Het oude Kasteel.
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
*°°F E U I L L ET O AS.
Goede Vrijdag.
46ste Jaargang.
Vrijdag 30 Maart 1923.
No. 13603,
a jn.rUTttitm 1d recels i 1.75 elke raffel
Bureau KOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85. Postbus 30.
Abonnementen per 3 maanden 2.—, per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advertentiëni 1—5 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 et. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Zondag en mooi weer, wat kan men meer begee-
ren Den geheelen dag vrij, ook geen tijd voor de
Kerk, wie kent er betere gelegenheid, om eens
naar hartelust uit te gaan en zich uit te leven.
Is dit niet de practijk van zoovele anders
denkenden op Goeden Vrijdag Roemen ze den
Goeden Vrijdag niet als een van de heerlijkste
dagen van het jaar 't Is de eenigste Zondag, die
wij katholieken niet met deze gemeen hebben en
hoe zouden wij daarin ook met hen mee kunnen
gaan Paschen is de dag van jubel en verlossing,
met Paschcnzijndevasten-boete-dagenvoorbijen
klinkt weer het Halleluja in Kerk en huisgezin,
doch geenszins is Goede Vrijdag de dag, om maar
vast als een voorproefje de louter Wereldsche
Paaschvreugde te beginnen.
Goede Vrijdag. Ieder jaar keert liij terug als een
droevige, maar ook dankbare gedachtenis aan
het Lijden en Sterven van den Zaligmaker, die
nu ruim negentien eeuwen geleden zijn ontzet
tende martelingen en kruisdood heeft door
staan in diepe duisternis midden op den middag
gaf Hij zijn kostbaar Leven als een Welriekende,
Wereld-verzoenende offerande Zijn Hemelschen
Vader terug. Dit smartelijk offeren is het, dat
onze Moeder de H. Kerk in haar heerlijke litur
gie vandaag wil gedenken en symboliseeren, om
dan eerst op den Paaschdag 't uit te jubelen van
vreugde en dankbaarheid om de zaligende vruch
ten Welke Christus' Lijden en Dood voor ons
heeft afgeworpen.
Wie kan er dan vandaag wat anders verwach
ten dan klaagliederen, rouwgewaden en treurige
harten. Het Passie-verhaal Werd vanmorgen
gelezen, bijzonderen eerbied werd het Kruis
betoond, dat Kruis, waaraan drie volle uren het
Heil der wereld in de felst pijnigende lichaam-en
zielesmarten heeft gehangen, en nog eens werd
dezen middag den geheélen Kruisweg gegaan,
om ons diep ervan te doordringen, dat niemand
ooit zoo gefolterd en verscheurd is als de voor
zijn eigen schepselen gestorven Zoon van God,
die uit liefde tot ons meer heeft willen verduren,
dan iemand onzer zou kunnen verdragen, zonder
reeds meermalen den dood te hebben ondergaan.
Vrede geeft het ons daarom, den dag van he
den niet als luidruchtige, onbezonnen uitgaan
ders door te brengen, maar in een passende stem
ming van droefheid en berouw.
Buitenlandsch Nieuws.
DUITSCHLAND EN HET HERSTEL.
De „Daily Chronicle "-correspondent te Ber
lijn, beweert in staat te zijn, bijzonderheden mee
te deelen omtrent het „belangrijke aanbod,"
door den Duitschen minister Von Rosenberg,
Dinsdag j.l. in den Rijksdag gedaan en mede
gedeeld aan de regeeringen van Engeland en
Amerika. Het is, zooals men weet, gebaseerd op
het voorstel, op 29 December j.l. door staats
secretaris Hughes gedaan.
Wat Duitschland, onder verwerping van den
eisch tot capitulatie, dien Frankrijk stelt, bereid
is te doen, is volgens den genoemden correspon
dent het volgende.
1. het bepalen van de schadevergoedingssom
over te laten aan een internationale commissie
van experts
2. de aldus vastgestelde schuld op te brengen
met behulp van een internationale leening, ge
garandeerd door de industrieolen en landeige
naars
3. het aanknoopen van directe onderhande
lingen met Frankrijk over de kwestie van cle door
dat land geëischtc veiligheid.
Daartegenover stelt Duitschand echter' de
volgende eischen
72
Freule van Strahleck had het gelaat afge
wend, en de Kolonel had vruchteloos beproefd de
rimpels weg te strijken, die telkens schenen terug
te komen.
Er was een pijnlijke stilte gevolgd, totdat bij
eene wending van den weg de vooruitspringende
rots, door Sturmfels gekroond, zichtbaar was
geworden. Beiden, oom en nicht, hadden een
uitroep van bewondering niet kunnen weerhou
den, en het gesprek was op Sturmfels, zijne ge
schiedenis en zijne bewoners overgegaan.
Toen ik 's avonds de bloemen en planten in
den tuin begoot, kwam Bodo.
Hij stond bij liet hek stil.
„Is Dr. Albrecht al thuis, Margreet
„Vader is in zijne kamer."
Hij naderde langzaam.
„Georgiana is gekomen."
Ik knikte en ging voort met begieten.
„Kolonel van Hompesch heeft haar gebracht.''
Ik knikte andermaal.
„Is Wolfram thuis
„Wolfram en Vader zijn te zamen thuis ge>
komen."
1terugkeer, wat de bezette gebieden betreft,
tot den toestand „als voorzien in het verdrag van
Versailles"
2. garanties tegen toekomstige militaire onder
nemingen van de zijde van Frankrijk en België, in
den trant van de Roer-actie.
Verder behoudt het zich het recht voor, het
lijdelijk verzet, zoo noodig, vol te houden, han
gende de onderhandelingen, tot de onlangs
bezette gebieden zijn ontruimd.
Men neemt thans algemeen aan, aldus de
correspondent, dat de Duitsche regeering niet
meer vasthoudt aan de formule „Geen onder
handelingen, alvorens ontruimd is."
DE DUITSCHE GOUDLEENING.
Betreffende de nota, Welke de Commissie
van Herstel aan de Duitsche Kriegslastenkom-
mission te Berlijn heeft doen toekomen cn
betrekking heeft op de Duitsche goudleening,
deelt de „Petit Parisian" nog het volgende mee
Art. 248 van het verdrag van Versailles, waar
op de nota gebaseerd is, bepaalt, dat de geallieer
den een „privilege van den eersten rang hebben
op alle goederen en bronnen van inkomsten van
het Duitsche rijk en van de Duitsche bondssta
ten" bij de regeling van de schadevergoeding uit
hoofde van het verdrag van Versailles en van
alle andere verdragen en conventies, die dit ver
drag aanvullen, en van de schikkingen, tusschen
Duitschland en de geallieerden getroffen tijdens
en na den Wapenstilstand. Op grond van dit
artikel heeft de Fransche regeering aan de Com
missie gevraagd, dat de opbrengst van de Duit
sche goudleening aan de vergoedingen ten goede
zou komen.
De juridische raadgevers van de Commissie
waren verdeeld over de vraag, of de Commissie
zulks kon doen. De Fransche en Italiaansche
juristen meenden van Wel die van Engeland en
België, alsmede de officieuze vertegenwoordiger
van Amerika oordeelden van niet. Daarentegen
waren de experts het er over eens, dat Duitsch
land niet het recht had, zoolang het zijn verdrags
plichten niet is nagekomen, zonder goedvinden
van de C. v. H. den dienst te verzekeren van een
niet door die Commissie goedgekeurde leening.
Ten slotte hebben de deskundigen ook verklaard,
met uitzondering van den Franschen expert, dat
daar de Rijksbank een particulier organisme is,
de G. v. II. niet bevoegd is, de geldigheid te be
twisten van de garantie, door die bank verstrekt
op een door lïet Rijk uitgegeven leening.
De nota, waarin de beslissing van de Commissie
vervat was, komt hierop neer, dat de C. v. II. zich
niet het recht toekent, het Rijk te beletten een
leening uit te geven, en evenmin het recht, de
opbrengst van zulk een leening aan te wijzen voor
de afdoening van schadevergoedingsverplichtin
gen, maar dat ze Wel aan het Duitsche Rijk kan
verbieden, zulk een leening te amortiseeren cn cr
de rente van aan clc inteekenaars uit te betalen.
kaansehe Relief-cómmissie, slaagde er in, het
proces tal van malen uitgesteld te krijgen, loen
geen uitstel meer mogelijk was, werd.hem ver
zekerd, dat, in geval een doodvonnis mocht Wor
den geveld, dit niet zou worden uitgevoerd.
DE DEUTSCHVÖLKISCHE PARTIJ.
Uit Berlijn wordt gemeld, dat gister in de Ka
mer van de DeutschVölkische afgevaardigden in
den Rijksdag een aantal voormannen van de
DeutschVölkische partij zijn bijeengekomen, ten
einde het optreden van de regeeringen van Prui
sen, Thuringen, Baden, enz. tegenover de partij
te bespreken. Alle"aanwezigen waren van mee-
ming, dat het verbod van de Deutsch-völkische
Freiheitspartij in strijd met de wet is. Bovendien
verklaarden zij, dat de partij zou blijven bestaan
en haar Werkzaamheden niet zou staken.
Aan minister Severing en aan het staatsge-
rechtshof werd een uitvoerig betoog gestuurd,
Waarin het standpunt van de partijleiding ten
opzichte van het verbod nogmaals wordt omschre
ven.
Aan beide zijden vielen verscheidene dooden cn
gewonden.
FRANKRIJK.
De Kamer heeft gisterochtend de wet op den
diensttijd van 18 maanden aangenomen. Deze
Wet is eenigen tijd geleden door den Senaat naar
de Kamer teruggezonden. Thans is de wet defi
nitief door de Kamer aangenomen met 414
tegen 150 stemmen. Tegen stemden de radicaal-
socialisten, de sociaal-democraten en de commu
nisten.
VOLKENBONDSRAAD.
De bijeenkomst van den Volkenbondsraad is
een w.cek uitgesteld, en zal thans op 16 April a.s.
te Genève beginnen onder voorzitterschap van
den Engelschen vertegen woord igerEdwardWoord
IIET PROCES TE MOSKOU.
Het uitstel van de executie der ter dood ver
oordeelde katholieke geestelijken in Rusland,
Wordt te Rome grootendeels toegeschreven aan
de stappen van den Paus, die aan prof. Walsh,
het hoofd der Vaticaan-missie tot leeniging van
den nood in Rusland, opdracht gaf, al het moge
lijke të doen ten behoeve van de vervolgde gees
telijken.
Prof. Walsh, die tevens lid is van de Ameri-
ENGELAND.
Hoewel de toestand zich thans somber laat
aanzien, bestaat er goede hoop, dat de talrijke
conflicten op industrieel gebied binnenkort
zullen worden opgelost. De besprekingen werden
tot dusver zonder eenige scherpte gevoerd
feitelijk heerschte er alleen eenige verbittering
tusschen de georganiseerde en ongeorganiseerde
arbeiders. Slechts in enkele sporadische gevallen
moest de politie tusschcnbeide komen. Naar ge
meld Wordt, nemen de boeren weer tal van ar
beidsters aan, die tijdens den oorlog de mannen
op het land vervingen.
HE ENGELSCIIE LIBERALEN.
De liberale federatie te Leeds heeft onlangs
zooWel Asquitli als Lloyd George aan een noen
maal genood met het doel de hereeniging van
beide liberale groepen te bevorderen. Lloyd Geor
ge heeft de uitnoodigin'g aangenomen, doch,
naar men zegt, heeft Asquith bedankt. Asquith,
zoo verzekert men volgens den Engelschen draad
lozen dienst, blijft bij zijn weigering te treden in
eenig denkbeeld van overleg tusschen de leiders
als den eersten stap tot de hereeniging. Hij is nog
•steeds van meening, dat deze tot stand dient te
komen door een gezamenlijk optrekken in het
parlement.
ENGELAND EN EGYPTE.
Zeven-en-negentig leden van het Bntsche
Lagerhuis, voornamelijk Labourafgevaardigden,
doch ook liberalen en een conservatief hebben
een manifest onderteekend in zake Egypte,
waarin wordt geconstateerd, dat de politiek
van Allenby mislukt is, en er op wordt aange
drongen. dat men zal erkennen, dat de schijnbare
onafhankelijkheid van het Egyptische volk ver
gezeld oaat van een drukkende militaire controle
alsmede van het beheer der voornaamste re-
geeringsafdcelingen door vreemdelingen, liet
manifest verlangt, dat Zaghloel in zijn vroegere
positie zal worden hersteld, daar dit het middel is
tot verkrijging van een blijvende en bevredigen
de regeling van de Egyptische kwestie.
IERLAND.
Een communiqué van de regeering van den
Ierschen Vrijstaat vermeldt de gevangenneming
van vrijwel den geheelen staf van de Derde Zui
delijke Divisie van het rebellenleger. Deze cn
andere belangrijke arrestaties hebben gisteren te
Nenagh en Toomyvara, beide in het graafschap
Tipperary, plaats gehad.
Bodo zuchtte.
Het was de druppel, die den emmer deed over-
loopen. Blijf eens ernstig onder zulk een ge
sprek, besloten door zulk een zucht 1
Ik zette het op een loopen naar den put, al was
mijn gieter nog half vol
Bodo volgde mij.
„Laat mij je helpen, Margreet. Waarom
lach je vroeg hij kleurend.
„Omdatomdat gij mij nieuwtjes vertelt,
die ik natuurlijk al lang weet."
„Het is waar. Margreet," zeide hij ernsFg.
„Vader is in zijne kamer."
Hij ging, poosde een paar passen verder en
trad eindelijk het huis binnen.
Ik liet bloemen en planten aan hun. lot over,
sloop naar mijne kamer en bleef daar, totdat
Bodo vertrokken zou zijn.
Ik zat er. ontevreden op mijzelve. Waarom had
ik gelachen en hem vërdriet gedaan waarom was
ik niet onbevangen en vrij met hem geweest als
vroeger Mocht en kon ik dat zijn Had ik mij
bedrogen
Neen, neen En het werd hoog tijd, dat luj
niet langer bedrogen werd.
Toen ik Vader goeden nacht kustq» hield hij
mij tegen.
„Zullen wij nog even praten, Margreet?"
Ik knielde naast hem neer en fluisterde wat
mij zoo bezwaarde en beklemde.
TURKIJE EN DE GEALLIEERDEN.
De laatste berichten uit Angora wijzen erop,
dat men in Turksche kringen, zonder te wachten
op de officieele bescheiden, maar zich baseerend
op onvolledige inlichtingen, die over de bespre
kingen te Londen zijn ingekomen, blijk geeft van
kwade luim en onrust, die de 1 urksche pers te
Constantinopel vertolkt, in het bijzonder wat
betreft de kwesties van de openbare schuld en de
-ontruiming door de geallieerde troepen. In
politieke kringen te Angora beweert men, dat het
onmogelijk is, nog meer opofferingen tc doen, cn
dat de laatste tegenvoorstellen vrede of oorlog
tusschen de Turken en de mogendheden beteeke-
nen.
Moestafa Kemal pasja* is te Angora terugge
keerd,om officieel verslag uit te brengen over de
besprekingen te Londen.
Poincaré heeft zijn goedkeuring verleend aan
een brief, dien de geallieerden aan Angora zullen
richten, waarbij de Turken worden uitgenood ïgd,
afgevaardigden naar Lausanne te zenden om de
vredesbesprekingen te hervatten en de losmaking
der economische bepalingen Wordt verworpen.
ROEMENIE.
De koning heeft gister in tegenwoordigheid
van den kroonprins, alle ministers en de voor
zitters van de Kamer en den' Senaat de nieuwe
grondwet onderteekend.
JAPAN EN CHINA.
Dc ontstemming tegen Japan wegens zijn
Weigering, de havens van Dalny en Port Arthur
en het aangrenzende gebied aan China terug te
geven, neemt, volgens telegrammen uit ver
schillende steden, in geheel China voortdurend
gr00tere afmetingen aan.
ALLERLEI.
Uit Sydney (Nieuw Schotland) De Board of
Trade te Sydney heeft zich gewend tot de fede
rale en provinciale autoriteiten, met het verzoek,
te Cape Breton de orde te handhaven in geval
van een staking in de nijverheid, daar men vreest,
dat zoowel de metaalbewerkers als de mijnwet-
kers den arbeid zullen neerleggen.
Uit Riga De toesLancl van Lenin baart te
Moskou wederom zorg. Naar wordt gemeld,
heeft hij bijna een week lang gclicel beWegenloos
gelegen. Zijn temperatuur en polsslagen waren
echter bijna normaal. Maandag jl. is zijn toestand
opnieuw verergerd. Zijn temperatuur steeg toen
en de ademhaling Werd moeilijk.
Uit Parijs In de wandelgangen der kamer
wordt verzekerd, dat, naar aanleiding van be
sprekingen met de Belgische regeering, de minis
ter van arbeid besloten heeft, dc indiening van
het wetsontwerp, dat voorstelt den tijd van
Straatsburg als wettelijken tijd in te voeren, ui
testellen. rx,.;
Uit Berlijn: De Deutsch-Volkisclie_Frei
heitspartij is behalve in Pruisen en Thüringen,
thans ook in Baden verboden.
Uit Rome Het is onjuist, dat een gioi
„Ik vrees, lieve Vader dat Bodo mij ver
keerd begrijpt."
„Heb je getracht hem van die dwaling te
genezen
„Zacht en ernstig?"
„Wellicht niet ernstig genoeg. Ik was zoo be
vreesd hem dieper te wonden dan noodig was.
Het is zoo hard om iemand, dien men liefheeft,
verdriet te doen."
„Wanneer wij hem voor grooter leed daardoor
bewaren De aarzeling kan niet van langen duui
zijn."
Ik boog mijn hoofd tegen zijn schouder.
Het bleef hard.
„Je fijn vrouwelijk gevoel zal je leiden, kmc
Dat gevoel heeft je nu gewaarschuwd. .Gehoor
zaam daaraan, doch niet en uj^ nc
hoofd op en keek mij liefderijk cn ondei zoeken
aan „niet voordat gij u ernstig tot uwe taak
hebt voorbereid en uzelve sterk en rustig gevoelt.
25 Juli.
Mijn gesprek met Bodo achtervolgde mij in
allerlei vormen. Ik deed mij werk als m een
droom. Ik stelde mij zijne verslagenheid, zijne
boosheid de eerste uiting van zijn teleurstelling
voor. j
Zoo zat ik in het koele priëel m onzen tuin en
overdacht nog eens voor de twintigste maal,
^TI^Ten conclusie te komen, hoe ik alles
zoo kiesch, maar zoo duidelijk mogelijk zou aan
leggen, toen ik opschrikte.
Bodo stond voor mij.
Ben je ziek, Margreet riep lnj, zette zich
naast mij en greep mijn hand.
Mijn hart hamerde. En ik moest n ij _g
houden Ik wachtte totdat ik mijne stem in be-
dW nf vrees^dalTik een trouw vriend ga ver
liezen," zeide ik zacht en trok mijn hand terug.
Trouwe vrienden verliest men met. - Slaat
Wolfram's vertrek je zoo ter neer
Ik schudde het hoofd.
„Je vriendenkring is met grootIk ga
..„jen. Over wien treurt ge, Margiect
Over iemand, die in den laatsten tijd mijnc
houding en mijne woorden verkeerd uitlegt.
Het komt mij soms voor a sof de vriendschap
tusschen hem en mij gevaar loopt, eene vriend
schap, die mij dierbaar is zooals zij is en waarin
ik geene verandering wensch."
Bodo sprak langen tijd geen woord.
„Margreet," zéide hij eindelijk, en zijne stem
was schor van ontroering, „vrees je mijne
Haar tegenstand zou zeker alleen met ham
dood eindigen, maar aan haar tegenstan u
niet gedacht.
(Wordt vervolgd)
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
„Ja." -
