Binnenland.
Slads- cn Gewestelijk Nieuws,
I Ér l I
Gemengd Nieuws.
Voering der Vlootwet mededeelen
7. Acht dé Regeering de voorwaarde der
Staatscommissie (conclusie 155) vervuld, dat
geen besluit van verre strekking, als de Vloot
wet bevat, de geldmiddelen van Nederland en
Ned.-Indië voor de toekomst nog meer vast
zal leggen, dan toch reeds het geval is, tenzij
gelijktijdig gedaan wordt, wat noodig is om het
geheel verbroken budgetaire evenwicht te her
stellen
8. Kan met name de Regeèring de verant
woordelijkheid op zich nemen voor een ver
slechtering van dien toestand, in verband ook
met het geheel of gedeeltelijk stopzetten van
belangrijke sociale en cultureele maatregelen,
zoowel in Nederland, als in Ned.-Indië
9. Is er op de Regeering van buitenlandsche
zijde eenige directe of indirecte aandrang ge
oefend of acht zij zich, met hét oog op aan
gegane verlichtingen, gebonden de onverwijlde
aanneming der ingediende lootplannen door
te drijven?
Komend tot het slot van zijn rede betuigt
spr., dat de Regeering niet yoldoende luistert
naar het volk en nog altijd aan de oude denkbeel
den, omtrent internationale verhoudingen vast
houdt.
Antwoord der Regeering.
De Minister van Binnenlandsche Zaken,
de heer Ruys de Beerenbrouck ant
woordt De Regeering is bereid inlichtingen
te geven, maar kan niet altijd ingaan op de
zijwegen waarop de heer Troelstra haar wil
leiden. liet resultaat van de besprekingen in
den Ministerraad wil spr. meededen maar
niet de besprekingen zelf. Evenmin kan de
regeering meededen hoe het standpunt van den
Gouverneur-Generaal is.
Overlegging van het advies van den G.-.G.
acht de Regeering niet in 's lands belang. Welke
G.-.G. die de Vlootwet afkerde, zou op zijn post
blijven om de uitvoering van die wet tot stand
te brengen In den Volksraad is tweemaal ge
bleken dat de G.-.G. niet tegen de Vlootwet
was. De Vlootwet is verleden jaar niet uitgesteld
met het oog op de financiën des lands, maar wel
met het oog op een nieuw onderzoek.
Minister dc Geer kon zich niet vereenigen
met de opvatting der Regeeiing ten aanzien
van de Vlootwet. Alle leden van het Kabinet
behalve de heer de Geer waren van hetzelfde
gevoelen.
Het budgetair evenwicht zal worden hersteld,
hetgeen voorop moet staan Verschillende wij-
zigingsontwerpen op de begrooting voor 1924
zullen spoedig worden ingediend. Wij zullen
daarbij vele offers moeten brengen.
In de conclusie 140 en 141 van de Vloot-
commissie wordt de urgentie van de Vloot
wet krachtig bepleit en de Regeering gaat
met dit pleidooi accoord. Wat het zwaarste
is, moet liet zwaarste wegen en spr. acht het
onvermijdelijk voor de handhaving van onze
overzepsche gewesten een offer te brengen.
Bezuinigingsmaatregelen en nieuwe belastingen
zijn noodig, maai: ook al was er van geen Vloot
wet sprake geweest.
De kostenberekening van de Regeering acht
spr. juist en het antwoord op vraag 5 luidt be
slist ontkennend.
Op vraag 9 wil spr. wel antwoorden. Deze
vraag verraadt allesbehalve een juist begrip
van de Nederlandsche staatkunde. Voor bui
tenlandsche pressie bestaat daarin geen plaats.
Zoolang de wereld er uit blijft zien als
thans het geval is, is de instandhouding van
de noodige maritieme middelen, voor de hand
having der zelfstandigheid onmisbaar. Neder
land heeft er voor te waken dat het zijn souverei-
nitiet handhaaft en dat geen andere Staat Indië
in zijn sfeer gaat betrekken. Nederland zou aan
den vrede van de wereld geen dienst bewijzen als
het zijn waardevol bezit in Indië aan zijn lot
overliet,
Bij conflicten tusschen andere mogendheden
valt rckeivng te houden met de volkenrechtelijke
verplichtingen. De conferentie van Washington
heeft de spanning in het Oosten verminderd
maar men is van den dag van morgen niet zeker
Minister C o 1 ij n zegt, dat de regeering ver
wacht in 1925 een sluitend budget te verkrijgen
voor ons land. In Indië is de toestand niet on
gunstiger dan in Nederland en men verwacht
dat de begrooting voor 1923 reeds zal sluiten.
Voor 1924 is een tekort geraamd van 22 millioen
maar spr. hoopt, dat de uitkomst gunstiger zal
zijn. Het is mogelijk gebleken op de gewone uit
gaven in drie jaar tijds 20 pCt. te verminderen.
De militaire uitgaven zijn gesteld op
35.433.000 gulden waarbij nog niet zijn ge
bracht dc kosten van den aanmaak van vlieg
tuigen, nl. 500.000. Indië betaalt 2800.000
voor haar aandeel. De totale druk is dus
33.076.000 gld. Dat is als de Vlootwet niet
Wordt ingevoerd.
Als de Vlootwet Wordt ingevoerd hebben
er eenige mutaties plaats. De begrooting wordt
met diverse posten ontlast tot een bedrag van
12.390.000 gld. en wordt belast met 9.450.000
Er blijft dus een verlaging met 2.940.000 gld.,
waarvan afgaat een bedrag van 2.875.000 gld.
dat Indië heeft te betalen. Er blijft dus een
voordeel van 83.000 gulden (groot gelacht) als
de Vlootwet in 1924 wordt ingevoerd.
Voor Indië staat het anders. Het totaal
bedrag is zonder Vlootwet in 1924 23 millioen
en het eindcijfer wordt dan 31.550.000 gld.
Na aftrek van het jaarlijksch beschikbare
bedrag is er een stijging van 3.350.000 gld. Dit
bedrag stijgt geleidelijk tot't in 1929 is 18.350.000
gld. Hiervan gaat af wat toch uitgegeven zou
moeten worden voor materiaal, dat in aanbouw
is en blijft er over ruim 12 millioen gulden.
Vervolgens geeft spr, nog eenige inlich
tingen over de financiering van de kasvoor-
schottèn, die zonder bezwaar kan geschieden
De heer T r o e 1 s t r a (S. D.) is aan het woord
maar spreekt morgen
De vergadering wordt verdaagd loL lieden
1 uur.
Hel R. K. Vakbureau en de arbeidswet.
Bg dr ij fscom missies
gewenscht.
Woensdag j.l. vergaderde het R. K. Vakbu
reau met de Hoofdbesturen van zijn aangesloten
bonden ter bespreking van het vraagstuk van
den arbeidsduur, alsmede om zijne houding te
bepalen ten aanzien van het streven veler werk
gevers, dat zich richt tegen de sociale wetgeving
in het algemeen en de Arbeidswet in het bijzon
der.
De vergadering bepaalde haar standpunt door
met algemecne stemmen de volgende motie aan
te nemen
„De besturen van dc bij het Bureau voor de
R. K. Vakorganisatie aangesloten Vakbonden,
op 10 October te Utrecht bijeen o.m. ter bespre
king van de positie waarin de Wettelijke 48-uren
week verkeert
constateerende eenerzijds de actie in de kringen
der werkgevers om voorloopig te komen tot een
56-urige werkweek, anderzijds het standpunt,
hetwelk door de Reg coring wordt ingenomen,
daarbij voorgelicht door het hoofd der ai^eids-
inspectie, met betrekking tot het op zeer ruime
schaal verleenen van overwerkvergunningen
overwegende dat de actie der bedoelde werk
gevers blijkbaar voortspruit uit een zeer sterk
verlangen naar een verkeerde reactie, gericht
tegen de sociale wetgeving in het algemeen en
tegen de arbeidswet in het bijzonder
dat de sociale Wetgeving in het algemeen en
de arbeidswetgeving in liet bijzonder een groot
goed is voor de gezonde ontwikkeling van ons
volk en met alle kracht moet worden beschermd
tegen het streven veler werkgevers om cle „oude
vrijheid" te herwinnen
dat het van algemeen belang is, dat ook de
arbeidswet in haar tegenwoordigen vorm be
houden blijft
dat art. 28 der Arbeidswet evenals de ar
tikelen 25, 26 en 27 voldoende gelegenheid
biedt om de industrie door de moeilijkheden van
dezen tijd heen te helpen
spreken uit le. dat de Arbeidswet onver
zwakt dient gehandhaafd le blijven
2e. dat de uitvoering der Arbeidswet voor
kantoren, winkels, apotheken, koffiehuizen cn
hotels urgent is, evenals de totstandkoming van
de Landbouwarbcidswet
3e. dat in overeenstemming met het bepaalde
in art. 28 der Arbeidswet de Katholieke Vak
beweging ook thans nog bereid gevonden wordt
in ernstig overleg met. de werkgevers na te, gaan,
wat met betrekking tot den arbeidstijd in het
belang der industrie dient te geschieden
4e. dat het onder ten 3c genoemde het best
ware te bereiken, wanneer desnoods onder drang
van bovenaf opgelegd, werden gevormd met
behoorlijke bevoegdheden toc-geruhte „Bedrijfs-
commissies", waarin zitting hebben vertegen
woordigers der Régeering, Werkgevi rs en werk
nemers, waaraan gegevens dienen te worden
verstrekt, waaruit, duidelijk blijkt de gronden
waarop van den Wettelijken werktijd onder
bepaalde voorwaarden, eventueel zou kunnen-
Worden afgeweken en die naast de vraag van
den arbeidsduur eveneens zouden kunnen na
gaan met welke verdere middelen de industrie
ware te helpen
besluiten in tleze richting pogingen aan te
wenden en gaan over tof de orde van den dag."
De tijdelijke invoerbeperking van
schoenwerk.
Naar wij vernemen heeft een wetsontwerp tol
verlenging van den geldigheidsduur der wet van
5 Mei 1923 tot tijdelijke beperl sing van den in
voer van schoenwerk het departement van arbeid
handel en nijverheid verlaten.
Bedrij fsorganisatic.
Gelijk bekend, heeft de Hooge Raad van
Arbeid in meerderheid als zijn oordeel uil ge
sproken, dat de Overheid thans geroepen is tot
het nemen van een aantal maatregelen, die be
vorderlijk kunnen zijn voor den vrede in lult
bedrijfsleven en die kunnen dienen om de zoo:
geWenschte decentralisatie bij opbouw en uit
voering der sociale wetgeving te verkrijgen. Bij'
de wet zou thans kunnen worden voorbereid de
instelling van bcdrijfsraden in de takken van
handel, nijverheid, transport en landbouw, waar
reeds geruimen tijd sprake is van regelmatig
overleg tusschen de organisaties van Werkgevers
en Werknemers.
De besturen van het Christelijk Nationaal
Vakverbond en het Bureau voor de R. K. Vak
organisatie hebben in deze uitspraak aanleiding
gevonden zich te Wenden lot dc R. K. en Chris
telijke organisaties van Werkgevers en Land
bouwers met het verzoek door een gezamenlijke
bespreking na te gaan, of de Christelijke Vak
organisaties van patroons en arbeiders het stand
punt van den H. R. v. A. als basis zouden willen
nemen voor een vruchtbare samenwerking.
Alle bedoelde organisaties, te weten het R. K.
Verb, van Werkgevers-Vakvereenigingen de
Vereeniging van Christelijke Werkgevers en
Groothandelaren in Nederland de R. K. Mid
denstandsbond de Vereeniging van den Christc-
lijken Handeldrijvend en en Industrieelen Mid
denstand in Nederland de Nederlandsche Boen
renhond en de Christelijke Boeren- en Tuinders-
bond hebben geantwoord aan de bespreking,
welke op Dinsdag 16 Octobei te Utrecht gehou
den wordt, te zullen deelnemen.
De ambtenaarssalarissen.
Door de Centrale Commissie voor georgani
seerd overleg in ambtenaarszat en is eind-advies
uitgebracht. De commissie, welke zich op het
standpunt blijft stellen, dat een eenzijdige aan
tasting der salarissen niet mogelijk is, meent
afwijzend te moeten adviseeren ten opzichte van
het haar toegezonden ontwerpbesluit, strekken
de tot een algemeene salarissenverlaging van 10
percent.
Juhileumzcqels.
De jubileumzegels van 20 cent en van 50 cent
zullen reeds deze week aan de kantoren der pos
terijen Worden toegezonden.
De Leerplichtwet.
Naar aanleiding van een bericht in het
„Hd.bl." van Woensdagmorgen dat in parle
mentaire kringen een gerucht zou loopen over
plannen der regeering om niet alleen het 7e leer
jaar niet verder in te voeren, maar ook de leer
stof van de overige 6 leerjaren zoodanig te be
perken en samen te dringen, dat met een 4-jarige
school kon worden volstaan, zegt het Nederl.
Corespondentiebureau te 's-Gravenhage dat ge
rucht als bepaald onjuist te kunnen tegenspreken
Vjjat bij de regeering in overweging is, schijnt
niets anders te zijn dan effect te geven aan wat
bij de Lager Onderwijswet van 1920 reeds in
beginsel is vastgelegd (art. 29, 133, 135), maar
tot nog toe niet tot uitvoering is gekomen, de'
gedach e namelijk om het onderwijs in de lagere
leerjaren te doen geven door onderwijzeressen
van eenvoudiger opleiding.
Door deze onderwijzeressen gelijdelijk de
plaats te doen innemen van een deel der tegen
woordige leerkracht en, zal op den duur een be
langrijke besparing 'verkregen kunnen worden
ook bij de opleidingsinrichtingen.
De stopzetting van den postcheque- en
girodienst.
Gistermorgen heeft mr. R. G. Bakhuizen van
den Brink te Haarlem aam de giroafdeeling van
het postkantoor aldaar een chéque ter betaling
aangeboden, omdat hij zich niet wenscht, te on
derwerpen aan de sluiting van den girodienst, die
hem rechtens ongeoorloofd voorkomt. De be
taling werd echter door den betrokken postbe
ambte geweigerd, omdat hij geen advies voor
betaling ontvangen had. Thans zal tot dagvaar
ding worden overgegaan.
Premiebetaling invaliditeitswet.
De Raad van Arbeid te Delft deelt ons mede,
dal meermalen rentekaarten worden ingeleverd
waarop onvoldoende zegels zijn geplakt.
Tot op heden werden zonder meer de niet be
taalde premiën bij dc werkgevers nagevorderd.
Thans nu de verzekering echter bijna 4 jaar
werkt en derhalve de aan de werkgcveis opge
legde Verplichtingen gcaehL kunnen worden als
voldoende bekend te zijn, moet met dit stelsel
worden gebroken en moet, indien een Werkgever
verzuimd tijdig premie te betalen in vele geval
len tot strafvervolging worden overgegaan
(art. 380 I.W.).
Ieder weikgever drage dus zorg vóór of ge
lijktijdig met de uitbetaling van het loon aan zijn
arbeiders zoo noodig premie te betalen, wil hij
niet de kans loopen met den strafrechter in
aanraking te komen.
Vooroefeningen.
Wij herinneren onze lezers aan de bespreking
over de zoogenaamde Vooroefeningen, welke
door den Commandant van het Landstormver-
band 's-Gravcnhage morgenmiddag zal worden
gehouden.
Zooals wij reeds mededeelden, heeft deze
plaats in het gebouw van den R.K. Volksbond
aan de Lange Haven des n.m. 3 uur.
Rosa's 2e bloemententoonstelling.
Gisteren heeft de heer Krabbendam de netto
opbrengst der tentoonstelling a 191.24, welke
ten goede zou komt n aan de Algemecne en R.K.
vereenigingen ter bestrijding van tuberculose
aan den burgemeester ter verdeeling overhand igd
Gouden Jubilé.
Zaterdag a.s. zal het 50 jaren geleden zijn,
dat de heer C. Noordijk in dienst trad hij de
Maatschappij Kappelhof en Lloving. g
Gcv. en Verk. Onroerende goederen. j
Notaris: D. B o d d e s.
Afslag 12 Oct.
Een Hoerenhuis met tuin en erf-, Tuinlaan 36.
In veiling voor 10.000 niet verkocht.
Een nieuwgebouwd Heerenhuis mét erf en
tuin, loods en zijgang gelegen aan de Willem dc
Zwijgcrlaan No. 10 in de nabijheid van het Volks
park, groot 4 aren 46 centiaren. In veiling
14.500 verkocht voor 14.500.
Een Winkel- en Woonhuis en erve te Schiedam
Groenelaan 24, groot 53 c.A. met recht van door
gang door de daarnaast gelegen gang.
In veiling 7000 niet verkocht.
Gisteravond negen uur brak
er in een loods van de aannemers de W. en cle
G., achter de in aanbouw zijnde woningen aan
de Nieuwe Haven, brand uit in een partijtje hout,
vermoedelijk ontstaan door ongebluschte kalk
die ook in het loodsje bewaard werd.
De brandweer was spoedig aanwezig en had
in een minimum tijd het vuur gedoold een
groote menigte belangstellenden was op de been.
Hedenmorgen even voor half
negen kwam bij de Hooge Boomen cle Rotter-
damsche autobus Spangen-Oostplein in botsing
met het acliterbalcon der electrische tram. Een
glasruit van de tiam sprong in stukken, waardoor
een juffrouw vrij ernstig aan de hand werd ge
kwetst overigens liep alles nogal goed af.
UIT ROTTERDAM.
Cursus voor andersdenkenden.
De bekende geloofsprediker pater Fr.Hendrichs
S.J. houdt ook dit jaar alhier wederom een cur
sus voor andersdenkenden Reeds eenige malen
beeft pater Hendrichs zijn voordrachten, welke
ditmaal in de kerk van den H. Antonius van
Padua worden gegeven, gehouden.
Ieder maal was de kerk tot de uiterste boeken
gevuld, terwijl onder de toehoorders tal van
vooraanstaande andersdenkenden werden aan
getroffen.
Op het kantje af. Men meldt aan de
„Geld." dat, de reizigers in den Middel-Europai-
sche Express van VlissingenBerlijn te Oss aan
een groot, gevaar ontsnapt zijn.
Het moet Woensdagavond gebeurd zijn op
den laatsten wissel, welke uitgaat van Oss
naar Nijmegen.
In bliksemsnelle vaart stoof de lange „har-
monicatrein" over den wissel tot plots de res
tauratiewagen uit de rails vloog. De passa
gier schrokken, werden tegen elkander opge
worpen, de kopjes en schoteltjes met koffie,
thee en melk vlogen links en rechts van de
tafeltjes.
Er heerschte oogenblikkelijk een ontstel
lende angst onder de talrijke passagiers.
Weldra keerde de rust terug toen men ze
kerheid had dat alles zonder verdere ongeluk
ken zou alloopen. De volgende wagens hadden
door de groote snelheid den even gederailleer-
den restauratiewagen weer in de spoorlijn ge
duwd en in razende vaart joeg de van het onge
val onkundig machinist zijn trein naar Nijmegen.
Een Nijmeegschc passagier, die in verbou
wereerdheid even zijn valiesje met horloges
had laten staan, attrapeerde 'n Engelsche reis
genoot, die juist bezig was dat valiesje weder
rechtelijk open te breken.
Men veronderstelt, dat het even uit dc rails
vliegen van den restauratiewagen zijn oorzaak
kan vinden in het even onklaar zijn van den
wissel als gevolg van de vele regens. Het is
maar een veronderstelling even goed als
men beweert, dat de machinist met te groote
snelheid over den wissel zou zijn gegaan.
Hoofdzaak is, dat het déraillement geen ernstige
gevolgen gehad beeft voor de vele passagiers.
De schi peb reuk van de „Nor-
in andi Omtrent de in liet kanaal gezonken
baggermolen meldt men nog het volgende
De „Normandië" was een van de grootste
baggermolens die te Havre Lhuisbehoorde en
op dc werf Gusto" van de firma Smulders
alhier was gebouwd en in Frankrijk geëxploi
teerd zou worden door 't te Havre gevestig
de Fransche filiaal van dc Antwerpsche firma
Ackermans A Van Haaren. Deze firma is
belast geweest met de uitvoering der groote
baggerwerken voor 1 liet uitdiepen en ver-
grooten van het kanaal, dat de haven van Caën
met de zee verbindt, welke werkzaamheden
reeds van 1918 ai' voortduren en juist gereed
waren gekomen.
De werf van deze zeer uitgebreide werken
bevindt zich halverwege hel kanaal te Blain-
ville. De met dc werkzaamheden gereed ge
komen „Normandië" had opdracht gekregen
naar Havre terug te koeren en wilde die reis, die
door den kapitein- reeds meermalen met de
baggermachine gemaakt was, den 3cn October
volbrengen. Volgens een der ingenieurs oor
deelde men, dat liet zeer wel ging en zoo moet
ook de schipper geoordeeld hebben, niettegen
staande op de Semaphore van Quiestreham,
waar het kanaal in zee uitmondt, de waarschu-
wingsseinen waren geheschen en dc haven
meester van Quiestreman zijn groote verbazing
er over uitte, dat men bij zulk een dreigend
weer zee koos. Reeds een half uur, nadat de
baggermolen buiten de haven wasj kon duide
lijk worden opgemerkt, dat zij zich in moei
lijkheden bevond.
Men vermoedt dat behalve den schipper en
den hulp, die aan dek moest blijven, de overige
bemanning zich in de kajuit heeft bevonden
en dit zou een verklaring zijn, waarom geen
lijken nog zijn aangespoeld. De equipage be
stond uit 13 man, doch wegens bet terugkeeren
naar Le Havre hadden de-schipper cn de,molen-
meester hun vrouw cn ook 3 kinderen aan
boord meegenomen, vandaar dat het aantal
slachtoffers 17 bedraagt.
Een nuffige studente. Een inzender
schrijft in „Neérlandia"
Zwaantje Hendrika M ongehuwde stu
dente in de moderne letteren, verzocht aan dc
rechtbank te 's-Gravenhage haar voornamen te
mogen veranderen in Emmy Harrietzij voerde
als gronden daarvoor aan, dat zij haar voorna
men leelijk vindt, voor Nederlandsche ooren
belachelijk, althans de eerste voornaam en voor
buitenlanders onverstaanbaar.
De officier van justitie concludeerde tot af
wijzing van liet verzoek deze vond liet inzicht
van adressante in haar voornamen van de al
gemeene opvattingen afwijkend en integendeel
de voornaam Zwaantje, als het symbool van
blanke sierlijkheid en statigheid, voor een on
gehuwde studente in de moderne letteren bij
zonder aantrekkelijk bovendien zou de conse
quentie van het standpunt van adressante er toe
moeten leiden, dat specifiek Nederlandsche
namen zouden moeten wijken voor exotische
voornamen als Emmy cn Harriet.
De rechtbank was mede van oordeel, dat de
voornamen van adressante geenszins leelijk of
belachelijk zijn, veeleer bet tegendeel en zelfs de
eerste voornaam vol karakter en beide in alle11
gevalle veel meer passend voor een Nedorland-
sche vrouw dan de vreemde voornamen, die
f
