DAGBLAD VOOR SCHIEDAM OMSTREKEN.
Een heerlijk Jubilé.
45ste Jaargang.
DinsdagfT Februari 1922.
Nn. 13255.
Pnathm. Adv ertentiën 1—5 regels 1.75; elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
Bureau: KOEHAR KT 4. Telefoon Intercommunaal «5. 1 ostbus«J». plaatsen wordt 2 maal' berekend. Ingezonden mededeelragen 75 ct. per regel.
Abonnementen per 3 maanden 2—, per week 15 cent, franco per Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Het zal morgen een blij en heerlijk feest zijn
voor de St. Vin een tins vereeniging in onze stad.
Het was in het jaar 1833 dat de St. Vincentius-
vereeniging als een heerlijke boom d.er Christe
lijke charitas door 8 jeugdige, vrome en ener
gieke mannen te Parijs geplant werd en reeds in
1847 ontsproot hier te Schiedam één zijner kost
bare twijgen, welke in al die jaren een schat van
Vruchten geworpen heeft in den schoot der ar
men.
Morgen zal dus het feit herdacht worden, dat
dit heerlijk liefdewerk door Schiedams katholie
ken met voorbeeldigen ijver en echte christelijke
liefde gedurende drie kwart eeuw verricht is
geworden.
Voorzeker een heerlijk jubilé en tevens een
eenige en schoone gelegenheid om het werk en
het karakter der St. Vincentius-vereeniging
voor de buitenstaanders eens te belichten.
Velen toch denken, dat de St. Vincentius-
vereeniging er ééne is van heeren, die wekelijks
eenige bons voor spijs en kleeding der armen uit
deden anderen meenen, dat die vereeniging
wel de liefdadigheid beoogt, doch dat zij in zoo
verre van andere neutrale vereenigingen \an
liefdadigheid verschilt, dat zij over het lichaam
hare zorg uitstrekt tot de ziel van den arme. Im
mers zij beschouwt in den arme den levenden
Christus, dien zij kleedt en voedt, en beoogt dooi
hare stoffelijke gaven in te werken op het gods
dienstige en geestelijk gehalte van de leden der
huisgezinnen. Doch indien dit slechts het doel
was der vereeniging, dan zou zij in niets van de
andere katholieke liefdadigheids-vereenigingen
velschillen dan wellicht in een of anderen vorm
van liefdebetoon.
Toch is er een diepgaand karakter-verschil
lusschen haar en de andere katholieke vereeni
gingen van liefdadigheid.
En daarom is het bovengenoemde niet het
doel der St. Vincentius vereeniging, doch slechts
het middel om het doel te bereiken.
Wat zou wel de reden zijn, dat onze leeken
altijd met een soort reverentie en achting opzien
naar de leden der St. Vincentius vereeniging. Zij
begroeten den priester met grooten eerbied en
achting ook de religieuzen, hetzij broeders of
zusters, beschouwen zij als iets hoogers, als men-
schen, die boven hen staan maar toch valt het
niet te ontkennen, dat ook onze incentianen
op bijzondere wijze in de achting en eerbied dee-
len onzer geloofsgenooten. Hij is Vincentiaan,
dat klinkt in de ooren van ons volk als iets eer
biedwaardigs.
Is dit alleen omdat zij vele weldaden om zich
heenspreiden, omdat zij als barmhartige Samari
tanen lichamelijk en zielenleed lenigen.
En dan de armmeesters, die eveneens den nood
der behoeftigen lenigen, en de dames van St.
Elisabeth en St. Catharina, die hunne hulp tot
armen en zieken tegelijk uitstrekken, en dan de
missievereenigingen, die de arme heidenen door
stoffelijke gave.i brengen tot het waarachtig
licht des geloofs. Doen deze vereenigingen dan
iets anders.
En toch ligt er tusschen die vereenigingen en
de St. Vincentius vereeniging een diepgaand ver
schil, een heel ander karakter.
Klaar en duidelijk blijkt dit onderscheid uit
den rondgaanden brief, door den algemeenen
President, den heer D'Hendecourt, in 1913 aan
de leden der vereeniging gericht.
De vereeniging, schrijft hij, heeft tot doel de
heiliging harer leden, en zij tracht dit doel te
bereiken door de beoefening der werken van
barmhartighe'd zij is tegelijkertijd een ver
eeniging van gebeden van liefdadigheid.Zij is een
vereeniging, die uitstekend werkt en die van
den aanvang af het huisbezoek als voornaamste
liefdewerk heeft aangenomen
Ziedaar het doel der St. Vincentiusvereenigim
de heiliging harer leden en het middel om tot
dat doel te komen zijn behalve de gewone midde
len, waardoor de kerk hare kinderen heiligt, de
beoefening der werken van barmhartigheid en
als voornaamste werk het huisbezoek der armen.
Daarom is het, dat ons volk rnet achting en
eerbied naar den Vincentiaan opziet als naar een
man, die zich zeiven door zijne vereeniging heiligt
en dus door deugd, gebed en godsdienstzin boven
anderen uitmunt.
De Vincentiaan moet onder zijn geloofsbron^
ders staan als een licht, als een baken, dat hun
den weg wijst naar den hemel hij moet voor hen
z'jn een voorbeeld van vromen en deugdzamen
levenswandel, van christelijke plichtsvervulling,
dan voert die heiliging van zich zeiven hem zeker
der naar het blij Jerusalem, de stad Gods,
dan is zij tevens een zeker middel om met vrucht
werkzaam te zijnonder de armen desvolks en ook
ben des te zekerder naar dat blij Jerusalem op te
Voeren.
De Vincentiaan gaat de ongelukk'gen bezoe
ken, helpen, troosten en redden. En dat kan hij
beter dan anderen, omdat hij d:e troost en kracht
eerst zelf gezocht en ontvangen heeft aan de
Voeten van het kruis, in de schaduw van het
D. Tabernakel.
Hij gaat de armen leeren, dat niemand het
buiten God kan stellen, doch zijn woord zal warm
en vruchtbaar zijn, omdat het geloof in God
levendig en de liefde brandend is in zijn hart.
Hij tracht de verbintenis de armen te heili
gen door het sacrament des huwelijks en hij
slaagt des te zekerder, omdat hij zelf dat huwelijk
heilig doorleeft.
Hij leert de ouders, hoe zij hun kinde en ch is-
telijk moeten opvoeden doo hen dikwerf naai
den lieven .Jezus te zenden, hun vriend en vader.
En zijn woord slaat in want ook hij spijzigt zich
dikwerf ja dagelijksmctditgoddelijklevensbrood.
Welk een verheven werkkring Welk een edel
werk.
Zelfs de Pausen hebben de heerlijkheid en
zegenrijkheid van datwerkerkend en geprezen en
in hun vrijgevigheid hebben een Gregorius XVI,
een Pius IX, en een Leo XIII aan de vereeniging
van den H. Vincentius verschillende geheele en
gedeeltelijke aflaten geschonken, zoowel voor de
leden der vereeniging, hunne ouders en echtge-
nooten als voor de weldoeners en armen daarvan.
En nu wordt dit heerlijk werk reeds drie kwart
eeuw in onze stad verricht en voortgezet.
Is er dan geen reden om te juichen en te jube
len is er geen reden om volop feest te vieren en
dit jubilé glorievol te gedenken
Het is het streven niet der St. Vincentius
vereeniging hare werzaamhed.en publiek te
maken en met hare liefdegaven te koop te loopen.
Zij verricht haren arbeid bij voorkeur in stilte en
in het verborgene, opdat hare werken alleen door
God zullen gezien en eenmaal beloond zullen
worden. Maar op dezen dag mogen wij niet zwij
gen. Op dezen duizendvoud gezegenden dag
steken wij de loftrompet en verkondigen wij het
luide, welk een schat van vruchten die vereeni
ging in al die jaren heeft afgeworpen voor onze
arme huisgezinnen.
Vijf en zeventig jaar lang staat die heerlijke
twijg van dien wonderbaren boom in vollen bloei
in onze stad, vijf en zeventig jaren lang heeft
de vereeniging hare zegenrijken arbeid in deze
plaats voortgezet en op welke wijze
Gij leden van St. Vincentius, gij zijt de stulpen
en krotten binnengegaan waar nijpende armoede
en ellende u tegengrijnsden en daar hebt gij
met een liefdevol en grootmoedig hart aalmoes
geschonken en stnffelijken steun gebracht en
vreugde verspreid in de harten dier armen.
En door innig medelijden bezield hebt gij er
woorden gesproken van troost en opbeuring,
troostwoorden, welke die armen zoo zelden hoor
den en waarnaar zij zoo hunkerden, omdat ook
zij een menschelijk gemoed bezaten en aldus
hebt gij menig zielelijden gelenigd en menig
bedroefde opgebeurd.
En wie zal ze noemen de geestelijke weldaden,
welke gij aan die arme en misdeelde kinderen des
volks gebracht hebt wie zal hel. zeggen, aan
hoevele diepgevallen broeders en zusters gij de
hand hebt toegestoken en hen hebt teruggevoerd
tot den God van liefde, dien zij verlaten hadden
hoevele huwelijken gij geheiligd hoeveel kinde
ren gij naar de z;el gered, voor het geloof behou
den en voor den hemel gewonnen hebt
God alleen weet het, hoeveel stoffelijk en
geestelijk leed gij hebt verzacht en gelenigd
Hem alleen is het bekend, hoe menig godlooche
nende Saulus gij in een anderen Paulus hebt ver
anderd,hoe menige diepgevallenMagdelenagij met
zachten drang gevoerd hebt naar Golgotha en
ze gemaakt hebt tot een boetvaardige Magdalena
onder het kruis. Mocht ik de jaarlijksche ver
slagen uwer conferenties eens publiceeren, ik
weet zeker, dat zij boekdeelen zouden spreken
en uw verheven arbeid in al zijn heerlijkheid
zouden doen uitschitteren.
Leden van St. Vincentius, wat is uw arbeid
schoon, sympathiek en bewonderenswaardig en
wat zal uw loon eenmaal groot en heerlijk zijn.
Ja, wel moogt gij juichen en jubelen en dank
baar zijn op dezen heuglijken dag. Innige dank
moge uwe harten bezielen jegens den goeden
God voor alles, wat in het verleden door u en
uwe vereeniging onder zijn onmisbaren zegen
is tot. stand gebracht.
Ziet op naar den man, die 75 jaren lang het
sieraad uwer vereeniging is geweest en dien
God begiftigd heeft met een gezegenden ouder
dom en dien Hij ook beloonen zal op den dag
der vergelding.Ziet op naar die mannen,die in al
dien tijd met en voor u de zaak der armen heb
ben gediend op stoffelijk en geestelijk gebied
gedenkt hen in uwe gebeden en volgt hun
heerlijk voorbeeld en hun voorbeeldigen ijver.
Ja, met diepe vereering moet gij degenen ge
denken, die tijdens hun leven denzelfden arbeid
hebben verricht als gij, die thans de eeuwige
rust zijn ingegaan, doch wier geest levend ge
bleven is in u en ook levend moet blijven tot in
lengte van dagen. Het nageslacht heeft een krans
van dankbaarheid om hunne namen gevlochten
en God zelf heeft hun namen opgeteekend in het
boek des levens.
Moge bij uw vaak zoo ondankbaren, maar toch
zoo zegenrijken en vruchtbaren arbeid het groot-
sche voorbeeld uwer edele voorgangers u een
prikkel zijn tot navolging, opdat ook het nage
slacht een onverwelkbare krans van dankbaar
heid moge vlechten om uwe namen, gelijk om
de hunnen en gij daarboven in hun gezelschap
en in dat van den H. Vincentius als belooning
voor uw heilzamen arbeid moogt omstraald
wórden door Gods glorielicht, ook dan nog, als
uwe namen reeds lang uit de geheugenis der
stervelingen zijn weggewischt.
A. W. v. Noord.
O. P.
Buitenlandse!» Nieuws,
Z. H. PADS PIUS XI.
Uit Rome meldt men over de plechtige be
kendmaking van de verkiezing van kardinaal
Ratti tot opvolegr van paus BenedictusXVnader
de volgende bijzonderheden
De opstijging van witte rookwolken uit den
schoorsteen van de Sixtijnsche kapel wasjgist,er-
ochtend voor de wachtende menigte op het St.
Pietersplein te Rome het teeken, dat het Con
claaf een nieuwen Paus had gekozen.
Het volk bleef eenige oogenblikken staan, doch
begaf zich dadelijk daarna naar den uitgang van
de basiliek.
Een groote stilte volgde, toen twee sarnpie-
trini voor den hoofdingang van het balcon
verschenen. Een wit, satijnen kleed met rood-
fluweelen hoeken, bestikt met de Pauselijke
wapens, werd over het balcon gehangen. Daar
op verscheen kardinaal-diaken Bisleti, die door
het omhoog steken van de handen de menigte
tot stilte aanmaande.
Onder doodsche stilte maakte hij daarop de
keuze van den Paus door het Conclaaf be
kend. Met stemverheffing sprak hij „Ik heb
u een vreugdevolle mededeeling te doen. Wij
hebben tot Paus gekozen kardinaal-priester
Achilles Ratti, die den naam heeft aangenomen
van Pius XI.
De kjokken van de St. Pieter begonnen te
luiden, onmiddellijk beantwoord door die van
alle kerken van Rome.
Daarop verscheen op de buitenste loggia
van de St. Pieterskerk de nieuwe Paus om
Zijn eersten zegen te geven. Het is de eerste
maal sinds Pius IX, dat de zegen van de bui
tenste loggia werd gegeven.
De Italiaansche troepen die de orde hand
haafden, vereenigden zich met het gejuich
menigte en presenteerden het geweer,
toen de Paus, omringd door de kardinalen
op het balcon verscheen. Zijne Heiligheid gaf
dan onder het diepste stilzwijgen Zijn zegen.
De woorden werden met groote duidelijkheid
en goed verstaanbaar uitgesproken.
De Maarschalk van het Conclaaf Prins Chigi,
heeft in een communiqué het volgende medege
deeld
Zijne Heiligheid Paus Pius XI heeft onder
voorbehoud van alle onschendbare rechten van
de Kerk en den Heiligen Stoel, welke Hij ge
zworen heeft te bewaken en te verdedigen,
Zijn eersten zegen gegeven van het buitenste
balcon van de St. Pieter, met de bijzondere
bedoeling, dat deze zegen gericht zou zijn
niet, alleen tot de aanwezigen op het plein
van de St. Pieter, niet alleen tot Rome en
Italië, maar tot alle naties en alle volken, met
den wensch, dat, de algemeene vrede, waarnaar
allen zoo vurig haken, spoedig zal komen.
Omtrent Z.H. Pius XI vernam de lJaag-
sche redacteur van de „Msb." van Mgr. Vicentini
die den nieuwen Paus meer van nabij kent en
Hem eenige malen heeft, gesproken, nog eenige
bijzonderheden.
Ook Mgr. Vicentini schilderde den nieuwen
Paus als een man van groote wetenschap, die
pe godsvrucht en wijze voorzichtigheid.
Zijn talenkennis is verbazendwekkend onder
de moderne talen spreekt Hij ook goed het
Slavisch, terwijl Z.H. ook een zeer grondige
kennis der oude talen bezit. Als historicus
kwam Hem Zijn kehnis en ervaring in het ont
cijferen van oude handschriften zeer te stade.
Toen Mgr. Ratti benoemd werd tot prefect
van de Vaticaansche bibliotheek, benoemde Z.
H. Pius X hem tegelijkertijd tot kanunnik van
Sint Pieter.
Als man van wetenschap werd Hij in de we
tenschappelijke kringen te Rome zeer geacht.
Tijdens den oorlog schreef Mgr. Ratti een aller
wegen zeer gewaardeerd werk over de beslech
ting van internationale geschillen door de Pau
sen van Rome. Dit werk geeft blijk van diepe
historische kennis en is rijk gedocumenteerd
met gegevens, uit de Vaticaansche Bibliotheek
geput.
Met Pius XI heeft het IJ. College of liever
de IJ. Geest, een man aangewezen, voor den
Pauselijken troon, die, meende Mgr. Vicentini,
het program van Paus Benedictus XV zal voort
zetten en afwerken.
Mgr. Vicentini gaf twee redenen aan, waar
om, naar hij meende, de nieuwe Paus den naam
van Pius heeft aangenomen.
A Op de eerste plaats om een historische reden.
Zijn Eminentie Kardinaal Ratti was aartsbis
schop van Milaan, nadat Hij daar vroeger ook
als gewoon priester had gearbeid. T ïus e
oom van den IJ. Carolus Borromaeus, was uit
Milaan geboortig en uit piëteit voor dezen
grooten Paus zou Pius XI diens naam hebben
aangenomen. Verder is er nog een persoonlijke
reden, nl. deze, dat mgr. Ratti door Pius X
zeer werd geacht en Zijn werk door dezen
Paus zeer werd gewaardeerd. Door den naam
van Pius aan te nemen heeft de nieuwe Paus
ook Pius X z.g. willen eeren.
De „Times" verneemt uit Milaan:
De verkiezing van kardinaal Ratti tot Paus
is een groote gebeurtenis voor de stad Milaan,
waar hij jarenlang bibliothecaris van de Ara-
brosina-bibliotheek en sedert beptemher j.l.
aartsbisschop was. Maar nog grooter gebeurte
nis is deze verkiezing voor het dorp Desio, ge
legen op 32 kilometer afstand van Milaan, waar
de nieuwe Paus werd geboren.
Toen ik gistermiddag aldus de correspon
dent rnjj per auto naar dat dorp had begeven,
trof ik de inwoners allen op straat aan, in leven
dige gesprekken met elkander gewikkeld over
het verheugende nieuws, terwijl de torenklokken
beierden. Een groote schare boeren, vrouwen
en kinderen had zich verzameld voor een huis
van twee verdiepingen, het geboortehuis van
den nieuwen Paus. In dat huis heeft langen tijd
zijn vader gewoond, die ter plaatse directem
van een zijdefabriek was. Hij was niet rijk,
doch vrij bemiddeld.
Pius XI was de derde zoon van zes kinderen,
van wie er nog drie in leven zijn, n.I. zijn oudste
broer Ferno en Camilla, het jongste kind.
De nieuwe Paus bracht zijn jeugd door, waar
hij ook de school bezocht. Kardinaal Ratti
hield veel van zijn dorp en bracht er geregeld
een bezoek. Hij logeerde dan bij zijn vriend,
een rentenierend procureur. Deze vertelde mij
o.a. het volgende: Achilles en ik waren goede
vrienden. Ik zou u veel kunnen vertellen over
de spelen en avonturen uit ons beider jeugd.
Sedert zijn jeugd was hij een liefhebber van boe
ken en het is moeilijk te zeggen, welke van beide
het meest zijn belangstelling mocht wegdragen.
Als tienjarige knaap maakte hij reeds tochten
naar de naburige heuvelen. Later strekten deze
tochten zich uit tot de Alpen en werd hij een
koen bergbeklimmer.
De kroning.
Nu de Pauskeuze is geschied, zal binnen enke
le dagen in de basiliek van S. Pieter de plechtige
kroning plaats hebben.
Over het Ceremonieel bij de kroning van een
Paus meldt „De Tijd" het volgende
Op den kroningsmorgen worden de poor
ten van de St. Pieterskerk geopend en kan
het volk, onder toezicht van enkele troepen,
de basiliek binnengaan. Ook in de kerk zelve
zorgen de pauselijke garden voor de goede orde
De Paus begeeft zich dan, gekleed in bisschop
pelijk gewaad, den mijter op het hoofd, met de
waardigheidsbekleders en de edelwachten te
voet tot aan den ingang en neemt plaats op den
voor de Heilige Deur opgerichten|troon. Dekardi-
nalen plaatsen zich daartegenover, geschaafd om
den kardinaal-aartspriester der basiliek, die,
mede omringd van het kapittel en van de gees
telijkheid van het Vaticaan, gewoonlijk in het
Latijn een korte rede houdt ter huldiging van den
nieuwen Paus. Daarna wordt het kapittel en de
geestelijkheid toegelaten tot den voetkus. Onder-
tusschen zingt het koor der Sixtijnsche kapel het
„Tu es Petrus" (Gij zijt Petrus).
Z. IJ. de Paus neemt vervolgens plaats in
de „sedia gestatoria" (plechtige draagstoel),
omringd door de wuiwende struisvogelveeren, en
komt, voorafgegaan door de kardinalen en andere
waardigheidsbekleeders de St. Pieterskerk bin
nen, terwijl van de loggia bij de eerste zegening
het geluid van zilveren trompetters weerschalt.
Terwijl de Paus vervolgens door de kerk wordt
rondgedragen, zegent hij de aanwezige me
nigte en stijgt van den draagstoel a voor het
Altaar van het Allerheiligste Sacrament waar hij
eenige oogenblikken voor het uitgestelde Aller
heiligste blijft knielen. Daarna begeeft de indruk
wekkende stoet zich, nadat de Paus ïmusschen
weer op den draagstoel heeft plaats genomen,
naar de Kapel van den IJ. Clemens, waar Z. IJ.,
gezeten op een rooden troon uit naam der
kardinalen, patriarchen, aartsbisschoppen en
bisschoppen een betuiging van hulde ^J^r,
zaamheid ontvangt. Na afloop hiervan ontvangt
het volk andermaal den Pauselijken zegen en
trekt de stoet, de Paus wederom gezeten op den
dmgstoel, naar het Alt,ar der Belijden* waar
Z. H„ de kardinalen en de overige prelaten ziel
kleeden in het priesterlijk gewaad, in dien stoet
gaat onm.iddel.ijk voor den Paus uit een ce-
remoniarus, die tot driemaal toe ®en bosje
vlas verbrandt, terwijl hij tot Z. H. roept.
Sic transit gloria mundi (zoo vergaat we
relds roem.) Het koor zingt, terwijl de stoet het
altaar nadert, het „Eece Sacenlos Magnus.
In de absis der kerk, terzijde van den troon
zijn tribunes opgericht voor de familieleden en
den Paus, het Corps Diplomatique en den Romein-
schen Adel. Vóór deze tribunes worden sierlijke
banken geplaatst, waarvan de kardinalen, pa
triarchen, aartsbisschoppen, lusschoppen en de
andere prelaten gebruik maken. Dan begint de
H. Mis welke opgedragen wordt aan het Altaar
der Confessio, boven het graf van den IJ. Petrus.
Na het zingen van het Epistel en het Evan
gelie bidt de oudste kardinaal-diaken de gebeden,
bijzonder voor de kroning van den Paus voorge-
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT