lei oude Kasteel.
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN
FTtTmLgTON.
46ste Jaargang.
Zaterdag 3 Maart 1923.
No. 13580
Bureau KOEMARKT 4 Telefoon Intercommunaal 05. Postbus 39.
Abonnem enten per 3 maanden f 2.per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advertentiën 15 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
EERSTE BLAD.
Buitenlandsefa Nieuws.
IN HET BE ZETTE GEBIED.
Uit Coblenz verluidt De intergeallieerde
Rijnlandcommissie, overwegende dat de in
structies der Duitsche regeering en de daden
van sabotage in het Roergebied bedreven, de
veiligheid der legers en het bestaan en de be
langen der bevolking bedreigen, heeft een
nieuwe verordening uitgevaardigd, waarin zij
een generaal Degoutee de noodige bevoegdhe
den verleent ter voorziening in de behoeften
der legers en bevolking.
De Duitsche spoorwegadministratie wordt
vervangen door een „administratie der spoor
wegen en de bezette gebieden", bestuurd door
een Franschen directeur en twee adjunct-
directeuren, resp. een Belg en een Fransch-
man, en belast met de technische, commer-
cieele en financieéle exploitatie.
De zetel der administratie die tijdelijk te
Dusseldorp is gevestigd zal naar Coblenz
worden overgebracht.
Poincaré heeft aan Dariac, den voorzitter van
de financieele Kamer-commissie, met betrekking'
tot de nieuwe organisatie van de spoorwegen in
de bezette gebieden verklaard, dat de bezettings-
autoriteitm er op rekenen, dat de ontvangsten
binnenkort de uitgaven zullen overschrijden.
Met betrekking tot de maatregelen, in zake
de kolenleveringen, verklaarde Poincaré, dat
deze haar verwezenlijking snel naderen.
De nieuwe verordening van generaal Degoutte,
waarbij op wijnen, champagne, sigaren, cigaret-
ten en verwerkte tabak een verbruiksbelasting
Wordt ingesteld, geldt voorloopig alleen voor het
Roergebied en voor de bruggehoofden Duis
burg en Dusseldorp. Zij zal echter waarschijnlijk
door een verordening der intergeallieerde Rijn
landcommissie ook tot het oude bezette gebied
in het Rijnland worden uitgebreid. Wanneer de
betaling der belasting wordt geweigerd, zullen
de betreffende zaken krachtens de verorde
ning gesloten worden.
Aan de stad Bochum is een boete van 35
millioen mark opgelegd, in verband met de
incidenten der laatste dagen en de houding
van den gemeenteraad. De toestand te Bochum
schijnt ten gevolge van de krachtige maatre
gelen der militaire autoriteiten flink te ver
beteren. De toon der bladen, die verschijnen,
is veel gematigder geworden. De burgemees
ter heeft zelf een oproep gedaan aan de be
volking om zich te onthouden van alle mis
plaatste manifestaties.
Een brigadier van politie, die een verbin
ding had tot stand gebracht op de militaire
telefoonlijn, werd gearresteerd.
NA LAUSANNE.
Een telegram uit Angora meldtMoestafa
Kemal verklaarde in een rede in de Nationale
Vergadering Welke geheel gevuld was, dat de
Turksche politiek vredelievend was. De Turken
hadden het recht, opgeëischt om onafhankelijk
te zijn op financieel, economisch en justitieel
gebied en de geallieerde mogendheden behoef
den dat slechts te erkennen, om den vrede te
verzekeren.
Re versterking der Turksche betrekkingen
niet Afghanisten en Perzië, de consolidatie der
turksch-Russische vriendschap en de ontwik
keling der economische betrekkingen tusschen
Rusland en Turkije vormden de basis van Tur-
Eije's politiek in het Nabije Oosten. Er Werden
50
Woensdag 8 December.
Ik had het er op aangelegd om vanmiddag
Vroeg klaar te zijn op de naaischool en alleen
naar huis te gaan. Ik kon ditmaal het gebabbel
van de meisjes niet aanhooren. De post was zon
der brief van Wolfram aangekomen, en er
nioesten nog zoovele dagen verloopen voor de
Volgende post kwam Wat scheelde hem, die
anders zoo trouw op het einde van elke maand
schrijft? Was hij ziek?
Ik had het zijpad genomen en liep in gedachten
Voort. Wij hadden 's morgens aan het ontbijt
alle reden van vertraging al besproken, maar
'E gaf ze nogmaals een beurt.
Flap, daar lag ik.
Hot boschpad loopt over een kleine hoogte
de laatste regens hadden den grond losgewoela,
Fij het dalen had ik, soezende als ik was, mhn
voet op een steen gezet en de steen was gekan
teld.
De rest laat zich raden.
Toen ik weer op de been kwam, bemerkte ik,
dat ik niet voort kon ik had den voet verzwikt.
Ik was nog wel een half uur van huis. De zoo-
reeds onderhandelingen mot Rusland gevoerd
voor het sluiten van commercieele en consu
laire overeenkomsten.
NOORWEGEN.
Het Storting heeft gister na een discussie van
twee dagen het wetsontwerp der regeering tot
bekrachtiging van en handelsverdrag tusschen
Noorwegen en Portugal verworpen. Nadat de
uitslag van de steming bekend was geworden,
verklaarde de regeering, dat zij haar ontslag
zou nemen.
De kwestie liep eigenlijk over het drankver
bod dat in Noorwegen bestaat en waarbij de
invoer van wijn is verboden. In het verdrag
met Portugal werd bepaald, dat Noorwegen
jaarlijks 850.000 liter lichten Portugeeschcn
wijn zou invoeren.
I-Iet. Noorsche regeering nam daar voorloopig
genoegen mede, voornemens zijnde, na be
krachtiging van het verdrag een volksstem
ming te houden over de intrekking van het
verbod in zake invoer van wijn.
De koning heeft gistermiddag de vorming
van een nieuw kabinet-opgedragen aan den voor
zitter van het Storting Halvorsen.
AMERIKA EN HET INT. HOF.
Het voorstel van president Harding in zake
de toetreding van Amerika tot het Internationaal
Hof van Justitie te 's-Gravenhage wordt in de
Vereenigde Staten steeds gunstiger beoordeeld.
Alleen de Senaat is er tegen, behoudens enkele
uitzonderingen. De socialisten van New York
City hebben een resolutie ingediend, waarin
verklaard wordt, dat thans voor Amerika het
oogenblik gekomen is om belang te gaan stellen
in Europeesche aangelegenheden.
ALLERLEI.
De Amcrikaansche Senaat heeft het wetsont
werp aangenomen, waarbij een bedrag van
20.950.000 dollar wordt Uitgetrokken voor het.
moderniseeren der slagschepen en voor schade
vergoeding aan de scheepsbouwers ten gevolge
van het schrappen van oorlogsschepen.
- Uit Brussel. De afgevaardigden der sta
kende mijnwerkers in de Borinage hebben gister
avond vergaderd. Zij hebben met 55 tegen 20
stemmen en 14 onthoudingen besloten Maandag
het werk tehervatten op de voorwaarden, welke
gisteren zijn vastgesteld door de gemengde
commissie van werkgevers en werkgemers.
Uit Peking. Het bericht omtrent het ont
slag van den Chineeschen ministei van Financiën
Lioen Joean, is niet juist het verleende ont
slag betrof den onder-minister,
Binnenland.
Rijksnormaalscholcn.
Met- het oog op de concentratie in de opleiding
van de lager onderwijs-examens zullen met in
gang van 1 Mei a.s. 25 van de 70 rijksnörmaal-
scholen worden opgeheven, terwijl er vermoede
lijk ook later nog eenige zullen verdwijnen.
In Noord-Brabant worden opgeheven de scho
len te Bergen op Zoom, Eindhoven en Waalwijk
en blijven bestaan die te Breda en 's-Hertogen-
bosch.
In Gelderland worden opgeheven die te Har
derwijk, Nijmegen en Winterswijk gehandhaald
blijven die te Arnhem, Apeldoorn, Tiel, Doetin-
chem en Zutphen.
In Limburg worden opgeheven die te Heerlen
en Maastricht en blijven gehandhaafd die te
Meersen, Roermond en Venlo.
veel langere boschweg is op dit uur eenzaam
eerst veel lader zouden de arbeiders van hun
werk terugkomen. Zoo lang wilde ik niet Wach
ten. Ik trok een tak naar mij toe en strompelde
voort zoo goed en zoo kwaad dit ging. Heel
kwaad nauwelijks twintig passen verder pro
testeerde vriend voet door dubbele pijn eri
moest ik mij tegen den hoogen kant laten neer-
glijden.
Had ik nu den grooten weg maar niet verlaten
Daar zou het mij niet aan hulp ontbroken heb
ben
Ik luisterde naar elk geritsel.
Eindelijk de hoefslag van een paard.
„Heiho riep ik uit alle macht.
,,Wai, jij hier, Margreet Je moest al lang thuis
zijn."
Bodo was een en al verbazing.
„Ja, als ik zes gezonde voeten tot'mijn dienst
had
„Ik sta er vier af."
Bodo was al afgesprongen.
„Je voet is gezwollen," en hij trok behoed-
saam de linten van mijn schoen los. „Sla de
armen om mijn hals, Margreet één, twee, drie
Als men nooit op een paard heeft gezeten, is
het eerste gevoel niet heel prettig, vooral niet op
een heerenzadel. Myra begon met een kleinen
zijsprong, toen Bodo mij er op tilde. Ik greep den
zadelknop en herademde eerst, toen Bodo, de
hand aan den stangteugel, het paard tot kalmer
voortgaan dwong.
In Zuid-FIolland worden opgeheven die te
Lekkerkerk, Delft., Maassluis, Rijsoord en ver
moedelijk nog later die te Middelharnis en
Schiedam, terwijl gehandhaafd blijven die te
Klaaswaal, Gorinchem, Gouda, Schoonhoven,
's-Gravenhage, Leiden cn Charlois, welke laatste
misschien naar Delfshaven wordt verplaatst.
Die te Brielle zal naar Hdlevoetsluis worden
overgebracht.
In Zeeland worden opgeheven die te Axel cn
Tholen en vermoedelijk ook die te Vlissingen, ter
wijl gehandhaafd blijven die te Goes, Oostburg
en Zierikzee.
In Noord-Holland worden opgeheven die te
Edam, V-clsen cn Haarlem, terwijl gehandhaafd
blijven die te Den Helder, Hoorn, Zaandam en
Hilversum.
In Utrecht wordt opgeheven die te Doorn,
terwijl gehandhaafd blijven die te Amersfoort,
Utrecht en Rhenen.
In Groningen wordt opgeheven die te Warffum
en vermoedelijk die te Groningen, terwijl ge
handhaafd blijven die te Appingedam en Win
schoten. Vermoedelijk zal de school te Hooge-
zand worden verplaatst naar Vecndam.
In Friesland worden opgeheven die te Sneek,
Dokkum en Franeker, terwijl gehandhaafd blij
ven die te Drachten, Heerenveen, Buitenpost en
Leeuwarden.
In Overijssel worden opgeheven die te Kam
pen en Deventer, terwijl gehandhaafd blijven die
te Steenwijk, Zwolle, Hengelo en Oldenzaal.
In Drente wordt opgeheven die te Meppel,
terwijl gehandhaafd blijven die te Assen en Coe-
vorden.
Hooglecraar R. Wclschen O.P.
Naar wij vernemen heeft het Doorluchtig
Episcopaat benoemd tot kerkelijk hoogeeraar
in de wijsbegeerte van den H. Thomas van
Aquine, aan de Gemeentelijke Universiteit te
Amsterdam, den Zeereerwaarden hoogleerden
Pater R. Welschen O.P., tot dusver professor in
het klooster der E.E. P.P. Dominicanen te
Zwolle.
Met voldoening zullen de Nederlandsche
Katholieken in het bzonder de Katholieke
studenten ter Amsterdamsclie Universiteit,
vernemen, dat de hoogleeraarszetel, ruim een
kwart eeuw door wijlen prof. J. V. de Groot
O.P., zoo schitterend en met zoo zegenrijke
gevolgen bekleed, niet langer ledig zal staan.
Tot opvolger is een zijner bekwaamste con
fraters door het doorluchtig Episcopaat ge
roepen uit de orde, die de tradities van den
Aquiner in onzen tijd roemrijk pleegt voort te
zetten.
Naar de „Tijd." verneemt, zal de nieuwe hoog
leeraar 'die zijn intrek zal nemen in de Am
sterdamsclie pastorie van „Het Torentje waai
hij de vertrekken van wijlen prof. de Groot zal
bewonen zijn ambt hoogstwaarschijnlijk
na de Paaschvacantie met een intreerede aan
vaarden.
Uit Rood Zaandam.
Van de zittende S.D.A.P.sche raadsleden
hebben de heeren Duijs en Donia te kennen
gegeven voor een herkiezing niet in aanmerking
te willen komen. De heer Prins is uit de partij
getreden, doch zal waarschijnlijk als candidaat
optreden van een nieuw opgerichte vereeniging,
terwijl de heer Kuijt zich vermoedelijk ook niet
meer beschikbaar zal stellen.
De heer Kat heeft voor de Soc. Partij bedankt
en is overgegaan naar de Communistische par-
tij.
Zoodat er heel wat nieuw bloed in den Raad
„Gaat het beter
„Opperbest." Ik gevoelde haast geen pijn
meer, nu ik niet op den kranken voet behoefde
te steunen, en raakte thuis op mijn liooge zit
plaats.
Bodo was ook teleurgesteld dat er geen brief
van Wolfram was.
„Ik zal beter oppassen, Margreet," plaagde hij.
„Dót gelóóf ik Gij zult uw vrijen tijd ver
deden tusschen uwe kameraden en den inktpot
Ellenlange brieven zullen daaruit vloeien.
Tégen dien tijd zult gij het stilzitten hebben
geleerd."
„Ik zal mij moeten haasten als ik die kunst nog
vóór mijn vertrek wil machtig worden."
„Spoediger dan je denkt. Er zijn heel wat brie
ven gewisseld tusschen Vader en Kolonel von
Ilompesch. Zal je evenveel aan mij denken en
even teleurgesteld zijn, als mijn brief ook eens een
paar dagen over den gewonen tijd komt
„Hm, Jonker Bodo houdt er nog altijd van de
ménschen uit te vragen.'
„De menschen, die ik liefheb. Zul je teleur
gesteld zijn, Margreet?"
„Natuurlijk
„O, wat klinkt dat lauwStel je zoo wei
nig belang in mij dat je niet eens vraagt wat er
verhandeld is tusschen Vader en den Kolonel
„Je laat er mij geen tijd toe."
„Vraag dan," riep hij ongeduldig.
Ja, spijten deed het mij maar zijn half toornig,
half lachend gezicht had op mij een geheel andere
van Zaandam zal komen, te meer daar het aan
tal leden van 19 op 21 gebracht wordt.
Een waarschuwing.
„De Gelderlander" maakt gewag van een
gesprek, dat een gemeenteraadslid van Nijmegen
Maandag in den trein voerde. Hij ontmoette er
een dominee uit de buurt van Arnhem de
naam is bekend, maar doet niet ter zake met
wien hij in gesprek raakte over de Universi
teit
„Ik, zei de dominee, zou als lid van den
Raad van Nijmegen hebben voorgestemd.
En ik zal ook zeggen, waarom.
Ik heb gestudeerd aan de Theologische facul
teit van een openbare universiteit, zooals on
geveer al mijn ambtgenooten. Wie heeft dat
hetaald Wie betaalt de openbare Universi
teiten Doen yvij protstanten dat alleen, of
betalen ook de katholieken eraan mee
De katholieken hebben meebetaald aan mijn
opleiding en aan die van de meeste dominees
hier te lande, terwijl wij voor de opleiding van
hun geestelijken geen cent bijdragen. Die beta
len zij zelf.
En nu zetten sommige protestanten zoo'n
keel op, omdat zij een enkelen cent moeten bij
dragen aan de R.K. Universiteit Laten wij
oppassen als het te hard geroepen wordt, dat
de protestanten niet mogen betalen voor een
Katholieke Universiteit, dan volgt daaruit, dat
katholieken niet mogen bijdragen aan een open
bare, te minder aan de opleiding van protestant-
sc.he dominees. Volgt daaruit ook, dat de protes
tanten dit alleen moeten betalen."
Deze dominee durft de zaken zien, zooals ze
werkelijk zijn, niet waar
Dc R.K. Staatspar ij.
Indertijd is naar aanleiding van de groeiende
tegenstellingen in de R.K. Staatspartij een com
missie ingesteld, om een onderzoek te doen naar
de middelen, die de eenheid :n die partij zoqden
kunnen bevorderen, de z.g. commissie-Barge.
Naar Het Centrum verneemt zal het rapport
van deze commissie zich bewegen in de richting
van de compromisgedachte, zooals deze tot uiting
komt in de nieuwe statuten van de Utrechtsche
R.K.Kiesvereeniging.
Is het blad wel in gelicht, dan zal in over
weging gegeven worden plaatselijke adviescom
missies te benoemen, rekening houdende met de
verschillende stroomingen, en deze commissies
te doen kiezen door de algemeene ledenvergade
ringen van de plaatselijke vereeniging.
Inwisseling zilverbons.
Binnenkort zal de gelegenheid tot inwisseling
van de ingetrokken zilverbons van 2.50 model
1915 en van f 1 model 1916 wederom opengesteld
worden.
De Zomertijd.
In leidende kringen der vakbeweging is, vol
gens de Rsb.' het plan geopperd,om een groote
landelijke beweging te organiseeren om de Eer
ste Kamer te bewegen dit besluit niet goed te
keuren. Hierbij wordt getracht te komen tot een
federatieve samenwerking van alle organisaties,
op welk gebied ook, die zich uitspreken vóór
handhaving van den zomertijd.
Belasting vrijstelling.
Op de vraag van het Tweede Kamerlid Kete
laar betreffende de indiening van een wetsont
werp nopens vrijstelling van belasting voor ate-
liersvanbeeldende kunstenaars heeft dc minister
van Financiën geantwoord,dat het bedoelde wets-
uitwerking. Vragen op commando Ik kon
geen enkele vraag doen. Ik was zenuwachtig
na de doorloopen spanning, na de pijn, en mijne
lachspieren kwamen in beweging.
„Ik had niet gedacht, dat je alleen voor Wol
fram gevoel zoudt hebben," zeide hij gekrenkt.
„Wij zijn altijd vrienden geweest en ik verdien
terzijzetting niet. Verbeeld je, dat je in het water
viel, terwijl Wolfram en ik aan den kant ston
den. Wie zou er het eerst zijn om te helpen
„Gij natuurlijk gij zijl de sterkste cn vlugste
en kunt het best zwemmen."
„En als wij even sterk waren
„Beiden tegelijk of ja, gij zoudt het hem
afwinnen, omdat gij altijd naar den eersten in
druk handelt."
„Ik zou Wolfram vóór zijn, Margreetgeloof
dat vrij. Ik zou iedereen vóór zijn."
„Gij zoudt beiden helpen, ieder óp zijne wijze,"
hield ik vol, en ik dacht daarbij Bodo zou toe
schieten, omdat ik Margreet ben Wolfram zou
helpen onverschillig wie, omdat er hulp noodig
was. Wolfram's hulp stond hoogcr, maar ik
had er niet het rechte gevoel voor op dat oogen
blik. <t
„Je luistert niet en zijt zoo verstrooidMargreet
„Ik luister en ben niet verstrooid," verzekerde
ik.
„Onze vriendschap is dc oudste. M ij waren
kameraden voordat Wolfram kwam. Ik heb de
oudste rechten, vergeet dat niet, als ik Weg zal
zijn," Wordt vervolgd).
NIEUWE
EDAMSCHE COURANT
