DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
45ste Jaargang.
Zaterdag 20 Mei 1022.
No. 13342.
BureauKOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85. Postbus39.
Abonnementen per 3 maanden 2.per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advertentiën: 15 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt|2 maal* berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
en een Geïllustreerd Zondagsblad.
TWEEDE BLAD
Gemengd Nieuws.
Jeugdige duellisten. Als wel een
treurig teeken van levenswijsheid en moreele
anarchie melden de Engelsche bladen het volgen
de uit New York Een aantal jongens waren aan
het kampeeren in de bosschen van Long-Island,
toen door een der oudere jongens van 19 jaar
aanmerking werd gemaakt op het koken van
soep van den 16-ja igen kok. De twist liep ten
slotte zoo hoog, dat zij besloten het geschil
op het geweer uit te vechten. De beide duellisten
zochten onder hun kameraden hun secondanten
en stelden z ch in gevechtsactie als de roode In
dianen. Na 20 ronden dacht de oude, dat
zijn tegenstander was getroffen, en zette zijn
voet op hem. De andere knaap vuurde toen
onmiddellijk en schoot den oudste een kogel
door het hoofd. Een te hulp geroepen politie
agent nam den dader en de secondanten in ver
hoor. De 16-jarige moordenaar bekende ten
slotte en werd naar de gevangenis overgebracht.
Bloedwraak. Uit Ajaccio wordt via
Marseille aan de Matin" gemeld, dat het te
Olivese tot een groote vechtpartij gekomen is,
tusschen de families Paoletti en Sarti. Bij een
vuurgevecht stortten 5 personen neer. Te hulp
gesneld, vond men twee personen gedood met
een kogel in de volle borst, terwijl de drie andere
ernstig gewond waren. De voornaamste daders
zijn weten te ontkomen en naar de bosschen
gevlucht.
Verraders van Miss Gavel 1. De
Midden-Java-redacteur van de Indische Courant
publiceert in het nummer van 27 Mrt. j.l., een
onderhoud met George Borgers. Deze vertelde
,,Ik deed koeriersdiensten voor de Belgische
regeering en werd aan de Duitschers verraden.
Om mijn leven te redden vertelde ik hun
alles, wat ik wist. Uitdrukkelijk wijs ik er op,
dat aan de Duitschers alles reeds bekend was,
vóór ik begon te spreken.
Mijn verklaringen waren siecht3 bevestigin
gen voor hen."
Op de vraag, waarom hij van de Duitschers
een pas kreeg om voor de Belgische regeering
koeriersdiensten te verrichten, bleef de heer
Borgers een duidelijk antwoord schuldig.
„Om geld te verdienen deed ik die koeriers
diensten.
Drie en veertig dagen heb ik gevangen ge
zeten voor mijn deelneming aan een blaadje
Libre Belgique."
Hoe werd u in vrijheid gesteld O Vroeg de
journalist.
De heer Borgers kon geen aannemelijke ver
klaring geven. De interviewer wees er op, dat
andere levenslang kregen of den kogel, ter
wijl hij met drie en veeitig dagen gevangenisstraf
boette.
De heer Borgers ging er niet op in.
Tijdens het onderhoud sprak George Borgers
voortdurend over een Duitscher, die jarenlang
in België woonde en een vriend was van zijn
vader. Deze speelde in de heele geschiedenis
een groote rol. Hij was het, die hem uit de
gevangenis wist los te krijgen.
Merkwaardig is 't echter, dat hij vóór den
oorlog nooit dien Vriend van zijn vader had
gezien, zooals hij verklaart.
Deze Duitscher raadde hem aan alles te ver
tellen, toen de Duitschers hem te pakken kre
gen. Het was het eenige middel om den dood
te ontkomen.
George Borgers zweeide ten slotte bij zijn
kindeien, dat hij zich onschuldig acht.
Desondanks hebben wij sterk den indruk,
aldus besluit de redacteur van de Indische
Courant het verslag van zijn onderhoud, dat
hij wel degelijk aan spionnage voor de Duit
schers deelgenomen en bijzonderheden ver
teld heeft, die Miss Cavell's dood wellicht ten
gevolge hebben gehad.
Weer kwam het verhaal van den milddadigen
bloedverwant ter sprake, en Saundys zei, dat
hij een betrouwbaar iemand zocht die zich met
de verdeeling van het geld zou belasten. Lan-
guette was daartoe de geschikte man; hij over
handigde hem een pak bankbiljetten die er uit
zagen als Amerikaansche banknooten.
Toen presenteerde hij den heer Languette
een cigaret, die achteraf bleek een bedwelmend
middel te bevatten.
Languette voelde zich suf worden,en toen hij
weer tot zichzelf kwam, waren „Saundys" en
,,0'Flaherty" verdwenen" met zijn gouden hor
loge, dito cigarettenkoker en 200 pond in En-
gelsch bankpapier. De heeren hadden den ho
telportier gezegd, dat ze„ dadelijk zouden terug
komen."
Onveilig Ne w-Y o r k. De millionair
Shattuck uit New-York, uit wiens huis voor een
waarde van 100.000 dollars aan juweelen en
zilver werd gestolen men herinnert zich, dat
de bewoners en hun dienstpersoneel in den kel
der werden opgesloten, terwijl de gewapende en
gemaskerde bandieten hun slag sloegen is in
het geheim naar Europa vertrokken om met de
hulp der politie van Londen en Parijs de dieven
op te sporen. De heer Shattuck gelooft, dat
zijn vroegere Fransche „butler" de inbraak
treeft beraamd en geënsceneerd en vervolgens
met den buit naar Parijs is gevlucht. Een der
daders werd destijds aangehouden, doch wei
gerde zijn medeplichtigen te noemen.
Nieuwe beroovingstruc. Een rijk
Amerikaan, Languette geheeten, is naar de
„Evening News" vertelt, Maandag te Londen
op zeldzaam sluwe wijze beroofd van 200 p.st.
Languette wandelde langs het „Strand" en
zag, hoe een man vóór hem een prachtig cruci
fix op den grond liet vallen. Hij raapte het op
en gaf het den eigenaar terug. Deze scheen zeer
dankbaar, stelde zich voor als Saundys en ver
telde dat hij in het hotel Waldorf logeerde. Hij
noodigde Languette uit, hem daarheen te ver
gezellen. In het hotel deelde Saundys den Anm
rikaan mee dat hij pas een schatrijk bloedver
want had verloren die hem had opgedragen
een groote som gelds onder de armen der heele
Wereld te verdeelen.
Maandag zag Languette Saundys zitten in een
restaurant in Oxford Street. Hij werd uitge-
noodigd binnen te komen. Daarop werd hij
voorgesteld aan een net persoon, die zei Ier te
fcijn en O'Flaherty te heeten.
Fraude. Naar de „Times" meldt, heeft in
het Amerikaansche Huis van Afgevaardigden
een afgevaardigde voor Zuid-Dakota de on
aangename mededeehng gedaan, dat de Ameri
lcaansche belastingbetalers in den eerstko-
menden tijd honderden millioenen dollars extra
zullen moeten betalen, om het land in staat
te stellen tot amortisatie van eenzeer groot aantal
staatsobligaties, die op mysterieuze wijze in
duplo zijn uitgegeven.
Zijn de inlichtingen van dien afgevaardigde
juist, dan is er zachtst genomen zeldzaam
slordig beheer gevoerd aan het departement
van de Schatkist. Johnson, de voorzitter van
de commissie voor onderzoek der oorlogsuitga
ven zegt er absoluut zeker van te zijn, dat ue
Schatkist de laatste jaren vierhonderd millioen
dollars duplicaat-obligaties, die niet ongeldig
zijn gemaakt, heeft uitgegeven. De regeering
heeft geen bewijs voor de veronderstelling,
dat de houders daarvan ze op bedriegelijke wijze
zouden hebben verkregen.
Johnson zinspeelt op een groot geheim
schandaal, dat al van 1919 dagteekent. Toen
reeds werden een aantal ambtenaren, die had
den ontdek dat er enorm veel obligaties wer
den gedupliceerd, ontslagen, omdat ze er de
Congresleden van in kennis stelden.
Nog geen maand geleden heeft de president
der Ver. Staten wederom 28 hoofdambtenaren,
ditmaal van de regeeringsgrav eerinrichting,
ontslagen. Als verklaring werd toen gegeven
dat dit ontslag „in het belang van den dienst"
was. Daar het echter inbreuk maakte op de
wet op het arbeidscontract, meende men er
een terugkeer in te moeten zien tot bet oude
stelsel van „politieke" benoemingen en ontsla
gen. Hoezeer de pers ook tegen dit onwettig
optreden ageerde, Harding weigerde verdere
verklaringen.
Twee weken geleden ontkende de Schatkist
de geruchten dat het ontslag der ambtenaren
zijn oorzaak vond in de ontdekking van fei
ten als door Johnson bedoeld. Thans heet het,
dat Johnson's pertinente beweringen de regee
ring wel zullen noodzaken tot een nadere uit
eenzetting van de situatie.
Gevecht met een tijger. Het dorp
Shikapur, nabij Calcutta, in Engelsch Indië,
werd eenigen tijd geleden geterroriseerd door een
grooten tijger en alle pogingen om het dier te
dooden waren tot dusverre vergeefsch geweest.
Toen vatte een bekend jager uit Calcutta het
plan op, de bevolking van het dorp van het ge
vreesde dier te verlossen. Hij begaf zich op weg
om het spoor van den tijger te zoeken en tot op
zeker moment kwam hij vlak voor het monster te
staan. De onverschrokken jager aarzelde geen
oogenblik, doch schoot zijn geweer op het dier
af. Ongelukkigerwijze werd de tijger door het
schot niet onmiddellijk gedood, doch slechts
gewond. Het woedende beest sprong op zijn
aanvaller toe en een strijd op leven en dood
begon. Twintig minuten lang duurde het ge
vecht tusschen den man en den tijger. Een
toevallig passeerend houtvester kwam ten slotte
den jager te hulp en viel den tijger met een
mes aan. Het dier keerde zich nu tegen zijn
nieuwen aanvaller, zoodat de jager weer de
beschikking kreeg over zijn geweer en het
dier kon doodschieten. De jager was echter
met wonden overdekt, zijn toestand was hope
loos. Hij overleed dan ook den volgenden dag
in het ziekenhuis te Calcutta.
Het opiumvraagstuk. De consulta
tieve opiumcommissie van den Volkenbond heeft
het onderzoek van de antwoorden, door de re
geeringen ingezonden op de Vragenlijst van het
secretariaat nopens de productie van en den
handel in opium in het Verre Oosten, beëindigd.
De commissie heeft verschillende resoluties
aangenomen, die aan den Volkenbondsraad
zullen worden voorgelegd, en die betrekking
hebben op de nieuwe vlucht, die de papaver
cultuur in China heeft genomen en op de maat
regelen, die men te dien aanzien de Chineesche
regeering in overweging zou kunnen geven.
De kwestie van den morphine-invoer in China
heeft het onderwerp van besprekingen uitge
maakt. De Japansche gedelegeerde herinnerde
aan de strenge controlemaatregelen, door zijn
regeering genomen, en verklaarde, dat de re
geering geneigd was om de hulp van een Volken
bondsvertegenwoordiger te aanvaarden hij het
leiden van het noodzakelijk onderzoek.
Eindelijk heeft men de aandacht gevestigd
op het feit, dat in 1920 vrij veel morphine en
cocaine uit Zwitserland is gekomen. De com
missie heeft als wensch te kennen gegeven,
dat de Zwitsersche regeering weldra de Int.
Opiumconventie zal ratificeeren en op den uit
voer de controlemaatregelen zal toepassen, die
door de Tweede Volkenbondsvergadering in
September 1921 zijn aanbevolen.
De Duitsche kroonprins. Een
vertegenwoordiger van de United Press heeft een
gesprek gehad met de Duitschen kroonprins
die hem zijn teleurstelling heeft betuigd, dat
Amerika niét op de conferentie te Genua ver
tegenwoordigd is en de opvatting geuit, dat
Amerika en Engeland Duitschland's positie
beter gaan begrijpen.
De kroonprins zei niet voornemens te zijn
uit ons land te vluchten of een staatsgreep
te beproeven van den aard van wijlen kei
zer Karei. Hij gelooft bovendien niet in het
slagen van Putschen, doch is aanganger gebleven
van de Duitsche monarchie, welke, indien ze
ooit terugkeert, dit zonder schokken zal doen.
Wilson had met zijn veertien punten Duitschland
verraden, was lang de opvatting in Duitschland,
maar de kroonprins twijfelt niet aan de goede
bedoelingen van Wilson, die echter niet opge
wassen geweest wat tegen de andere staats
lieden op de conferentie van Versailles. Indien
Duitschland een Clemenceau had gehad, zou
het den oorlog gewonnen hebben, zei hij.
Koningin-filmactrice. Volgens een
artikel in een New-Yorksch blad zou koningin
Marie van Roemenie met een Amerikaansche
bioscoopfirma een contract hebben afgesloten
voor de vervaardiging van een sensationeele film,
waarin zij zou optreden. De film zou te Boekarest
en ander Roemeensche steden worden genomen,
terwijlde bioscoopmaatschappij alle kostendraagt
Koningin Marie zal een uitkeering van 35.000
pond ontvangen benevens 60 percent van de
recettes bij de vertooning van de film. Naar
voorts wordt verzekerd, heeft de koningin het
koninklijk paleis, personeel en verschillende
functionarissen ter beschikking gesteld. De
film zal den titel voeren „Voor mijn volk"
of soortgelijken naam.
De herbouw van Moskou. De plan
nen voor het herstel van de stad Moskou begin
nen thans meer concrete vormen aan te nemen.
Gelijk reeds gemeld, is het werk voor het herstel
aan de Britsche Beecham Trust opgedragen. De
Engelsche kolonel Cripps zal in dienst van de
trust nu naar Moskou vertrekken om de plannen
voor het herstel nader uit te werken. Cripps woon
de voor den oorlog in Rusland, waar bij verte
genwoordiger was van een groot Engelsch han
delshuis en vele thans genationaliseerde be
zittingen had. Hij was mede-oprichter van de
Russisch-Engelsche Bank, waarvan in den
raad van beheer ook Austen Chamberlain zit
ting had.
Cripps heeft verklaard, dat hij een overeen
komst heeft gesloten met de Sovjet van Mos
kou. Hij zal het werk leiden voor den herbouw
het herstel en de voltooiing van niet afgebouwde
huizen, winkels en openbare gebouwen in de
stad. Hem is voor den duur van 18 jaar de pacht
verleend van huizen, die slechts geringe herstel
lingen behoeven, voor 36 jaar van huizen, die
niet al te groote herstellingen behoeven en voor
90 jaar van die huizen, die een grondig herstel
behoeven, alsmede voor nieuw te bouwen hui
zen.
Cripps zal de huizen en winkels kunnen ver
huren, terwijl de perceelen het eigendom van den
staat zullen worden na afloopvangenoemde pacht
termijnen. Engelsche architecten en ingenieurs
zullen aan het werk worden gezet.
Het benoodigde materiaal zal grootendeels
uit Engeland worden betrokken. Arbeiders uit
Moskou zullen in dienst worden genomen. Men
rekent er op dat in het eerste jaar een kapitaal
van circa 21/2 millioen pond sterling benoodigd
zal zijn.
appeloogst 40 50 mill, ton bedroeg werden
ca. 5 pCt. hiervan in de spiritus-industrie ge
bruikt, welke er 3.5. mill. H.L. of 75 pCt. der
totale alcoholproductie uit bereidde. Het vee
kreeg als direct voer 17 mill, ton, 13 mill, ton
diende voor menschelijke consumptie, 19 pCt.
werd in stijfselfabrieken en aardappeldrogerijen
gebruikt, terwijl 10 pCt. door rotten etc. verlo
ren ging en alleen bij uitbreiding van de droge
rijen verminderd zouden kunnen worden. De
overige 25 pCt. s.piritus werden uit graan en
melasse gemaakt* Van allen gefabriceerden bran
dewijn was kort voor den oorlog ongeveer de
helft voor consumptie bestemd van 1887
af was de hoeveelheid „drinkbrandewijn" ge
daald van 3 tot 1.8 mill. IT.L., terwijl de techni
sche spiritus steeg van ongeveer 0.21 in 1890 tot
1.7 mill. H.L. vóór den oorlog. Tijdens den oor
log kwam het groote tekort aan spiritus, dat
men uit sulfietloog etc.hooptetedekken, ofschoon
de suflietloog de eerste jaren nog maar weinig
opleverde, daar er over het algemeen weinig
sulfietcellulose gemaakt werd. Van de thans toe
gestane 250.000 H.L. zal wel nooit meer dan
200,000 H.L. door dit dure bedrijf geleverd wor
den, zoodat een totaal van 250.000 H.L. voor
allen technischen spiritus tezamen, ruimschoots
voldoendeis.Hetmeconomischevan carbidalcohol
wordt ten overvloede nog door het volgende
voorbeeld aangetoond 1 ton carbid levert 625
L. alcohol op werd dit carbid omgezet tot
kalkstikstof, dan zou daardoor de aardappel
oogst met 25 ton vermeerderd worden, waarvan
slechts 6 ton noodig zouden zijn om die 625
L. alcohol te produceeren, zoodat 19 ton voor
andere doeleinden overbleven.
Op het oogenblik wordt totaal 1.5 mill. H.L.
spiritus gemaaktvan den laatsten aardappel
oogst van 27 mill, ton zou de spiritusindustrie
als ze met volle capaciteit werkte 10 pet. of
2.5 mill, ton noodig gehad hebben, wat ze bij
lange na niet kreeg.
Bovendien wordt wel spiritus uit veel duurdere
grondstoffen gemaakt zoo werd van de produc
tie van 1.9 mill. H.L. in 1920/21 slechts 300,000
H.L. uit 300,000 ton aardappelen gemaakt,
terwijl 1.1. mill. H.L. uit geimporteerde mais
bereid werden.
Indien men wil, dat Duitschland zoo min mo
gelijk dure buitenlandsche producten invoert
(b.v. besparing op den benzine-invoer) dan is de
alcoholbereiding uit mais voor dit land zeker te
verwerpen, (natuurlijk niet voor een land als
Amerika). Aan den anderen kant kan de aard
appeloogst, die thans klein is doordat bij de af
gestane gebieden 18 pet. of 600,000 H.A. van de
met aardappelen beteelde oppervlakte verloren
zijn gegaan, betrekkelijk snel weer op normaal
peil komen door intensieve bemesting (hier is
dus weer van belang dat carbid in kalkstikstof
en niet in alcohol wordt omgezetechter is ook
de spoeling als veevoer als een indirecten mest
te beschouwen) en uitbreiding van de beplante
oppervlakte.
De branderij moet dus niet in eerste instantie
zoeken naar nieuw afzetgebied maar naar vol
doende goedkoope grondstoffen, (van de aardap
pelen worden slechts die voor spiritus gebruikt,
die voor menschelijke voeding niet deugen
de smokkelbranderij uit goede aardappelen en
suiker heeft thans weinig te beteekenen) om de
toegestane hoeveelheden te produceeren en te
zorgen dat het vee tenminste de volgens het bran
dewijn-monopolie mogelijke hoeveelheden spoe
ling krijgt, voordat naar nog grooteren afzet ge
zocht hoeft te worden. Deze laatste komt van
zelf (b.v. voor de huishouding en motoren) als
de productie op normale hoogte komt, waardoor
prijsdaling zou te verwachten zijn.
Spiritus in Duitschland. Kiby
schrijft in de „Chem. Ztg."
Vóór den oorlog, toen de jaarlijksche aard-
Vliegtocht naar de Noordpool.
Volgens de „Nordisk Tidende" heeft de Noorsche
vlieger Trykveg Gran uit Engeland, vermoedelijk
van een groot Londensch blad, een verzoek
tot inlichtingen ontvangen, of hij bereid is een
poging te doen om naar de Noordpool te vliegen.
Naar verluidt, overweegt Gran deze zaak
en zal hij dezen zomer naar Spitsbergen gaan,
om de mogelijkheid te onderzoeken van daaruit
te vertrekken.
De vliegtocht naar de Noordpool zal echter
onder geen omstandigheden dit jaar plaats
hebben, misschien wel het volgend jaar.
Zoo de expeditie ondernomen wordt, zullen
meer dan één persoon daaraan deelnemen.
Gran is van plan zijn medewerkers bij voorkeur
te zoeken onder de meest geoefende skiloopers.
Natuurlijk zal de expeditie niet alle benoodigde
voorraden met zich kunnen meevoeren. Het
plan is dan ook gedeeltelijk te leven van de die
ren, die men kan schieten. Gaat dit plan door,
dan zal Amundsen een mededinger op zijn tocht
hebben maar aangezien Gran's expeditie slechts
een sportief en geen wetenschappelijk karakter
draagt, kan er van eigenlijke mededinging geen
sprake zijn.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
