
schot te verkrijgen. Indien dit niet baat, zou
hij graag zien dat de gemeente zelf plannen ging
uitvoeren. Het blijft voor hem hetzelfde of het
Rijk steunt danwel de gemeente alleen bouwt, als
er maar huizen komen.
Ook betoogt spr. dat preimebouw nog wel ter
hand kan worden genomen, doch men betrachte
daarbij den nood'gen spoed. Die prenuebouw
zal ook de huurwaarde der andere woningen ten
goede komen.
Ten slotte houdt hij een pleidooi voor het be
schikbaar stellen van bouwgrond tegen goedkoo-
pen prijs.
Weth. m r. Van V e 1 z e n zegt, dat de
heer Collé zich met behoeft te beklagen over het
niet serieus genoeg behandelen van zijn opmer
kingen. De vraag is wel eens gerezen of men zijn
opmerkingen niet al te zeer au serieus neemt.
De heer Collé heeft naar voren gebracht, dat
men niet behoeft te debatteeren over de vraag of
er woningnood is. Dit is een evident feit. Op de
vraag of Schiedam gezien den woningnood,
gedaan heeft datgene wat redelijk van Schiedam
had mogen worden verwacht, antwoordt weth.
bevestigend. Hij tart den heer Collé het bewijs te
leveren, dat B. en W. eenigszins verzuimd heb
ben datgene wat hun plicht gebood op het gebied
der volkshuisvesting.
Volkshuisvesting heeft nu 119 woningen ge
reed, terwijl er over 1 maand nog 125 gereed
zullen komen en een gelijk getal in Maart 1922.
In Mei 1922 komen er nog 51 woningen gereed.
De Bouwvereen. St. Jozef" bouwt 98 woningen,
welke in Februari gereed zullen zijn.
Eenig verwijt ten opzichte van den woning
bouw, wijst weth. af.
Verschillende bezwaren, die tegen het verlee-
nenvanve.d re rijkssubsidies oor woning ouw
zijn geu t, en de po itiek v n minis e A Perse
dienen hier niet besproken te worden. Zij behoo-
ren meer in 's lands vergaderzaal thuis.
Alsnu gaat spr. na wat B. en W. hebben ge
daan na ontvangst van de bekende circulaire.
B. en W. hebben een uitvoerig rapport naar
Den Haag gezonden, waaruit de woningnood
hier ter stede blijkt.
In het Weekblad voorVolkshuisvesting is er op
gewezen, dat Schiedam aan den spits stond
wat degelijkheid der argumenten voor de verzoe
ken betrof. Het is intusschen aan Schiedam niet
gelukt een andere beslissing te verkrijgen, maar
ook aan andere gemeenten is zulks niet gelukt.
Schiedam heeft haar uiterste best gedaan,maar
is niet in haar pogingen geslaagd.
Nu zegt de heer Collé, dat B. en W. niet actief
genoeg zijn. Wanneer het Rijk niet bereid is
Schiedam te helpen, dan wil de heer Collé andere
middelen. Dit kan er alleen toe leiden, dat de
gemeente het rijk den rug toekeert of men moet
middelen uit een krachtiger arsenaal te baat ne
men.
Waar het Rijk over meer middelen beschikt
dan de gemeente, mag men eerder op hulp van
het Rijk rekenen dan een dwaze, dolzinnige, niet
toerekenbare politiek te volgen, welke de gemeen
te een taak op de schouders zou leggen, waarvoor
het Rijk zelf niet bestand is.
Overduidelijk moet het zijn, dat als het Rijk
niet Verder kan gaan de gemeente het werk niet
op eigen krachten kan ter hand nemen.
Ongeveer 95 der bevolking is noodlijdend
en aangewezen op de draagkrachtvan5% midden
standsbevolking. Waar Baarn, Utrecht, Haarlem
niet kunnen worden vergeleken met Schiedam,
is er geen plaats voor een verwijt aan het adres
van B. en W.
Over de kwestie der activiteit van B. en W.
deelt weth. nog mede, dat een audiëntie bij den
minister is gevraagd doch deze is niet toegestaan.
De minister heeft B. en W. naar den directeur-
generaal verwezen.
Wanneer B. en W. in het aanwenden van de
middelen om hun doel te bereiken te zwak zijn
geweest, moet de heer Collé dan maar aantoonen
dat andere middelen beter zouden zijn geweest.
Weth. is niet te oud om nog wat te leecen.
De heer Collé wil protesteeren Dat is een kwes
tie van papier. Met de arbeiders een wandeling
en masse naar Den Haag maken, waarbij Collé
de oppermacht vermoedelijk in handen zou heb
ben, is een ander middel. Weth. voelt er absoluut
niets voor om onder commando van den heer
Collé naar Den Haag te wandelen. De heer Collé
mag echter gerust met zijn mannen naar Den
Haag gaan wandelen hem zal niets in den weg
worden gelegd, maar weth. staat zeer sceptisch
tegenover de vraag of daarmee een beter succes
valt te bereiken.
Bij elk Verschil van opinie in deze zal men
moeten erkennen dat de middelen van den heer
Collé falen en dat hij getoond heeft klein te zijn
om met dergelijke middelen B. en W. te be
strijden.
Wat de kwestie der leegstaande villa's be
treft, gelooft weth. niets dat ingevolge de Huur-
aanzeggingswet daaraan iets te doen is. Het zijn
moeilijke punten. Het is intusschen opmerkelijk
dat het moeilijk is menschen te vinden, die deze
huizen kunnen bewonen. De crisis, die we thans
meemaken, geldt niet alleen de arbeiders,
maar treft ook de middenklasse en de hoogste
standen. Een ieder zij het bij doen van uitgaven
aangemaand voorzichtigheid te betrachten.
Betonbouw is niet uit te voeren tenzij in pre-
miebouw. Dat er dit jaar nog premies voor wo
ningbouw zullen worden verleend is uitgesloten.
Bij schrijven dd. 2 Nov. 1921 heeft de regeering
medegedeeld dat zij geen steun voor woningbouw
meer kan geven. Als er voor het volgend jaar nog
wat benoodigd is, kan dat voor een bescheiden
bedrag worden aangevraagd, maar de regeering
behoudt zich voor in verband met het aantal
der aanvragen te overwegen wat er kan worden
toegestaan.
Dan betoogt weth. dat bij nadere beschouwing-
van de politiek van min. Aalberse daar toch wel
wat voor te zeggen is. Langen tijd zijn er te hooge
eischen aan den woningbouw gesteld, de loonen,
die verdiend werden, maakten den bouw ook
duur, zoodat de arbeiders zelf moeilijk de
te stellen huren van 6 7 gld. kunnen dragen.
In de Tweede Kamer is er op gewezen, dat in
geen land van Europa zooveel geld is besteed
voor woningbouw als in Nederland.
Weth. Houtman: Goed besteed
Weth. mr. van Velzen: Tot degenen, die
vóór de motie-Schaper stemden, behoorden niet
de vrijzinnig-democraten.
De bouwkosten der huizen zijn zoo hoog ge
worden, dat de arbeiders de huren niet kunnen
betalen. Als de loonen genivelleerd zijn, zal
men wel weer met het bouwen kunnen beginnen.
Het standpunt van ministerAalberse billijkend,
wijst weth. er op, dat ieder zal begrijpen, dat
de houding der regeering in zakewoningbouwzeer
teleurstellend voor wethouders plannen is ge
weest.
Wat de kwestie van goedkoopen bouwgrond
betreft, verwijst hij naar zijn collega Houtman,
daar weth. zich liever niet op dit terrein begeeft.
Resumeerend constateert spr., dat door het
gemeentebestuur alles is gedaan om van den
rijkssteun te kunnen profiteeren en het alles zal
doen om den woningbouw te bevorderen. Het
zal echter geen saltimortales maken, die toch
geen doel kunnen treffen.
Slol volgl).
Ingezonden Mededeelingen.
f 2,10 per H.L
If. A. V. SC HOLTE,
West vest 5. 7664 7 Tel. 419.
Binnenland.
Vleesclikeurin gswet.
In voorbereiding is een Kon. besluit, waar
bij zal worden bepaald, dat de Vleeschkeu-
ringswet met 1 Juni 1922 in werking zal tre
den.
In verband met de vrees, dat de gemeenten
gedwongen zouden Worden centrale slacht
plaatsen te bouwen, heeft de minister van Ar
beid verklaard, dat die vrees volkomen onge
grond is, omdat de wet aan de regeering in
deze geen enkele bevoegdheid geeft. De mi
nister heeft er trouwens volgens zijn ver
klaring, nooit aan gedacht, de gemeenten in
die richting te dwingen.
De minister is voorts bereid te onderzoe
ken, of het wellicht mogelijk zal zijn, zooda
nige voorschriften te ontwerpen, dat huis
slachtingen met bestemming voor eigen ge
bruik en uitsluiting van verkoop van keuring
vrijblijven. Indien een uitvoerbare regeling
kan worden getroffen, zal de minister die moge
lijk maken.
Graaf Berchtold in Nederland.
Op de vragen van den heer Troelstra be
treffende de reis van graaf Berchtold een ver
trouweling van ex-keizer Karei naar Neder
land, heeft de heer Ruys de Beerenbrouck,
Minister van Buitenlandsche Zaken a.i. en
van BinnelandschenZaken, en de heer Heems
kerk, Minister van Justitie het volgende ge
antwoord
Inderdaad is graaf Berchtold naar Neder
land gereisd. Het doel zijner reis is van zui
ver particulieren aard de Regeering waakt
er te allen overvloede voor, dat het bezoek
aan geen andere doeleinden dienstbaar wordt
gemaakt.
Emmen.
Dc correspondent van de „Tel" te Emmen
meldt
Bij den aanvang van de gister gehouden
raadsvergadering van Emmen hield de burge
meester een toespraak, waarin hij den finantiee-
len toestand uiteenzette.Hetwegens scholenbouw
uit te betalen bedrag kon den aannemers niet
worden uitgekeerd, omdat de door het rijk in
uitzicht gestelde subsidie niet werd verleend.
De kosten van de gemeentelijke ontginningen
de aanleg van enkele wegen en de gemeentelij
ke bedragen in de steuriverleening aan werkloo
zen hebben aan de gewone inkomsten ruim
191.000 onttrokken. In strijd met de onlangs
gepubliceerde meening van den wethouder van
Financiën blijkt een belangrijkdeel der inkomsten
belasting over 1920 achter te blijven, zoodat met
bovengenoemd bedrag het kasevenwicht onge
veer ƒ472.000 achterblijft. Hieruit blijkt wel
dat B. en W. de in gereedheid gebrachte bevel
schriften van betalmgen en nog voorhanden
zijnde ongemandateerde nota's, samen onge
veer een bedrag van 214.000, met kunnen vol
doen. Wat de gemeentelijke inkomstenbelas
ting over 1921 betreft, de burgemeester schat
deze in elk geval met. hooger dan ƒ333.000, ter
wijl daarvoor op de begrootmg is geraamd
ƒ417.000. Het ziet er dus nog wel donker uit
met de financiën van Emmen.
Indien heden niet aan den minister een toe
zegging komt in zake de uitgaven voor school-
bouw, zal het faillissement doorgaan, tenzij de
rechtbank de aanvrage ontzegt.
Ambtenaren-pensioenen.
Op het wetsontwerp „Pensioenrege'ing voor
dc ambtenaren en hun weduwen en weezen
heeft de heer van Beresteyn een amendement
voorgeste'd om a's „ambtenaren" aan wie en
aan wier weduwen en weezen krachtens deze
rege'ing pensioen za' worden ver'eend ook mede
te beschouwen „personen die a's directeur, bi
bliotheekambtenaar of beambte verbonden zijn
aan door 't, Rijk gesubsideerdc openbare lees
zalen en bibliotheken."
De communistenlijst.
De Communisten zullen voor de a.s. Kamer
verkiezingen over het geheele land met slechts
één lijst van 10 candidaten uitkomen. De volg
orde op die lijst werd op het congres, dat thans
te Groningen plaats heeft vastgesteld.
Deze luidt1 Wijnkoop, 2. v. Ravesteyn, 3,
Kruyt, 4 De Visser, 5 mej. R. Vos, 6 Steiringa,
7 Ceton, 8 Brommer!., 9 Vader, 10. Dr. Knup
pel.
II.K. Universiteit.
Naar „Het Huisgezin" verneemt, heeft Z.
D.H. Mgr. A. F. Diepen, Bisschop van 's-IIer-
togenbosch, van een ongekende een gift van
20.000 Voor de R.K. Universiteit ont vangen en
persoonlijk voor dit doel een gift van 10.000
geschonken.
Actie tegen de wettelijke winkelsluiting.
De heeren P.J. Arts, voorzitter, en Magnin,
secretaris eener daartoe benoemde commissie
uit den Ned. Bond van Winkeliers in Koek-, Ban
ket-,Chocolade- en Suikerwerken hebben tot
bedrijfsbelanghebbenden een oproep gericht om
steun in den strijd tegen het voor-ontwerp van
wet op de winkelsluiting. Reeds dadelijk is
toezegging tot steun van enkele vooraanstaande
grootbedrijven gekomen.
De Bond heeft voorts aan den I toogen Raad
vanArbeid een uitvoerig adres gericht, waarin
het beginsel der wet bestreden wordt en toelich
tingen gegeven 't vak en een technische wijziging
der wet betreffende. Men zal zich ook tot de
gemeenteraden van alle gemeenten wenden,
ten einde daarin een besprekingvan hetvoor-ont-
werp en tevens van de Zondagsrustregeling uit
te lokken.
Voor het chocolateriebedrijf acht de Bond
een principieel verzet noodzakelijk, vooral in
dezen tijd van malaise op alle zakengebied.
Wegenwet.
Eerlang kan de indiening van een ontwerp
voor een wegenwet tegemoet worden gezien.
Met het oog op den toestand van 's Rijks fi
nanciën zal voorloopig van een wegenraad af
gezien moeten worden.
De a.s. Kamerverkiezingen.
De R.K. Kiesvereeniging te Voorburg heeft
in hare jongste vergadering op de groslijst voor
de Tweede Kamerverkiezingen geplaatst Mi.
P. J. M. Aalberse, H". Heimans en Mr. Dr. D. A. P
N. Kooien.
Naar men verneemt bestaat het plan om
in den Rijkskieskring Dordrecht den heer mr.
dr. J. v. Best candidaat te stellen voor de a.s.
Tweede Kamerverkiezing.
Naar het Centr. verneemt, bestaat in den rijks-
kieskring Utrecht, het plan, dr. J. F. J. ten Berge,
wethouder van Utrecht, voor te stellen als candi
daat voor de Tweede Kamer.
Geen nieuwe tuchtschool.
Van bevoegde zijde verneemt het „Vad."
dat het bericht, als zou de Regeering vooi-
nemens zijn tusschen Katwijk en Noordwijk
een tuchtschool op te richten, uit de lucht is
gegrepen.
Opheffing gevraagd.
De federatie van aardappelen-, groenten- en
fruithandelaren te Amsterdam heeft den ge
meenteraad verzocht, de gemeentelijke aardap
pelenvoorziening te doen eindigen.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Eerste Abonnemcnts-Concert
georganiseerd door Impresario Felix Augustin.
Het eerste Abonnements-Concert van Impre-
