DE AMERIKAAN.
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM
De Criniuliteit onder liet jongere
geslacht.
FEUILLETO
45ste Jarganag.
Dinsdag 12 December 1922.
No. 13514
vnPiURKT 4 Telefoon Intercommunaal 85. Postbus 39.
Bureau: KOEMARK 4 leie weck 15 cent> franco per
Abonnem enten per 3 maanden P
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advertentie n^: 1—5 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maa1
nlaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 et. per regel
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Onder dit hoofdstuk plaatste ik verleden week
een artikel in dit blad over de verregaande
ontaarding van de jeugd op zedelijk en godsdien
stig gebied,
De „Voorwaarts" heeft er vuur op gevat.
Het roode orgaan werd mij Zaterdag door een
vriendenhand toegezonden en de redactie gaat
schrikkelijk tegen mij te keer.
Haar manier van optreden en haar stijl zijn
niet erg complimenteus en parlementair, zoodat
het op een fatsoenlijk mensch nu juist geen
prettigen en gunstigen indruk maakt. De schrij
ver blijft nochthans geheel in den stijl van het
blad, hetwelk gewoon is ook nog al grof uit den
hoek te komen en in zoover heeft het blad het
met zijn Scliiedamschen redacteur of medewer
ker nog al getroffen.
Reeds meermalen had de redactie er aan ge
dacht mijn pennevruchten in breeden krmg be
kend te maken, doch zij deed het tot nu toe met,
omdat mij dan daardoor te veel eer zou worden
öönffcdssxi. j.
Degenen, die het artikel in de oorwaai s
gelezen hebben, zullen echter geenszins de over
tuiging gekregen hebben, dat mij daardoor een
groote eer is te beurt gevallen, daar ik m dat
artikel als een fanaticus wordt uitgescholden en
beschouwd als iemand, die niet rijp, maar over
rijp is voor Meerenberg.
Ik dank dan ook de „Voorwaarts" voor de
groote eer mij aangedaan, maar met dergolij c
kletspraat koopt men niets en komt men me
verder. Ik heb wel eens gehoord van kwajongens
ook Als ze het niet kunnen winnen en met meer
weten, wat ze zeggen moeten, dan beginnen zij te
schelden. Ik moet het bekennen, dat ik mij al
lang verwonderd heb, dab het rooc e oigaan
niet eerder uit den hoek is gekomen en indacht
bij mij zeiven als het vroeg of laat gebeurtherg
je dan maar, want dan verschijnt er bepaald een
venijnig artikel vol schimpscheuten niet op de
zaak, maar op den persoon. En, ja wel, mijnl e -
moeden is bewaarheid geworden Alles wordt er
bijgesleept, tot de roode wethouder incluis, waar
ik in de verste verte nog niet eens aan gedacht
heb En dan wil, notabene, de redactie aan het
eind van het artikel nog de vrome gaan spelen
door ons het 8e gebod voor oogen te houden
„Gij zult geen valsche getuigenis geven en dat
durft een redactie schrijven, die toch heel goe
weet, dat de roode pers over het algemeen van
leugens en bedrog aan elkaar hangt.
Verder wordt ik er in bestempeld als een fa -
ticiis en als iemand, die overloopt van socialisten-
geachte redactie, neem mij niet kwalijk, maar
gij hebt het heusch heelemaal verkeerd. Ne
ik haat de socialisten volstrekt met, want ik v
nu ook eens vroom zijn en u zeggen, ca i s
altijd het gebod van naastenliefde ^Mig, -
luidt: „gij zult uw naasten liefhebben a
zeiven, en'daarom haat ik de socialisten met, doch
ik verfoei het verderfelijke systeem en de heil
looze leer van het socialisme, welke de geesten e
het gemoed der arbeiders vergiftigt, ïenopr
ontevreden maakt, hen opzet tegen ie taP
lisme, hun steenen voor brood geeft en hun
godsdienst ontrooft, welke meer is clan geld e
goed en het dierbaarste, wat een mensch op aarue
bezitten kan. -„i--
Ziet, deze leer verfoei ik, maar met de socialis
ten heb ik medelijden, omdat die menschen schan
delijk bedrogen en misleid worden met idea
die nimmer te verwezenlijken zijn en nu e
gouden toekomst, die nooit te bereiken is. Die
menschen begrijpen helaas niet, dat zij zoo mis
leid worden en dat zij door sommige leiders ge
bruikt worden om over hun ruggen omhoog te
klimmen op de maatschappelijke ladder, opdat,
dan die leiders ook zullen kunnen doelen m de
voorrechten van de veel gesmade bourgeoisie,
en de vervloekte kapitalisten.
En is het dan niet billijk en prijzenswaardig,
geachte redactie, dat wij die menschen, die aan
den rooden leiband loopen, willen waarschuwen
en hun oogen willen openen en hun op het hart
willen drukken zich toch niet los te rukken van
den zachten leiband van hunnen godsdienst,
omdat wij de overtuiging hebben, dat dan hun
stoffelijke en geestelijke belangen veel beter
behartigd worden en dat zij zich derhalve veel
beter kunnen krommen onder het zoete juk van
hun godsdienst, dan onder het zware en harde juk
van het socialisme en zij dan niet bedrogen zullen
uitkomen
Meer heb ik heusch niet willen doen en dan
behoeft men, dunkt mij, daarom toch met naar
Meerenberg gestuurd te worden. Integendeel.
Zoo iemand handelt volgens mijn opinie erg wijs
en verstandig. Ik zou zeggen, dat dergelijke lieden
juist in de maatschappij moeten blijven, want de
maatschappij heeft juist behoefte aan dergelijke
lui, omdat zij te midden van al het kwaad op
zedelijk en godsdienstig gebied de menschen moe
ten voorlichten en ze moeten leiden en houden
op den goeden weg.
Neen, geachte redactie, dan zou ik heel andere
menschen naar Meerenberg willen zenden, doch
ik zal maar niet zeggen, wie, anders wordt gij
maar weer boos.
Daarenboven hebt gij mijn artikel geheel uit
zijn verband gerukt, als gij het in zijn geheel had
overgenomen, dan zouden verschillende uwer
lezers het niet zoo onverstandig gevonden hebben
U begint al met het opschrift verkeerd ovei
te drukken. Ik schreef niet over. „de criminaliteit
der jeugd, het gevolg van neutraal onderwijs,"
doch over „de criminaliteit onder het jongere
geslacht." Ik weet heel goed, dat er verschillende
oorzaken dezer criminaliteit zijn op te sommen,
doch ik noemde (zie a.u.b. 4e kolom) de verwaar
loosde, slechte en bedorven, de ongodsdienstige
en ongeloovige opvoeding in het huisgezin, één
van de hoofdoorzaken der verwildering, en
bandeloosheid van het opkomend geslacht.
En die verwildering voortspruitend uit een
ongodsdienstige opvoeding lean niet geneu
traliseerd of weggenomen worden door het
godsdienstloos onderwijs in de neutrale school.
Ja zelfs schreef ik in mijn artikel, dat on
danks de godsdienstige opvoeding op de katho
lieke school,' mij voorbeelden bekend waren van
jongens en meisjes, die eveneens de schoolbanken
verwilderd verlieten, waaruit al vanzelfvolgt, clat
er nog andere oorzaken zijn van de verwildering
dan alleen de godsdienstlooze school. En verdien
ik nu daarvoor zoo'n strafprcdicatie Zeker ik
heb ook geschreven, dat de onderwijzers, die de
liberale en socialistische princiepen huldigen
het kind niet deugdzaam zullen houden zonder
tegengif, Welnu, dit is toch niets bijzonders?
u'zal dit toch wel weten en het met mij eens zijn,
dat anti-godsdienstig en socialist toch just the
same is. Iemand, die anderen wil voorlichten,
moet zulks toch weten.
En daar neem ik geen woord van terug.
Niet voor niets hebben mannen, uitmuntend
door wetenschap en gerijpt door jarenlange on
dervinding, zoowel katholieken als geloovige
protestanten gewezen op de verderfelijke gevol
gen van de neutrale school, niet voor mets heb
ben onze voorvaderen jaren lang geijverd en
ontzaglijke offers gebracht voor het bijzonder
onderwijs en deze arbeid, die offers sproten voort
uit de kracht hunner overtuiging. En daarin
hadden zij groot gelijk. Ik kan er over oordeelen,
daar ik zelf in mijn jeugd de neutrale school be
zocht en bij verschillenden de heillooze gevolgen
van dergelijk onderwijs aanschouwd heb.
Die mannen, die jarenlang gearbeid hebben
voor het bijzonder onderwijs, weten maar al te
„oed, dat cle kinderen op de neutrale school de
ware levenswijsheid niet zullen opdoen, hun
waarachtig levensgeluk niet zullen vinden, zij
beseffen en weten het, dat de koude en ijzige
atmosfeer, welke daar 4 heerscht, hun geen
voldoend antwoord zal geven op de groote en
ernstige levensvragen, welke rijzen in hun jeug
dig verstand zij zijn overtuigd, dat die onver
sehilligheid en opvoeding zonder God en gods
dienst het geloof der kinderen in de kiem doodt
en onze kinderen, die geen tegengif Wordt toege
diend in kerk of huisgezin, in een koud, ongeloo-
vi" en heidensch volk doet ontaarden.
Doch met iemand, die niet het minste idee heeft
van hetgeen godsdienstig onderwijs is en betce-
kent, kan men daar moeilijk over redenecrcn.
En hiermede, basta Ik dank de redactie van de
.Voorwaarts" dat zij zooveel notitie van mijn
artikel genomen heeft. Ik hoop echter, dat zij
voortaan wat eerlijker zal te werk gaan en niet
enkele losse fragmenten, maai hetgeheeleartikel
zal overnemen. Dan krijgen haar lezers ook eens
gezonde kost te verwerken, want als zij voort
gaat, zooals tot nu toe de menschen voor te
lichten, dan is het waarachtig met tot heil en
welzijn van het volk, dat zij haar intrede in
Schiedam gedaan heeft. Wat ons betreft, wij
zullen ons niet laten intimideeren door de ver
dachtmakingen en scheldpartijen van het roode
orgaan, maar als de trouwe wachter zuilen wij op
de tinne staan om onze menschen te waarschu
wen voor het roode gevaar en hun de oogen te
openen, opdat zij de waarheid van de leugen
kunnen onderscheiden.
W.
Buitenlandsch Nieuws.
85
De vos laat zich geen tweemaal in den s.ri r
vangen. Bereid u voor op het schouwspel waar
naar gij reeds zoo dikwijls verlangd hebt den
dood van Antonio's moordenaar.
De voetstappen naderden. Hij stond gereed
om toe te stooten.
„Spaar hem Doorsteek hem niet voor mijn
oogen, Tomaso
Eensklaps hoorde zij de deur opengaan. Zij
trachtte zich op te richten en wendde onge
looflijke pogingen aan ten einde vrij te komen
„Kom niet binnen, Gerard 1 Uit liefde tot mij,
kom niet binnen Hij wacht op u om u te doo-
den 1 Door de andere deur .Oh 1" Zij had
de gestalte van' haar man zich zien afteekencn
tegen het voorhangsel en Tomaso het schitte
rende lemmer met alle kracht door het gordijn
zien steken.
Een straaltje bloed droop langs de groeven
van den ponjaard, terwijl een dof kermend ge
luid zich deed hooren achter de draperie, en
eindelijk in bpeede vouwen een lichaam be
dekte, dat op den vloer viel.
Tomaso, met het bloedige wapen in ae hand,
snelde naar het geopende venster om te ont
vluchten.
„Gij hebt hem gedood. Doorsteek mij thans
ookmij, zijn weduwe
Doch hij stiet haar ruw terug en verdween,
rwijl hij uitriep
Voor de eer der Paoli's 1"
To«n begaf hij zich wankelend naar de deui
en het bloed bemerkende, dat van onder de
gordijnen langzaam over den door de maan
verlichten vloer stroomde, mompelde zij met
een bitteren glimlach om de lippen „Ik zoude
srelukkig moeten zijn. Dat is het, wat ik zoo
lang gewenscht heb." En met een stem, welke
door merg en been drong, de stem van een
krankzinnige, gilde zij het uit „Het bloed dei
vendetta waarna zij bewusteloos nedervi
XI.
Het was dat geluid, hetwelk Enid en Barnes
gehoord hadden. Benige oogenblikken t later
klonte de Amerikaan op de deur van het ver
trek, dat op de voorzaal uitkwam. Geen an-
woord ontvangend, opende hij en gmg de v
mor binnen, gevolgd door zlJn/erl0?/^'rï
rina lag bewusteloos op den vloer uitgestrekt
Enid snelde op haar toe.
„Zij is dood riep zij, terwijl zij haar m hare
armen nam en pogingen aanwendde om haar
in het leven terug te roepen.
gjBaraes blikte de kamer rond en trachtte te
DE CONFERENTIE TE LAUSANNE.
Niet minder dan vijf sub-commissies zijn gis
eer aan het werk geweest. De Russische delegatie
heeft in een schriftelijke verklaring geprotes
teerd tegen haar uitsluiting van de gehouden
besprekingen tusschen geallieerde en Turksche
experts nopens de kwestie der zeestraten. De
Russen stellen het voor, alsof zij op onbillijke
wijze door de Britsche delegatie wordt uitge
sloten van haar rechtmarige deelneming aan
den arbeid der conferentie. Er is echter in het
geheel geen reden, waarom de Russische dele
gatic zou deelnemen aan particuliere bespre
kingen over eenig onderwerp, tusschen de ge
allieerden en de Turken gevoerd.
De conferentie tusschen de deskundigen zelf
maakt langzaam maar zeker vorderingen, wel
ke een overeenstemming in zake de kwestie
der zeestraten doen verwachten. De conces
sies, welke door de geallieerden zijn gedaan
in verband met de bescherming der Turksche
hoofdstad, hebben ook reeds een gunstigen in
vloed gehad op de andere besprekingen. Een
der Turksche sub-commissies voor het vraag
stuk der capitulaties heeft, naar verluidt, he
den veel meer tegemoetkoming getoond dan
gisteren en men hoopt, dat ook deze kwestie,
welke aanvankelijk de grootste moeilijkheden
scheen te zullen veroorzaken, door een over
eenkomst zal kunnen worden geregeld.
Een niet gering deel hiervoor komt toe aan
ontdekken, wat er voorgevallen was. Het werd
hem weldra maar al te duidelijk, want toen hij
even daarna op Enid toetrad, was zijn gelaat
verschrikkelijk bleek. Hij had aan de schel
getrokken om de bedienden te roepen, doch
niemand was er verschenen en wel om twee af
doende redenen. In de eerste plaats waren zij
in een anderen vleugel van het gebouw gaan
slapen en ten tweede had de graaf de geleid-
draden der bellen afgesneden.
Nu tilde hij Marina op en legde haar op een
sofa, terwijl Enicl onder een vloed van tranen
naast haar ging staan en klaagde „Lieve,
lieve Mar'na Hoe verschr'kkchjkEn mijn
broeder 1 Wat ;s er met hem gebeurd
Binnen eenige minuten zal zij tot bewust
zijn komen," sprak Barnes op kalmen toon.
„Laten wij bedaard blijven en wachten, tot zij
ons inlichtingen kan verschaffen."
„Maar zij is dood
„Evenmin als gij. Zij ligt slechts in zwijm
Gij weet, dat ik de geneeskunde bestudeerd
heb."
Ja."
"kaat mij dus dezen avond als dokter op
treden. Breng mij een kom met water. Goed.
schrei niet. Het is niets. Thans wat vlug zout
of ammoniak, als gij het kunt vinden.
„In mijn kamer heb ik het wel. Maar mijn
broeder
„Ga wat ammoniak halen."
„Maar mijn broeder
de neutralen, wier gematigd optreden in de
kwestie der capitulaties zeer door de Turken
wordt gewaardeerd. De Turken verklaren, dat
de neutralen door hun loyale en vredelievende
houding tegenover Turkije in deze kwestie zeer
veel voor het bereiken van een overeenstem
ming hebben gedaan.
In goed ingelichte kringen te BerlijnTis min
van meening, dat het verloop der onderhan
delingen te Lausanne geen versterking der re
laties tusschen Rusland en Turkije ten gevolge
zal hebben.Thans reeds hoort men daar beweren,
dat de Russisch-Turksche vriendschap te niet is
gegaan. Men verwacht, dat de Kemalisten een
geheel anderen weg zullen inslaan, namelijk
dien, welke in de richting van de politiek van
Engeland en Frankrijk leidt.
In Sovjet-kringen aldaar verwijt men de
Turksche regeering, dat zij te Lausanne de
Russische niet voldoende heeft gesteund. Daar
in ziet men het eerste teeken der Russisch-
Turksche vervreemding.
DE LONDENSCHE BIJEENKOMST.
Verdaagd.
De conferentie van geallieerde premiers te
Londen werd gisteravond verdaagd tot 2 Januari
a.s.
Het officieele communiqué zegt het volgende
„De geallieerde premiers onderzochten nauw
keurig den hmd'gen stand van het probleem
der schadeloosstellmg, zoowel als de aanver
wante kwestie van de intcrgeallieerde Euro-
peesche schulden.
Een plan voor een tussclientijdsche regeling
van de schadeloosstelling, door den Duitschen
rijkskanselier ingezonden, werd eveneens over
wogen, doch algemeen onbevredigend geoor
deeld.
De beschikbare tijd liet niet toe, dat de ge
allieerde premiers thans definitieve besluiten
konden nemen omtrent de zeer gewichtige
kwesties van het oogenblik. Besloten werd, de
conferentie van geallieerde premiers op 2 Janu
ari te Parijs voort te zetten, ten einde het moge
lijk te maken, dat onmiddellijk daarna de plenai
re conferentie kan worden gehouden, om voor
15 Januari definitieve besluiten te nemen nopens
alle kwesties, die te Londen werden- besproken.
Met de plenaire conferentie, die in dit commu
niqué wordt genoemd, wordt de conferentie
te Brussel bedoeld, tot bijwoning waarvan waar
schijnlijk alle geallieerde regeeringen zullen wor
den uitgenoodigd.
Sommige berichten melden, dat de premiers in
de beste vriendschap en stemming scheidden,
andere zijn van pessimistischer toon en voor
spellen zelfs een regeeringscrisis In Frankrijk.
rusland.
Volgens een mededeeling van kolonel Haskell,
behoorende tot de Amerikaanschc hulpactie in
Rusland, zullen dezen winter meer dan 7 mil-
lioen hongerlijdenden steun moetenjontvangen.-
De Amerikaansche hulpverleening zal daarvan
4 millioen voor haar rekening nemen.
DE GEALLIEERDE NOTA.
Het antwoord der Duitsche regeering op de
geallieerde nota in zake de mc'denten te Passau
en Ingolstadt L gistermiddag te Parijs binnenge
komen. In dit antwoord wordt gezegd, dat alleen
de Duitsche regeering in aanmerking komt voor
het aanbieden van de geëischte verontschuldi
gingen en genoegdoening en dat zij de burgemees
ters dier steden zelfs in hun.kwaliteit als hoofden
der politie niet uit hun ambt kan ontzetten
Ammoniak, spoedig 1"
Zoodra Enid zich verwijderd had, sprak
Barnes tot zichzelven f
„Het beste is, haar bezig te houden. Zij moet
geen tijd hebben om te bedenken. O, moge God
ons bijstaan 1 Ik vrees, dat de schok even over
weldigend zal zijn voor de zuster van Anstru-
ther als hij voor zijn vrouw is geweest 1"
Nu begon hij met zorg Marina te onderzoe
ken, die daar bleek en bewegingloos nederlag,
doch om wier mond nu en dan een stuipachtige
trek verkondigde, dat zij nog leefde. Eens
klaps sprong hij op, terwijl hij op haar wit
gewaad een roode vlek bemerkte. Hij keek
scherper toe en ontdekte er nog' een op haar
hals Bloed Zij is toch niet gewond. Van
wien kan dat zijn 1
En daar op den vloer stroomt het langzaam
van onder het gordijn!
„O, dat moet ik weten mompelde Barnes.
Hij wilde het voorhangsel oplichten, toen de
terugkeer van Enid hem tegenhield. Zoolang
zij in de kamer was, durfde hij zich geen zeker
heid verschaffen uit vrees, dat het vernemen
der waarheid haar al te verschrikkelijk treffen
i zoude. Hij begon dus pogingen aan te wenden
'om Marina weer bij te brengen doch toen na
j een poos het bewustzijn scheen terug te kee-
1 ren, zcide hij tot Enid
I„Wilt gij mij een dienst bewijzen, lieve
(Wordt vervolgd)
-i 11 H hun
I.MIM ■mil I I III1 ■■■■■HT1--T- I
