DE AMERIKAAN.
DMOBLMD WO ORSCHiEFJAM £W
FEUILLETON.
45ste Jaargang.
Dinsdag 7 November 1922.
No. 13484
„O Advertentiën 1—5 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
Bureau: KOEMARKT 4 Telefoon Intercommunaal 85. lostbus. 3 plaatsen wordt 2 maal |berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Abonnementen per 3 maanden 2.per week 15 cent, franco per Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
post f 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent. toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Bij of krachtens wetten of verordeningen voor
geschreven en andere officieele af- en aan
kondigingen van het Gemeentebestuur.
HINDERWET.
Burgemeester en wethouders van Schiedam
hebben bij hun besluit van 6 November 1922
vergunning verleend aan
3o. J. v.d. MaDE tot uitbreiding der brood-
en banketbakkerij in het pand Lange Kerkstraat
22, kadaster Sectie B. no. 367, met een electro
motor van 2 P.K., drijvende een eiwitkluts- en
een amandelwrijfmachine en
2o. de N. V. VAN INGELSE CO tot het
plaatsen van een electromotor van 3 P.K., drij
vende een goederenlift.
Schiedam, 7 November 1922.
Buitenlands eh Nieuws.
HET NIEUWE TURKIJE.
Wat de nieuwe Turksche regeering van plan
is, schijnt niet geheel met haar beloften te
Moedania gedaan te stroken. Een tweetal nota's
heeft ze reeds tot de geallieerden gericht, waar
van in de eene de terugtrekking der geallieerde
bezetting uit Constantinopel wordt geëischt en
in de andere de toestemming der Turksche auto
riteiten voor 't passeeren door de zeeëngten van
alle buitenlandsche schepen. Natuurlijk zijn deze
eischen door de geallieerden afgewezen. Ook
zou de neutrale zone van Chanak geschonden zijn
De „Times" bespreekt den toestand in het
Oosten en zegt o.m. De wapenstilstand van
Moedania is eerst ruim drie weken geleden ge-
teekend. Aan den kant der geallieerden en Grie
ken zijn de voorwaarden daarvan nauwgezet
ten uitvoer gelegd. Thracië is ontruimd met op-
merkelijken spoed. De Kemalisten evenwel zijn
reeds nu bezig bedenkelijke bressen te maken in
de voorwaarden van den wapenstilstand. Zij
hebben een ernstigen slag toegebracht aan die
tradities van Ottomaansch recht en Mohamme-
daansch gevoel, die zij, naar men dacht, zouden
verdedigen. Zij hebben het Ottomaansche Rijk
met zijn tradities opgedoekt en ervan gemaakt
een Turkschen staat, gebaseerd op de nationale
of misschien zelfs nog vager, op de rassen-
gedachte. Zij hebben bovendien de idee van een
van het Kalifaat uitgaande Ottomaansche sou-
vereiniteit geweld aangedaan en dat Kalifaat
in de lucht laten hangen, ten prooi aan alle
soorten godsdienstig en politiek geharrewar,
en dat, vreemd genoeg, op een oogenblik, dat
de overwinning van Kemal den indruk had
gevestigd in heel de Mohammedaansche wereld
dat een nieuwe kampvechter voor den Islam
was opgestaan, die de glorie van het Kalifaat
zou doen herleven.
Deze revolutionnaire daad is erop berekend,
een crisis in den Islam uit te lokken, waarvan
men nog wel meer zal hooren, doch het onmid
dellijke resultaat is, dat de Kemalisten erin
geslaagd zijn een der belangrijkste clausules
van de Moedania-overeenkomst te ontduiken
en dat ze blijkbaar reeds bezig zijn aan een.
openlijke schending der resteerende clausules.
De geallieerden staan hier voor een nieuwe
uitdaging, en alvorens de vredesconferentie
bijeenkomt moeten zij een nieuwe basis vinden,
waarop ze hun houding tegenover Turkije
kunnen doen berusten.
datum van opening der conferentie te Lau
sanne eenige dagen wordt uitgesteld.
In welingelichte kringen 'meent men, dat dat
het gevolg is van de jongste gebeurtenissen in
Turkije.
In Italië schijnt men er voor te zijn, om de
conferentie eerst den 20en November te laten
beginnen.
Volgens berichten uit Constantinopel zou de
Nationale Vergadering van Angora aan Ismed
Pasja de volgende instructies hebben gegeven
voor de conferentie te Lausanne
lo. De verkrijging van grenzen voor Tur
kije, welke in overeenstemming zijn met het
Nationale Pact,
2o. schadeloosstelling van Griekenland
3o. opheffing der capitulaties
4o. wijziging der grenzen van Irak
5o. algeheele onafhankelijkheid van Tur
kije op financieel, economische en politiek ge
bied.
Rafet pasja heeft den Turkschen Senaat ont
bonden. De geallieerde generaals zullen heden
een conferentie hebben met Rafet Pasja.
DE VREDESCONFERENTIE.
Uit Parijs verluidtHet is mogelijk, dat de
58
„Edwin!Mijn broeder!" riep Enid
uit, terwijl zij zijn gelaat met kussen bedekte.
Edwin Anstruther was het toonbeeld van
die Engelsche zeelieden, die geslachten ach
tereen de eer hunner vlag hoog hebben ge
houden, te midden van allerlei gevaren, in zoo
veel oorlogen en zooveel verschillende klimaten
en nimmer het vertrouwen hebben beschaamd,
hetwelk hun land in hen gesteld had. Hij was
dapper en wél opgevoed en ofschoon Enid hem
beschouwde als den uitstekendsten onder de
mannen, was zij dichter bij de waarheid, dan
de meeste zusters, wanneer het de waardeering
hunner broeders geldt. Hij was bruiner dan zij,
misschien omdat hij jaren lang aan wind en
Weer was blootgesteld geweest. Zijn openhartige
oogopslag en zijn edele trekken namen dadelijk
Voor hem in. Zijn glimlach, iets zonderlings bij
een jongmensch, was min of meer droevig.
Enid bemerkte het en hem oplettend aanzien
de vroeg zij hem
„Edwin, wat scheelt u Laatst, te Nizza had
ik geen tijd om er oVer te spreken Maar nu
moet gij mij antwoorden. Waar is uwe opge
ruimdheid gebleven
„Mijne opgeruimdheid Hebt gij, mij niet
HET HERSTEL.
Omtrent het verloop der onderhandelingen
te Berlijn met de Commissie van Herstel wordt
het volgende gemeld
In de Duitsche voorstellen wordt er in het
bijzonder op gewezen, dat de stabiliseering van
de mark in hoofdzaak afhankelijk is van een
vermindering der lasten wat de schadeloosstelling
betreft, en dat, hoewel een dergelijke verminde
ring nog niet is tot stand gekomen, de Duitsche
regeering alles in het werk blijft stellen om de
mark te stabiliseeren. Hiervoor is een internatio
nale leening echter absoluut noodzakelijk. De
rijksregeering stelde daarom aan de Commissie
van Herstel voor, zich met een internationaal
financieel concern in verbinding te stellen, dat
tezamen met de Duitsche rijksbank een inter
nationale leening ten bedrage van vijfhonderd
millioen goudmark zou kunnen opbrengen.
Met dit voorstel wil de de Duitsche. regeering
dus trachten, te bereiken, dat de Commissie
van Herstel zich zou belasten met het tot stand
brengen der leening.
De Commissie van Herstel heeft op deze voor
stellen aan de Duitsche regeering een door alle
leden onderteekend antwoord gezonden, dat als
een eenstemmig besluit der Commissie moet
worden beschouwd.
In dit schrijven herinnert de Commissie van
Herstel er aan, dat de Duitsche regeering in
dertijd bij monde van minister Hermes tijdens
diens laatste besprekingen te Parijs beloofd
heeft, de begrooting in evenwicht te zullen bren
gen. Deze belofte van minister Hermes is tot
dusver niet gehouden. De Commissie van Her
tel verzoekt de Duitsche regeering, thans
onverwijld over te gaan tot uitvoering van
daartoe strekkende maatregelen. Bovendien
constateert de Commissie, dat uit de voorstel
len der rijksregeering niet- blijkt, welke posi
tieve maatregelen van Duitsche zijde voor een
stabiliseering van de mark zullen worden ge
nomen.
De nota eindigt met het verzoek der Com
missie van Herstel, deze positieve voorstellen
thans spoedig mede te deelen.
De rijksregeering is in verband hiermede he
denavond nogmaals bijeen gekomen, ten einde
over de nota der Commissie van Herstel te
beraadslagen.
Van andere zijde wordt nog gemeld, dat het
antwoord der Commissie van Herstel ook een
verklaring betreffende de financieele controle
bevat.
hooren lachen, toen gij mij voor uw Burton aan
zaagt
„Ja, maar uwe oude vroolijkheid.
Uit den tijd,toen gij mij zeidet dat gij zoo
gelukkig waart."
„O, ik ben bang, dat ik die in Egypte gelaten
heb."
„In Egypte?"
„Ja. Kan men het lijden, de ellende, den
oorlog en den dood om zich heen zien en jong
blijven en zijn zorgeloosheid behouden bij al
het verschrikkelijke, dat ons treft? Thans even
wel ben ik mijzelf weer. En gij", ging hij voort,
haar naar het venster trekkende en haar met
opmerkzaamheid beschouwende „hoe is hel
met u onder deze nieuwe omstandigheden
„O, zeer goed, dank u."
„Uwe kleur is er althans niet minder op ge
worden."
Zij bracht eensklaps het gesprek op een an
der onderwep.
„Hoe en waarom zijt gij hier gekomen
„In de eerste plaats om u te zien, u en mijn
aanstaanden zwager. Vervolgens omdat ik ver
lof heb gekregen en dacht, dat het aangena
mer zou zijn met u beiden naar Engeland terug
te keeren, dan nog veertien dagen langer op
mijn schip te blijven."
„O, dat vind ik heerlijk! Llij heeft slechts
een dag voor ons. Wij zullen morgen op reis
gaan, dan kan ik hem binnen acht en veertig
uur wederzien."
Men acht het hier thans mogelijk, dat de
Commissie van Herstel, haar oorspronkelijk
besluit om reeds Donderdag a.s. te vertrekken
niet zal handhaven, daar het antwoord der
Commissie der onderhandelingen niet afsnijdt,
doch alleen meer positieve Voorstellen der
Duitsche regeering verlangt.
Intusschen is het onder de leden der Duitsche
regeering ook geen vrede. Dr. Wirth en Dr. Her
mes schijnen ernstige meeningsverschillen te
hebben, zoo zelfs, dat 't aftreden van één van
beiden wel zal volgen.
HET BURGENLAND.
De Oostenrijksch-LIongaarsche commissie in
zake het Burgenland, welke onder voorzitter
schap van den burgemeester van Rotterdam,
mr. Zimmermann te Frankfort a/M. bijeen is, is
reeds op den tweeden dag harer beraadslagingen
tot een resultaat gekomen, dat rekening houdt
met de belangen der beide landen, die bij deze
kwestie betrokken zijn.
DE BRUSSELSCHE CONFERENTIE.
In Belgische regeeringskringen noemt men de
geruchten, volgens welke de datum voor de
Brusselsche conferentie reeds zou zijn vastge
steld op 5 December a.s., voorbarig. Naar ver
luidt, is België geneigd, in :e stemmen met het
denkbeeld eener preliminaire conferentie, waar
aan de ambassadeurs der verschillende landen
zouden deelnemen.
ITALIË.
Omtrent de financieele plannen van den Itali-
aanschen minister-president Mussolini wordt
gemeld, dat hij voornemens zou zijn, de tele
foon als staatsbedrijf op te heffen en in handen
der particuliere exploitatie te geven.
Mussolini heeft gister na het onderhoud, het
welk hij met Sforza heeft gehad dat een uur duur
de, iedere inlichting omtrent het conflict gewei
gerd. Het wordt echter onwaarschijnlijk geacht,
dat Sforza in diplomatieken dienst zal blijven.
De opening van de Kamer wordt officieel
tegen 16 dezer aangekondigd.
In het binnenland duren op enkele plaatsen
de gewelddaden der fascisten nog steeds voort.
De regeering ontbindt daar de fascistische
vereenigingen, die zich hieraan hebben schul
dig gemaakt.
De Romeisnsche correspondent van de „Popoio
d'Italia" meldt, dat Mussolini den post van
minister van Buitenlandsche Zaken niet voor-
loopig doch voorgoed zal blijven bekleeden.
GRIEKENLAND EN JOEGO-SLAVIE.
De Grieksche minister van Buitenlandsche
Zaken kwam gisteravond te Belgrado aan, ten
einde met de regeering van Joegoslavië bespre
kingen te voeren over aangelegenheden van
gemeenschappelijk belang voor beide landen en
ten einde zoo mogelijk voor Griekenland den
steun van Joegoslavië te verkrijgen op de confe
rentie van Lausanne.
zijn geëindigd. De Oekraine, de Wit-Roetheen-
sclie republiek,de drie Kaukasische republieken,
Azerbeidsjan en Armenië zijn dientengevolge tot
het verdrag toegetreden.
Omtrent den opstand op Samos wordt ge
meld, dat de rebellen zelfbestuur voor het eiland
eischen. Er zijn Grieksche troepen gerequireerd
om den opstand te dempen.
In het Hambürgsche havenbedrijf is een
loongeschil uitgebroken. Een deel der arbeiders
is reeds in staking gegaan. Naar verluidt, had
den de arbeiders een ultimatum gesteld, waarin
zij vóór Woensdag a.s. de uitbetaling verlangden
van een bedrag van tienduizend mark per hoofd.
Uit Constantinopel wordt via Bern verno
men,dat de Sultan getracht heeft, de stad te ver
laten. Dit weid hem echtei door de bevolking
belet.
Binnenland.
De Staatsbegrootng 1923.
In de Memorie van Antwoord in zake hoofd
stuk I der Staatsbegroting zegt de regeering
op de vraag, welke de plannen der regeering zijn
ten aanzien van het ontwerp der Vlootwet, dat
dit ontwerp in verband met den toestand der
Nederlandsche en Ned.-lndische financiën wordt
aangehouden totdat met bekwamen spoed zal
zijn onderzocht, in welk tempo de aanbouw van
de in de Vlootwet voorgesteld vloot zal plaats
hebben, zulks met handhaving van de scheeps-
typen, in het ontwerp-Vlootwet opgenomen en
van den termijn van aanbouw van zes jaren. Op
de vraag of het juist is, dat een uitgave van 107
millioen wordt voorbereid voor de aanschaffing
van geschut,luidt het antwoord ontkennend.
Ten opzichte van de woningvoorrziening,
zegt de Regeering in de memorie van antwoord
in zake hoofdstukI der Staatsbegrooting, voor
eerst van oordeel te zijn dat het geven van bijdra
gen en premies voor den woningbouw in den loop
van 1923 moet beëindigd worden. Ook zal
binnen den kortst mogelijken tijd moeten
teruggekeerd worden tot het standpunt, dat de
Staat ten aanzien van de woningvoorziening
slechts aanvullend en verbeterend zal optre
den. Het plotseling stopzetten van alle toezeg
gingen zou tot groote moeilijkheden leiden.
Maar wel heeft de regeering besloten, dat het
bedrag van f 80 millioen, hetwelk van 1922
het maximum vormde der toezeggingen van
Voorschotten en premies, van 1923 ten minste
tot de helft zal worden teruggebracht.
De regeering aldus wordt in de Memorie van
Antwoord in zake de Statsbegrooting opge
merkt, streeft er met allen nadruk naar maatre
gelen, die zij in zake werkloozensteun neemt,op
zoodanige wijze te treffen, dat werkloosheid niet
in de hand wordt gewerkt en voor het zoeken van
arbeid een krachtige prikkel blijft.
Wat aangaat de regeling der werkloozenzorg
den komenden winter, hoopt de regeering
ALLERLEI.
Uit GentDe Frontpartij hield gister een
manifestatie ten gunste van de vervlaamsching
der Gentsche hoogeschool.
Op verschillende punten hadden botsingen
plaats. De politie kwam tusschenbeide. Er zijn
tal van gewonden, terwijl verscheidene personen
werden gearresteerd.
Uit Berlijn De onderhandelingen over de
uitbreiding van het Duitsch-Russische verdrag
van Rapallo tot de overige Sovjet-republieken
„Goed. Hoe eerder, hoe beter ik denk, da
Burton er niet heel veel op tegen zal heb-
ben."
„Plaag mij, zooveel gij wilt. Doch indien wij
morgen vertrekken, moet ik mijn koffers pak
ken en Lady Chartris waarschuwen. Sta mij
dus toe, mij voor eenige oogenblikken te ver
wijderen, Edwin. Gij kunt een paar uurtjes
in het Casino gaan doorbrengen."
„De liefde heeft van haar een andere vrouw
gemaakt." dacht hij, terwijl zij zich verwijder
de. „En vanvan mij een anderen man!" voegde
hij er zuchtende bij. Na een poos echter gernam
hij „Waartoe dient het?"
Waarom zoude ik niet van de genoegens ge
bruik maken, welke mijn verblijf hier mij aan
biedt
Hij stak een sigaar op en begal zich naar
de tuinen van het Casino, waar hij rondslen
terde, zonder veel op zijn omgeving te letten.
Hij ging op het terras ademde de zeelucht
in, zette zich neer op een stoel en verzonk spoe
dig weder in zijn droomerijen. Weldra werd
zijn blik, dien hij werktuigelijk her- en der
waarts liet dwalen, aangetrokken door een jong
meisje, dat op eenigen afstand zat, het gelaat,
naar de zee gekeerd, het hoofd gebogen als
een kleine lelie, door den wind geknakt. De
diepe smart, welke uit geheel hare houding sprak,
maakte zijn belangstelling gaande.
„Arme vrouw mompelde hij. „Op mijn
woord, ik geloof dat zij nog treuriger gestemd
dat zij door werkverschaffing vooral en voorts
door werkloosheidsverzekering, wachtgeldre
gelingen, markenbijslag, bijdragen in de kosten
van verplaatsing van arbeidskrachten e.d. de
nooden der arbeidende klassen zooveel mogelijk
zal kunnen lenigen.
Rijksuitkeeringen aan de gemeenten.
Blijkens de memorie van antwoord der re
geering op de rijksbegrooting 1923, heeft de
staatscommissie voor de regeling der finantieele
verhouding Lusschen Rijk en gemeenten de
regeering van een voorloopig advies gediend
van den volgenden inhoud
1. De Rijksuitkeering krachtens de Wet van
is dan ik."
Een oogenblik later sprong hij op en keek
naar haar met de meeste aandacht.
Een poos lang bleef hij zoo als verwezen
staan. Toen echter herstelde hij zich hij trad
op de dame toe en sprak met een stem, bevende
van hoop en van liefde
„Marina! Ik vind u dan eindelijk weder!"
Soms kan het geluk zoo groot zijn, dat men
het nauwelijks bevatten kon.
Zoodra Marina, de oogen opslaande, Edwin
gewaar werd, onderging zij een volkomen ge
daanteverandering. Men zoude gezegd hebben,
dat zij uit een akeligen droom ontwaakte en
plotseling alle vreugde van het paradijs voor
zich zag. Haar gelaat straalde. Anstruther zag
haar aan, getroffen door hare schoonheid.
Gerard!" fluisterde zij.
Doch haar voorhoofd werd eensklaps weder
door een wolk overtogen. Zij begreep, dat de
tcgenwoodigheid van dien man, die alleen
haar gelukkig kon maken en dien zij besloten
was te vluchten, slechts hare smart en hare
wanhoop kon vermeerderen. Zij beefde over
al hare leden.
„Vergeef mij ik heb u verschrikt."
Zij gaf niet dadelijk antwoord. Eindelijk zei-
da zij langzaam en op koelen toon
(Wordt vervolgd)
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
in
