Het oude Kasteel.
DAGBLAD W&&H SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
FEU I L LETOW.
46ste Jaargang.
Dinsdag 9 Januari"!923.
No. 13534.
Bureau KOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85. Postbus 39,
Abonnementen per 3 maanden ƒ2.per week 15 cent, franco per
post 2-50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advertentiëni 15 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Buitenlaudsefo Nieuws.
DE CONFERENTIE TE LAUSANNE.
Reuter verneemt dat men verwacht dat, als
Barrére te Lusanne zal zijn teruggekeerd, de
vredesonderhandelingen aanzienlijk zullen wor
den versneld, en dat de solidariteit der geallieer
den tegenover de Turken waarschijnlijk nog
meer uitgesproken zal zijn dan vóór het meenings
verschil in zake het herstel. Men verwacht geen
afbreken, niettegenstaande de mogelijkheid dat
er geen overeenkomst wordt bereikt op zekere
bijzondere punten. Men verwacht dat de gealli
eerden thans gezamenlijk een vredesverdrag op
stellen, dat de uiterste grenzen behelst, waartoe
zij geneigd zijn te gaan, teneinde aan de Turksche
verlangens voldoening te schenken. Als het vol
tooid is, zal het verdrag aan de Turken worden
aangeboden ter definitieve aanvaarding of ver
werping.
In goed-ingelichte kringen te Londen is men
niet optimistisch, maar men hoopt, dat de raad
gevingen der gematigden onder de kemalistische
leiders den boventoon zullen houden.
DE FRANSCHE PLANNEN.
Volgens verschillende berichten, schijnt Frank
rijk toch voornemens te zijn het Roerbekken
(Essen en Bochum) te bezetten en zal Poincaré
hierover Donderdag nadere verklaringen afleg
gen.
Intusschen worden reeds voorbereidende maat
regelen genomen.
De „Petit Parisien" weet te melden, dat de
40 ingenieurs die Parijs gisteravond verlaten
hebben, zich niet dire'ct naar Essen zullen bege
ven. Ze zullen hun reis te Dusseldorp onderbre
ken, waar ze van hun regeering nieuwe instruc
ties zullen ontvangen, zoodra het door den mi
nisterraad goedgekeurde plan ten uitvoer zal
worden gebracht.
Poincaré zal Donderdag eveneens inlichtingen
verstrekken betreffende de reeds getroffen maat
regelen.
De correspondenten der bladen signaleeren
troepenbewegingen. Het 149e regiment infan
terie en het 62e regiment veldartillerie, te
Epinal in garnizoen, zullen zeer binnenkort
vertrekken. Ze moeten Woensdag aan den
Rijnoever staan.
Heden zou het vrijwillig ingebreke blijven van
Duitschland in zake kolenleveringen worden ge
constateerd, en de „Petit Parisien!' zegt, dat de
tenuitvoerlegging der aangekondigde sancties
zeer spoedig daarop zal volgen.
De speciale correspondent van het „Achtuhr
Abendblatt" meldt,'dat gister te Dusseldorp de
eerste Fransche versterkingen aangekomen zijn.
In de streek heerscht levendige militaire
bedrijvigheid. Auto's vliegen door de stad en
men krijgt den indruk van een algeheele mobili
satie. Tot dusver zijn 1400 man te Dusseldorp
ingekwartierd. Bijna alle garages in de stad zijn
door de Franschen voor militaire doeleinden gcre-
quireerd. De Franschen verklaarden stallings
ruimte noodig te hebben voor 200 300 automo
bielen. Talrijke openbare gebouwen zijn in beslag
genomen voor de inrichting van militaire bureaux
Zoo is de Saaihof, waarin zich een deel van het
Landesfinanzamt bevindt, gerequireerd. De O-
berrealschule aan het Fürstenwald moest worden
ontruimd en ook in de Luisenschule zijn Fran
schen ingekwartierd. Bovendien zijn voor 300
officieren kwartieren opgevorderd.
Ook te Duisburg voorvoelt men de bezetting.
Op bevel der bezettingsautoriteiten moesten op
het station Duisburg groote veeladingen worden
gebouwd. De Fransche troepen zijn, voor zoover
men tot dusver heeft kunnen vaststellen, niet
8
Freule Aurora trad binnen.
„Deze kamer dient, evenals al de anderen, die
uitzien op het binnenplein, ontruimd en planken
voor de ramen gespijkertte worden,Margaretha",
zeide zij haastig. „In geval van nood zal daar
achter gevuurd worden om de binnenplaats vrij
van vijanden te houden. In de vertrékken aan
de achterzijde zult gij niets te vreezen hebben.
De rots is daar te hoog en te steil om beklommen
te wordenZeker zult gij den slot-voogd
gelegenheid geven om alles hier zoo spoedig
mogelijk in orde te laten brengen", en zij wenkte
den slotvoogd, die met zijn onderhoorigen in de
gang was blijven staan.
Zij had gesproken op dien half sussenden,
half bevelenden toon, waarmede men gewoon
lijk zieke kinderen aanspreekt, wier halsstar
righeid men vreest, omdat men ze terwille van
hunne zwakheid moet ontzien, en scheen niet te
bemerken hoe haar nicht bij dien toon een
schok door de leden ging.Toen er geen antwoord
volgde, schreef Aurora dat zwijgen toe aan
vrees voor het naderend gevaar.
afkomstig van het bezettingsleger aan den linker
oever van den Rijn. Zij komen direct uit Frank
rijk en zijn te Metz op transport gesteld, waar de
voor de bezetting van Essen bestemde troepen
worden geconcentreerd.
De Belgische troepen, die aan de bezetting
zullen deelnemen, worden te Luik geconcen
treerd en gemeld wordt, dat een deel van hen
reeds onderweg is.
De bevolking gedraagt zich kalm en toont
geen zenuwachtigheid. Tot de militaire deel
neming van België aan de Fransche actie is
besloten. België zal twee divisies zenden, ter
wijl van Fransche zijden zeven divisies zullen
aankomen. In totaal wordt dus een sterkte van
negen divisies aangewend. Italiaansche troepen
nemen niet aan de actie deel.
De Belgische regeering heeft zich bereid ver
klaard, ook ingenieurs te zenden om de Duit-
sche fabrieken en mijnen in het Roergebied
over te nemen, en Frankrijk volledigen steun
te geven.
Volgens latere berichten zouden de Franschen
reeds in de richting van Essen oprukken.
Engeland en Amerika wachten voorloopig af.
De rijkskanselier, dr. Guno, heeft aan den ver
tegenwoordiger van een Amerikaanscli persbu
reau een verklaring afgelegd in zake de aange
kondigde Fransche maatregelen. Hij herhaalde
daarin, dat Duitschland nog steeds bereid is,
met zijn betalingen te gaan tot aan de grens van
zijn krachten. Duitschland is echter niet bereid,
zich te buigen voor eenigen dwang. Het Duitsche
volk zou, hoe zeer het zijn bereidwilligheid heeft
getoond om binnen de grenzen van het mogelijke
te betalen, evenzeer besloten zijn, den lijdensweg
op te gaan. Wel is waar kan de regeering geen ge
weld met geweld keeren, wat zij echter met
alle vastberadenheid en in volledige overeen
stemming met het Duitsche volk zou doen, is
het economisch onverstand en de ongerecht-
vaardigheid der Fransche plannen in hun ware
licht aan de Wereld te toonen. Frankrijk tracht de
voorgenomen actie daardoor te rechtvaardigen,
dat het spreekt van sancties en panden op grond
van het verdrag van Versailles, maar liet verdrag
van Versailles gaat niet zoo ver, dat het'aan de
geallieerden toestaat de hand te slaan aanDuitsch
gebied. Wat Frankrijk thans voorbereidt, is niet
de uitoefening van zijn verdragsrechten, maar
het is een verdragsbreuk en het beteekent geweld
tegen een weerloos volk.
OOSTENRIJK EN HONGARIJE.
De Oostenrijksche Bondskanselier en minister
van Buitenlandschc Zaken zijn te Boedapest
aangekomen zij zullen economische aangelegen
heden met de Hongaarsche regeering bespreken.
Tijdens een diner, dat door graal' Bcthlen ter
eere van dr. Seipël gegeven werd, sprak Bethlen
de overtuiging uit, dat de economische en finan-
cieele kwesties, welke Oostenrijk en Hongarije
beide inleresseeren, op bevredigende wijze zullen
worden opgelost.
De Oostenrijksche Bondskanselier antwoord
de hierop, dat hij hoopte, dat de onlangs ge
troffen maatregelen de economische betrekkin
gen tusschen beide landen tot wederzijdsch
voordeel zouden versterken.
RUSLAND.
Volgens officieele gegevens, heeft de oogst
in Oekraine 650 millioen poeds graan opge
bracht. Dc hongersnood woedt reeds in ver
schillende districten van de gouvernementen
Odessa, Zaporoje en Donetz. Officieel ver
wacht men, dat dertien dislriéten van deze
gouvernementen in dc lente zonder graan zul-
weest sedert zijn vertrek. Gij hebt mij zoo even
liooren zeggen, -dat hij op de grenzen is, hij
zal
De jonge Burchtvrouw was opgestaan.
„Gij zoudt dat weten vroeg zij, en haar stem
was scherp door ingehouden hartstocht. Zij
trok minachtend de schouders op. „Ik weet
er niets van Als mijn echtgenoot, zoo nabij was
en komen kon, zou hij dat aan mij, zijn vrouw,
hebben geschrevenGij gaat wel wat ver,
Aurora,en vergeet dat voor Siegfried zijn vrouw
de eerste persoon is, en dat in zijn oogen zijn
nicht niet boven haar staat."
Zij had de laatste woorden meer uitgestooten
dan uitgesproken. De toorn had haar krach
ten uitgeput en zij wankelde naar de wieg om
er haar kind uit te nemen en met hem het vei-
trek te verlaten.
Aurora was hij den onverwachten uitval roer
loos blijven staan. Even hadden hare oogen ge
vlamd en een blik vol haat was daaruit neex-
geschoten als een blik had kunnen dooden, zou
haar nicht voor haar zijn neergezegen. Dc woor
den der Vrijvrouwe hadden dieper gewond dan
deze-zelve vermoedde. De pijn had Aurora haar
masker van neerbuigende goedheid doen af
werpen.
Voor één seconde slechts. Zij dwong haar
strak, kleurloos gelaad weldra weer tot een glim
lach en keerde zich tot de omstanders, die
nieuwsgierig en onthutst het ongewone schouw
spel hadden bijgewoond.
len zijn. Niettegenstaande dit alles willen de
sovjets eenige millioenen poeds gerst uitvoeren.
AMERIKA EN IIET HERSTEL.
Frankrijk beeft een preliminair antwoord ge
zonden op het voorstel der V. S. betreffende de op
lossing der schadeloosstellingskwestie, zooals
door Hughes in zijn rede te Newhaven is uiteen
gezet (n.l. over fin. deskundigen).
Naar verluidt is dit antwoord geen onvoor
waardelijke verwerping van het voorstel, dat
nog steeds bij de Fransche regeering in beraad is.
AMERIKA EN ENGELAND.
De besprekingen over de fundeering der Brit-
sche schulden aan Amerika zijn gisteren te
Washington geopend met een rede van den
Amerikaanschen minister van Financiën, Mel
lon, en een verklaring van den Britsclien mi
nister van Financiën, Baldwin.
ALLERLEI.
De „Daily Tel.!' verneemt d.d. Zondag uit
Constantinopel, dat volgens betrouwbare be
richten de aanval der Koerden op de Turken
in Mossoel is begonnen. Mossoel bevindt zich
in handen der Arabische troepen van koning
Faical.
Het feit, dat de Turken twee regimenten
naar Mossoel hebben gestuurd, versterkt de
waarschijnlijkheid van dit bericht, daar dieze
uitzending onnoodig zou zijn geweest, als de
Koerden op dc hand der Turken waren. Sinko,
de Koerdische aanvoerder, is een gevreesd
guerilla-chef, uit den strijd in Perzië bekend.
- Gisteren is te Cork de regeeringsbeambte
Robert Tobin, toen hij met zijn echtgenoote op
straat wandelde, in een der hoofdstraten dood
geschoten.
Er hebben hevige gevechten plaats gehad in
Millstreet, een der belangrijkste punten in het
graafschap Cork, dat door de Nationale troepen
is bezet. Zeven opstandelingen werden gedood
en 19 gewond. De Nationale troepen hadden één
doode en verschillende gewonden.
Het „Journal" verneemt uit Londen, dat
Lloyd George, die zich op het oogenblik in Spanje
bevindt, de houding door Bonar Law op de Pa-
rijsclie conferentie aangenomen, goedkeurt, hoe
wel hij den wensen uitspreekt, dat de breuk in de
samenwerking tusschen Frankrijk en Engeland
wordt gelocaliseerd.
Staatssecretaris Bergmann is gisteravond
uit Parijs te Berlijn aangekomen. Hij heeft bij
den rijkskanselier verslag uitgebracht. In den
lóóp van deze week zal hij voor den ministerraad
een uiteenzetting geven betreffende zijn missie
naar de Fransche hoofdstad.
Volgens het jongste bulletin is de toestand
van den Tsjechischen minister Rasjin nog zeer
ernstig.
De „Daily Telegraph"-correspondent te
Constantinopel, seint aan zijn blad, dat de 11e
Grieksche divisie, die 15 mijlen bewesten Kara-
gatsj (tegenover Adrianopel) stond, thans de stad
is binnengerukt, waar een Fransch infanterie-
regiment is gestationneerd. De Franschen pro
testeerden. De Grieksche commandant nam nota
van het protest, maar zei dat hij bleef. Zijn troe
pen staan thans op den Westelijken oever der
Maritza, tegenover Adrianopel.
Voor het Assizenhof van de Seines is gister
middag Gustave Bouvet, die op 15 Juli een schot
loste in de richting van het rijtuig van Millerand,
tot vijf jaar dwangarbeid veroordeeld.
Uit Lausanne De Engelsche delegatie
ontkent categorisch, dat de Engelsche troepen
zich gereed houden om Constantinopel te verla
ten.
„Arme vrouw, die zich door ijverzucht en
gevoel van onmacht tot zulk eendwazetaal kaat
vervoeren Ik vergeef haar zij is niet toereken
baar in haar zwakken toestand," las men in
haar glimlach vol gehuicheld medelijden en
het optrekken barer schouders, terwijl zij de
wieg naderde om haar nicht behulpzaam te
zijn bij het opnemen van den kleine, die, wak
ker geworden door het rumoer en de onhandige
pogingen zijner moeder, luidkeels schreide.
Doch blik noch schouderophalen waren voor
de Burchtvrouw onopgemerkt gebleven. Zij
stiet Auroras hand terug en riep Moeder om te
helpen.
VII.
Grootvader had het intusschen lastig genoeg
gehad met den jongen vreemdeling.
,,Ik wil binnen, ik wil gehoord worden
riep deze telkens driftiger en poogde dc gang
van het Heerenhuis binnen te dringen. „Denkt
gij, dat ik den langen rit van Wisburg heb af
gelegd om onverrichter zake terug te keeren en
mij door lieden van uw slag te laten ringelooren
De heer van Wisburg is dood .Als gij
dat zegt zal de Freule Aurora mij te woord
staan
Aurora, die juist de trap afkwam, verhaastte
haar tred.
„Is oom dood?" vroeg zij getroffen, en de
bestraffing voor den indringer bleef achterwege.
Uit Brussel aan de „Msb." Op het depar
tement van handel was overeengekomen, dat de
stakende dokwerkers van Antwerpen heden het
werk zouden hervatten, in afwachting, dat per
arbitrage over de eischen der stakers zou be
slist worden. Toen deze dokwerkers gisteren
avond die schikking vernamen, hebben zij daar
mede geen genoegen willen nemen, zeggende
dat zij niet eerder aan den arbeid zullen gaan
dan na een bevredigende overeenkomst met de
patroons.
Anderzijds schijnen nu ook de matrozen weer
in staking te willen gaan.
Gisterochtend zijn er vijf soldaten, die de
serteurs uit het nationale leger waren, te Dublin
terechtgesteld. De beklaagden hadden gevochten
aan de zijde van de ongcregelden.
Binnenland.
Jlir. mr. W. II. de Beaufort, f
Bij het departement van buitenlandsche zaken
is telegrafisch bericht ontvangen, dat onze ge
zant te Athene, jhr. mr. W. H. de Beaufort, al
daar gisteravond, tengevolge van een longont
steking, is overleden.
De heer De Beaufort was 41 jaar oud. Zijn
diplomatieke loopbaan ving in 1911 aan, toer»
hij benoemd werd tot gezantschapsattaché
te Tokio.
Bij Kon. besluit van 7 December van 1917 werd
hij bevorderd tot gezantschapsraad te Washing
ton, en op 18 Augustus 1921 volgde zijn benoe
ming tot buitengewoon gezant en gevolmachtigd
minister te Athene.
De brief van Wilton.
Het bestuur van den Nederl. Neutralen Bond
van metaalbewerkers en arbeiders in aanver
wante vakken heeft aan de Kamer van Koop
handel en Fabrieken te Rotterdam geschreven,
dat volgens haar inlichtingen de inhoud van den
brief van den heer Wilton aan de kamer inzake
werk en werkloosheidssteun schromelijk over
dreven is.
Internationale justitie.
Het Permanente Hof van internationale Justi
tie in Den Haag is gistermiddag in besloten zit
ting bijeengekomen.
Het Hof is in buitengewone zitting bijeen
geroepen ten einde advies uit te brengen over
de vraag, of het geschil tusschen Frankrijk en
Groot-Brittannië ter zake van de in Tunis en
Marokko (Fransche zone) op 8 November 1921
uitgevaardigde nationaliteitsdecreten en hun
toepassing op aldaar verblijf houdende Britten,
al dan niet, volgens het internationaal recht,
uitsluitend een zaak van binnenlandsche orde is.
De Arbeidswet en de kantoren.
Met de Rotterdamsche Kamer van Koop
handel aan het hoofd heeft een groote menigte
corporaties en vereenigingen te Rotterdam, die
verband houden met den handel aldaar, een adres
gericht tot den Minister van Arbeid om ten stel
ligste op te komen tegen het plan van den Mi
nister om binnenkort de bepalingen der Arbeids
wet ook van toepassing te verklaren op de vol
wassen kantoorb'dienden.
In deze tijden, nu harder werken het parool
moet zijn, aan handel en verkeer een nieuwen last
op te leggen, welke de bedrijfskosten weder zal
verhoogen achten adressanten niet te verant
woorden.
Spoorwegpersoneel.
Dc Ncderlandsclie Vereeniging van spoor-
„Ik wist wel, dat ik gehoor zou vinden,"
las Grootvader in den blik van den jonkman,
terwijl hij Aurora in een zijvertrek volgde m de
deur achter zich toetrok.
VIII.
Grootvader bleef in de nabijheid. Evenmin
als Moeder stond hem de vreemdeling aan.
Voor Freule Aurora scheen hij ontzag te lieb-
]jeneen ontzag, dat hem ook alweer met
bevielEigenlijk was het dit dan ook in het
geheel niet.. Zou de vermetele wiens klecding,
hoe fijn ook van stof, een ondergeschikte,
een jager of boschbeambte verried, de oogen
tot Freule Aurora durven opslaan?
Grootvader verzonk in gepeins, terwijl hij
langzaam de gang op en neer.wandelde.
Die gelijkenis met de jonkvrouw van Wisburg
enkele uitdrukkingen van den jonkman, die
onder zijn teleurstelling niemand had ontzien
en zulk een brutale houding tegenover hem en
den slotvoogd had aangenomen, ja, die zelfs niet
onduidelijk had laten doorschemeren, dat hij op
hen als op zijn minderen neerzag en de overleden
heer van Wisburg tot hem in nauwer betrekking
had gestaan dan iemand hier op Sturmfels ver
moedde. .dit alles gaf te denken.
Het gesprek daarbinnen duurde lang. Het werd
op gedempten toon gevoerd.
Eensklaps stond hij stil.
(Wordt vervolgd)
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
„De vijand is in aantocht," vervolgde zij,
),maar Siegfried is nog nooit zoo dichtbij ge-