DE AMERIKAAN.
M 3L ID OOR SCHiÊ T- IM EN OMST i ZEi L
FEUILLETON.
45ste Jaargang.
Vrijdag 15 December 1922.
No. 13517
SB
-Bureau KOEMARKT 4
Abonnementen per 3 maanden 2
Telefoon plaat^ Z'l' l
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
per week 15 cent, franco per
I post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
V' Hoog begrip van zedelijk
heid.
De „Telegraaf" en de „Voorwaarts" kunnen
het maar niet zetten, dat op de Fransche Ten
toonstelling te Amsterdam, Welke door het Staats
hoofd en haar echtgenoot bezocht werd, de orde
was gegeven, dat gedurfde decolleté's met bont
of op andere wijze moesten bedekt zijn en daarom
was het jammer, dat talrijke decolleté's die toch
niet in de laatste plaats bijdragen tot het schoon
geheel van menig avondtoilet, door beroemde
Parijsche modehuizen ingezonden ter gelegen
heid van dit koninklijk bezoek, bedekt waren.
Ja zelfs waren er ook een paar beelden van Ro
din, mooie naakten, tijdelijk verwijderd, bene
vens eenge boeken en dan besluit het blad
„De huichelarij gaat wel ver."
Wij mogen dankbaar zijn dat de „Voorwaarts"
die op zedelijk gebied eigenaardige princiepen
schijnt te huldigen, daar niet den toon behoefde
aan te geven. Men kan gelooven, dat het er dan
fijn had uitgezien.
Voorbeeldige voorlichting.
In Vlaardingen is een comité gevormd voor
het jubileum van H.M. de Koningin en verbeeld
je eens, lezer, terwijl men daar heel gezellig bij
elkander zat en uit volle borst het Wilhelmus
aanhief, stonden daar buiten de werkloozen,
waarvoor niets kon gedaan worden, daar allen
in den raad, die christelijk voelen, tegen elke
verbetering van deze verdrukten der maatschap
pij stemden. En nu krijgen zij geen uitkeering.
maar mogen medebetalen aan het feest van ITaar,
die niet schroomde een loonsverhooging van
600.000 gulden te accepteeren, toen Haar on
derdanen gebrek leden. Aldus de „Voorwaarts".
Als nu de socialistische voormannen, die zoo
zeer begaan zijn met het treurig lot dier verdruk
ten, de handen eens in elkaar sloegen cn van hun
overvloed eens wat offerden om hun arme werk-
looze roode broeders te steunen. Dan kreeg men
solidariteit, gelijkheid en broederschap niet op
papier maar in werkelijkheid. Anders is het veel
geschreeuw, maar weinig wol. W.
Bniteiiiandse.il Nieuws.
DE CONFERENTIE TE LAUSANNE.
De Turken hebben gister hun onverzoenlijk
heid in zake de kwestie der minderheden laten
varen, zoodat de Conferentie thans weer vooit-
gang kan hebben en het einde spoedig wordt ver
wacht.
Offi cieel wordt over de zitting van gister
het volgende gemeld
De eerste commissie kwam om half elf bijeen
om de behandeling van de kwestie der minder
heden te hervatten. Ismet Pasja beantwoordde
punt voor punt de verklaringen van Curzon van
gisteren en zette uiteen, dat de positie van Tur
kije in de kwestie de minderheden door het
nationaal pact wordt bepaald.
Ten slotte vatte Ismet Pasja de Turksche
voorstellen als volgt samen
1. Na het sluiten van den vrede zal Turkije
gaarne tot den Volkenbond toetreden.
2. Turkije erkent de rechten der niet-Islamie-
tische minderheden volgens dezelfde principes
die voor de minderheden in de onderscheidene
Europeesche staten gelden.
3. Turkije zal een amnestie uitvaardigen, die
in overeenstemming is met de reeds vroeger door
de Turken gedane verklaringen.
Curzon nam acte van den geest van verzoe
ning, die uit de woorden van Ismet sprak en
legde vooral nadruk op de bedoeling der 1 urk-
sche regeering door Ismet tot uitdrukking ge-
87
„Wanneer ik ook dood zal zijn, zullen wij op
nieuw veel van elkander houden, geliefde.
Neen, neen Nu nietGij zijt de geest van mijn
echtgenoot. Uw lichaam ligt daar, achter die
gordijnen
Edwin, die op dat oógenblik dich bij haar
was, zag voor het eerst den indruk van To-
maso's vingers op haar hals en riep uit
„Een ellendeling heeft gepoogd mijn vrouw
te vermoorden Maar hij heeft haar verstand
gedood
„Ja, dat zijn zijn teekenen op mijn hals.
Vervloekt zij hij, die u vermoord heeft
Barnes maakte een eind aan dit pijnlijk
tooneel door AnstruLher ter zijde te duwen.
„Houdt gij aldus uwe belofte fluisterde hij.
„Indien gij niet kalm zijt, hoe zoude zij het
wezen
En hij gaf Enid een teeken, Marina tot be
daren te brengen, die steeds voortging met
onsamenhangende woorden te spreken.
„Kalm 1" antwoordde Anstruther." Wat heb
ik thans nog op de wereld te doen dan te trach
ten, mij te wreken Waar is de ellendeling, die
haar van haar verstand heeft beroofd
„Weet gij het
bracht, om toelating te vragen tot den Volken
bond, zoodra de vrede zal zijn gesloten.
Barrère en Garroni sloten zich aan bij de
woorden van Curzon en gaven uiting aan de
hoop, dat de arbeid der sub-commissie met suc
ces vooi'tgezet zal worden. Venizelos zette het
standpunt der Grieksche regeering in zake de
verschillende opvattingen van het minderheden
vraagstuk uiteen. Na repliek van Ismet Pasja en
een korte verklaring van Spalaikowitsj werd de
zitting opgeheven.
De sub-commissie zou hedenochtend haar
arbeid voortzetten.
POLEN.
Gister heeft maarschalk Pilsudski zijn ambt
van president van de republiek overgedragen aan
Narutowicz.
Gisteren en vandaag is het volkomen kalm ge
weest in Warschau en het geheele land. De dooi
de overheid genomen maatregelen worden alge
meen goedgekeurd.
IERLAND.
Healy, de gouverneur-generaal van den Ier-
schen Vrijstaat, is voor enkele dagen te Londen
teruggekomen voor belangrijke beraadslagingen
op de regeeringsdepartementen voor koloniën
en Ierland.
Sir James Craig, de eerste-minister van Ulster
heeft in een rede te Belfast gezegd dat de hertog
van Abercorn juist de man was, dien Ulster als
gouverneur wenschte. Het Zuiden van Ierland
had zich van het rijk losgemaakt, en hij geloofde
dat het genoodzaakt zou zijn die politiek later
te wijzigen. Hij zou een gezonden wedijver van
den kant van het Zuiden toejuichen en wenschte
innig dat welvaart en voorspoed het deel van het
land in zijn geheel zou worden.
Het waren schilderachtige tooneelen gister in
de straten van Dublin, toen de Engelsche troepen
afscheid namen en de Vrijstaatsche soldaten de
wacht betrokken op het paleis van den onder
koning en de kazerne bezetten.
De ontruiming door de Engelsche troepen zal in
de vier volgende dagen worden voortgezet.
ITALIË.
Het bestuur van de Katholieke Italiaansche
volkspartij heeft zich in beginsel bereid ver
klaard, de regeering te steunen.
AMERIKA.
Het Witte Huis liet heden mededeelen, dat de
Amerikaansche regeering al het mogelijke doet
om in Europa een bevredigende oplossing der
moeilijkheden tot stand te brengen. President
Harding wenscht'cr op te wijzen, dat zijn regee
ring niet stilzit, en deelde voorts mede, dat vóór
2 Januari a.s. de noodige diplomatieke stap
pen zullen zijn gedaan om de Britsche, Fran
sche en andere betrokken regeeringen in te lich
ten omtrent de houding van Amerika.
Het Witte Huis en het departement van Bui-
tenlandSche Zaken wenschen zich echter tot
deze vage verklaring te beperken. Zij achten
den toestand zoo delicaat, dat de meest vol
maakte discretie noodig is.
Op grond van hetgeen van verantwoordelijke
zijde wordt verklaard, kan echter worden me
degedeeld, dat de houding van Amerika nog
steeds dezelfde is als in Maart 1921, toen ge
lijktijdig met een crisis in zake de schadeloos
stelling president Harding in functie trad.
Op 29 Maart 1921 deelde staatssecretaris
Hughes den Duitschen minister van Buiten-
landsche Zaken mede, dat Amerika staat aan
de zijde van de geallieerde regeeringen, door
„Dat is op het oogenblik van minder be
lang. Laten wij thans beproeven haar tot zich-
zclve te brengen, want elke minuut vertraging
is een kans te meer dat zij nooit haar verstand
terug bekomt. Natuurlijk is de tijd een groot
geneesheer maar ik zeg u, dat, zoo wij dezen
nacht uw vrouw niet van haar waan genezen
zij die nimmer van zich zal afzetten. In die
overtuiging ben ik gereed een wanhopige poging
te doen.
Indien zij faalt, vrees ik het ergste. Heb ik
uw toesteming
„Wat is het vroeg Edwin, wiens zenuwen
door het gebeurde geheel van streek waren
geraakt.
„Vóór uwe aankomst was uw vrouw, of
schoon door smart overweldigd, nog bij haar
verstand. Nu zij u gezien heeft, verbeeldt zij
zich, dat gij een geest zijt. Zij gelooft dat uw
lijk daar achter die gordijnen ligt."
„Welzij?"
„Wij moeten haar laten zien, van wien dat
lijlc is."
„Gij denkt dus, dat er een doode achter dat
voorhangsel ligt
„Ik hoop het."
„Gij hoopt het 1" herhaalde Anstruther m
de grootste verbazing.
„Ja. Voor uw vrouw en om der wille van
uw geluls. Want als er, wanneer ik dat doek
op zal lichten, geen lichaam gevonden wordt,
zal Marina krankzinnig blijven. Op het oogen-
Duitschland verantwoordelijk te stellen voor
den oorlog, weshalve Duitschland moreel ver
plicht is, om de aangerichte schade naar ver
mogen te herstellen. Hughes voegde er toen bij,
dat dit de eenige gezonde basis is voor een duur-
zamen en rechtvaardigen vrede in Europa.
ALLERLEI.
De staking in de Badensche aniline- en soda-
fabrieken duurt nog steeds voort. Wel zijn
er onderhandelingen gaande over een schikking,
doch die gaan met groote moeilijkheden gepaard.
De toestand is sedert gisteren bovendien ver
scherpt door het besluit der stakingsleiders om de
werklieden die tot dusver het voor de instand
houding van het bedrijf noodzakelijke werk ver
richtten, dat te verbieden.
Clemenceau heeft te New-York aan den
correspondent van de „Petit Parisien" gezegd,
dat hij tegen een bezetting van het Roer-gebied
was. Hij gaf in overweging het tusschen Frank
rijk en Engeland hangende geschil over de mid
delen om Duitschland tot betaling te dwingen,
aan de scheidsrechterlijke uitspraak van presi
dent Harding te onderwerpen.
Het Engelsch ministerie van arbeid maakt
bekend dat er op 4 dezer 1,389,900 menschen
als geheel werkloos bij de arbeidsbeurzen waren
ingeschreven, d.i. 1889 meer dan in de vorige
week en 433,833 minder dan in het begin van
Januari j.l. toen de werkloosheid haar toppunt
bereikte.
De Duitsche rijkskanselier dr. Guno heeft
ontslag genomen als directeur-generaal van de
HamburgAmerika lijn.
In Zwitserland is de typogravenstaking
opgeheven.
Naar de „Köln. Ztg." meldt, is dit blad
door de bezettingsautoriteiten voor den duur van
acht dagen, n.l. van 14 tot 21 December ver
boden wegens „leugenachtige en boosaardige
opmerkingen" in het artikel „vonnissen van den
Belgischen krijgsraad", verschenen in het blad
van 8 December.
De vereenigde Kamers van het Zwitser-
sche parlement hebben de huidige leden van de
regeering herkozen en bondsraad Scheurer tot
bondspresident gekozen.
Sta ten- Generaal
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Donderdag, 14 December.
Voortgezet wordt de behandeling van de wijzi
ging van de Lager Onderwijswet.
De heer Snoeck Henkemans (C. H.)
verdedigt het amendement-Westerman inzake de
toelating van onderwijs in de vreemde talen in
de 5de en 6de klasse van de lagere school, op
technische, 'paedagogisclie en nationale gronden.
De heer Moe rel (R. K.) meent, dat het
Fransch desvcrlangd even goed op afzonderlijke
cursussen kan worden onderwezen.
De heer W ij n k o o p (Comm.) is voor het
amendementde heer Vliegen (S. D.) ook.
De heer Ketelaar (V. D.) bestrijdt nader
het amendement,dat door minister D e V i s s e r
wordt ontraden.
Het amendement wordt verworpen met 37
tegen 26 stemmen.
Het amendement-Westerman om vrijheid te
geven, dat in de 2de cn 3de klasse van de kop-
scholen =lecht« 10 uur in plaats van 14 uur wordt
besteed aan gewone vakken van uitgebreid lager
onderwijs, wordt overgenomen.
De heer M o e r c 1 trekt het amendement
in zake ondersteuning van cursussen in vreemde
talen in, na bestrijding door den minister.
blik is zij het werkelijk. Een dusdanige ge
zichtsbegoocheling zonder grond is geestes
krankheid. Haar overtuiging, dat gij dood zijt,
is zoo sterk, dat zelfs uw tegenwoordigheid
haar die niet kan ontnemen. Moge het dus
waar zijn, dat er achter dat gordijn een doode
ligt en dat zij begrijpe, dat gij het niet zijt
„Gij denkt derhalve, dat er iemand ver
moord is."
„Ja."
„Wie
„Dat weet ik niet. Maar ik vermoed, dat het
toeval ditmaal rechtvaardig zal zijn. Stemt
gij toe?'
Bedenk u goed. Het is een uiterste proef-
onderneming.'
„Ja."
„Pas dan op. Trek die gordijnen weg, zoodra
ik u een teeken geef."
Barnes wendde zich thans tot Marina, die
in Enid's armen leunde en den blik niet van
haar echtgenoot afsloeg. De beide vrouwen
stonden in het midden der kamer, de twee man
nen tusschen haar en het voorhangsel der deur.
Anstruther trad er langzaam op toe, ter
wijl Barnes op afgemeten toon tot Marina zeide
Mevrouw Anstruther, gij gelooft, dat het
lijk van uw man daar bij die deur ligt
„Ik weet hetIk heb zijn voetstappen ge
hoord. Ik heb den ponjaard door het doek zien
stooten, in het hart van hem, dien ik bemin.
Ik heb zijn doodskreet gehoord. Daar ligt
Het amendement-Beumer, beoogendc meer
vrijheid te geven voor de verdeeling van vakken
van uitgebreid lager onderwijs over verschillende
lesuren, is overgenomen.
Art. I van het ontwerp wordt aangenomen met
71 stemmen tegen 1 stem, die van den heer Wijn
koop.
De heer T i 1 a n u s (C. H.) heeft voorgesteld,
aan art. O een vierde lid toe te voegen, luidende
Indien een gemeente uitgaven doet ten behoeve
van cursussen verbonden aan scholen voor ge
woon of uitgebreid lager onderwijs, behandelt zij
de onderscheidene scholen van dezelfde soort
binnen die gemeente op gelijken voet.
Met dit amendement wil spreker cursussen,
verbonden aan openbare en bijzondere scholen,
op gelijken voet behandelen.
De heeren Dresselhuys (Y. B.) en
Ketelaar (V. D.) bestrijden het amende
ment.
De heer Van der Molen (A. R.) kan met
het voorstel meegaan.
De heer Rutgers (A. R.) is geen voorstan
der van cursussen, maar hij is van oordeel, dat
het amendement waardeering verdient.
De heer Van Wijnbergen (R. K.)
vraagt eenige inlichtingen.
Deminister acht de uitdrukking dat de
cursussen aan de school verbonden zijn, niet
juist. Het amendement zal in plaats van tot
bezuiniging, tot grootere uitgaven leiden, en
spreker moet het amendement dan ook ontraden.
De heer Tilanus wijzigt zijn amendement
zoodanig, dat er niet meer in wordt gesproken
van cursussen, verbonden aan scholen, maar van
cursussen, gegeven buiten de schooluren.
Na eenige discussie wordt het amendement
ingetrokken, met de bedoeling, bij een later
artikel ermede terug te komen.
De heer Gerhardt (S. D.) verklaart zich
tegen het voorschrift, dat het bouwbesluit ook
moet bevatten voorschriften ter vermijding van
uitgaven, die niet strikt noodzakelijk zijn.
De Minister zegt dat hij tegen dit amen
dement is omdat hij er in ziet dat het onmogelijk
kan maken dat een kind naar de school gaat
waarheen de ouders het gaarne zagen gaan.
De heer Boon (V. B.) wijzigt het amende
ment zóó dat wel tegemoetkoming wordt ver
leend als het kind overgaat naar een school die
nieuw wordt opgericht.
De Minister blijft ook dit onjuist achten,
omdat er voor ouders aanleiding kan zijn hun
kind naar een andere school te zenden, die niet
pas is opgericht.
Het amendement wordt aangenomen met 40
tegen 39 stemmen.
Bij art. 23 verdedigt de heer Van Zadel-
hoof (S. D.) een amendement om den onder
wijzers meer medezeggenschap te geven bij de
samenstelling van het leerplan.
Avondvergadering.
Begrooling Buitenlandsche Zaken)
Minister Van Karnebeek is het aange
naam geweest, dat de hoeren Dresselhuys en
Van Rijckevorsel zijn opgekomen tegen den
blaam, op de ambtenaren, die hem ter zijde
staan, en spr. zal hier niet verder op ingaan'
Hij zal eerst beknopt de afzonderlijk ter sprake
gebrachte punten behandelen. De heer Van
Gijn, die o.a. heeft gesproken over de kosten
bij het viseeren van passen in Duitschland, heeft
in zijn bewering dat niet altijd dezelfde omreke
ningskoers voor de mark werd toegepast, gelijk,
maar er zijn nl. moeielijkheden bij en veel is
hier niet aan te doen.
De minister kwam op tegen het verwijt
hij, mijn echtgenoot, gevoelloos en zonder le
ven
Zij naderde Edwin, die thans dicht bij de
gordijnen stond en fluisterde
„Gij trapt in uw eigen bloed 1"
Barnes bemerkte een grooten rooden plas
rondom de voeten van den Engelschman en vol
hoop op den goeden uitslag, sprak hij op lui
den toon
„Gij hebt gelijk. Er klonken voetstappen
doch het waren die van uw echtgenoot niet. Gij
hebt een gedaante achter dat doek gezien,
maar het was niet van den man, dien gij lief-
hebt."
Gij gaf het teeken en Edwin wierp de gor
dijnen open. Marina snelde vooruit.
„Mijn echtgenoot leeft" riep zij. „Almach
tige God Het is het lijk van den man, die is
gekomen om te zien, dat ik hem doodde 1"
Bij de deur, met wijd geopende oogen, een
grijns op het gelaat en een diepe wonde in de
borst, lag graaf Musso Danella uitgestrekt.
Danella bracht Enid hijgend uit.
„Mijn vriend zeide Edwin, bukkende om
hem hulp te vei-leenen.
Doch Barnes trok hem terug en schoof het
voorhangsel Weer dicht.
(Wordt vervolgd)