het duitsche centrum.
Binnenland.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
waarvan in Oekraïne 15.000, in centraal Rusland
6.200 en in liet Kaukasusgebied 1034 gevallen.
Naar de „Msb." uit Berlijn verneemt, is er
onder de Duitsche katholieken groote bezorgd
heid verwekt door het voornemen tot hervor
ming der centrumspartij tot een algemeene
christelijke staatspartij
De leider der centrumsfractie, de rijksdag
afgevaardigde Marx, heeft in de toenemende
ongerustheid aanleiding gevonden tot het schrij
ven van een artikel in de „Germania" dat tot
doel heeft een reeks van misverstanden uit den
weg te ruimen, waardoor de ongerustheid ver
wekt wordt.
Van een hervorming der centrumspartij is
in principiëelen zin geen sprake, zegt Dr. Marx.
Het centrum is steeds vóór alles een politieke
partij geweest en deze trekt thans uit de verwar
ring, veroorzaakt door den moord op dr. Rathe-
nau, de noodige consequenties.
Nadrukkelijk stelt de schrijver vast, dat door
de hervorming geen enkel katholiek afgevaar
digde zijn plaats zal behoeven te ruimen. Van
een wijziging der beginselen kan geen sprake
zijn. De vertegenwoordigers der christelijke
partij zullen christelijke principes en een reli
gieuze levensopvatting moeten huldigen. Evan
gelische mannen zullen slechts kunnen toetreden
wanneer zij zich stellen op den grondslag van het
centrumsprogramma. En wat de pers betreft,
deze zal evenals vroeger de katholieke wereld
beschouwing en de vrijheid der Katholieke kerk
kunnen blijven verdedigen.
Ten slotte spreekt Marx de hoop uit, dat
door deze verklaring de discussies in rustiger
banen zullen worden geleid.
DUITSCHLAND.
,,De viering van den grondwetsdag isZaterdag
in het geheele rijk ernstig en waardig geweest"
meldt de draadlooze dienst te Berlijn.
In de hoofdstad is de dag besloten met een
fakkeltocht en een feest in den Staatsschouwburg
waar president Ebert en dr. Wirth de „republi-
keinsche jeugd" hebben toegesproken en de
beteekenis van de grondwet voor het Duitsche
volk hebben uiteengezet. De rijkskanselier her
dacht voorts degenen die voor de republiek
gestorven zijn, met name Rathenau, den groeten
wegbereider voor de verzoening tusschen de
volken. Met de woorden „Allen, die van goeden
wille zijn, allen volken van Europa, roept het
republikeinsche Duitschland .een hartelijken
groet toe," besloot de kanselier.
De republikeinsche pers noemt de grondwets
herdenking een gewin niet alleen voor de repu
bliek maar voor het geheele volk en zegt, dat
voortaan het „Deutschland iiher Alles" het
republikeinsche volkslied zal zijn.
UITWIJZING VAN DUITSCHERS.
Thans heeft ook de Rijksregeering bericht
gekregen, dat te- Darijsc'an „note verbale" is
overhandigd, waarbij de uitwijzing van 500
Duitschers uit den Elzas wordt bevestigd.
Het hoogste bedrag in geld, dat families mo
gen meenemen is 10.000 mark voor ongehuw-
den is het maximum 5000 mark.
De aangekondigde uitwijzing van vijfhonderd
Duitschers uit Elzas-Lotharingen werd gister
verwacht. De regeering heeft maatregelen geno
men om de uitgewezenen in Kehl te herbergen.
Zij zullen voorloopig bij particulieren worden
ondergebracht. Ook in Trier heeft men aclvies-
en hulpbureaux voor de vluchtelingen ingericht.
IERLAND.
Blijkens een officieel bericht uit Dublin heb
ben de Iersche regeeringstroepen de stad Cork
bezet en er 50 gevangenen gemaakt. Zeven natio
nalisten zijn gedood en velen gewond.
Ongeregelde benden hebben een aanval gedaan
op het hoofdpostkantoor te Dublin, de wacht
overrompeld en het gebouw in brand gestoken.
ARTHUR GRIFFITH f.
Reuter verneemt uit Londen
Arthur Griffith, de president van den Ierschen
vrijstaat is Zaterdagochtend aan hartverlamming
overleden.
Griffith werd tien dagen geleden ziek aan
influenza. Dit werd verergerd door een inwendige
ziekte. Hij werd Woensdag geopereerd, welke
operatie goed scheen afgeloopen, aangezien hij
weer gewoon op de been was. Vrijdag kwamen
er echter complicaties, en Zaterdagochtend over
leed hij aan hemorraghie in de hersenen.
Zijn dood heeft Dublin geweldig geschokt,
aangezien men niet geloofde, dat zijn ziekte ern
stig was.
Lloyd George heeft aan Collins en mevrouw
Griffith een telegram gestuurd, om hun zijn sym
pathie uit te spreken voor het zware verlies dat
Ierland geleden heeft door den dood van Grif
fith, en waarin hij zijn bewondering uitspreekt
voor diens oprechtheid en vaderlandsliefde,
en zegt, dat hij gelooft,dat Ierland zijn nagedach
tenis altijd zal vereeren als die van een van zijn
meest trouwe, begaafde en dappere zonen.
OOSTENRIJK.
Op de conferentie te Londen is een Oostenrijk-
sche nota overhandigd, waarin de regeering van
Oostenrijk den nadruk legt op den ernst van den
toestand. De nota zegt o.m.
„De Oostenrijksche regeering, die in de toe
komst niet meer in staat zal zijn, om ongedekt
papiergeld te blijven drukken, is thans in de
volstrekte noodzaak, om de reeds langen tijd
geleden toegezegde buitenlandsche credieten te
ontvangen.
Het kabinet-Seipl heeft het zijn plicht ge
acht, thans, nu door de oprichting van een nieu
we circulatiebank een wijziging in den economi-
schen toestand van de republiek zal komen, zich
tot de Londensche Conferentie te wenden, ten
einde de daar vergaderde mogendheden op dui
delijke wijze te wijzen op den hoogen ernst van
den binnenlandschen politieken toestand in
Oostenrijk.
Deze nota is geen ultimatum, doch verheelt
geenszins dat het de Oostenrijksche regee
ring onmogelijk zou zijn den staat verder te
besturen, wanneer in het buitenland de behan
deling van de credietenkwestie op zulk een
trage wijze wordt voortgezet. Op het oogenblik
heeft de binnenlandsche politieke toestand in
Oostenrijk nog geen verandering ondergaan,
doch het buitenland mag den hoogen ernst der
situatie bij verdere weige.ing van fi ancieelcn
steun niet uit het oog verliezen."
PORTUGAL.
Ofschoon destakingteLissabon aan het afnemen
is, zijn er Zaterdag nog verscheidene bommen
geworpen. Er zijn geen slachtoffers gevallen.
AMERIKA.
Reuter meldt uit Washington
De spoorwegstaking is thans getreden in het
stadium der directe onderhandelingen.
Ingevolge de reeks gehouden conferenties
met Harding hebben de spoorwegdirecties en de
stakingsleiders gezamenlijk beraadslaagd. Aan
beide kanten werd een tegemoetkomende hou
ding aan den dag gelegd jegens het voorstel om
de kwestie van de anciënniteit aan een onpartij
dig scheidsgerecht voor te leggen. Dit is de eenige
kwestie, die het treffen van een regeling in den
weg staat.
AMERIKA EN DE VOLKENBOND.
Uit Genève verneemt de „Tel."
Het Amerikaansche Senaatslid Cox, oud-gou
verneur van Ohio, heeft in de eerste week dezer
maand een bezoek aan Genève gebracht en zich
zeer sympathiek uitgelaten over het werk van
den Volkenbond en het Internationaal Arbeids
bureau. Hij betreurde het dat zijn land geen lid
van den bond was, en voegde er aan toe, dat ter
wijl presidenten, eerste ministers en parlementen
komen en gaan, internationale conferenties
bijeenkomen en weer uiteen gaan, de Volken
bond driehonderd-vijf-en-zestig dagen per jaar
een werkend orgaan blijft, een permanente in
stelling van vooruitgang. Het is daarom van
het grootste belang, dat alle naties lid worden
van den bond.
Men zal zich herinneren, dat tijdens de laat
ste presidentsverkiezingen in Amerika, Cox, de
democratische eandidaat voor het presidium
der Vereenigcle Staten, tegenover Harding-
stond. Men meent hier, dat bij de eerstvolgende
presidentsverkiezingen de verkiezing van den
iieer Cox geenszins uitgesloten is. Vandaar dat
aan de verklaringen van dezenSenator veel waar
de wordt gehecht met het oog op een eventueele
latere toetreding der Unie tot den Volkenbond.
ALLERLEI.
De daders van den aanslag op Scheidemann
zijn Zaterdag naar Cassel overgebracht en daar in
de gevangenis opgesloten. Zij hebben reeds een
volledige bekentenis afgelegd. Zij hadden de
daad sedert geruirnen tijd voorbereid.Kort voor
Pinksteren waren zij te Cassel gekomen en van
dat oogenblik af hadden zij de woning van den
burgemeester bewaakt.Toen Scheidemann op den
dag van den aanslag de tram naar Wilhelrns-
höhe nam, volgden zij hem. Üehlschlaeger, een
der daders, droeg de spuit met Pruisisch blauw
en had ook een revolver bij zich. Hustert, de
tweede gearresteerde, heeft den aanslag gepleegd.
Na den aanslag zijn de daders te voet naar een
dorp in de omstreken gewandeld. Daar hebben
zij den nacht doorgebracht,
Volgens bericht uit Warschau telt de Pool-
sche bevolking, met inbegrip van Opper-Silezië
en Wilna, 27,160,000 zielen, hetgeen 70 bewoners
per vierkante kilometer uitmaakt.
Kon. Instituut van Ingenieurs.
Naar de Ingenieur meldt, zal het Koninklijk
Instituut van Ingenieurs op Vrijdag 8 Sep.
tember a.s. het 75-jarig bestaan herdenken.
Ter gelegenheid waarvan het eigen gebouw te
's-Gravenhage zal worden ingewijd.
Des ochtends te 11 uur wordt in den Die
rentuin een luiitengewohe algemeene vergade
ring gehouden.
Spoorwegen.
De Neutrale Bond van Spoorwegpersoneel
meldt
De arbeiders-remmer, die als overcompleet
bij de centrale werkplaaLsen werden te werk ge
steld, hebben een verklaring ter teekening ge
kregen om in de functie van arbeider bij de werk
plaatsen te treden, waardoor zij automatisch
ruim 10 pet. loonsverlaging zouden maken.
Het hoofdbestuur van den Neutralen Bond van
Spoorwegpersoneel, wendde zich hierover tot
de directie met het verzoek, in een spoedig te
houden afzonderlijke conferentie deze aangelegen
heid te bespreken.
Consulaten.
De heer O. Skybak, Noorsch legalieraad te
Madrid, is benoemd tot consul-generaal vanNoor-
wegen te Rotterdam.
De heer Skybak die 60 jaar oud is, is al ver
scheidene jaren in den Noorschen diplomatieken
en consulairen dienst. Hij heeft vroeger zijn stand
plaats gehad te Londen, Havre, Bilbao, Berlijn,
Kove en Washington.
Internationale Justitie.
Het Permanente Hof van Internationale
Justitie heeft advies uitgebracht over de haar
door den raad van den Volkenbond voorgelegde
vraag,of de bevoegdheid van de Internationale
Arbeidsorganisatie zich uitstrekt tot de regeling
van de arbeidsvoorwaarden der personen, die
werkzaam zijn in den landbouw.Het Hof heeft
na een uitvoerige motiveering op deze vraag een
bevestigend antwoord.
Verder heeft het Hof advies uitgebracht over
de vraag Valt het onderzoek van voorstellen
voor de Organisatie en de ontwikkeling van de
methoden van landbouwproductie en het onder
zoek van alle andere vraagstukken vari denzelf
den aard binnen de bevoegdheid van de Inter
nationale Arbeidsorganisatie Het Hof komt tot
de slotsom, dat de vraag deze is, of, af gezien
van de bepaalde punten ten aanzien waarvan
het Verdrag van Versailles uitdrukkelijk de be
voegdheid van de Internationa Arbeidsorganisa
tie vaststeld, het onderzoek zelf van de middelen
van productie binnen de bevoegdheid van deze
organisatie valt. Op deze vraag geeft het Hof een
ontkennend antwoord.
De Rijnsleepvaart.
In verband met de afwijzing van de uitspraak
van het scheidsgerecht, in zake de loonen, is
te Mannheim de staking van het Rijnsleepvaart
personeel egonnen.
De stillegging van het geheele Duitsche Rijn-
sleepvaartverkeer is binnen één dagen te wach
ten.
(Tel.)
Het Begrootingstekort.
De Res.-Bode deelt mede, dat reeds bij het
ontwerpen van de begrooting van 1923, hetgeen
reeds lang voor de verkiezingen geschiedde, de
Regeering had bevolen dat de uitgaven minstens
met honderd millioen naar beneden moesten.
Wetboek van Strafvordering.
Naar het „Vad." verneemt, is binnenkort
het Kon. Besluit te verwachten, waarbij bepaald
wordt, dat het nieuwe wetboek van Strafvor
dering met 1 September a.s. in werking zal tre
den.
Tegen loonsverlaging.
De Nederlandsche Vereeniging van Spoor- en
Tramwegpersoneel heeft gister te Utrecht ge-
demonstreert tegen de aangekondigde loonsver
lagingen en onderstaande resolutie aangenomen.
De massavergadering van Spoorwegpersoneel,
bijeengeroepen door de Ned. Ver. van Spoor-
en Tramwegpersoneel op 13 Augustus 1922 te
Utrecht, gehoord de besprekingen omtrent
het streven van Directie en Raad van Commissa
rissen naar verlaging van de inkomsten van het
personeel, van meening, dat de tekorten,
welke het spoorwegbedrijf oplevert, geheel bui
ten toedoen van het personeel zijn en worden
veroorzaakt protesteert tegen elke poging
tot opheffing of vermindering dezer tekorten
door verslechtering der arbeidsvoorwaarden en
het niet- invoeren van de reeds toegezegde ver
beteringen in zake de pensioenen, verwacht
dat op den grondslag van daadwerkelijk ver
zet alle, organisaties van spoorwegpersoneel in
onderlinge samenwerking zich zullen verzetten
tegen de invoorbereiding zijnde verslechteringen
en de reeds ingevoerde verlaging der loonen van
het personeel in uurloon, en de verleging der
diensttijden keurt onvoorwaardelijk goed de
in deze door bet Hoofdbestuur der Ned. Ver.
gevolgde tactiek, - en roept het geheele personeel
op door massale aansluiting bij de Ned. Ver. de
voorwaarden te scheppen tot het keeren van
de 1)ovenromschreven verslechteringen.
Voor Rusland.
Enkele personen in ons land hebben het initia
tief genomen, nadat zij zich hebben vergewist
van de instemming van dr. Nansen met hun
plannen te trachten met medewerking van voor
aanstaande personen een maatschappij op te
richten, ten doel hebbende, op bescheiden schaal
een proef te nemen om in een gunstig gelegen
dorp in het Russische hongergebied, langs coin-
mercieelen weg tot, herstel daarvan te komen.
Ook met de sowjet-regeering zijn onderhandelin
gen aangeknoopt, die lot dusver een gunstig
beloop hebben. In het uitgewerkte plan is een
combinatie getroffen, tusschen liefdadigheid
en zakelijkheid.
Het hooge commissariaat van dr. Nansen
deelt mede
In de Russische pers wordt tegenwoordig
openlijk erkend, dat in sommige streken van
Rusland de vreeselijke hongersnood blijft voort
duren. Kort geleden deelde de Iswestia mede, dat
de hulpverleeningen in sommige streken zou
moeten worden uitgebreid.
De toestand in de Krim is verschrikkelijk.
Daar zijn 400.000 menschen, die honger lijden
slechts de helft van deze ongelukkigen wordt
door de overheid verzorgd. De oogst in de Krim
bedraagt niet eens een derde gedeelte van de
gewone opbrengst.
De rubberfabrieken.
Woensdag 16 dezer zal te Oosterbeek een con
ferentie plaats hebben van den Nationale
Bond van Handels- en Kantoorbedienden
Mercurius en den Roomsch-Katholicken Bond
van Kantoorbedienden St. Franciscus van As-
sisië met den directeur-generaal van den Arbeid
den heer Zaalberg, in verband met de aanvrage
van de Hevea-fabrieken te Oosterbeek aan den
Minister van Arbeid om een 10-urigen werkdag
of 55-urigen werkweek te mogen invoeren (tegen
een loon plm. 10 pCt. lager dan het huidige over
521/2 uur).
Zooals men weet, heeft de directie dezer
rubberfabrieken haar geheele pl.m. 500 man
omvattende personeel per 31 dezer ontslag
aangezegd en haar voornemen aangekondigd
om haar bedrijf op dien datum te sluiten,
tenzij het verzoek aan de regeering vóór dien
tijd mocht worden ingewilligd.
Bedoeld verzoek is, zonder overleg met de
vakorganisaties, als bij art. 25 der gewijzigde
Arbeidswet vereischt, ter teekening voorgelegd
aan het personeel, waarin slechts 170,meerendeels
meisjes en minderjarigen hebben toegestemd.
De beide bovengenoemde bonden hebben,
na overleg met het administratieve personeel,
onmiddellijk den minister telegrafisch verzocht
de aanvrage der directie niet toe te staan alvorens
overleg is gepleegd met alle betrokken organisa-
tie's wijl de handteekeningen van het personeel
grootendeels zijn afgedwongen.
Het schoen- en lederbedrijf.
Degezamenlijke werkgevers en werknemers in
de schoen- en leder-industrie te Lichtenvoorde
hebben aan den minister van binnenlandsche za
ken geschreven
dat het schoen- en lederbedrijf te Lichtenvoor
de in een jammerlijken noodtoestand verkeert
dat deze toestand zich af teekent in het bijna
geheel stilliggen van de fabrieken, en als gevolg
daarvan in een sinds maanden heerschende en
steeds grooter wordende werkloosheid
dat deze toestand veroorzaakt is en voortduurt
door de abnormale concurrentie van het buiten
land, met name van Duitschland, dat vrij en
onbelemmerd zijn producten over onze grenzen
invoert en daardoor een productief werken voor
de hier bestaande fabrieken onmogelijk maakt
redenen waarom adressanten den minister
dringend verzoeken, zoo spoedig mogelijk een
invoerbelemmerkng van schoenen en leder te
stellen, als aangegeven in het adres van werkge
vers en werknemers in het schoen- en lederbedrijf
en van de Kamer van Koophandel te Waalwijk.
Het voornaamste bedrijf in onze gemeente
gaat, schrijven adressanten verder, ten gronde|;
honderden arbeiders en arbeidsters zijn beroofs
van hun broodwinning gansche gezinnen ver-
keeren in behoeftige omstandigheden de uit-
keering van den werkloozenkas is bijna geheel
stopgezet. Met schrik en ontsteltenis zien onder
nemers en werknemers, de toekomst tegemoet.
Slechts een onverwijld ingrijpen van de regee
ring kan hier uitkomst bieden. Dat de regeering
eindelijk eens luistere naar de stem van zoovelen,
die door den nood van industrie en van huisge
zinnen gedwongen worden, een dringend beroep
tot haar te richten om de moordende concurrentie
van Duitschland onmogelijk te maken en het
voortbestaan van het schoen- en lederbedrijf te
verzekeren
Lastig arrestant.
Gisteravond ongeveer 8 uur zagen twee agen
ten op de Koemarkt, dat een auto-zigzags: gewij-
ze over den weg reed, wat vooral op dit drukke
punt de verkeersveiligheid niet weinig in gevaar
bracht. Nadat de auto bijna de ruiten van café
Slavenburg ingereden had, hielden de agenten
het gevaarlijke voertuig aan. De eigenaardige
bestuurder bleek de garage-houder v. Wijk uit
Rotterdam te zijn, die liet, voornemen had om
een tochtje naar Scheveningen te maken daar
hij echter in staat van dronkenschap was, gelast
ten de agenten hem het stuurrad aan bekwamer
handen toe te vertrouwen, dit was heel goed mo
gelijk geweest want er bevond zich een chauf
feur in den wagen.
Daar v. W. weigerde zijn plaats te verlaten,
moest hij met geweld verwijderd worden onder
hevig verzet van de woesteling had zijn transport
naar 't politie-bureau plaats.
In de Gerrit Yerboonstraat werd het echter
de politie door 't erg opdringende publiek zoo
goed als onmogelijk gemaakt van den arrestant
meester te blijven het duurde dan ook niet lang
of v. W. wist zich in die volksmassa los te rukken.
Zijn vrijheid was niet van langen duur, want
in de Anthonie Muysstraat werd hij wederom
door de politie gearresteerd ook hier trachtte
het publiek de politie tegen te werken en eerst
nadat deze de sabel getrokken had kon v. W.
voor goed overmeesterd worden.
Een handwagen was spoedig gevonden, en
zoo kon eindelijk de zich nog steeds heftig ver
zettende arrestant, naar het politie-posthuis op
de Groote markt vervoerd worden, waar hij
ter herschikking van den hoofdcommissaris ge
steld is.
De houding van het publiek is niet genoeg te
laken, had de politie niet ingegrepen, persoon
lijke ongelukken waren zeker niet uitgebleven
medewerking in haar moeilijke taak was dus be
ter geweest, dan dergelijke onverstandige belem
mering.
Gevonden voorwerpen.
Te bevragen aan het Commissariaat van Poli
tie op alle werkdagen van 1 tot 2 uur 's middags
sleutel, kinderkleedje, kinderschoen, mantel
ceintuur, broche, vulpenhouder, strengen bor-
duurzijde.
Bij vinders rozenkrans in étui, W. Roeling,
L. Achterweg 46b spoel van naaimachine, W.
Oomen, Hoofdstraat 53/3 sleutel, F. C. Klijri,
Th. a Kempjsstraat 11b kinderbaret, A. Brock-
meijer, Singel 188 mesje, J. v. d. Plas, Veenlant-
straat ketting ceintuur, A. Goedendorp, Bak
kershaven 27 kinderkous en -schoen, J. H.
Boogert, Bagijnhof 22 heerenhoed, M. Mulder,
Vlaardingerstraat 18 rozenkrans, D. Opschoor,
Vrienschapsstraat 2 idem, P. Koster, Nieuw-
straat 33 idem, C. Bongcrs, IJsselmondesche-
straat 15 geit, L. Veringmeijer, Maasstraat 4
stellingtouw, A. den Bleeken, Beijerlandsche-
straat 45b damestasch, A. van Pelt, Rozen-
burgschestraat 36 rozenkrans in étui, Magazijn
meester „Uto", Noordvestsingel 43.
HetProgramma voor de u i t v o fi
ring door het Harmoniegezelschap „Oefening
Baart Kunst Dir. II. v. Gent op Dinsdag 15
Augstus des avonds 8 uur op de Groote Markt is
nis volgt
1. Marehe des dames beiges, Bene Gibe',
2. Isadora Ouverture Symphonique, Albert
