Het oude Easteel.
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
FEU I LLETON.
46ste Jaargang.
Vrijdag 27 April 1923.
No. 13626
rmim 5 reeels 1.75 elke regel i
Bureau KOEMARKT 4 Telefoon Intercommunaal 85. Postbus
Abonnementen per 3 maanden 2.per week 15 cent, franco
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advertentiën: 1—5 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten wo rden berekend.
Bij of krachtens wetten of verordeningen voor
geschreven en andere officieele af- en aan
kondigingen van het Gemeentebestuur.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam
hebben bij hun besluit van 26 April 1923 ver
gunning verleend aan J. WOERDEMAN tot
oprichting van een fabriek tot het vervaardigen
van confectiegoederen in het pand Buitenhaven
weg 118/120 (qe en 2e verdieping), kadaster
Sectie L. no. 2475, met 1 electromotor van 4 P.K.
4 electromotoren van 21/2 P.K., en 2 electromoto-
ren van 1/2 P.K., drijvende diverse naai- en strijk
machines en scharen.
S c h i e d a m, 27 April 1923.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam
hebben bij hun besluit van 26 April 1923 het
verzoek van
lo. P. en W. ALEMAN om definitieve ver
gunning tot uitbreiding van de fabriek voor
machinale houtbewerking door oprichting van
een machinale houtzagerij in de houten loods aan
he Overschieschestraat 32, kadaster Sectie I.
n°. 2123, met 2 electromotoren van resp. 4 en
10 P.K., drijvende een cirkel- en een houtzaag
2o. de N. V. BRANDERIJEN v/h. A. DE
KONING om vergunning tot uitbreiding harer
branderij in het pand St. Anna zusterstraat 8,
hadaster Sectie A. no. 1612, met 3 electromotoren
van resp. 5, 5 en l/a P-K., drijvende diverse
werktuigen en N
3o. de N.V. BRANDERIJEN v/h. A. DE
KONING om vergunning tot oprichting van een
herstelplaats van machinerieën in het pand Noord
molenstraat 8, kadaster Sectie A. no. 1664, met
één electromotor van 3 P.K,, drijvende diverse
Werktuigen, VERDAAGD, aangezien het des
betreffend onderzoek nog niet is geëindigd.
Schiedam, 27 April 1923.
Buitenlandsch Nieuws.
IN HET BEZETTE GEBIED.
Bij decreet van de Hooge Intergeallieerde
Rijnlandcommissie zullen industrieelen of andere
Personen, die weigeren te gehoorzamen aan de
orders tot levering van kol n en cokes aan de
intergeallieerde controle-commissie voor de fa
brieken en mijnen zwaar worden gestraft. Hun
zal een gevangenisstraf kunnen worden opgelegd
tot een maximum van vijf jaar,
De orders tot levering, welke reeds ontvangen
zijn vóór het in Werking treden van deze verorde
ning, zullen binnen vijf dagen na de afkondiging
er van moeten worden uitgevoerd. Op niet na
koming van deze verplichting staan gelijke
straffen.
De straffen zullen eveneens worden toegepast
°P elkeen, die de leveringen op eenigerlei wijze
belemmert of vertraagt.
Uit Essen verluidt, dat de mijnwerkers, zich
beroepende op de nieuwe daling van de mark,
■Nieuwe looneischen hebben gesteld.
De communisten en syndicalisten te Mülheim
hebben besloten aan het Internationaal Arbeids
bureau te Genèvete verzoeken een internationale
commissie te benoemen, ten einde een onderzoek
1,1 te stellen naar de gewelddaden, door Duitsche
P°litie-beambten gepleegd tijdens de incidenten
Mülheim.
De Fransche autoriteiten hebben aan verte
genwoordigers van de Quakers, den gedelegeerde
^an den H. Stoel, mgr. Testa, den voorzitter van
bet Duitsche Roode Kruis Westrick en een
Zweedsche dame, Hélène von Platen, gemachtigd
de Duitsche gevangenissen te bezoeken.
Ten einde fraude te voorkomen, heeft de Ilooge
Intergeallieerde Rijnland-commissie een aantal
wegen aangewezen, langs welke het verkeer met
onbezet Duitschland uitsluitend moet plaats
vinden. De nadere wegen zijn door militairen
afgezet.
NAAR DE OPLOSSING
De legatieraad Dufour van 't Duitsche ge
zantschap te Londen, die de laatste dagen te
Berlijn vertoefde, is naar Londen teruggekeerd
om aan den Duitschen gezant aldaar, Stbamer,
mededeelingen der rijksregeering over te brengen.
De besprekingen der regeering met personen
uit economische en politieke kringen Worden
voortgezet, zoodat nauwelijks verwacht kan
worden, dat de beantwoording van Curzon's
rede in den vorm van een nota vóór het begin der
volgende week zal plaats hebben.
DE CONFERENTIE TE LAUSANNE.
In de gisternamiddag gehouden zitting van het
eerste comité werden de territoriale kwesties van
het ontwerp-verdrag behandeld, W.o. art. 21 en
2b.
Art. 21 handelt over de vrije scheepvaart door
de zeeëngten en de Zee van Marmora.
Hierbij verklaarde Ismet Pasja volkomen ac
coord te gaan met de gesloten conventie in zake
de zeestraten. Hij beschouwde de kwestie geheel
als afgedaan. Alleen sprak hij den wensch uit, dat
aan Rusland gelegenheid zou worden gegeven, de
conventie mede te onderteekenen,waarop de
voorzitter antwoordde, dat reeds aan Rusland
was medegedeeld, dat het een atgevaaidigde nam
Lausanne moest zenden, indien het de conventie
eveneens wilde teekenen.
In zake art. 25 ontspon zich een juridisch de
bat. De kwestie werd naar de commissie van des
kundigen verwezen.
Waarschijnlijk zullen de moeilijkheden eerst
aan den dag komen bij de behandeling van art
26 in zake de capitulaties.
De correspondent van de „Daily Herald" te
Lausanne zegt, in verband met de moeilijkheden,
die ten opzichte der Chester-concessies zijn ge
rezen, dat een basis van overeenkomst tusschen
Franschen en Turken is getroffen, zoudat de
Turken als compensatie voor den spoorweg van
Samsoen naar Siwas, die oorspronkelijk in ruil
voor de leening van 1914 aan Frankrijk was toe
gekend, andere concessies zullen geven.
HET HUWELIJK VAN DEN
HERTOG VAN YORK.
Over de plechtigheid van gister te Londen
geven We nog het volgende
Bij de lunch in Buckingham Palace waren 123
aanzittenden. De koning bracht een heilwensch
uit, beantwoord door den hertog van York. Vol
gens oud gebruik sneed de bruid de „wedding
cake" voor. Later verschenen de koninklijke
familie en het jonge paar op het balcon van het
Paleis. Zij Werden door een talrijke menigte
toegejuicht.
Het vertrek van het bruidspaar naar het dorp
je Bookham in Surrey, waar op het landgoed
„Polesden Ley" het eerste deel van de huwelijks
reis zal worden doorgebracht, ging gepaard met
nieuwe tooneelen van geestdrift. Toen de autori
teiten Buckingham Palace zouden verlaten,
werd het bruidspaar door alle familieleden, onder
aanvoering van den prins van Wales, gebombar
deerd met confetti.
Een van de prinsen wierp ten slotte een zak,
welke het restant van de confettie gevatte, in de
93
Eindelijk schemerde het slot met zijn feestelijk
Wappergnde vlaggen en wimpels tusschen de
J(|ornen door.
Het zijpoortje ging open.
Een bediende liep op ons toe.
De Vrijvrouwe wenschte Dr. Wilbrant te spre-
;n.
Wolfram maakte zich gereed te volgen. De
heer Merlé beet zich op de lippen en liet den
Aangevangen volzin onvoltooid. Moeder deed
een stap vooruit en plaatste zich naast Wolfram
ZÜ mede wilde gaan om hem te beschermen
ader naderde Merlé.
Een fluisterend woord en Merlé volgde Wol-
rain even in den tuin.
nTot straks op het binnenplein!" riep Vader
lem luide toe en ging ons daarheen voor.
Het voorplein was al overdekt met menschen.
aar waren tenten gespannen en lange tafels
Aangericht. Aan vier hoeken waren reusachtige
'jertonnen opgesteld. Veldwachters cn jagers
Nelden er toezicht en bewaarden orde onderden
W'oeliggn hoop.
Wij hadden moeite om door den poortgang te
'otnen. Het gelaat van den portier was een en
tl glimlach. In het volle besef van zijn waar
ke
auto, recht in het gelaat van den hertog vanYork,
die lachend dreigende gebaren maakte. Het was
een vroolijk familietafereel.
Aan Waterloo Station was er opnieuw een
creestdriftige demonstratie van het publiek, en
aan het provinciale stationnetje te Bookham
wachtte de dorpsbevolking het jonggehuwde paar
af ten einde de hooge bezoekers toe te juichen en
bloemen aan de bruid aan te bieden.
De hertog en de hertogin van York zullen zich
metterwoon vestigen in White Lodge in het
Richmond Park. In dit landhuis, werd 29 jaar
geleden de prins van Wales geboren.
ALLERLEI.
Uit Boston Door den afgevaardigde Holley
van Boston werd gister in de Wetgevende Ver
gadering tot president Harding door middel
eener resolutie het verzoek gericht, George Har-
veV den Amerikaanschen gezant te Londen te
nia'te roepen, omdat deze gezant, volgens den
afgevaardigde, zich bij zijn optreden meer laat
leiden door zijn Engelsche afstamming dan door
ziin Amerikaansche gezindheid.
J(jij, Tralee (Ierland) Door de autoriteiten
van de regeering van den Vrijstaat is gister het
doodvonnis voltrokken aan Richard Ha the way,
James McNeal en John Greaney. Hathevay, die
van een Britsch regiment was gedeserteerd,
werd gearresteerd bij de belegering van de spe
lonk aan de rotskust vanjKerrv, waar een aantal
revolutkmnaire leiders zich had verborgen
Uit Washington wordt gemeld, dat het.
Amerikaansche consulaat teWladiwostock, waar
door de Vereenigde Staten zich in Rusland lieten
vertegenwoordigen, gesloten is.
Uit Belgrado Naar verluidt, zal koning
Alexander zich onmiddellijk na de oplossing van
de ministercrisis naar Ragoeza begeven en van
daar na een kort oponthoud, m gezelschap van
de koningin naar Parijs vertrekken. Aldaar is
roeds alles voorbereid voor de ontvangst. De
koning en zijn gemalin zullen, als gasten der
Franscke republiek, aan president Millerand een
officieel bezoek brengen.
Uit Londen De mijnindustrie wordt ern
st icr bedreigd door de ontevredenheid onder de
mijnwerkers over de lage looncn. Op een gister
'ehouden conferentie weigerden de mijneige-
mrnis het minimum-loon te verhoogen tot een
bedrag equivalent aan de kosten van het levens
onderhoud. Zij verzochten den mijnwerkers
echter, tot den achtungen werkdag terug te
keeren. Deze weigerden het aantal werkuren uit
te breiden Een nationaal mijnwerkerscongres
zal 30 Mei gehouden worden, ter bespreking van
deze conflicten.
Uit Berlijn' De sociaal-democratische rijk. -
dagfractie kondigt een interpellatie aan m ver
band met de berichten omtrent deviezenaan-
koopen van het Stinnes-concern De partij ver
langt van den rijkskanselier inlichtingen omtrent
de gebeurtenissen, welke tot de dalmg van e
mark hebben medegewerkt.
De „Deutsche Allgemeine Zeitung spreek
de berichten tegen, volgens welke Stmnes
of zijn firma voor de laatste daling ei
deviezen zou hebben gekocht.
Uit Moskou wordt gemeld, dat een meu
anti-religieus proces op touw is gezet en wel tege
dertien Katholieke kloosterzusters, die beschul
digd worden, deel te hebben genomen aan een
samenzwering, die in haar klooster tegen c
volutie zou zijn georganiseerd.
Staten-Generaal.
EERSTE KAMER.
Vergadering van Donderdag, 26 April.
Aan de orde is de begrooting van buitenland-
sche zaken.
De heer Anema (A. R.) becritiseert de hou
ding van den minister in de kwestie- I ack. I lij
vraagt toezegging, dat zoo iets niet weer zal
plaats hebben.
Aan het, departement moei, voorts de zuinig
heid niet aan de deftigheid worden opgeofferd.
Bezuiniging op hef gezantschapswezen is on-
gewcnscht.
Wat de ontwapening betreft, spreker staat
pessimistisch en gereserveerd tegenover Cecil's
garantieverdrag. Hij bepleit het volgen van een
gematigde Volkenbondsriebting (lord Balfour)
tegenover de buigen- of barstenpolitiek van Cecil,
en acht de gedragslijn van de delegatie juist. Hij
gaat accoord met Van Karnebeek's zelfstandige,
politiek door geen vrees voor isoleering aan den
dag te leggen". De geregelde samenwerking met
gelijkgezinde kleine staten is een plicht, eveneens
de strijd voor de rechtsidee. Hij belooft allen
steun van de anti-revolutionaire fractie.
De heer Van der Lande (R. K.) oor
deelt, dat de Nederlandsche belangen in do Rijn
vaartcommissie slecht behartigd zijn door de
gunstige, positie van de overwinnaars.
De heer Wittert van Hoogland
(R. K.) vraagt financieelcn regeeringssteun voor
den Nederlandschen leerstoel aan de Sorbonne.
Hij crihiseert scherp de vertrapping van de
nationale minderheidsrechten, o.m. in het vroe
gere Hongarije.
Minister V a n K a r n e b e c k acht de klacht
over gemis aan zuinigheid niet juist. De lak
en plakmiddelen zijn niet alleen voor het de
partement, maar voor alle vertegenwoordigers
van het departement. De brieven van dit de
partement moeten ongerept overkomen.
Spr acht ook bezuinigingen op de legaties
niet gewensclit. Er is hier een groot belang mee
gemoeid, juist in deze tijden.
Tn zake de kwestie-Tack hoeit spr. alleen
advies uitgebracht en de beslissing rustte niet
bij hem. Meer aandeel heeft spr, in deze zaak
niet gehad.
In zake den Volkenbond, is spr. het eens
met den heer Anema, dat de gematigde poh-
tiek-Balfour het meest verkieselijk is, waarbij
spr. zich ook aansluit. In dien geest beschouwt
hij ook de werking van den Bond. Men moet
bedenken, dat deze bond pas drie jaar bestaat
en dat dus niet te veel mag worden geeischt.
Het pleidooi van den heer Wittert beeft hij
met belangstelling gevolgd Een oordeel daar
over kan spr. niet geven. Maar bij zal he
gaarne overwegen.
In zake de ontwapening in verband met Het
vraagstuk der garantie-verdragen acht de mi
nister de grootste voorzichtigheid voor Ne
derland geboden. De regeering heeft hierover ad
vies gekregen v. de Commissie voor Buitenland -
sche Zaken. De regeering zal, na bestudeering,
dit advies publiceeren. De publieke opinie kan
zich dan uiten.
Na repliek van den heer Wittert van Hoogland
Wordt de begrooting z.h.s. aangenomen.
De vergadering wordt verdaagd tot heden en
uur.
digheid stond hij aan den ingang en vermaande
binnenstroomende menigte zich te veel te
haasten.
Ik knikte hem in het voorbijgaan toe „Een
mooie dag."
„Een dag zooals het behoort," kreeg ik ten
antwoord.
Langzaam drongen wij door.
Op het binnenplein zouden alleen de notabe
len, de hoogere beambten en de voornaamste
dienaren der Heerlijkheid onthaald worden. Ook
hier waren tenten gespannen en tafels gedekt,
ook hier was bijna geen plek meer onbezetgeen
enkele trede der buitentrappen, geen enkel
vensterkozijn der bijgebouwen was ongebruikt
gelaten.
Het was een gejoel, een gedrang, een gestom
mel, een gegons van stemmen
Uit de nevengebouwen werden nog altijd ban
ken en stoelen, ja zelfs planken en leege vaten
aandragen om tot zitplaats te dienen.
Sturmfels was als verjongd. Hoog, lioog, tot
aan de vooruitpringende daklijsten, klommen de,
groene, geurige taxis-festoenen op langs deur
post en raamkozijn, langs nissen en hoeken,
allerwege reusachtige ,,B. v.S." vormend, aan
eengeschakeld, dooreengevlochten, smalle scha
duwstrepen teek enendtegen de grauw verweerde
muren een droom van jeugd op een oud gelaat
Ik had Sturmfels altijd zoo ernstig gezien in
zijn grijze en grauwe tonen, met zijn zware en
statige lijnen.
Binnenland.
Begroeting Prof. R. Welschen O.P.
In Geloof ek Wetenschap" hield gister de
Amsterdamsche R. K. Studentenvercemging
De vleugeldeuren van de groote gang, alle
vensters van de benedenverdieping van -
Heerenhuis stonden wijd open. Overal daar
binnen waren groen en bloemen aange »a< i
De zalen geleken monsterpriëelen.
Daar kwamen de hooge gasten bijeen iee
ren in rijke uniformen of sierlijke hofkleed mg, cn
fijnen, glinsterenden degen op zijde, den tos
baar opgetoomden driekanten hoed onder r en
arm dames met hoog kapel gepoederd haar,
in satijn en kant, in golvend, ristelend sleep
gewaad. Het was mij als waren het tot mensc ïen
geworden bloemen, die zich daar bewogen o
voorbijgleden, gehuld in de li.jnste, teerste o
gloedvolste ldeuren, met llikkerende rijen
edelgesteenten of zachte, met glanzende paie
snoeren om hoofd en hals, die bij elke lewegin»
in het zonlicht schitterden en aan dauwdroppels
deden denken.
Een oogenblik van stilte.
De Vrijvrouwe ttdbta dw.™
een reeds bejaard heer.
leek" wprd er om mij gemompeld.
Zijdroeg het zooveel besproken galakleed
met' lilakleurig brocaat, aan den
uitgesneden en metkan omz gphoonen
snoer paarlen omsloot uen B j
en gevuld en hals paarlen omgaven de half o
bi ooi e half onder kant wegschuilende fraaie
armen'. Haar waaier van sneeuwwitte- vederen
vonkelde van diamanten. Eer, diadeem van i e-
zelfde steenen schitterde boven haar voorhoofd
en verloor zich in de mat witte haardoffen van
haar kapsel. Een blosje kleurde haar wang,
haar oogen straalden, niet van blijde ontroe
ring alleen, naar het mij voorkwam. Het was
of zij zooeven een heftige gemoedsaandoening
had bekampt en overwonnen.
Met waardigheid en gratie nam zij de groeten
en gelukwenschen aan der zich rondom haar
verdringende gasten
Op dit oogenblik bemerkte ik Bodo. Hij was
achter zijn moeder binnengekomen thans trad
hij meer'naar voren. Zijn van levenslust tinte
lend gelaat scheen nog jonger en nsscher'
de poederkwast ook over zijn blonde hare
was gegaan. Zijn kapsel was een meesterstuk van
Martij», die er zeker op had aangedrongen he
den bij zijn jongen meester zijn vroegere functien
weder te vervullen.
Bodo's rijzige, elegante gestalte kwam voor-
deelig uit iri zijn feestcostuum. Alles zat hem als
aangegoten die rok van parelgrijs pluche, met
zilver geborduurd, dat wit met zilver doorwerkt
vest, de parelkleurige broek, de zijden kousen,
de fijne schoenen. De kanten lubben aan hals en
polsen verhoogden de fijnheid en den rijkdom
van het jeugdig bevallig costuum. Bodo was
schoon, de schoonste van allen, en zijn schoon
heid trof nog meer door den lossen zwier in de
gemakkelijkheid, waarmede hij zich bewoog.
(Wordt vervolgd)
NIEUWE SCHIEDAMSCHE