iel oude Kasteel.
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM OMSTREKEN
FEUILLETON
Vrouwtje .dit overhemd zie!" er nu eens keurig uit!
Heb je Jn andere waschvroi/w jongen- da'5 fcs
zeggen-ik laaf ze tegenwoordig thuis bandelen md?
46ste Jaargang.
Maandag 4 Juni 1923.
$o. 13656.
Bureau KOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85. Postbus39.
Abonnementen per 3 maanden ƒ2.per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Buitenlandsch Nieuws.
IN HET BEZETTE GEBIED.
De „Vossische Zeitung" verneemt, uit Elber-
feld De stakingsbeweging in het industrie
gebied houdt aan. In de mijnindustrie is wel is
waar na de voorloopige overeenkomst in zake de
loonkwestie rust ingetreden, maar onder de
fabrieksarbeiders en met name in de metaal
branche heeft de agitatie nieuwe successen te
boeken. Zaterdag is in drie groote bedrijven der
metaalindustrie te Bannen het werk neergelegd.
Hardnekkig doet het gerucht de ronde, dat
Radek zich in het Roergebied bevindt. De actie
der politie tegen de leiders der mijnwerkers
beweging en onlusten worden voortgezet. Er zijn
ongeveer 500 personen gearresteerd om verhoord
te Worden. Bij de huiszoeking werden groote
hoeveelheden wapens en ammunitie gevonden.
De raddraaiers der beweging zijn echter ont
komen. Ook in het industrie-gebied van Hagen
is het hun geluht eenige bedrijven stil te
leggen.
De stakingsbeweging te Keulen heeft eveneens
een ernstiger karakter aangenomen. De commu
nistische bedrijfsraad heeft besloten voor Keulen
de algemeene staking te proclameeren. De tram-
beambten wenschen niet eerder het werk te her
vatten alvorens de eisch om een loonsverhooging
van 50 en een uitkeering ineens van 200.000
mark voor alle Keulsche arbeiders zijn inge
willigd.
Bomaanslagen op de spoorwegen hebben ook
Weer plaats gehad.
Zondagnacht ontplofte een bom tusschen
Rafingen en Linthorst juist toen een kolentrein
passeerde. Dertig wagons dérailleerden. Ook
tusschen Treusdorf en Siegburg ontplofte een
bom op het oogenblik dat een locomotief voorbij
reed. Er zijn terstond strafmaatregelen genomen.
NA DE STAKING IN BELGIE.
De spoorwegstaking is thans geheel geëindigd,
maar het zal nog eenige dagen duren, voordat
alles Weer geregeld zijn gang gaat.
De gevolgen der staking beginnen zich op den
prijs der eerste levensbehoeften te doen gevoelen.
Dc broodprijs zal met 5 centimes per kilo ver
hoogd worden.
AMERIKA.
De gouverneur van den staat New-York,
Albany Smith, heeft de wet geteekend, waarbij
de wet ter uitvoering van het drankverbod in den
staat NeW-York wordt ingetrokken. Dit be-
teekent, dat de politie van den staat en de locale
politie ophouden voor de uitvoering van bet
drankverbod in den staat NeW-York te waken.
Deze taak, waaronder begrepen is de bewaking
der Canadeesehe grens en de controle in de stad
NeW-York, komt hier door te berusten bij een
handvol federale ambtenaren.
ALLERLEI.
Uit Bellijn De Duitsche gezant te Washing
ton, dr. Wiedfeldt, zal 1 Juli met verlof naar bier
komen. Daar de rijksregeering echter de billijk
heid van het verzoek der firma Krupp om dr.
Wiedfeldt weer in de directie der firma op te
neinen, erkent, kan men verwachten, dat de
gezant niet meer naar zijn post zal terugkeeren.
Uit Tokio De sovjet-autoriteiten van
Siberië hebben een Japansche visschersboot in
beslag genomen en de bemanning van 72 koppen
gevangen gemaakt, omdat het schip binnen 7
mijl van de kust heeft gevischt.
Uit Barcelona De transportarbeiders-
staking alhier breidt zich uit. Het aantal bedrij-
121
Ik had de lange rij van bleeke, havelooze ge
stalten, twéé aan twee aan elkaar geketend, in
hun bruine pakken zien voorbijtrekken ik
had die geschoren hoofden en verwilderde ge
laatstrekken aanschouwdik had ze gezien,
heengebogen over hun zwaar, eentonig Werk,
bij felle hitte en stroomende regen, bij sneeuw
storm of hageljacht ik had Wolfram gezien te
midden dier woeste, verstompte, verdierlijkte
Wezens, gebukt onder de zware vracht, de han
den gewond door het lompe gereedschap, de
oogen verdoofd door ontbering en kwelling,
Vermagerd en geknakt Ik was hem gevolgd
bij het uitreiken der grove, schrale spijs ik had
hem den houten nap aan den mond zien brengen;
Was hem gevolgd in de slaaplokalen, op den har
den grond, onder zijn dunne, grauwe deken, met
moeite ademhalend in die dikke, vuile lucht
bedorven lucht, bezwangerd door de uitwase
mingen van zoovelen in betrekkelijk kleine
ruimte, verontreinigd door de taal van onreine
monden.
En ik kon nu niets, niets voor hem doen
Niemand kon dat. Moeder was kort na Wol
fram's deportatie op reis gegaan om hem te zien;
ven, dat zich genoopt ziet het werk stop te zetten
vermeerdert met den dag. De Werkzaamheden in
de haven zijn bijna geheel stilgelegd.
Er hebben voortdurend politieke aanslagen
plaats.
Uit Berlijn Naar dc ,,Msb." meldt, is een
stuk van de bezette Engelsche zone aan de
Franschen overgegaan, en wel dat deel van het
district Berckheim, dat ten Noorden van den
spoorweg Neu-Düren ligt.
Naar uit Madrid wordt, gemeld, zal ex-
'keizerin Zita van Oostenrijk den 6den Juni a.s.
naar Lequesto vertrekken om daar blijvend met
haar gezin te gaan wonen.
B i n n enland.
Algemeene bond van R.K.
Rijkskieskringorganisaties.
De jaarvergadering van den Algemeenen bond
van R.K. Rijkskieskringorganisaties die Zater
dag te Utrecht is gehouden was druk bezocht.
Na de reeds vermelde rede van den voorzit
ter Mr. Baron van Wijnbergen bracht Mr.
Heerkens Thyssen het financieel verslag uit,
Waaruit bleek, dat er een batig saldo van ƒ8120.91
was.
Het voorstel om tusschen de R.K. Pers en
R.K. Staatspartij een contactcommissie te vor
men werd aangenomen. Daarna werd aan het
bondsbestuur machtiging verleend om de noodi-
ge stappen te doen tot oprichting van een partij
bureau
Vervolgens kwam aan de orde de verkiezing
van een voorzitter.
Op verzoek van het bondsbestuur stelde baron
van Wijnbergen zich herkiesbaar. Na eenig debat
en een uiteenzetting van baron van Wijnbergen
werd tot stemming over gegaan.
Met 53 van de 69 stemmen werd de voorzitter
herkozen.
Een voorstel van Friesland, om het Katho
liek Staatsprogram voortaan alleen uit bepalin
gen omtrent beginselpolitiek samen te stellen,
werd aangenomen, evenals het voorstel Leiden
om tot meer contact tusschen kiezers en gekoze
nen te komen.
De tabakswetmotie die Utrecht had ingediend
Werd na een toelichting van den voorzitter, met
25 tegen 13 stemmen verworpen.
Na de rondvraag sloot de voorzitter de ver
gadering met den Ghristelijken groet.
Onthulling de Groot-monument.
Met eenvoudige plechtigheid heeft Zaterdag
middag op de R.K. begraafplaats Buitenveldert
de onthulling plaats gevonden van het monument
op het graf van wijlen prof. mag. dr. J. V. de
Groot O.P., gesticht door het nationaal comité
tot de vorming van een Pater de Groot-stichting.
Vele studenten, vrienden en vereerders van
wijlen pater de Groot waren tezamen gekomen
in het kerkje van Buitenveldert, waar Pater de
Groot's opvolger, prof. R. R. Welschen O.P., een
gedachtenisrede heeft uitgesproken.
Wij zijn samengekomen, aldus de gewijde rede
naar, ter plechtige onthulling en christelijke
inwijding van een monument, dat voor ons en
voor de geslachten na ons de weldoende, de
zegenrijke herinnering zal levendig houden aan
een held van liefde tot de wetenschap, een held
van liefde tot het katholieke geloof.
Spr. herinnerde er dan aan, dat prof. De Groot
in zijn oprechte nederigheid nooit voor zichzelf
eer en grootheid zochtin het diepst van zijn
ootmoedig hart zocht hij niets zoozeer als onge
kend te zijn. Het is voor ons allen een zielsbe-
hoefte, om zijn nagedachtenis te verheffen en
zij had kleinigheden medegenomen een paar
boeken, warme kleedingstukken niemand werd
tot de veroordeelden toegelaten en zij mochten
niets ontangen.
Hoe ik dc eerste dagen en nachten na dien
nacht door ben gekomen, weet ik niet. Ik ge
loof, dat de menschcn zeiden dat ik koorts
had. Dora's vader schreef medicijnen en rust
voor. Rust behoefde men mij niet voor te,schrij
ven alles scheen in mij gebroken de vreese-
lijke rust kwam van zelf, de hatelijke rust,
Waaraan ik mij moest onderwerpen om te hooren
Wat ik altijd hoorde, en te zien wat ik altijd zag,
na dat afschuwelijke boek O, die verbrijzeling
der onmacht om niets te kunnen doen, nu er
zooveel te doen overbleef Wilbrant op te sporen
en tot bekentenis te dwingen en het lijk van den
heer Merlé zoeken. Het baatte niet of Vader mij
verzekerde, dat de Bermensche weg uren Was
onderzocht, dat er nog altijd gewerkt Werd,
dat Merlé s advocaat naar Londen was geweest
en daar de politie aan het Werk had gezet om
Wilbrant op een Duitsch of Hollandseh koop
vaardijschip te lokken en zoo terug te voeren,
Engeland levert geen misdadigers uit.
Langzaam, heel langzaam rees er in mij op
wat ik voor goed gestorven waande de hoop.
Waren er onder Baron Siegfried's vrienden
geen invloedrijke personen, wier voorspraak ik
voor Wolfram kon winnen Mijn eerste gedachte
Was aan Kolonel von Hompesch geweestik
had hem slechts een paar maal gezien, maar
Advertentiën: 15 regels 1.75 alke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden medsdeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
mmM
A W H
Ik
brikanten van Fwlnk en Vim.
God te blijven danken voor cle onschatbare wel
daden, welke hij aan zoovelen door zijn grooten
en beminnelijken apostel der waarheid heeft
geschonken.
En niet alleen voor zich zelf heeft hij gearbeid,
voor allen die de waarheid zochten schonk hij
zich weg.
Wat katholiek Nederland hem dankt valt niet
te benaderen, even weinig als te berekenen valt de
hoeveelheid en de onuitsprekelijke groeikracht en
dankbaarheid van het geestelijk zaad, dat hij uit
strooide.
Zijn zoo voorbeeldig religieus en priesterlijk
leven is een steeds hooger strevende opgang ge
weest naar het ideaal, dat zijn geloofsovertuiging
hem voorhield.
Pater Welschen richtte zich ten slotte tot de
R.K. studenten en oud-studenten der Amsterd.
Hoogeschool om hun er nogmaals op te wijzen,
dat zij geen leermeester hebben gehad, die als
pater de Groot, hun vader en vriend was.
Nadat een gezamenlijk gebed was gestort, en
een jongenskoor het „Dies Irae" had gezongen,
begaf men zich naar het graf van pater de Groot.
Op verzoek van prof. van Rooy onthulde de
HoogEerw. Pater van Breda, het monument, en
verrichtte de wijding daarvan. Daarna sprak
prof. van Rooy een kort dankwoord.
De beeldhouwer P. Bresiot vervaardigde het
monument uitmoevclkalk en hardsteen met bron-
zijn edel gelaat had mij getroffen. Ach, succes
zou ik bij hem niet hebben, daar hij voor Ba
ron Siegfried's tweeden zoon gewonnen was
En ook zou voorspraak" baten Bodo was
onmiddellijk na de veroordeeling naar Berlijn
gerend en had om gratie, herroeping van het
vonnis, vermindering van straf gesmeekt.
De Koning was doof geweest.
Wat moest er gedaan worden? Liet God, de
Rechtvaardige, toe dat de onrechtvaardigheid
zou zegevieren
Als ik naar Berlijn ging en een voetval voor
den Konig deed
Bodo, bekend met de etiquette, bekend met
vormen en gebruiken aan het Hof, had gepleit
en gesmeekt onder den druk van die etiquette
belemmerd en gesnoerd tusschen die vormen
en gebruiken maar ik, die van niets afwist
dan van de majesteit des Konings en het on
recht aan Wolfram gepleegd, ik zou mij niet la
ten terugdringen als ik mij voor hem neerboog
en mijn hart uitstortte, zou ik gehoord worden
ik zou verhooring eischon, als smecken niet wilde
helpen.
,,De weg tot Wolfram's verlossing en eer
herstelling leidt niet door het Hoi van den
Koning, Margreet," zeide Vader.
„Eerherstelling Ik had alleen een verlossing
van het lichamelijk lijden gedacht in den laat-
sten tijd. Vader had gelijk: Wilbrant's ge
tuigenis en het terugvinden van Merlé waren
noodig.
zen plaquet. In het monument heeft de beeldhou
wer willen uitbeelden de eenheid .van geloof en
wetenschap, de twee lichtstralen uit dezelfde
bron Gods. Deze eenheid van geloof en weten
schap heeft zich in het bijzonder geopenbaard in
het leven van pater professor de Groot. Het ge
loof, de bovennatuurlijke wijsheid, is symbolisch
voorgesteld in de figuur van den priester (rechts),
de Wetenschap door de figuur van den wijsgeer
(links.) Geloof en wetenschap houden ons de
beeltenis van den priester-hoogleeraar voor, op
dat prof. De Groot ook nu nog, na zijn dood, van
die eenheid zou getuigen. Bovendien dragen de
beide figuren het hoek, waarin de wijsheid ver
heerlijkt wordt,
De sigarennijverheid.
De Nederl. R.K. vereeniging van sigarenfabri
kanten heeft, naar liet Ilgz. meldt, den minister
van buitenlandsche zaken verzocht, zijn aandacht
te schenken aan de verdubbeling van het invoer
recht op sigaren door de Deensche regeering,
omdat tot de weinige landen, waarheen de si-
garenindustrie nog iets kon exporteeren, ook
Denemarken behoorde en door dezen maatregel
dc invoer in Denemarken van sigaren uit Neder
land wordt belet.
Droog Amerika.
Naar wij vernemen, is aan onzen gezant te
Washington opdracht gegeven, in aansluiting
Ik zin mijn hoofd stomp op middelen om daar
toe te komen.
Ik heb gelegenheid tot ongestoord denken
Sturmfels is als een gevangeniszóó groot,
zóó somber en zóó stil. Het uitgestorven Hee
renhuis staat met zijn gesloten iamen als een
doode op het binnenplein. Van tijd tot tijd werpt
Martijn een raam open en tuurt naar buiten,
met een trek van weemoed en teleurstelling op
zijn trouw, eerlijk gelaat, als vraagt bij o1 die
vertrekken nooit meer zullen bewoond worden.
Tegen ons spreekt hij nooit over Bodo s terug
komst. Hij begrijpt, dat wij daar niet naar ver
langen.
Arme oude Hoe lang heeft hij niet uitgezien
naar een oproeping van zijn jongen meester
om met een gedeelte van het dienstpersoneel
over te komen en het familiehuis te Berlijn voor
hem in orde te maken Dat de Vrijheer daar al
leen een "gemeubeld kwartier bewoont, acht
hij in strijd met de waardigheid en het aanzien
van liet geslacht Sturmfels.
Wij zijn nu gewend aan onze woning op het
slot. Wat geeft het ook of de hooge daken der
tegenover liggende gebouwen de zonnestralen
afweren, lang voordat die ter rust gaan, en hun
zwarte schaduw de schemering tot duisternis
maakt, voordat de nacht, aanbreekt
(Wordt vervolgd)
EUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
HBKCS3«BfS
r