DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
Getuigenissen voor ons goed recht
45ste Jaargang.
Zaterdag 28 October 1922.
No. 13477.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
TWEEDE BLAD
Binnenland.
1—4 302216 291810
5—9 376887 366799
10—14 362756 354382
15—19 340509 333847
2029 560847 572421
30—39 446006 462130
40—49 367318 381575
50—59 273692 285129
60—69 174510 186627
70—79 88325 100653
Totaal 3410262 3455052
Gemengd Nieuws.
NIEUWE SCHIEÜAMSCHE COURANT
Bureau KO EMARKT 4 Telefoon Intercommunaal 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advertentiën 15 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
De belangstelling van socialistische zijde voor
de sport, in 't algemeen, is overbekend.
De „Het Volk"-beker van den A.V.B., de
steun in Duitschland aan socialistische clubs
geschonken door plaatselijke overheid en vak-
vereenigingen, de politieke propaganda in de
sportvereenigingen bij onze oosterburen enz.
wijzen ^r op, dat de sport onze economische
ethische tegenstanders om den drommel niet
onverschillig laat.
De Het Volk"-redacteur heeft eenigen tijd
geleden een artikel gepubliceerd getiteld
Sport en arbeidersbeweging, waaruit voor ons
heel wat moois is op te diepen.
Men leest daar „De -sport is buitengewoon
snel geworden tot een belangrijke maatschap
pelijke beweging. In enkele tientallen van jaren
is de belangstelling er voor onnavolgbaar snel
gestegen en er is nog geen sprake van stilstand.
O.i. moesten dan ook de leiders van partij- en
vakbeweging, vooral ook die der jeugdgroepen
er zich ter dege indenken, dat de jonge mannen
en vrouwen de sport aanhangen in breeden,
breeden kring, dat de sport hen dus blijkbaar
iets geeft. Zoo is het over een groot deel van de
wereld."
De conclusie ligt voor de hand.
Doch waar van socialistische zijde zóó op de
trom wordt geslagen, zou het gevaarlijk en ver
keerd zijn, indien onze R.K. jeugdleiders inactief
bleven, of wat nog erger is de R.K. Sportzaak
gingen saboteeren. De jeugd wil nu eenmaal
sport, neen hunkert er naar en de sport geeft
iets aan de jeugd.
Ook in de bladen van onze richting werd in
den laatsten tijd wel eens tegen de R.K. Sport
stelling genomen en hoe dikwerf hoort men niet
door deze of gene verkondigen „Ik voel niets
voor sport.
Welnu degenen, die zoo spreken, voelen dan
ook zeker niets voor de godsdienstige opleiding
der jeugd, voelèn niets voor de gevaren, die
de jeugd in de neutrale sportvereenigingen loopt
en voelen zeker ook niets,.voor het wijze besluit
der Bisschoppen, dat overal zooveel mogelijk
R.K. Sportcomité's moeten worden opgericht.
De Soci's begrijpen zeer goed, dat een bemoei
enis met de sportvereeniging gelegenheid opent
tot goede propaganda. Van de vakvereeniging
naar de sportclub, ce n'est c{u' un pas.
„Noodig, broodnoodig is het, zoowel ten bate
der sportbeweging als ten bate der partij en
vakbeweging, dat de schijnbare tegenstelling-
van belangen worde opgeheven."
En het middel daartoe Ziehier
„Een stap in de goede richting zal zijn meer
actie voor steun aan de lichamelijke opvoeding
daar, waar Sociaal-democraten in openbare
lichamen macht bezitten een andere is het open
lijk toonen van meer belangstelling voor de
sport."
En dat de Roomschc sportbeweging aan de
waarneming der S.D.A.P. niet ontging, moge
blijken uit het volgende
„Wij zijn in dit opzicht waarlijk achter
de Roomsche geestelijkheid heeft zich al lang
op het terrein van sport doen gelden. Het loom-
sche sectarisme vierde reeds triumphed. 1
Begrijpt gij dit alles goed, gij die zegt niet voor
de R.K. Sport te voelen en die niet eens een
gering finantieel offertje over hebt voo de be
waring en bescherming der R.K. jeugd.
Mij dunkt dat bovenstaande woorden van on
ze felste tegenstanders wel waardevolle bekente
nissen zijn jegens ^degenen, die het goede nut
van de Roomsche sportzaak in twijfel trokken.
W.
De Rijksbcvolking.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft
thans het deel van de volkstelling het licht doen
zien, dat behelst de verdeeling der bevolking
naar het geslacht, den leeftijd, den burgerlijken
staat, de samenwoning, de geboorteplaats en de
nationaliteit.
Voor elke gemeente wordt daarin een over
zicht gegeven van de bevolking, verdeeld naar
leeftijdsklassen en naar de rubrieken van den
burgerlijken staat. De leeftijdsklassen zijn zóó
gekozen, dat de cijfers in staat stellen om voor
verschillende doeleinden leeftijdsverhoudingen
te berekenen. Voor de 42 gemeenten met meer
dan 20.000 inwoners, de 9 groepen van ge
meenten, de provinciën en het Rijk is daaren
boven nog de leeftijdsindeeling vermeld naar
enkele levensjaren met geslacht en burgerlij
ken staat in onderling verband. De gegevens
omtrent samenwoning, geboorteplaats en na
tionaliteit beperken zich enkel tot de laatst
genoemde territoriën. Enkele cijfers worden
aan dit werk hieronder ontleend.
Indeeling der rijksbevolking naar den leef
tijd
M. V.
Ben.1 jaar 93730 89614
80 en ouder23445 30036
Onbekend 21 29
Indeeling der rijksbevolking naar de samen
woning
Getal huisgezinnen 1425441
Daarin levende personen 6604517
Hoofden van gezinnen 1425441
Echtgenooten 1178970
Kinderen 3368777
Dienstboden 198716
Overige gezinsleden 432613
Afzondeilijke levende personen 153670
Pers. levende in gestichten 146979
Indeeling der rijksbevolking naar de ge
boorteplaats.
Geboren in
de gemeente der woonplaats 4236197
een andere gemeente des rijks 2439161
een Nederlandsche kolonie 20592
den vreemde 169203
onbekend 161
Indeeling der bevolking naar de voornaamste
nationaliteiten.
Duitschers 56351
Belgen 30268
Franschen 2563
Engelschen 2324
Oostenrijkers 909
Zwitsers 989
Overigen 8797
Zonder 6100
mededeeling gedaan, dat het absolute nulpunt,
de laagste graad van koude die ooit bereikt
kan worden, tot opminder dan 1 graad benaderd
is.
De koudegraden worden op een spciale ther-
mometerschaal gemeten. Kokend water heeft
daarop een temperatuur van 373 graden en
ijs van 273 graden.
Wanneer het absolute nulpunt ooit wordt
bereikt, zal men een temperatuui hebben ge
vonden, waar, naar men veronderstelt, alle
beweging van moleculen moet ophouden.
Professor Onnes deelde nu mede, dat hij in
1910 een temperatuur van slechts 1.15 gr. op
de absolute schaal had bereikt en dat hij nu
reeds tot 0.82 gr. is gedaald.
Hij heeft de grens bereikt, waartoe men
met de bestaande processen en de ter beschik
king staande gassen kan komen. Hij is er
echter van overtuigd, dat de moeilijkheid die
zich voordoet, overwonnen zal worden.
Hoe buitengewoon laag de temperatuur is,
die prof. Kamerlingh Onnes heeft voortge
bracht, blijkt uit het feit, dat zij evenveel lager
als die van vloeibare lucht is, als de temperatuur
van vloeibare lucht lager is dan die van kokend
water.
Onderscheidingen.
De hofdignitarissen, die deel hebben uitge
maakt van de bijzondere Missie, ter vertegen
woordiging der Koningin bij de kroning van
den koning van Roemenië, hebben de volgende
onderscheidingen bekomen.
Grootofficier van Hiv Ms. Huis. Jhr. van
Suchtelen van de Haere, het grootkruis van
de Ster van Roemenië, kamerheer-ceremonie
meester Baron van Hardenbroek van Look
horst, het grootkruis van de kroon van Roe-
menkë,ordonnance-officier le luit.Jhr. Sickhinge
het officierskruis van de Ster van Roemenië.
S l'i mme slokjesmenschen
„Friesch Dagblad" schrijft
„Purmerend wordt ook ge-electrificeerd.
't Gaat dus met z'n tijd mee.
Maór, bepaalde burgemeester wie z'n zuur
verdiende centen door 't keelgat jaagt, in plaats
van ze te brengen naar moeder-de-vrouw, die
krijgt van mij géén werk.
Nu wordt daar, schijnt 't, nogal gepruufd.
Tenminste, de Bestuurdersbonden kwamen
bij den burgervader .klagen, dat-ie daarmee niet
alleen de nathalzen, maar ook hun vrouwen en
kinderen te pakken had.
Burgemeester bezon zich 'r es op.
D'r was wél wat van aèn
En toen vond hij 'r dit op Die slokjesmen
schen konden werk krijgen, mits ze genoegen na
men met 'n betaling in bonnen, waarop dan de
vrouw weer levensmiddelen, kleederen, enz. krij
gen kon in de winkels.
Maar Koning Alcohol is sluw
En geeft zijn trouwe onderzaten sluwen
raad.
Dezer dagen kwam de burgemeester er achter,
dat sommige winkeliers voor de bonnen geld
wisselden en dat er caféhouders waren, die de
suiker, rijst enz., welke door de jeneverkruiken
eerst in de winkels gekocht was, ruilden tegen
drank
Burgemeester is uitermate kwaad.
Waar zeker wel reden voor is
En nu slaat hij ook van zich af
„Ik ben hoofd der politie", zegt hij, en ik
voer de politie-verordening uit ik waarschuw de
winkeliers en de kasteleins, die deze drankbe
strijding saboteeren, dat ik ze dan ook zoeken
en vinden zal, zooveel ik maar kan 1"
Burgemeester ik hoop dat 't u lukt.
Nog liever, dat de tegenwerking uit is.
Want zeker zoo iets is 'n schandaal.
Het absolute nulpunt. Prof. Ka
merlingh Onnes heeft in een bijeenkomst van de
Faraday Gosiety on Londen de belangrijke
De nieuwe kjo ers in Rusland.
Door het volkscommissEwriaat voor den buiten-
landschen handel wordt thans een plan uitge
werkt voor de regeling van Ruslands buitenland-
schen handel. Dit plan wordt een groote stap
voorwaarts geacht op den weg naar afschaf
fing van het regceringsmonopolie voor den bui-
tenlandsehen handel.
De werkzaamheden van de Russische buiten-
landsche handelsvertegenwoordigers zullen nog
worden voortgezet, maar in 't ontwerp wordt
toegestaan, dat de centrale en locale economi
sche organisaties van den staat zelfstandig in
't buitenland handels-operaties kunnen uitvoe
ren door middel van hunne bijzondere veite-
genwoordigers. Deze - organisaties zijn echter
verplicht van iedere voorgenomen operatie
vooraf het commissariaat voor den buiten-
landschen handel op de hoogte te stellen. De
genoemde organisaties verbinden zich door
haar onderteekening van de te sluiten over
eenkomsten. Zij zullen tot dat doel van een
bijzondere volmacht worden voorzien door het
centrale uitvoerend comité; door den raad van
volkscommissarissen of dien van arbeid en
verdediging. Voor de gesloten overeenkomst
kan alleen de betreffende organisatie verantwoor
delijk worden gesteld.
Volgens het „Acht Uhr Abendblatt" zouden te
Berlijn tusschen vertegenwoordigers van Tsje-
cho-Slowakije en van de Russische sovjet-re-
geering besprekingen hebben plaats gevonden,
welke door het blad in verband worden gebracht
met de onderhandelingen over de hervatting van
de handelsbetrekkingen tusschen Frankrijk en
Rusland. Herriot zou namelijk ook op zijn
terugreis natfr Frankrijk te Praag belangrijke
besprekingen hebben gevoerd voor deelneming
van de Tsjecho-Slowaaksche industrie aan het
Fransch-Russische plan.
Politieagenten in het wit. De
Londensche politie-autoriteiten overwegen thans
om de verkeersagenten witte regenjassen aan
te trekken, als de duisternis is ingevallen,omdat
dan met den witten handschoen alleen het ver
keer niet voldoende kan worden geregeld en de
mouw er bij noodig is.
E 1 e c t r i f i c a t i e. Volgens het rapport
van het bestuur van de Zwitsersche bondsspoor-
wegen zijn tot nu toe 367 kilometers geëlectrifi-
ceerd (Waaronder de welbekende St. Gothard-
lijn). In den loop van 1923 en 1924 zullen nog
239 kilometers geëlectrificeerd worden. In den
herfst van 1924 zullen dan 877 kilometers of
ongeveer 1/3 van de bondsspoorwegen electrisch
geëxposeerd worden. De electrificatie van deze
lijnen zal in het geheel 350 millioen francs kos
ten, benevens 128 millioen voor rollend materieel
De steenkool, die op de geëlectrificeerde lijnen
tot het einde van 1926 bespaard zal worden,
zal 318000 ton 'sjaars beloopen, d.w.z. 45.4 pet.
van het totale verbruik der bondsspoorwegen in
1913.
Mooie getuigen. Voor den rechter te
Nottingham verscheen dezer dagen een scheeps
kok uit Sunderland, die verdacht werd vaq dief
stal van een aantal diamanten ringen uit een
juwelierszaak te Mansfield.
De vrouwelijke winkelbediende en twee an
dere getuigen „herkenden" den verdachte te
midden van drie andere personen, ofschoon
hij, naar zij zeiden, nog Wel zijn snor had af
geschoren. De ongelukkige scheepskok be
zwoer dat hij nog nooit in Mansfield was ge
weest dat ook nog nooit van zijn leven een snor
had gedragen. Hij was gelukkig in staat zijn
alibi aannemelijk te maken, en de jury vond
dan ook alle aanleiding om het „niet schul
dig" over hem uit te spreken.
De ondergang can de ,,City of
Honolulu." Te Los Angelos zijn Maandag
met het transportschip „Thomas" de tweehon
derd en dertig passagiers gearriveerd, benevens
de bemanping van de City of Honolulu, de voor
malige Duitsche mailboot, die de vorige Week
op 670 mijl afstand van de Californische kust
in brand raakte.
In de „Times" vertelt Majoor-Generaal
Wright van het Amerikaansche leger hierover
nog het volgende.
Er heerschte zulk een uitstekende orde aan
boord van het brandende schip, dat het geheel
ons voorkwam als de ensceneering voor een
filmopname. De brand brak 's morgens in de
vroegte uit en nam weldra in omvang toe. Onder
de muziek van een jazzband namen de'opvaren
den in de reddingsbooten plaats. Van de sloe
pen uit zagen zij toe, hoe 't zeewater in stoom
wolken opsloeg rondem den roodgloeienden
scheepsromp, en ho schoorsteenen en tuigage
boven het dek ineenstortten. Ten slotte nam een
kleine stoomboot de passagiers op en bracht hen
over op de Thomas, zonder dat iemand zelfs
zijn voeten had behoeven nat te maken.
De schipbreukelingen zelf waren heel wat
minder verschrikt, dan hunne redders, en toen
zij aan boord van de Thomas waren, begon
hun eigen strijkje te spelen en engageerden zij
hun redders als danspartners.
Postzegel nieuws. Naar het Ameri
kaansche postdepartement bekend maakt, zal
er deze maand een nieuwe serie Amerikaansche
postzegels in omloop worden gebracht. Men zal
beginnen met de uitgifte van een nieuwen zegel
van elf cent, pauwblauw, met de beeltenis van
president Rutherford B. Hayes. Deze postzegel
wordt uitgegeven op het eeuwfeest van den ver
jaardag van Hayes, n.l. 29 October a.s.
De nieuwe 5-cent zegel zal de beeltenis dra
gen van Roosevelt. Op 11 November, Wapen
stilstandsdag, ziet een nieuwe postzegel van
50 cent het licht, met een afbeelding der graf
tombe van den Amerikaanschen onbekenden
soldaat.
De overige postzegels zullen de volgende
beeltenissen vertoonen*1 cent, hranklin 2
cent, Washington 3 cent, Lincoln 4 cent,
Martha Washington 6 cent, Garfield 7 cent,
McKinley 8 cent, Grant 9 cent, Jefferson
10 cent, Monroe 12 cent, Cleveland.
De 14 cent geeft een afbeelding van een In
diaan de 15 cent het Vrijheidsbeeld de 20 cent,
het Yosemitedal de 25 ct. de Niagara de 30
ct. een buffelde dollar, het gedenkteeken
voor Lincoln de 2 dollar, het kapitool en de
5 dollar, een Amerikaan.
In de nieuwe serie komt dus geen postzegel
van 13 cent voor daarentegen zijn er nieuwe
waarden van 14 en 25 cent.
Men verwacht, dat de geheele serie tegen het
eind dezer maand in omloop zal zijn.
Ter gelegenheid van het eeuwfeest van Pasteur
zal de Fransche regeering een blauwen postzegel
van vijftig centimes uitgeven met de beeltenis
van den beroemden geleerde.
Oorlogskerkhoven. Het ministerie
van Nationale Verdediging van Tsjecho-Slowa-
kije heeft de eerste stappen gedaan voor de inter
nationale regeling van de kwestie der soldaten-
graven op de verschillende vroegere fronten.
Het departement heeft de beginselen vastge
legd, en den tekst opgesteld voor een internatio
nale overeenkomst, welke beoogt de graven in
stand te houden van allen die op hetoorlogstoo-
neel den dood vonden, soldaten, krijgsgevange
nen en geinterneerde burgers van de oorlogvoe
rende landen, onverschillig hun nationaliteit.
Daarbij is uitgegaan van het beginsel, de graven
naar mogelijkheid te concentreer en. De sta
ten, die zich bereid verklaren tot het aangaan
dezer overeenkomst, zullen de graven of militaire
kerkhoven samentrekken, eventueel een bijzon
der kerkhof openen, dat onder apart toezicht
van een overheidsorgaan zou staan. De graven
zullen voorzien worden van naambordjes in de
taal van het land. Alle graven zullen op gelijke
wijze worden ingericht, onverschillig of zij een
bondgenoot dan wel een vroegeren vijand bergen.
Het ligt i n de bedoeling deze graven te laten
voortbestaan tot 1935. Daarna zullen de afzon
derlijke kerkhoven worden opgeheven, en de
stoffelijke overschotten worden samengebracht
op één enkel oorlogskerkhof dat blijvend door de
verschillende staten zal worden onderhouden.
Opgravingen zullen worden toegestaan tot vijf
jaar na het toetreden tot de overeenkomst. De
milithire autoriteiten zullen slechts voor het
transport zorgen het documentenmateriaal zal
tusschen de staten onderling worden uitgewisseld
Na de vaststelling van de definitieve redactie
der voor te stellen overeenkomst zal het ministe
rie van buitenlandsche zaken een diplomatieke
actie inleiden en de kwestie bij de belangheb
bende staten aanhangig maken.
