Het geheimzinnige raadsel
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
FEUILLETON.
46ste Jaargang.
Vrijdag 7 September 1923.
No. 13737
Bureau KOEMARKT 4 Telefoon Intercommunaal 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advertentiën 15 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Buitenlandsch Nieuws.
DE VERGADERING VAN
DE VOLKENBOND.
Het hoofd der Fransche delegatie Lebrun
heeft in de ontwapeningscommissie van den
Volkenbond verslag uitgebracht over de voor
stellen van lord Robert Cecil en den Franschen
kolonel Requin.
Onder de behandelde kwesties bevonden zich
die van de controle van den handel in wapenen,
de oorlogvoering met vergiftige gassen en de
uitbreiding der beginselen van het vlootverdrag
van Washington tot de niet onderteekende
mogendheden.
Het ontwerp-verdrag, dat aan bet derde co
mité ter behandeling werd voorgelegd, omvat
het algemeen verdrag van wederkeerigen bij
stand, dat zich uitstrekt zoowel op militair,
financieel als economisch gebied en wordt aange
vuld door bijzondere conventies betreffende een
onderwerp, dat speciaal in de algemeene conven
tie is omschreven.
AMERIKA EN HET HERSTEL.
He invloedrijke republikeinsche leider, Uphan,
Welke onlangs uit Europa, is teruggekeerd, heelt
het voornemen opgevat president Coolidge.te
verzoeken, tusschenbeide te kon en in het scha-
devergoedingsvraagstuk. IJphan wil een Ameri
kaan sche commissie benoemd zien, ter vast
stelling van de Duitsche betalingscapaciteit
Zoodra deze commissie het bedrag zal hebben
vastgesteld, moet tof Frankrijk hef verzoek
vv<ird. n gericht, dit te aanvaarden. Mocht Frank
rijk dit weigeren, dan zal Amerika onmiddellijk
''ij Frankrijk moeten aandringen op voldoening
v'an zijn schuld aan Amerika.
HET BEZETTE GEBILD.
Het stedelijk bestuur van Dusseldorp heeft de
voorstellen der Fransche bezettingsautoriteiten
°m hun wekelijks bepaalde goederen te leveren,
verworpen. De Fransche autoriteiten hebben
verklaard, dat zij dan weer tot het in beslag
uemen van goederen zullen overgaan. Dienten
gevolge is ook reeds gisteren een transport van
32 milliard in den tuin van bet oude raadhuis
m beslag genomen.
DE GRIEKSCH-1TALIAANSCHE
KWESTIE.
Het schijnt, dat de kwestie der bevoegdheid
van den Volkenbond in zake het Grieksch-Ita-
'iaansch geschil met toestemming en zoo moge
lijk op initiatief van Italië zal moeten worden
Verwezen naar het Permanente Hof van Inter
nationale Justitie. Dit standpunt schijnt de
overhand te hebben gekregen in den boezem van
den Volkenbondsraad en de instemming van
alle leden te hebben. In voltallige zitting van
hedenavond zal een zoodanige beslissing waar
schijnlijk hekend worden gemaakt.
Ten einde te voorkomen, dat de Gricksche
Vloot in contact zou komen met de Italiaanschc
vloot, heeft eerstgenoemde instructie ontvangen
'rich in de golf van Volo aan de-Egelsche Zee
terug te trekken.
Reuter meldt uit Athene, dat de Griekschc
Ram van Koophandel op een buitengewone
Vergadering unaniem besloten heeft, alle han
delsbetrekkingen, niet alleen met Italië, maar
°ok met alle Italiaansche firma's in Griekenland
al te breken.
He gezantenraad te Parijs zal weer bijeen
komen, ten einde de wijze van het onderzoek,
52
Er klonk zooveel oprechtheid in den toon
dezer woorden, dat Werner aan de waarheid
^ryan niet langer twijfelen kon. En weer voelde
'dj een groote vreugde. Als het waar was, dat
Ahce hem beminde, o dan voelde hij zich tot
'dies in staat, dan zou hij strijden voor baar en
niets, niets zou hem te veel zijn om haar geluk
kig te maken.
Wat verlangt ge van me, vroeg hij.
Hat heb ik u al gezegd. Alleen ditbescherm
""ju zuster tegen van Gielen. Als hij haar dwin-
jd"1' wil te trouwen met zijn zoon, welnu, dat is
Wt aan u dit te beletten. En anders vraag ik
n,ets van. u.
Hoed, zei Werner, dat zal ik dan beletten.
X.
.1 Oen Frits Werne. aan Evan beloofde, dat,
"J verhinderen zou, dat diens zuster tegen haar
m het huwelijk zou treden, toonde deze zich
ieer voldaan.
Et dank u voor die toezegging zeide hij, nu
vh ik gerust en kan ik mijn eigen gang weer
a®, zonder mij over Alice al te bezorgd te
maken. J
dat hij zal doen instellen voor de ontdekking van
de moordenaars van de Italiaansche militaire
commissie, vast te stellen.
De „Tribuna" schrijft, dat Brazilië en Uruguay
besloten hebben, hun gedelegeerden bij den
Volkenbond op te dragen, zich solidair te be-
toonen met de houding van Italië.
Dat zou dus beteekenen, voegt het blad hier
aan toe, dat indien Italië uit den Volkenbond zou
moeten gaan, Brazilië en Uruguay dit voorbeeld
zouden volgen.
Het. bericht is niet zeer betrouwbaar.
ALLERLEI.
Cuno is met het stoomschip Reliance naar
New-York vertrokken.
Voor de eerste week van September is het
loon der Duitsche typografen bepaald op 57 mil-
lioen mk. Dientengevolge is het indexcijfer in den
boekhandel tot 1,600,009 verhoogd.
Op de Berlijnsche levensmiddelenmarkt zijn
de meeste prijzen sedert gisteren verdubbeld. De
voorloopige groot-handelsprijzen, welke waar
schijnlijk wederom in den loop van den dag zul
len moeten worden verhoogd, bedragen voor 1
pond vet 3,7 a 3,9 millioen mark, voor margarine
2,5 tot 2,7 millioen, voor 1 pond boter, welke
vaak niet te krijgen is, 4,9 millioen mark. De
eieren, die in den groothandel 24 millioen mark
per schok kosten, kosL.cn in den kleinhandel
440,000 a 450.000 mark per stuk.
De aanvoeren waren zeer klein. De vleesch-
prijzen zijn sederl gisteren bijna: zonder uit
zondering verdubbeld. Ook de prijzen voor
fruit en vc-rsche groenten zijn sterk gestegen.
Van Maandag af zal op 30 lijnen van de
Berlijnsche tram een beperkte dienst worden
ingevoerd.
Wegens financieele moeilijkheden zal de
dienst, op de Hochbalin te Hamburg worden in
gekrompen.
Naar vernomen wordt, zijn bij het Saksische
ministerie van Arbeid alleen in de maand Augus
tus meer dan 2000 berichten over voorgenomen
stopzettingen van bedrijven ingekomen. Dit
geeft eenigszins een beeld van den omvang, dien
de werkloosheid zal aannemen, indien de wette
lijke termijnen voor de tariefluonen voorhij zijn
en aan deze voornemens gevolg zou worden ge
geven.
Het Albaneesche gezantschap spreekt met
nadruk 't gerucht in de bladen tegen, volgens
hetwelk de algemeene mobilisatie in Albanië zou
bevolen zijn. De regeering heeft om op alle ge
beurlijkheden voorbereid te zijn, slechts maat
regelen getroffen om de grens te beschermen.
Binnen land.
Het jubileum van II. M. de Koningin.
Omtrent de intocht in Amsterdam kan nog
worden gemeld
Reeds uren tevoren begon zich met Johannes
Vermeerplein cn omliggende straten gestaag
se vullen met een menschenmenigte. De Commis-
taris van Politie, de heer Tinholt, had echter
zorg gedragen dat het plein vrij bleef. De manier
van afzetting was in alle opzichten voortreffelijk.
Tegen éénen zag men, waar mende blik ook
wendde, een enorme rnenschenmassa. Onder de
autoriteiten,die zich op het plein bewogen,merkt-
ten wij op den Minister van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen, Dr. G. .Th. de Visser, die
daar reeds eenige uren eer de stoet binnenreed,
heen en weer wandelde. Circa half twee begaf
zich Amsterdams burgemeester, de heer W. de
Vlugt van zijn woning aan het Vermeerplein
Maar, vroeg Werner, wat zijt gij van plan
O, antwoordde Evan, ik zal spoed'g weer van
Ir'er verdwijnen. Al ben ik overtuigd, dat van
Gielen de ware schuldige is, ik zal hem volstrekt
niet aanklagen. Er zijn omstandigheden die mij
dit verhinderen.
Luister eens, zei Werner, ik ben zeer beslist
overtuigd, dat gij u vergist. Het kan zijn, dat.
de bankier zich niet gedragen heeft, zooals dat
behoort, maar dan hij uws vaders moordenaar
zoude zijn, neen, dar geloof ik zeer beslist niet.
de ïol, die hij in dit drama speelt is mij e\ enzeer
onverklaarbaar als vele van uw handelingen.
Ik heb hem zelfs een oogenblik ver.dacht, maar
er is te veel, wat. daarmee absoluut in strijd
is.
Ik Nyil u van het tegendeel niet overtuigen,
antwoordde Evan, ik begrijp heel goed, dat gij
in mijn woorden niet te veel vertiouwen stelt.
Alleen dit ïaad ik u aan. Vertrouw hem niet en
zie goed uit uw oogen. Als zijn opzet met betrek
king tot be' huwelijk van mijn zuster maar mis
lukt, dat ben ik al zeer tevreden. En nu geloof
ik, dat wij afscheid kunnen nemen.
Een oogenblik nog, zeide Werner, ik wil u
nog vertellen, welke ontmoetingpk heden morgen
gehad heb, toen ik van uw zuster kwam. Mis
schien geeft u dit eenige aanwijzing, waarmee gij
uw oordeel kunt doen.
En bij vertelde Evan zijn ontmoeting met
den onbekende, van wien hij het eerst vernomen
had, dat Evan reeds tijdens den moord in het
naar de plaats van aankomst van H. M. de Ko
ningin, het. Willemsparkwegstation. Half twee'
reed een aantal auto's het plein op en hield stil
voor het huis van den boer de Vlugt. De Indische
prinsen, die ter eere van het jubileum van H.M.
de Koningin, uit Indië waren overgekomen, stap
ten uit en namen plaats achter de vensters van
de hurgemeesterswoning. Het zal tegen drieën
geweest zijn toen een levendig gejuich in de verte
het bewijs gaf, dat de stoet in aantocht was. En
werkelijk even later reden de rijtuigen van den
hoofdcommissaris van politie, de heer Marcusse
en van den burgemeester bet plein op, terwijl een
oogenblik later de caléché verscheen waarin
II. M. de Koningin, en Z. K. IT. Prins Hendrik
hadden plaats genomen, met tegenover zich
Prinses Juliana. Het gejubel van de ontelbare
rnenschenmassa nam geen einde. De ITooge Gas-,
ten groetten links en rechts, tot de calèche in
de onmiddellijke nabijheid van de burgemeesters
woning stilhield, waarna een groep Hervormde
Doaconessemeisjes en burgerweesmeisjes, in
bet wit gekleed een tweetal liederen zongen
onder leiding van mcj. Middelraad. Na afloop
werd deKoningin door de meisjes bloemen aange-
boden. De stoet zette zich weer, onder het ge
juich der menigte in beweging. De plechtigheid
op het Johannes Vermeerplein'was voorbij.
Op den Da m.
De stoet reed ongeveer vier uur den Dam op.
Het geheel afgezette plein werd rondgereden,
terwijl de Marine muziek bet Wilhelmus speelde.
De Koninklijke Familie ging het Paleis binnen
om eenige oögenblikken later toen de talrijke
vaandels zich op het Damplein verzamelde
op het balkon te verschijnen. Ook de Koningin-
Moeder was daarbij tegenwoordig. Luid gejuich
werd gehoord dat overstemd werd door hel
Wilhelmus. De menigte zong het lied mede. Nau
welijks waren dc tonen van bet. volkslied ver
stomd of van de Nieuwe Kerk klonk spontaan
,,Dat 's Heeren zegen op U daal." wat weldra
door het geheele publiek werd overgenomen.
Nogmaals een Wilhelmus cn toen bogen de
honderden vaandels.
Deze grootsche buldebetooging behoorde tot
de geschiedenis.
Langzaam werd het plein ontruimd.
Cour van geluk w ensehe n.
Van 5 tot 6 uur waren ton Paleize cour van
gelukwcnschen en wel om 3 uur voor de dames en
om 6 uur voor de militairen. Tot circa honderd
dames die voor de cour waren ingeschreven be
hoorden verschillende vooraanstaande kunste
naressen, zooalsMevr. Royaards-Sandberg,
Mej. Georgine Schwartze, mej. Lizzy Ansingh,
Mevr. Emma Morel en ook mej. Dusault, de
spreekleerares.
Voorst verdient vermelding, dat mevr. Miolee-
van der Weyde, de echtgenoote van den consul,
van Nederland in Rhodesia (Z. A.) namens de
Nederlanders, oud-Nederlanders en stamverwan
ten daar te lande een adres van hulde aanbood.
IV er siering van de Troonzaal.
De Aalsmeersclie Tuinbouwbond beeft als
geschenk aan IT. M. de Koningin de versiering
van de Troonzaal tenPaleize in groen en bloemen
uitgevoerd. Bij de aankomst ten Paleize heeft
de Koningin dadelijk de deputatie der tuinbou
wers in gehoor ontvangen.
Daarbij was aanwezig de heer Casteleyn, bur
gemeester van Aalsmeer.
Naar den Stadsschouwburg.
Reeds onmiddellijk na afloop van de Natio
nale Huldebetooging op den Dam begonnen
gistermiddag de menschenstroomen te golven
in de richting van Leidschestraat en Leidsche-
vaderland vertoefde.
Evan luisterde aandachtig.
Die man wilde dus bekendheid geven aan
mijn verblijf hier
Ja.
En gij hebt de overtuiging dat hij dit doen
zal ook
Ja, daarom wilde ik hem opzoeken en trachten
te achterhalen met Welk doel hij dat wenscht.
Misschien kan ik hem overhalen zijn mond te
ho uden.
Evan schudde het hoofd.
Ik twijfel of dit zal gelukken. Maar gij kunt
het beproeven. Wat er ook gebeuren moge, mijn
heer Werner, ik stel er prijs op u te voren te
verzekeren, dat ik aan den dood van mijn vader
onschuldig ben. Wel is de schijn tegen mij en wel
valt er op mij misschien zeer veel aan te merken
Maar een vadermoordenaar ben ik niét. En nu
scheiden zich onze wegen..
Hij stond op en wilde heengaan.
Werner stak hem de hand toe.
Ik geloof u, zeide hij eenvoudig.
Evan drukte de hem tegestoken had.
O, riep hij, gij weet niet boe een genoegen liet
mij is, deze verzekering te hooren. Ik ben meer
ongelukkig dan slecht.
Toen verwijderde hij zich, zonder verder nog
om te zien.
Frits Werner zag hem een oogenblik na.
Een reeks van verwarrende gedachten verdron
gen zich in zijn geest. Hij bezat een zeer
'plein, en zich over (1 en heelen Weg van het Palcis
naar den Stadsschouwburg te verdeden. Ieder
w'as er op uit, zich een plaats te verzekeren,
waar hij een goed gezicht zou hebben op de
Koninklijke familie in de gouden koets. De
tribune op den Dam was ditmaal voor het ge
ringe entreegeld van twee kwax-t.jes opengesteld
en was dan ook tegen acht uur vrijwel geheel
volgeloop en.
Op het Leidscheplein was gisteravond de
druk van de menigte op het politiecordon zoo
geweldig sterk, dat deze op een gegeven oogenblik
terugdrongen werd. De politiemannen lieten, om
den mensdien ontzag in te boezemen, hun paar
den stijgeren dat het vuur uit het asphalt sloeg,
wat telkens onder de van achteren met onweer
staanbare kracht opgeduwde voorste rijen een
kleine paniek veroorzaakte. Vrouwen en kin
deren gilden van angst, en het werd er niet
rustiger op, toen de eerste slachtoffers uit de
opgeperste menigte Werden gebaald meest
vrouwen, cn ook eenige mannen, wien het
midden in liet gedrang al te benauwd was ge
worden en die in zwijm waren gevallen. Ten
lotte, de hofstoet was toen reeds in den schouw
burg, liet de politie meer ruimte, waardoor
er Vanzelf een aanmerkelijke ontspanning kwam.
Wij vernamen dat cleze minder aangename in
cidenten voorkomen hadden kunnen worden
als hst tramverkeer dwars over het Leischeplein
en in de lengde van het plein wat eerder stop
gezet was geworden.
Met ambulance-auto's, werden eenige van
de bezwijmden naar de ziekenhuizen vervoerd;
anderen werden bijgebracht door den genees
kundigen dienst op in de buurt ingerichte pos
ten voor eerste hulp Later in den avond werd
de afzetting hersteld, waarbij de polite een nog
wijdergedcoltc van het plein geheel vrijmaakte
door cle menschenmenigte over groote uitge
strektheid i.e verspreiden.
Ook op andere gedeelten van den weg hebben
later in den avond vele vrouwen de krachten
begeven, zoodat de auto's van den geneeskundi
gen diensL ai' en aan reden om flauwgevallenen
op te halen.
Geen nooduitkeerinjj aan de gemeenten.
Naar de „Tel." verneemt is namens den mi
ni.-.!.er van BinnenUmdseiie Zaken aan Lal van
gemeentebesturen medegedeeld, dat in verband
met den zorgwekkenden toestand van 's lands
financiën, de Regeering er niet toe heeft, kunnen
overgaan voorstellen te doen, ten einde aan de
gemeenten boven de uitkeering op grond van de
wet van 1897 over 1923 en volgende jaren een
zoogenaamde nooduitkeering te verzekeren.
De textielindustrie.
De R. K. Werkgeversvereniging in de
Textielindustrie heeft besloten tot stopzetting
van haar bedrijven in het geheele land indien
met de vierde loonweek van September de sta
king te Hilversum niet geëindigd is.
Een vrouwelijke wethouder.
De gemeenteraad van Gasselte (Drente) heeft
mej.E. ten Bos-ITarkema tot wethouder benoemd
Wat hun parten speelde.
„De Volkskrant" schrijft
Eerst de heer Rergnieijer, daarna de heer
Stenhuis hebben drie partij-genooten-Kamer-
leden ter verantwoording geroepen.
Wat deze gedaan hebben
Hun portret afgestaan voor een der gedenk
boeken, bij gelegenheid van het regeeringsju-
bilé der Koningin verschenen.
evenwichtige natuur en liet zich niet gemakkelijk
in de war brengen. Maar thans miste hij ieder
houvast. Hij had dien morgen zooveel vernomen
en zoo verschillende indrukken ondcrgcan.dat
het hem niet mogelijk geweest was deze alle te
ordenen. Hij voelde echter een groote vreugde
cn nieuwen lust in zich om dc raadselen te ont
warren.
Thans was zijn eerste taak niet meer den
mooidenaar op te sporen, doch Alice Evan te
beschermen. Hij had daartoe het recht, omdat
haar eenige nat uurlijke beschermer lieni dit had
opgedragen. Want de bankier rnocht dan zoo'n
ongunstig beeld van Evan gegeven hebben, per
slot van rekening was tegen dezen toch niets
bewezen. Err mocht zijn gedrag al vreemd en
onverklaarbaar zijn ook bankier van Gielen ge
droeg zich uiterst geheimzinnig en gaf reden
hein te verdenken. Maar Werner wilde ook te
genover hem niet onbillijk zijn. En toch, ondanks
zich zelf, was het hem, alsof hij van Gielen thans
met andere oogen bezag. Want ook al was deze
aan den dood van professor Evan geheel onschul
dig, dan toch was Werner thans overtuigd, dat
liij tegenover Alice voornemens koesterde, die
haar geluk bedreigden. Haar broeder mocht dan
zijn, wat men van hem vertelde,^klaarblijkelijk
ging hem hei, geluk van zijn zuster na aan het
hart. Eu bovendien Frits Werner was overtuigd,
dal Evan niet schuldig was aan den moord op
zijn vader.
(Wordt vervolgd)
NIEUWE SCHIEDAMSCNE COURANT
