Tweeöe taMiezii.
KUIPER, 0. J.
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
De R. K. Vrouw en de Stembusstrijd.
45ste Jaargang.
Woensdag 28 .Juni 1822.
No. 13378.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
EERSTE BLAD.
Donderda g-a vond
NIET VERSCHIJNEN.
Op Woensdag 5 Juli heeft de
stemming plaats ter verkiezing van
de nieuwe Tweede Kamer.
Denk er aan, dat ge dien dag aan
de stemming deelneemt.
Ditmaal zijn zoowel de mannen
als de vrouwen kiesgerechtigd.
Men is verplicht ter stembus te
gaan.
Zoek op het stembiljet lijst
Bovenaan op lijst 16 staat de
naam, waarop de R. K. kiezers in
dezen kieskring moeten stemmen
Ruitenlsndseh Nieuws.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
Advertentie n 15 regels ƒ1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Bureau KOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85. Postbus39.
Abonnementen per 3 maanden 2.per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Wegens den feestdag van II.H. Apos
telen PETRUS en PAULUS, zal de NIEUWE
SCHIEDAMSCHE COURANT, Dagblad
voor Schiedam en omstreken,
Mevr. W. Brouns-van Besouw heeft in de
,,Rsb." tot de R.K. vrouwelijke kiezers gericht
een opwekking om met ijver aan den verkiezings
strijd deel te nemen.
,,A1 geruimen tijd heeft het gesproken en
geschreven woord onze katholieke stemgerech
tigden overtuigd" aldus schrijft zijdat ons
aller welzijn eischt, dat we ons ministerie be
houden en dat we moeten trachten te komen tot
een rechtsche meerderheid in de Tweede Kamer.
Met zeer gegrond optimisme wordt in deze
de krachtige hulp der vrouwen verwacht. Zijn
alle vrouwen nu bereid te doen wat van haar
verwacht wordt
We willen hopen, dat allen mobiel zullen zijn
als 5 Juli daar is.
Doch 5 Juli is alreeds in aantocht en nog zijn
er vrouwen viervoudig in haar beweren, maar die
we, in één geheel samengenomen, nu juist geen
geluk-aanbrengend klavertje vier kunnen noe
men.
Deze vrouwen beweren n.l.
1. Ik heb geen tijd om te gaan stemmen, 't
lijkt me zoo vreemd.
2. Ik durf niet te gaan stemmen 't lijkt me
zoo vreemd.
3. Ik kan niet stemmen, heusch, ik zou niet
weten hoe ik het doen moest.
4. Ik ga niet stemmen, ik doe 't niet, ik zie
niet in waar 't goed voor is.
Ja, waarlijk, er zijn steden waar men hoort
,,Och, de vrouwen voelen er niets voor," en er
zijn kleinere plaatsen, waar met verbazing ge
zegd wordt: „Wat wonder, dat er ook vrouwen
naar de vergadering kwamen, ze zijn gewoonlijk
voor niets wakker te krijgen."
Wie in deze dagen, nu er zooveel actie moet
gevoerd worden, er zich eens voorspant uit te
gaan naar de vrouwen bovenbedoeld, doet een
zeer verdienstelijk, mooi Roomsch werk. Men kan
dat in georganiseerd overleg doen en men kan
individueel zich inspannen om alle, zegge alle
vrouwen te bereiken.
Het lijkt mij van practisch nut, in het kort
uiteen te zetten hoe ik mij voorstel datde meest
mogelijke, ja, de geheele stemmenoogst onder de
Roomsche kiezeressen kan worden ingehaald.
Waar nu maar alles tijdig geregeld wordt, daar
loopt het zeker op rolletjes, daar komt het be
slist prachtig terecht, daar zijn de kiezeressen
wakker genoeg om zich Lot het uiterste in te
spannen, opdat iedere vrouw haar plaats kenne
en de uitslag der verkiezingen naar wensch moge
zijn. Doch er zijn nog te talrijke plaatsen waar
elk verband tusschen de vrouwen onderling ont
breekt en waar ze nog in haar eentje in den
ouden dommel voortsoezen. Met dieri vrouwen
vooral moeten we ons in de komende dagen be
moeien en ze allen samenbrengen, om zóó iedere
stem haar waarde te doen gelden. Vrouwen die
het zoo goed meent met uw stemrecht, gaat tot
haar die zeggen, dat ze geen tijd hebben om te
stemmen.
De plichten der huisvrouw mogen er in geen
enkel gezin onder lijden. Neemt eens een uurtje
de plaats in aan 't ziekbed of bij 't wiegje.
Steekt in de huishouding van haar die geen tijd
heeft eens flink eventjes de handen uit de mou
wen,dan kan moeder de vrouw ongetwijfeld
rustig aan den stemplicht gaan voldoen. Gaat
zelf stemmen reeds zoodra de bureaux geopend
zijn. In deze geldt waarlijk „De morgenstond
heeft goud in den mond." Gaat vooral met
een blij gezicht. Uw voorbeeld zal beschamend
werken Wie „niet durfde", wie ",t zoo vreemd
vond", zult gij aanwakkeren en overtuigen dat
plicht gebiedend eischt en dat iedere andere
bewering geen steek houdt. Uw voorbeeld zal de
schuchtere naar de stembus trekken.
Wie niet kan stemmen, moet het goed leeren.
En heel rustig en kalm leeren. De lijsten staan
immers zoo dicht bij elkaar, men moet dus goéd
opletten, dat men het witte puntje vóór den
naam van no. 1 op de Roomsche lijst met het
roode potlood rood maakt, dus niet achter den
naam, want door die fout zou men misschien
een aartsvijand onzer R.K. Staatspartij binnen
halen.
De vrouwen, tot wie de groote beteekenis
van haar kiesrecht nog niet is doorgedrongen
en er daarom vrijwel onverschillig voor staan
en licht geneigd zouden zijn niet te stemmen, de
zulken moeten we gaan opzoeken en met een
warm Roomsch woord, dat van hart tot hart
gaat, overtuigen, dat ze zich verheugd haasten
moeten om niet als eenlingen te blijven staan
op een schoonen dag, die aan iedere stemge
rechtigde Roomsche'vrouw de gelegenheid geeft
door liet uitoefenen van haar stemrecht eere te
brengen aan Christus, Die als Beschermer der
vrouw haar op de hoogtë geplaatst heeft waarop
zij nu staat. In het kiesrecht der vrouw ligt de
hoop verborgen op verbetering van rechtspositie.
In het stemmen op de Roomsche lijst schuilt de
zekerheid, dat aan alle Nederlanders recht
zal worden gedaan en voor allen zal gezorgd
worden.
Komt vrouwen, aan 't werk, elkaar helpen,
elkaar meetrekken, elkaar een voorbeeld zijn.
Werkt ijverig voor de lijst der R.K. Staats
partij alleen
RE HA AGSCHE CONFERENTIE.
De subcommissie voor de credieten heeft gis
terochtend hare beraadslagingen in de kleine
rechtszaal van het Vredespaleis voortgezet.
Naar uit conferentiekringen vernomen wordt,
heeft de sub-commissie besloten, haar eenmaal
ingenomen standpunt te handhaven, volgens
hetwelk de Russen zullen worden uitgenoodigd
tot het doen van bepaalde voorstellen, waarover
den gcdachtenwisseling zal kunnen plaats heb
ben.
Ook de subcommissie voor de particuliere
eigendommen heeft gisterochtend vergaderd.
Om 4 uur kwam de sub-commissie voor de
credieten met de Russische commissie samen.
Het volgende communiqué wordt over deze
bijeenkomst gepubliceerd.
De Russische commissie was samengesteld
uit de heeren Litwinof, Krestinski en Bokolni-
kof.
Ten einde het werk der commissie te verge
makkelijken, stelde de president voor, dat
de sub-commissie zich gedurende het eerste
gedeelte harer werkzaamheden zal bezig hou
den met het verzamelen van feitenmateriaal
en derhalve verzocht hij aan de Russische des
kundigen zoo goed te willen zijn, het recon
structie-plan te willen overleggen, dat zij zich
hebben voorgesteld te Genua in te dienen, daar
bij rekening houdend met de meest dringende
behoeften van Rusland en den aard der ge
vraagde kapitalen.
De heer Litwinof drong er van zijn kant bij
de sub-commissie op aan, dat het noodzakelijk
was, zich er van te overtuigen, of er ter con
ferentie vertegenwoordigde Staten bereid zijn
de voor den wederopbouw van Rusland benoo-
digde credieten te garandeeren.
Na bespreking der kwestie of de sub-com
missie bevoegd is, zich ook met regeerings-
waarborgen voor credieten in te laten en na
betoog van den president, van den heer Che-
cilli (Fransch deskundige) en van commander
Hilton Young heeft de heer Litwinof verklaard,
voldaan te zijn en de besprekingen in de volge-
de bijeenkomsten te willen voortzetten volgens
het door den voorzitter voorgestelde werkplan.
Nader wordt gemeld, dat de Russische dele
gatie er in heeft toegestemd, om bijeen te ko
men met de beide andere sub-commissies, nl.
met de eene hedenmiddag en met de andere
Donderdagochtend
NA DEN MOORD OP RATHENAU.
Met zeldzaam grootsche plechtigheid en onder
groote belangstelling is gisternamiddag te Ber
lijn het stoffelijk overschot van minister Rathe-
nau begraven.
Het geheele Rijksdaggebouw, waar bij de
lijkkist de eerste rouwplechtigheden plaats
hadden, was met een rijken, schoonen bloemen-
tooi versierd, rijkspresident, kanselier, nimisters,
't geheele corps diplomatique, familieleden en
vele anderen waren in rouwkleederen tegen
woordig.
Rijkspresident Ebert, hield ter nagedachtenis
van den vermoorde een gevoegvolle rede.
Hij loofde in den overledene den vriend en
den staatsman, die aan de republiek was gegeven
om haar uit haar tegenwoordigen nood te red
den en naar een betere toekomst te leiden. Zijn
dood treft daarom niet alleen zijn familie en
vrienden, doch het geheele Duitsche volk. De
moord beteekent een aanslag tegen de repu
bliek, een aanslag tegen de democratische
gedachte, een aanslag tegen de geheeie natie.
De aanslag beteekent een misdaad aan de in-
tollectueele arbeidende bevolking. De moor
denaars zijn menschen, die buiten de Duit
sche samenleving buiten het Duitsche volk
staan.
Wij danken Rathenau zoo besloot de pre
sident namens de Duitsche republiek. Uit
naam van zijn vrienden brengen wij hier den
doode een laatsten groet.
Hierop spraken de vroegere Rijksdagpresi-
d ut Bell en de democratische afgevaardigde
dr. Corell waardeerende woorden.
Na afloop van de plechtigheid in het Rijks
daggebouw werd de lijkkist het groote bordes
afgedragen naar den lijkauto. waarbij de voor
het Rijksdaggebouw geposteerde rijksweertroe-
pen het geweer presenteerden.
De bijzetting van het stoffelijk overschot te.
Oberschiensweide had in besloten familiekring
plaats zonder deelneming van ofl'icieele perso
nen. Slechts een rabbijn sprak dh rouwgebeden
uit.
De 12-urige proteststaking ging gistermiddag
ook in, doch verliep overal rustig in Hamburg
echter kwam het eergisteren bij betoogingen tot
eenige botsingen.
Van 3 uur af stond het heele verkeer in de
stad stil. 's Avonds is de menigte in de buurt van
het Bismarck-monument slaags geraakt met de
Sehupo welke daar met machinegeweren stond
opgesteld en een bord „Halt wie verder gaat,
wordt neergeschoten," bij zich zou hebben gehad.
De agenten moesten van de wapens gebruik
maken om zich tegen de verbitterde menigte
te kunnen verdedigen. Daar schoten in de lucht
q en indruk maakten, werd er scherp geschoten.
Er vielen een doode en drie gewonden.
De opsporing der daders.
Het onderzoek naar de moordenaars van
Rathenau wordt ijverig voortgezet en naar
wordt gemeld, niet zonder resultaat.
Oberregieringsrat dr. Weiss, de leider van de
Berlijnsche politieke politie, heel't aan een mede
werker van het „Berliner Tageblatt" verklaard,
dat het onderzoek niet, zooals sommige linksra
dicale bladen beweren, door nationalistische
commissarissen wordt geleid/ Het onderzoek
geschiedt op volkomen objectieve wijze en
wordt tot in de kleinste bijzonderheden stipt en
nauwkeurig uitgevoerd. Iedereen die maar
eenigszins verdacht wordt, met den moord in
verband te staan, wordt onmiddellijk in hechte
nis genomen, om pas weer in vrijheid te worden
gesteld na uitvoerig te zijn ondervraagd en na
zijn alibi te hebben kunnen bewijzen. Er zijn
reeds tal van lieden in hechtenis genomen.
Ook zijn huiszoekingen gehouden „die belang
rijk materiaal aan de autoriteiten hebben ver
schaft."
De talrijke dreigbrieven, die dr. Rathenau in
de laatste tijden had ontvangen, zijn door de
politie eveneens nauwkeurig onderzocht. Dr
Weiss zeide dat. Rathenau zich steeds tegen het
aanvaarden van bescherming heeft verzet. Voor
al 's middags als hij ten huize van zijn moeder
ging eten, zag hij ongaarne dat agenten in
burgerkleeding hem vergezelden, daar dit voor
zijn moeder slechts een reden tot ongerust
heid moest zijn. Op den dag van den moord was
de minister geheel zonder geleide. Verschillende
politieke organisaties der rechterzijde worden
door de autoriteiten nauwkeurig in het oog ge
houden. Bij anti-semietische' vereenigingen zijn
reeds huiszoekingen gehouden. Die geschiedde
o.a. in het bureau van het Verband National
gesindter Soldaten, wier eere-voorzitter Luden
dorff is. In den loop van den dag zijn gisteren
nog gearresteerd een zekere M tiller-Hausen
voorzitter van den Bund gegen die Ueberhebung
des Judentüms, een persoon op wien de politieke
politie sinds geruimen tijd de aandacht heeft ge
vestigd, alsook een student" genaamd Flesch
Dit is de jongeman die kort na den aanslag
een ruiker rozen voor Helfferich, „den redder
van de Duitsche eer," naar den Rijksdag heeft
gebracht.
Uit het onderzoek bleek dat Flesch in betrek
king met Ehrhardt staat. Flesch die bij zijn ver
schijning in het parlement reeds gearresteerd
maar kort daarop weer ontslagen is, is weer
in hechtenis genomen toen de politie vernam
dat hij zich in het bureau van de Duitsch- natio
nale volkspartij ophield.
Van zeer veel belang zijn de verklaringen van
verschillende getuigen, die beweren Karl Til-
lessen op den dag van den aanslag te Berlijn
te hebben gezien. Tillessen zal te Berlijn in de
eerste plaats worden geconfronteerd met den
houtvester die de nauwkeurige beschrijving van
de daders heeft verstrekt.
Van particuliere zijde is een bond gevormd
me het doel de premie van l millioen mark
die op de arrestatie van de moordenaars is
uitgeloofd te verhoogen. Het „Berliner Tageblatt
opent deze lijst met 50.000 mark.
Naar de „Nem Berliner Zeitung" meldt,
heeft de recherche met betrekking tot den moord
op Rathenau, lieden reeds buiten Berlijn een
arrestatie verricht, waaraan groote beteekenis
wordt toegekend.Volgens dit bericht kan men
verwachten, dat het ingestelde onderzoek heden
in den loop vanden dag reeds tot tastbare resul
taten zal leiden.
LENIN.
Professor Borchardt uit Berlijn, die te Moskou
Lenin heeft behandeld, heeft aan de „Vossische
Zeitung" meegedeeld, dat een der kogels, waar
door Lenin destijds verwond werd, door hem is
verwijderd.
Een verdere operatie in verband met den des
tijds gepleegden aanslag is niet meer noodig.
Noch de hersenen, noch de ruggegraat van
Lenin zijn door den kogel getroffen geweest.
POLEN,
Het parlement heeft met 226 tegen 188 stem
men de benoeming door het staatshoofd van
Sliwinski tot premier goedgekeurd.
ENGELAND EN IERLAND.
In een rede in het Lagerhuis zeide Lloyd Geor
ge dat hij de moeilijkheden erkende waarmee
de nieuwe Vrijstaatsche regeering te kampen had
gehad tijdens de overgangsperiode, maar hij
vond, dat zij laksch was geweest door toe te
laten, dat drie of vierhonderd jonge republikei
nen, die de Dublinsche gerechtshoven bezet had
den, daar al twee maanden een soort van ge
fingeerde regeering voerden in naam van een
republiek en er bevelen over geheel Ierland recht
vaardigden, waarvan men moest aannemen, *dat
sommigen tot gewelddaden aanspoorden. Dit
vond hij een niet te rechtvaardigen zwakheid,
welke het aanzien van de voorloopige regeering
neerhaalde en waaraan spoedig een einde moest
komen.
De Britsche regeering had onze inzichten aan
de regeering te Dublin medegedeeld.
Ierland binnen het rijk Ierland erkent de
Kroon Ierland erkent de vrijheid van Ulster
Ierland toont zijn vermogen om den elemen-
tairen plicht van een regeering om het leven te
beschermen deze vier waren de kardinale
punten van het tractaat waarop de regeering
stond.
Lloyd George betoogde verder, dat de afschuw
en de natuurlijke verontwaardiging, die iedereen
voelde over de snoode misdaad, waarvan maar
schalk Wilson het slachtoffer was geweest,
Engeland niet moest verhinderen de kalmte
te bewaren, die het in oogenblikken van beproe
ving altijd gekenmerkt had.
Ik vraag het Huis niet, vervolgde spr., een
politiek van onbepaalde berusting goed te keu
ren bij de verdediging van het tractaat. Terwijl
wij bij het Noorden aandringen onpartijdig te
werk te gaan tegenover alle godsdiensten, staan
wij erop, dat het Zuiden in elk onderdeel het
tractaat aanhangt, dat zijn leiders geteekend
hebben.
De - „Evening News" deelt bijzonderheden
mede omtrent de Engelsche nota, welke Zater
dag aan de regeering van den Ierschen Vrijstaat
is toegezonden. In de nota wordt ten eerste ge
zegd, dat de voorloopige regeering zoo spoedig
mogelijk een eind moet maken aan het bestaan
van de organisaties, die ten doel hebben het
Engelsch-Ierscbe verdrag te saboteeren en die
van het hoofdkwartier der republikeinsche roepen
te Dublin, uitgeleid worden. Ten tweede wordt
verklaard, dat de Engelsche regeering zich ge
dwongen zal zien handelend op te treden, indien
de voorloopige regeering er niet in slaagt de or
de te herstellen.
SCHANZER IN ENGELAND.
In zijn onderhoud met Lord Balfour heeft
Schanzer ook over Palestina gesproken. Hij ver
klaarde het Britsche mandaat te aanvaarden,
maar hechtte natuurlijk gewicht aan de opvat
tingen van het Vaticaan ten aanzien van de
zorg voor de Heilige Plaatsen.
Schanzer zal de zaak nog nader met Churchill
behandelen.
SPANJE EN MAROKKO.
Bel ga meldt uit Mellila
Terwijl een troep nog niet onderworpen in
boorlingen een born vervoerde, die uit een vlieg
tuig was gegooid, sprong zij uit elkaar. Tien
menschen zijn gedood/
Een Spaansche kolonne heeft twee posities
bezet, welke onderscheidenlijk Zelanien en Beni-
Abdallak domineeren. De kolonne had aan
Spanjaarden één doode en vijf gekwetsten, aan
inlandsche soldaten 30 dooden en gewonden.
