DE AMERIKAAN.
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
FE U ILL ETÖN.
45ste Jaargang.
Vrijdag 25 Augustus 1922.
No. 13423.
Buitenlandseh Nieuws.
De
Y°rk."
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
Advertentiën 1—5 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
Bureau: KOEMARKT 4 Telefoon Intercommunaal B5. losim». plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Abonnementen per 3 maanden f2.per week 15 cent, franco per Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent. £^|$3|pg|Ssi toegezonden. Incassokosten worden berekend.
DE MOORD OP COLLINS.
De tijding van den dood van generaal Michael
Collins schijnt in het buitenland een al bijna
even pijnlijken indruk te hebben gemaakt als
in Ierland en Groot-Britannië.
Volgens de pertelegrammen uit de Ver- Sta
ten heeft daar de tijding er toe gestrekt, de sym
pathie der Amerikanen voor den Ierschen Vrij
staat te doen toenemen. En lieden van gezag in
het openbare leven geven allen in hun uitlatin
gen, de overtuiging te kennen, dat de woede, dooi
de misdaad verwekt, er toe zal bijdragen, het
einde van de bedrijvigheid der „ongeregelden"
te verhaasten.
Beoordeelaars in het buitenland zijn er van
overtuigd dat er een nieuwe Iersche leider zal
opstaan en naar een Fransch blad het uit
drukt „zal men de crisis te boven komen en
zal Ierland zich in vrede en orde organiseeren,
onder loyale tenuitvoerlegging van het verdrag.
Zoo zal het in staat worden gesteld zijn plaats
in te nemen onder de vrije naties van de wereld."
De Iersche voorloopige regeering heeft uit alle
hoeken van de wereld telegrammen van sympa
thiebetuiging ontvangen.
De Paus is ten diepste geschokt. „Er is den
laatsten tijd" zoo zeide de Paus „een epi
demie geweest van politieke moorden. Vooral de
moord op veldmaarschalk Wilson en thans weer
die op generaal Collins, zijn mij er een bewijs
voor, dat het voor de massa des volks noodig is,
terug te keeren tot de leer van Christus liefde
en vrede onder de menschen. Het is noodzakelijk,
dat de menschen leeren inzien, dat geweld niet
leidt tot het doen triomfeeren van welke leer of
zaak ook."
Winstor Churchill, die de minister is, belast
met de zaken die verband houden met het En-
gelsch Iersche verdrag heeft in een telegram aan
de voorloopige regeering te Dublin Collins geken
schetst als gen man van niets ontzienden moed,
die bezield was door een diepe toewijding aan de
zaak van zijn land. Zijn vertrouwen in Ierlands
toekomst was nooit teniet gedaan. Zijn energie en
zijn inzicht stempelden hem tot leider van zijn
landgenooten.
Churchill voegde er nog aan toe, dat hij bij het
aanbieden van zijn oprechte sympathie „het ook
Waagde zijn vertrouwen uit te spreken dat Ier
land mannen .zal vinden, die de opengevallen
plaats zullen innemen en dat het Iersche volk
niet zal rusten voor het baas is in eigen huis."
G. B. Shaw de tooneelschrijver, die zelf een
Ier is heeft het volgende oordeel uitgesproken
Indien het neerschieten van Collins niet van
iederen verstandigen Ier een specialen politie
agent maakt, moet het land te gronde gaan.Want
indien Ierland zich zelf niet kan regeeren, kan
geen macht ter wereld het regeeren. Dan zal
zelf-regeering zelf-uitroeiing worden."
Alle Engelsche bladen brengen hulde aan- de
verdiensten van Collins.
Hij was een kampioen voor de nationale zaak,
wiens daden nu reeds een populaire legende wa-
ren geworden, zegt de „Times." Tevoren de
moedigste en meest gevaarlijke vijand van liet
Britsche bewind in Ierland, werd hij na de onder-
teekening van 't Engelsch-Iersch verdrag cle
krachtigste verdediger van de daarin neerge
legde beginselen.
De „Manchester Guardian" verwacht dat De
Valera c.s. zich misrekenen als zij meenen dat zij
door Collins uit den weg te ruimen hun invloed
°P het Iersche volk zullen herwinnen. Niettemin
maakt het verlies van Collins en Griffith den
gang van zaken in Ierland onzeker, zoolang geen
opvolgers voor hen zijn gevonden.
De „Daily Chronicle" en de „Daily Telegraph"
noemen Duggan, Cosgrave en Mulcahy, toege
wijde aanhangers van het verdrag met Enge
land en van de politiek van Collins, als vermoe
delijke opvolgers.
Naar Reuter uit Cork meldt, hebben zich
treffende tooneelen afgespeeld bij het lijk van
Collins, dat daar op een praalbed heeft gelegen,
waarna het naar het schip werd gedragen, dat het
naar Dublin zou overbrengen. Een van de slippe-
dragers was generaal Galton. Deze droeg de met
bloed bedekte uniform welke hij aan had op
het oogenblik dat Collins in zijn armen den geest
gaf.
Het voorbijtrekken van den stoet werd gade
geslagen door een groote menigte, die droef ge
stemd was. Voor aan den stoet liep de bisschop
van Cork, die door tal van geestelijken begeleid
werd.
Een toeschouwer, dien men in het bezit vond
van een bom, werd bijna gelyncht.
Het lijk van Michael Collins werd gister
morgen om een uur aan land gedragen op de
Northwallquay te Dublin, waar het door een
stoomschip uit Cork was aangebracht. Een groo
te menigte, waaronder eenige leden der regeering
van den Ierschen Vrijstaat, had zich in het nach
telijk duister op de kade verza'meldVoorafgegaan
door de muziek der doedelzakken en omfloerste
trommels werd de kist met het stoffelijk Over
schot door de straten gedragen, welke omzoomd
waren met tal van personen, die zwijgend
hun deelneming betuigden. Het lijk is overge
bracht naar het St. Vincent's ziekenhuis, en
gisteravond naar de City Hall gebracht, en
daar op een katafalk opgesteld.
Generaal Mulcahy is benoemd tot opper
bevelhebber van het nationale leger in plaats
van Collins.
eisehen van Frankrijk zijn ongetwijfeld billijk,
doch anderzijds is het duidelijk, dat Duitsch-
land niet op staanden voet de sommen kan be
talen, die het schuldig is. Of de'huidige daling
van de mark kunstmatig is of niet, Duitschland
zal er zeker onder leiden.
Niet alleen dreigt zijn financieele ineenstor
ting, doch er dreigen eveneens een industrieelc
depressie, werkloosheid, hoogere prijzen en
ernstige sociale moeilijkheden.
Wat den intergeallieerden schulden betreft,
zeide Vanderlip, kan Amerika niet instemmen
met de argumenten, welke daaromtrent door.
Europa worden gebezigd. Volgens het oordeel
der Vereenigde Staten was Amerika's deelne
ming van genoegzaam gewicht om iedereen er
van te weerhouden, den aard van de leeningen,
die het land toestond, te betwisten. Hadden.de
schuldenaars verklaard, dat zij niet in staat
waren, het geleende geld terug te betalen, er
zouden gemakkelijke terugbetalingsvoorwaar
den zijn verleend, terwijl bovendien nieuwe
leeningen zouden zijn geaccordeerd. Door ech-,
ter twijfel te wekken aan de altruïstische be
doelingen der Vereenigde Staten is de open
bare meening in Amerika ge chokt.
De Europeesche landen, met uitzondering van
Engeland, hebben in hun begrootingen geen
rekening gehouden met de aflossing hunner
schulden en men mag niet zeggen dat deze
schulden verantwoordelijk mogen worden ge
steld voor den huidigen toestand.
llij besloot met de pessimistische
Ik zie op het oogenblik nog geen
en de horizon is bedekt met wolken.
sche volk nog de moreele kracht zal hebben, een
dergelijke controle te verdragen. Hij moest er
kennen, dat het moreel van het Duitsche volk
zeer heeft geleden.
DE MORATORIUM-KWESTIE.
Naar uit Berlijn verluidt, vordren de be
sprekingen tusschen de Duitsche regeering en
de beide leden der Commissie van Herstel niet
erg best.
De geallieerden willen den eisch van de onder
panden niet laten varen, terwijl Duitschland
wel onderpanden wil geven, die den geallieerden
echter onvoldoende voorkomen.
't Is een wikken en wegen, om tot een over
eenstemming te komen. In Duitsche kringen is de
stemming overigens niet optimistisch.
Hij troostte zich met het rooken van sigaretten
en was bezig zijn vierde te rollen, toen Matteo
met zijn ontbijt kwm.
„Zet het op de tafel, hier."
„Maar, Signor, aan den anderen kant van het
terras zult gij in de schaduw zitten."
„Ja, maar hier heb ik 'n ruim uitzicht en dat
is het, wat ik begeer. Voor den drommel Die
lui zullen niet komen om elkander dood te schie
ten zonder dat ik hen zie. .Ha Uw chanti is
beter, dat ik gemeend had."
Mijnheer Barnes begon met smaak te eten.
Matteo bleef bij hem staan met iets als verle
genheid op zijn gelaat. Eindelijk na eenige
°°genblikken stilte vroeg hij
„Gelooft gij, dat die menschen, die elkander
dood willen maken, spoedig hier zullen zijn?"
„Ja maar wat kan u dat schelen
„Zij wenschen misschien te ontbijten. Zij zou
den honger kunnen hebben gekregen, vóór zij
met het werk beginnen."
„Ha, ha Is het daar om te doen zeide
Barnes lachende. „Gij denkt in de eerste
plaats aan de maag en aan uw eigen belan
DE HERSTELKWESTIE.
Frank Vanderlip, de Amerikaansche ban
kier, die thans te Parijs vertoeft, heeft in een
redevoering over den toestand in Europa aan
gedrongen op de economische aaneensluiting
van Europa. Dit vasteland, zeide hij, heeft meer
inwoners dan het kan voeden en de noodzake
lijke emigratie is onder de tegenwoordige om
standigheden te riskant. De gedepreeieerde
valuta's zullen tot groote moeilijkheden leiden.
Als voorbeeld noemde de bankier Oostenrijk
Dit land heeft behoefte aan steenkool en graan,
dat het in het buitenland moet koopen. In den
komenden winter zal het land in een critieken
toestand geraken. De totale ineenstorting van
dit land met de daaraan verbonden ellende
moet worden verwacht, ofschoon het land erin
is geslaagd, zich tot dusverre met behulp van
den steun van anderen nog staande .te houden.
In Duitschland heeft het vraagstuk een groo-
ter omvang terwijl hiervoor geen buitenland-
sche steun beschikbaar is. De val van Duitsch
land zal sneller in zijn werk gaan dan die van
Oostenrijk. De Duitsche kwestie is het meest
belangrijke vraagstuk op het oogenblik
voo
enn
reomiddel
RUSLAND.
Naar gemeld wordt heeft de raad van volks
commissarissen zich uitgesproken voor de weder
invoering van een progressieve belasting naar
het inkomen en naar het bezit. De invoering
daarvan zou reeds zeer spoedig moeten plaats
hebben. De volkscommissaris van financiën
berekent dat de belasting, wanneer zij aanstonds
wordt ingevoerd voor 1 December nog 2 milliard
roebel (in sowjet-banknoten 1922) kan opleveren.
Deze raming, die maar zeer in het vage is,door
dat het statistisch materiaal voor een nauwkeuri
ge raming benoodigd ontbreekt, wordt evenwel
door velen veel te hoog geacht.
gen. Hebt gij nog nooit een duel gezien
„Neen. Op Corsica komt dat zoo niet voor.
Hebt ge er reeds een bijgewoond, Signor
vroeg Matteo, dé schaal met eieren wegnemende
en hem de vruchten aanreikende.
„Ja tusschen koehoeders in Texas. Zij hadden
elkander binnen tien seconden gedood. Dat is
mij genoeg ik zou niet voor de tweede maal
getuige willen zijn van een dergelijk schouwspel"
Barnes stond op. De herinnering aan dat bloe
dig tooneel was niet geschikt om hem gerust te
stellen over hetgeen er op het punt stond te ge
beuren. Hij keek naar den weg geen enkel stof
wolkje, geen teeken, dat Marina kwam.
„Wanneer zij hier is," sprak hij tot zichzelven
„zal haar broeder niet vechten, zoo hij ook maar
de minste genegenheid voor haar heeft. Het zou
de mij ten minste onmogelijk zijn met eene zus
ter als die Ik zou de kans niet willen loopen,
haar alleen op de wereld te moete achterlaten."
Hij rolde nogmaals eene sigarette en wilde
gaan zitten, toen hij den blik zeewaarts slaan
de een sloep met twee roeiers de rotspun
ten za°' omvaren, welke de kleine baai omzoom
den. Een oogenblik later stuurde de voorsteven
op hot strand. Achterin zat de Engelscheofficier
van den vorigen avond en bij hem een ander
officier ongetwijfeld zijn getuige.
Die lui zijn haar voor," mompelde Barnes'.
„Thans moet ik zien, wat ik doen kan. Het best
zal wezen, eerst met dien Engelschman eens te
DUITSCHLAND.
In verband met de daling van de mark en de
hierdoor geschapen onzekere toestanden, heb
ben de Duitsche vakvereenigingen zich tot den
rijkskanselier gewend en verschillende eisehen
gesteld, o.m. s
Inbeslagneming en distributie van levens
middelen, kleederen en schoenen, bepalen van
een gedwongen markkoers, maximumprijzen,
overneming door de rijksregeering van den gan-
sclien exporthandel, inkoop en verkoop van de
viezen uitsluitend door het rijk, rijkstoezicht op
de prijzen, verbod van vervaardiging van koek en
gebak, likeuren, confituren, chocolade, enz.,
beperking van de bierproductie, verbod van
champagnefabricatie, invoerverbod voor wijn,
sinaasappelen, enz.
De rijkskanselier verklaarde tot de vertegen
woordigers der vakvereenigingen, dat de regec-
ring de uitvaardiging van een invoerverbod
voor luxe-artikelen en een verhooging van de
rechten op tabak en koffie overweegt. Ook zal
de regeering de mogelijkheid tot het sluiten van
een goudleening bij de Duitsche industrie en
den landbouw onderzoeken. Of het mogelijk zal
zijn, de regeeringscontrole op de industrie, zoo
als die in oorlogstijd bestond, weer in te voeren,
hangt er in hoofdzaak van af, of het Duit-
UITWIJZINGEN IN ELZAS-LOTHARINGEN.
Het commissariaat te Straatsburg maakt
bekend, dal, Alapetite gisteren een. onderhoud
had met Poincaré over de uitzettingen en
beslagleggingen in verband met de retorsie
maatregelen, welke geschorst zullen worden
het vraagstuk der betalingen aan particu
lieren vermoedelijk in der minne geschikt zal
worden. De immobilisatie der Duitsche bank
saldi zal ophouden op een spoedig te publi-
ceercn datum. De uitzettingen van 12 Augustus
j.l. blijven gehandhaafd.
BEIEREN EN HET RIJK.
De bijzondere verordeningen in Beieren zullen
heden worden opgeheven. De Bi iersche regeering
publiceert den tekst van de Berlijnsche overeen
komst en voegt daaraan toe, dat er onder de
tegenwoordige omstandigheden voor de Beier-
sche regeering geen reden meer is om de bijzonde
re verordeningen te handhaven.
FRANKRIJK EN RUSLAND.
Aangaande zijn aanstaande reis naar Rusland
schrijft Herriot in de „Information" Ik ben er
van overtuigd, dat Frankrijk niet in den geiso-
leerden staat kan blijven waarin het zich op het
oogenblik bevindt en van de noodzakelijkheid om
de relaties en den handel van Frankrijk uit te
breiden door middel van onderhandelingen met
hen, die eveneens met vreedzame bedoelingen
zijn bezield. Ik geloof vast in de noodzakelijk
heid om Frankrijk en de geallieerden van 1914
weer nader tot elkander te brengen. Of ik al
dan niet naar Rusland zal gaan, ik zal niet na
laten, in deze richting werkzaam te .zijn. Ik
zal naar Rusland gaan, als men mij aantoont,
dat ik daar nuttig werk zal kunnen doen.
ENGELAND EN IERLAND.
Naar verluidt keert Lloyd George heden uit
Criccieth in Noord Wales, waar hij zijn.vacantie
heeft doorgebracht naar Londen terug.
Er zijn aanwijzingen, dat deze onverwachte
terugkeer is toe te schrijven aan het verlangen
van den premier om met Churchill, die belast
is met de betrekkingen met Ierland, den toe
stand te bespreken die geschapen is door den
dood van Collins.
GRIEKEN EN TURKEN.
Uit Angora verluidt Een sterke Turksche
colonne, die in de streek van Denizli door de
vijandelijke linies gedrlgen was, rukte op
tot ten Noorden van den spoorweg. De colonne
vernielde de spoorbaan en de telegrafische ver
bindingen tusschen het oostelijk front en de
stad Smynra. De Grieksche troepen leden ver
liezen. De Turken maakten Wapens en munitie
buit.
spreken."
Toen de beide mannen aan wal stapten, over
al rondziende, en vervolgens naar de herberg
gingen waar zij misschien hun tegenstander
dachten te vinden, viel Barnes op eens eene ge
dachte in.
De broeder van Marina was er niet waarom
zoude hij, Barnes, zich niet kunnen voordoen als
zijn vertegenwoordiger en den Engelschman zij
ne verontschuldigingen aanbieden, die alsdan
door niéts zou verhinderd zijn naar zijn schip te
rug te keeren, waarvan de sloepen reeds waren
opgeheschen en dat klaarblijkelijk gereed was
het anker te lichten Hij glimlachte bij dit denk
beeld, doch verwierp het dadelijk daarop als eene
list, welke hem onwaardig was en wijl hij begreep
dat Marina, indien zij ooit vernam, hoe licht
vaardig hij omgesprongen had met wat zij be
schouwde als de eer van haar broeder, hem zeker
zoüde haten voor zijne onbeschaamde.inmenging.
Een oogenblik later had hij een besluit geno
men en met e«n beweging van ongeduld zijne
halfopgerookte sigarette wegwerpende, riep hij
„Wel, mijne heeren, zoudt. gij mij het genoe
gen willen doen, met mij te ontbijten Hetus a
een maand geleden Ik ben Barnes, van Nev-
De twee officieren bleven staan, verwonderd
over den gerrieenzampn toon, waarmede de an< er
hen aansprak en een hunner, ongetwijield de
i voornaamste belanghebbende in de zaak,
HET NABIJE OOSTEN.
Het antwoord van Frankrijk op de Engelsche
nota betreffende de a.s. conferentie over het
Nabije Oosten is gistermorgen verzonden.
Naar verluidt keurt de Frans'che regeering
de Engelsche voorstellen in hun geheel goed
en laat aan de Britsche regeering over, den
datum der conferentie vast te stellen, die on
getwijfeld te Venetië zal worden gehouden.
AMERIKA.
Uit Kansas City verneemt Reuter De vakver-
eeniging van mijnwerkers en de mijneigenaren
zei
de, zijne pet afnemende en met bestudeerde be
leefdheid.
„Ik ben u zeer verplicht, mijnheer, voor uw
vriendelijke uitnoodiging, maar wij hebben geen
honger en wij zijn hier om een zaak van gewicht
mijnheer Barnes van New-York."
De ander, meer ernstig, mompelde, terwijl hij
twee pakjes van verdacht uitzicht uit de sloep
haalde
„De drommel hale de vervloekte onbeschaamd
lieid van dien Yankee
Zij houden mij voor een zot,"dacht Barnes.
„Ik heb het spel reeds half gewonnen. Eenonbe-
schaamde botterik kan dikwijls beter koop slui
ten dan een knap man men is met op zijne
hoede voor hem. Daar komt zeker het spreek
woord vandaan De zotten krijgen de kaart.
Mijnheer Barnes van New-York had dit voor
deel 'dat hij op het eerste gezicht in de oogen van
hen die met hem te doen hadden, voor een vol-
logen idioot doorging doch het duurde niet
lang, of men bemerkte, hoe verkeerd deze opvat
ting was.
Ee oogenblik daarna riep hij als antwoord
op het gezegde van den Engelschen officier
„Het is juist over die zaak, dat ik u spreken
vil. Kom in de schaduw een glas- wijn met mij
drinken. Dat is beter dan dat ik bij u kom. Die
kiezelsteenen daar beneden zijn zoo heet, nu de
zon er op schijnt, dat men er garnalen op zoude
kunnen braden," (Wordt vervolgd)
