Het oude Kasteel.
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
""**F EUILLETOM.
46ste Jaargang.
Vrijdag 4 Mei 1923.
No. 13632
Bureau KOEMARKT 4 Telefoon Intercommunaal 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden f 2.per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advertentiën 15 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
n plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden rnededeelingen 75 ct. per regel.
4 Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
EERSTE BLAD.
Bij of krachtens wetten of verordeningen voor
geschreven cn andere officieele af- en aan
kondigingen van het Gemeentebestuur.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam
brengen ter openbare kennis, dat ingevolge
raadsbesluit van 27 April j.l., aan de straat,
gelegen ten noorden van het station der H.1J.
S.M., aan welke de bouw van de firma P KORS
TEN ZN. en den heer D.J. VAN BOCHOVE
plaats heeft, den naam is gegeven van
„PARALLELWEG"
Schiedam, 3 Mei 1923.
Buitenlandseh Nieuws.
DE DEUTSCHE NOTA.
De Fransclie ministerraad heeft gister een
stemmig de Duitsche voorstellen onaanneme
lijk geoordeeld wegens de voorwaarden, die er
in worden gesteld, het ontbreken van waarborg-
gen en het onvoldoende bedrag der aangeboden
sommen.
Poincaré zal zich verder met de Belgische
regeering verstaan over het zenden van het ant
woord aan de Duitsche regeering en over de
mededeeling, daaromtrent aan alle geallieerden
te doen.
Reeds gister hebben de Fransche en Belgische
regeeringen den tekst van de nota nauwkeurig
bestudeerd en niet elkaar beraadslaagd over de
interpretatie, welke aan deze nieuwe Duitsche
voorstellen moet worden gegeven. Zij hebben
ook beraadslaagd over den algemeenen zin,
waarin het antwoord aan de Duitsche regee
ring vervat zal zijn. Er werd geen enkele de
finitieve beslissing genomen, ten minste wat
de détails van het antwoord betreft.
Heden zou waarschijnlijk een nieuw onder
houd plaats vinden tusschen de vertegenwoor
digers van de Belgische en Fransche regee
ringen, en binnen een minimum van 48 uur
zal eenduidelijk en nauwkeurig omlijnd ant
woord aan Duitschland verzonden worden.
De Belgische regeering zal zonder twijfel
harerzijds een afzonderlijk antwoord zenden,
waarin dezelfde beweegredenen uiteengezet
zullen worden, zij het ook wellicht niet in
dezelfde termen, als in het Fransche antwoord
zullen voorkomen.
Officieele kringen te Berlijn nemen met betrek
king tot de verzonden nota voorloopig een af
wachtende houding aan. Rijkskanselier dr.
Cuno, die met het oog op zijn gezondheids-,
toestand naar Zuid-Duitschland is vertrokken
zal a.s. Maandag naar' Berlijn terugkeeren.
Men hoopt, dat de toestand, die zich op grond
van de Duitsche voorstellen heeft ontwikkeld
dan in zooverre zal kunnen worden overzien,
dat er verdere beraadslagingen zullen kunnen
plaats hebben.
HET BEZETTE GEBIED.
De gezamenlijke, vakvereenigingen van het
spoorwegpersoneel uit het Roergebied hebben
een motie aangenomen, waarin besloten wordt
tot voortzetting van den weerstand. In de motie
wordt verklaard, dat het lijdelijk verzet met be
wustzijn en onder volle verantwoordelijkheid
uitgevoerd is. Het zal pas ophouden als de vreem-
98
Ik trok het naar voren, maar ontmoette te
genstand, trok op haar ongeduldigen uitroep
wat harderDaar goot zich een stroom van.
inkt over mij. Papier en intkoker bonsden te
gelijkertijd op den vloer.
„Ik was achteruit gesprongen, doch natuurlijk
te laat, Hand, mouw, rok en vest dropen van
het zwarte vocht. Ik schudde de droppels af
en vermeerderde de spatten én vlakken op den
vloer.
„Domoor zeide zij scherp.
,Daar, waar ik stond, was de inktkoker niet
te zien. Genadige Vrouw", voegde ik haar, tril
lend van verontwaardiging toe. Die tinteling
in haar oogen was mij eensklaps duidelijk ge
worden zij had voorzien en gewenscht wat ge
beurd was
„Kunt gij niet opruimen, wat gij door uwe
lompheid hebt bedorven vervolgde zij, als
had ik niet gesproken.
„Haar oogen vlamden al d.e haat, dien zij mij
jaren lang heeft toegedragen, gloeide daar
in.
„Schelgebood zij.
de troepen uit de Roer verdwijnen en de grond
wettelijke rechten in dat gebied hersteld zullen
zijn-
Verder wordt in de motie volledigherstel van
de veroorzaakte schade verlangd opheffing
van alle door de bezettings-autoriteinten uitge
sproken straffen en uitzettingen. Vergrijpen
tegen de Duitsche wetten zullen door Duitsche
rechtbanken berecht worden. Alle vreemde con
trole over de Duitsche sporen moet ophouden.
DE CONFERENTIE TE LAUSANNE.
De geallieerde gevolmachtigden hebben be
sloten, geen enkel antwoord te geven op het jong
ste schrijven van Worofski, den vertegenwoordi
ger der Sovjet-rgeering. Heden zal aan de
Zwitsersche regeering worden medegedeeld, dat,
in verband met het feit, dat Worofski niet de
inlichtingen heeft verstrekt, welke hem om
trent de houding zijner regeering zijn gevraagd,
hij voortaan wat de vredesconferentie betreft,
met geen enkele officieele functie is bekleed.
Ismet Pasja met generaal Pellé gaan conferee-
ren over de financieelc bepalingen van het vre
desverdrag.
IERLAND.
Sedert Maandagmiddag, het oogenblik, waarop
de door De Valera aangeboden wapenstilstand
zou beginnen, zijn er in Zuid-Ierland zoo goed
als geen vijandelijkheden meer voorgevallen.
De toestand kreeg gister echter een ernstiger
wending door de executie van een tweetal re
bellen te Ennis. Volgens het officieele communi
qué namen beide revolutionnairen op 9 April
deel aan een aanval op troepen der regeering,
Waarbij een soldaat Werd gedood.
Liet bericht van de executie Wekte te Dublin
veel bezorgdheid, want men vreest, dat de rebel
len thans weer met de vijandelijkheden zullen
beginnen.
JOEGOSLAVIË.
De kabinetscrisis in Joegoslavië is geëindigd,
doordat er een homogeen kabinet is gevormd,
met Pasjitsj als premier. Ook de andere minis
ters uit het oude kabinet zijn in functie gebleven,
met uitzondering van de ministers van Handel,
Openbaar Welzijn en Financiën. De opengeko-
men posten zullen voorloopig niet worden bezet.
ALLERLEI.
Het Spaansche Koningspaar is gister te Brus
sel aangekomen. Gisteravond is in het koninklijk
paleis een gala-^iner gegeven, waaraan de Bel
gische en Spaansche souvereinen, verschillende
ministers en tal van andere hooge waardigheids
bekleders deelnamen.
Uit Riga. Volgens betrouwbare berichten
uit Moskou beraamt de Sovjet-regeering tegen
het midden of het einde van deze maand groote
vlootmanoeuvres in de Oostzee. Na deze ma
noeuvres zal de geheele roode vloot Memel,
Hamburg en Lübeck bezoeken.
Uit Londen. Volgens de „Daily Telegraph"
bestaat er in regeeringskringen een sterke nei
ging,om een einde te maken aan de handelsover
eenkomst tusschen Engeland en Rusland, welke
eenige jaren geleden is gesloten.
Uit Parijs. De Poolsche minister van Oorlog
Sisnowski, heeft aan maarschalk Foch den maar
schalkstaf overhandigd. Hij verklaarde, in een
rede Het Poolsche leger beschouwt u niet alleen
als een grooten buitenlandschen legeraanvoerder,
doch ook als een van zijn eigen leiders, aan wien
het voor een goed deel te danken heeft, hetgeen
het geworden is.
- Uit Konstantinopel. Een officieel communi-
„En tot den bediende
„Laat dien boel opruimen."
„Volg mij en neem deze papieren mede,"
beval zij, toen de knecht weer vertrokken
was.
„Ik gehoorzaamde."
„Eigenhandig sloot zij mij in het Archief
op."
Om negen uur kwam de Slotvoogd op haar
bevel mij verlossen.
„In zulke kleederen kon ik mij moeilijk op
een feest vertonnen," besloot Wolfram, terwijl
hij opsprong en den geheel bedorven rok opnam
en in de hoogte hield.
Hij ging zitten en keek den heer Merlé aan.
„Ik heb veel en scherp nagedacht vandaag
het is mij duidelijk geworden, dat de haat van de
Vrijvrouwe voor mij vermengd is met vrees.
Vrees voor mij Waarom
Wolfram sprak langzaam en met tusschen-
poozen en hij streek zich,herhaaldelijk over het
voorhoofd, zooals hij altijd doet in oogenldikken
van spanning.
Nu zweeg hij, alsof zijn bleeke lippen geen
woord meer konden uitbrengen.
Droomde ik? Wilbrant, de Vrijvrouwe, Wol
fram's gelijkenis met Baron Siegfried, Wil-
brant's uitroep in de Boekerij, na de betichting
der Vrijvrouwe: „het kind'leeftWas ik al
dien tijd' blind en stomp geweest of was ik nu
de speelbal van mijn verbeelding Wat zou de
qué uit Angora zegt, dat een Britselt bataljon,
bestaande uit Hindoes, Armeniërs en Engelsche
militairen operaties uitvoeren in het. district
Rowandoes. De Armeniërs plegen gewelddaden
tegen Koerdische vrouwen. Britscbe vliegers
vernietigen dorpen en scholen.
Staten-Generaal.
EERSTE KAMER.
Vergadering, van Donderdag, 3 Mei.
Voortgegaan Wordt met de behandeling van de
Arbeidsgeschillen wet.
De heer Blomjous (R. K.) heeft over
wegend bezwaar tegen paragraaf 4, welks inhoud
'zijns inziens de eerste slap is tot medezegging
schap van arbeiders in het bedrijf en zoowel aan
den minister als aan de leden van de enquête
commissie onbeperkte bevoegdheid geeft.
De heer Van der Hoeven (G. IIheeft
overwegend bezwaar tegen het ontwerp, dat hij
overbodig acht en dus ook te veel geld kost.
De heer Steger (R. IC.) verdedigt bet, ont
werp
Minister Aalborse wijst erop, dat het ont
werp gemaakt is in 1917. De voornaamste artike
len hadden in den Lloogen Raad van Arbeid bij dé
Werkgevers volledige instemming. Nederland is
het eenige beschaafde land, dat een dusdanige
Wet nog niet heeft. De enquêtecommissie handelt
uitsluitend onder instructie van den minister'.
Spreker wil toezeggen, dat bij in die instructie
steeds zal opnemen de voorwaarde, dat de com
missie eerst mag overgaan tot boekenonderzoek
na toestemming van den minister.
Het ontwerp wordt hierna aangenomen met 22
tegen f 1 stemmen.
Aan de orde is dan de begrooting van Suriname
De heer A r n t z (R. K.) dringt, aan op Ver
koop van Suriname, daar Nederland zijns in
ziens niet in staat is, deze kolonie voldoende op te
richten.
De heer Idenburg (A. R.) vindt dit ver
werpelijk. Immigratie moet in Suriname worden
bevorderd dan kan deze kolonie een goede toe
komst tegemoet gaan.
Spreker critiseert den Weg, dien de gouverneur
betreedt om zijn grieven kenbaar te maken, na
melijk in een publiek stuk aan de Koloniale Sta
ten.
Minister De Graaff verwerpt het idee van
verkoop van Suriname. Nederland beeft reeds
veel gedaan voor de kolonie en draagt jaarlijks
ruim 150 per gezin bij. Immigratie van Werk
krachten, vooral op landbouwgebied, moet wor
den. in de hand gewerkt.
De begrooting van Suriname wordt hierop z.b.
st. goedgekeurd.
Eveneens wordt goedgekeurd de begrooting
van Curagao.
Beperking invoer schoenwerk.
Aan de orde komt het wetsontwerp tot tijde
lijke beperking van den invoer van schoenwerk.
De heer Schönfeld (V. D.) brengt eenige
bezwaren naar voren, sluit zich aan bij het adres
van de Amsterdamsche Kamer van Koophandel
en meent, dat het ontwerp zijn doel zal missen,
doordat het de productie niet zal verhoogen.
Minister A a lb er se wijst er op, dat er
slechts zeer Weinig industrieën zijn, waarbij een'
invoerverbod van hulp zou kunnen zijn. Zoodra
de regeering 2,iet, dat van het verbod misbruik
gemaakt Wordt, om de prijzen op te drijven, zal
zij den maatregel intrekken.
Het ontwerp wordt hierna z.b. st. aangenomen.
Zonder discussie of stemming Worden aange
nomen de ontwerpen wijziging der Radenwet,
wijziging van eenige artikelen van het Wetboek
van burgerlijke rechtsvordering, toekennen van
heer Merlé antwoorden
„Ik moet het antwoord schuldig blijven."
Wolfram verbleekte. Een blik op den heer
Merlé zeide hem, dat deze bij zijn weigering zou
blijven volharden. Llij stond langzaam op, reik
te ons de hand, boog voor Merlé en wilde de
kamer verlaten.
Ik sprong toen op en stelde mij voor de
deur.
„Gij zijt wreed," riep ik Merlé toe. „Weet gij
niet hoe Wolfram lijdt? Laat hem zoo niet
weggaan
„Gij zijt een onverstandige bondgenoot, Mar-
greet," zeide de heer Merlé en schoof mij met be
daarde, krachtige hand ter zijde.
Wolfram ging.
Ik snikte het uit.
„Ik zal uw geheim raden. De Vrijvrouwe is
voor Wolfram geschriktZij is bang voor hem.
Wolfram lijkt op Baron Siegfried. Hij 'h;
Zij meentZij vreest in hem Baron s hueg
fried eersten zoon te zien
„Onvoorzichtige," verweet de heer ei en
wees achter mij.
De deur was opengebleven.
Wolfram stond daar, doodsbleek op den drem-
P<Hij klappertandde en keek ons beurtelings
aan. Daarna liep hij op Moeder toe en greep
haar handen.
„Om Godswil, antwoord my.— Is het waar
bevoegdheid tot het verleenen van een toelage
ten laste van de gemeente over 1919, 1920 en
1921 en het eerste kwartaal van 1922 voor Werk
zaamheden, Welke aan onderwijzers buiten den
gewonen schooltijd waren opgedragen of wegens
het werkzaam geweest zijn van onderwijzers aan
scholen van bijzonderen aard.
De vergadering Wordt verdaagd tot Dinsdag
2 uur.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Donderdag 3 Mei.
De heer B ra a t (PI.) trekt zijn interpellatie
over den duur van den zomertijd in.
Een aantal kleine wetsontwerpen Wordt, zonder
beraadslaging aangenomen
Bij de behandeling van het Zuiderzeefonds
bestrijdt de heer A 1 b a r d a (S. D.) het verzet
van den heer Van Gijn tegen de drooglegging van
de Zuiderzee. Het plan van den heer Van Gijn in
zake drooglegging van het Wieringermeer be-
teekent 10 jaar vertraging en toeneming van de
kosten.
Spreker bepleit, ter bestrijding van de kosten,
een algemeene belasting op de waardevermeer
dering na de indijking, en eventueele combinatie
van het regeeringsplan met het plan-Van Gijn.
De heer Bongaerts (R. K.) verdedigt het
regeeringsplan.
De heer Krijger (G. H.) meent, dal, be
perking van de geldmiddelen dwingt tot be
perking van de uitvoering, althans van het tempo
van uitvoering. Echter wil hij zooveel als tech
nisch en financieel maar mogelijk is. Spr. sluit
zich overigens bij den lieer Bongaerts aan.
Inpoldering van de Wieringermeer, zonder voor
afgaande afsluiting van de Zuiderzee, stuit ook
bij hem op zeer ernstige bezwaren.
De heer D u y m a e r van Twist (A. R.)
is ook vóór volledige uitvoering van het plan,
voornamelijk met het oog op de werkverschaf
fing.
De minister van Waterstaat, de heer V a n
S w a a y, beantwoordt de sprekers. Hij komt op
tegen de uitlatingen van den heer van Gijn, dat
het departement van Waterstaat zoowat met
niets rekening houdt.
Over de kosten van den afsluitdijk zijn nieuwe
berekeningen gemaakt. Ze zullen 74 millioen gul
den bedragen, waarin de 4 millioen zitten voor
het, Amsteldiep. Met inbegrip van de sluizen
zou het bedrag 110 millioen zijn.
Als men zich beperkt tot de Wieringermeer,
dan moeten alle kosten op rekening daarvan ge
zet Worden, ook de 4 millioen voor hel, Amstel
diep. Alleen droogleggen van de Wieringermeer,
zou een strop zijn, omdat, alle kosten op rekening
daarvan zouden komen.
Spr. zint op een middel, om deze zaak geheel
afzondërlijk te financieren. Dan is echter noodig
het Werk zoo snel mogelijk af te Werken. Een
plan wordt reeds uitgewerkt.
Het denkbeeld-Bongaerts zal spr. onderzoeken
Eenige leden repliceeren.
Het wetsontwerp wordt goedgekeurd.
De vergadering wordt verdaagd tot heden
1 uur.
Binnenland.
Conflict in de steenindustrie geëindigd.
In de conferentie te 's-Gravenhage zijn pa
troons en arbeiders met elkander tot over
eenstemming gekomen. Aan de beslissing va n
den arbiter, als hoedanig Minister Aalberse is
uitgenoodigd, zullen drie punten worden over
gelaten
Ie. het loon, dat voor den duur eener col
lectieve overeenkomst door den arbiter za
worden bepaald
wat Margreet' zegt
Daartoe behoefde Moeder geen woorden. Haar
oogen spraken verstaanbaar genoeg.
Wolfram zonk op een stoel neer. Goddank
Maar een seconde verborg lnj het gelaat m
beide handen.
Ik heb zulk een vader gehad en heb verre
van hem gestaan
Een geruime poos sprak niemand.
Moeder wischte stil de tranen af, die telkens
weer opwelden. Vader keek strak voor zich.
De beer Merlé bad zich afgewend. Ik nu ja
niemand zal verbaasd zijn, dat ik schreide.
De heer Merlé verbrak het stilzwijgen. Zijn
stem had nog dezelfde ongewone hardheid.
Het was alsof hij daardoor een moeilijke en
onaangename taak hoopte te bespoedigen en te
triomfeeren over eigen en anderen gemoedsbe
weging.
„Dat gij de doodgewaande zoon van den Vrij
heer zijt, is voor ons duidelijk maar, behalve
voor ons en Martha Dolme, uwe min, voor
niemand anders.Er zal nog veel moeten gebeuren,
voordat liet Hoog Gerechtshof van Westfalen
uw eisch zal erkennen.
Wolfram hief het hoofd op.
„Berust uwe overtuiging op feiten
(Wordt vervolgd)
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
