iet oude Kasteel.
FEUÏULETOM.
46ste Jaargang.
Woensdag 21 Februari 1923.
No. 13571
m
Bureau KOEMARKT 4 Telefoon Intercommunaal 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advert ejntiën 15 regels f 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingcn 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Een socialistische leider
het opnemend, voorde bour
geoisie.
De wonderen zijn de wereld nog niet uit.
Daar komen, zegt de „Rott." interessante
dingen voor in de rede, waarmede de socialisti
sche leider H. Polak op de laatste algemeene
vergadering van den Diamantbewerkersbond de
verschillende sprekers beantwoordde.
Het belangwekkende ligt niet in zijn klacht,
dat in landen met hooge valuta, als Nederland,
de toestand voor industriën, welke voor de
Wereldmarkt leveren, steeds slechter wordt.
Wel echter is verrassend de onomwonden wijze,
waarop hij de verkwijning der diamant-indus
trie voor een goed deel toeschrijft aan de abnor
maal hooge belastingen, welke de Nederlandsche
werkgevers hebben op te brengen.
Letterlijk vermeldt het vemlag het volgende
„Deze ineenschrompeling is een gevolg van de
geldkwestie en tevens van den belastingdruk,
waardoor tal van juweliers het land hebben
Verlaten, zoodat de werkgelegenheid kleiner
werd. In België, dat zwaar door den oorlog heeft
geleden, zijn de belastingen aanzienlijk lager dan
hier. Iemand, die hier 30.000 belasting zou moe
ten betalen, betaalt in België 6000 franc. En ook
voor de arbeiders zijn de belastingen hier te
lande zeer hoog, maar dat zou nog zijn te over
komen, als niet de hooge lasten de werkgevers
het land uitdreven."
Een socialistisch leidsman steen en been kla-
gens over te zwaren fiscalen druk voor de Werk
gevers het is wel een bewijs, dat het econo
misch inzicht in sommige rpode kringen aanmer
kelijk verheldert.
Fimmen in de put.
We herinneren ons nog het enthousiasme op
het vredescongres van het I. V. V.
Fimmen was daar de man, de triumphator.
Als er oorlog of iets dergelijks zou komen, dan
zou de internationale arbeiderschap zich schrap
zetten en er kwam geen oorlog meer.
En nu, vier Weken later, schrijft dezelfde,
man oVer de arbeiders-massa
„Dat dit zoo is, dat in de meeste gevallen de
arbeidersmassa niet internatiosaal, zelfs niet
nationaal in beweging is te brengen voor een
doel, dat verder gaat, dan het bereiken van eigen
direct voordeel die iets anders beweert, be
driegt zichzelf en tracht, willens of niet willens,
anderen te bedriegen."
En over de leiders dei arbeidersmassa schrijft
hij
„Maar het is in dezen tijd voor alles noodzake
lijk het altijd en altijd weer inlichten der ar
beiders-massa's nopens de noodzakelijkheid van
internationale saamhoorigheid en samenwer
king van internationalen strijd tegen oorlog cn
oorlogsgevaar het is, zooal niet achterwege ge
bleven, dan toch altijd en altijd eerst in de tweede
of derde plaats gekomen."
Door schade en schande wordt men wijs. Zal
Fimmen geleerd hebben voortaan een minder
grooten mond op te zetten.
W.
Buitealandseh Nieuws.
IN HET BEZETTE GEBIED.
De toestand is onveranderd. Er loopen vage
geruchten, dat er een algemeene werkstaking op
handen zou zijn. De Duitsche rc-geering zou zich
hebben verplicht 90 in de kosten bij te dragen,
terwijl de industrieelen in het Roergebied voor
10% in de kosten zouden deelnemen. Het schijnt
dat deze geruchten niet al te ernstig moeten wor
den opgevat. Zij zijn evenwel het bewijs van de
41
Je slaat rechts af en loopt door totdat je aan
een trap komt. Beneden is een deur het water-
Poortje. Schuif de grendels weg. Er ligt een vlot
m de nabijheid.Steek de gracht over en loop naar
de Meiershoeve. Uit mijn naam eischt ge den
bruinen bles dat is een goed paard. Ik zal het
hun later vergoeden. Tracht de grenzen over
te komen. Hier is geld. Niet veel, maar ik
heb niet meer. Nu moet ik Weg anders valt
mijn plan in duigen. Goed begrepen Niet vóór
half twaalf hier van daan. Als ik in tijds terug
ben, is het beter, dat je hier blijft. Ik ga naar
Klakau. Vaarwel. Wie weet voor hoe lang,
Wolfram. Zoodra als ik wat te zeggen heb,
kom je terug. Wij hooren bij elkaar, \ergeet
dat nooit."
Hij was weg.
Wolfram had nog lang Bodo's armen meenen
te voelen bij dien laatsten krachtigen afscheids
groet.
Een afscheid Moest het dat zijn, als Bodo
hiet tijdig genoeg terug was om de straf te ver
hinderen
Wolfram had het hoofd op de handen laten
op groote schaal gevoerde Duitsche propaganda.
De Engclschen hebben gisteren de spoorlijn
van Dürennaar naar Grevenbroich verlaten,
welke daarop door Fransch personeel is bezet!
De Duitsche spoorwegarbeiders van de nieuw-
bezette lijn weigeren evenwel mede te Werken
aan het verzekeren van een geregelde treinen-
dienst. Zij hebben het wern vei laten. Er had
echter geen enkel geval van sabotage plaats.
Eén kólentrein heeft gisteren naar Frankrijk
kunnen vertrekken. Naar iLalië zijn zes treinen
met kolen vertrokken, naar Nederland \ijf.
De sleepbootenvloot telt thans 38 vaartuigen.
Gisteren heeft wederom een Duitsche minister
een bezoek aan het Roergebied gebracht. Deze
maal was het de Pruisische minister van'Handel
Siering. Hij heeft te Bochum gedurende eenige
uren besprekingen gehad met vooraanstaande
personen uit de verschillende kringen. De gede
legeerden waren het met den minister er over
eens,dat men zich op een langdurigen strijd moest
voorbereiden.
De minister wees zijnerzijds op de maatre
gelen, Welke door de regeering zijn genomen om
het succes van de afweeractie in het bezette
gebied te verzekeren.
De correspondent van de „Vossische Zei-
tung" te Essen verzekert, dat de communisten
in het Roergebied een militaire organisatie in
het leven roepen. Deze organisatie zou o.a. bij
Krupp reeds vrij sterk zijn. De sociaal-democra
ten waarschuwen hun aanhangers voor deze
communistische actie.
AMERIKA EN ENGELAND.
Uit Washington verluidtDe voorzitter van de
financieele commissie van het Huis van Afge
vaardigden zal voorstellen, de wijzigingen door
den Senaat aangebracht in het wetsontwerp
omtrent de Britsche schuld aan Amerika, aan te
nemen, hetgeen ongetwijfeld zal geschieden.
Onmiddellijk na de stemming zal de wet door den
president worden geteekend De onderteekening
van het verdrag zal geschieden door den Brit-
schen gezant te Washington en den minister \an
Financiën der Vereenigde Staten. De lands
drukkerij zal onmiddellijk een aanvang maken
met het vervaardigen van een ontwerp van de
obligaties, waarvan de eerste uitgifte minstens 1
milliard dollars zal bedragen.
ALLERLEI.
Uit Parijs De nationale raad van den uni-
tairen bond van ondergrondsche en daarmee ge
lijkstaande mijnwerkers, is gistermorgen in
buitengewone zitting bijeengekomen.
Nadat de gedelegeerden uit de verschillen
de kolenbekkens gehoord waren, werd beslo
ten, heden den arbeid te hervatten, behalve in
het Moczelbekken. Ingeval in sommige centra
geen bevredigende oplossing wordt verkregep,
is men voornemens, tegen 4 Maart een nieuwe
staking te beginnen.
Uit MemelAlle oorlogsschepen der geal
lieerden hebben gisteren de haven van Memel
verlaten.
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Dinsdag20 Februari.
De interpcllatie-V an.Ravesteyn over
de onderhandelingen met de regeering te Angora,
speciaal over opheffing van de capitulaties,
wordt toegestaan ze zal op een nader te bepalen
dag worden gehouden.
Het Wetsontwerp-Braat-De Boer inzake af
schaffing van den zomertijd komt vóói de Jacht
wet aan de orde.
zakken.
Door Sturmfels te ontvluchten zou hij breken
met alles wat hem dierbaar was.
De straf ondergaan Hij was opgestoven bij de
gedachte.
De nacht was omgekropen.
Tegen den ochtend was hij kalmer geworden.
Het was grooter lafheid de straf te ontvluchten,
dan zooveel prijs te geven.
Toch had die straf zich pltijd dreigender aan
hem opgedrongen. Hij had dien gang gedaan
naar het binnenplein, naast de gevangenknecht,
die hem aan den paal zou vastbinden. Hij had
geleden of hij de vernedering ondergaan had.
Om elf uur had een ongewone drukte hem naar
het venster gedreven
De Vrijheer Naast hem Bodo met stralend
gelaat.
„Ik begreep toen dat ik gered was," zeide
Wolfram met vochtige oogen.
Plet eerste half uur was voorbijgegaan zonder
dat de deur zijner gevangenis werd geopend.
Bodo was eindelijk binnengestoven. Onder
een stormachtig „hoera" had hij Wolfram om
helsd, of de scheiding jaren in plaats van uren
had geduurd.
„Nu spoedig naar Moeder en haar vergeving
gevraagdj
Wolfram had zich laten meetrekken. Bodo's
uitroep was voor hem verloren gegaan. Hij haci
dien eerst begrepen op den drempel van het kabi-
Voortgegaan wordt met de behandeling van de
Bioscoop-wet.
Het amendement.-Micbielsen op art. 7, om
1/3 van het vergunningsrecht voor het rijk en
2/3 voor de gemeenten te bestemmen, neemt de
minister over.
De artikels 712 worden aangenomen, na
overneming van het amendement-Michielsen
betreffende de redactie-wijzigingen.
Art. 13 wordt zonder hoofdelijke stemming
goedgekeuid.
De heer Ter PI a 11 (V. B.) verdedigt het
amendement op art. 14 om de kosten van ad
ministratie en toezicht te doen dragen door het
rijk en niet door de bioscoopondernemers.
De heer T i 1 a n u s (C. H.) verdedigt het
amendement om de centrale keuring te vervan
gen door gemeentelijke keuring.
De heer Rutgers (A. R.) verdedigt het
amendement-Colijn, om de centrale keuring
alleen te handhaven voor wetenschappelijke
films.
De heer Boon (V. B.) verdedigt een amen
dement om van de beslissing van de keurings
commissie beroep op de Kroon open te laten.
De heer Kleerekoper (S. D.) vraagt
periodieke aftreding van de leden van de rijks
keuringscommissie en bestrijdt het amendement-
Ter Hall, eveneens het amendement-Tilanus,
"omdat de elders afgekeurde films in andere
plaatsen reclame maken. Wat het amendement-
Boon betreft, spreker prefereert beroep op een
andere commissie.
De heer Beumer (A. R.) bestrijdt het amen
dement-Ter Hall en het amendement-Boon.
De heer Tilanus (C. LI.) wenscht, voor de
jeugdbescherming een algemeen verbod van
bioscoop-bezoek voor kinderen beneden 16 jaar.
Mej. Van Dorp (Lib.) wenscht een alge
meen verbod beneden 18 jaar. Zij citeert een
Ilaarlemsch rapport, waarin staat dat te Llaar-
lem bijna geen eerlijke loopjongens meer zijn
te vinden.
De heer Deckers (R. K.) licht zijn amen
dement toe om te bepalen, dat een vierde deel
van de Keuringscommissie de macht heeft een
film te verbieden. Llij zet uiteen, dat het alleen
zijn bedoeling is in uiterst geval, n.l. in de Vol
ledige commissievergadering, een vierde deel
de bevoegdheid te geven tot verbieden.
De heer Kleerekoper (S. D.) zegt te
zijn tegen keuring voor volwassenen, maar des
noods de leeftijdsgrens te willen opvoeren tot
20 jaar. Hij is dus tegen het amendement-Ter
Hall. Overigens is hij tegen de amendementen-
Tilanus en Van Dorp, omdat deze een verbod
bevatten. Spr. Wenscht Wel keuring voor min
derjarigen, maar geen verbod.
De heer Smeenk (A. R.) steunt het amen
dement van mej. Van Dorp.
De heer Engels (R. K.) voelt^ ook wat
voor dit amendement, omdat de jeugd zoo wei
nig belangstelling heeft voor goede zaken.
De Minister is aan het woord.
De vergadering wordt verdaagd tot heden eén
uur. b
Binnenland.
Werkloosheidsverzekering.
Men seint aan de „Tijd."
In de Maandag te 's-Gravenhage gehouden
besprekingen tusschen den Minister van Arbeid
en de vertegenwoordigers der vier samenwer
kende vakcentrales, welke bespreking was aan
gevraagd in verband met het reeds door ons
gepubliceerde schrijven inzake de werkloos
heidsverzekering, gaf de Minister als zijn mee
ning te kennen, dat het aan verschillende kas-
net van den Vrijheer. Ook de Vrijvrouwe was
daar.
Haar vergeving vragen
Of die gevraagd en gegeven zou worden, als
de Vrijheer zich daarmede niet had bemoeid,
weet ik niet. Wolfram was met een stugge uit
drukking op het gelaat blijven staan, en de
Vrijvrouwe had al haar strengheid hernomen.
„Die knaap heeft niet eenmaal het besef, dat
hij in eerbied te kort is geschoten," had zij ge
zegd. „Hij moet er aan herinnerd worden, dat
hij laag, zeer laag staat, iets wat de goedheid
van den Vrijheer en van u, Bodo, hem hebben
doen vergeten."
Het bloed was Wolfram andermaal naar het
hoofd geschoten.
„Wolfram erkent, dat hij op ongepasten
toon heeft gesproken," had de Vrijheer gean
woord met gezag en een blik, waarvoor Wolfram
het hoofd had gebogen. „Vraag Hare Genade
om vergeving. Ter wille van mij, ter wille van
mijne bijzondere belangstelling in u, zal zij u
zeker van de opgelegde straf verschoonen.
Hij had niet afgewacht of Wolfram het ge
geven bevel zou nakomen, maar hem voor zijne
vrouw op de knieën geduwd.
De Vrijvrouwe had begrepen, dat zij den
slag had verloren. Zij had zich door den on-
willigen boeteling de hand laten kussen en ae
kamer verlaten.
Er werd den volgenden morgen geen les
sen mogelijk moet worden gemaakt een rede
lijken uitkeeringsduur vast te stellen, in ver
band met de door hem reeds vroeger in de
Kamer aangegeven uitkeeringsbcdragen en dit
te verwezenlijken door het toek. nnen va een
hoogere subsidie. Daartoe dal aan de verschil
lende kassen een subsidie van 200 pCt. worden
toegekend, aan enkelen 175 pCt. en weer andere
kassen 125 pCt.
Prof. Statenverkiezingen.
De definitieve candidatenlijst van de Demo
cratische Partij voor den kieskring Delft is als
volgt samengesteld
1. Th. B. V. Dill, Den Haag 2. Jkvr. mr. B.
Elias, Den Haag 3. J. G. J. W. Koolemans
Beynen, Den Haag-; 4. J. N. de Jong, Rotter
dam 5. A. J. Witmans, Leiden 6. G. Th
Stebbe, Den Haag 7. J. G. R. Marva, Den
Haag 8. A. van Oest, Den Haag 9. J. A. van
Sijn, Den LIaag 10. J. J. A. Bakkenes, Den
Haag.
Bezoek van den Koning van Zweden.
De koning van Zweden, die den 2den Maart in
ons land komt, zal aan de stations Oldenzaal,
DeventeiApeldoorn en Amersfoort door den
burgemeesters van die gemeenten worden ver
welkomd. Te Deventer, waar de trein om kwart
voor acht 's morgens aankomt, zal het Deven
ter Mannenkoor het Zweedsche volkslied ten
gehoore brengen.
Hooger onderwijs.
Naar het Centr. verneemt, is deze weck het
Kon. besluit te verwachten tot instelling van
een staatscommissie voor het hooger onderwijs,
welke commissie zich o.a. zal hebben bezig te
houden met de regeling van de positie van het
bijzonder universitair onderwijs.
Als voorzitter der commissie wordt genoemd
de heer H. Colijn, lid der Tweede Kamer.
Volgens de memorie van antwoord op de
begrooting van onderwijs, kunsten en weten
schappen door minister De Visser zou een staats
commissie voor hooger onderwijs hebben te
onderzoeken, op welke wijze de tegen het uni
versitair onderwijs ingebrachte bezwaren wat
betreft de kosten en de onderlinge verdeeling van
de faculteiten tot oplossing kunnen worden ge
bracht, en in de tweede plaats dienen na te
gaan, welke verhouding tusschen de openbare
universiteiten en het bijzonder hooger onderwijs
kan worden geschapen.
Voorschotten woningbouw.
De minister van arbeid, handel en nijverheid
heeft de volgende aanschrijving gericht tot de
gemeentebesturen
De behandeling van aanvragen om uitbetaling
van krachtens deWoningwetverleende voorschot
ten ondervindt niet zelden veitraging,doordat op
de ingezonden rekeningen posten worden aange
troffen, die, soms na tijdroovend onderzoek, ge
heel of gedeeltelijk bestemd blijken te zijn voor
doeleinden, waarvoor, zoo zij al met de stichting
van woningen enz. verband houden, niet, of,
gelet op de noodzakelijkheid van strenge bezui
niging,niet meer uit de voorschotten magworden
geput. Zoo wordt somtijds nog geld gevraagd
maar moet de uitbetaling worden geweigerd
voor kosten van tuinaanleg en beplanting enz.
(behalve van ligusterhagen, die tot afscheiding
dienen) winkelbetimmeringen vergaderingen
en plechtigheden (eerste steenlegging, kapplaat-
sing e.d.)
Opdat vertraging en teleurstelling zooveel
mogelijkworden voorkomen, gelieve u voor zoo
veel uwe gemeente betreft, het vorenstaande on-
gegeven. Bodo kwam niet die sliep zeker nog 1
en Vader zond Wolfram in den tuin.
Ik was in de woonkamer bezig.
Het was een mooie, heldere morgen de ramen
stonden open en de buitenluiken waren op een
kier toegetrokken, omdat de zon op dat uur pal
op de ramen staat.
Waar ik zat, kon ik Wolfram zien werken.
Eensklaps hoorde ik een zwaren tred
De houtvester. Hij ging op zijn zoon toe.
„Wat is er gisteren tusschen jou cn de vrij
vrouwe voorgevallen
Brutaal geweest, he? Je mond voorbijge
sproken
Wolfram vertelde het voorgevallene.
„Niet zou gauw geraakt zijn een volgenden
keer. Woorden zijn geen stccnen. En ik zou
je niet in den steek gelaten hebben.
Wolfram zweeg cn plukte de dorre takjes uit
zijne hark.
„Zijn Moeder en de kleine wel, Vader
Gij praat er maar Weer over heen.
Wolfram begon te harken, en het tuinhek viel
achter den houtvester dicht.
De streken met de hark werden al langzamer
cn korter zij hielden geheel cp.
Wolfram was in gedachten blijven staan.
Ik klopte zacht bij Vader aan.
„Wolfram heeft verdriet, lieve \ader, en gij
alleen kunt hem opbeuren.
(Wordt vervolgd)