DMGBLMD VOOR SCHIEOAM EN OMSTREKEN
46ste Jaargang.
Zaterdag 14 April 1923.
No. 13615
Bureau KOEMARKT 4 Telefoon Intercommunaal 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advertentiën 15 regels 1.75elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Bit nummer bestaat uit twee bladen
TWEEDE BLAD
Onverdiende hulde.
Bij gelegenheid van den 40-jarigen herdenkings
dag van Karl Marx' overlijden op 14 Maart 1883
heeft de schrijver van het buitenlandsch over
zicht in „IletVolk" een jubileerende beschouwing
gegeven over dezen „grondlegger van het Weten
schappelijk socialisme, den stichter van de mo
derne arbeiders beweging." Hoewel het een slecht
oogenblik lijkt om lyrische ontboezemingen te
houden over de Weldaden aan de menschheid
bewezen door een man, in wiens naam in een
land als Rusland zoo naamloos veel ellende over
het volk is gebracht kan men begrijpen, dat
een overtuigd socialist zijn best doet om de na
gedachtenis van den socialistischen Profeet in
zoo heerlijk licht als mogelijk is te stellen, schrijft
de „N. T. C."
Toch, dunkt ons, zijn er grenzen, die aan de
normale objectiviteit te stellen zijn.
Marx was een Jood en haatte dus deWester-
sche cultuur en haatte natuurlijk het Christen
dom. Die haat is den volgelingen in het bloed
gegaan, voor zoover hij niet van huis uit in hun
bloed zit, zooals bij vele Joden het geval is,
die het socialisme gebruiken als middel om de
door hen gehate christelijke samenleving verder
af te breken.
Het is clan ook geen wonder, dat bij het jubi-
Jeerend geschrijf van den overzichtschrijver de
heer Kleerekoper, de gestage bespotter van de
christelijke levensbeschouwing, als zoon van
het oude volk zijn haat weer eens lucht en met
het gaafste cynisme, dit heerschap eigen, een
allerhatelijkst stukje plaatst over den „slapenden
Christus."
Hij moet zich Wel zeker gevoelen in zijn
socialistische omgeving, dat hij het zoo onge-
stoort doen kan
Intusschen er zijn grenzen. En de grens is
verre overschreden, Wanneer met de grootste
brutaalheid zonder blikken of blozen wordt
beweerd, dat Marx „voor de Wereld meer heeft
gedaan dan eenige staatsman of wijsgeer of
heiland ooit bij machte was te doen."
De wereld wil bedrogen worden, ook de wereld
van het proletariaat,dat zijn hoop op een betere
toekomst vastgehecht heeft aan de af brekers
utopieën van de sociaal-democratie. Het moet
evenwel al heel ver in de verblinding zijn geko
men, om zonder protest de profaneerende woor
den te aanvaarden, hier heel bewust neergeschre
ven over den Heiland, Wien de eer van een hoofd
letter zelfs wordt misgund in een zoogenaamd
proletariërsblad.
Wij zullen den Jood Marx geen hulde brengen
voor de ellende, welke het in de praktijk brengen
zijner theoriën over de menschheid gebracht heeft
Wij huldigen, loven en prijzen den Christus, om
dat Hij de eenige is,die aan de verdrukte mensch
heid Werkelijk verlossing gebracht heeft. Hij is
het, van Wien alle beschaving voortkomt en Die
den proletariër niet neerdrukte, tot een louter
materieel en naar meer stoffelijke welvaart
strevend, in afgunst wegterend wezen, met wiens
zieleleven de sociaal-democraat geen rekening
houdt.
God was, omdat het Belgische volk vooral 't
Fransche zoo Was afgedwaald van de kerk enz.enz
Ik en velen met mij zou thans Wel eens
het antwoord willen lezen hoe 't komt, dat die
God van 1914 thans datzelfde z.g. gestrafte volk
gebruikt om nu de Duitschers Weer tc straffen.
Of is misschien de Maasbode bang, dat dan het
bedrog van 1914 te veel in de gaten zou loopen
Aldus de inzender in de „Voorwaarts."
In de opvattingen der Voorwaartslezers is
deze inzender een kranige vent, een groot ver
nuft, die de klericalen eens netjes de w'aarheid
heeft gezegd en hen schaak-mat gezet'. Laat die
stumperds eens rond zien in eigen kring.De roode
mannen zien hun God in de economische ver
houdingen en zij zien niet, hoe die economische
verhoudingen de S.D.A.P. hebben gebruikt om
de Wijnkoopianen te straffen en nu de Wijnkoopi-
anen gebruiken om de S.D.A.P. te straffen. Men-
schen, die zoo plat materialistisch zijn, dat zij
hun ideaal in 't verkoopen van malthusiaansche
middelen zien, -moeten zich niet bemoeien met
godsdienstige kwesties. Daar vatten ze geen
sikkepit van.
W.
Binnenland.
*#v Zelfbezinning
De Sociaal-Democratische Arbeiderspartij,
treurde over het overlijden van een barer
oprichters Jos. Loopuit.
„Het Volk" wijdde aan zijn nagedachtenis een
memento, waarin er onder meer op gewezen
wordt, dat „de gelederen der oprichters, der
oudste leiders dunnen."
Inderdaad, de S.D.A.P. heeft hare garde,
die oud be,nt te worden en in verband daar
mede treffen te meer ernige regels in het artikel
neergeschreven.
Loopuit, zoo heet het, bezat een „voortdurend
streven naar zelfbezinning en dit was het, „dat
hem, die aanvankelijk aan de uiterste linkerzijde
der partij stond,later naar de rechterzijde drong."
Zoo is het. De felle sociaal-democraten van
weleer, zij, die de Imker phalanx hunner pnitij
vormden, worden, als met de jaren de wijsheid
komt, hoe langer hoe gematigder, tot zij bij de
rechterzijde hunner partij belanden.
Door zelfbezinning.
Daar, zoo zegt het „Dagblad vah N.-Br."
lift zeer veel in opgesloten'en mag tot nadenken
stemmen ten opzichte van degenen, die door
felheid van theorie of bewogenheid van hyper-
nieuwe theorieën anderen willen meevoeren.Door
zelfbezinning komen zij zelf ten slotte tot ander
inzicht.
Een redenatie van Jan
Kalebas.
Een zekere J. Aubert, abonné van de „Voor
waarts" luchtte onlangs zijn wijsheid in een in
gezonden stuk in zijn lijfblad. Hij heeft het tegen
de redactie van de „Maasbode."
Als lezer van diverse bladen, schrijft hij, trof
het mij zeer, dat de (waarheidlievende?) re
dactie der „Maasbode" in 1914 in haar blad
schreef Dat de oorlog en de inval der Duitsche
legers in België en in Frankrijk een straf van.
Het „gaat van zelf."
Eergisteravond heeft een zekere heer F. A.
Hagen den Hagenaars verteld „wat de Herv. Ger.
Staatspartij wil." In het verslag, dat wij lezen in
„het Vad." van gisteiochtend staan zulke on
gerijmde apodictische en elkaar vlakweg tegen
sprekende beweringen, dat we ons met verbazing
afvragen, wat het Hofstadspubliek er feitelijk
wel van gedacht heeft.
Natuurlijk heet
„ons stemmen een protest tegen Rome
Men geeft het Christelijke willens en wetens in de
regeering prijs.
Bij de C. Hist, worden steeds tegenstrijdig
heden gedebiteerd. Het Christendom zakt weg.
Vastheid van beginselen op soc. econ. terrein is er
tamelijk ver te zoeken. Het is een Kerkgodsdienst
geworden. Daar protesteeren we tegen."
Troelstrajaansch klinkt wel het volgende
„Wij kunnen ons niet met het parlementaire
stelsel vereenigen. Wij weigeren de knie te buigen
voor een getal, hetzij dan meerderheid of minder
heid. Wij staan tegenover de andere partijen,
want wij hebben als uitgangspunt God's Woord
gekozen."
En echt sectarisch
„De nationaal Gereformeerde Kerk, de Kerk
der Herv. Ger. Staatspartij, is door God zelf
uit het bloed van Christus in ons volk geplant.
Wordt die Kerk gebroken, dan breekt tegelijker
tijd ook ons volksbestaan."
Men moet blind zijn om did niet te zien Wij
hebben immers geen volksbestaan meer. Volgens
den heer Hagen tenminste kan dat niet.
En voorts
„Wij willen eenheid in de kerk der Reformatie.
Wij protesteeren tegen scheuring."
De heer Hagen kan de maan wel willen en
evengoed protesteeren tegen de bezetting van
de Ruhr en de gruwelen in Rusland. De heer
Hagen is nog zoo nederig om het volgende te
beweren
„Wij zijn practische menschen. Als 'n liberaal
een verstandig voorstel doet, geven wij het onzen
steun. Van farizeisme moeten wij niets hebben.
Spreker staat dichter bij den liberaal dan bij den
anti-revolutionnair. Laat de liberaal de kerk
recht doen en hij kan zich volkomen met zijn
denkbeelden vereenigen. En toch beweert de
man „Christus is de motorische kracht, die de
Herv. Ger. Staatspartij aandrijft."
Wie dien rimram verstaat, steke den vinger op.
Als een curiositeit drukken wc nog alleen, deze
uiting af
De voorliefde van ons volk wendt zich hoe
langer hoe meer naar Roomsche liedekes (Ge-
zelle), Roomsche prentjes, een kruisje op de kerk,
een bidstoeltje. Rome behoeft in het geheel geen
moeite te doen ons land te verroomschen. Het
gaat vanzelf.
Inderdaad, indien 't Protestantisme aldus zijn
machteloosheid in sprekers van dit kaliber en
zulk een belachelijke verdediging zijner stellin
gen bewijst, dan gaat het van zelf.
Uit de oude doos.
Waar een mensch zich al niet aan ergeren kan,
schrijft de „Tijd." De roode redactie van „de
Voorwaarts," het Rotterdamsche orgaan der
S.D.A.P. heeft den retraiten-rooster eens door
gelezen, welke wij vorige week publiceerden. Het
blad kan er maar niet bij, dat die retraiten in
„groepen" plaats hebben dat die groepen zeer
zielkundig naargelang hun maatschappelijke
verhouding worden ingedeeld dat dus de leiders
der retraiten hun onderrichtingen zoodanig
kunnen inrichten, dat zij Weten, niet boven noch
naast het bevattingsvermogen der retraitantcn te
gaan. „De ..Voorw." (16 April) begrijpt van dit
alles niets.
Om de dood-eenvoudige reden, dat het blad
bewijst eigenlijk niet precies te Weten wat een
retraite is. wat haar klaarblijkelijk niet Weer
houdt erover te schrijven.
Erger is, dat cle roode redactie met een valsche
redeneering den godsdienst wil uitspelen tegen de
leiders der retraiten en zelfs Christus' naam mis
bruikt, om haar socialistische gelijk-stellerij-van-
allen te rechtvaardigen
„In „De Tijd" van 4 April staat een rooster der
retraites, de dagen van afzondering en zelf-
bepeinzing en gebed. De Godzoekende zielen
worden daarbij gescheiden naar maatschappe-
lijken stand. Er zijn verschillende dagen van
retraite voor jonge dames uit den middenstand en
meisjes uit den gewonen stand, voor heeren uit
den meer gegoeden middenstand en heeren van
den middenstand.
„De godsdienst ziet door alle uiterlijke onder
scheidingen heen naar het Wezen van den mensch.
Voor Jezus bestond daarom niet het onderscheid
tusschen rijk en arm, man of vr-ouw, Jood of
Heiden. Maar zijn volgelingen hechten ook bij
hun godsdienst wel aan de maatschappelijke
bijkomstigheden."
Natuurlijk „Voorwaarts" de katholieke gods
dienst leert, dat in wezen alle menschen gelijk
zijn d.w.z. afkomstig van en strevend naar één-
zelfden oorsprong maar hij leert niet, dat daar
om alle maatschappelijke onderscheidingen ver
vallen. En ook Jezus leerde dat nietvoor Hem
waren alle menschen broeders en kinderen van
één Vader, Die in de Hemelen is, doch daarom
loochende Christus het gezag niet, integendeel.
Daarom verwierp Hij niet de door historie en
natuur gevormde schakeeringen onder de mensch
beid. Integendeelook Hij gaf retraite, maar dan
op Goddelijke wijze Ook Hij voerde de menschen
in afzondering, doch niet allen tegelijk. Hij sprak
noch terzelfder tijd noch op gelijke wijze tot de
fijn-gevoelige Magdalena, de Samaritaansche
vrouw en den grijzen Nicodemus.
Hij leerde uit het schip in Galilea, in de syna
goge, in de straten van Jerusalem, of in den
zuilengang van den tempel en telkens op een wij
ze, passend bij het gehoor, dat Hem omringde, de
Apostelen, de groote menigte, de Farizeeën, de
kinderen. Voor Zijn Apostelen had Hij veel rui
meren uitleg „Li is het gegeven de dingen te
kennen van het Rijk Gods."
En juist als Hun Goddelijken Voorganger en
onvergelijkehjken Leeraar hechten dus ook Zijn
volgelingen aan wat „De Voorw." noemt „maat
schappelijke bijkomstigheden.' Omdat zij in hun
Practisch idealisme nu eenmaal de maatschappe
lijke structuur als een feit aanvaarden, maar
trachten meteeif haar van kwade invoegsels te
ontdoen.
Smalend schrijft „De Voorwaarts als zij den
rooster naleest
Men ziet er zijn fijne onderscheidingen. Jezus
en zijn apostelen en Maria zouden alleen tot den
kring, gewonen stand worden toegelaten en niet
deftig en fausoenlijk genoeg zijn voor de vrome
zielen uit den middenstand.
Zeker er zijn fijne onderscheidingen. Dat „De
Voorw." daar geen notie van heeft, bewijst al
leen maar dat de waarheid van dr. v. Ginncken's
woord „Diepe psychologen zijn de socialisten
nooit geweest," op haar van algeheele toepassing
is.
Wat de VoorW." volgen laat, is misschien in
staat z.g. onnadenkenden weer te vangen. Maai
de Christelijke arbeider Weet te goed, dat de H.
Familie in haar leven op aarde, geen andere
plaats wenschte in het maatschappelijk leven,
dan die haar rechtens toekwam. Hij kent te goed
Christus' waarschuwing, niet te bezetten de
hoogste plaats, doch te wachten tot onze ver
diensten ons ddar plaatsen, waar wij behooren.
Zoo is de zaak. Geheel de hatelijke uitval van
„De Voorwaarts" is een uiting van benepen,
kleinzielige jaloezie en onbegrip tevens.
Het beste zou zijn, dat „De Voorw." alvast de
gelijkheid-door-dik-en-dun aan 't propageeren
ging in ,,de partij," waar toch warempel Jan
Boezeroen niet naast de bonzen zit. Bij Marx, het
Inkt er niet naar Zoo dwaas zijn de leiders der
S.D.A.P. niet, of ook zij erkennen wel degelijk
schakeeringen in hun partij. Dacht „De \oorw.
soms dat de eerste de beste transport-arbeider
een referaat van prof. Bonger zou volgen?
Meent ze werkelijk dat Kuiper's Marxistische
leer voor iederen socialist verstaanbaui is ?W<iai-
orn verdeelen zij dan hun menschen in hooger- en
minder-ontwikkelden, ouden en jongen, mannen
en vrouwen-groepeeringen Zijn er geen rijken
en armen ook in de S.D.A.P. En nemen wc dat
verschil in 't dagelijksch leven niet waar Kan
iedereen met mr. Troelstra assurantie-directeur
zijn? Of ieder candidaat-notaris-commies-wet
houder en Kamerlid met den heer Duys Kan
ieder Alpen-tochtjes maken, als de heer Kleere
koper of in de Waldeck-Pyrmontlaan wonen
naast een der socialistische wethouders van A'
dam Staan alle partijgenooten op één lijn op de
congressen Weegt ieders ooi deel daar even
zwaar? Kan ieder.alle quaesties volgen? Is er
geen periodiek voor de meer- en minder ont
wikkelden Gelijkheid Zij is er nooit geweest in
de soc.-partij. Noch op de Larensche hei, waar
Polak in zijn landhuisje „revolutionnaire poëzie"
schrijft, noch in de Russische hel, waar we die
poëzie beleven.
En zou „De Voorw." ons willen wijs maken,
dat het iederen rooden broeder gegeven is de ge
heimen te kennen van b.v. de soc.-dem.-Kamer
fractie
Het blad weet wel heter. Maar als het nu beter
weet, laat het dan ook zoo verstandig zijn, der
gelijke domme uitvallen als wij nu citeerden, ach
terwege te laten. De propagandistische tendenz
ligt er dik bovenop en ze is al zoo oud, zoo
oud
Gemengd Nieuws.
Het proces tegen Patriarch
T i k h o n. Algemeen wordt de overtuiging uit
gesproken, dat het proces tegen den orthodoxen
patriarch Tikhon, die op het oogenblik ernstig
ziek is, slechts dient om de zaak een schijn
van recht te geven, maar dat de gerechtelijke
moord op den grijzen Russischen kerkvorst
vaststaat,
Alle communistische kringen wenschen den
dood van den bejaarden patriarch. De com
munisten organiseeren betoogingen, waarbij
sprekers extremistische resoluties doen aan
nemen ten gunste van zijn veroordeeling.
Door heel Rusland is reeds het wachtwoord
gegeven de sovjets in de provincies, de com
munistische jeugdorganisaties en zekere ar-
beidersvereenigingen eischen met aandrang de
doodstraf voor den patriarch.
Vreezende, dat de ter-dood-veroordeeling
van den patriarch, zoo kort volgend op de
processen tegen de Katholieke prelaten, een
nieuwen stroom van protesten in Europa zal
doen losbarsten, heeft de raad van volkscom
missarissen in zijn jongste zitting het besluit
genomen, represaille-maatregelen te nemen
tegen in Rusland verblijvende onderdanen der
protesteerende mogendheden.
Deze maatregelen zullen hierin bestaan, dat
de betreffende vreemdelingen zullen worden
uitgezet, zonder recht op terug te keeren, ter
wijl hun bezittingen in Rusland zullen worden
geconfiskeerd. Bovendien zullen alle contrac
ten, welke deze vreemdelingen met de sovjet-
regeering of met particuliere personen en
maatschappijen zouden gesloten hebben, wor
den geannuleerd.
De massa van het Russische volk is intus
schen hoogst verontwaardigd over het proces.
In alle kerken van Rusland, en speciaal in die
van Moskou, ziet men eiken dag den grooten
toevloed van geloovigen die voor den patriarch
komen bidden. Duizenden mannen en vrouwen
staan van den morgen tot den avond voor de
heiligdommen, welke slechts spaarzaam door
eenige kaarsen zijn verlicht, en bidden in stilte.
Geen enkele mondelinge toespeling wordt
op het proces tegen den patriarch gemaakt.
Maar aller gedachte gaan naar hem uit en
alier gebeden worden voor hem naar den he
mel opgezonden.
Tot nu toé is de orde niet verstoord De
soldaten, die bij de drukst bezochte kerken
zijn gestationneerd, hebben nog niet behoe
ven in te grijpen. Zonder een woord te spre
ken, gaat het volk de kerkgebouwen in en
uit. Geen enkele samenscholing wordt toege
laten.
Maar niets is meer indrukwekkend dan de
eenvoudige en ernstige protest-beweging van
deze menigte, die onder de oogen der soldaten
en in het gezicht der dreigende bajonetten aldus
haar afkeuring te kennen geven over de misdaad
die staat te worden voltrokken.
Ontmaskerd. Het „huis van David
te New-York, een zonderlinge secte, indertijd
gesticht door een zekere mevrouw Southcoot,
nu reeds meer dan een eeuw geleden, heeft een
leelijken, misschien wel doodelijken, klap ge
kregen in den vorm van malversaties en andere
ongerechtigdheden, door zijn leider gepleegd.
Deze, zich noemende „de zevende Evange
lische afgezant van het rijk Gods", die onder
den titel van „koning Benjamin" over het
„huis van David" regeerde, wordt op het
oogenblik gerechtelijk vervolgd wegens dief
stal en zedenmisdrijf.
Benjamin leidde een leveii als een prins en
liet de andere leden van het „koninklijk huis
werken dat zij „kaanhalsden". Om de zaak
een godsdienstig tintje tc geven, bestond hij
de secte een zoogenaamd verplicht celibaat,
hetgeen „koning Benjamin" evenwel niet be
lette, zich te omringen van een 50-tal jonge
vrouwen en meisjes, behoorende tot de betere
families der streek en die door den valschen
profeet tot een toestand van slavernij werden
gebracht.
„Koning Benjamin" noemde zich onsterfelijk
en had dienvolgens recht op privilegesde
anderen, die toch moesten sterven, moesten
een vegetarische levenswijze voeren.
De vrouwen van het „huis van Davu
m< esten ook een vegetarische levenswijze voeren
en hadden zich aan verschillende verb^®j
natingen te onderwerpen. Rooken en au
&S voor d. secte-lcden oit de»boo®,
maar de „koning" smookte biJM allj J
pijpje en zijn drankkelder was uitstekend vooi
zien.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
A flirortonfiSn 1Fi tpcpIs 1 .7ES P.llcfi TGCTCl di
Sf
