let oude Kasteel.
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
FEUILLETON.
46ste Jaargang.
Vrijdag 23 Februari\1923.
No. 13573
Bureau KOEMARK
Abonnementen
post 2.50 per kwartaal.
T 4 Telefoon Intercommunaal 85.
per 3 maanden 2.per week 15
Afzonderlijke nummers 3 cent.
Bulteniandseh Nieuws.
IN HET BEZETTE GEBIED.
De Belgische minister van buitenlandsche
zaken heeft in de commissie van buitenlandsche
zaken van de Kamer de voorwaarden uiteengezet
waaronder de bezetting van de Roer voortgaat.
Hij merkte op, dat de bezetting onder de om
standigheden, welke de houding van liet rijk aan
België, Frankrijk en Italië heeft opgelegd, geen
productieve exploitatie van dat gebied ten doel
heeft. De bezetting is voor het oogenblik slechts
een middel van druk, waartoe de kwade trouw
van Duitschland de drie heeft gedwongen. De
verbonden regeeringen zijn vastbesloten door te
zetten tot Duitschland heeft toegegeven.
Overeenkomstig de gisteren tusschen Theu.nis
en de Fransche regeering te Parijs gesloten af
spraak is besloten thans over-te gaan tot de
vervanging van het beheer van de spoorwegen in
het bezette gebied door een geallieerd burger-
beheer.
Het burgerlijk beheer zal jegens de militaire
overheid in eenzelfde positie komen als het Duit-
sche beheer. Bréaud zal directeur zijn, bijgestaan
door een Belgisch en een Fransch adjunct, die
zich meer in het bijzonder zullen bezig houden
mer de verkeersregeling in de Belgische en de
Fransche zone.
Dat verkeer schijnt inderdaad nog zeer slecht
geregeld te zijn, slechts enkele kolcntreinen kun
nen nu en dan naar Frankrijk vertrekken.
Ook komen bijna iederen dag nog incidenten
voor, in Bochum is gister weer een Duitscher
doodgeschoten en een gewond.
Over geheel Duitschland breidt zich thans de
boycotbeweging uit, zelfs is te Leipzig besloten,
op de a.s. Messe in de hotels'geen Franschen en
Belgen op te nemen ook verbood de Duitsche'
regeering het geheele transito-verkeer door
Duitsch gebied naar Frankrijk, België en Zwit
serland.
POLEN EN LITAUEN.
De voorzitter van den Volkenbondsraad heeft
een telegram gezonden aan de regeeringen van
Polen en Litauen, waarin hij er die regeeringen
aan herinnert, dat zij zich plechtig hebben ver
bonden, zich van iedere vijandelijke daad te
onthouden. De voorzitter wijst voorts op het
belang, den vrede te handhaven en niets te doen,
dat indruischt tegen de aanbevelingen, welke de
Raad 3 Februari heeft gedaan, aangezien in
het andere geval de Volkenbondsraad opnieuw
zou moeten bijeenkomen.
MEMEL.
Volgens een bericht uit Kowno heeft de re
geering van Litauen het besluit van den gezan-
tenraad omtrent Memel onaannemelijk verklaard
als zijnde een gevaar voor Litauen's souvereini-
teit over Memel. De rechten aan Polen verleend,
die worden beschouwd als basis voor de vestiging
van een vrije Poolsche haven te Memel, worden
door Litauen onduldbaar geacht.
FRANKRIJK EN RUSLAND.
Volgens een bericht in de „Echo National",
heeft de Fransche ministerraad in weerwil
van de opinie van Millerand besloten, de on
derhandelingen, die in den zomer van 1922
met de Sovjetregeering zijn aangeknoopt, te
hervatten. Voorts zou besloten zijn, dat er bin
nen een maand een missie naar Rusland zou
vertrekken.
Naar verluidt, zouden van deze missie noch
Herriot, noch Painlevé deel uitmaken. Vermoe-
Postbus
cent, franco
Advert e n t i ën 15 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
43
„Wolfram kan alles wat hij wil. Voor hem staat
de wereld open maar ik weet, dat hij evenveel
van Sturmfels houdt als ik en wenscht terug te
komen," zeide hij haastig.
„Als dat zoo is, hadt gij hem het antwoord
wel kunnen overlaten.'' schertste Vader.
„Wolfram denkt zooals ik spreek," en Bodo
stak zijn hand over tafel aan Wolfram toe.
„Al weder."
Bodo lachte. Hij stelt Wolfram hooger dan
zichzelf en is nooit traag om dit te erkennen,
en toch ligt er zoo dikwijls een tintje bescher
mende goedheid oVer zijn woorden en handelin
gen. Als ik het hoor, spaar ik hem niet en achter
volg ik hem met mijn plagerijen. Ongelukkig' is
hij daar wel tegen opgewassen.
Vooral in den laatsten tijd is die beschermen
de toon merkbaar tegenover Wolfram, die, na
het gesprek met zijn Vader, stil en gedrukt is.
Hij is herhaaldelijk naar de houtvesterij ge
weest, zonder gevolg. Zijn vader weigert te be
slissen.
Ik overdacht dit alles op weg naar de naaischool
en had mijn stap vertraagd. De meisjes wachtten
al voor de consistorie-kamer.
De kleinen speelden in het zonnetje.
delijk zullen in het geheel geen parlementsleden
tot de missie belmoren. Wel echter wordt oud-
minister de Monzie in dit verband genoemd.
Het Fransche ministerie van buitenland
sche zaken ontkent echter, dat de Fransche
regeering van plan is, binnenkort de diploma
tieke betrekkingen met Rusland te hervatten.
Er is geen sprake van, dat een politieke missie
naar Rusland zal gaan.
DELCASSE f.
De Fransche oud-minister van buitenlandsche
zaken Delcassé is gister plotseling te Nice over
leden.
Theophile Delcassé is den lsten Maart 1852
te Panners geboren. Hij begon zijn politieke
loopbaan als journalist aan de „Republicpie fran-
caise en werd in 1889 in de kamer gekozen. In
1893 was hij onderstaatssecretaris van koloniën,
18941895 minister Van koloniën, 18981905
minister van buitenlandsche zaken, van Maarl
1911 totJanuari 1912 minister van marine, 1913-
1914 gezant te Petersburg, in Juni 1914 minister
van oorlog en van Augustus 1914 tot October
1915 minister van buitenlandsche zaken.
AMERIKA EN FRANKRIJK.
Uit Washington verluidtDe commissie
voor buitenlandsche aangelegenheden uit het
Huis van Afgevaardigden besloot gister met
algemeene stemmen, afwijzend te rapporteeren
omtrent de resolutie, welke is ingediend door
den republikeinschen afgevaardigde Herrick
van den staat Oklahoma. Deze resolutie drong
er bij president Harding op aan, onmiddellijk
stappen te doen voor het innen van de Fran
sche oorlogsschuld. De commissie verklaarde
van oordeel te zijn, dat deze aangelegenheid
dient te worden overgelaten aan de fundee-
ringscommissie.
ALLERLEI.
Uit St. Etienne In alle centra der mijnindus
trie is besloten den arbeid te hervatten.
Volgens de Parijsche bladen hebben de com
munistische vakvereenigingen besloten, de sta
kende mijnwerkers in Noord-Frankrijk en ook
in Lotharingen aan te sporen tot hervatting van
den arbeid.
De Sovjet-regeering meldt, dat de bekende
Amerikaansche senator Borah een uitnoodiging
aanvaardde van Litwinof, om tijdens zijn Euro-
peesche reis ook Moskou te bezoeken.
Uit Parijs Doumergue is met 142 tegen
133 stemmen op Deselves tot voorzitter van den
Senaat gekozen.
-Uit Praag Het sociaal-democratische
blad „Nova Doba" te Pilsen schrijft, dat in
dezelfde week, waarin de aanslag op minister
Rasjin werd gepleegd, ook een aanslag plaats
had op den minister van Buitenlandsche Zaken
dr. Benesj. De dader was een jong communist.
Hij loste in een der gangen van het departement
van Buitenlandsche Zaken eenige schoten op
den minister, toen deze zijn Werkkamer verliet,
echter zonder hem te treffen.
Het nieuws van den aanslag werd evenwel
geheim gehouden omdat men, in verband met
den aanslag op minister Rasjin, vreesde voor
een nadeeligen invloed hiervan in het buiten
land.
Verder verklaart het blad, dat ook nog op
eenige andere Tsjechische ministers aanslagen
waren voorbereid.
Uit Cairo Het nieuws van de sluiting van
Zagloel Pasja's huis en van talrijke arrestaties
onder zijn aanhangers, gaf hier aanleiding tot
Een paar minuten later zaten wij allen aan
de lange tafel en had Anna Kerner het werk
uitgedeeld.
Eerst de kleinen naald en draad in de dikke,
onhandige vingertje gestopt, ze alles uitgelegd
en aan den gang geholpen, daarna het eigen
werk begonnen
Wij waren druk bezig, toen.de Vrijvrouwe
binnenkwam.
„Blijft zitten werkt voort, meisje^," riep zij
en begon liaar ronde.
Ik had haar niet meer gezien na dien ochtend
in de gang. Ik hoopte, dat zij mij zou voorbij
gaan. Stil en vlijtig, het hoofd over mijn
Werk gebogen, stikte ik door en voelde mijn
kleur stijgen bij eiken stap, die haar nader
bracht.
„Laat het werk van uwen kleinen zien, Mar-
garetha Albrccht."- zij kent ons allen bij naam
en vergist zich nooit.
„En nu het uwe."
Ik hield mijn nachtponnetje in de hoogte.
Eindelijk was zij weer bij de deur.
„Anna Kerner heeft het vlijtigst en Margare-
tha Albrecht het zuidelijkst gewerkt. Ik vertrouw
dat vlijt, noch zindelijkheid een volgenden keer
bij een van allen zal ontbreken," zeide zij lang
zaam bij het heengaan.
De vrijvrouwe is flink. Zij ziet scherp en ver
spilt geen woorden zij heeft er slag van om de
menschen in het gareel te laten loopen. Zij heeft
een volgenden keer dezelfde aanmerking met
behoeven te maken.
woelingen en betoogingen, terwijl de leerlingen
van vele scholen in staking gingen. De arrestaties
duren voort. De autoriteiten verzwijgen de reden,
maar naar verluidt, geschieden de arrestaties in
gevolge een onderzoek, ingesteld door de bijzon
dere politie-afdeeling voor politieke misdaden.
Staten-Geueraal.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Donderdag22 Februari.
De intrekking van de Schepenuitvoerwet word
zonder beraadslaging goedgekeurd.
Het wetsvoorstel-Marchant tot wijziging van
de wet op de rechterlijke organisatie wordt door
den heer Beu mer (A. R.) bestreden. Spr.
acht veel meer voorzieningen in de Grondwet
en de wetten noodig dan door den heer Marchant
zijn voorgesteld
De heer Kleerekoper (S. D.) verdedigt
het ontwerp, al zijn er z.i. meer voorzieningen
noodig. De kring, waaruit de rechters Worden
genomen, moet zoo groot mogelijk zijn. De be
noeming van een vrouwelijke rechter acht spr.
een kwestie van persoonlijke geschiktheid.
Grondwettelijke bezwaren zijn er niet.
Mej. K a t z (C. LI.) voelt veel voor het ont
werp.
Spreekster betoogt, dat de vrouw reeds be
noembaar geweest is in de distributierechtban
ken. Zij bepleit samenwerking van man en vrouw
ook in de gewone rechtbanken en beveelt het
ontwerp aan.
De heer Marchant (V. D.) was van mee
ning, dat de vrouw niet benoembaar was in
de rechterlijke ambten, maar dat hij het be
zwaar heeft willen wegnemen, dat de regeering
zeide te hebben.
Vooral was daarvoor aanleiding toen prof.
Visser van IJzencloorn het juridische argument
van den Minister steunde. Spr. had onmiddel
lijk alle verdere gevallen gezocht maar zich
gehouden aan het bezwaar dat de Minister
had genoemd. De héeren Bcumor en Rutgers
hebben hun best gedaan om dit ontwerp voor
te stellen als een minderwaardige verkiezings-
manocuvre.
De heer Rutgers (A. R.) U gooit er maar
wat uit.
De heer Marchant (V. D.) Pas toen
mej. Katz een ander geluid deed hooren, kwam
de heer Rutgers probeeren den slechten indruk
dien Beumer maakte, weg te nemen.
De rechter is niet afzetbaar, maar voor de
vrouw moet dit nu wel zijn, wenschen velen.
De heer Schokking (C. LI.) nlijft bij
zijn bezwaren tegen de toelating van de ge
huwde vrouw tot het rechterlijk ambt en de
verdediging van mr. Marchant doet hem eer
tot tegen- dan tot vóórstander neigen.
De heer Troelstra (S. D.) zegt voor dit
ontwerp te zullen stemmen, omdat hij sympa
thiek staat tegenover de grondgedachte. Wat
zou echter de beteekenis zijn van een even-
tueele verwerping Is de vrouw dan uitge
sloten.
Spreker meent van niet en bij voorbaat pro
testeert hij tegen deze opvatting.
De heer Nolens (R.K.) motiveert zijn stem
tegen. Hij acht dit niet de goede wijze om deze
kwestie uit te maken.
Het eenige artikel wordt verworpen met 39
tegen 35 stemmen. Tegen de heer B r a a t (plat.
partij) en de rechterzijde, behalve mej. Katz en
de heeren Lovink en Bakker (C. H.)
De heer Marchant neemt hierop zijn wets
voorstel terug. De vergadering wordt verdaagd
tot Vrijdagmiddag 1 uur.
Binnenland.
Zoo flink en hard. Het gebeurde met Wolfram
stond mij weer zoo levendig voor oogen. Ik
moest er aan denken, of ik wilde of niet. Ook
aan Bodo's gezegde „Gij beoordeelt Moeder te
hard."
Deed ik dat Moeder had het mij ook gezegd.
„De Vrijvrouwe heeft haar moeder nooit ge
kend," zeide zij mij verleden, „haar vader was
meestal in het leger en moest haar in handen
achterlaten, die weinig voor opvoeding van
kinderen geschikt waren. Als haar moeder
ware blijven leven, zou zij zeker wel heel an
ders geworden zijn. Moeders kunnen zooveel.
Llad zij de mijne gehad.
Hè, Moederlief, laat ik u in gedachte eens
als een edelvrouw aankleeden en het haar
poeieren. Trek deze sleepjapon aan en neem
dezen waaier in de hand. Zet u nu op gind-
schen, grooten armstoel Pas op, daar komt
uwe nieuwe dochter binnen, de kleine Auroia. -
Wat zegt gij haar op dien zachten toon, j1'u
gij haar in de donkere, toornige oogen kijkt
Dat zij niet trotscli en niet hard moet zijn
De kleine AuroraNeen, het gaat niet!
Ik kan mij de Vrijvrouwe niet anders dan groot
en statig voorstellen, alsof zij zoo kant en klaar
de wereld ware ingestapt met al haar deugden
en gebreken. Niets aan haar schijnt gegroeid
en geworden niets in haar zal veranderen;
alles is op maat en zal zoo blijven.
Ik geloof dat juist dat onveranderlijke in
haar mij ergert en boos maakt. Wanneer ik als
klein kind haar schoonheid hoorde roemen,
Schandelijke knoeierijen.
Het verslag van den directeur-generaal,
hoofd van de afdeeling volksgezondheid, aan
den minister van Arbeid, over 1922, betreffen
de de financ.ieele controle van woningbouw-
vereenigingen, werkende met steun uit 's Rijks
kas, brengt alweder onverkwikkelijke mede
deelingen omtrent den woningbouw met over
heidssteun.
Behalve de reeds bekende knoeierijen van
Vreewijk, Tuindorp en Langerak, zijn ook bij
andere vereenigingen, groote financiëele on
regelmatigheden ontdekt.
Bij de Protestantsche bouwvereeniging
Steenbergen, te Steenbergen, is een kastekort
van ongeveer 4000 geconstateerd, hetgeen aan
leiding heeft gegeven B. en W. van Steenber
gen hiermede in kennis te stellen en hun te
verzoeken dit geval bij de justitie aanhangig
te maken. Dit is geschied.
Bij de bouwvereeniging Patrimonium te
Haarlem werden verschillende onregelmatig
heden ontdekt.
Gedeeltelijk in samenwerking met het ge
meentelijk toezicht werd de verificatie voort
gezet, waarbij onder meer bleek, dat huren en
waarborgsommen niet geheel verantwoord wei
den. Inmiddels heeft de boekhouder ontslag ge
vraagd en gekregen.
Bij de controle van de bouwvereeniging St.
Joseph te Vinkeveen en Waverveen werd een
tekort vastgesteld van ongeveer 2200. B. en
W. twijfelen niet aan de eerlijkheid van den
voorzitter, die tevens de administratie voerde
en bovendien heeft aangeboden het tekort in
tien jaren aan te zuiveren. Met dit voorstel is
genoegen genomen.
De gemeentelijke controledienst te Heerlen
heeft onregelmatige handelingen ontdekt bij de
bouwvereeniging Heerlen, waarin het gemeen
tebestuur aanleiding vond, de tusschenkomst
van den officier van justitie in te roepen.
Buiten den rijkscontroledienst om, is ook bij
de bouwvereeniging Ons Belang, te Leiden,
een kastekort van ongeveer 7000 vastgesteld
in welk feit de justitie aanleiding heeft ge
vonden den penningmeester te vervolgen en te
veroordeelen.
Te hooge architectenrekenin
gen.
Liet honorarium en de teruggave van be
taalde bestedingskosten aan den architect heb
ben in de volgende gevallen de aandacht ge
trokken. Een architect bracht aan de bouw
vereeniging St. Willebrordus, te Wassenaar on
geveer 3950 te veel in rekening, aan de bouw
vereeniging St. Antonius van Padua, te Haar
lemmermeer, ongeveer 2000 en aan de bouw
vereeniging St. Martinus, te Voorberg, onge
veer 3800.
Een verhooging van 45 pCt. in plaats van
25 pet. op het honorarium, gebaseerd op de
bouwkosten in 1914, komt verschillende malen
voor, hoewel een regeling met medewerking
van het rijk in dien zin niet tot stand is ge
komen.
Betreffende een te ruime honorariumbereke-
ning door den architect der woningbouwver-
eeidging te Vleuten, was het rapport evenmin
gunstig.
Ook zijn onder de huurders personen aan
getroffen, die gelet op hun inkomsten en hun
maatschappelijke positie, niet kunnen worden
gerekend tot die categorie van inwoners, waar-
placht ik heel onbeleefd mijn opmerkingen
daarover te luchten. „Mooi? In het gt ïec
njet i Of ja, toch welzooals eenboom,
een'plant, een huis; maar een mensch moet
heel anders mooi zijn." Zij is zóó groot, zóo
sterk zóó hard, zóó hoög boven allen, dal. zij
voor niemand iets gevoelt, haar man en haar
zoon uitgezonderd
Buiten die beiden en wellicht de heden
van haar stand, bestaan er voor haar geen
menschen: alleen werktuigen of ledepoppen.
Wat zou Moeder zeggen als zij mij hoorde
Wat zoudt gij zijn, Margaretha Siegfrieda, als
gij zulk een lieve, voortreffelijke moeder met
liadb f Wat zou er van u terecht komen met
uw eigenzinnig hoofd en uw onbesuisdheid?
Heelenaal niets. Liet is heerlijk om moeder
te zijn en zoo veel te kunnen doen. De man
voor velen zoo hier en daar, bij tusschenpoo-
zen een forsche greep in de wereld „Llola, dat
gaat niet goed zóó moet het zijn. Komt gij
er niet? Wacht, ik zal een handje helpen."
En de Moeder Voor enkelen, voor één wellicht,
maar dan ook heelemaal, zóó innig, zóó altijd
zóó alles in alles.
Een oogenblik van groote stilte. Een luid
gelach.
Ik keek op.
„Waar denkt gij aan, Margreet Opge
biecht klonk het, en ik zag aller oogen op mij
gericht.
(Wordt vervolgd)
