Het geheimzinnige raadsel
DAGBLAD V&QH SCHIEDAM EN
FEUILLETON.
46ste Jaargang.
Dinsdag 21 Augustus 1823.
No. 13723
Bureau KOEMARKT 4 Telefoon Intercommunaal 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Buitenlandsch Nieuws.
HET HERSTEL.
Het Fransche antwoord zal heden aan lord
Crewe, den Britschen gezant te Parijs worden
overhandigd. Tevens zal hem een exemplaar van
het Geelboek overhandigd Worden, waarin nog
opgenomen zijn de jongste Britsche nota en het
Fransche antwoord daarop.
Men mag aannemen, dat het Fransche ant
woord een minimum cijfer noemt voor de
Fransche vorderingen op Duitschland. Dit zal
de onderhandelingen ongetwijfeld vergemak
kelijken.
Te Brussel schijnt men de Fransche nota
goedgekeurd te hebben, doch het heet, dat de
Belgischenota nog duidelijker en nadrukkelijker
zal zijn wat betreft de Roerkwestie.
De ministerraad te Brussel welke heden zou
bijeenkomen, is tot morgenmiddag uitgesteld.
De ministers Theunis en Jaspar zullen dan aan
hun collega's den tekst van het Belgische ant
woord op de Britsche nota ter goedkeuring voor
leggen. Het document zal vervolgens morgen
avond aan Poincaré worden medegedeeld, en
Donderdag d..v. naar Londen worden dooige-
zonden.
Rijkskanselier Stresemann zal waarschijnlijk
nog deze Week op de Zondag door Poincaré ge
houden rede antwoorden. Eerst zal echter nog
de publicatie van het fransche antwoord op de
Engelsche nota worden afgewacht. Naar ver
luidt, heeft Stresemann het plan opgevat, zich
openlijk over het geheele vraagstuk van het
herstel, uit te spreken.
De rede, welke Poincaré Zondag heeft ge
houden, Wordt door de Berlijnsche bladen niet
geheel ongunstig ontvangen. Speciaal acht men
het een schrede voorwaarts op den weg tot nieuwe
onderhandelingen, dat volgens de pers Poincaré
in zijn rede een geheel anderen toon heeft aan
geslagen. Algemeen echter mist men, een duide
lijke omlijning en de belangstelling concentreert
zich derhalve ook meer op de Fransche antwoord
nota aan Engeland.
IN HET BEZETTE GEBIED.
Wolff verneemt, dat Krupp von Bolden und
Halbach binnenkort uit de gevangenis te Dussel-
dorp naar die te Rijssel zal worden overgebracht
Dit zou een verzwaring van zijn straf moeten be-
teekenen.
Op de fabriek te Hoeckingen van de Mannes-
ma nn Werke heerscht sinds een'week een com
munistische terreur. Communistische honderd
schappen, militair afgeëxcerceerd en van een
uitgebreid signaal-systeem voorzien hebben het
personeel verdreven, voor het huis van den di
recteur een galg opgericht en daarin de inboedel
vernield.Bij een botsing met de landjagers werden
de leider van het honderdschap en een landjager
gedood. De bedrijfsleiders zijn door de commu
nisten afgezet, die verklaarden, dat de geheele
beweging geleid werd door een centralecommissie
te Duisburg. De Dusseldorpsche regeeringspresi-
dent heeft aan de bezettingsoverheid vergunning
gevraagd om politie naar Hoeckingen te mogen
zenxlen, om de orde te herstellen. Dit verzoek is
afgewezen.
dedeeling werd gedaan van de opschorting
der leveringen in natura, is een communiqué
uitgevaardigd, waarin wordt gezegd, dat de
Joegoslavische regeering voortgaat met de
bestudeering van de kwestie der schadeloos
stelling en de opschorting der leveranties door
Duitschland. Men is van oordeel, dat het hier
betreft een schending door Duitschland van
internationale verdragen, welke in het bijzon
der de vitale belangen raakt van het konink
rijk der Serviërs, Kroaten en Slowenen.
Boekarest en Athene wijden eveneens groote
aandacht aan de kwestie. Er bestaat een nei
ging een gemeenschappelijke houding vast te
stellen der betrokken staten.
De ontvangen Duitsche nota werd ter ken
nis gebracht van de Commissie van Herstel,
vergezeld met een protest tegen de stopzet
ting der Duitsche leveringen.
DEVOLKENBOND.
Op 3 September komt zooals bekend,deVolken-
bondsverg. te Genève bijeen. Infniddels vinden
er reeds officieuze besprekingen plaats, welke de
keuze van den voorzitter tot onderwerp hebben.
Op den voorgrond staan twee candidaten, de
lsjecho-Slowaaksche minister van Butenland-
sclie Zaken dr. Benesj en het lid van den Zwitser-
schen bondsraad Motta
De Argentijnsche delegatie, die sedert 1920
niet meer heeft deelgenomen aan de werkzaam
heden van den Volkenbond, zal thans wederom
voltallig als officieele delegatie aanwezig zijn.
RUSLAND.
Van Russische zijde wordt medegedeeld, dat
de Heilige Synode van de orthodox-Russische
keik hersteld is. In een oproep zegt de Synode
dat de gewezenpatriarchTichon deRussische kerk
door zijn actie had verdeeld. Tichon is thans afge
zet en heeftnietmeerhetrechtdentitelvanpatriarch
te dragen. De oproep is o.a. onderteekend door
Wladimfr Lwow, die patriarch was ten tijde van
de regeering-Kerenski.
DE DUITSCHE RIJKSBANK.
De president der Duitsche rijksbank Haven-
stcin en de vice-president Von Glasenapp, hebben
Lot nu toe nog steeds geen stappen gedaan, waar
uit men zou kunnen opmaken, dat zij bereid
zouden zijn vrijwillig uit de directie der rijksbank
te treden.
In de ,,B. Z. a. M." wordt geëischt, dat het
rijkskabinet zich dezen toestand met een tegen-
en nevenregeering niet langer laat welgeval
len. Voorts wordt door het blad geëischt, dat de
rijksdag zoo spoedig mogelijk wordt bijeenge
roepen, wanneer de huidige directie der rijksbank
niet binnen 48 uur aftreedt.
HE DUITSCHE LEVERINGEN IN NATURA.
Uit Belgrado verluidt In verband met een
gisteren gehouden ministerraad, welke zich
bezig hield met de Duitsche nota, waarin me-
Alice Evan had een zeer grooten indruk op
hem gemaakt hij vond haar het meest sympa
thieke meisje, dat hij ooit had ontmoet. Als hij
haar met het een of ander een dienst kon be-
Y'Jzen, zou hij geen oogenblik aarzelen dat te
doen. Verkeerde zij misschien in moeilijkheden,
'ad zij hulp of raad noodig. Maar waarom wendde
Z1J zich dan niet in de eerste plaats tot Antoon
Van Uielen. Dien kende ze zooveel langer en zoo-
Veel beter dan hem en Werner, die overtuigd
as, dat zijn vriend haar liefhad, was er van
erzekerd, dat Antoon van Gielen haar ook
"strekt niet onverschillig liet.
Haar wat moest hij dan thans bij haar doen,
1 Verlangde zij van hem? Hij maakte verschil-
r e ver°nderstellingen, die hij echter dan da-
Weer verwierp.
Zejf a£ drommel, zcide hij ten laatste, tot zich
te p We" dwaas. Waarom zou ik hier staan
verl Cn te rac'ien naar hetgeen zij van mij
toe 0t' te ze§gen heeft. Als ik naar haar
Tr.?a> za' ik het spoedig genoeg weten,
on !J f°cbt 'n het adresboek, „Parkweg 19"
Diét <!Vond,dat daar mevrouw Smith woonde,
ttwliaam zeide hem niets, hij had nooit van
mevrouw Smith gehoord.
IERLAND.
Zaterdag heeft de candidaatstelling plaats
gehad voor de Iersche verkiezingen. De verkie
zingen hebben a.s. Maandag plaats. Het nieuwe
parlement zal 153 leden tellen. Er zijn echter
360 candidaten. Drie daarvan zijn door eenvoudi
ge candidaatstelling gekozen. Het zijn de drie
candidaten van de universiteit van Dublin.
In alle andere kiesdistricten zal de strijd zeer
fel zijn men heeft overal ten minste drie lijsten
in heel wat districten zelfs vier of vijf.
DE GEALLIEERDEN EN GRIEKENLAND.
De Matin" meldt Aangezien de toestand
in Griekenland aanmerkelijk verbeterd is,is de
Fransche regeering geneigd, koning George te
erkennen. De erkenning zou plaats hebben tege-
Werner kleedde zich een beetje zorgvuldiger
dan hij gewoon was, eigenlijk zonder dit zelf
te weten en begaf zich op weg. Hij kon een tram
nemen, die hem dicht bij den Parkweg bracht
en bevond, dat het huis onder nummer 19 een
aardige villa was, die in een gezelligen tuin
lag.
Hij belde er aan en aan het dienstmeisje,
dat opendeed vroeg hij, of daar juffrouw Evan
logeerde.
is u mijnheer Werner, Vroeg het meisje.
Op het bevestigend antwoord van Werner
zeide zij
Wilt u mij dan maar volgen. De juffrouw ver
wacht u.
Werner volgde haar naar een klein aardig
salon, waar zij hem verzocht even te willen
wachten
Geep twee minuten later trad Alice Evan bin
nen.Zij was in zwaren rouw,de zwarte japon deed
de bleekheid van haar gelaat zeer duidelijk uit
komen.
Zij stak Werner de hand toe, die hij deelnemend
drukte en zeide
Ik ben zeer dankbaar, dat u dadelijk aan
mijn wensch gehoor gegeven hebt.
U hadt toch niet anders verwacht, hoop
ik.
O neen, antwoordde zij met een lieven glim
lach, ik was overtuigd, dat u zouclt komen, in
dien het u ook maar eenigszins mogelijk zoude
zijn.
Natuurlijk, kwam ik, zeide Werner, maar
Advertent iën 15 regels f 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
lijk met het herstel der constil ui ioneele vrijheden
in Griekenland.
De Italian nsche gezant te Athene heeft aan den
minister van Buitenlandsche Zaken medege
deeld, dat hij weer de leiding van het Italiaansche
gezantschap öp zich heeft genomen.
De pers beschouwt deze kennisgeving als de
hervatting der diplomatieke betrekkingen.
GRIEKENLAND.
In Griekenland is de algemeene staking af
gekondigd. De regeering heeft eeri bijzonderen
krijgsraad ingesteld waarvoor de stakingsleiders
terecht zullen staan.
De stakingsbeweging is reeds naar verschillende
stedenindeprovinciePiraeus overgeslagenInmidd
heeft de regeering reeds maatregelen genomen,
ten einde te voorkomen, dat de broodvoorzie
ning in gevaar zal worden gebracht en de scheep
vaartverbindingen worden gestoord.
Tot dusver heeft zich nog geen enkel incident
voorgedaan.
JAPAN.
Baron Kato, de eerste minister, is zwaar ziek,
maar men gelooft niet,dat de ziekte lvensgevaar-
lijk is. Men verwacht, dat hij zeer spoedig zaf
aftreden.
ALLERLEI.
De leider der Kroatische boerenpartijRaditsj,'
die uit Belgrado is gevlucht, zou te Londen zijn
aangekomen.
-Er hebben te Berlijn geruchten geloopen
over een aanslag, welke Zaterdagavond gepleegd
zou zijn op Stresemann. Deze zijn onjuist. De
wacht heeft alleen om kwart over acht en om
10 uur onbekenden gezien in den tuin van het
paleis van den rijkskanselier, welke bij het aan
roepen op de vlucht sloegen. De wacht heeft op
hen geschoten, doch tevergeefs. De politie stelt
een onderzoek in. Men houdt de mogelijkheid in
het oog van een poging om diplomatieke stukken
te stelen uit de rijkskanselarij.
Naar het Hamburger Fremdenblatt meldt,
is Cuno, de gewezen rijkskanselier, voornemens
naar Amerika te gaan, om een vriendschappelijk
bezoek aan Ilarriman te brengen. Het blad acht
het wel mogelijk, dat Cuno weer op eenigerlei
wijze in dienst van de Hapag al treden, welke
scheepvaartmaatschappij naar men weet veel
belangen met Harriman gemeen heeft. Cuno's
reis heeft geen politiek doel.
De gewezen rijkskanselier dr. Wirth, is in
gezelschap van dr. Ludwig Haas, democratisch
lid van den rijksdag te Moskou aangekomen. Dr.
Wirth, die in opbracht van de vereeniging tot
verbetering van de Duitsch-Russische handelsbe-
trekk'igén handelt, zal met de betrokken Russi
sche overheidspersonen onderhandelen, over het
aankoopen en het exploiteeren van bosschen.
Uit Frankfort. De mijnwerkersstaking in
Tsjeclio-Slowakije is sinds gisterochtend in
vollen gang. Slechts in*enkele mijnen zijn nog
enkele arbeiders afgedaald, doch dezen zullen
heden eveneens staken.
Binnenland.
Het jubileum van (le Koningin.
Gisteravond'om half zeven heeft de Koningin
ten paleize Het Loo in plechtige audiëntie ont
vangen Pangeran Ario Soerjowidjojo, Prins van
Djokjakarta, kapitein van den generalen staf
van het Indische Leger, die zich bij H. M. kwam
kwijten van de opdracht van den Sultan van
laat mij eerst naar uw welstand informeeren.
U hebt het ziekenhuis alweer kunnen verlaten.
Ja, 'ja, maar men beschouwt mij hier
nog niet als geheel hersteld, ik wordt hier
verpleegd en vertroeteld. Mevrouw Smith, veeg
de zij er verklarend bij, was de boezemvriendin
van mijn overleden moeder. En ik heb de gast
vrijheid, die zij mij aanbood, niet kunnen wei
geren
Dat zou, dunkt mij, ook onvoorzichtig ge
weest zijn, antwoordde Werner, u zult wel
behoefte hebben aan den troost en de liefde
van een moederlijke vriendin.zoolang uw broeder
niet terug is
Alice knikte.
Inderdaad, zeide zij eenvoudig, dat heb ik,
maar laten wij niet ISnger over mij zelf spreken.
U begrijpt, dat ik u met dat doel niet heb ge
vraagd hierheen te komen. U is een vriend,
mijnheer Werner, ik weet, dat ik u als zoodanig
mag beschouwen.
Dat moet ge zeker doen, juffrouw Evan.
Goed. Ik wilde u een vriendendienst vragen.
Ik kan, zonder te weten, welke die vrienden
dienst is, verzekeren, dat
Neen, neen, viel zij hem snel in de rede, be
loof me niets vóór ge weet, wat ik u vragen wil.
Want ik vrees, dat ik uw Vriendschap op een'
al te zware proef ga stellen.
Werner vroeg zich zelf af, wat zij hem dan
vragen wilde.
Dat zal vrij zeker niet het geval zijn, meende
hij, hoe grooter dienst u mij vragen zult, hoe
Djokjakarta, de Koningin diens gelukwenschen
over te brengen met, Haar regeeringsjubileum'.
De ontvangst had op eenzelfde wijze plaats als
die van de missie uit Solo. De Prins wercf, behalve
door den heer Oudemans, vergezeld door Radeli
Mas Toenenggoeng Soerjo Winoto. Hij werd des
middags bij aankomst aan het station te Apel
doorn, om 4 uur 6 min., ontvangen door kapitein
Gcy van Pittius, adjudant der Koningin, en in
een met vier paarden bespannen hofrijtuig naar
het paleis geleid. De Prins droeg aanvankelijk de
militaire tenue bij de audiëntie, welke de Konin
gin verleende in tegenwoordigheid van dezelfde
leden ITarer hofhouding, die aanweizig waren
geweest bij de ontvangst van den Prins van Solo,
droeg hij het costuum dat bij Garêbêgs, de offi
cieele gelegenheden gedragen wordt.
De Prins hield tot H. M. een korte toespraak,
die, na vertaling door den heer Oudemans, door
de Koningin beantwoord werd.
Namens den Sultan van Djokjakarta werden
H. M. ten geschenke aangeboden het portret van
den Sultan, een sierlijk bewerkte kris en een piek.
Namens de Ratoe Kentjönö, de gemalin van den
Sultan, Werd de Koningin een waaier aangebo
den.
De gezamenlijke Prinsen van Djokjakarta
hebben de Koningin een inktkoker ten geschen
ke doen aanbieden.
Na de audiëntie bood de Koningin den Prins
van Djokjakarta ten paleize een maaltijd aan.
Hieraan zaten, met de Koningin en den Pange
ran van Djokja, aan de heer Oudemans, Raden
Mas Toenenggoeng Soerjo Winoto, en voorts
dezelfde dames en heeren van Harer Majesteits
hofhouding, die hadden deelgenomen aan het
noenmaal ter cere van den Prins van Solo.
Om 9 u. 6 min. is de Prins van het station
Apeldoorn vertrokken.
De Prins van Solo was met den trein van 3 u.
46 uit Apeldoorn gegaan.
Het Gedenkboek 18981923.
Kapitein W. G. de Bas, redacteur van het
Gedenkboek 1898—1923, heeft gisteren te Am
sterdam voor medewerkers aan dit Gedenkboek
en genoodigden een causerie gehouden, waarin
hij de geschiedenis en de ontwikkeling van het
boek uiteenzette. Onder de aanwezigen bevonden
zich Minister De Visser, voorzitter van de re
dactie-commissie, burgemeester Dé Vlugt en
generaal C. JSnijders.
De heer II. II. Fongers, uitgever te Voor
schoten, nam het initiatief tot de uitgave van
een Gedenkboek en deelde spr. een cn ander van
zijn plannen mede en wilde, dat de Ned. Bond
tegen de Revolutie zich met de verzorging zou
belasten. Maar deze vereeniging had spr. niet de
geschikte geacht. Toen had spr. gedaan weten te
krijgen, dat de gezamenlijke Oranjevereenig.
zich \oor de plannen interesseerden, wat in-
tusschen niet wil zeggen, dat ze er financieel bij
betrokken werden, integendeel.
Het oorspronkelijk plan was, dat het werk uit
240 pagina's zou bestaan. Er werd.echter zooveel
medewerking aangeboden, dat die 240 pagina's
eerst 480 en later 1000 bladzijden werden. Het
boek bestaat thans uit 1152 pagina's
Alle medewerking is geheel belangeloos ge
weest. Het boek is bestemd om aan de Koningin
ten geschenke te geven en elke bijdrage is dus een
geschenk aan haar.
Toen de uitgifte Van dit Gedenkboek bekend
werd, gaf prof. Blok geheel vriendschappelijk
zijn plannen om een dergelijk werk uit te geven
op.
De voorplaat van 't boek is van den heer
C. S. Lion Cachet.
gelukkiger ik mij zal achten u dien dienst te
bewijzen.
Luister, zeide zij. Toen gij u voor het eerst
in onze zaak hebt gemengd,was lietals journalist.
Gij hebt er u mee bemoeid, om te trachten voor
uw blad daaruit zooveel mogelijk copie te halen.
Neen, neen, vervolgde zij, toen zij zag, dat AVer-
ber hierop iets wilde zeggen, ik bedoel daar
allerminst verwijt mee, ook niet dat gij uw blad
daarvan hebt laten profiteeren, dat is de na
tuurlijkste zaak van de wereld. En ik weet ze
ker, dat gij daarvoor geen enkele onbescheiden
heid hebt willen begaan. Het heeft u ook niet
verhinderd ons groote diensten te bewijzen en
ik weet zeker, dat uw belangstelling in deze
treurige zaak méér is dan de belangstelling van
den dagbladschrijver, die enkel aan zijn courant
denkt.
Dat is werkelijk het geval, antwoordde Werner
Ik weet het en dat geeft mij den moed u te
vragen of gij niet een offer zoudt willen brengen.
Zou u niet ér toe kunnen besluiten van uw kant
verder geen werk meer van deze zaak te maken
Frits Werner kreeg een kleur.
Maar juffrouw, zeide hij, waarom vraagt u
dit. Meent u, dat ik onbescheiden geweest ben.
Zie eens, na alles wat er nu eenmaal gebeurd is,
is het absoluut uitgesloten, dat de couranten in
het algemeen zich niet meer met deze geheim
zinnige misdaad zullen bemoeien. Integendeel,
zij zullen alle moeite doen om hun lezers in te
lichten. Deze verlangen dat ook.
(Wodt vervolgd)
NIEUWE
EDAMSCHE COURANT
KK3KC