7 nieuw*'
artikel.
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
TvvinK
45ste Jaargang.
Maandag 2 Januari 1922.
No. 13225.
Bureau KOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.-—, per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advertentiën: 15 regels f 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Buttenlandseb Nieuws
DE CONFERENTIE TE WASHINGTON.
Een Reuter-telegram uit Washington luidt
De marine-commissie is tot overeenstemming
gekomen in zake beperking van transportsche
pen voor vliegtuigen.De overeenkomst kent aan
Engeland en de Vereenigde Staten elk 135000
ton toe, aan Japan 81000 ton, aan Frankrijk en
Italië elk 60000 ton. De maximum-tonnemaat
van elk schip is op 27000 ton gesteld.
Men zegt, dat in hef rapport van de luchtvaart
commissie geadviseerd wordt, dat er geen beper
king zal zijn in de constructie van luchtvaartui
gen voor handelsdoeleinden, maar dat er stren
ge bepalingen gemaakt zullen worden voor die,
welke gebruikt zullen worden voor militaire of
marine-doeleinden.
CONFERENTIES TE PARIJS.
De economiscle conferentie heeft in beginsel
vorm en werkinj van dc internationale maat
schappij vastgesield, welker stichting zij aanbe
veelt om Europaen het internationale crediet te
herstellen. De miatschappij zon door particulie
re ondernemingn worden opgericht en zich be
zig houden methet vraagstuk van de waterwe
gen en spoorwejen, van nieuwe staten, die van
goede verbindigswegen verstoken zijn. Er zou
een kapitaal gerorrrïlt worden van twintig mil-
lioen pond sterliig, verdeeld over Frankrijk, En
geland, Italië, d Vereenigde Staten en Duitsch-
land, en voor zen geringer deel over België
en. Nederland. Het Duitsche rijk zou mogen
inschrijven op vorwaarde, dat het aan do com
missie voor de vrgoeding de helft van de winsten
die het mogelit kan maken, afdraagt.
Het ontworpn consortium zou in dc landen
waar de commécieele toestand moeilijk is filialen
kunnen oprichtn en deelneming in koopwaren in
stede van in g«d kunnen aanvaarden in de lan
den waar het eld sterk gedeprecieerd is.
Voorts kan hg worden gemeld, dat zij, die in
relatie met hete vormen internationale consor
tium wenscheiLe treden, het beginsel van den
vrijen handel loeten aanvaarden.
Men is van ordeel, dat een aanvaarding van
dit beginsel der Moskou een belangrijke wijzi
ging zou brengn in rijen economischen toestand
in Rusland.
Morgen za worden beraadslaagd over den
status van li consortium.
>E YAP-KWESTIE.
Het ontw<p-verdrag betreffende Yap staat
kabel Yap-Gim aan de Vereenigde Staten toe,
den kabel Ya-Shanghai aan Japan, en den kabel
Yap-Menadcaan Nederland. Groot-Brittannië
en Italië keiden het ontwerp onder zekere re
serves goed
Vooraf wan vriendschappelijke besprekingen
gevoerd, waaan de Fransche gedelegeerden
volkomen beid waren geweest, deel te nemen,
doch deze tegenheid was hun niet geboden.
Toch is het »dig,da tover d.crgelijkezakenwordt
uiteengezet voordat afgewacht mag worden,
dat de openire meening beinvloed is. Ten slotte
deed Sarrareen dringend beroep op de vergade
ring, opdatet wederzijdsche vertrouwen weder
volkomen ©onder eenige reserve herboren wor
de. De Frache regeering, vervolgde hij, heeft
reeds haarjeening over den duikbootoorlog ge
uit, en hafwoord moet voldoende zijn.
DUITSCHLAND.
De ondmndelingen tusschen de drie organi
saties der oorwegarbeiders en het rijksministe-
rie voor t verkeerswezen betreffende loonei-
schen deooorwegmannen hebben tot overeen-
stemmingcleid. Dc organisaties hebben zich
verplichtn, met alle haar ten dienste staande
middelenroor de onmiddellijke hervatting van
den arbezorg te dragen.
Naar d,Petit Parisien" uit Berlijn verneemt,
heeft de litsche regeci'ing bij dc met de spoor-
wegarben-s getroffen overeenkomst er in toc-
gestemden arbeiders, werkzaam in de spoor-
wegwerlaatsen, voortaan dezelfde loonen te
betalen, die welke door de particuliere indus
trie betd worden. Ook stemde de regeering
er in toom gedeeltelijke voorschotten toe te
staan ode loonsverhoogingen.
tsjeciio-slowakije.
De raring heeft toestemming gegeven tot
de oprieng van een handelsmaatschappij met
een kapil van 10 millioen kronen. Deze maat-
schappijdt zich ten doel het productief maken
der hahebetrekkingen welke voorloopig zijn
aangekmt door de Tsjechische soldaten m
Siberië.2dl gaanhandeldrijven in grondstoften
half en jf afgewerkte goederen en verder is
zij vooraens fabrieken op te richten.
ZUID-AFRIKA.
De Rand in de Transvaalsche mijnin
dustrie Ergert en de staking der mijnwerkers
tegen 1 mari is bijna onvermijdelijk zoo
meldt Rer uit Kaapstad. Een conferentie tus
schen demsvaalsche Kamer van mijnwezen en
de afgevdigden van mijnwerkers, waarbij alle
goudmijnen zijn betrokken, zal Woensdag wor
den gehouden, maar men verwacht, dat die
geen succes zal hebben. De hoofdoorzaak van
het geschil is de poging der mijneigenaren om de
werkkrachten te reorganiseeren door meer ge
bruik te maken van inlandsche of gekleurde ar
beiders, ten einde de productiekosten te vermin
deren en aan den dalenden prijs van het goud te
gemoet te komen. De vakvereenigingen hebben
altijd gepoogd, zooveel mogelijk werkgele
genheid voor blanken te verzekeren,en tot dus
ver toont men aan geen van beide kanten neiging
om te zwichten.
ALLERLEI.
Lc Troquer, df Fransche monster van openba
re werken, heeft in verband met de staking van
spoorwegpersoneel in Duitschland den mi
nister van oorlog in overweging gegeven de spoor
wegen op den linker Rijnoever op te vorderen,
ten einde het kolenvervoer, dat dagelijks 18000
ton bedraagt, te waarborgen.
Le Troqner heeft voorts -de commissie van
herstel verzocht, bij de Duitsche commissie, die
thans te Parijs vertoeft, er op aan te dringen
dat de xolentransporten voor de schadevergoe
ding den voorrang krijgen boven alle andere
transporten.
Een firma te Stockholm heeft het Zweed-
sche ministerie van buitenlandsche zaken ver
wittigd, dat het Estlandsche stoomschip „Sarc-
ma", 't welk een lading, van bedoelde firma in-
had op 8 dezer door den Russischen ijsbreker
„Vinga" zonder voorafgaande waarschuwing
in den grond is geboord. Tengevolge daarvan
zijn 23 opvarenden verdronken.
Dc Zweedsche en Duitsche 'schepen die voor
St. Petersburg waren bestemd, zijn daarom de
laatste dagen naar Reval gestoomd en hebben
daar gelost in plaats van te St. Petersburg.
Eén Exchange telegram uit Washing
ton deelt mede, dat de United States Ship
ping Board voornemens is 284 houten sche
pen te verkoopen. De prijs van aanbouw van de
schepen bedroeg 85.000.000 dollars terwijl nu
wordt voorgesteld de verkoopsprijs op 1.275.000
dollars te stellen.
-De makelaarsfirma in effecten R. W. Wag-
ber en.Gie te New-York is in receivershanden ge
steld. Het passief bedraagt 71/2 millioen,welk
bedrag de bezittingen met 21/.ii millioen te bo
ven gaat. Het faillissement wordt toegeschreven
aan gewaagde olie-speculaties.
T'tulesco, de gewezen Roemeensche mi
nister van buitenlandsche zaken, is benoemd
tot Roemeensch gezant in Londen, waar hij
eerstdaags woi'dt verwacht.
ALLERLEI.
De Duitsche commissie voor de oorlogslasten
heeft aan de commissie van herstel een brief
gezonden/waarin zij dc verschillende opdrachten
opsomt', welke gegeven zijn aan de betrokken in-
stellingenf en de beschikkingen, welke de regee
ring heeft genomen, voor de geregelde leve
ring der kolen en cokes aan de geallieerden. De
comm'issie van herstel heeft hiervan kennis ge
nomen en geantwoord, dat zij er op rekent, dat de
Duitsche regeering voort'zal gaan de levering te
verzekeren van de hoeveelheden, welke in het
leveringsprogramma zijn opgenomen, zoowel als
van die, welke de tekorten van December moeten
aanzuiveren. De commissie hoopt,dat zij niet
genoopt zal worden de geallieerden in kennis te
stellen van een in gebreke blijven van Duitsch
land inzake zijn verplichtingen ten aanzien
van de levering van cokes.
B 1 n n e n 1 a n d.
Internationale landbouwtentoonstelling.
Naar men verneemt zal te Tilburg op de
terreinen van het Tilburgsche Sportpark, in het
begin der maand Juli 1922 een internationale
tentoonstelling gehouden worden op Land- en
Tuinbouwgebied. Er zal gelegenheid zijn tot 't
exposeeren van Land- en Tuinbouwmachincs,
Kunstmeststoffen, Zaden e'n ander voor den
Landbouw benoodigd materiaal, terwijl ook
producten, voorkomende uit Land- of Tuin
bouw, er een plaats zullen vinden.
Dc politie te Arnhem.
Te Arnhem zal de politie gereorganiseerd wor
den. Het veel te groote en zeer dure politiecorps,
waarover Arnhem beschikt, heeft gedurende de
begrootingsdebatten tot tal van klachten aan
leiding gegeven in verband met den minder roos-
kleurigen l'inancieelen toestand van de gemeente
Burgemeester de Monehy heeft toegezegd
deze aangelegenheid in studie te zullen nemen
In afwachting van de reorganisatie zullen va
catures, die nog ontstaan, niet meer worden
vervuld.
Kamerverkiezingen.
Den 21sten Januari zal te Utrecht de Bond
van R.-.K. Kiesvereenigingen vergaderen tot het
uitbrengen van advies over de voorloopig vast
gestelde groslijsten voor de Kamerverkiezingen
De groslijsten worden dan definitief vastge
steld.
De Indische leening.
Naar men meldt, heeft de regeering het eerste
gedeelte, groot a 40 millioen, van de Indische
leening in de Vereenigde Staten gegund aan de
Guarantee Trust Company of New York. De
voorwaarden zijn van dien aard,dat ecn"gemid-
delde reëele rente zal worden betaald van minder
dan 7 pet.
De spoorwegen.
De directie der Nederlandsche spoorwegen
heeft haar ontwerp Lot wijziging van
den arbeidstijd ter goedkeuring aan den minister
van Waterstaat gezonden.
De Min. van Buitenk zaken.
Reuter seint uit Washington
Minister van Karnebeek heeft op het Witte-
huis afscheid genomen van president Harding.
Men Verwacht dat hij den 4en Januari a.s. naar
Nederland zal vertrekken.
Rijksarchivaris Flament.
Met 1 Jan. 1922 is aan A. J. A. Fl. Flament,
Rijksarchivaris in Limburg, op verz. eervol ont
slag verleend als zoodanig onder dankbetui
ging voor de langdurige diensten door hem be
wezen.
Werkloozenkass en
De minister van arbeid'heeft Vrijdag aan zijn
departement een conferentie gehad met afge
vaardigden van een groep gemeentebesturen,
welke wijziging wenschten te zien gebracht in de
voorwaarden, waaronder krachtens de circulaire
van den minister van 5 December 1.1. in 1922
van rijkswege steun zal worden verleend aan
werkloozenkassen, die over geen middelen meer
te beschikken hebben, speciaal wat netreft de
bijdrage van de gemeenten. O.a. waren hierbij
I egenwoordig wethouders van Amsterdam en
Utrecht en de burgemeester van Tilburg.
Des middags heeft de minister eene conferen
tie gehad met afgevaardigden der vijf vakcen-
traten, die enkele wijzigingen verlangden in de
-teunregeling voor de werkloozen voor 1922,
speciaal wat betreft het bedrag der uitkeeringen.
De conferenties werden o m. bijgewoond door
"tk-n directeur van den dienst der Werkloosheids
verzekering en Arbeidsbemiddeling, den lieer
Folmer, den thesaurier-generaal van het de
partement van financiën, mr. Trip en den
administrateur, chef der afdeeling Armwezen
van het departement van binnenlandsche zaken,
mr. Harders.
Spoorwegpersoneel.
In verband met het feit, dat een der organi
saties Van het personeel (de Ned. Ver.) niet meer
in den loonraad wenschte zitting te nemen, daar
de evenredige vertegenwoordiging daarin niet
meer werd toegepast, is in dc jongste conferentie
tusschen de directie en de vertegenwoordigers
der bonden, op voorstel van de directie met
algemeene stemmen besloten, den minister te
verzoeken de evenredige vertegenwoordiging
HeéJbestast uit wonderft/Ae
gekleurde idoA/es
Het óeejt Uwe kleedinc^stukken elkè
kleun welke U. wenscht even doelmatig
als LUX ze wascht.
Het de eft in een oogwenk een kom
vol Kleunió zeepsop, hetgeen Uwe ven.
schoten mouses als bij toovepola.9
weden hunne oorspronkelijke tinten
hergeeft,of andere frissche kleuren.
Twinwordt vervaardigd in lo ver-
schillende kleuren,waaronder de
meest moderne van die Seizoen.
Iiieuwe stoffen zijn tegenwoordig
zeer duur
WELMU,THANS KOMT TwiriK
U TE HULP.
REINIGT EN VERFT TEGELUKERTUD
De Lever'5 Zeep Maatschappij
VLAAR.D1MGEM
43
weer in te voeren, zoodat de Ned. Ver. 3., St.
Raphael 2 vertegenwoordigers en B.A.N.S.,
P.C.B. en N.B. ieder 1 vertegenwoordigers uilen
krijgen in den loonraad.
(Tel).
R. K. Verbond van
Werkgevers vereenigmgen.
Het R. K. Verbond van Werkgeversvereeni-
gingen, omvattend de R. K. organisaties van
Metaal- en Textielfabrikanten, de Bouwpatroons,
de Waalsteenfabr. de Geld- en Effectenhandel
de Confectieindnstrie de Klei- en Aardewerkin
dustrie en de Lederindustrie heeft in de Donder
dag gehouden vergadering zich in beginsel \er
klaard voor de heffing v. tijdelijke beschermen
de maatregelen ten bate van de industrieën, die
zulks noodig hebben.
Verder werd de wenschelijkheid uitgesproken
dat het Handelsregister zal worde ondergebracht
bij de griffiers van de rechtbanken en enkele kan
Longereëhten en dat de nieuwe Kamers van Koop
handel voorloopig niet zullen worden samenge
steld Men vreesde dat de invoering van de Ka
mers van Koophandel veel geld zal kosten en
meende dat met het oog op de zoo nobdige
bezuinigingen elke onnutte uitgave moet wor
den voorkomen. Men achtte het instituut van de
Kamers van Koophandel niet van dusdanig bc
lang dat groote offers, daarvoor gemotiveerd zon
den zijn.
Met betrekking tot de Statistiek in voortbren
ging en verbruik vereenigde zich het Verbond
met de zienswijze van den Nijverheidsraad.
Hetzelfde geschiedde, wat de Stoomwet be
treft, waarbij echter de opmerking werd
gemaakt, dat het een gevaarlijk beginsel werd
geacht, dat de industrie moet bijdragen in de
kosten der contröle-institutenMen vreesde, dat
begonnen wordt een deel der kosten, verbonden
aan de inspectie van de stoomketels, door de
industrie te doen dragen en dat op dezen weg
voortgaande ook de kosten van den Veiligheids
dienst en de Arbeidswet wel eens op de industrie
konden worden afgewenteld. Men achtte dit ver
keerd.
Eveneens achtte men het onverdedigbaar, dat
het departement van arbeid weigert de kosten
van invaliditeitszegels, wanneer die teoonreohte
of bij vergissing zijn geplakt, te restitueeren.
Ter sprake kwam ook het metaalconflict en de
algemeen Levolgen loonpolitiek.
t t Volkomen overeenstemming bleek te bestaan
over de wenschelijkheid om door middel van een
wet de mogelijkheid te openen, eenmaal gesloten
collectieve arbeidsovereenkomsten bindend Le
verklaren voor niet bij de contracteerende orga
nisaties aangesloten werkgevers en werknemers.
"Met instemming werd de mededecling begroet,
dat de commissie voor de bedrijfsorganisaties
ties nit den Hoogen Raad van Arbeid dit onder
werp thans in studie heeft genomen en weldra
daarmede gereed zal zijn.
Tenslotte werd dr. Cassianus Hentzen O. F. M.
bereid gevonden om namens het Verbond teza
men met de afgevaardigden van het R. K. Vak
verbond, de R. K. Middenstandsfederatie en de
R. K. Jeugdorganisatie besprekingen te voeren
over de oprichting van een Nationale R. K. Ver-
eeniging" ter bevordering van het Nijverheids
onderwijs.
De staking in de metaalindustrie.
Vrijdagmiddag was het eindresultaat van de
door de verschillende organisaties van metaal
bewerkers gehouden stemming hekend. Het
bleek, dat uitgebracht waren 11.863 stemmen.
Voor het eerste voorste', dat van den Metaa"-
bond, nl. opheffing der staking, met thans 5
pCt. loonsvelraging en op 1 Februari weder
een loonsverlaging van 5 pCt. voor alle me-
taa1 bewerkers, stemden 609 personen. Voor het
tweede voorste1, het z.g. tegenvoorstel van de
commissie van Tien, m.l. de hervatting van het
werk op het oude loon, op 1 Maart a.s. 5 pCt.
loonsverlaging en op 1 Juni a.s. nogmaals 5 pCt.
stemden 4907 personen.
Voor het derde voorstelDoorstaken tegen
elke loonsverlaging, waren 6096 stemmen uit
gebracht. Blanco hadden gestemd: 172: van
onwaarde waren 79 stemmen.
De meerderheid heeft zich dus uitgesproken
vóór doorstaken.
De hoofdbesturen vergaderden hierna om hun
houding naar aanleiding van den uitslag van
het referendum te bepalen.
Ingenieur Lelv.
Dr. ir. C. Lely, vergezeld door zijn zoon
ir. .1. Lely, aan wien. een buitengewoon ver
lof van een maand is verleend als directeur der
Gemeentewerken tc 's-Gravenliage, vertrekt
naar de „Ingenieur" mededeelt 1 Januari
1922 naar Genua om van daar 3 Jan. per s s
„Jan Pieten®. Coen" naar Port Said tc reizen.
Dr. Lely was reeds in het voorjaar voornemens
als lid voor Nederland van de Gommission con
sultative internationale des travaux du canal
maritime de Suez, een inspectiereis naar de
landengte van Suez te maken, doch die reis is
NIEUWE SCHIEDAMSCHE C0URAN1
