DAGBLAD W&&R SCHIEDAM OMSTREKEN.
45ste Jaargang.
Zaterdag 21 Januari 1922.
No. 13241.
Advertentiën; 15 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden bertkend.
Bureau KOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
TWEEDE BLAD
Politiek-Adviesvergadering.
Hedenochtend te 10 uur kwamen te Utrecht
in het Gebouw van Kunsten en Wetenschappen
de afgevaardigden bijeen tot samenstelling van
het Politiek Advies. De vergadering stond onder
leiding van het Bondsbestuur en werd door den
voorzitter van den Algemeenen Bond, mr. A.
baron van Wijnbergen, met de volgende woor
den geopend
Van harte heet ik u, geachte afgevaardigden,
namens het Bondsbestuur, welkom in deze ver
gadering. Voor de eerste maal vindt op heden
toepassing het artikel van ons nieuw Bonds-
reglement, krachtens hetwelk met het oog op
de Tweede-Kamerverkiezingen uit de R. K.
Rijkskieskringorganisaties de daartoe expresse-
lijk door de besturen aangewezen afgevaardig
den door het Bondsbestuur worden saamgeroe
pen teneinde onder zijn leiding zoo noodig de
kiezers omtrent te stellen candidaten te dienen
van advies.
Veel is daaraan vooraf gegaan. Daargelaten
de vraag of, gelet op de opgedane ervaring,
zulks in, de toekomst zóó blijven kan, is, in af
wijking van hetgeen wij bij andere partijen
waarnemen, binnen de katholieke partij omtrent
te stellen candidaten het eerste woord aan de
georganiseerde kiezers. En zoo hebben wij de
laatste maanden over gansch het land een be
wonderenswaardige activiteit onder ons kiezeis-
corps kunnen waarnemen, met resultaat, dat
ten toon gespreid is een rijkdom aan Kamer-
candidaten, die voor menigeen zeer verrassend
was. In de kiesvereenigingen is alle vrijheid
gegeven allen naar voren te brengen van wie
men overtuigd was, dat hun afvaardiging ter
Tweede Kamer zou wezen in 's lands belang,
en van die vrijheid is in zeer, zeer ruime mate
gebruik gemaakt. In en buiten de kiesvereeni
gingen, in de pers, zijn verschillende candidaten
besproken geworden, de besturen der R. K.
Rijkskieskringorganisaties hebben nauwkeurig
nagegaan, wat binnen hun ressort werd gezegd,
geschreven, Verlangd, en ten slotte zijn met zorg
gekozen de afgevaai digden naar deze vergade
ring, die in 't bezit van dien kostbaren schat
aan gegevens, door de actie der laatste maanden
verstrekt, na onderling overleg, hier zullen
hebben vast te stellen, wat naar hun oordeel
voor de katholieke partij en voor het vaderland
het best wezen zal.
Ziedaar aangegeven he, gewicht uwer taal.,
ziedaar aangegeven uwe overgroote verant
woordelijkheid.
Onjuist ware de meening, dat de beslissingen
hier te nemen, niet van zoo groot belang zijn,
wijl hier slechts advies wordt uitgebracht, en
het laatste woord ten slotte aan de kiezers is,
die derhalve dragen de verantwoordelijkheid.
Neen, de kiezers hebben hun mcening ge
geven, hebben al de gegevens, die zij bezitten,
ter beschikking dezer vergadering gesteld, opdat
ze door u zouden kunnen verwerktin onderling
verband gebracht, getoetst worden aan 't be
lang van partij en land, en verwachten nu van
u een antwoord op de vraag, op welke wijze zij
straks bij de stemming van hun vrijheid het
best, ten algemeenen nutte gebruik zullen maken.
En de kiezers, die dan ook het hier EENSTEM
MIG gegeven advies want alleen dan zal het
waarde hebben, van een overstemming van de
minderheid door de meerderheid kan in deze
vergadering geen sprake zijn eenvoudig volgt
zonder meer, is daarmede ten eenenmale ver
antwoord. Zal deze vergadering beantwoorden
aan haar doel, dan worden hier de lijsten vast
gesteld, en wordt op het hier gevallen besluit
straks de sanctie der kiezers gevraagd-
Van de kieskringbesturen mag verwacht, dat
zij den kiezers die taak gemakkelijk maken door
hun in de gelegenheid te stellen met het aan
brengen van één enkel teeken op het stembiljet
te kennen te geven, dat zij zich vereenigen met
het politiek advies.
Waar zoo de zaken staan, begrijpt gij gemakke
lijk uw groote verantwoordelijkheid. Met ter
zijdestelling van alle persoonlijke sympathie of
antopathie, met terzijdestelling van alle persoon
lijke- of groepsbelangetjes, hebt gij U uitslui-
tens ^e lafen leiden door de vraag, wat geëiscld
Wordt door partij en land, in 't bijzonder ook
bij de keuze der plaatsvervangers, zijnde de
personen, die in de toekomst geroepen zullen
worden deel der katholieke Kamerfractie uit
te maken.
Nog pas geleden heeft een liberaal orgaan
geschreven„het gehalte van de Kamer is
„sinds 1918 steeds verminderd. Daarover te
„zwijgen baat niet, en juist wie, als wij, zoo ge-
„steld is op een krachtig parlement, omdat
„daarin en daarin alleen de waarborg voor onze
„volksvrijheden ligt, voelt den plicht op dit
„euvel te wijzen".
Voor zoover die woorden ook op ons katho-
lieien mochten van toepassing zijn, bevatten
zij een duidelijke vingerwijzing ten opzichte
Van hetgeen wij bij het stellen der plaatsvei-
Vanger» hebben in acht te nemen.
Zorgen wij, dat de katholieke fractie in onze
Tweede Kamer de eerste zij niet alleen in getal,
maar ook, ja, vooral in hoedanigheid.
Allen hebben wij ongetwijfeld hedenochtend
God gebeden, dat Hij onzen arbeid moge zege
nen. Moge God die bede verhooren, blijve ons
gedurende den ganschen loop onzer beraad
slagingen het besef levendig voor den geest
van de groote verantwoordelijkheid jegens God,
jegens de partij, jegens het land.
En thans nog een bijzonder woord van wel
kom tot U, M.M. H.H. R. K. Journalisten,
welker tegenwoordigheid hier we stellen op Imo
gen prijs. Uit den aard der zaak kon de heden
te houden vergadering niet zijn openbaar. Toch
heeft het Bondsbestuur gemeend, U te moeten
uitnoodigen, en om bij herhaling U te geven
oen welverdiend blijk van vertrouwen, en,
omdat wij meenen, dat het van groot belang is,
dat gij, al kan het niet worden gepubliceerd,
ten volle op de hoogte zijt van hetgeen hier
voorgevallen is.
Gaarne zij dier openlijk namens het Bonds
bestuur dank gebracht aan onze katholieke
Pers voor den steun tot dusverre ondervonden
een steun, dien wij in de moeilijke maanden,
die aanstaande zijn, in dezelfde ruime mate
als in de vorige verkiezingscampagne hopen te
genieten. In 't bijzonder vertrouwen we, dat
onze katholieke Pers, komt heden een eenstem
mig advies tot stand, dat krachtig zal steunen,
alsmede alle pogingen zal aanwenden om te
bevorderen, dat, wordt straks een termijn ge
steld, binnen welken de eindstemming over de
lijsten moet hebben plaats gehad, die termijn
in alle kieskringen wordt in acht genomen. Ten
einde een en ander echter te kunnen doen, was
noodig, dat de Pers op de hoogte zij van het hier
verhandelde.
En thans, geachte afgevaardigden, moge ik
U uitnoodigen de beraadslagingen aan te van
gen. Met de hulp van Boven mogen zij leide
tot goed resultaat".
De vergadering ging vervolgens over in co
mité-generaal. Het verkregen resultaat zal zoo
dra mogelijk in de Pers worden bekend gemaakt
Consulaten.
Bij Kon. besluit is de heer Ph. Mees erkend
en toegelaten als consul, met den persoonlijken
titel van consul-generaal, van Zweden te Rotter
dam, voor Zuid-Holland, Zeeland, Noord-Bra
bant en Limburg is de heer G. L. M. v. Es er
kend en toegelaten als consul, met den persoon
lijken titel van consul-generaal, van Oostenrijk
te Rotterdam, voor de provincies Zuid-Holland
Zeeland, Noord-Brabant en Limburg.
Mond- en klauwzeer.
De staatscommissie inzake de bestrijding van
mond en klauwzeer heeft haar verslag uitge
bracht aan de Koningin. De commissie heeft
een goed werk gedaan en wel ten eerste door
het nagaan van den omvang, welke de jongste
mond en klauwzcerziekten onder den Neder-
landschen veestapel had en welke de geldelijk#
nadeelcn daarvan zijn geweest. De commissie
heeft in bijkans geheel Nederland een omvang
rijk statistisch onderzoek ingesteld naar de eco
nomische schade der epizootic 1918/1919. Door
omstandigheden zijn buiten dit onderzoek ge
bleven bijna geheel Overijssel en het veerijke
ambtsgebied van den districtsveearts te Leiden.
De totaal schade voor het onderzocht gedeelte
van Nederland wordt becijferd op pl.m.
23.000.000. Voor geheel Nederland meent de
staatscommissie, ook omdat de cijfers voor het
onderzocht gedeelte in sommige opzichten be
neden de werkelijkheid zijn gebleven, de schade
op een 30 millioen gulden in een jaar te mogen
stellen.
Er zijn voorts aanwijzingen, dat de epizoötie
van 1920 haar voorgangster van 1918/1919,
wat den omvang der schade betreft, nog verre
heeft overtroffen.
Om nu de mond- en klauwzeerziekte te be
strijden stelt de staatscommissie het volgende
voor
lo. de oprichting door de Nederlandsche
regeering van een instituut voor het onderzoek
van besmettelijke dierziekten in het algemeen,
met een bijzondere afdeeling en bijzondere acco-
modaties voor het mond- en klauwzeeronderzoek,
welk instituut door middel van een centraal
internationaal lichaam voeling moet houden
met soortgelijke, in andere landen op te richten
instituten een en ander in overeenstemming
met de besluiten van de op 2528 Mei 1921
te Parijs gehouden internationale conferentie
voor de studie van besmettelijke dierziekten.
2o. De oprichting door de Nederlandsche
regeering van een pharmaco-therapeutisch in
stituut ten behoeve van het onderzoek van
geneesmiddelen voor veterinaire doeleinden.
Ten slotte acht de commissie voor een af
doende bestrijding van mond- en klauwzeer ge-
wenscht lo. de internationale bestrijding
2o. do nationale bestrijding 3o. de overheids
bemoeiing en de medewerking van de belang
hebbenden bij de bestrijding.
Uitbetaling van staatsloterijprijzen.
Naar aanleiding van een in de pers gepu
bliceerde klacht dat een aan den directeur der
Nederlandsche Staatsloterij te 's-Gravenhage
per aangeteekend schrijven in de Nederland
sche Staatsloterij, waarop een hooge prijs ge
vallen was, met verz ek het bedrag te willen
sl rten op giro-rekening, aan den afzender
werd teruggezonden, terwijl op den ongeopen-
den brief het achterschrift voorkwam „door
den geadresseerde geweig. rd," verzoekt de di
recteur der Ned. Staatsloterij te willen bekend
maken, dat tot de weigering van aangeteeken
de brieven, aan hem gericht, moest worden
overgegaan aangezien deze worden afgezonden
1. door hen, die voor het ingesloten be
drag, de toezending van loten verzoeken, aan
welke verzoeken geen gevolg kan worden ge
geven, omdat steeds alle loten aan de collec
teurs en collectrices worden uitgegeven en
door dezen aan het publiek worden verkocht
2. door hen, die onder toezending van 'klas-
sicale loten of gedeelten van loten, waarvan
de verwisseling werd verzuimd, die verwisse
ling alsnog verzoeken voor het daarbij gevoegd
bedrag, aan welke verzoeken evenmin kan
worden voldaan, omdat na het verstrijken van
den daarvoor bij de wet bepaalden termijn het
recht op verwisseling is vervallen
3. door hen, die onder toezending van prijs-
of premie-aandeelen, de overmaking van dc-
daarop verschuldigde bedragen verzoeken. Aan
gezien meermalen bleek dat het aantal inge
sloten aandeelen niet overeenkwam met het be
drag waarvan de overmaking werd verlangd,
terwijl in sommige gevallen de aanneming van
de toegezonden aandeelen reeds door den be
trokken collecteur wegens beschadeging was
geweigerd, of de ingesloten aandeelen door
verzuim van verwisseling tot eene voorgaande
klasse behoorden, Is waarin het nummer was
uitgeloot, bracht het aannemen van deze brieven
een groot risico en zeer veel onaangenaamheden
mede.
Ter voorkoming van een en ander werd
daarom bij de wet eenvoudig bepaald, dat be
dragen van meer dan 100 verschuldigd op
prijs of premie-aandeelen ten kantore van den
directeur der Staatsloterij betaalbaar zijn zon
der verplichting die bedragen toe te zenden.
ti«in@ngd Nieuws.
De belastingkwestie te Hilver
sum. Hoewel de gemeenteraad in de zitting van
20 December 1921 de belasting op de openbare
vermakelijkheden weer van 40 op 20 percent
terugbracht, is toch nog niet alles hiermede in
orde. De exploitanten van schouwburgen, bios
copen e. d. betalen thans 20 percent bij.
De gemeente vraagt nl. tot aan de goedkeu
ring der nieuwe Verordening door Gedeputeerde
Staten nog 40 percent, de exploitanten laten
het publiek 20 percent betalen en passen dus de
ontbrekende 20 bij.
De exploitanten hebben naar aanleiding hier
van thans aan hun ontevredenheid lucht gegeven
en aan Gedeputeerden het volgende telegram
gezonden
„Verzoeke beleefd bespoediging beslissing
omtrent belasting publieke vermakelijkheden,
toestand wordt onhoudbaar. Namens gezamen
lijke exploitanten M. Heere, Schouwburg Hof
van Holland.
De waarde van getuigenverkla
ringen. Er zijn menschen, die nu heel veront
waardigd zijn over de verpleegster, omdat zij zoo
beslist een onschuldige als den moordenaar van
mr. Wijsman aanwees.
Toch is het heelemaal niets bijzonders, dat
een getuige zoo faalt. In het „Vad." wordt in
verband hiermede herinnerd aan de zaak-Bo-
gaardt, toen de dame, die den moordenaar Van
het zoontje op een stoep had zien staan, beslist
een arrestant herkende, dien men op hot sta
tion op onmerkbare wijze, ter waarneming, liet
rondloopen. Eerder was zij al flauw gevallen
onder het uitroepen van „O God, hij is het
toen haar een portret vertoont werd. En toch
bleken de werkelijke dader en de arrestant geen
grooter contrast te hebben kunnen opleveren.
De een was een volbloed Europeaan en van
krachtigen bouw, de ander een 6malle, donker
gekleurde creool. Arme arrestanten, die daarvan
de dupe zijn
Ook wordt in dezen tijd weer actueel het in
teressante artikel, dat voor enkele jaren Prof-
Simon van den Aa te Groningen in het „Tijd
schrift voor Strafrecht" plaatste.
Met twee studenten, broers, sprak hij af, dat
deze op het college een vechtpartij zouden le
veren, terwijl de andere studenten in den waan
zouden worden gebracht, dat hier in ernst strijd
werd geleverd.
De handeling werd goed ingestudeerd. Alle
momenten werden op schrift gesteld en overeen
komstig dit opgestelde schema werd dit drama
in de Groninger universiteitszaal afgespeelu
1A. komt het collegelokaal binnen in opge
wonden toestand, ziet rond Onder het uiten van
enkele woorden „Pardon, Professor" .„Is
mijn broer hier niet, die schoft?"
2. A. krijgt zijn broer in het oog en stuift
naar diens zitplaats, blijft daarvoor staan en
zegt op hoogen en driftigen toon
„Jij hebt den briefwaar is die Zeg op, lam
meling
3. B. antwoordt tamelijk rustig, maar luid
en hoonend
„Wat voor briefWat wil je Stel je hier
niet aan
4. A. herneemt, zich meer en meer opwin
dend
„Wat, stel je hier niet aan Je weet best, wat
ik bedoel de brief in de blauwe envelop het
is mijn brief hij lag op mijn bureau jij
bent er geweest, dat weet ik, jij hebt hem weg
genomen Waar is hij zeg op Jij hebt een
gemeente diefA. grijpt met de eene hand
naar de jas van B.
5. B. riposteert„Die brief in de blauwe en
velop Die is goed bewaard, jij krijgt hem niet
weer." B. slaat tevens de hand van A. af.
6. A. roept steeds heftiger JuistJij hebt
hem hij is op je kamer ik-ben er al ge
weest maar je kast is afgesloten geef hier
den sleutel. Hier, zeg ik je, onmiddellijk
A. slaat daarbij met de vuist op de tafel.
7. B. antwoordt scherp „Dat dacht je maar I
kijk eens hierhaalt een papier in briefvorm
uit zijn borst zak en steekt het omhoog.
8. A. schreeuwt „Ha I" grijpt met één hand
den pols van B. en ontrukt hem met de andere
hand dien „brief" hij draait zich dan om en
gaat in de richting van de deur en mompelt
„Pardon
9. B. springt inmiddels van zijn stoel en
over de tafel voor hem, valt dan A. vlak voor den
katheder van achteren aan, grijpend met één
arm om A. heen,met de andere hand naar den
„brief."
10. H. reikt met uitgestrekten arm over den
katheder, neemt den „brief" over uit A.'s op
gestoken hand en legt dien vóór zich op den rand
van den katheder neer.
11. Korte worsteling van A. en B.
A. geeft een schreeuw en valt met een smak
neer.
B. valt eveneens met een kreet en met een
slag op den grond.
A. en B. staan dan beiden op, ieder op zich
zelf.
A. houdt hot hoofd gebogen en de hand voor
het linker oog.
B. zegt aan A. heen te gaan en raadt hem zijn
oog uit te wasschcn en te laten nazien.
A. verlaat het vertrek.
B. gaat voorovergebogen, de hand op de
maag naar zijn plaats, neemt daar een leeg
inktflcsche van den grond, dat hij tegen het
licht houdt en dan op tafel zet. Drukt, weer ge
zeten, een paar malen zijn zakdoek tegen zijn
neus,'waarna hij den zakdoek vóór zich op de
tafel legt.
De brief, het papier m briefvorm, is een
saamgevouwen stuk gebruikt, wit vloeipapier.
Uiteraard maakt dc-zc kloppartij grooten in
druk Met gespannen aandacht werd zij door de
studenten, die van den prins geen kwaad wisten,
gevolgd
Direct na de scene verzocht Prof. van der Aa
de studenten het gebeurde op te schrijven en
hun ervaringen te boek te stellen.
Merkwaardig was de uitslag
Yan dc 23 studenten, die alle handelingen
van het begin tot het einde goed had kunnen
volgen, was er niet één, die een in alle opzich
ten betrouwbaar verslag gaf. Op de meerst car-
dinale punten werden de tegenstrijdigstc ver
klaringen afgelegd. Slechts één had gezien, dat
van een brief geen sprake was, maar slechts om
een stuk vloeipapier werd gevochten.
Zoo ziet men, hoe betrekkelijk weinig getui
genverklaringen waard zijn en do taak dor
recherche, om (onbewust of soms ook bewust}
verdichtsel van waarheid te onderscheiden, is
niet licht.
Ra4ium-mijnontdekt. Mevrouw A-
lexander Grosse, onlangs teruggekeerd van
een reis in Brazilië deelt mede, in het bonen
land van Brazilië een radiummyn ontdekt te
hebben. Ze rapporteert verder van een meer,
W,«™ de inboorlingen het er gebrmken
als een geneesmiddel Dit meer bleek haar, bij
onderzoek, radio-actief te zijn.
Mevrouw Grosse is thans tc Parijs, waar zij
met mevrouw Curie de resultaten van haar
onderz9ek bespreekt.
Luchtvaart. De laatste nieuwe vinding
op het gebied van luchtvaart, meldt een tele
gram uit Londen, is een inrichting voor zaken
lieden. Deze zullen n.l. per vliegtuig kunnen
reizen, vergezeld van "hun stenograaf of parti
culieren secretaris, en de inrichting der vlieg
machine is van dien aard, dat de reizenden er hun
kantoorwerkzaamheden gemakkelijk kunnen voo
voortzetten. De vliegmachines worden tevens
uitgerust met een inrichting voor draadlooze
telefonie, zoodat de business-man zelfs in hooger
sferen nog zaken zal kunnen doen.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
