Stads- en Gewestelijk Nieuws.
R. H. b. s.
Gemengd Nieuws.
Verleden jaar werd een aanvang gemaakt met
het Gedenkboek.
Het aantal medewerkers was ongeveer 150. In
het begin van dit jaar was 70 pCl. van de cop ie
binnen.
De bewerking van liet werk ging dikwijls over
hindernissen. Zoo waren foto's uit den huWelijks-
tijd en den kroningstijd niet meer aanwezig en ze
moesten uit particuliere verzamelingen genomen
worden.
Spr. schatte de totaalkosten van het Gedenk
boek op ongeveer 100.000. Toch kunnen de
linnen exemplaren voor f \'21/2 verkocht worden.
Dit de leder-uitgave van 50 zal een fonds ge
sticht worden voor de uitgave van een volks
editie.
Spr. bracht hulde aan luit.-generaal F. de Bas,
wien liet gelukt was den stamboom van deKonin-
giu na te gaan tot het jaar 639 n. Chr. Tot
dusver was deze slechts bekend tot 1255.
Hoewel verscheiden leiders van de S. D. A. P.
hun portret voor het Gedenkboek hadden af
gestaan, was geen hunner er toe te bewegen
geweest er een artikel in te schrijven. Van de
dames-leiders der S.D.A.P. had geen enkele haar
portret willen afstaan.
.Spr. eindigde met een woord van dank aan
allen, die medegewerkt hadden aan het Gedenk
boek en de voorlezing van het inleidingswoofd
van de redactiecommissie.
Minister De Visser zegde daarna in een toe
spraak namens allen dank voor de groote zorg en
toewijding, welke de heer De Bas aan het Gedenk
boek heeft besteed. Spr. had zich in de eerste
plaats geroepen gevoeld zijn medewerking ie
verleenen, omdat de uitgave het eerste plan voor
iets dergelijks was.Verder wilde hij dadelijk mede
werken, omdat alle schrijvers geheel belangeloos
hun copie afstonden en omdat de eerste intellee-
tueelen in ons land medewerkten. Hij brach;
vooral dank aan generaal Snijders, die een dei-
voortreffelijkste bijdragen heeft geleverd.
Amerikaansche persstem over
Minister Colijn en tie Vlootwet.
De New-York Times" heeft een lang hoofd
artikel De Nederlandschee financiën en de
Vloot, waarvan de ,,N. R. Ct." de volgende
samenvatting geeft
De heer Golijn, die aan het hoofd van het
Ministerie van Financiën gekomen is, nadat de
heer De Geer was afgetreden, aldus het blad,
wordt gezegd evenzeer te streven naar bezuini
ging, als naar het bouwen van een vloot en zal
z'n doel niet zonder moeilijkheden bereiken, al
zullen die ook niet zoo groot zijn als van radicale
en socialistische zijde wordt voorspeld. De heer
Golijn is, uit hoofde van de partij waartoe hij
behoort, als vanzelf spreekt, hij de socialisten
niet gewild,, maar dat is niet zoozeer een reden
tol, opgewondenheid, als zijn relaties met de
petroleum-industrie, die den socialisten aan
leiding geven te spreken van een „olievloot",
bestemd om de Nederlandsche en Engelsche
belangen te beschermen tegen een Amerikaan-
sehen aanval.
Een dergelijke interpretatie gaat te ver. De
Amerikaansche protesten ter zake van de Djam-
bi-concessie willen toch zeker niet zeggen, dat
Amerika Engeland den oorlog zou willen ver
klaren, om deze velden te krijgen, als sommige
opgewonden Nederlandsche dagbladschrijvers
schijnen te denken. Zeker is de heer Colijn niet
van die meening. Als een van de beste koloniale
specialiteiten, met lange ondervinding in het
Verre Oosten, ziet hij vooruit naar de uiteinde
lijke autonomie van Oost-Indië, onder de Neder
landsche Kroon, hoewel het nauwelijks te ver
wachten is, dat de inboorlingen in de eerste tien
tallen jaren daartoe geschikt zullen zijn.
Als man van de practijk weet hij dat de rijke
bezittingen van een klein land aan den anderen
kant van de wereld niet steeds veilig zijn. In 1922
en 1913 heeft hij het Nederlandsche leger helpen
versterken, Welk leger in den grooten oorlog de
Nederlandsche neutraliteit heeft beschermd.
Het zou niet onbegrijpelijk zijn als Cölijn
inzag, dat in geval van oorlog een Zuidzeevloot
met Soerabaia als basis ook Weer andere mogend
heden er van zou kunnen laten afschrikken,
Nederland te dwingen partij te kiezen, of, indien
het slimste gebeurde, Nederland in staat zou
stellen partij te kiezen met een soortgelijk be
slissend resultaat als Van Roemenië te Plewna.
Het is waar, er zijn petroleumterreinen in
Nederlandsch-Indië en Colijn en anderen, zoowel
als het volk in het algemeen, hebben belang bij
hun behoud. De socialisten zeggen, dat er geen
„volk" is. Het proletariaat heeft niets te ver
liezen, dan zijn aanspraken. Maar zelfs onder de
socialisten zijn er sceptici. Op socialistische
betoogiegen ziet men borden en doeken met het
opschrift„Welke zijde zal Nederland kiezen in
den konie den oorlog?" Het. zou echter juister
zijn te vragen hoe Nederland uit den komenden
oorlog zal blijven, als deze zich om den Grooten
Oceaan afspeelt. Waarschijnlijk komt er geen
Zuidzeeoorlog. In ieder geval is er niets dat wijst
op een Engelscli-Amerikaanschen oorlog over
de petroleumterreinen op Djambi. Het Vier-
mogendhedenv erdrag geeft min of meer een
waarborg dat er geen overhaaste oorlog uit zal
breken bij ongeluk, zonder dat vooraf een poging
is gedaan tot een internationale oplossing van de
aanhangige vraagstukken en geen enkel land zal
op hol slaan als Oostenrijk en Duitschland in
1911. Wat de marineverdragen betreft bestaat
er geen twijfel aan hun beteekenis.
De Amerikaansche maritieme actie zal feitelijk
beperkt zijn tot. de wateren Oostelijk van Hawai
de Brilschë maritieme actie tot de wateren be
westen Singapore.
De bepalingen van de te Washington tot stand
gekomen verdragen hebben er veel toe bij
gedragen ee goede gezindheid te bevorderen
aan Weerszijden van den Stillen Oceaan,niet aan
weerszijden van bet Kanaal.
De Japansche regeering, ónder leiding Van
admiraal Kato, handelt eerlijk in den geest van
de verdragen, en de geest'van imperialisme in
Japan is klaarblijkelijk aan het verflauwen.
Niettemin is het duidelijk dat de verdragen Ja
pan den machtigsten staat in Azië en de Aziati
sche wateren laten blijven, ten minste tot tijd en
wijle Rusland zich zal herstellen.
Dit zijn de politieke en strategische feiten,
waarop de Nederlanders hun vlootpolitiek moe
ten baseeren. Uit de Haagsche telegrammen valt
af te leiden, dat de katholieken het Vlootontwerp
zullen steunen. In samenwerking met de anti
revolutionairen kunnen zij het waarschijnlijk
aangenomen krijgen. Dit te doen en tegelijker
tijd de bezuiniging in de financieele huishouding
haar beslag te doen krijgen, zal de moeilijkste
taak zijn, waarvoor de nieuwopgetreden Minister
van Financiën zich gesteld ziet.
.Journalistiek jubilë.
De „Limb. Koerier" schrijft
Den 30sten September a.s. hoopt de heer
J. J. F. van Zeyl, te Hulst, zijn 40-jarig jubilé
als katholiek journalist te herdenken.
Geboren te Schiedam, waar hij aanvankelijk
den boekhandel beoefende, ging hij in 1883 over
naar de journalistiek. Zijn leerjaren maakte hij
door te Nieuwer-Amstel aan de „Amstelbode",
waarvan pastoor Brouwers, van Bovenkerk, een
Limburger van herkomst, de hoofdredactie
voerde. Van 18851905 was hij daarna werkzaam
te Rotterdam, alwaar hij aan de „Maasbode",
achtereenvolgens onder de- hoofdredacteuren
Mgr. Bos, J. W. Thompson en rector Thompson,
een vooraanstaande functie bekleedde. Vooral
als verslaggeverhad de heer Van Zeyl groote
bekwaamheden, en wat hij gedaan heeft voor de
organisatie van het katholieke kiezerskorps in
deze snel groeiende grootstad, weten alle oudere
Rotterdammers zich nog t-e herinneren. In 1905
werd hem de zelfstandige verantwoordelijke
leiding van het katholieke orgaan van Zeeuwseh-
Vlaanderen „Zelandia," te Hulst, toevertrouwd
en hij heeft dit tot een blad van provinciale
beteekenis opgewerkt. Bij zijn zilveren jubilé, in
1908, werd hem door den Paus het gouden eere-
kruis „Pro Ecclesia et Pontifice" verleend. Hoe
wel achterin de zestig, vervult de heer Van Zeyl,
die een onbegrensde werkkracht, een bewonde
renswaardig geheugen en een altijd levendig
temperament heeft, zijn functie op een wijze,
waarbij menig jongere moet ten achter blijven.
Gezwegen van hetgeen hij voor het slagen van
Katholiekendagen en andere sociale werken in
het diocees Breda gedaan heeft, mag met eere
vermeld worden zijn warme nationale zin, die in
de dagen, dat het Belgisch annexionisme ook
Zeeland bedreigde, het vaderlandsch gevoel in
Zeeuwsch-Vlaanderen voor Nederland en Oranje
heeft gestut en geschraagd.
Den nog altijd met jeugdig vuur arbeidenden
jubilaris zij het bereiken van zijn gouden feest,
in onafgebroken frischheid toegewensclit.
11e vverktijdverleiujing bij Wilton.
Het Tweede Kamerlid C. J. Kuiper, heeft aan
den minister van Arbeid de volgende vragen
gesteld
lo. Is de minister bereid, mede te deelen of
door hem wordt goedgekeurd de met ingang van
6 Augustus jl. ingegane overwerkvergunning tot
561/a uur per week en voor den duur van 6 maan
den, met machtiging van den Directeur-Gene
raal van den Arbeid verleend aan de bj. V. Wil
ton's Scheepswerf en Machinefabriek te Rotter
dam
2o. Wil de minister mededeelen, op welke
gronden speciaal deze ingrijpende overwerk
vergunning is verleend en voorts, Welke maat
staf bij de toekenning van het toenemend aantal
overwerkvergunningen van den laatsten tijd
wordt aangelegd
3o. Is de minister niet van meening, dal het
wenschelijk is, bij ingrijpende overwerkvergun
ningen, als onder lo. bedoeld, alvorens deze
verleend worden, de besturen der vakbonden,
wier leden in het betrokken bedrijf of onder
neming werkzaam zijn, in de gelegenheid te
stellen, eventueele bezwaren kenbaar te maken,
en, zoo ja, waarom zulks in het onderhavige
geval niet is geschied
4o. Is de minister bereid, een schriftelijke
opgave te verstrekken van het aantal in dit jaar
vei leende overwerkvergunningen, benevens den
tijdsduur, de verschillende bedrijfstakken en het
aantal arbeiders, waarvoor de vergunningen
gelden
De revolutionairen.
Naar „Het Volk" verneemt, heeft de minister
van binnenlandsche zaken, op verzoek van der.
minister van justitie, via de commissarissen der
Koningin de burgemeesters aangeschreven om
trent plannen, die in revolutionaire kringen
zouden bestaan tot daadwerkelijke actie bij
gelegenheid van de a.s. oranjefeesten. Den bur
gemeesters is verzocht om tijdig, zoodra houding
of gedragslijn van revolutionaire elementen ten
hunnent hun daartoe aanleiding geven, in over
leg te treden met het rijkspolitiegezag, ten einde
zich zoo noodig de hulp \an rijkspolitiepersoneel
te verzekeren.
De centralisatie van den postcheque en girodienst.
De minister van Waterstaat heeft bepaald,
dat het Girobesluit 1923 (Stbld. No. 139) en het
K. B. van 18 November 1922 (Stbld. No. 601)
houdende wijziging van art. 21 van het „Rijkste-
legraafreglemer.t 191'6" zullen in Werking treden
9p 24 dezer, des middags te 12 uur.
Tevens wordt te kennen gegeven.dat er op
moet worden gerekend, dat de op genoemden
datum te geven opdrachten tot bij-en afschrijving
op postrekeningen niet alle, gelijk van 25 dezer
af zal geschieden, op den eerstvolgenden werk
dag, doch een dag later zullen worden behandeld.
J. Tii. Oosterman. f
Op 71-jarigen leeftijd is in Den Haag overleden
de heer J. Th. Oosterman, gep. generaal-majoor
bij het wapen dr Marechaussee. De overledene
was officier in de Orde van Oranje Nassau De
teraardebestelling' is morgen op Oud Eik en
Duinen. j>
Bij Kon. besluit van 16 Augustus is tijdelijk
benoemd tot leoraar aan de Rijkshoogereburger-
school, alhier, de heer M. I. Bak, thans tijdelijk
leeraar aan de Rijkshoogerehurgerschool te
Bergen op Zoom.
Het jubileum en de bakkers.
Het is gebleken, dat tal van bakkerspatroons
de meening aanhangen, dat de door den minister
van arbeid, handel en nijverheid getroffen rege
ling, in verband met de feesten ter viering van
het jubileum der Koningin, hun vrijheid geeft,
het wettelijk vastgestelde uur voor den verkoop
van versch brood in de periode van 20 Augustus
t/m. 23 September geheel op zij te zetten. Deze
opvatting is geheel onjuist enkan moeilijk steun
vinden in de regeling, zooals die in de Staats
courant is gepubliceerd. De aandacht wordt er
dan ook op gevestigd, dat het vervroegde ver-
koops- en afleveringsuur van versch brood (8 uur
's morgens) alleen toepassing mag vinden op den
dag, waarop in de gemeente feestelijkheden, in
verband met de viering van het regeeringsjubi-
leum, plaats vinden.
Loopuyts Bank.
We ontvingen het verslag over het boekjaar
1922 van Loopuyts Bank, alhier.
Uit dit jaarverslag blijkt, dat het afgeloopen
jaar een nettowinst van ƒ155.115.045 (v.j.
189.222.05), heeft opgeleverd, van welk bedrag
echter wordt vooigesteld 150.000 te bestemmen
ter storting in het extra reserve fonds en de
overige ƒ5.115.045 over te boeken op nieuwe reke
ning. Divid end-uitkeer in g vindt dan derhalve
niet plaats.
Volksbadhuis.
In de week van 12 tot 18 Aug. werden geno
men 293 baden
lste klasse kuipbaden 20, regenbaden 39.
2de klasse kuipbaden 14, regenbaden 209.
Kinderbaden.
Programma voor de uitvoering
te geven door het Stedelijk Muziekkorps te
Schiedam, directeur H. H. van Vleuten, op
Woensdag, 22 Aug. 1923 s' avonds 8 uur in de
Plantage.
1. Met eikenloof en Zwaarden, marsch, Fr
v. Blon2. Feest Ouverture, A. Bichler3.
Estudrantina, Wals, E. Waldieufel4. Une Soiree
d'Automne aux Ardennes, A. Goovaerl;ö. Ftosa-
liedchen, Intermezzo, M. Bhode 6. Met zwaard
en Lance, Marsch, W. Starke.
Door de politie is hedenmorgen
ter beschikking van den ambtenaar van het O.
M. gesteld, zekere A. v.d. V., die wegens openba
re dronkenschap nog gesignaleerd stond voor i
30 dagen hechtenis.
UIT ROTTERDAM.
Zondagmiddag bij het aanleg
gen van de veerboot Heen en Weer 9 aan den
steiger van het Prinsenhoofd alhier, zwiepte de
houten gording van dien steiger door, tengevolge
waarvan de 10-jarige ld. W., uit de Rosestraat,
die met andere kinderen op die gording speelde,
met het hoofd tusschen een gordingpaal en den
kademuur raakte. Het meisje zakte ineen en is,
hevig aan het hoofd bloedende, naar het zieken
huis vervoerd, waar het bij aankomst bleek te
zijn overleden.
De auto-ramp te Sa-int-Sauvcur
De voorzitter der Nederlandsche Reisvereeni-
ging, mr. v.d. Flier, is gisteravond uit Frankrijk
teruggekeerd.
De lijken van de tot dusver gevonden slacht
offers zijn niet medegebracht.
Voor zoover dezen herkend zijn, zijn ze voor-
loopig bijgezet in een grafkelder te Lourdes,
tot de Reisvereeniging zich met de familie der
slachtoffeis in verbinding zal hebben gesteld ten
einde van die familieleden te vernemen of over
brenging naar Nederland wenschelijk wordt ge
acht.
Bovendien brengt de identificatie der slacht
offers groote moeilijkheden mee. Ook de be-
noodigde formaliteiten nemen meer tijd in beslag
dan aanvankelijk werd gedacht.
Overwogen wordt een actie tot schadevergoe
ding in te stellen tegen de „Garage Central de
Boudou-Lourdes", die eigenaresse van den auto
was, waarmee het noodlottige ongeval plaats
greep.
Het lijk van den chauffeur is tot dusver nog
niet gevonden.
De heer Kuypers uit Haarlem blijft voorloo-
pig te Lourdes.
Het lijk van rnej. Hoogeveen uit Leeuwarden
is eveneens herkend. Het zal in haar geboorte
plaats, Nijehorne, worden begraven.
G e v a a r 1 ij k spel. A. v. A., wonende in
de Schuttersvlucht, op de grens van de gemeente
Schoonhoven, nam gistermiddag een buks ter
hand hij meende, dat ze ongeladen was. Gek
scherend zei hij tegen zijn meisje, J. v. B.te
Schoonhoven „wil ik je eens doodschieten Op
haar antwoord „dat durf je niet", trok hij af, en
een volle lading hagel trof haar ter zijde in het
hoofd. De jongeman vluchtte in huis,naar boven,
roepende Ik ben een moordenaar. Onmiddellijk
schoten buren toe om het meisje, dat hevige pijn
leed hulp te bieden. Dr. de Bruijn was poedig
aanwezig en oordeelde opneming van het meisje
in een ooglij dersgesticht noodzakelijk. Nadat
èen voorloopig verband was gelegd, is zij naar
Rotterdam vervoerd.
De buks is door den majoor der rijksveldwacht
in beslag genomen.
Kind gestikt. Het 3'Vj jarig kind van
den heer E. te Kaalheide bij Kerkrade, werd
gisternamiddag tegen 5 uur dood gevonden op
de achterplaats van hel woonhuis. Het kind was
langs een der palen van het kippenhok omhoog
geklauterd, naar beneden gezakt en in een spijker
blijven hangen, waardoor de kleedingstukkcn
de keel dichtdrukten, zoodat het niet heeft
kunnen schreeuwen. De moeder vond het kindje,
toen het reeds dood was.
Inbraak. Gisternacht is ingebroken in
de R.K. kerk te Denekamp. Een hostiebus is o.a.
gestolen.
Het taxi-bedrijfteAmsterda m.
De chauffeursvereeniging Bewust Streven houdt
in den nacht van Woensdag op Donderdag een
vergadering, om nader te bespreken, met alle
chauffeurs rijdende en stakende, welke
houding men verder in de staking dient aan te
nemen. Dit in verband met verschil van inzicht
met den Centralen Bond van Transportarbeiders
Ongelukken. Te Llarlingen is de 5
jarige J. H., ondereen lorrie geraakt en zoo ge
wond, dat hij in het ziekenhuis is overleden.
Het kind van den winkelier te Nunspeei
is bij het oversteken van de straat door een
vrachtauio van de firma B. uit Oldebroek over
reden en gedood.
Noodlottig. De stoomtram van Loon
op Zand heeft Zaterdagnacht den 38-jarigen
stoombootkapitein H. v.d. Waal overreden en
op slag gedood. V. d. Waal schijnt in dronken
toestand in slaap gevallen te zijn op de rails.
Pest. Naar de Temps" meldt, is te Con-
stantinopel pest uitgebroken. De overheid heeft
onverwijld voorbehoedingsmaatregelen getroffen
Beroofd. Een gezelschap Tsjecho Slowak-
ken, dat op Weg was naar de landbouwtentoon
stelling te Moskou, is dicht bij Moskou door roo-
Vers overvallen en uitgeplunderd.
Het drankverbod in Amerika.
Vertegenwoordigers der Vereenige Staten en
Canada zullen in September bijeenkomen ter
bespreking van maatregelen tot verhindering
van het smokkelen van alcohol uit Canada.
V ij f hevige aardschokken z ij n
gedurende dc laatste 24 uur waargenomen te
Toerbat-i-Haidari. De inwoners verkeeren in
een paniekstemming. Hevige overstroomii,gen
hebben verscheidene dorpen in de nabijheid
van Boeknoerd verwoest.
Weer een auto-ramp in Zuid-
Frankrijk. Een automobiel is drie kilometer
van Guillaumes (dep. Alpes-Maritimes) in de ri
vier de Var gestort. Zes van de inzittenden zijn
gedood en 13 gewond. Naar verluidt zijn allen
Amerikanen. De oorzaak vanhet ongeluk is nog
niet bekend.
Watervliegtuig gevallen.
Door een watervliegtuig, dat in de Santa Rosa
Sound (Florida) viel, werden vier mannen en een
vrouw gedood.
Het banditisme in China. De bei
de Iersche priesters, die bij den rooveraanval op
Tsao-Sjien konden ontsnappen, kwamen be
houden te Hankou aan en verklaarden, dat Tsao-
Sji geheel is verwoest, uitgezonderd de katho
lieke kerk en het protestantseh ziekenhuis.
De typhoon aan de Chinees ch e
kust. Volgens latere berichten veroorzaakte
de typhoon in China groote schade te Macao waar
vele huizen instortten verscheidene dooden
werden onder het puin weggehaald. Er zonken
vele Chineesche schepen waarbij naar aange
nomen wordt een honderdtal menschen om
kwamen.
De baggermolen Rotterdam van de Neder
landsche Maatschappij voor Havenwerken sloeg
van de ankers en strandde later, maar er zijn
geen slachtoffers.
In Kowloon werden zes Chineesen door los
gerukte electrische draden gedood.
Gisteravond Werd te Hongkong opnieuw in
de haven het signaal van een naderenden typhoon
gegeven. Alle schepen, die zich in de haven e-
vonden, liepen naar buiten.
Acht en dertig lijken zijn tot heden aangespoeld,
waaronder die van 2 officieren der vergane stoom
boot „Loong Sand". Men is van meening, dat het
meerendeel der lijken zeewaarts is gedreven.
De havenmeester van Hongkong heeft ver
klaard, dat, indien men rekening houdt met
de ongekende hevigheid van den storm, de stad
er nog vrij goed is afgekomen. De materieele scha
de is niet aanmerkelijk groot.
De boschbranden in Zui d-F r a nk~
r ij k. Na op de hellingen ten Zuiden van l'Este-
rel tot stand te zijn gebracht, herleefde het vuur
gisternacht, ten gevolge van den hevigen wind.
Men hoopte evenwel in den loop van gister den
brand overal meester te zullen worden.
Om tien uur gisterocht end leek het,dat men het
vuur in bedwang had. De bevolking is eig onder
den indruk van de groote materieele schade, Wel"
ke overal is toegebracht.
