Het geheimzinnige raadsel DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN De Troonrede. FEUILLET De Troonrede. 46ste Jaargang. Dinsdag 18 September 1923. No. 13746 Bureau: KOEMARKT 4 Telefoou Intercommunaal 85. Postbus: 39. A d v e r t e n t i Sn 1—5 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maa1 Abonnementen per 3 maanden 2—, per week 15 cent, franco per WW plaatsen wordt 2 maal berekend Ingezonden mededeeiingen 75 ct. per regel. I--, o 35% Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent. ^Sg§|gP toegezonden. - Incassokosten worden berekend. Nog nauwelijks is de feestjubel om het ju bileum van H. M..de Koningin verklonken, of de gewone gang van het. leven dringt allen reeds weer tot hun dagelijksch doen en laten. Zoo ook de Staten-Generaal, waarvoor onze Koningin in de hedenmiddag gehouden openingszitting van het komende werkjaar de troonrede uit sprak. Na alle van te voren gelanceerde berichten over den slechten stand van 's lands finantiën, waar door het zoo zwaar wordt, de begrooting sluitend te maken, kon men verwachten, dat de troonrede van dit jaar in pessimistischen trant zou zijn gesteld. En niet anders is het uitgekomen. Reeds in de eerste alinea spreekt H.M. van „de veels zins duistere toekomst", die zoo donker is, om dat in den toestand van het heden bijna geen enkel lichtplekje meer over is. „Handel, nijver heid, landbouw en scheepvaart kwijnen, werk loosheid heerscht in ernstige mate. Tengevolge van een en ander blijft de finantieëlc en oecono- mische toestand des Lands zorgwekkend. Onder deze omstandigheden zullen ingrijpende maat regelen getroffen moeten Wordenom binnen kor ten tijd het bedrag der uitgaven met dat dor inkomsten overeen te brengen". Op dezen treurig klinkenden toon gaat H.M. voort en niemand behoeft er daarom aan te twijfelen, dat de toestand ook inderdaad hache lijk is. De groote moeilijkheid ligt nu natuurlijk in het vinden van de middelen, om aan die hache lijke situatie te ontkomen. Veel is reeds in deze richting beproefd, ook reeds zijn verschillende maatregelen daartoe getroffen, maar thans spreekt de troonrede van ingrijpende'maatrege- len, waarmee, zonder twijfel, ook salarisverlagin gen bedoeld zijn. Wat is hierover den laatsten tijd al niet geschreven. Alleronaangenaamst klinkt het vanzelfsprekend de betrokken rijks ambtenaren-in de ooren, maar nu we vernemen, dat H.M. de Koningin en tl. M. Koningin-Moeder Zelf in dezen het vóorbeeld geven door uit eigen beweging een deel van hun inkomen te laten vallen, nu lijkt het toch wel onweersprekelijk, dat men tot dezen onaangenamen maatregel zijn toevlucht zal moeten nemen, op gevaar af anders het land in wanorde en discrcdiet te brengen. Dezelfde ernstige toon als voor het binnen land, klinkt ook bij deze troonrede voor den in ternationalen staatkundigen en oeconomischen toestand, al wordt dan vooraf ietwat geruststel lend verklaard, dat onze politieke betrekkingen met de overige wereld van vriendschappelijke!! aard zijn en aanleiding tot voldoening geven. De buitenlandsche diplomaten-leiders gaan maar door met praten en onderhandelen en al pratend, zonder tot daden te komen, snelt de wereld een ontreddering tegemoet, waaraan niet anders dan met de uiterste krachtsinspanning en welbe grepen algemeen belangen in zicht zal t.e ontkomen zijn. Op deze meer algemeene beschouwingen volgt dan het globaal overzicht van de dit jaar te verwachten nieuwe Wetten, herzieningen en wij zigingen, w.o. het voorstel om meer eenheid en Vereenvoudiging in de sociale verzekerings-wet- geving te brengen, het meest op den voorgrond treedt. „Moge Gods zegen op Uwen arbeid rusten' besluit LI.M. en ook met God was Zij haar troon rede begonnen, wel wetend, dat zonder Hem al les ijdel en nutteloos is, en geen uitkomst uit den Verwarden wcreldtoestand kan Worden verwacht. Buitenlandsch Nieuws. 61 Dat zult u niet, dat kunt u niet, zeide zij scherp Uw eergevoel moet u zoo iets al beletten. Ik zal het Wel, antwoordde hij', voor het,uiter lijk heel kalm. Dan zijt gij niet den man-voor wien ik u gehouden heb, mijnheer van Gielen. Later zult ge mij dankbaar zijn, w'ijl ik tegen UW wil doorgezet heb, sprak de bankier. Al zou ik door dat huwelijk gelukkig worden, Weersprak zij, dan zou ik u nog niet dankbahr Wezen, als gij mij daartoe gedwongen liadt. Maar al wilt ge het dan, gij zult niet kunnen, omdat er iemand is op wien ik met meer recht mijn Vertrouwen stel. Zoo, wien meent ge. Uw eigen zoon. Antoon zal mij niet tot zijn Vrouw willen, als hij wist, dat gij mij dwingen wilt hem het jawoord te geven. Antoon Ja, hij heeft ook van die boeken- ideeën over liefde, zooals gij. Maar hij zal dit looit weten. Zeker. Als hij mijn hand vraagt, zal ik hem Zeggen, wat hier dezen avond is voorgeval len. Dat zult ge niet, siste de bankier. Luister eens, zal nu geheel open kaart met u spelen, want DE CRISIS IN DUITSCHLAND. Uit Berlijn wordt gemeld Zoowel de beurs als de pers hebben op een rede door Poincaré Zondag gehouden en waarin hij zich nogal onverzoenlijk heeft uitgelaten, buitengewoon slecht gerea geerd, de beurs met een nieuwen val van de Mark, die alles te boven gaat, wat op dit gebied nog is beleefd. De groote val kwam eerst na de officieele definitieve noteering. Terwijl deze nog met een stand van 131 millioen voor den dollar sloot, vlogen de koersen in den loop van den middag waanzinnig naar boven. Tegen den avond noemde men 210 millioen voor den dollar, d.i. meer dan het dubbele van de laatste notee ring van de vorige week. Engelsehe penden werden verhandeld met 1 milliard. De rijkskanselier Stresemann had gistermid dag de buitenlandsche persvertegenwoordigers tot een thee genoodigd in den tuin van de rijks kanselarij. Toen hij de koersen van hét nabeurs- verkeer vernam, verliet hij terstond de bijeen komst. Het schijnt, dat in het algemeen de toestand weer veel ongunstiger wordt ingezien. Een bij zonder slecht symptoom liet de Berlijnsche graanbeurs van gister zien, waar bijna geen aanbod was. Het schijnt hoe langer hoe meer alsof de landbouwers in de provincie hun voor raden niet tegen papiergeld willen afleveren. Natuurlijk gooit de nieuwe mark-catastrofe alle berekeningen omver. De nieuwe aanvul- lingsbegrooting voor de rijksfinanciën, de derdë van clit jaar, die den Rijksdag terstond na zijn bijeenkomst zal worden voorgelegd, heeft een post van 10.000 biljoen mark aan schatkist papier. Dit cijfer was nog gebaseerd op een dollarstand van 100 milhoen en heden zal het wellicht dus verdubbeld zijn en het rijk zal weer groote stroomen papiergeld moeten uitgeven. De-politiek komt bij dit alles tot de conclus'e, dat de voortzetting van de betalingen iri het Roergebied, zooals dat tot nu toe geschiedt, eenvoudig niet meer mogelijk is. Men acht echter door Poincaré's laatste rede de mogelijkheid tot onderhandelen met Frankrijk belangrijk kleiner geworden. 11ET LIJDELIJK VERZET. In een interview met het „Berl. Tagebl." heeft Fuchs, de minister voor het bezette gebied, verklaard, dat het Rijnland en het Roergebied het lijdelijk verzet volstrekt niet geboden hadden om stelling te nemen in de kwesDe van het her stel zelf, maar om z;ch tegen de verbrokkeling te verzetten. Het bezette zoowel als het onbezette Du'tschland is bereid de zwaarste materieele lasten op zich te nemen. Naar de bladen uit Essen vernemen, hebben de vakvereenigingen der spoorwegmannen ver klaard, dat zij aan het lijdelijk verzet vasthou den, tot door onderhandelingen de vrijheid en het bestaan van het Duitsche rijk verzekerd zijn. TS J ECHO-SLOWAKIJE. De „Chron. relig. en Tchiecoslovaquie" scl „Het nieuwe schooljaar is begounen, waar mede tevens het onlangs door het parlement aangenomen schoolprogram wordt ingevoerd. Dit program geeft aan, dat het godsdienstonder wijs verplichtend blijft. Doch wanneer ouders daartoe een verzoek indienen kunnen de kinde ren van dit onderwijs worden vrijgesteld. De socialistische bladen in samenwerking met de anti-clericale en roode onderwijzers wenden al hun invloed aan, om de ouders tot indiening van dergelijke verzoekschriften'te bewegen. ge noet eens en .voor altijd weten, hoe wij iri dit geval tegenover elkaar staan. Antoon vraagt u ten huwelijk en gij zult zijn aanzoek niet Wei geren, of indien gij hem inlicht, Welnu dan zal niets mij weerhouden om uw broer in het ongeluk te storten. Mijn broer. Wat heeft hij met dit alles te maken. Laat hem er buiten. Neen, ik laat hem er niet buiten. Luister goed, juffrouw Evan, dan weet u meteen pre cies wat er voor u en voor hem op het spel staat. En wat ik u nu ga zeggen is geen looze bedrei ging. Ik ben waarlijk de man niet om als het noodig is terug te schrikken voor de meest harde maatregelen U Weet, dat uw broer niet met zijn vader overweg kon. U weet, dat hij, toen uW vader vermoord Werd, zich hier bevond al meen de ieder, dat hij in het. buitenland vertoefde. Hij bleef zich schuil houden en heet nu pas te zijn teruggekeerd. Maar als dat bedrog uitkomt, wat meent u dan dat ieder gelooven zal. Niets anders dan dat de zoon van professor Evan zelf de hand gehad heeft in den moord op zijn vader. Mijn broer zal andere reden gehad hebben voor zijn vreemd gedrag. Hij zal de verdenking van zich af kunnen gooien. Da bankier lachtte spottend. Dat zal hij niet, integendeel. Eens op dat spoor gebracht, zal de justitie spoedig meer ontdekken. Welnu juffrouw Evan, als gij Wei gert, dan zal ik degene zijn, die de justitie op dat spoor brengt. Zooals ik tot heden alles ge- De (Duitsche) katholieke volksbond van zijn kant heeft bij den minister van onderzoek ge protesteerd, en vrijheid van geweten en eerbied voor de wet gevraagd, daar, indien deze campag ne zou aanhouden, confessioneele scholen voor katholieke kinderen zouden worden opgeëischt. De minister antwoordde echter, dat hij liever den staat zag omkomen, dan confessioneele scholen toe te laten.„De minister vergat daarbij" merkt de „Chron." op, dat hij hier niet sprak als sociaal-democratisch partijman, maar als offi cieel lid der regeering. De katholieken zullen in ieder geval deze uit lating onthouden en met alle kracht aan de eischen van hun program vasthouden voor hun kinderen katholieke onderwijzers en confessio neele scholen." NA LAUSANNE. De Grieksche autoriteiten te Karagatsj heb ben de stad aan de Turken overgedragen. BALDWIN EN POINCARE. De Engelsehe eerste minister en_ mevrouw Baldwin vertrokken heden uit Aix Les Bains naar Parijs, waar zij vermoedelijk een of twee dagen zullen verblijven alvorens naar Londen terug te keeren. Baldwin zal in het Engelsehe gezant schap te Parijs afstappen en beschouwt het zoo goed als zeker, dat hij den Franschen bodem niet zal verlaten zonder in ieder geval een be leefdheidsbezoek aan Poincaré te hebben ge bracht. De twee premiers hebben elkander nog nooit ontmoet. ITALIË EN GRIEKENLAND. Het Grieksch-Italiaansche conflict kan thans als definitief geëindigd worden beschouwd. Dit blijkt niet alleen uit 't antwoord van don Volken- bondsraad aan den Gezantenraad, waarin de voldoening woidL uitgesproken over de beëindi ging van den toestand, die 'n groote ongerust heid had veroorzaakt, doch ook uit verklaringen van Salandra en Politis. Beiden spraken uit drukkelijk uit, dat het conflict thans geheel uit de Wereld was en dat beide partijen zich strikt aan de beslissing van den Gezantenraad zouden houden. ALLERLEI. Uit Brussel Een Duitsch vliegtuig, met post stukken onderweg van Duitschland naar Enge land, moest ten gevolge van motorpanne in de nabijheid van Knocke aan de Belgische kust dalen. Volgens de „Nation Beige" waren er drie pakken aan boord, te zamen bevattende 5500 milliard marken, naar men meent, bestemd tot stijving van het lijdelijk verzet in het Roergebied. De drie Duitschers, die aan boord waren, zeiden te goedei*trouw te hebben geloofd, dat de pakken de post en kranten bevatten. De gelden werden in beslag genomen en een onderzoek werd in gesteld. Uit Rome De ministerraad heeft gister in hoofdzaak het decreet goedgekeurd, waarbij algeheele uitvoering Wordt gegeven aan het verdrag van St. Germain-emLaye van 1 Sep tember 1919 tusschen de voornaamste geallieer de en geassocieerde mogendheden en den staat der Serven, Kroaten en SloWenen. Uit Jeruzalem Een revolutie is uitge broken.tegen het bestuur van Emir Abdullah, die in zijn kamp Werd aangevallen door de Ad- war- en Belka-stammen, die naar gemeld Wordt, zware verliezenleden, waaruit mag worden afgeleid, dat hun aanval werd afgeslagen. Aan de samenzwering namen niet alleen Trans-Jor- daau heb om het gerecht een rad voor de oogen te draaien, terWille van uw broer, zoo zal ik dan uw broer laten vervolgen. Dat kunt u voorko men, u alleen. En ik weet zeker, waar ik u voor deze keuze stel, zult ge Weten wat ge te kiezen hebt, zult ge niet weigerachtig blijven. Van Gielen sprak op een toon van volle zekerheid, doch indien hij Werkelijk gemeend had reeds te hebben overwonnen, dan vergistte hij zich toch, want Alice antwoordde Mijn broer wil niet, dat ik mij voor hem zou opofferen. Hij zal liever onder verdenking ge bukt gaan dan aldus zich daarvan te redden. Hij is onschuldig en ten slotte zal zijn onschuld blijken. Een oogenblik scheen van Gielen uit 't veld geslagen. Vreesde hij dat zijn slimme berekening zou mislukken Maar zijn. aar zeling duurde slechts een enkel oogenblik. Zoo, riep hij toen hoonend, heeft uw broer er met u over gesproken. Ja dan begrijp ik uw verzet. En hij wil niet, dat gij u opoffert, hij zal liever onder de verdenking gebukt gaan. Ach, hoe edel van hem. Maar er is geen sprake van verdenking alleen, zooals gij schijnt te meenen. Uw broer is de moordenaar, juffrouw Alice, en hij zal als zoodanig veroordeeld worden. Dat liegt ge, riep Alice heftig. Zoo, lieg ik dat. Welnu, en hier haalde de bankier een brief te voorschijn. Lees dit en her haal het dan. Hij hield het meisje den brief voor en zij las. Toen zij het briefje gelezen had, wankel- danische stamhoofden deel, dnch ook een aantal ambtenaren. Uit Berlijn Volgens een bericht uit Dussel- dorp is Krupp von Bolden met zijn medegevan genen uit de gevangenis naar de woning van den gevangenisdirecteur overgebracht. De algemeen geldende bepalingen voor politieke gevangenen in Frankrijk zijn dus thans ook tegen hen toe gepast. Uit Madrid wordt gemeld, dat de burge meester zijn ontslag heeft genomen. Men gelooft, dat cle heele gemeenteraad heden zal aftreden. De gemeenteraad bestond voor het meerendeel uit vrienden van graaf Romanones. Uit Warschau De Oostenrijksche bonds kanselier Seipel is, vergezeld van den minister van Buitenlandsche Zaken Grunberger, te War schau aangekomen. -Uit Raccionigi De toestand van prinses Mafalda is plotseling verergerd. Volgens een bericht uit Serajewo heeft er in Prijedor een bloedige botsing plaats gehad tusschen Serviërs en Mohammedanen die eenige uren duurde. De plaatselijke politie was machte loos en een extra-trein met soldaten uit Ban- jakula kwam te laat. 9 personen zijn zwaar en meer dan 50 licht gewond. 15 Mohammedanen, onder wie de voorzitter van de plaatselijke or ganisatie, zijn in hechtenis genomen. Eergisteren zijn in Duitschlandb ankbiljetten van 500 millioen mark in het verkeer gebracht, in den loop van deze week zullen die van één milliard volgen. Binnenland. IT. M. de Koningin hield in de hedenmiddag gehouden eerste vergadering van het nieuwe zittingsjaar der Staten Generaal de volgende troonrede Te midden van U, Leden dér Staten-Generaal, is het Mij een behoefte God te dankén voor den zegen ons Volk beschoren. Moge Hij ons de kracht schenken om niet zonder hoop de veels zins duistere toekomst tegemoet te gaan. Zwaar is de druk der tijden. Handel, nijver heid, landbouw en scheepvaart kwijnen tenge volge van omstandigheden, die veerkracht nocli vlijt Vermogen te dwingen.Werkloosheid heerscht in ernstige mate. Tengevolge van een en ander blijft dé finan- cieele en economische toestand des Lands zorg wekkend. De uitgaven gaan ver boven het be drag der inkomsten uit. Zij 'hebben een peil bereikt, dat ligt boven de draagkracht van het Volk, terwijl het doorwerken van verschil lende der geldende regelingen verdere stijging zal veroorzaken. Een blijvend herstel van het economische leven Wordt ook door sommige al te drukkende heffingen belemmerd. 1 Onder deze omstandigheden zullen ingrijpen de maatregelen getroffen moeten worden om binnen korten tijd het bedrag der uitgaven met dat der inkomsten overeen te brengen en zal met betrekking tot de uitoefening van de Staats zorg naar beperking zijn te streven. Onze betrekkingen ntfet de andere Mogend heden zijn van vrièndschappelijken aard en geven aanleiding tot voldoening. Intusschen blijft de internationale toestand onzeker en schrijdt de staatkundige en economische ontreddering, die de wereldoorlog heeft achtergelaten, voort. Het belang der geheele nienschhéid vordert, dat daar- de zij en dreigde in zwijm te vallen. Met bo- venmcnschelijke inspanning slechts hield zij zich staande. Die brief, hijgde ze, geef mij dien. Op den dag van uw huwelijk met Antoon, zal ik 't papier verbranden. En anders zend ik het de justitie. Alice zonk hi een stoel en sloeg de han den voor het gelaat. Zij scheen gebroken. Het is goed, fluisterde zij, ik stem toe. Dadelijk, nadat Alice dit gezegd had, ver anderde weer heel de houding van den bankier. Hij beroemde zich niet op de zege, die hij be haald had, Zijn toon Was hartelijk en er klonk medelijden in. Het spijt me, zei hij, dat ik tot dit middel mijn toevlucht heb moeten nemen, het spijt me wezenlijk. Maar van uw besluit hangt te veel af. Het meisje gaf hierop geen antwoord. Zij 'haalde diép adem en v roeg En niemand zal ooit van dien brief iets ver nemen, niemand daarvan inzage krijgen, niet waar, dat belooft u me. Daar kunt ge zeker van zijn. Als gij met Antoon trouwt zullen we dit geschrift) verbran den. Doe het nu, vroeg zij smeëkend, ik beloof u, ik zal hem het jawoord geven. Mijn belofte moet u genoeg zijn. Maar van Gielen schudde het hoofd. (Wordt vervolgd)

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1923 | | pagina 1