BMGBLMD WOOR SCHIEDAM OMSTREKEN. DITJES EN PATJES. 46ste Jaargang. Zaterdag 24 Februari 1JJ23 No. 13574. Dit nummer bestaat uit twee bladen en een Geïllustreerd Zondagsblad. EERSTE BLAD. Bnitenlandseh Nieuws. Binnenland, NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT Bureau s KOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85. Postbus39. Abonnementen per 3 maanden 2.per week 15 cent, franco per post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent. IN HET BEZETTE GEBIED. £Te Dusseldorp is men begonnen met het ont slaan van Duitsche douanebeambten. Zij zullen worden vervangen door Franschen en Belgen, tenzij zij te kennen geven, vrijwillig in dienst te willen blijven, in welk geval zij voldoende waar borgen moeten verstrekken. De stations Fintrop en Dellwig-Ost zijn gister morgen door de Franschen bezet. De stations Oberlahnstein en Niederlahnstein zijn opnieuw bezet. Gisternamiddag is te Essen het bureau van de Duitsche Volkspartij door een Fransch comman do, bestaande uit 16 militairen en 2 civiele per sonen, bezet. Zeven personen, die zich in het gebouw bevonden, werden in een vrachtauto weggevoerd. De tot langdurige gevangenisstraffen veroor deelde burgemeesters van Essen en Oberhausen zijn gister naar Dusseldorp overgebracht, van Waar zij naar de gevangenis te Zweibrücken ge transporteerd zullen worden. De plaatsvervan gende commissaris van politie te Essen en de gedelegeerde commissaris van den bond van kleinhandelaars Werden naar de gevangenis te Werden overgebracht. Bij de bankiersfirma Nathan en Cie., te Essen, welke zich met den deviezenhandel bezig houdt, zijn gister eenige mannen het kantoor binnen gedrongen. Zij dwongen den bankier, hun het aanwezige geld, nl. 1650 dollar, alsmede 3 1/4 millioen mark af te staan, waarmede zij zich uit de voeten maakten. Nader wordt nog gemeld, dat volgens een bericht uit Angora de Raad van Commissaris sen gisteravond laat tot overeenstemming is gekomen met betrekking tot de aanbevelingen aangaande het verdrag van Lausanne, die heden in de Nationale Vergadering van Angora zullen worden behandeld. Naar verwacht wordt, zullen de besprekingen Maandag a.s. geëindigd zijn. Alsdan zal er een nota gericht worden aan de mogendheden waarin de uiterste concessies,die de Nationale Vergadering bereid is te doen, zullen worden vermeld. Tevens zal in deze nota wor den te kennen gegeven, dat Angora zich zijn vrijheid van hande'en voorbehoudt voor het geval zijn voorstellen mochten worden verwor pen. NA LAUSANNE. Uit Angora wordt g meld, dat de ra d van commissarissen gistrmorgen opnieuw een zitting hield. Er werd voornamelijk uitdrukking gege ven aan het voornemen, in geen enkele conces sie op economisch en financieel gebied toe te stemmen. De „Tribuna" verneemt uit Athene dat de Grieksche regeering aan de vertegenwoordigers der geallieerde mogendheden te Belgrado mede gedeeld heeft, dat het haar niet mogelijk is, haar tot dusver aangenomen houding nog langer te bewaren, indien de vrede steeds maar weer wordt opgesch rt. De Grieksche bladen deelen mede, dat de Het is een eigenaardig kenmerk van de dwa ling, dat, hoewel zij kan ontstaan uit liefde, slechts door haat in 't leven is te houden, of verspreid kan worden. Dit verschijnsel zoo oud als de wereld, is in den laatsten tijd, nu er een klein groepje van anti-papisten, al lasterend door ons land trekt, Weer duidelijk waar te nemen. Het is waarlijk vermakelijk, in de couranten verslagen, de onzin te lezen, die er door mannen met titels wordt uitgeworpen tegen de Kerk, en om de projectielen te beschouwen, die zij van uit hun kansel, over toehoorders en door kerkmuren heen, kwistig en listig naar Rome trachten te slingeren. Allemaal vernidingsproeven, die voorbestemd zijn om te mislukken, ja zelfs meer goed dan kwaad doen, omdat zij de aandacht helpen ves tigen op de Instelling van Christus, die, door Haar wonderbare schoonheid en eeuwigdurende aantrekkingskracht, bij die belangstelling steeds gedijen zal. Misschien zou men de menschen kunnen beklagen, die door dergelijke drogredenaars met domheden bedekt, onder dada-dwaasheden be dolven en met een verbitterd gemoed en be dorven humeur in de gemeenschap worden teruggezonden ik meen echter dat het daarmede juist niet zoo'n vaart zal loopen de samenle ving met hun medeburgerswerkt bloedzuiverend, bevrijdt hen wel van de smetstoffen en wanneei hun geprikkelde belangstelling de gelegenheid Zoekt en de omstandigheid die geeft, om de Kerk te kunnen zien, zooals zij werkelijk is, dan 3»1 tegen het loef-zwarte leugenbeeld, dat zij munitietransporten uit Bulgarije naar Oost- Thrac nog steeds voortduren. Adverientiëni 15 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal plaatten wordt 2 maal berekend. Ingezonden medsdeelingen 75 ct. per regel. SpaciaH eonditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag toegezonden. Incassokosten worden berekend. MEMEL. In Fransche diplomatieke kringen, zoo s hrijft de Temps" wordt verklaard, dat de eerste minister en de minister van buitenlandsche zaken van Lithauen aanvankelijk zouden hebben blijk gegeven van het plan orfi de beslissing va den gezantenraad nopels Memel te verwerpen. Ver volgens liet de Lithausche regeering aan de ge allieerden weten, dat zij acte nam van gezegde beslissing, en dat zij z:ch in verbinding zou stel len met de voorloopige regeering Van Memel. Wat betreft het zenden van afgevaardigden naar Parijs verklaart de Lithausche regeering, dat zij antwoord zal geven na de Memelsche te hebben geraadpleegd. Zoo is voor het oogenblik de stand van zaken. ENGELAND. Het nieuwe Lagerhuis kan er, evenals zijn voorganger, niet toe worden gebracht, evenredig kiesrecht te aanvaarden. Een bescheiden begin met evenredig kiesrecht bij de gemeenteraads verkiezingen werd gister door een particulier lid voorgesteld, maar de motie, waarin het voor stel vervat was, Werd verworpen met 169 tegen 159 stemmen. De regeering nam een houding van onzijdigheid aan. Alle partijen waren ver deeld op dit stuk. IERLAND. Gistermorgen hebben detectives in dienst van den Ierschen Vrijstaat een onderzoek ingesteld in de voorstad van Dublin, Drumcondra. De namen der daarbij gevangengenomen personen zijn niet bekend. Naar verluidt, zijn er voor aanstaand republikeinen onder, o.m. Seanfitz Patrick, de waarnemende commandant van de afdeeling Dublin der rebellen. Geruchten, dat ook De Valera en Liam Lynch onder de gevangenen zijn, hebben nog geen bevestiging gevonden. ALLERLEI. Uit Brussel. De mijnwerkersstaking in het centrum en de Borinage heeft zich uitge breid tot het land van Charleroi, waar tal van arbeiders het werk hebben verlaten. Zij eischen, een loonsverhoogingvan 25 pet. Internationaal Eucharistisch congres te Amsterdam. Naar wij vernemen werd op voorstel van Z.D. H. Mgr. Heylen, bisschop van Namen en voor zitter van het „Comité Permanent des Congrés Eucharistiques Internationaux" welk comité onlangs onder leiding van Mgr. Heylen te Parijs vergaderde, besloten de keuze van Amsterdam als plaats voor het eerstvolgend Internationale Eucharistische Congres in 1924 aan de goedkeu ring van Z.H. den Paus voor te leggen. Z.H. Paus Pius XI heeft thans geheel en al deze keuze bekrachtigd en schonk zijn zegen aan het con gres en de organisators. De R.K. Universiteit. Naar wij vernemen, heeft het college van Ged. Staten van Gelderland besloten, nadere inlichtingen te vragen aan B. en W. van Nij- met zich dragen, Haar zuiverwitte waarheid des te glanzender en bekoorlijker afsteken. Een der felste bestrijders van de Katholieke Kerk is ds. Gravemeyer uit Amsterdam en tot wat een peil de man, onder den druk van zijn woede is gedaald, bleek uit zijn lezing onlangs in Den Haag gehouden. Al de beweringen van hem weerleggen, zou te veel ruimte vorderen en te veel eer zijn voor het gebazel, dat van verdraaide geschiedkunde in een fantasie-serie van kruideniersklachten verlooptalleen de minst onnoozele beschuldi gingen volgen hier. „Ds. Gravemeijer wees er op dat Neder land niet alleen zijn ontstaan, maar ook zijn bestaan te danken heeft aan het Protestan tisme. Het zijn de Protestanten geweest, die Nederland bevrijd hebben van het Spaansche juk, en het zijn de protestanten geweest, die door hun leer van de predestinatie 't heelal in één machtige lijn zagen, en de wetenschap en kunst bevrijdden van de banden van Rome. Dit protestantisme is nu in gevaar. Aan de eene zijde omdat, het zuivere geloofsle ven hier en daar taant, aan de andere zijde door Rome." Men ziet dat de heer Gravemeijer met de ne derigheid, al even slecht bevriend is als met de waarheid. Dat Nederland zijn opkomst en bloei aan het protestantisme heeft te danken, doet wel even zonderling aan, gezien het feit, dat Duitschland onder hetzelfde protestantisme in de geheele 17e eeuw en een groot gedeelte van de 18e er economisch allerellendigst aan toe was. Dat de „nieuwe godsdienst" hier in Holland zooveel geldelijke vruchten afwierp is misschien megen, alvorens een beslissing over het be kende raadsbesluit te nemen. R.K. Verbond van werkgevers. Het R.K. Verbond van Werkgevers-vak- vereenigingen houdt op Donderdag 8 Maart om half twee in Terminus te Utrecht een verbondsvergadering, waarin o.m. door de Com missie bestaande uit de heere Donker, Steen- berghe en Kortenhorst, verslag wordt uitge bracht omtrent de samenspreking met het hoofd bestuur van den Boerenbond i.z. den nieuwen vorm van samenwerking der R.K. werkgevers met de andere R.K. Centrale vak- en standsorga nisaties. Van de overige agenda-punten vermelden we nog de behandeling der loonpolitiek en zoo mogelijk vaststelling van één lijn om trent a. de uitbetaling en inhaling van R.K. feestdagenb. de uitbetal ng van de Chr. feestdagen3. de uitbetaling van overwerk- percentaged. de betaling van vacantie- dagen. n verband hiermede bespreking der maatregelen om de loonpolitiek der overheid te beïnvloeden. Verder komt aan de orde de verkiezing van een voorzitter van het R.K. Verbond en van het dagelijksch bestuur. R.K. Jonge Vrouwenbond. Z. D. II. de Bisschop van Haarlem heeft be noemd tot Algemeen Directeur van den R.K. Jonge-Vrouwenbond,denWeleerw. heerW. Kooij, kapelaan te Amsterdzm (O. L. V. O. O.) Tentoonstelling. Van 17 tot en met 20 Maart zal in het Paleis voor Volksvlijt te Amsterdam een jaarbeurs voor het drogistenvak en aanverwante vakken ge houden worden, georganiseerd door den Neder- landschen Drogistenbond. Aan deze jaarbeurs nemen een 110-tal Nederlandsche fabrikanten en groothandelaren en 10 buitenlandsche fa brikanten deel. De beurs omvat chemische en pharmaceutische producten, voedings- en ge notmiddelen, kurken- en borstelindustrie, zie- kenverplegingsartikelen, verfwaren en vernissen, optiek en fotografie, rubber en gummi-artikelen. A.B. K. op 't oorlogspad. Vanwege de afdeeling Nijmegen der S.D.A.P. wordt 28 Februari in De Vereeniging een groote protestvergadering gehouden tegen het besluit van den Gemeenteraad in zake de R.K. Universi teit. Als spreker zal optreden het Tweede-Kamer lid Kleerekoper. Onze eenheid. Het is voor een ieder, die oogen heeft om te zien en ooren om te hooren, gemakkelijk waar te nemen, hoezeer men in andere partijen ons benijdt om onze eenheid, ook in 't staatkundige. Het „Centrum" zegt daarover terecht „Onze tegenstanders zouden niets liever zien, dan dat die eenheid verbroken, of althans ge havend werd. En vandaar een ongewone „belangstelling, wanneer er zich eenig verschijnsel voordoet, waarvan men vurig hoopt en vurig wenscht, dat het daartoe zal leiden. Liberalen en sociaal-democraten - om van de anti-papisten in engeren zin maar niet te in zoover waar, dat een Katholieke staatkunde niet zou geduld hebben, dat de inwoners van de veroverde wingewesten in Oost en West geëx ploiteerd werden op een manier, die den naam van gruwelijk bijkans verdient. Dat alleen de protestanten den strijd tegen Spanje streden, is uit den treure weerlegd, hoe wel het waarlijk niet te verwonderen zou zijn, wanneer het werkelijk zoo was geweest. De hondsche behandeling toch, die de Katho lieken van hun liefelijke landgenooten en partij gangers in den bevrijdingsoorlog, moesten ver duren, verschilde heusch niet veel met de knevelarijen van Alvas krijgsknechten en was waarlijk wel geschikt-om hun geestdrift voor den nieuwen stand van zaken te bekoelen. In 't begin ging echter zonder meer de strijd tusschen Spanje en Oranje, en dat de vrienden des Konings niet allen Katholieken waren noch de Prinsgezinden louter uit hervormden be stonden is genoeg bekend, al' was 't alleen maar uit het feit dat de katholieke Egmond als een der eerste slachtoffers van de bewe ging viel, en het evenzoo bewezen is, dat Am sterdam in 1578 „omgegaan", ook na dien datum uitgesproken Spaanschgezind bleef. Het bevrijden van de wetenschap en kunst uit de banden van Rome door het protestan tisme, is een speciale ontdekking van ds. Grav e meijer, waarmede hij reeds heel wat applaus bij boeren, burgers en buitenlui loskreeg, hoe wel de handenklappers onmiddellijk door hun bijval getuigden, bijzonder slecht op de hoogte van wetenschap en kunst te zijn, anders zouden zij toch kennis dragen van de waarheden, dal de wetenschap bij de Katholieken nooit aan banden heeft gelegen en dat de kunst^vooi- zoover zij de gramseliap van haar „bevrijders reppen zouden geen grootere voldoening ken nen, dan wanneer de katholieke partij door ver deeldheid uiteenviel. Een voldoening, die des te grooter zou zijn, wijl zulk een verdeeldheid zich niet zou bepalen tot het politieke, maar ontwijfelbaar zeker zou doorwerken op ander gebied, ja over de geheele linie van ons openbaar leven. De gevolgen daarvan laten zich gemakke lijk raden maar dit verklaart juist de gretige „belangstelling," welke onze principieele tegen standers te dezer zake aan den dag leggen. Van een andere en betere gezindheid geeft bijv. de houding der anti-revolutionnairen blijk. Zoo lazen wij dezer dagen in de „Nieuwe Haagsche Courant" „De eenheid der Roomsch-Katholieke Staats partij zal, men kan er zich van overtuigd houden, niet spoedig gebroken worden. Laat ons er leering uit trekken. En dan ligt er een onmiddellijk voor de hand. Het is deze, dat de invloed van het belijdend protestantscb-christelijk deel van ons volk niet wordt gesterkt door allerlei verdeeldheid en getwist en het zich van elkander verwijderen om allerlei reden van ondergeschikten aard. Meerdere concentratie is en blijft eisch van der tijden nood en is geboden ter wille van de toekomst van ons volk, die door de geestelijke boosheden van onderscheiden aard in gevaar kan worden gebracht." Na 70 jaar. Precies 70 jaren geleden hadden we hier, herinnert de „Residentiebode" te lande den befaamden Apilstorm, toen de Paus van Rome de vrijheid nam de vrije Katholieke Kerk in de vrije Nederlanden met de bisschop pelijke Hiërarchie te begunstigen. De storm was West over Noord tot Oost was zóó woest, dat hij het ministerie-Thorbecke, dat ook de vrijheid aandorst, wegvaagde. Daarna loeide de orkaan nog wat aan, maar wat stevig stond en staan bleef, was de Hiërarchie. Sinds er nog menig stormpje tegen de Ka tholieke Kerk opgestoken omdat zij, volgens het woord van Broere, zich mee en meer voelde een „persoonlijkheid die vrijheid vordert". Maar een orkaan als in 1853 heeft toch niet meer gewaaid, 't Is of men zich sinds geschaamd heeft voor het relletje toen ontketendtegen eigen beginsel van vrijheid in. Als we nu zien, dat de Katholieke Kerk in onze dagen door de vestiging der universi teit een schrede voorwaarts zet, zoo krachtig als ze er sinds'53 geen geplant heeft en we voelen tevens het brieschend briesje, dat aan de ooster kim opstak maar nog niet eens tot stormpje kon groeien, dan moeten we erkennen de idee der vrijheid maakt in deze lage landen toch vorde ringen. Langzaam maar zeker wordt het kleine tot grootheid. Hier kunnen we voorzeker dank baar opzien tot degenen, die de hitte van dtn dag in den schoolstrijd gedragen hebben. Ze zijn de pioniers geweest -in de verovering der ware vrijheid. Lang heeft het geduurd, maar eindelijk zijn we toch zoover gekomen, dat de besten onder de vrijzinnigen hebben begrepen, hoe goed onderwijs, althans goed lager onderwijs, vrijheid vordert. Alles gaat in ons lage, kleuterig landje echter bij beetjes en ook de schoolvrijheid moet met niet kon ontgaan, leelijke knauwen heeft opge- loopcn, niet alleen bij de eerste kennismaking maar ook bij volgende ontmoetingen. De beeldhouwkunst was na den storm tegen haar voortbrengselen volkomen uit de gunst en slechts onder levendige tegenspraak van de hervormden kon op de markt te Rotterdam het standbeeld van Erasmus verrijzen. Het tooneel kon al evenmin op de bescherming rekenen, integendeelde plagerij, die Vondel, reeds voor zijn bekeering, van de Amsterdam- sche predikanten onderging, spreektboekdeelen. De kunstsmaak daalde zoo, dat men met wit kwast en beitel van de aan de Katholieken ont nomen kerken, volgens een woord van Busken I-luet, niets anders heeft gemaakt, dan weionder- houden puinhoopen en indien de schilderkunst is gaa«#>loeien dan is dit niet door, doch ondanks het Calvinisme. Met de noodkreet, dat het protestantisme in gevaar is, doelt dominee bijkbaar weer op het protestantsch karakter der natie, tegenwoordig een druk bereden stokpaardje. Ook die illusie moet den man ontnomen wor den,omdat de kerkelijke tucht en de leer van Cal- vijn met zijn daaruit voortvloeiende nood zakelijke gevolgen, in Nederland nimmer wortel heeft geschotende stevige stelling die het Cal vinisme toch innam, dankte het alleen aan den steun van het Staatsbestuur, dat hier auto cratisch regeerde. t De predikanten konden tegen de Roomsche gebruiken en feesten toornen zooveel ze wilden, het volk stoorde zich cr niet aan en ging gewoon zijn gang. Met even weinig succes poogde do stedelijke regeering van Amsterdam in 1600 het Sinterklaasfeest op te heffen. De kermissen waren evenmin uit te roeien en

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1923 | | pagina 1