DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
45ste Jaargang.
Donderdag 23 Maart 1922,
No. 13292.
Bulteislandseb Nieuws.
Staten-Generaal,
tweede kamer.
SCHIEDAMSCHE COURANT
w i_5 _75 lke d
Bureau KOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85. Postbus39.
Abonnementen per 3 maanden ƒ2.—, per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
HnatiBiOTWMniIlMnigMIllTaEBJgPTOlBiBBMWW
Advertentiën: 15 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
■■wiBwtwaagswwwiww'Miii o w
HET HERSTEL.
De commissie van herstel, te Parijs bijeen zijn
de, heeft met algemeene stemmen de Duitsche
betalingen ten behoeve der schadeloosstel
ling en de kosten van bet, bezettingsleger over
1922 vastgesteld op 720 millioen goudmark in
baar en 1450 millioen goudmark in natura.
De commissie keurde met algemeene stemmen
de voorwaarden en garanties goed, welke aan
Duitschland moeten worden opgelegd in ruil voor
een gedeeltelijk uitstel dat voorloopig wordt ver
leend.
De Matin" meldt, dat de door de commissie
van herstel voor het moratorium geëischte waar
borgen van financieele, fiscalen en economischen
aard zijn. Het blad voegt er bij dat, ingeva
Duitschland niet een vijfde van alle maatregelen
getroffen had, noodig voor de Uitvoering van zijn
verplichtingen, men onmiddellijk automatisch
tot den staat van betalingen van Londen zou
terugkeeren, onder bedreiging met militaire
Het Journal" verneemt uit Berlijn, dat het
Duitsche kabinet, in verband met de beslissin
gen van de commissie van herstel de mogelijk
heid overwogen zou,hebben om vóór de conferen
tie van Genua nog' af te treden.
HET NABI-JE OOSTEN.
De conferentie over het nabije Oosten is gis
termorgen te Parijs geopend.
De drie ministers van Buitenlandsche Zaken
besloten een telegram te zenden naar de regeerin
gen van Constantinopel, Angora en Athene,
waarin aan deze regeeringen wordt voorgesteld
een wapenstilstand te sluiten op de navolgende
voorwaarden: 1
le De vijandelijkheden tusschen Grieken-
land en Turkije zullen op een bepaalden datum
ophouden.
2e. De troepen zullen hun huidige steil n
gen blijven innemen, terwijl de voorste linies
zoover teruggetrokken zullen worden, dat er
een neutrale zone van 10 kilometer tusschen
de fronten blijft.
3e. Deze wapenstilstand zal voor drie maan
den gelden, en zonder voorafgaande opzeg
ging verlengbaar zijn tot aan de leekenmg dei
preliminaire vredesvoorwaarden.
RUSLAND.
Uit Moskou wordt gemeld dat de sovjet-re
geering heeft voorgesteld de conferentie met de
Oostzeestaten niet op 22 Maart te Moskou te
houden, zooals oorspronkelijk was vastgesteld,
maar op 28 Maart te Riga.
DENEMARKEN.
Uit Kopenhagen meldt men d.d. 22 dezer
Gistermiddag hebben de arbeiders van de as-
fabrieken en electriciteitswerken te Banders
den arbeid neergelegd overeenkomstig het uit
gegeven stakingsparool. Hedenmorgen zijn de
arbeiders van de waterleiding eveneens in staking
gegaan, Het gemeentebestuur heeft de staker^
thans voor de keus gesteld hedenmiddag het
werk te hervatten of zich anders als ontsla
gen te beschouwen.
De gasfabrieken en electriciteitswerken, wen
den door militairen bewaakt.
In het overige deel van het land is er met
betrekking tot de uitsluiting geen verande
ring in den toestand gekomen.
De minister van Binnenlandsche Zaken heett
medegedeeld,dat aan de arbeiders van de vakver
enigingen, die bij stakingen of uitsluitingen be
trokken zijn, geen buitengewone werkloozen-
steun kan wordenverleend.Slechts in zeer bijzon
dere gevallen zal dit kunnen geschieden.
Te Randers zal in verband met deze maa
regel alle steun aan de werkloozen zoo goed
als geheel ophouden.
OPPER-SILE ZIE
De „Germania" en de „Deutsche Allgemeine
Zeitung" schrijven in nagenoeg gelijkluidende
artikelen over het afwijzen van den Duitschen
eisch tot schadeloosstelling in Opper-Silezië
voor de schade door de Poolsche opstanden aan
gericht, dat de motiveering van den gezanten-
raad geen steek houdt. De geallieerde regeerm-
gen hebben overeenkomstig artikel 88 van het
vredesverdrag het bestuur over het gebied van de
volksstemming op zich genomen en dragen de
verantwoordelijkheid voor elke verstoring van
de orde. Daarom dienden zij de Duitschers, die
schade geleden hebben, volledig schadeloos te
stellen. Dit dient natuurlijk niet uit plaatse
lijke heffingen, maar uit de middelen der gealli
eerden zelf betaald te worden, die tengevolge
van de Duitsche waarschuwingen te rechter tijd
maatregelen hadden kunnen nemen om onlusten
te voorkomen.
POLEN.
1-Iet nieuwe kabinet Ponikowski heeft zich
gister aan de Poolsche Kamer voorgesteld. De
eerste minister verklaarde, dat het kabinet
de politiek van onpartijdigheid, gematigdheid en
vrede zou voortzetten. De regeenngsverkla.i mg
zegt verder, dat de voorbereidende werkzaam
heden voor de conferentie vanGenua toenadering
hebben gebracht tusschen Polen en de staten
van de Kleine Entente.
gp z BELGIE.
De Kamer heeft liet wetsontwerp goedgekeurd
nopens de nieuwe douanetarieven, dat met name
beschermende rechten invoert tegen zekere
Duitsche voortbrengselen. De eerste minister
heeft er op gewezen, dat het noodig is maat
regelen te nemen om de binnenlandsche markt
voor een overstrooming met Duitsche producten
te behouden.
FIUME.
Te Parijs is uit Fiume bericht ontvangen, dat
de constituante een eerste bijeenkomst gehouden
heeft. Alle leden van de vroegere minderheid en
wee van de vroegere meerderheid waren aanwe
zig.
De fascisten en de nationalisten hebben beslo
ten mede te werken aan het vormen van een eoa-
litieregecring.
HONGARIJE.
Naar het „Neues Wiener Journal" uit Boeda
pest verneemt, heeft graaf Julius Andrassy in een
verkiezingsrede te Rasd gezegd dat de terugkeer
van den gekroonden koning Karei naar Hongarij-
e een stap op den weg voor de consolidatie van
Hongarije zou zijn. De partij van Andrassy
wenscht dat er een nationale vergadering zal
komen, die den koning in alle vorm naar Hon
garije zal terugroepen.
MAROKKO.
Maarschalk Lyautey, residentfgenera-al van
Marokko, is weer daarheen vertrokken, na een
verblijf van 6 weken te Parijs, waar hij verschil
lende koloniale quaesties te bespreken had met
dc nieuwe regeering en Fransche industrieelen.
De resident-generaal zal op 26 Maart te
Rabat aankomen, nog juist bijtijds om de
laatste preparatieven voor het bezoek van
president Millerand zelf te nemen.
Dit bezoek van den president zal samen
vallen met de 10-jarige herdenking van de
instelling van het protectoraat in Franselt^
Marokko, waartoe op 30 Maart 1912 werd besloe
ten
ALLERLEI.
Dc ministers van landbouw en voedselvoor
ziening der Duitsche bondsstaten zijn gister
te Berlijn bijeengekomen om besluiten te nemen
nopens de levering van bepaalde hoeveelheden
graan tegen vastgestelde prijzen door den land
bouw.
Belga seint uit Genéve, dat de Raad
van den Volkenbond op 24 dezer een korte zit
ting te Parijs zal houden.
Reuter meldt
Er is een bevel uitgevaardigd tot, in hechtenis
neming van Robertson, den gouverneur van den
staat Oklahoma. Hij wordt er van beschuldigd,
zich te hebben laten omkoopen om toestemming
te geven aan een bank, die reeds failliet was be
vonden, om haar zaken voort te zetten.
EERSTE KAMER.
Zitling van Woensdag, 22 Maarl 1922.
Zomert ij d
Aan de orde is het wetsontwerp tot Wijzi
ging van de wet van 23 Maart 1918 tot tijde
lijke afwijking van de wet van 23 Juli 1908.
Minister Ruys de Beerenbrouck
wijst er op, dat van een internationale regeling
geen sprake is. Het geldt hier alleen zich aan
te passen bij het internationaal verkeer. De
vrees,dat wij niet volkomen vrij zouden blij
ven, is absoluut ongegrond.
De heer Dojes (V. D.) herinnert er aan,
dat in 1916, toen de zomertijd werd ingevoerd,
dit reeds geschiedde met opoffering van de
belangen van het platteland. Als een der ar
gumenten vóór den zomertijd geldt het „ge
not" van de stedelingen. Doch dit genot kan
men zich ook verschaffen door een uur vroeger
op te staan. De Zomertijd is één der funeste
gevolgen van den oorlog. Spr. wijst voorts op
de groote nadeelen, die de zomertijd mede
brengt voor de landbouwers die zeer vroeg in
den morgen met natte voeten en kleere.n moe
ten werken. Wat de financieele gevolgen aan
gaat, spr. rekent uit, dat dc financieele scha
de voor het platteland op 10 millioen gulden
komt doordat alles nat moet worden bewerkt.
Het wetsontwerp wordt z.h.st. aangenomen.
De vergadering wordt verdaagd tot heden.
Zitling Woensdag 22 Maarl.
De heer Iliemstra (S.D.A.P.) vraagt ver
lof tot het houden van een interpellatie over
steun aan de werklooze veenarbeiders. Op dit
verzoek zal morgen worden beslist.
De Voorzitter stelt voor, de interpella-
tie-Duys inzake de terechtstelling van sociaal
democraten in Rusland niet toe te staan. De Ka
mer kan zich niet inlaten met de bemoeiingen
van de rechterlijke macht, temeer niet met de
rechterlijke macht in een ander land.
De heer Duys (S.D.A.P.) ontkent, dat in
Rusland een geordende rechterlijke macht zou
bestaan. Er worden daar moorden gepleegd door
een partijrechtbank.
De heer Schaper (S. D. A. P.) raadt in
trekking van het interpellatieverzoek aan. Er is
een protest geuit, en een stemming zou den in
druk kunnen wekken, dat er in de Kamer leden
zijn, die instemmen met de handelwijze van de
Russische sovjetregeering.
De heer Duys trekt zijn verzoek in.
Voortgegaan wordt met de begrootings-
financiën.
De heer J. t e r L a a n (S.D.A.P.) dringt aan
op opheffing van den assistentenrang bij de
directe belastingen.
De heer O u d (V. D.) verklaart zich tegen die
opheffing,welke door den minister niet gewenscht
wordt geacht, waarop de heer ter Laan een
motie indient vragende om opheffing welke
echter met 49 tegen 14 stemmen wordt verwor
pen.
Zesde Afdecling.
De heer A b r. Staalman (V. B.) verde
digt uitbreiding van de Staatsloterij cn dient in
dezen geest een motie in.
Eenige leden bespreken de situatie van de
Dominiale mijn.
De heer Sm e enk (A. R.) herinnert er aan
dat er nog een motie-Beumer ligt, die afschaf-
ding van de Staatsloterij beoogt.
De Voorzi t1 e r stelt nu voor deze moties
van den heer Staalman en van den heer Beumer
op een nader te bepalen dag te behandelen.
Dit voorstel wordt aangenomen met 39 tegen
23 stemmen.
De Minister zegt, dat zeer spoedig een
wetsontwerp zal verschijnen waarbij de
uitkeering van de dominiale mijn zal worden
geregeld naar de netto en niet naar de bruto-op-
b rengst.
Zevende af deeling.
Enkele leden uiten hier hun meening over de
verhouding van Kerk en Staat.
Bij art. 121a betoogt de heer Gerretson
(C. 11.), dat de post voor de uitvoering van de
Beurswet niet meer noodig is.
Bij art. 121b. dient de heer A b r. S t a a 1-
m a ii (V. B.) een motie in om geen steun
meer aan de Handelskarner te verleenen.
De Minis t e r zegt dat aan dezen post niets
te veranderen is, omdat de regeering zich voor
twintig jaar heeft verbonden en de Kamer
dit verleden jaar heeft goedgevonden.
De heer Staalman (V. B.) meent, dat
de borgstellingen nu maar eens moeten worden
opgeheven. Hij handhaaft zijn motie.
De stemming over de motie heeft heden plaats.
Bij art. 121 i bespreekt de heer B r a u t i-
g a m (S. D.) den steun aan de haringvisscherij,
aan de zg. Haringcombinatie. Hij schetst den
slechten toestand der haringvisscherij die steun
noodzakelijk rnaakt.
De heer De Wilde (A. R.) wenscht ook
steunverleening niet door garantie maar door
het geven van voorschotten aan de reeders.
De Minister zegt, dat de regeering de
garantie moet verleenen om een ramp te voor
komen. Het is geen steun ol subsidieverlee-
ning. Echter dient groote voorzichtigheid te
worden betracht. Alleen voor de export-cre-
dieten en niet voor strop-credieten moet garantie
verleend worden. De nadere regeling is echter
nog niet vastgesteld.
Bij ar 122a verdedigt de heer v.d. T e m-
pel (S. D.) de opneming van een vertegen
woordiger van de arbeiders in de commissie
van advies voor de credietverleeningen voor
ondernemingen ten einde deze in staat te stel
len verbindingen met het buitenland te onder
houden.
De Minister zegt overweging toe.
Do vergadering wordt dan verdaagd tot heden.
hage ƒ3.771.024, Hardinxvrld 10.944, Hei-
nenoord 400, Heldingen ƒ1.591. Hellevoet-
sluis ƒ17.157, Herkelingen ƒ151, Hillegom
ƒ60.434, Katwijk 17.404, Kethcl ƒ306, Krim
pen a.cl. Lek 15.077, Langcrak ƒ611, Leer
dam 126.079, Leiden 596.167, Maassluis
53.820, NieuwenhOorn ƒ7.826, Oostvoorne
1.780, Ouddorp 364, Oudewater ƒ31.894
Pernis ƒ11.891, Ridderkerk 157.036; Rijn-
saterwoude 618, Rockanje 1.886, Rotterdam
ƒ5.076.309, Schelluincn ƒ2.711, Schiedam
370.224, Schoonhoven 33.209, Sliedrecht
ƒ270.122, Spijkenisse 12.073, Stolwijk ƒ1.639,
Vianen ƒ5.588, Vlaardingen ƒ391.190, Voorhout
ƒ2.000, Waddinxveen ƒ21.922, Zwarfewaal ƒ3.824
Zwijndrecht 13.191.
De dienst van de Zeeland.
Wij vernemen, dat de tegenwoordige nacht
dienst van de Maatschappij Zeeland met ingang
1 Juni zal worden veranderd in een dagdienst.
De mailbooten zullen des namiddags uit Vlissin-
gen vertrekken. De dienst wordt voorts verlegd
van Folkestone naar Harwich. Uit Harwich ver
trekken de booten des voormiddags.
(Hbld.)
Jhr. inr. E. A. O. de Casembroot. f
Te Middelburg is in 61-jarigen ouderdom
Overleden jhr. mr. Eduard August Otto de Ca
sembroot, die van 1895 tot 1921 lid was van Ge
deputeerde Staten van Zeeland. In 1892 werd
hij tot lid der Prov. Staten gekozen.
De overledene was kamerheer in buitenge-
wonen dienst van de Koningin,ridder in de orde
van den Nederl. Leeuw en in de orde van St.
Jean.
een
Goedkoopere spoorwegtarieven.
Eenigen tijd geleden heeft het N. V
adres aan de directie der Ned. Spoorwegen ge
zonden, waarin gevraagd werd, gezien de bui
tensporig hooge tarieven, voor minder goed ge
situeerden de gelegenheid te openen, de zomer
maanden een verminderd tarief in te stellen.
Hierop is, naar ,,Ilet Vólk" verneemt dooi
de directie der Ned. Spoorwegen geantwoord,
dat zij geneigd is, om van 1 Juli tot en met 15
September voor groote afstanden plaatsbewijzen
te verstrekken teg, n verminderd tarief.
De Haagsehe politie-brandweer.
Naar „De Residentiebode" verneemt, zal
met 1 April ook de reorganisatie der politie-
brandweer te Scheveningen geheel tot stand zijn
gekomen en zal daar voortaan bij eventueelt
branden de politie als brandweer uitrukken.
Verder kan het blad nog meededen, dat de
ondervinding met de politie-brandweer aan den
Rijswijkschi n weg die nu bijna 3 maanden
functioneert, aan de gestelde verwachtingen ge
heel heeft voldaan, zoodat met de verdere reor
ganisatie met bekwamen spoed wordt voort
gegaan. De voor dit jaar geraamde bezuiniging
zal dan ook aanmerkelijk overtroffen Worden.
De Zomertijd.
De Eerste Kamer heeft gistermiddag het wets
ontwerp omtrent de verlenging van den zomer
tijd zonder hoofdelijke stemming aangenomen.
De wet is inmiddels gisteren reeds afgekondigd.
Volgen het ontwerp gaat de zomertijd dit
jaar in op 26 Maart te 2 uur voormiddag, in den
nacht dus van Zaterdag op Zondag a.s.
Uitkeering oorlogswinslbclastiiig.
Bij Kon. besluit van 17 Maart 1922 zijn bij
derde uitkeering uit de opbrengst der Oor
logswinstbelasting aan de volgende gemeen
ten van Zuid-Holland nagenoemde bedragen
toegekend
Alblasserdam 70.222, Ammerstol 2.328,
Oud-Beijerland 25.852, Boskoop 45.144,
Brielle 32.209, Capelle a.d. IJssel ƒ37.270,
Delft ƒ411.744, Dordrecht ƒ761.511, Dubbel
dam ƒ18.874, Gorinchem ƒ157.905, Gouda
278.972, 's-Gravendeel ƒ30.717, 's-Graven-
Belangrijk verlies.
Voor zoover uit de thans bekend zijnde cijfers
blijkt, hebben, naar wij vernemen, de Staatsmij
nen over het afgeloopen jaar een verlies geleden
van ƒ2.437.000. (Tel.)
Ned.Indie en de prins van Wales.
De Landvoogd zendt zijn adjudant O. L. Bre
wer naar Singapore ter complimenteering van
den prins van Wales ter gelegenheid van zijn
bezoek aan de naburige Britsche kolonie.
(Aneta.)
G. P. H. II. Gonggrijp, f
Te 's Gravenhage is overleden, 83 jaar oud,
de heer G. P. LI. LI. Gonggrijp, oud-lid der Re
kenkamer in Ned.-Indië.
Ontwerp R.K. Staatsprogram 1922.
1Aanneming van de voorgestelde grondwets
wijzigingen.
2. Tot herstel van het verstoorde financieel
evenwicht streng doorgevoerde bezuiniging
in alle takken van Staatsdienst, ook door het
achterwege laten van overigens nuttige uitgaven.
3. Maatregelen tot instandhouding der Ne-
derlandsche. Nijverheid, ook door bevordering
van uitvoer voor zoover de abnormale om
standigheden, waarin de Nederlandsche Nijver
heid in de concurrentie op de wereldmarkt ver
keert,deze maatregelen rechtvaardigen eneischen
4. Bij de uitvoering der arbeidswetgeving re
kening houden met financieele en economische
mogelijkheden.
5. Bij de uitvoering van den op de overheid
rustenden plicht om door het treffen van sociale
maatregelen het algemeen welzijn te bevorderen,
overeenkomstig de Christelijke solidariteits-
gedachte rekening houden met de belangen der
verschillende maatschappelijke groepen, met
uitsluiting van alle eenzijdige politiek.
Buitenlandsche Zaken.
1. Krachtige medewerking in den geest van
de vredesnota van Z.H. Benedictus XV met elk
ernstig streven naar geleidelijke internationale
ontwapening.