DE AMERIKAAN.
DMOBLMDffOOR SGHBESM£/V OMSTREKEN.
FEUILLETON.
45ste Jaargang.
Dinsdag 5 December 1922.
No. 13508.
Bureau KOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden ƒ2.per week 15 cent, franco per
post f 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advertentiëni 15 regels f 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Buiteniandsch Nieuws.
DE CONFERENTIE TE LAUSANNE.
Dezeeëngten.
Gister, reeds bij de eerste samenkomst met de
Russen, toen men de kwestie der zeeëngten begon
te behandelen, is de rustige atmosfeer der confe
rentie verstoord.
Tot nu toe waren alle incidenten nog uitgeble
ven, maar de houding van Tsjitsjerin, die op
bijtenden toon het eerst het woord voerde,
bracht de kalme gemoederen in beweging.
Hij verklaarde nogmaals, het te betreuren,
dat Rusland en zijn verbondenen, de Oekraine en
Georgië, niet tot alle beraadslagingen der con
ferentie voor het Nabije Oosten zijn toegelaten,
zooals dat door Rusland is verlangd, en gaf ver
volgens te kennen, dat Rusland zich zal neerleg
gen bij het feit, dat het niet tot alle besprekin
gen is toegelaten, en dat het er naar streven zal,
de beide volgende grondbeginselen te doen gel
den
lo. Gelijkstelling en gelijkgerechtigheid van
Rusland en zijn verbondenen met de positie e n
de rechten van alle andere mogendheden.
2o. Handhaving van den vrede en van de
veiligheid van het grondgebied van Rusland en
van zijn verbondenen, alsmede van de economi
sche betrekkingen met andere landen.
De Russische delegatie .behoudt zich het recht
voor, in den loop der verdere beraadslagingen
voorstellen met betrekking tot de kwestie der
zeeëngten te doen.
Zij verkondigt echter reeds thans als de basis
van haar program De permanente vrijheid
der handelssch epvaart en van het vredesver-
keer door den Bosporus, de Zee van Marmora
en door de Dardanellen moet onvoorwaardelijk
en zonder eenige beperking gewaarborgd wor
den. De handhaving van den vrede in de Zwarte
Zee en van de bescherming harer kusten, als
mede de handhaving van den vrede in het
Nabije Oosten en de veiligheid van Constanti-
nopel moeten gewaarborgd worden, hetgeen
geschieden moet door de Dardanellen en den
Bosporus in tijd van vrede en van oorlog voor
alle oorlogs- en gewapende schepen, alsmede
voor alle militaire vliegtuigen, van alle lan
den, met uitzondering van die van Turkije, te
sluiten.
De Russische regeering en haar verbondenen
gaan uit van het standpunt, dat de Dardanel
len en de Bosporus tot Turkije behooren en,
met het oog op den eerbied voor de souvereini-
teit van ieder volk staan zij er op, dat de rech
ten van het Turksche volk in elk opzicht, zoowel
wat het grondgebied als de wateren van Turkije
betreft, moeten worden hersteld en gehandhaafd.
Zij verklaren, dat de Turksche regeering de
zeeëngten en de Zee van Marmora slechts dan
met succes tegen eiken aanval kan verdedigen,
wanneer haar uitdrukkelijk het recht wordt
toegekend, de kust te versterken en haar met
alle middelen der moderne oorlogstechniek toe
te rusten. Dit beginsel is steeds door alle hier ver
tegenwoordigde mogendheden erkend, aldus
Tsjitsjerin, en wanneer het thans werd verloo
chend, zou dit beteekenen, dat aan de sterkste
zeemacht een bevoorrechte positie werd toe
gekend.
Nadat hij uiting had gegeven aan de vrede
lievende bedoelingen der Russische regeering,
welke gekant is tegen elk militaristisch, oor
logszuchtig en agressief optreden, zeide Tsjit-
jerin, dat, al heeft Sovjet-Rusland de annexio-
nistische politiek der tsaristische regeeringen
ten opzichte van Constantinopel verloochend,
het zich daarom toch niet kan vereenigen met
81
„Goeden nacht 1" herhaalde de graaf met
een eerbiedigen groet
En terwijl zij wegging mompelde hij
„Wat voor een gezicht zal zij morgen wel
zetten, wanneer ik haar goeden dag zal wen-
schen
IX.
Het was tegen den middag op den dag van
het huwelijk, dat het- schip, hetwelk Barnes
naar Corsica voerde, in het gezicht kwam 'van
de golf van Ajaccio. Twee uur later liep het
de haven binnen. Kapitein en scheepsvolk had
den alles gedaan, wat in hun vermogen was,
doch de wind bleef ongunstig en Marina was
reeds sedert twee uren eene getrouwde vrouw,
toen Barnes voet aan land zette op de kade
van Ajaccio.
Eenige minuten later trad hij de kazerne der
stad binnen en vroeg om kapitein de Belloc
te spreken.
Zijn uiterlijk was danig veranderd hij zag er
met zijn door onrust betrokken gelaat en zijn
baard van vier dagen zoo vreemd uit, dat de
een oplossing van de kwestie der zeeëngten,
welke tegen zijn eigen veiligheid zou zijn gericht.
Lord Curzon kwam verontwaardigd tegen
Tsjitsjerin's woorden op. Hij verklaarde, dat de
sterkste zee-mogendheid zich niet zonder meer
liet verdringen.
Ismet Pasja was niet van dreigementen ge
diend en hoopte een vreedzame oplossing te
vinden. Zijn eigen standpunt heeft hij nog niet
uiteengezet.
Bulgarije en Roemenië voerden ook nog het
woord
Verdere besluiten zijn echter nog niet geval
len men is thans in spannende afwachting,
al achten verschillende de zaak nog niet verloren.
Capitulaties.
De bladen vernemen uit Lausanne, dat de
Fransche expert Serruys in overeenstemming met
alle geallieerden, aan de Turken een ontwerp-
conventie heeft voorgelegd, bedoelende een over
gangsregime te vestigen ter vervanging van de
garanties en de capitulaties.
Volgens de „Petit Parisien" zal men in Turk
sche milieus dit ontwerp van Serruys als ge
schikt beschouwen om een basis voor een com
promis op te leveren. Het blad zegt, dat de
Turken weldra hun tegenvoorstellen zullen
indienen.
DE ONTWAPENINGSCONFERENTIE.
Uit Moskou verneemt WolffDe ontwape
ningsconferentie werd, naar het Russische tele-
graafagentschap "meldt gisteren door Litwinof
geopend. De plaatsvervangende voorzitter van
het Al-Russische executieve comité Smidowitsj
hield de openingsrede.
Op voorstel van de Poolsche delegatie werd
Litwinof met algemeene stemmen tot voor
zitter van de conferentie gekozen.
Litwinof las een verklaring der Sovjet-regee
ring voor, waarin zij zich bereid verklaart, het
Russische leger in een periode van anderhalf
twee jaar tot het vierde deel van zijn tegenwoor
dige sterkte, d.i. tot tweehonderdduizend man
te verminderen, op voorwaarde, dat de legers van
de landen, welke het ontwapeningsverdrag on
derteekenen, in dezelfde mate worden vermin
derd.
Voorts stelde hij voor, de uitgaven voor het
leger te verminderen.
Wat de bewapening ter zee betreft, ziet de
Russische regeering er van af, voorstellen te
doen, daar zij haar vloot vergeleken met de
sterkte van 1917 reeds met drie vierden heeft
verminderd.
Litwinof stelde daarop een agenda voor de
conferentie voor, welke door alle gedelegeer
den werd goedgekeurd.
Voorts stelde Litwinof voor, drie commissies
te vormen, en wel voor het vraagstuk der ont
wapening, voor de kwestie der legeruitgaven
en voor de grenskwesties.
DE IERSCHE VRIJSTAAT.,
De Iersche Vrijstaat bestaat vanaf heden
formeel. Thans zal ook de Koninklijke goedkeu
ring afkomen op de door het Britsche parle
ment aangenomen wetten en vervolgens zal
5e voorloopige regeering in bijzondere zitting
officieel haar aansprakelijkheid overdragen aan
het parlement van den Ierschen Vrijstaat. De
huidige „Dail" of Voorloopig Parlement zal, zoo
zegt de „Observer", een tijdlang als Lagerhuis
fungeeren. Zoodra de gouverneur-generaal is
benoemd, is het Vrijstaat-parlement compleet.
De „Observer" verneemt voorts, dat Timoty
Healy's benoeming als eerste gouverneur-gene-
kapitein hem in het eerst niet herkende.
„Wat drommel riep hij eindelijk uit. „Waar
heb ik mijne gedachten Wel, wel, zijt gij het
beste vriend, wat is u overkomen
Terwijl de Amerikaan hem zijne geschiede
nis vertelde ontveinsde de Belloc zijne ongerust
heid niet. Hij riep een sergeant en gaf hem
haastig eenige bevelen.
„Gij zult wél doen, vier of vijf soldaten mede
te nemen," zeide hij, toen Barnes zijn ver
haal geëindigd had. „Ik voer hier het bevel
en zal u vergezellen."
„Dat wilde ik u verzoeken. Gij zijt bij het
duel tegenwoordig geweest en kunt aan Marina
duidelijk maken, dat het een eerlijke strijd was.
Ik heb reeds een bode gezonden om paarden
voor mij te bestellen. Zullen uwe mannen in
staat zijn mij te volgen
„O, zeker. Ik ga ook mee. Hebt gij wapenen
„Neen. Ik heb op u gerekend."
„Goed."
Hij ging heen en kwam even later terug met
twee revolvers, welke hij den Amerikaan ter
liand stelde.
„Ik zou niet gaarne in Danella's plaats zijn,"
sprak hij lachende, „indien gij het noodig oor
deelt op hem te schieten. Maar gij hebt haast.
Tot ziens dus. Ik zal rdet ver achter u zijn."
Barnes steeg in het zadel, verliet de stad en
sloeg den weg in naar Basta, langs de kleine
herberg „de Visschers," waar een jaar te voren
het tweegevecht had plaats gehad, welks ge-
raal te wachten is, zoodra de koninklijke goed
keuring op de grondwet is afgekomen.
ZWITSERLAND.
Zondag is in Zwitserland het referendum
gehouden over het initiatief der socialisten no
pens een progressieve heffing ineens op de ver
mogens, waaronder reeds vermogens van 100.000
francs zouden vallen Het voorstel werd evenwel
met een overgroote meerderheid verworpen.
SPANJE.
De koning heeft opnieuw zijn vertrouwen uit
gesproken jegens Sanchez Guerra. Deze heeft
nu enkele ministers, die deel hebben uitgemaakt
van het kabinet. Allen de Salazar, door anderen
vervangen.
Het aldus gereconstitueerde kabinet zal zich
heden aan de Cortes voorstellen.
DE GENTSCHE IIOOGESCHOOL.
Morgen hebben in de Belgische Kamer de
beslissende debatten en stemmingen plaats over
de kwestie der al of niet vervlaamsching der
Gentsche Hoogeschool.
Het voorstel van v. Cauwelaert (geleidelijke
vervlaamsching) schijnt met eenige amendemen
ten er op, nog al kans te hebben te worden
aangenomen.
Naar de „Msb." verneemt willen de frankil-
jonsche liberale ministers echter niets van dit
voorstel weten, zelfs loopen er geruchten, dat
ze uit de regeering zullen treden. Ook over uit
treden der Vlaamsche ministers bij verwerping
van dat voorstel, doen geruchten de ronde.
Ze dienen echter met groot voorbehoud te wor
den aanvaard.
MILITAIRE CONTROLE-COMMISSIES.
Naar het „Acht Uhr Abendblatt" meldt,
heeft de Duitsche regeering een nota van den
Raad van Ambassadeurs ontvangen, waarin de
wijziging van de bestaande intergeallieerde mi
litaire controlecommissie in een garantiecommissi
der Entente wordt besproken. De Raad van
Ambassadeurs stelt deze wijziging afhankelijk
van vijf voorwaarden, o.a. de vervulling der
eischen van de Entente in zake de reorgani
satie van de veiligheidspolitie, de volledige
verbouwing van alle fabrieken, die oorlogs
materiaal vervaardigden, in fabrieken voor het
vervaardigen van materiaal voor vreedzame
doeleinden, en uitlevering van al het nog in
Duitschland aanwezige oorlogsmateriaal.
De nota zal door het kabinet worden bespro
ken en binnenkort gepubliceerd worden.
ALLERLEI.
Uit Parijs Het bureau van het syndicaat der
bakkerspatroons heeft aan den minister van
landbouw doen weten, dat de broodvoorziening
gistermorgen zou worden hervat.
Uit AthenePrms Andreas is gister
vergezeld van zijn gemalin vertrokken. Te
Phalerum begaf hij zich aan boord van een
Britsch oorlogsschip.
De berichten omtrent een opstandige be
weging zijn onjuist. In het geheele land heerscht
volmaakte orde.
De „Times" meldt, dat te Rome verluidt,
dat de Paus binnenkort een memorandum zal
richten tot de conferentie van Lausanne.
In dit memorandum zal de H. Vader een
uiteenzetting geven van het Vaticaansche stand
punt over alle vraagstukken,welke met hetNabije
Oosten verband houden.
Uit Athene De GTeksche generaals PaLis,
Exadaktylos en Valettas, die verleden week wer-
volgen zich thans zoo geducht lieten gevoelen.
In galop rende hij voort, steeds denkende aan
haar, die hij zoozeer beminde, en die op dit
oogenblik misschien zijne hulp inriep.
„Zal ik nog tijdig genoeg komen" vroeg hij
zich af, terwijl hij de sporen in de zijden van
zijn paard drukte.
Tegen den avond, toen hij de vreugdevuren
op de heuvels zag, begreep hij, dat alles ge
daan was dat het huwelijk had plaats gehad.
Toch zette hij zijn razenden galop voort. Zijn
voorgevoel zeide hem, dat deze echtverbinte
nis slechts eene ondergeschikte rol speelde in
de plannen van Danella dat hij tot eiken prijs
Edwin moest redden van het gevaar, dat hem
dreigde en hem uit de macht van zijn onver-
zoenlijken vijand trachten te redden.
Eenige boeren, die hem op den weg tegen
kwamen, deelden hem mede, dat de feestvie
renden in het huis van den graaf vergaderd
waren. Barnes maakte gebruik van deze be
richten cn bevond zich weldra in de olijven-
laan, die hij nog kende van zijn eerste bezoek
aan Corsica. Hij steeg af onder beschutting van
de schaduw van het huis.
Het was tien minuten, vóór dat Anstruther
van Marina terugkwam.
De vensters in den voorgevel waren niet ver
licht, maar Barnes herinnerde zich, dat de
slaapkamers in het achterste gedeelte van het
gebouw lagen. Hij bond zijn paard aan een der
boomen vast en ging het huis om, in de hoop
den gearresteerd, zijn gisteren wegens onvol
doende bewijs in vrijheid gesteld.
Naar uit Belgrado wordt gemeld, heeft de
Joegoslavische premier Pasjitsj den koning zijn
ontslag aangeboden in verband met de houding
van het Kroatische bloc, hetwelk heeft besloten,
wederom actief aan het parlementaire leven deel
te nemen.
De Roemeensche koningin Marie is te
Belgrado aangekomen om een bezoek te brengen
aan het Joegoslavische vorstenpaar. In officieele
kringen hecht men aan dit bezoek een politieke
beteekenis, speciaal met betrekking tot de ge
beurtenissen te Athene.
Volgens een bericht van de „Chicago Tri
bune" uit Sofia, zouden de Turksche opstande
lingen in West-Thracië de provincie autonoom
hebben verklaard met Xanthi als hoofdstad.
De burgemeester van Ingolstadt heeft ver
klaard, dat de stad in geen geval in staat is, een
zoo groote som te betalen als door de Entente
wordt verlangd.
Bij zijn aankomst te New-York op 3 dezer
verklaarde Pierpont Morgan, dat hij niet aan de
Brusselsche conferentie zou deelnemen.
Binnenland.
Tegen het socialisme.
Zondag had in de kerk der E.E.P.P. Redemp
toristen aan de Keizersgracht te Amsterdam de
eerste der aangekondigde conferenties tegen het
socialisme plaats. De kerk was stampvol. In een
rede van ruim vijf kwartier toonde Pater Voets
C.s.s.R. de valschheid aan der stellingen van de
S.D.A.P., onder aankondiging, dat hij de geheele
rede, welke hij ter inzage hield voor iedereen, op
schrifthadgesteld,terwijl hij zijn stellingen gaarne
in de socialistische pers zou verdedigen, indien
deze hem daarvoor ruimte beschikbaar wilde
stellen.
Een nieuw handelsverdrag.
De economische afdeeling van het Tsjechische
ministerie van Buitenlandsche Zaken bereidt
de sluiting van een handelsverdrag met Neder
land voor.
Corps diplomatique.
Tot kanselier aan het Nederlandsch ge
zantschap te Sofia is benoemd Jhr. L. M. de
Brauw.
Geen visum voor Spanje.
De minister van buitenlandsche zaken heeft,
naar het Hdbl. meldt, aan de commissarissen der
Koningin bericht, dat met ingang van 1 Januari
Nederlanders, die zich naar Spanje begeven, geen
Spaansch visum meer behoeven, doch dat het
bezit van een geldig Nederlandsch paspoort
te hunnen name, voldoende is. Omgekeerd be
hoeven Spanjaarden, die zich naar Nederland
begeven, met ingang van dien datum zich niet
meer van een Nederlandsch visum te voorzien.
Een R.K. Centrale van Technici.
Zondag 3 Dcc. werd te Utrecht een afdeelings-
voorzittcrsVeradering gehouden van den Ned.
R.K. Bond van Technici, waarin door het Be
stuur mededeelingen werden gedaan van zijn
verrichtingen om te komen tot een R.K.Centrale
van Technici.
Na gehouden besprekingen werd onderstaande
motie met algemeene stemmen aangenomen.
„De Nederlandsche R.K. Bond van Technici
op Zondag 3 December 1922 te Utrecht in een
Afdeelings-voorzittersvergadering bijeen
gehoord de besprekingen en uiteenzettingen
misschien een bediende aan te treffen, die hem
zoude terecht helpen. Hij bemerkte echter nie
mand doch weldra bespeurde hij een licht
aan een der vensters in den rechtervleugel.
Hij naderde behoedzaam. Wat hij zag, deed
hem van vreugde bijna opspringen.
Het raam stond geheel open, het was een
buitengewoon zoele nacht, en Barnes kon
alles zien, wat er zich bevond in de kamer.
Het was een klein vertrek, met smaak ge
meubeld en voor een tafel, in het licht van
twee kaarsen, zat het jonge meisje, dat hij be
minde. Een zoete glimlach verhelderde haar
aangezicht en zij schreef misschien wel aan
hem. Na een poosje drukte zij den brief aan hare
lippen en zeide zachtjes „Voor hem 1"
Indien Barnes den tijd had gehad, zou hij
daar nog lang zijn blijven staan om dit liefelijk
tooneeltje te bewonderen doch eene enkele
gedachte hield hem slechts bezig het arme
kind, dat hij gevreesd had niet levend terug
te zullen vinden, en dat nu, Gode zij dank
gezond en wel was, vermoedde niets van
het gevaar, hetwelk haar broeder dreigde.
Hij riep haar zachtjes bij haar voornaam.
Enid richtte zich op, bevende van aandoening
en toen zij nogmaals zijne stem hoorde, snelde
zij naar het venster.
[Wordl vervolgd).
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
