DE AMERIKAAN.
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
FEUILLETON.
45ste Jaargang.
Dinsdag 14 November 1922.
No. 13490.
Bureau KOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85. Postbus39.
Abonnementen per 3 maanden 2.per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advertentiën: 15 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal ^berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Bij of krachtens wetten of verordeningen voor
geschreven en andere officieele af- en aan
kondigingen van het Gemeentebestuur.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam
hebben bij hun besluit van 13 Nov. 1922 ver
gunning verleend aan
lo. B. VAN RIJN tot oprichting van een
scheepswerf, machinefabriek en constructie-
Werkplaats in het pand 's-Gravelandschepolder
75, kadaster Sectie H. Nos. 6365, met 4 elec-
tromotoren van resp. 3, 5, 5 en 71/2 P.K., drij
vende diverse werktuigmachines
2o. de FIRMA C. MEIJER Co tot uit
breiding van de distilleerderij in het pand Nieuwe
Haven 5, kadaster Sectie L. No. 1104, met één
electromotor van 1 P.K., drijvende een pomp
ven een reserve-pompje
3o. MüNSTERMANN'S ISOLEERWERKEN
tot uitbreiding der fabriek van isoleermaterialen
in het pand Westmolenstraat 29, kadaster Sec
tie C. no. 1274, door bijplaatsing van 2 electro-
motoren van elk 2 P.K., van eenige werktuigen
en van een exhauster door verplaatsing van
eenige werktuigen en door verwijdering van
een schaafmachine
4o. de N.V. Maatschappij „OXYGENIUM"
voor een proeftijd van twee jaren, tot uitbrei
ding harer waterstof- en zuurstoffabriek met
een luchtzuurstofinstallatie en een inrichting
tot het comprimeeren van zuurstof en water
stof, gedreven door 2 draaistroommotoren van
60 P.K., 2 draaistroommotoren van 100 P.K.
en 1 gelijkstroommotor van 70 P.K., drijvende
2 luchtcompressoren, 3 zuurstofcomprossoren en
1 waterstofcompressor.
Schiedam, 14 November 1922.
Buitcnlandseh Nieuws.
DE VREDESCONFERENTIE.
De Fransche, Engelsche en Italiaansche re
geering hebben te Brussel laten weten, dat inge
volge het verzoek van Theunis, België uitge-
noodigd werd deel te nemen aan de conferentie
van Lausanne. De Belgische gedelegeerden zul
len op hun verzoek gehoord worden telkenmale,
dat er economische en financieele belangen van
België in het spel zijn.Theunis en Jaspar zullen
Zaterdag te Parijs een onderhoud met Poincaré
hebben over de aanstaande conferentie van
Brussel.
Tusschen Engeland en Frankrijk bestaat thans
oneenigheid over de voorafgaande bespreking.
Het verschil van standpunt tusschen Enge
land en Frankrijk in zake de conferentie te
Lausanne is aldus Poincaré wil vóór Lausanne
een bespreking doen plaats vinden, waaraan
alleen de geallieerden deelnemen, en welke geen
enkele wederkeerige verplichting met zich brengt
maar elk der deelnemers vrijheid van handelen
laat. Engeland wenscht een formeel accoord
tusschen de geallieerden.
Poincaré heeft Lord Curzon uitgenoodigd
om Zaterdag te Parijs te komen en gelijk met
hem naar Lausanne te gaan om er Mussolini
te ontmoeten.
Lord Curzon stelt aan .Poincaré voor om begin
dezer week naar Londen te komen.
Reuter verneemt dat als er geen bevredigende
'Voorbesprekingen tusschen de geallieerden plaats
Vinden, Engeland zich op de conferentie te
Lausanne niet zal laten vertegenwoordigen.
63
Ondertusschen was Enid in zijne kamer te
ruggekeerd en had zich reeds gekleed, toen er
zachtjes op zijne deur werd geklopt.
„BeletZijt gij daar Enid
„Neen, ik ben het 1" antwoordde eeqe be
vende stem.
„Marina
Hij deed de deur even open.
„Ja ik kom u oppassen, gelijk ik reeds vroe
ger gegaan heb. Gij zijt immers ziek, Gerard?"
„Nooit ben ik gezonder geweest."
„En uwe zuster vertelt mij, dat gij ongesteld
zijt en dat zij u wilde oppassen. Maar dit is een
recht, hetwelk mij toekomt, (Jerard."
,>En dat ik u volgaarne zoude toestaan, in
dien ik ziek was."
Door de halfgeopende deur stelde hij haar
met eenige woorden op de hoogte, hoe hij een
Voorwendsel had moeten vinden om Enid te be
jegen hun vertrek uit te stellen.
„Zoo gij mij niet gelooft," voegde hij er bij,
uVoel dan mijn pols."
Marina stak de hand in de kamer, maar toen
fcij die van Edwin ontmoette, schoof deze haar
Sijn zegelring aan den vinger.
t,En nu Wanneer zal ik u terugzien?"
1 (Wanneer gij wilt," sprak zij, de oogen geves-
Men beseft, dat de geallieerden de Turken met
een vaststaand program tegemoet moeten tre
den en hun een eensgezind front ter oplossing
van het Oostersche vraagstuk dienen te toonen
Men acht verder uitstel van de conferentie te
Lausanne daarom onvermijdelijk. Waarschijnlijk
komt Refet Pasja naar Parijs.
IIET HERSTEL.
Uit Berlijn Het bericht, dat de Duitsche re
geering aan haar vertegenwoordiger te Parijs
nieuwe instructies heeft gezonden in verband
met de zitting van gister van de Commissie van
Herstel kan nog worden aangevuld met de mede-
deeling, dat de rijkskanselier van het directori
um van de rijksbank een schrijven had ontvan
gen, waarin wordt verklaard, dat de bank de
actie tot stabiliseering der mark wil steunen met
goud uit den goudvoorraad van de rijksbank op
voorwaarde, dat aan Duitschland voor zijn
betalingen in zake de schadevergoeding een
moratorium zal worden verleend en op voorwaar
de, dat de buitenlandsche financieele wereld aan
de actie voor de stabiliseering eveneens zal deel
nemen tot eenzelfde bedrag als waarvoor de
rijksbank zich wil verplichten, n.l. 500 millioen
goudmark.
Verder worden nog door het rijksbankdirec
torium zekere politieke en economische maat
regelen in het binnenland verlangd.
HET NABIJE OOSTEN.
In een intervieuw met een man van de „Petit
Parisien" verklaarde Refet Pacha, dat de nota,
welke aan de geallieerden overhandigd is, slecht
is begrepen.
Zij eischt niet de ontruiming van Constan-
tinopel, maar vraagt deze.
Turkije zal de overeenkomst van Moedania
eerbiedigen, evenals de aanwezigheid der ge
allieerde legers te Constantinopel en de vast
gestelde demarcatie-linies.
Refet Pacha voegde er aan Angora is geens
zins voornemens de banken in beslag te nemen
of de schulden te annuleeren. Maar wij konden
niet anders doen dan op ue douaneinkomsten
beslag leggen.
ENGELAND.
Het definitieve resultaat der verkiezingen zal
niet voor den middag of den avond van 16 No
vember bekend kunnen zijn. Den 15den Novem
ber wordt in het geheele land gestemd, doch op
den avond van dezen dag zullen nog slechts
de resultaten bekend zijn in ongeveer 250 ge
meenten. In andere districten en in de provin
cie begint het tellen van de stemmen op den och
tend van 16 November, zoodat dien dag de ver
schillende resultaten daar kunnen binnenkomen.
Tegen den middag zullen dan de partij-verhou
dingen in groote trekken bekend zijn.
AMERIKA EN EUROPA.
Juist op Armistice Day heeft oud-president
Wilson de eerste redevoering sinds zijn ziekte
gehouden. Hij verweet sommige politieke groe
pen in den Senaat, dat ze liever partijbelangen
voorstonden, dan den wereldvrede.
Wilson zei in zijn rede o.a., dat de Ver. Staten
zich op het oogenblik tevreden stellen met een
gewonen wapenstilstand en dat ze geen enkelen
stap hebben gedaan om tot den wereldvrede te
komen.
„De Ver. Staten," zoo zei hij ook, „zijn altijd
de verdedigers geweest van het recht, en de
dwergen, die hun thans beletten willen die
tigd op den ring, welke voor haar het onderpand
was eener onverbreekbare verbintenis.
„Goed. Ga nu heen. Binnen eenige minuten
zal ik in het salon bij u komen."
En half uur later vond hij haar wachtende,
bekoorlijker dan ooit, stralende van geluk,
maar met iets schuchters in hare houding, het
welk hij niet aan haai had 'opgemerkt, toen hij
den vorigen avond vreesde, haar niet weder te
zullen zien. Zij had een wit kleed aan, wel uit
de mode, daar het reeds een jaar oud was
maar zij had gemeend op een dag als deze, welke
voor haar het begin was van een nieuw leven,
haar rouwgewaad te moeten afleggen, daar het
aan een verleden herinnerde, dat zij wilde ver
geten.
„Lieve Marina", zoo begon Edwin, recht op
het doel afgaande „ik heb u gezegd, gelijk gij
u zult herinneren, dat ik vandaag een antwoord
moest hebben of de reden weten, welke u daar
in verhindert."
„Ja doch het is niet meer noodig, Gerard,
u over mijne gelofte te spreken. Zij bestaat niet
meer. Ik heb er dezen nacht mede gebroken,
uit liefde tot u 1"
„Mijn engelEn gijgij wilt met my
huwen
„Dat hangt van u af. Mijnlotisinuwehanden."
Een poos later gingen zij het hotel uit, om-
samen eenigen tijd buiten door te brengen.
Twee malen gaf hij Marina gedurende hun
samenzijn reden om zich te verwonderen.
Den eersten keer zeide hij op eens
traditie getrouw te blijven, zullen weldra ont
dekken, dat ze veel te zwak zijn om den voor-
waartschen gang van het lot tegen te houden.
Het is zeker, dat het Amerikaansche volk leven
dig verlangt bij te dragen tot het verzekeren
van een duurzamen vrede aan de wereld."
ALLERLEI.
Uit Athene Uit officieele bron wordt hier
gemeld, dat op bevel van de sovjet-regeering
tien Italiaansche stoomschepen in de Russische
havens van de Zwarte Zee in beslag genomen
zijn.
Deze daad van de sovjet-regeering, zoo wordt
verklaard, zou als represaille bedoeld zijn te
gen de maatregelen, die in Italië tegen de com
munisten aldaar genomen zijn.
Uit Hannover In een algemeene vergade
ring van de Hannoveraansche Partij, welke al
hier gehouden werd en welke werd bijgewoond
door de afgevaardigden uit de meest afgelegen
deelen van het Hannoveraansche gebied, werd
besloten bij de regeering een voorstel in te die
nen,waarbij de afscheiding van de provincie Han
nover, van Pruisen wordt geëischt.
Uit Washington Het Opperste Gerechts
hof heeft beslist, dat Japanners niet in aanmer
king kunnen komen voor naturalisatie in de
Vereenigde Staten van Amerika.
Binnenland.
Grondwetsherziening.
Verschenen is de memorie van antwoord op het
voorloopig verslag inzake de wetsontwerpen tot
grondwetsherziening.
Verandering in het 1ste hoofdstuk. Naar
het oordeel van de regeering plaatsten die
leden, die aan het vermijden van het woord
Koloniën" geen groote beteekenis hechtten
'zich op het juiste standpunt. Op zich zelf
sluit de schrapping van de uitdrukking aller
minst de erkenning in, dat Oost-Indië door een
eigen parlement vertegenwoordigd moet worden.
Deze quaestie komt eerst later aan de orde.
Verandering in het IIe hoofdstuk. Gelijk reeds
meermalen is uiteengezet, hebben Staats-Com-
missie en Regeering na rijp beraad het stelsel
gekozen om het derde geslacht in rechte lijn van
den laatstoverleden koning, voor zooveel het
niet van man op man afstamt, uit te sluiten.
Over de vraag in hoeverre dit geslacht behoort
achter te staan bij de zuster en de kinderen eener
zuster van den laatsten koning, kan men ver
schillend denken.
Verandering in het Ille hoofdstuk. Ten aan
zien van het vrouwenkiesrecht wijst de minis
ter er op, dat de opneming van dit kiesrecht in de
Grondwet slechts regularisatie beteekent van
hetgeen cfe gewone wetgever bepaalde.
Wat betreft het evenredig kiesrecht voor de
Eerste Kamer wordt gezegd, dat dit op bekende
gronden is afgestuit en dat de tijd ontbrak om
tegelijk met de Grondwetsherziening een nieuw
woorstel aanhangig te maken. De minister heeft
echter aanstonds de mogelijkheid onder de oogen
gezien om aan de gerezen bedenking tegemoet
te komen, en zonder vooruit te loopen op den
inhoud van een nog in te dienen wetsontwerp,
durft hij verklaren, dat, naar hij zich vleit, een
regeling kan worden getroffen welke aan rede
lijke wenschen, ook wat betreft behoud van het
provinciaal verband, beantwoordt.
Wat de schadeloosstelling van f 5000 voor de
leden der Tweede Kamer betreft, wordt opge
merkt dat een Kamerlid slechts op uiterst be
scheiden wijze van deze schadeloosstelling zal
„Hoe komt het, dat gij nooit hebt geant
woord op de brieven, welke ik u uit Egypte
heb geschreven.
„Ik heb ze niet ontvangen. Waar hebt gij ze
geadresseerd
„Boulevard Montmartre, 47, Parijs.
Zij antwoordde niet, doch peinsde eenige
oogenblikken over het vreemde van het geyal.
Het adres was volkomen in orde.
Daarna zeide zij toevallig, dat graaf Danella
haar voogd was.
„Musso Danella?" vroeg hij.
„Wel, dat treft. Ik heb hem, twee weken
geleden te Gibraltar ontmoet en wij hebben
kennis aangeknoopt. Hij is een uitmuntend
mensch. Ik zal hem schrijven om hem onze
verloving mede te deelen."
„Dat is niet noodig. Hij komt morgen hier."
„Des te beter. Dat zal mij tijd uitwinnen."
„Tijd Hoezoo, Gerard."
„Wel, den tijd die ons nog scheidt Van den
dag, waarop gij mijne vrouw zult worden. Ik
ben zoolang ongelukkig geweest, dat ik vrees,
nog eens 's morgens te zullen ontwaken om te
vernemen, dat gij ontvlucht zijt, gelijk na dien
avond in de tuinen van de Khedive. Hoe kondt
gij zoo wreed jegens mij zijn Wat was het,dat
u van mij verwijderd hield
„Vrees
„Neen, een plicht."
„En hebt gij dien thans vervuld
„Neen."
kunnen leven, terwijl het ook niet aangaat te
speculeeren op de omstandigheid, dat nevens
het Kamerlidmaatschap nog andere werkzaam
heden kunnen verricht worden. Het verheugde
den minister, dat vele leden toejuichten het voor
nemen der regeering om tot een behoorlijke re
geling van het non-activiteitstractement voor
ambtenaren-Kamerleden te geraken.
Ten slotte wordt gezegd, dat de mogelijkheid
om een behoorlijke begrooting voor den tijd van
2 jaren op te maken geenszins is uitgesloten.
Overigens valt te bedenken, dat de voorgestelde
herziening geenszins dwingt tot dergelijke 2-
jaarlijksche begrootingen.
Een program.
Het R.K. Verbond van Werkgevers-vakver-
eenigingen heeft aan de R.K. Kamerclub een
schema van een program voor de economische
politiek in dezen tijd gezonden, waar wij het
volgende uit aanhalen
I. Over de wijze, waarop de overheid in het
algemeen de industrie helpen kan.
De overheid moet een zeer nauw contact onder
houden met de organisaties van de industrieelen
en met de industrieelen zelf. Het zal noodig zijn,
dat de afdeeling handel van het departement van
landbouw, nijverheid en handel, de arbeidsin
spectie, de dienst der werkloosheidsverzekering
en arbeidsbemiddeling en de directie van den
dienst voor economische zaken aan het departe
ment van binnenlandsche zaken geregeld overleg
plegen met de industrie.
II. De middelen door de regeering tqe te
passen.
Middelen om den kostprijs van de industrie
producten te verlagen
Al naar behoefte van de industrie werktijdver
ruiming voor ten minste één jaar, met verlenging
telkenmale van een jaar. Men bereikt hiermede
besparing op productief loon en daling van de
algemeene onkosten.
De wetgever verplichte de jonge ongehuwde
arbeiders, die geen kostwinners zijn, bij tc dragen
in een fonds, waaruit aan gehuwde gezinshoof
den kinderbijslagen betaald kunnen worden.
De overheid bevordere in samenwerking met
de middenstandsorganisaties, de coöperatieve
verbruiksvereenigingen en de werkgeversorga
nisaties een snelle daling van de kosten van
levensonderhoud.
Nu alles in prijs daalt, moeten ook de produc
ten en praestaties van de overheidsbedrijven
en overheidsdiensten goedkooper wordentarie
ven van de post, telegrafie qn telefoon.
Verlaging van de kosten voor de geheele sociale
verzekeringen door invoering van een stelsel
van administratie van de sociale verzekering,
waarbij de uitvoering gelegd wordt in handen
van belanghebbenden en waarbij de arbeiders
een deel der premie zelf betalen.
Middelen om de kapitaal vorming te be
vorderen
Door belastingverlaging de kapitaalvlucht
tegengaan.
De loonpolitiek in de overheids- en daarmede
gelijk te stellen bedrijven en in de takken van
overheidsdienst zich doen aanpassen aan de
gewijzigde omstandigheden.
Middelen om de werkgelegenheid in het eigen
land te verruimen
Productieve werken uitvoeren.
Voorkeursrechten verleenen aan de eigen in
dustrie bij levering aan de overeid.
Middelen van handelspolitieken aard
Krachtige vertoogen richten tot regeeringen,
die de invoer van Nederlandsche producten
„Zeg mij, wat het was en wij zullen hem te
zamen volbrengen."
j^Voor die vraag was Marina al bang geweest.
^In Egypte, toen hij, genoegzaam hersteld
om zijn dienst te hervatten, in den krijgsraad te
Alexandrië, had zij eens het proces bijgewoond
van een soldaat die op heeterdaad betrapt
was op diefstal in een Arabisch huis en nog op
dit oogenblik herinnerde zij zich den strengen,
onverbiddelijken toon, waarop haar bruid, gom
had gesproken en de wijze, op welke hij den schul
dige had aangezien en zij beefde voor zichzelve,
O, indien hij haar ook eens veroordeelde en haar
uit zijn hart verjoeg.
„Denkt gij niet," hernam Edwin na eene
poos, „dat het uw plicht is, Vertrouwen in mij
te stellen en mij te zeggen, wat u ongelukkig
maakte
„Ja", fluisterde zij.
„Wat was het dan Groote hemel 1 Zijt
gij niet wél Wat scheelt u
„Niets, niets Maar wijl gij mij bemint, wat
bekommert gij u om het overige
Later, wanneer gij overtuigd zult zijn, dat
ik uwer waardig ben wanneer ik mij de beste,
de teederste der vrouwen voor u getoond heb,
zal ik u alles mededeelen. Maar thans, uit me
delijden met mij, vraag mij er niet meer naar,
Gerard
Wordl vervolgd).
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
«Baas
„Ja."