Het oude Kasteel. DAGBLAD VOOR SGHSEDAM EN OMSTREKEN FEUILLETON. 46ste Jaargang. Donderdag 15 Februari 1923. No. 13566 Buitenlandseh Nieuws. 36 Staten-Generaal. NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT Bureau KOEMARKT 4 Telefoon Intercommunaal 85. Postbus 39. Abonnementen per 3 maanden f2.per week 15 cent, franco per post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent. Advert entiën 15 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel. Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag toegezonden. Incassokosten worden berekend. IN HET BEZETTE GEBIED. Het „Journal" wijst er in verband met de uitbreiding van het uitvoerverbod van goederen naar onbezet Duitschland tot het Rijnland op, dat Frankrijk niet voornemens is moeilijkheden te veroorzaken aan de neutralen, die bestellingen hebben gedaan bij de industrieelen in het Roer gebied. Deze bestellingen, zegt het Journal," kunnen op vertoon van een uitvoervergunning, verstrekt door het bureau te Ems, dat uit sluitend is samengesteld uit Fransche agenten, ook voortaan door Duitschland worden ver voerd. Van Fransche zijde wordt medegedeeld, dat voor het geheele bezette gebied twee centrale bureaux zullen worden ingericht, waar de in- en uitvoervergunningen zullen worden verstrekt. Te Ems komt de centrale voor alle in- en doorvoervergunningen, terwijl het bureau voor de uitvoervergunningen te Essen wordt ge vestigd. Voor den uitvoer van alle fabrikaten van het Roerdistrict en het Rijnland zullen uitvoervergunningen worden verstrekt tegen een nog nader vast te stellen tarief, hetwelk varieert naar gelang van de soort der fabrikaten. Van uitvoer uitgesloten zijn steenkool en cokes. De invoer van levensmiddelen zal zonder spe ciale vergunning en zonder betaling van rechten kunnen geschieden. Volgens een Duitsche berekening zijn sinds het begin der bezetting van het Roergebied 49,000 ton kolen en cokes uit het Roergebied naar Frankrijk en België verzonden. Per spoor gingen 21,000 ton, waaronder 17,000 ton cokes naar Frankrijk, te water werden 16,000 ton, waarbij geen cokes, naar Frankrijk verzonden. België kreeg 6000 ton, waarvam300 ton cokes, per spoor en 6000 ton, waarbij geen cokes, per schip. Vóór de bezetting werden gemiddeld 16,000 ton per dag aan deze beide landen geleverd. Gister werd het bericht ontvangen, dat Le Trocquer, de Fransche minister van openbare Werken, gisteravond te Lon4en zou komen met generaal Payot. Er was bepaald, dat deze offi cier te Londen zou komen om aangelegenheden nopens het vervoer in het Rijnland te bespre ken, in het bijzonder met betrekking tot de Britsche zone. Het plan van Le Trocquer om hem te vergezellen was vóór gister te Londen nog niet bekend. Volgens de Matin" zijn, in verband met de weigering van den gemeenteraad van Gclsen- kirchen, om de aan deze stad als sanctie voor den aanval op twee Fransche gendarmen op gelegde boete van 100 millioen mark te betalen, de voornaamste bankiers in deze stad gearres teerd. Verder is overal de toestand ongeveer 'L zelfde gebleven. DE TURKSCHE ACTIE. Uit Smyrna wordt gemeld, dat de gouverneur en de militaire bevelhebber daar een bespreking hebben gehouden met geallieerde vertegen woordigers over de kwestie der buitenlandsche oorlogsschepen. De militaire bevelhebber ver klaarde, dat deze schepen, indien zij niet ver trekken, geblokkeerd zullen worden. De commandanten der schepen blijven ech ter de instructies hunner regeeringen afwach ten. Gistermorgen is te Londen bericht ontvangen (waarvan de bevestiging echter alsnog ontbreekt) dat een Fransche torpedojager do#r de forten van Smyrna in den grond is geschoten. Bodo wachtte ons met ongeduld. Vader gaf vrijaf. HeL-Weer was heerlijk en wij deden een prachtige wandeling. Natuurlijk werd Wolfram's toekomst besproken. Bodo was opgetogen. Ook voor hem waren er plannen op het tapijt. Ko lonel von Hompesch werd bij Graaf Klakau verwacht. Zijn vader wilde er binnen kort heenrijden om den Kolonel over te halen ook °p Sturmfels een paar dagen door te komen brengen. Zondag 8 Maart. Gisteravond gaf de bode twee strookjes pa pier bij ons af, een voor Wolfram en een voor mij. Margaretha Albreclit wordt morgen ochtend na kerktijd op het slot verwacht. Aurora von Sturmïels stond op het mijne. Wolfram werd tegen vier ontboden. Wat de Vrijvrouwe met mij voor kon hebben, begreep ik niet. Met Wolfram AMERIKA EN DE ONTWAPENING. Senator Borah heeft bij den Amcrikaanschen Senaat een resolutie ingediend, waarin wordt voorgesteld, den oorlog als regeling van inter nationale geschillen onwettig te verklaren. Hij stelde voor, een internationaal Hof van Naties te vormen de toetreding tot dit Hof zou de betreffende naties verplichten, haar eigen onderdanen, die tot een oorlog zouden aan sporen en de oorlogswinstmakers te bestraffen. MEMEL. In de gisteren te Parijs gehouden zitting van den Raad van Ambassadeurs werd het rapport der geallieerde commissie besproken, waaruit blijkt, dat de eischen der geallieerden met be trekking tot Memel door Litauen zijn vervuld. Het bleek, dat de gewapende benden zijn terug gekeerd en dat er een voorloopige regeering is ingesteld. Men verwacht, dat de Raad vermoedelijk heden een beslissing zal nemen, volgens wel ke de souvereiniteit over Memel in beginsel aan Litauen zal worden overgedragen met in achtneming van eenige voorwaarden, en de Litausc.he regeering zal worden uitgenoodigd, dit beginsel te aanvaarden en vertegenwoor digers naar Parijs te zenden, teneinde de bij zonderheden eener formeele conventie te vol tooien. OOSTENRIJK. Uit Weenen verluidt Volgens de laatste hier ontvangen berichten is het voorschot van 31/2 millioen pond sterling voor Oostenrijk vrij wel definitief verzekerd. Aan dit- voorschot neemt Engeland deel voor een bedrag van 1.800.000 pond, Frankrijk 80.000 pond, België 400.000 pond, Nederland 150.000 pond. Zwitser land 200.000 pond en de drie Scandinavische landen rond 150.000 pond. De leiding van deze transactie zal waarschijnlijk in alle landen wor den overgenomen door de verschillende emissie- banken. Men wijst er hier op, dat dit de eerste keer zou zijn, dat de groote Europeesche centrale banken aan zulk een emissie deelnemen. IERLAND. Ongeveer duizend man van de Iergche re- geeringstroepen zijn geconcentreerd in het ge bergte van Arigne in het graafschap Leitrim, waar de beruchte rebellenleider Bofin zich met zijn aanhangers bevindt, en waai de opstande lingen zich in holen over een groot en schier ongenaakbaar gebied hebben verdeeld. De re- geeringstroepen, die van geschut zijn voorzien en door een aantal vliegtuigen worden bijge staan, zullen een moeilijke taak hebben met het aanvallen dezer rebellen. Toen hedenmorgen de mailboot uit Engeland te Kingstown aan kwam, legden regeeringstroepen beslag op de pakken „Daily Mail," die naar Ierland waren gezonden. GRIEKENLAND. Het „Giornale d'Italia" verneemt uit Athene, dat men zoo goed als zeker kan rekenen op een spoedige afschaffing van het Grieksche koning schap. De revolutionnaire regeering neemt maat regelen voor het houden van een volksstemming over de afschaffing van het koningschap. Ver wacht wordt, dat de meerderheid van het volk zich vóór de republiek zai uitspreken. De positie, waarin de koning zich op het oogenblik bevindt, is reeds onhoudbaar geworden. Zijn meening wordt in de regeeringskwesties niet me.er ge vraagd. Hij is gedwongen, de decreten, die hem door het kabinet worden voorgelegd, zonder meer te teekenen, terwijl hij zelfs niet het iecht heeft, daarin eenige verandering aan te brengen. Die is van het haar toebehoorende Wisburg vandaan. Zij zal hem over zijn gaan naar de Academie willen spreken. Bodo was al naar huis. Flij zou het ons hebben kunnen zeggen. Ik borstelde mijn haren een kwartier langer dan gewoonlijk, borstelde ze na kerktijd nog eens over, vlocht ze in twee onberispelijke staar ten, bond aan de uiteinden hemelsblauwe lin ten, streek elk keukje uit mijn japon, sloeg mijn mantel om en trok heel voorzichtig de kaper over mijn glanzenden, glassen bol. Zoo marcheerde ik naar het slot. Boven," zeide een bediende, die mij in de gang mantel en kap afnam. Naar boven kloin ik. Een kamerdienaar open de de deur der boekerij. Ik stond niet voor de Vrijvrouwe, maar voor acht jonge meisjes, kennissen uit Birkenbach en Sturmfels. In een hoek waren zij met een hoogroode kleur opeengedrongen Mijn komst gaf verademing. Zij hadden de Vrijvrouwe verwacht. „Weet je waarom wij hier zijn vroeg Anna Kerner, de oudste van het gezelschap zij is al drie-en-twintigDe Vrijvrouwe wil Wat zij wilde, ging verloren door het open gaan der deur en de aankondiging van den kamerdienaar Hare Genade." ALLERLEI. Uit Athene De bewoners van Tenedos heb ben aan de buitenlandsche missies te Athene een protestnota overhandigd tegen het plan om Tenedos van Griekenland af te scheiden. Volgens bericht uit Constantinopel heb ben de Turken bepaald dat oorlogsschepen de golf van Ismidt, aan beide zijden waar van de Turken landbatterijen opstellen, niet meer mogen binnenvaren. Uit Madrid In Marokko is een militaire patrouille onverhoeds aangevallen. De kapitein werd gedood twee onderofficieren en drie sol daten werden ernstig gewond. - De ministerraad heeft het door den FIoo- gen Commissaris voor Marokko aangevraagde ontslag aan dezen verleend. De tegenwoordige minister van Marine SiWela, werd als zijn op volger aangewezen. Uit Rome De groote raad van het fas cisme, onder voorzitterschap van Mussolini, bijeengekomen, heeft besloten, dat de fascisten die lid zijn van de vrijmetselarij, de keuze zul len hebben, te. bedanken als vrijmetselaar of uit de fascisten-partij te treden. Volgens een telegram uit Milaan aan de „Messagero" heeft de politie aldaar kisten met bommen en met projectielen voor groot geschut en mitrailleurs ontdekt, alsmede een onder- aardsche zaal, waar de communisten iederen avond bijeenkwamen. De carabinieri arresteer den 40 personen. Blijkens de „Messagero" zijn te Viterbe 12, te Orvieto 20, te Brindisi en te Ferrara enkele personen in hechtenis genomen. Uit Warschau wordt gemeld, dat de Poolsch-orthodoxe kerk den moordenaar van den metropoliet uit zijn geestelijke waardigheid heeft ontheven. Binnen acht dagen zal het pro ces tegen den moordenaar geëindigd zijn en waarschijnlijk zal hij, naar algemeen verwacht wordt, ook binnen dien tijd reeds zijn terecht gesteld. EERSTE KAMER. Vergadering van Woensdag 14 Februari. Na afdoening van enkele zaken van huis- houdelijken aard en een aantal adressen stelt de Voorzitter aan de orde het ontwerp tot wijziging der Lager Onderwijswet 1920. Eerste spreker is de heer b r a n s s e n, die uiteenzet, dat het antwoord des? ministers op zijn nota, ingediend bij het afdeelingsonder- zoek, hem niet bevredigt. Spr. handhaaft zijn opvatting, dat de toepassing van art. 100 der wet door het Dep. van Justitie in strijd met de wet is. Spr. wenscht echter thans geen nader antwoord van den minister, maar vraagt nadere overweging van zijn bezwaren. De heer Slingenberg is voorstander van bezuiniging, wat niet wegneemt, dat hij evenals enkele andere leden bezwaar heeft tegen het hier voorgestelde, dat z.i. vitale belangen van het onderwijs raakt. De heer De V e e r is overtuigd, dat de rijks financiën baat zullen vinden bij dit ontwerp, doch met de gemeentefinanciën zal dit wel niet het geval zijn. Bij het betrachten van zuinig heid kan men met aanvaarding van het ge middeld aantal leerlingen het wel een eind brengen, doch in andere opzichten zal de ge meente toch op hoogere kosten komen, b.v. door het behoud van overtollige onderwijskrach ten. Kan de minister in zijn te verwachten no velle niet een overgangsbepaling opnemen, waardaar het mogelijk wordt dat de rijkskas nog zekeren tijd vergoedt het salaris van door Wij bogen allen zoo diep en sierlijk als wij vermochten. De Vrijvrouwe groette terug en nam plaats. „Ik ben voornemens," zeide zij, na ons«gen voor een aangekeken te hebben, „eene naai school te Birkenbach op te richten en heb daar toe de hulp noodig van in het naaien bedre- vene, welopgevoede meisjes. Het voor de school benoodigde is aangekocht, de modellen zijn ge kozen de consistoriekamer zal er een dag in de week voor worden iflgericht. Anna Kerner als de oudste zal het toezicht over haar mede helpsters houden. De school zal openstaan voor elk kind, dat zich goed gedraagt en zindelijk is. De gemaakte kleederen worden besteed voor een kerstboom voor behoeftige kinderen. Die Kerstboom zal, behalve de vervaardigde klee- dingstukken, ook geschenken dragen voor vlij tige onderwijzeressen. „Welken middag =chikt ulieden het best Men had een speld kunnen hooren vallen Allen keken ter sluiks naar Anna Kerner, die al rooder en rooder werd onder de inspanning om haar moed tot spreken bijeen te krijgen. „Voor mij Woensdag, met Welnemen van Uwe Genade," zeide ik, toen het zwijgen bleef aan houden. Dat gaf verlichting Het tweede schaap, dat de brug der bespraakt heid overging, was Anna Kerner, de nieuwe „hoofdonderwijzeres." achteruitang van het aantal leerlingen overtol lige onderwijzers De voorz. verdaagt hierna de vergadering tot heden 31 uur. TWEEDE KAMER. Vergadering van Woensdag14 Februari. Bij de voortzetting van de behandeling van de Bioscoopwet ontkent de heer Vliegen (S. D.) dat er verband zou bestaan tusschen bioscoop en criminaliteit. Hij acht een rijkskeuring voor het zeer uiteenloopende publiek onmogelijk en bestrijdt het beginsel van keuring voor vol wassenen. Als dit uit het ontwerp wordt gelicht, heeft hij geen bezwaar tegen verhooging van de leeftijdsgrens tot 25 jaar. Mej. Van Dorp (Lib.) schetst de pesti- lentieele werking van de bioscoop. Zij bepleit een absoluut verbod voor kinderen en beperkt vergunningsrecht, evenals bij de Drankwet. De heer S m e e n k (A. R.) acht Wel verband aanwezig tusschen bioscoop en criminaliteit. De ontspanningsbioscoop moet voor kinderen geheel verboden worden. Voorts wenscht hij gemeentelijke keuring voor volwassenen en een rijkskeuring voor de in art. 1 bedoelde films. De heer T i 1 a n u s (C. H.) beschrijft de bioscoop als oppervlakkig, een haastig en me chanisch instrument zonder kunstwaarde, lei dend tot uithuizigheid en oppervlakkigheid van karakter. Spreker bepleit absoluut verbod voor kinde ren beneden 18 jaar, verplichte gemeentelijke keuiing en rijkskeuring alleen van ontwikke lingsfilms. Rijkskeuring voor ontspanningsfilms beteekent z.i. reclame voor dc bioscoop. De heer Ter Hall (V. B.) aanvaardt de Wet als een noodzakelijk kwaad, om te ont komen aan den chaos van plaatselijke keuringen. De heer Stulemeyer (R. K.) zegt dat een goede bioscoop beter is dan een kroeg maar juist daarin is toezicht noodig. De Minister van Binnenlandsche Zaken, de heer Ruys de Beerenbrouck zet voor op dat de bioscoop op zichzelf geen kwaad is en hij wijst bv. op de film „Nederland in den vreemde." Echter kan dê bioscoop ook in ver keerde richting werken en juist daarom is het gewenscht dat de overheid richting aangeeft. Het toezicht van de burgemeesters is onvoldoende gebleken omdat de burgemeesters niet persoon lijk alles controleeren. De gemeentelijke keu ringscommissies hebben niet bewezen, dat er zulke verschillende tegenstellingen bestaan als men thans vreest bij centrale keuring. Integen deel hebben zij alle op vreedzame wijze samen gewerkt, en voor een overdreven censuur valt niet te vreezen. Centrale keuring acht spr. beter, omdat gemeentelijke uiteenloopende besl ssingen geeft. De centrale zal meer eenheid brengen. Wanneer de keuringen voor volwassenen ver vallen,zouden de plaatselijke keuringen blijven bestaan en dat is niet gewenscht. De vrijheid zou aangetast worden, meent men. Als de vrijheid de natuurlijke grenzen van de orde overschrijdt, dan is zij een gevaar voor de orde. Dit is geen nieuw standpunt, want ook Thórbecke nam dat in, toen hij de tooneelen- censuur inbracht in de Gemeentewet. Voor de bioscoopen is alleen een eigen regeling noodig. Spr. betreurt de kwalificatie „domperswet" en hij wijst op de personen die in de Staatcommis- sie ad hoe zitting hadden en die tot een com promis zijn gekomen. Spr. heeft altijd gehoopt dat hij steun zou krijgen bij de linkerzijde maar nu dit niet gaat zal hij alleen moeten steunen op de rechterzijde. Bezwaar is gemaakt tegen de keur'ng voor „Wij zullen het op Woensdagmiddag houden," hernam de Vrijvrouwe. „Zoo uwe c^jers bezwaren hebben tegen het werk of den gekozen dag, verwacht ik die binnen de twee eerstvolgende dagen te hoo ren." Zij schelde. De kamerdienaar opende de deur. Een voor een maakten wij onze passen en buigingen en herademden op ae gang. Daar werden de tongen losser. Anna Kerner werd geplaagd met haar voor zitterschap. De boekerij Werd besproken de schoonheid en statigheid der Vrijvrouwe, haar kanten, de oranje satijnen omslagen \an liaar kleed van violet fluweel, het fichu om haar hals, de amethysten in de doffen van haar ge poederd haad, haar geborduurde zakdoek, alles kreeg een beurt. De stemmen haalden haar schade in. Men snapte en lachte, wel fluisterend en gedempt, maar toch liep het gonzend langs de hooge gang en de brrede wen teltrap. Ik was de achterste. Vlug ging het naar beneden op de met dikke tapijten belegde trap toen er opeens een stremming, een terugdein zen merkbaar werd. Ik keek om den hoek naar de voorhoede. Die was gestuit op Bodo. (Wordt vervolgd)

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1923 | | pagina 1