iet ©ad® Kasteel.
DAGBLAD MOOR SGHiEDAM EN OMSTREKEN.
FEUILLETON.
4(iste Jaargang.
Donderdag 28 Juni 1923.
No. 13878
Bureau KOEMARKT 4 Telefoon Intercommunaal 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden ƒ2.per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
AdvertenTiën 15 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt .2 maal .berekend, Ingezonden mededeelingen 75 ct, per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Buitenlandsch Nieuws.
DE PAUS EN DE ROEIt-ACTIE.
De „Vossische Zeitung" verneemt uit Rome
Het reeds aangekondigde eigenhandig schrij
ven van den Paus aan den kardinaal-staats
secretaris werd gister door de Romeinsche pers
gepubliceerd. De Paus constateert daarin, dat
sedert de conferentie van Genua de toestand
overal een slechte Wending heeft genomen.
De .Vossische Zeitung" vermeldt speciaal
twee punten uit het schrijven le. beschouwt de
Paus het als een gebod der rechtvaardigheid, dat
het verzoek van Duitschland om zijn betalings
capaciteit door een onpartijdige commissie te
doen onderzoeken, niet van de hand wordt ge-
Wezen en voorts is Hij van oordeel dat deschade-
loosstellingscischen niet zoo hoog gesteld moeten
worden, dat het bestaan van het Duitsclie volk
daardoor in gevaar komt, 2e. spreekt de Paus
zich uit voor een algemeene vermindering cn een
successievelijke en algeheele opheffing van de
bezetting van het Roergebied.
IN HET BEZETTE GEBIED.
Te Klusenburg zijn twee onderofficieren en
twee korperaals door een drietal Duitschers onder
wie een vrouw, aangevallen. Er werden verschei
dene schoten op de militairen afgevuurd. Eén
onderofficier en een korporaal werden ernstig
gewond
In de haven van Karlsruhe is een bom ge
worpen naar een drietal aldaar liggende aken,
waaronder een onder Nederlandsche vlag. Er
hadden geen persoonlijke ongelukken plaats.
DE KOSTEN VAN DE ROERBEZETTING.
In liet Engelsche Lagerhuis is aan Joynson
Hieks, den financieelen secretaris van de schat
kist, gevraagd, of zijn aandacht was gevestigd op
de mededeeling van den Franschen minister van
oorlog dat de kosten van onderhoud van het
Fransclie leger aan de Roer op rekening van de
bezettingslegers zal worden gesteld.Hij antwoord
de, dat de Engelsche regeering tot dusver daar
over niet geraadpleegd was en dat zij niet ge
neigd is haar opvattingen daarover te kennen te
geven.
DE CONFERENTIE TE LAUSANNE.
Op een belangrijke bijeenkomst te Angora van
den raad van commissarissen is de conferentie
van Lausanne besproken. Aan Ismet Pasja
werd instructie' gegeven, te blijven staan op
het tot dusver door Turkije ingenomen stand
punt. Hem werd opdracht gegeven, uit Lausanne
te vertrekken,indien geen voldoening wordt ver
kregen in zake den Turkschen eisch, dat de be
taling van de rente der Ottomaanscbe schuld
zal geschieden in papieren francs.
Het algemeen onderzoek van het verdrag is
thans afgeloopan. Nog drie belangrijke vraag
stukken zijn onopgelost, n.I. de kwestie der cou
pons, die der concessies en die van de ont
ruiming van Gonstantinopel. De geallieerde
delegaties wachten hieromtrent de instructies
harer regee ineen af.
RUSLAND EN DE ZEEENGTEN.
De „Vossische Zeitung" verneemt uit Lausanne:
Het secretariaat-generaal der Oostersche confe
rentie heeft aan de Russische regeering verzocht
te doen weten, of zij deel wenscht te nemen aan
de aanstaande onderteekening van de conventie
in zake de zeestraten. In conferentiekringen twij
felt men er algemeen aan, dat Rusland zich be
reid zal verklaren dc conferentie te onderteeke
nen.
141
Wellicht wilde Wolfram die medenerncn, als hij
naar Hoogheim reed om afscheid van Freule
Georgiana te nemen. Wolfram bleef het antwoord
een oogenblik schuldig. Hij was doodsbleek
geworden
„Ik heb afscheid genomen," zeide hij eindelijk.
Ik sloop de kamer uit. Op de gang moest ik mij
aan den muur vasthouden.
Daar was iets voorgevallen. Ik moest weten
wat. Waartoe het mij langer te verhelen, dat die
twee elkaar lief hadden
25 Juni.
„Ik zou gaarne afscheid van Freule Georgiana
willen nemen," zeide ik vanochtend vroeg tot
Moeder, en ik liet inspannen.
Zij zat op haar kamer, de handen gevouwen in
haar schoot.Ik had mij niet laten aandienen.
Met een blos keek zij op, staarde mij aan en
pinkte haastig een traan Weg.
„Komt gij afscheid nemen en hare lippen
trilden.
Ik was nader gekomen en zij sloeg een arm om
PATRIARCH TICHON BEVRIJD.
Uit een telegram van C: J. Keichum, de corres
pondent, van de „Daily Express", Dinsdag uit
Moskou verzonden, blijkt dat patriarch Ticlion
inderdaad bevrijd is.
FRANKRIJK.
In de commissie van financiën uit de Kamer
heeft Poincaré de redenen uiteengezet, Welke er
de regeering toe nopen te verzoeken, de begroo-
ring voor 1923 ook voor 1924 van toepassing, te
verklaren. Hij legde den nadruk op de nood
zakelijkheid om bij de huidige buitengewone
omstandigheden zijn toevlucht tot een tweejaar-
lijksche begrooting te nemen en verklaarde Uit
drukkelijk, dat hij de kwestie van vertrouwen
zou. stellen.
BELG IE.
Gister is het Theunis ook niet gelukt de
crisis op te lossen. Theunis heeft thans een vaste
formule opgesteld in zake de kwestie van;de
Vlaamsche lloogeschool en aan de verschillende
groepen verzocht, daarover te beslissen. Deze
formule moet in haar geheel aangenomen worden
De formule van Theunis stelt voor ver-
vlaamsehing der Gentsche lloogeschool. Twee
derden van de colleges zullen echter zoowel in
het Vlaamsch als in hetFransch worden gegeven.
De klinische cursussen voor medici zouden ech
ter uitsluitend in het Vlaamsch worden gege
ven. Allicht zal heden de beslissing vallen.
EEN AANSLAG OP PASJITSJ.
Uit Belgrado verneemt Belga Er zijn yier
revolverschoten gelost op Pasjitsj,toen hij gister
middag de Skoeptsjina verliet. De minister-pre
sident bleef ongedeerd, de dader is gevat.
Naar het correspondentiebureau te Agram
meldt, is de aanslag op Pasjitsj gepleegd door
den bankbediende Mahajla. De motieven voor
zijn daad zijn tot dusver niet bekend.
TURKIJE.
Moestafa Kemal Pasja is met groote meerder
heid herkozen als een der negen afgevaardigden
voor Smyrna. Zijn echtgenoote en de bekende
Turksche schrijfster Hanoem kregen ieder één
stem.
ALLERLEI.
Uit Barcelona De transportarbeidersstaking
is reeds de achtste week ingetreden en steeds is
het einde niet te voorzien. Het aantal stakers is
zeer groot en het besluit der vakver eenigingenj de
staking uit te breiden tot die firma's, welke voor
het vervoer van hun goederen van de hulp van
militairen hebben gebruik gemaakt, is stipt_op
gevolgd.
De liberale regeering bevindt zich in een lastig
parket. Werkgevers noch werknemers willen van
toegeven weten.
Uit Madrid De regeering zal voorstellen
om de parlementaire immuniteit van generaal
Berenguer, den voormaligen Spaanschen hoogen
commissaris in Marokko op te heffen.
Uit Washington. Er verluidt, dat in een
bespreking tusschen de thesaurie en de ambte
naren van de drankbestrijding overeenstemming
is verkregen over de nieuwe regeling waarbij het
brengen van sterken drank inAmerikaansche Wa
teren na een zekeren datum van de volgende
maand zal worden gestraft met in beslagneming
van het schip en arrestatie van den kapitein.
De buitenlandsche regeeringen zullen hiervan
behoorlijk worden verwittigd.
Uit Honoloeloe. Amerikaansche douane
ambtenaren hebben 292 kwart gallons sterke
drank aan boord van de Koreamaru, het eerste
mij heen. „Goed dat gij gekomen zijl, lieve,"
vervolgde zij zacht en kuste mij. „Wij hebben
zooveel met elkaar doorleefd. Een brief als
laatste afscheid was wel wat heel koel."
Ik liet mij op mijne knieën voor haar neder-
vallen, zooals dien eersten keer in dc spreek
kamer, en vatte hare handen.
„Ik kom weer als smeekclinge," zeide ik, zon
der de pogen neer te slaan.
Een gloeiend rood overtoog haren hals, hare
wangen, haar voorhoofd bij die woorden. Zij
poogde hare handen los te maken, maar ik hield
ze vast.
„Mijne, lieve, dappere, nobele Margreet,"
zeide zij en hare oogen schoten vol tranen,
„Niets van dat alles," hervatte ik, snel spre
kende, „op mijne dapperheid komt het heden
niet aan op de uwe, Freule Georgiana. Hebt gij
moed om een onrecht te erkennen en te herstellen
om Woorden terug te nemen, die diep, diep ge
troffen hebben
Zij had begrepen. Ik voelde hare handen beven
tusschen de mijne. Weer poogde zij ze los te
maken en Weer omsloot ik ze vaster.
Eene lange pauze volgde, waarin zij de oogen
sloot, zoodat ik gelegenheid had het schoone j
gelaat voor mij gade te slaan.
„Een iegelijk zij verantwoordelijk voor zijne
daden," antwoordde zij vast en ernstig. „Ik neem
geen Woord terug."
Ik voelde mijn Weerstand slinken bij haar
vasten toon. Gij of ik", „gij of ilc," gonsde het
Japansche stoomschip dat, sinds het drankver
bod van kracht is geworden, is aangekomen, in
beslag genomen.
Uit Londen, De gezondheidstoestand van
Bonar Law is zoover verbéterd, dat hij Londen
kan verlaten om in een Zuidelijke kustplaats
verder herstel te zoeken.
De correspondent van de „Times" te
Gonstantinopel ontleent aan de Vatan, welk
blad, naar hij meent te mogen aannemen, goed is
ingelicht, dat Venizelos onlangs aan Meletios IV,
den oecumenischen patriarch, telegrafisch den
raad heeft gegeven af te treden, daar dit de eenige
weg is om de pos5tJe van de Grieken in Turkije te
verbeteren.
Uit Londen Het lagerhuis was gister
getuige van buitengewone heftige scenes bij ;de
behandeling van de Schotsche begrooting.
Uit Berlijn. De „Vossische Zeitung" ver
neemt uit Essen Mgr. Testa heeft aan den ka
pelaan van Ilattingen, dr. Blank, een gilt van
een half millioen lire overhandigd voor weldadig
heidsdoeleinden.
Uit Warschau. Het Roeméensche konings
paar is gister naar Krakau vertrokken.
Staten-Gcneraai.
EERSTE KAMER.
Vergadering van Woensdag, 27 Juni.
De Voorzitter deelt mede, dat benoemd
zijn lot leden van de commissie van Redactie
voor het Adres van gelukwenschen aan de Ko
ningin in verband met het n geeringsjubileum
van H. M. de hecren Van Wassenaar van Gat-
wijk, Van Basten Batenburg, Diepenhorst de
Waal Mamelfijt en Idenburg.
Aan de orde is het Wetsontwerp tot wijziging
van de Pensioenwet 1922. Het wetsontwerp
Wordt aangenomen zonder discussie of hoofde
lijke stemming.
Aan de orde is het Voorstel van wet van den
heer Duys c.s. tot aanvulling van de Invaliditiets
Wet.
De heer Duys wordt door den griffier de
Kamer binnengeleid. Het Wetsontwerp wordt
aangenomen zonder discussie of hoofdelijke stem
ming.
Aan de orde is het wetsontwerp tot t oetreding
tot de artikelen 65, 354—-356, alsmede 358362
van het Vredesverdrag van Versailles, en wel
met inachtneming van de acht punten, die ge
noemd zijn in liet door de in artikel 355 van liet
Vredesverdrag, genoemde geallieerde mogend
heden aanvaarde protocol van 21 Januari 1921,
enz.
De beraadslaging Wordt gesloten en het wets
ontwerp aangenomen zonder hoofdelijke stem-
ming.
Aan de orde is het wetsontwerp houdende be
palingen betreffende de jacht.
Het ontwerp wordt aangenomen met 19 tegen
15 stemmen.
De vergadering Wordt verdaagd tot heden 1
uur.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Woensdag, 27 Juni.
Bij de stemming over amendementen op de
pensioenwet voor het reserve-personeel, wordt
aangenomen met 33 tegen 32 stemmen liet amen-
dement-Tilanus betreffende een afzonderlijke
pensioenregeling voor de landweerdistrictscom
mandanten en de vier commandanten van de
landweerbataljons het amendement-K. ter Laan
betreffende verhooging van de vergoeding voor
diensttijd van personeel beneden den officiers
rang van 4 tot 8 per mille, wordt verworpen met
door mijn hoofd. Nog stond het aan mij mijn of
fer terug te nemen mijne toekomst lag nóg in
mijne hand
Zij boog het bleeke gelaat dieper tot mij
„Laat mij dikwijls van je liooren, als ik weg
ben. Mijne liefste wenschen zijn voor je Welzijn,
Zij sprak geen woord meer, maar ik las haar
heure gedachten van liet voorhoofd „gij zult
hem dierbaar worden gij hebt hem hefhij za
je leeren waardeeren als ik weg kerJ-
„Wat hebt gij hem gezegd Hebt gij hem
van u afgestooten
„Ik heb hem eene scheiding van twee jaar
opgelegd." En zij zou heengaan, ik gevoelde het,
zij zou hare woorden niet terugnemen Twee
jaren van geluk onlroofd aan Wolfram s leven, dat
zoo arm aan geluk was geweest
Toen liet ik hare handen los cn verborg het
gelaat in haar schoot.
„Om Gods Wil, verspeel uw beider geluk met
om een drogbeeld, eene hersenschim. Ik heb hem
lief als eene zuster als eene zuster heb ik voor
hem gestreden, als eene zuster kom ik voor hem
smeeken
„Je bedriegt je zelve, Margreet
Stil," zeide ik, het hoofd opbeurende „laat
mij hooren, dat gij Wolfram wilt gelukkig maken,
en mijne blijdschap zal u zeggen, dat gij u ver
gist."
Ik wachtte ademloos op antwoord. Zij
nog bleeker geworden.
Zij keek mij lang, lang aan,
48 tegen 16 stemmen. Het amendement K. t e r
Laan betreffende her-pensionneering, wordt
verworpen met 50 tegen 20 stemmen.
Aan de orde is het initiatief voorstel-Bakker-
Ngrt tot aanvulling van de Pensioenwet 1922.
Het werd met 44 tegen 38 stemmen aangenomen
Aan de orde is eindstemming over het wetsont
werp tot uitvoering van art. 97 der Grondwet
enz. (Non-activiteitstractementen enz.).
Zonder hoofdelijke stemming goedgekeurd.
Aan de orde het is ontwerp lot wijziging
van hoofdstuk VII B der Staatsbegrooting voor
1923. (Steun aan Hanze-credietbanken).
De heer Van der W a e r d e n (S. D.
klaagt over de overha ste behandeling van
deze»zaak, waarhij ook niet voldoende inlich
tingen zijn gegeven. Voor het middenstandscre-
dietwezen bestaat geen voldoende aanleiding
in ons land, meent spr. onnoozel.
De heer Duys (S. D.) zegt de onzin, dat de
Hanzebanken niet voor den middenstand zijn
bestemd, maar wel om den R.K. godsdienst te
helpen.
Mej. Van Dorp (Lib.) is natuurlijk tegen
het ontwerp. Het is een mooi gebaar, maar de
Staat moet zich met deze aangelegenheid niet
inlaten.
De heer Van Rij cke vors el (R. K.)
is vóór het ontwerp, liet middenstandscfediet
moet gesteund worden, omdat het nergens is
onder te brengén. Het zijn hier kleine luijden,
die lijden zullen en het zou één provincie zijn,
die ten onder ging. Spr. vraagt alleen een maxi
mum in de wet te bepalen voor het risico, dat
de Staat kon loopen.
De heer V a n G ij n (V. B.) is ook al tegen dit
ontwerp, omdat hetalleen tracht om een Ka
tholiek instituut in het leven te houden, dat
geen levensvatbaarheid heeft.
De heer S t u 1 e m e ij e r (R. K.) verdedigt
dit ontwerp, dat in het algemeen belang is en
niet specifiek Roomsch.
De minister van Financiën, de heer D e
Gee r, herinnert aan verschillende crcdie-
ten, die al zijn verleend en het vertrouwen, dat
hem daarbij is gegeven. Van een paniek stemming
is thans geen sprake de indiening moest heel
vlug gaan, maar dat zegt niet, dat dc regeering
overijld handelde.
Er is hier geen sprake Van steun aan de Han
zebanken, maar wel aan credictwaardige perso
nen. De credicten dienen alleen ter voort
zetting van het bedrijf en de Hanzebanken heb
ben daarbij niets te maken.
De Nederlandsche Bank heeft zich bereid ver
klaard 50 pCt. Staatsgarantie in plaats van 100
pCt. op zich te nemen. Het risico voor den Staat
is dus zeer gering. Een verlies van eenige betce-
kenis kan niet geleden worden. Als alles verloren
ging, zou het hoogstens twee ton bedragen. Spr.
overweegt thans nog eenige wijzigingen, die hij
hedenavond al indienen.
De vergadering wordt verdaagd tot heden
1 uur.
Binnenland.
De Koninklijke familie in Engeland.
Koningin Wilhelmina, prins Hendrik en prin
ses Juliana zijn gistermiddag teWindermare het
eindpunt van den spoorweg, aangekomen en
per auto door Ambleside naar Rydall Hall ge
reden, waar zij vijf weken zullen vertoeven.
Het handelsverdrag met Tsjeeho-Slowakije.
le Algemeene R.K. Werkgevèrsvereeniging
heeft een adres gericht aan de Tweede Kamer,
waarin zij enkele ernstige bedenkingen te berde
brengt tegen het handelsverdrag met Tsjecho-
was
„Nobele, dappere Margreet," zeide zij ander
maal, maar'mi meer met de oogen dan de lippen.
Ik stond haar blik door.
„Gelooft gij mij nu V' vroeg ik fluisterend, met
eene stem, die mij hard en schel in de ooren
klonk.
Hare lippen sloten zich vast opeen.
„Verloren," kermde ik. Hoe zou ik haar
tegenstand overwinnen Lang kon ik het niet
meer uithouden het was of mijn bloed drop
voor drop Wegvloeide in dien strijd van ziel tegen
ziel.
„Maak hem gelukkig laat mij hem de blijde
boodschap brengen, dat gij hem morgen wilt
zien," smeekte ik. „Ik Weet, dat hij u heeft
bewonderd en liefgehad van den beginne af.
Straf mij niet voor mijn haastig optreden ont
houd Wolfram niet wat Waarde aan zijn herwon
nen leven moet geven Ik heb mij op zijn
weg geworpen om hem te helpen en gelukkig te
maken, niet om zijn Weg te versperren Denk
aan zijn geluk. Vernietig bet. niet."
Ik herhaalde die woorden in het oneindige ik
rustte niet voordat ik hare belofte had gehoord.
Onder het naar huis rijden betastte ik mijne
slapen en bekeek Werktuigelijk mijne vingertop
pen. Als daar bloed aan had gekleefd zou ik niet
verwonderd zijn geweest. Alles in mij bloedde.
Wordl vervolgd).
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT