voor het lager onderwijs-, Hiervoor is noodig
een technische herziening der wet, waarbij
echter natuurlijk elke reactie tegcnde in 1920 tot
stand gekomen bevrediging behoort te worden
vermeden en waarbij ook de waarborgen vooi
de deugdelijkheid van het onderwijs onaangetast
moeten blijven. Het wil den Minister aanvanke
lijk voorkomen, dat binnen die neutrale zone, be
zuiniging mogelijk is
le. door verruiming van den regel, gesteld
in art. 8 der wet betreffende het maximum
aantal leerlingen per school
2e. door verruiming van den regel, gesteld in
art. 27, 2e lid der wet, betreffende het maximum
aantal leerlingen bij combinatie van een school
voor gewoon lager onderwijs met een in hetzelfde
gebouw gevestigde u. 1. o. school.
3e. door verhooging van het minimum-aan
tal leerlingen voor u.l.o. scholen
terwijl nog andere punten worden overwogen.
Wat de opmerking betreft dat het thans aan
hangig wetsvoorstel zou strijden tegen art. 145
der Grondwet, wil het den Minister voorkomen
dat die opmerking op een misverstand berust.
Wordt dit wetsontwerp tot wet verheven, dan
zal uit krachte van dezen tijdelijken maat
regel geen enkel raadsbesluit tot het bouwen
van nieuwe scholen door de kroon worden
geschort of vernietigd. Integendeel zullen die
besluiten, indien mogelijk, alsdan door de
Kroon uitvoerbaar worden verklaard en zal
slechts voor de gevallen van onnoodige kosten-
opdrijving de tenuitvoerlegging van die be
sluiten tijdelijk worden opgeschort.
De minister koestert dan ook de hoop, dat de
wet eer preventief dan repressief zal werken.
Uit de V.D.-Partij.
Jhr. dr. E. v. Beresteijn heeft aan het hoofd
bestuur van den Vrijz. Dein. Bond naar aan
leiding van het schrijven van 24 Januari aan
het hoofdbestuur o.m. geantwoord, dat hij
de overtuiging he ft, dat hij meer handelt in
den geest van zijn kiezers, die zich destijds
tegen het advies der partij hebben verzet, in
dien hij zijn arbeid in de Tweede Kamer voort
zet dan indien hij aan den aandrang van het
hoofdbestuur gevolg geeft.
Men meldt aan de „N.R.Crt.", dat het aan
„Het Vaderland" ontleende bericht inzake de
plaatsing van mr. Marchant, als no. 1 op de vrij
zinnig-democratische candidatenlijst geheel on
juist is. In de huishoudelijke vergadering van den
Vrijz.-dem. Bond werd met 100 tegen 14 stem
men besloten, dat de vergadering zelve zou aan
wijzen, wie op de vandidatenlijsten de eerste
candidaat zou zijn en vervolgens werd spontaan
mr. Marchant als zoodanig aangewezen.
Internat. Hof van Justitie.
Naar men verneemt, zal H. M. de Koningin
den 15den Februari a.s. een soiree te Hove
geven ter ontvangt van de rechters in het
Internationaal Hof van .Justitie en waarvan
de plechtige opening op dien datum is vastge-
stel. Hierbij zullen o.m. genoodigd worden
het corps diplomatique, de leden van de Hof
houding, de Ministers en andere hooge auto
riteiten.
De Minister van Buitenlandsche Zaken, Jhr.
Mr. Dr. van Karnebeek, is voornemens, Dins
dag 14 dezer in zijne ambtswoning eene soireé
te geven ter eere van de leden van het Permanent
Hof van Internationale Justitie en waarbij ook
genoodigd zijn het corps diplomatique, de leden
van de Hofhouding, de Ministers en andere
autoriteiten.
Bank voor Nederlandsehe Gemeenten.
Nu bij K. B. van 14 Jan. '22 de goedkeuring
is verkregen op de statutenwijziging der Ge
meentelijke Credietbank, zal deze hare zaken
onder geheel andere omstandigheden als
„Bank voor Nederlandsehe gemeenten" voort
zetten. Het doel der bank is Het verleenen van
credieten aan of onder garantie van gemeenten,
provinciën waterschappen en andere publiekrech
telijke lichamen en vennootschappen, waarvan de
aandeelen uitsluitend of althans voor het meeren-
deel het eigendom zijn van publiekreehtelijxc
lichamen, hetzij op geaccepteerde wissels of te
gen promessen, hetzij door beleening van schuld
brieven of anticipatiebiljetten of gedektdoor an
dere zakelijke zekerheid, hetzij in blanco. Het
overnemen van of deelnemen in geldleeningen
ten laste van de hiervoren genoemde lichamen,
alsmede het verleenen van haar tusschenkomst
bij de afsluiting van die geldleeningen. Het ne
men van gelden in deposito.
Deze reorganisatie is voortgekomen uit be
sprekingen tusschen de Regeering, de Neder
landsehe Bank en de Vereeniging van Neder
landsehe gemeenten, ten gevolge van de Ice-
ningsmoeilijkhedenin den loop der laatste
jaren ontstaan in 't bijzonder voor de gemeen
ten. Daar genoemde instellingen het welslagen
der bank alleszins zullen bevorderen, hangt
haar succes voor een groot deel af van de mede
werking, die de provinciën, gemeenten en
waterschappen haar zullen verleenen. Een der
eerste blijken van medewerking van deze zijde
zal ruime deelnoming zijn in de uitgifte van aan
deelen, waarvoor dezer dagen het prospectus
verzonden is.
De viootcomniissie.
De Minister van Marine a.i., de heer Van Dijk
heeft gister voormiddag in een der lokalen van
het Departement geinstalleerd de bij Kon. Besluit
van 24 Januari jl. ingestelde commissie tot het
instellen van een onderzoek omtrent de aanwen
ding van de voor de instandhouding van de zee
macht gebezigde gelde en opgelegde persoonlijke
diensten.
Op 's Ministers installatierede werd geant
woord door het Tweede Kamerlid, de heer
C. van Voort van Zijp, voorzitter derzer vloot-
commissie.
Na afloop van de installat'e h'cld de com-
m'ssie een korte eerste vergadering.
Het Iloenieenselie gezantschap.
Uit Boekarest wordt gemeld, dat hetRocxncen-
sche Ministex-ie van Buitenlandsche Zaken be
kend heeft gemaakt, dat, als uitvloeisel van de
algemeene bezuiniging het personeel bij de lega
ties zal worden beperkt. Als gevolg daarvan zal
het gezantschap in Den Haag, met ingang van 1
Mei geheel worden opgeheven. De legatie te Brus
sel zal de zaken voor Den Haag waarnemen.
Rijksverzekeringsbank.
Door den Minister van Arbeid is aan eexr
commissie, bestaande uit de heeren V. Noest,
voorzitter van het bestuur der Rijksverzeke
ringsbank, K. Lindman, wiskundig adviseur
bij die instelling mr. W. M. J. van Lutter-
veld, lid van den raad van toezicht, op ge
noemde instelling, dr. F. E. Posthuma, direc
teur der Vereeniging „Centraal Beheer" en
Jhr. mr. H. Smissaert, directeur der N. V.
Verzekringsbank „De Nieuwe Eerste Neder
landsehe" opgedragen een onderzoek in te stel
len naar de billijkheid van de bestaande regeling
betreffende de verdeeling deradministratiekosten
voortvloeiende uit de uitvoering der ongevallen
wet 1921 tusschen de Rijksverzekeringsbank en
de bijzondere risico dragende organisaties.
Nederland en de conferentie te Genua.
Naar men verneemt heeft de Nederlandsehe
Regeering in beginsel hare bereidverklaring
tot deelneming aan de conferentie te Genua
te kennen gegeven, doch daarbij tevens in
het licht gesteld de wenschelijkheid van een
nadere toelichting en preciseering van het uit
gebreide programma met het oog op de bevorde-
ring van een vruchtbare voorbereiding van den
arbeid der conferentie.
Internationaal Gerechtshof.
Het Internatilnaal Gerechtshof van den Vol
kenbond, dat den 15den Februari a.s. met groote
plechtigheid in de groote rechtszaal van het Vre
despaleis te 's-Gravenhage zal worden geopend,
ontvangt nog steeds brieven en telegrammen uit
politieke en intellectueele kringen over de geheele
wereld, waarin gelukwenschen en gevoelens van
voldoening tof uiting komen bij gelegenheid van
deze eerste inleidende zitting van het Hof.
Behalve telegrammen der Zweedsche en
Deensche regeeringen, van de interparlemen
taire gi-oep van de Zweedsche Diet en behalve
de brieven van de Internationale Studenten-
vereeniging te Oxfoi-d en van den Senaat der
Leidsche Univei-siteit, zijn er sinds gisteren
nog weer verscheidene telegrammen en brie
ven van andere regeeringen en van gvoote
internationale genootschappen ten Vx-edes-
paleize geaiTiveei-d.
De eerste minister van Noorwegen, de heer
Bletz, drukt zijn vaste overtuiging uit, dat het
Hof krachtig zal bijdragen tot de ontwikkeling
van de vredesidee.
De Deensche en Noorsche groepen der Inter-
parlementaii'e Unie spreken er hare voldoening
over uit, dat eindelijk een door haar sinds langen
tijd gekoesterde hoop in vervulling zal gaan.
Het Internationaal Bureau voor den Vrede
te.Bern ziet in de definitieve instelling van
het Parmanent Inteimationaal Gerechtshof het
resultaat van een eeuwenoud pogen en tevens
voor de toekomst een waarborg voor het be
houd van den vrede.
De heer d'Estournelles de Constant begroet
de opening van het Internationaal Gerechts
hof uit naam van een groot aantal leden van
het Fransche Parlement en van vele Franschen
in het algemeen, die aan de totstandkoming
van een duurzamen vrede hun beste krachten
hebben gegeven.
Het tekort op de spoorwegexploitatie.
Naar wij vernemen zijn door den minister
van Waterstaat de hoofdbesturen der spoorweg
organisaties uitgenoodigd, om heden met hem
te confereeren over de voorstellen der spoorweg
directie tot wijziging van den arbeidstijd.
Het onderhoud heeft met ieder hoofdbestuur
afzonderlijk plaats en zal telkens slechts een
half uur duren.
Bcgrooting van Buitenlandsche Zaken.
De Tweede Kamer heeft besloten de Bcgroo
ting. van Buitenlandsche Zaken te behandelen
na de begrooting van Arbeid, waarmede zij
thans bezig is. Bij de Begrooting voor Buiten
landsche Zaken zal tevens aan de orde komen
de interpellatie van den heer Van Ravesteyn
over de houdixxg der Nederlandsehe delegatie
op de conferentie te Washington.
Collectieve arbeidsovereenkomsten.
„Het Volk" meldt, dat door de arbeidersorga
nisaties in de bouwvakken de landelijke collec
tieve ai'beidsovereenkomst, die met 1 Mei a.s.
afloopt, is opgezegd. In 't sclmjven aan de pa
troons wordt, gezegd, dat men de overeenkomst
niet ongewijzigd wenscht te verlengen.
Hun voornaamste wenschen komen hierop
neer
Drie dagen vacantie per jaar met 100 pet.
loontoeslag. Het geheele bouwbed ijf zal dan
in het begin van- Augustus drie dagen stilge
zet moeten worden.
Tevens wordt voor alle beroepsgroepen in
alle loonsklassen, (met uitzondering van de 6e
loonklasse, die zou moeten worden opgeheven)
6 cent per uur loonsverhooging voorgesteld.
De voorgestelde loonen zijn voor geschoolde
arbeiders (timmerman, metselaar, betonwe -
kers, vlechters, voegers en heiers) in eerste klasse
1.in de tweede klasse 93 cent, in de derde
klasse 85 cent, in de vierde klasse 78 cent en in de
vijfde klasse 71 cent. Voor de geoefende arbeiders
(opperman, grondwerker, betonwerkers-oppei'-
man) zijn deze loonen resp. 95, 87, 81, 74 en 67
cent. Ongeschoolde ai'beiders resp. 81, 75, 70,
64 en 58 cent.
Door de R. K. en chr. arbeiders-organisaties
zijn dezelfde wijzigingen ingediend, met dit
vex-schil, dat inplaats van 6 cenf door hen 4 cent
loonsverhooging wordt gevraagd. De R. K. orga
nisatie vraagt bovendien kindertoeslag.
Ook de landelijke collectieve arbeidsoveree-
komst in het steenhouwersbedrijf is door de
ox-ganisaties .tegen 1 Mei a.s. opgezegd. Ook
hier wordt gevraagd drie dagen vacantie met
100 pet. loontoeslag en 6 cent per uur loons
verhooging.
Loosduincn bij Den Haag.
De gemeenteraad van Loosduinexx heeft eer
gisteren vergaderd ter bespreking van de grens
regeling met 's-Gravenhage.
Na eenige discussie, besloot de raad met 8
tegen 5 stemmen Gedeputeerde Staten te advi-
seerexx Loosduinen en 's-Gravenhage tot één
gemeente te verecnigen.
Olievelden.
Naar we vernemen heeft de Aardolie-Maat
schappij maatregelen genomen om spoedig met
de ontginning van de petroleumvelden in Djam-
bi te beginnen.
Kamers van Koophandel.
Naar de Nieuwe Courant uit betrouwbare
bron verneemt zal binnenkort een Koninklijk
Besluit verschijnen, waarbij de wijze van verkie
zing voor de kamei's vaxx koophandel eenige
verandering zal ondergaan.
Staten-Generaal,
TWEEDE KAMER.
Zitting van Woensdag, 1 Februari 1922.
Z. H.Paus Benedictus XV herda h t
De voorzitter houdt bij den aanvang
der vergadering de volgende rede ter herin
nering aan het overlijden van Z. H. Paus Be
nedictus XV z.g.
„Bij onze eerste samenkomst na het recés
rust op mij de droeve plicht een woord van
dankbare herinnering te spreken aan den
gx-ooten Kei-kvorst, die Voor eenige dagen
het st >ffelijke met het eeuwige Verwisselde.
Paus Beneductus XV heeft in den verschi'ik-
kelijken oorlogstijd onnoemelijk veel gedaan
om het lijden te verzachten nu eens in het
openbaar door zijn omzendbi-ieven, aan de
Volken en Voi-sten der aai'de, waarin Hij, als
vertegenwoordiger van den Koning des Vre-
des, de middelen aangaf om tot eexx duur
zamen vrede te komexx, dan weer door diplo
matieke zendingen, waardoor Hij aanknooping
van verbroken banden poogde te bereiken, ten
slotte door een nimmer ophoudende zorg voor
gevangenen, verwonden, nooddruPigen ik her
inner slechts aan wat Hij deed voor de brief
wisseling tusschen gevangen genomen krijgers en
hun achtergebleven familieleden.
Hij stichtte daarvoor een bijna gansch Euro
pa omvattende oi'ganisatie, welke adi-es-
sen van vermisten en gevagenen opspooi'de
en deze deed toekomen aan de familie eene
organisatie welke olie druppelde in geslagen
wonden.
Bij het herdenken van een Souverein, die
zooveel deed voor de oorlogvoerende landen
voelt ook Nederland zich geroerd Zijne na
gedachtenis zal ook hier in gezegdnd aandenken
blijven.
Deze rede wei'd door de leden staande aange
hoord.
De Minister van Arbeid de heer
A a 1 b e r s e sluit zich bij de woorden van den
voorzitter namens de regeering met volle over
tuiging aan.
Met zeldzame eenstemmigheid is deze Paus
in alle landen gehuldigd door lieden van zeer
uiteenloopende i-ichting.
Hij is geweest de Man van den vrede, in
dagen van oorlog. Hij heeft aan de volkeren
steeds het vredesideaal als lichtpunt voorge
houden, zelfs op Zijn sterfbed waren Zijn laatste
woorden een bede om vrede.
Zoo zal Zijn naam in onze eerbiedige gedach
tenis blijven voortleven en zal Zijn naam ge
zegend blijven.
Ook deze rede werd door de leden staande
aangehoord.
Trekken der Afdeelingen.
Hierna wordt overgegaan tot het trekken der
afdeelingen, waarna de voorzitter voor
stelt, de voorzitters en ondervoorzitters der
afdeelingen te benoemen morgen om half een
uur.
Voorts deelt de voorzitter mede, dat het
in zijn voornemen ligt, morgen een voorstel te
doen om het wetsontwerp tot het aangaan
van een geldleening ten laste van het Rijk
a.s. Vrijdag om 11 uur in afdeelingen te doen
oxxderzoeken.
De voorzitter stelt thans voor, de be
handeling van hoofdstuk Xa van de begrooting
voot te zetten.
Aldus wordt besloten.
Arbeidsbegrooting 1922.
Aan de orde is voortzetting van de behan-
deling van hoofdstuk Xa der Staatsbegroo-
ting voor 1922.
Bij art. 13 verdedigt de heer Dn'on (V.B.)
een amendement, om niet over te gaan tot mt-
bi'C'dmg van het aantal d'str'cten der arbeids
inspectie.
Mmister A a 1 b e r s e ontraadt dit amende
ment, aangezien wegens het sterk toenemen van
het getal onder de Ai'beidswet vallenden de
inspectie een veel uitgebreider werkkring heeft
gekregen.
Het amendement wordt verworpen met 55
tegen 21 at.
De heer B ij 1 e v e 11 (V. B.) dient een amen
dement in, dat een principieele beslissing wil
uitlokken over het al of niet voortbestaan der
Kamers van Arbeid. Spr. wenscht deze Kamers
af te schaffen.
De Minister zegt, dat deze kwestie van
het al of niet behoud in handen is gesteld van
een commissie uit den Hoogen Raad van Ar
beid. Op het rapport daarvan wil spr. wachten.
Het advies daarvan zal spr. volgen.
De heer B ij 1 e v e 1 t (V. B.) trekt hierna zijn
amendement in.
De heer Drion (V. B.) dringt aan op schrap
ping van de subsidie aan de Association inter
nationale pour la protection légale des travail-
leurs en aan de Nederlandsehe afdeeling daar
van. Hij acht deze vereeniging niet meer noo
dig.
De Mi n i s t e r zegt het volgend jaar schrap
ping te zullen overwegen.
De heer Nolens (R. K.) acht steun voor
deze vereeniging wel degelijk nog gewenscht,
vooral nu er een reactie merkbaar is tegen de
bescherming van de arbeiders.
De Minister zegt overweging van deze subsidies
nader toe.
Arbeidersverzekering.
De heer Bakker (C.H.) vraagt den Mi
nister nu eens precies te zeggen wat hij no
pens de ziekteverzekering wil. Spr. wil wijzi
ging der wet-Talma, opdat de particuliere kas
sen meer vrijheid krijgen.
De heer Oud (V.D.) dient een motie in, waar
in wordt uitgesproken, dat het niet wenschelijk
is de werkzaamheden van de Rijksverzekerings
bank over te brengen naar de Raden van Ar
beid, voor dat een financieele beslissing geno-
mon is over de vraag of de Ziektewet, al dan
niet gewijzigd, zal worden ingevoerd.
De heer Drion (V. B.) ondersteunt de motie
de heer Snoeck H enkemans (G. IT.)
bestrijdt ze.
Zitting wordt verdaagd tot heden 1 uur.
INGEZONDEN.
ROTTERDAM EN SCHIEDAM.
Mijnheer de Redacteur,
Met veel belangstelling en voldoening heb ik
het „Verweer" gelezen van de „N. Schied. Crt."
en de redevoering van den Voox*zitter van de
Kamer van Koophandel betreffende den af
stand van gemeente-terreinen aan Rotterdam
en vermeen ik dat beiden het standpunt duide
lijk uiteengezet hebben, hetwelk wordt aange
nomen door hen, die nxeenen dat het Gemeentebe
stuur, niettegenstaande de moeite, die het zich
voor de zaak heeft gegeven, niet genoegzaam
de belangen van Schiedam heeft behartigd.
Er is echter één voornaam punt, dat, wel is
waar is aangevoerd, doch misschien wat meer
op den voorgrond moest zijn gebracht worden
namenlijk dat, van de 2.600.000 die Schiedam
zou toekrijgen op den ruil, feitelijk slechts ca.
1.000.000 werkelijk wordt ontvangen, zijnde
ca. 4.— per vierkante meter voor de terreinen
van de waterleiding erx NIET 15.— omdat,
door dien verkoop, de Gemeente genoodzaakt is
voor 1.600.000 extra kosten te maken.
Als iemand een huis ter waarde van 30.000
voor dien prijs verkoopt, dan kan hij zeggen
dat hij behoorlijk is betaald geworden. Maar als
de kooper de conditie daai'bij beeft verkregen
dat door den vei'koóper gratis zal worden be
straat een daarbij behoorend tex*rein, welke
bestrating 10.000 zal kosten, dan bedriegt die
verkooper zichzelf als hij meent dat hij voor dat
huis f 30.00.0 heeft gemaakt.
Indien de verkooper werkelijk de waarde van
zijn huis had willen krijgen, dan had hij moeten
zeggen „Goed 1 ik zal dat terrein voor U be
straten, betaal mij daarvoor de 10.000 die dat
bestraten kost, maar de bezitting, die een waarde
van 30.000 heeft, MOET 30.000 opbrexxgen 1
Een zóó had het met de transactie van Rot
terdam OOK moeten gaan 1
Schiedam moet door de plannen van Rotter
dam een massa kosten maken als o.a. pomp
station bouwen, waterbuizen verleggen, den
Rottei'damschen dijk verbreeden, de verkeers
mogelijkheid bij de Koemarkt verbeteren en
aangrenzende straten veel ruimer maken, nu
ALLE verkeer met Rotterdam dezen kant op
moet in plaats van gedeeltelijk over de van
Helmontstraat te gaan, en nog TAL van andere
kosten meer maken, die, na aftrek van hetgeen
TOCH zou hebben moeten gebeuren en zonder
berekening van onvermijdelijke onvoorziene
uitgaven op 1.600.000 worden geschat.
Men mag het nu over de juistheid van dat
bedrag oneens zijxx, maar of dat xxu eenige hon
derdduizenden meer of minder is, speelt voor
mijne stelling geen rol
Op die som, noodig voor te maken werken, die
alleen door Schiedam zal moeten worden be
steed, omdat Rotterdam wenscht dat op die
Schiedamsche terreinen havens zullen worden
aangelegd, heeft dus Schiedam iix de eerste
plaats recht want zij moet, ter wille van Rot
terdam die extra kosten maken en dandan
komt pas de vergoeding voor de terreinen, die
Schiedam aan Rotterdam verkoopt tot het vast
gestelde bedrag van 2.600.000
Het komt mij voor dat een ieder zulks toch
duidelijk en billijk moet vinden
De heer Houtman vindt het echter kleinzielig
en onvaderlandslievend zoo logisch te ïekenen
enwat erger is, men heeft bij den Raad
dat overdreven royale idéé ingang weten te
doen vinden of, wat óók mogelijk is, men heeft
den Raad nooit duidelijk voorgesteld hoe wei
nig er van die millioenen die Schiedam krijgt
ovei-blijft als werkelijke betaling voor de ver
kochte terreinen, wanneer de kosten die aai),
(XXuiten verantwoordelijkheid er Redactie)
Van ingezonden stukken ook al worden z..iet ge
plaatst wordt de kopyniet terngge«evi-
