Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Gemeentebegrooting voor 1923.
B. en W. schrijven aan den Raad.
Wij hebben de eer U hierbij aan te bieden
de ontwerpgemeente-begrooting voor 1923.
Terwijl de posten afzonderlijk in de begroo
ting zelf worden toegelicht, willen wij eenige
belangrijke posten nog nader onder het oog
zien.
Zooals uit het eerste hoofdstuk der ont
vangsten blijkt, geniet 1923 een zeer groot
saldo uil vroegere dienstjaren. Met behoorlijke
reserveering voor de kwade posten der inkom
sten belasting, dienstjaren 1919/'20, 1920/'21 en
1921 /'22, is het saldo, dat 1923 uit den dienst
van 1921 zal genieten, rond 409.000.Wan
neer men bedenkt, dat de saldo's van vroegere
diensten in 1922 rond ƒ260.000.en in 1921
rond 256.000.bedroegen, terwijl zij vóór den
oorlog een 50.000 plachten te beloopen, dan
zal men inzien, dat het bedrag, dat 1923 zal
genieten, een uitzonderingsbedrag is.
De onverwachte tijdelijke stijging der in
komsten na den oorlog heeft niet alleen hier,
maar algemeen in de gemeenten,in 1920 ten
behoeve van het belastingjaar 1921/'22 ge
culmineerd, om, helaas daarna geheel in te
zinken.
Daarom is deze post, die overigens dank
baar wordt aanvaard, zoo misleidend. Zij flat
teert immers buitengewoon de begrooting,
zoodat men zich in gunstiger omstandigheden
waant dan men is, een waan, die in den op-
gaanden tijd na den oorlog zoo gevaarlijk is
gebleken en zooveel teleurstelling heeft gebaard.
Een verstandig beleid zou daarom medebren
gen, dit voor één jaar abnormaal hooge bedrag
over eenige jaren te verdeelen, hetgeen te
noodzakelijker zou zijn, waar in volgende jaren
van geen groote saldo's meer sprake zal zijn
en men niet zal weten, hoe de begrooting slui
tend te maken.
Wij willen nog eens herhalen wat wij daar
omtrent bij de vaststelling van het vermenig-
vuldigingscijfer 1922/1923 inMei 1.1. opmerkten,
waar wij schreven
„Voor onze gemeente toegepast op een
„paar zeer tastbare dingen, hoe zal men,
„bij een sterk terugloopend inkomen reeds
„in 1923 het evenwicht vinden tusschen „in-
komsten en uitgaven, als men alleen maar
„denkt aan de rente en aflossing voor niet-
productieve uitgaven, die sinds het begin
„van den oorlog met ongeveer 225.000.
„per jaar zijn gestegen (hierin begrepen de
„credieten in uitvoering), aan de salarissen,
„die blijkens de pensioensgrondslagen van
„pl.m. 250.000.tot een ƒ800.000.per
„jaar opliepen, aan de pensioenslasten, die
„in dien tijd van ongeveer 34.000.onge
veer 158.500.werden
Dit blijkt maar al te waar. Wij kunnen geen
voorstel doen om een deel van het saldo 1921
voor volgende jaren te bewaren, ómdat, zelfs
piet dit groote saldo, de dienst van 1923 slechts
sluitend kan worden gemaakt met een sluitpost
inkomstenbelasting, dien wij niet hooger dur
ven voordragen.
Een tweede punt is de nooduitkeering tot voor-
loopiye verhooging van hel zjj. ,,kopgeld".
Door Gedeputeerde Staten is er de Gemeen
tebesturen op gewezen, dat deze nooduitkeering
betrekking had op de jaren 1921 en 1922
en de Regeering voor een voortzetting daarvan
geen gelden bij de ontwerp-Staatsbegrooting
heeft aangevraagd. Een later bericht in de
dagbladen meldde, dat de Regeering het advies
van de Staatscommissie voor de gemeentefinan-
ciën afwacht.
In de „Gemeentestem" van 14 October 1.1.
komt daaromtrent de volgende mededeeling
voor
„Gedeputeerde Staten van Friesland von-
„den eenige maanden geleden in het feit, dat
„de wet van 12 Novemberl921 (Staatsblad
„no. 1173) ten aanzien van de rijksuitkee-
„ring aan de gemeenten slechts eene nood-
Voorziening voor de jaren 1921 en 1922 trof,
„terwijl de aan de gemeenten tegen 1923 in
„uitzicht gestelde definitieve regeling der fi-
„nancieele verhouding nog zelfs door de
„Staatscommissie niet kon worden ontwor-
„pen, aanleiding, de aandacht van de Minis
ters van Financiën en Binnenlandsche Zaken
„te vragen voor de urgentie van eene ver
lenging van liet noodwetje. Waar bij de
„behandeling daarvan Regeering en Statcn-
„Generaal nadrukkelijk zijn uitgegaan van
„het standpunt, dat de noodregeling zou
„gelden tot aan het in werking.treden van
„de definitieve regeling toe, achtten Gedpu-
„teerde Staten het niet doenlijk de gemeen
ten de dupe te laten worden van de om-
„standigheid, dat technische moeilijkheden"
„de vervulling van de aan deStaatscom-
„missie verstrekte opdracht vertragen, zoo-
„als hun gebleken was het geval te zijn.
„Bij missive van 3 October j.l. deelde de
„Minister van Financiën hun mede, dat om
trent de al- of niet verlenging eener nood-
„uitkeering en omtrent de vraag, of deze
„eventueel in denzelfden vorm zal worden
„gegeven als de beide vorige jaren in te
genstelling met hetgeen in de in ons vorig
„no. onder 5 opgenomen circulaire van Gede
buteerde Staten van Zuid-Holland wordt
„gezegd nog geen beslissing is genomen,
„daar de Minister hieromtrent het advies
„afwacht van de Staatscommissie voor de
„regeling dor financieele verhouding tusschen
„Rijk en gemeenten, welk advies hij bij
„brieven van 17 Juni en 13 Juli heeft ge
vraagd.
„Intusschen is het voor de Gemeentebe-
„sturen toch zeer noodig te weten, waar zij
„aan toe zijn. Velen hebben in het vertrou-
„wen, dat zij op verlenging der nooduitkeer-
„ring konden rekenen, met behulp van deze
„hunne begrooting voor 1923 sluitende ge
blaakt en zouden met den hesten wil der
„wereld niet anders kunnen doen. Blijft het
„advies der Staatscommissie nóg geruimen
„tijd uit en luidt dit onverhoopt ongunstig
„voor de gemeente, dan zou in de dan reeds
„loopende begrooting een aanzienlijk gat
„zijn geslagen, hetwelk bij de schaarschte der
„middelen, die reeds elke niet strikt onvér-
„mijdelijke .uitgaaf achterwege doet blijven,
„voor vele gemeenten onmogelijk zou zijn te
„stoppen, evenmin door nog uitgaven te
„schrappenajs doorde inkomstenop te voeren.
„De Regeèring zal daarom in elk geval
„voor de naaste toekomst voor verlenging
„der nooduitkeering hebben te zorgen en het
„zal alleen de vraag naar den besten vorm
„kunnen zijn, welke haar en de Staatscom-
missie' bezig houdt."
Wij achten het. ten penenmale ondenkl aar,
dat de Regeering zich zou vergenoegen met
deze uitkeering te doen afloopen, zonder daar
voor iets in de plaats te stellen, zoodat wij
dezen post, die reeds op de ontwerp-begrooting
was gebracht, daarop hebben laten staan in
afwachting van de dingen, die komen zullen.
Een derde punt is de aflossing der crisislasten.
Bij onzen geleidebrief bij de begrooting
voor 1922 wezen wij er reeds op, dat wij het
alleszins gemotiveerd achtten, de jaarlijksche
bcgrooting niet nog eens te belasten met een
bedrag van pl.m. 65.000.gebaseerd op
een delging van kosten van distributie enz. in
10 jaar, doch daarvoor in de plaats te stellen
de gewone afschrijving van 2l/2 van het
restant der crisislasten, dié voor 1922 op
10.000.werd geraamd.
Bij de memorie van antwoord werd de daar
door bespaarde som van 55.000.in verband
gebracht met de werkloozenuitkeeringen en dit
bedrag daarvoor in uitgaaf gebracht.
Gedeputeerde Staten hebben echter tegen
deze omzetting bezwaar gemaakt.
Nadat wij evenwel ons standpunt met klem
van redenen hadden verdedigd, heeft het Col
lege onder uitdrukkelijke verklaring, dat zij
dit geenszins beschouwd wilde zien als bewijs,
dat zij besloten hebben met afschrijving van
de restant-crisislasten in 40 jaren genoegen te
nemen en hun standpunt ten opzichte van de
dekking van de crisislasten van onze Gemeente
prijs te geven, voor het jaar 1922 in bedoelde
omzetting van afschrijving berust, doch daar
bij tevens verzocht te bevorderen, dat door
Uwen Raad eene regeling worde getroffen
aangaande- de afschrijving van de restantcrisis-
lasten in volgende jaren, met welke regeling het
College dan, ter vermijding .van toekomstige
moeilijkheden, gaarne wordt in kennis gesteld.
Naar aanleiding van dit laatste merken wij
op, dat ook bij het besluit tot instelling van
het crisisfonds indertijd werdbe paald dat na be
ëindiging der buitengewone omstandigheden de
liquidatie van het fonds zou worden geregeld.
Waar echter die omstandigheden, gezien
o.a. de groote crisiswerkloosheid, die in bij
zondere mate onze gemeente treft, nog niet
hebben opgehouden te bestaan, meenen wij,
dat die tijd nog niet is gekomen.
Wij koesteren daarom de hoop, dat ook dit
jaar Gedeputeerde Staten in bedoelde omzettigg
zullen berusten, terwijl alsdan na de beëindiging
van de crisis de zaak definitief kan worden
beslist.
Wij hebben Uwen Raad indertijd reeds in
zage gegeven van de met heeren Gedeputeer
de Staten gevoerde correspondentie, doch
achten het niet ondienstig deze bij deze gele
genheid nog eens voor Uwe leden bij de begroo-
tingsstukken ter visie te leggen.
Een vierde punt is de loontoeslag.
Wij herinneren er aan, dat bij de behande
ling van de begrooting voor 1922 Uw Raad be
zwaar maakte in de huidige omstandigheden
gelden voor loonsverhooging op de begrooting
te brengen.
Uw Raad wenschte in dezen den loop dei-
omstandigheden nog eenigen tijd aan te zien,
om daarna een definitieve beslissing te nemen.
Intusschen werd besloten den genomen tij-
delijken maatregel te bestendigen, behalve dat
deze niet meer het karakter zou dragen van een
voorschot op een eventueele loonsverhooging,
doch beschouwd zou worden als een tijdelijke
toeslag zonder meer.
Waar deze zaak derhalve nader onder het oog
moet worden gezien, hebben wij den toeslag
thans pro memorie op de begrooting uitge
trokken.
Ten slotte blijft ons over te vermelden, dat
de inkomstenbelasting als sluitpost moest worden
uitgetrokken op 850.000.
Gedeputeerde Staten hebben thans een rond
schrijven tot de Gemeentebesturen gericht,
waarin zij opgaaf vragen in hoeverre het aan
inkomstenbelasting uitgetrokken bedrag een
hooger vermenigvuldigingscijfer zal noodig ma
ken dan het vorig jaar.
Bij gemis aan vaste gegevens durven wij
ons echter niet aan voorspellingen wagen, al
zijn wij allesbehalve optimistisch, waar het
maatschappelijk inkomen onder den invloed
van de malaise, die Schiedam in bijzondere
mate treft, zeer achteruitgaat.
Inderdaad achten wij den toestand der ge-
meente-financiën in den tegenwoordigen tijd
zeer zorgelijk, als wij zien het hooge bedrag,
benoodigd aan inkomstenbelasting en den
achteruitgang van het maatschappelijk vermo
gen en inkomen en daarbij nog denken aan het
groote saldo, waarmede deze begrooting wordt
geflatteerd, waaromtrent wij mogen verwijzen
naar hetgeen wij naar aanleiding daarvan boven
schreven.
Wij willen daarmede niet zeggen, dat onze
gemeente in dezen in een uitzonderingsgeval
Verkeert. Het is de toestand Van de gemeente-
financiën in het algemeen.
YVcrkloozensteun.
Vanwege het Bestuur der Afd. Schiedam van
den Ned. R.K. Volksbond, is een adres aan den
Gemeenteraad verzonden,waarin zij mededeeling
doet van een gehouden gecombineerde vergade
ring met de besturen van verschillende vereeni-
gingen die tot de Afdeeling behooren en dat in
deze vergadering ter sprake kwam de noodtoe
stand, waarvan een deel der leden van den Bouw
vakarbeidersbond en der Bakkers afdeeling het
slachtoffer is.
Dat deze beide organisatie's n.l. niet door de
Regeering on'ier de Grisisregeling gerekend wor
den en dat daardoor die leden bij werkloosheid
op geen enkele wijze gesteund worden, en aan de
publieke liefdadigheid moeten vervallen.
Redenen waarom de Afdeeling zich tot den
Raad wendt met het verzoek deze werklooze
leden door middel hunner organisatie's te steunen
op den voet, die ook voor andere organisatie's
is vastgesteld.
Een tweede adres Van bovengenoemd bestuur
heeft ten doel den Raad kennis te geven dat in
diezelfde vergadering men algemeen van gevoelen
was dat de werkloozen, die van hunne uitkeering
moeten bestaan, dezen winter een treurigen tijd
tegemoet gaan, dat zij toch van de hun verstrekte
uitkeering onmogelijk de aanschaffing van het
allernoodigste van kleeding, voeding en verwar
ming kunnen bekostigen, dat bovendien de
hooge huur, die velen van hen moeten betalen,
bovenmate drukkend is.
Redenen waarom zij zich tot denjjRaad wenden
nret verzoek aan de werkloozen een bijslag te
verstrekken in natura en hun in de betaling der
huur tegemoet te komen, door de verstrekking
eener halve-huurloon.
Openbare Leeszaal en bibliotheek.
Gedurende den maand October werden uitge
leend 2337 kinderboeken, 1729 Studiewerken,
7151 romans; totaal 11227 het boeken bezit
bedroeg 9341.
Het aantal bezoekers bedroeg, mannen 1950,
vrouwen 225, totaal 2175. Het aantal houders
van leeskaarten bedroeg 2975.
In dien zelfden maand over 1921, werden uit
geleend 2282, kinderboeken, 1727 studieberken,
7023 romans, totaal 11032; het boekenbezit
bedroeg 7510 de bezoekers, mannen 1800 en
vrouwen 210, totaal 2010 het aantal houders
van leeskaarten bedroeg 2638.
St. „Willibrordus."
Zondag, 5 November, viert de R. K. Fabrieks-
arbeiders(sters) Bond „St. Willibrrordus" zijn
Patroonsfeest. Des morgens om 10 uur wordt
in de parochiekerk van het IT. Hart van Jezus in
de Gorze een H. Mis opgedragen tot intentie van
dé leden, 's Avonds om 8 uur is er een feestver-
gadering, met als spreker de weled. heer W.
Mooyman, uit Den Haag. De tooneelvereeniging
„Alberdinck Thym" onderafdeeling van den
R. K. Volksbond, verleent alweder haar mede
werking, zoodat dien avond het nuttige met het
aangename wordt verbonden.
Op deze vergadering hebben de leden toegang
met hun vrouwen.
Volksbadhuis.
In de week van 2228 Oct. 1922 werden ge
nomen 464 baden.
lste klasse kuipbaden 41, regenbaden 65.
2de klasse kuipbaden 32, regenbaden 313.
Kinderbaden 13.
Gedurende de maand October 1922 werden
genomen 1785 baden.
lste klasse kuipbaden 141, regenbaden 247.
2de klasse kuipbaden 130, regenbaden 1228.
Kinderbaden 39.
Doodelijk ongeluk.
Dinsdagavond 7 uur reed de 58-jarige A. Mar
tens, wonende in de Mariastraat en werkzaam
aan de Hollandia-fabriek, op denRotterdamschen
dijk. In de nabijheid van 't Roode Hek week hij
uit voor de tram uit Schiedam, maar werd toen
aangereden door de Rotterdamsche.
Met de tram naar de politiepost gebracht,
constateerde dr. Koenen een dijbreuk. Door den
hevigen schrik had M. tevens een hartaandoening
bekomen, zoodat hij reeds 's nachts in het zie
kenhuis is overleden,
Hoog bezoek.
Morgenmiddag zal de Commissaris der Konin
gin in de provincie Z. Holland, Baron SweexTs
de Landas-Wyborgh, onze stad bezoeken.
De audiëntie heeft te half vier plaats, waarna
Z. Excellentie de uitbreiding der gemeente be
zichtigen zal en o.a. een bezoek gaat brengen aan
de openbare leeszaal en bibliotheek.
D o o r B. en W. is de straat aanleg
en rioleering in de Gorzen, welk werk 5 October
werd aanbesteed, gegund aan een der laagste
inschrijvers, J. M. Dekker, te Rotterdam, voor
26.270.
Door B. en W. i s het verbreeden
van het talud van Schielands Hoogen Zeedijk,
welk werk 12 October werd aangesteed, gegund
aan den laagsten inschrijver, G, v. d. Waal, te
Rotterdam voor ƒ28.200.
Door den Burgemeester is tot
politieagent benoemd, M. J. A. van Haasteren,
alhier.
Voor het te Rotterdam gehou
den examen voor vrije- en ordeoefeningen, slaag
de o.m. mej. J. IT. Swart, alhier.
Ten nadeele van de gistfabriek
„deMaas", zijn 2 koperen uitlaten van de spoe-
lingpompen, die tegenover de fabriek staan, ont
vreemd de politie doet onderzoek.
||D e z e n middag 1 uur was de wa
terstand a.h. IToofd zoo onrustbarend hoog
A..P. 1.82 M.) dat de knalsignalen moesten
gegeven worden. Om 3 uur was het water weer
vallende.
Lijst van onbestelbare brieven
en briefkaarten, van welke de afzenders onbe
kend zijn.
Terugontvangen in de 2de helft der maand
October 1922.
Brieven Binnenland: S. Schipper,
Schiedam B. Vlek, Schiedam D. v.d. Burg,
Schiedam Blommel, Schiedam N.V. Schie-
veem, Schiedam Mej. Blom Schiedam v.d.
Bosch, Groningen Sa. Masereeuw, Rotterdam,
Mizardi; Rotterdam L. Beekman, Bussum;
B. E. F. Mij, Rotterdam Breugelman, Rotter
dam W. A. Boone, Rotterdam J. v.d. Peol,
Rotterdam.
Briefkaarten binnenland: A. Vis
ser, Schiedam Mej. Crijendijk, Schiedam
L. Suf, Rotterdam M. Landsbergen, Rotterdam
M. Rademakr, Rotterdam D. Pank, Den Haag;
P. Schippers, Bussum J. Veldhoven, Rotterdam
Brieven buitenland: C. Konig,
Kopenhagen K. Reineke, Duisburg.
Briefkaarten b uiten land: H. Hu
bert, Dortmund.
4 briefkaarten zonder adres.
GeisaeBgé Nie&wg,
Doodgestoken. Eergisteravond te 11
uur heeft een 55-jarige man in een logement
aan den O.Z. Achterburgwal te Amsterdam
de 28-jarige vrouw, met wie hij samenwoonde
na een woordenwisseling, met een mes in de
borst gestoken, tengevolge waarvan zij een
uur later overleed.
De man, die in staat van dronkenschap ver
keerde, werd in arrest gesteld. Wegens moord
aanslag op zijn toenmalige echtgenoote heeft
deze man vroeger geruimen tijd gevangenis
straf ondergaan.
De z o o v e e 1 s t e. Eergisteren is te Tiel ge
vankelijk uit Buren binnengebracht en na ver
hoor opgesloten. A. K., vroeger inspecteur der
Algemeene Spaarverzekering te 's-Gravenhage,
verdacht van verduistering van gelden ten na
deele van die Spaarverzekering.
Een gelukkige onderwijzer. Bij
een eergisteravond gehouden premieloting van
de Rotterdamsche Handels- en Landbouwbank
te Apeldoorn is de hoofdprijs een villa met 100
lijfrente, ten deel gevallen aan een onderwijzer
aldaar.
Autobandieten. Zeeuwsch-Vlaanderen
wordt tegenwoordig onveilig gemaakt door roo-
vers, die per auto hun terrein afreizen. Bij ver
schillende landbouwers werden jonge kippen, enz.
ontvreemd.
De ramp van de „Cornelis," Bij de
schouwing van het lijk van een der omgekomen
matrozen van het gestrande stoomschip „Corne
lis", heeft men, naar „Aftenbladet" verneemt,
op het hoofd van het lijk drie diepe messteken
ontdekt. Naar alle waarschijnlijkheid is de ma
troos aan deze verwondingen overleden. Het blad
spreekt het vermoeden uit, dat er muiterij
aan boord heeft plaats gehad. Als oorzaak
zou daarvoor kunnen gelden, dat de kapitein
de eerst aangeboden hulp van het bergingsvaar
tuig, om de bemanning van boord te nemen
heeft geweigerd. Naar aanleiding dezer weige
ring zou de bemanning dan waarschijnlijk de
officieren overvallen hebben en met deze hand
gemeen zijn geraakt.
Motorboot verbrand. Maandag
avond is te Vlaardingen de benzinevoorraad aan
boord van de motorbootTromp (eigenaars Gebrs.
van der Velden) in brand geraakt, waardoor het
vaartuig in een oogenblik in lichtelaaie stond.
Daar het midden in de haven lag, leverde het een
phantastisch schouwspel op, dat duizenden op
de been bracht. Af en toe ontplofte weer een
bus benzine. Ongelukken kwamen niet voor.
De machinist had zich gebrand aan handen en
hoofdhaar, doch niet ernstig.
In korten tijd brandde het scheepje totaal
uit. Een paar naastliggende loggers vatten even
eens nog vuur, at echter dadelijk werd gebluscht.
Geverbaliseerd. Na de trekking van
16 October heeft de Rotterdamsche pol Lie
proces-verbaal opgemaakt op last van hooger
hand tegen de directie der Rotterdamsche
Handels- en Landbouwbank, wegens overtre
ding der Loterijwet.
De zaak moet thans ingevolge de laatste
wetswijziging blijkt dit mogelijk door den
ambtenaar van het O.M. bij de kantongerechten
te R'dam ter onderzoek overgedragen zijn a. d.
Officier van Justitie bij de rechtbank te-Rotter
dam, zoo meldt het „Alg. Handelsblad."
Het huwelijk van den ex-keizer
Naar uitDoorn verluidt,zouden o.m. als getuigen
bij het a.s. huwelijk van den voormaligen Duit-
schen keizer optreden 's keizer's zoon Wilhelm,
ex-Duitsche kroonprins mr. J. B. Kan, Secre
taris-Generaal in Algemeenen Dienstmr. dr.
F. A. G. Graaf van Lynden van Sandenburg,Com
missaris der Koningin in UtrechtGraaf Ben-
tinck en den adjudant van den ex-keizer, Ilseman
Een nieuwe steenkoolmijn. Onder
de gemeente Bocholtz zal door de mijn „Willem
Sophia" te Spekholzerheide een derde boring
naar steenkolen worden verricht.
Aldaar is een nieuwe particuliere mijn te ver
wachten.
Inbraak in een m u s e u m. Uit. het
