i&T
m
FUNSTE PLANTENBOTER
LDEN
1 EN DAN NOG VOOR DEN
GROOTSTEN VERBRUIKER
m
tm
Wé
"//-ftyjZs0£y/
B M
m
iUslis
ELDOkO
-^2
A/JTAfS>-*'S7 f/&A&92tn
W$*
i^«sa
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Dinsdag, 23 October.
De behandeling van de Vlootwet wordt voort
gezet.
Mgr. Nolens ontkent, "dat hij door mede
te werken aan uitstel van behandeling het ont
werp op de lange baan wilde schuiven. Er be
stond geen noodzakelijkheid bij de verkiezingen
over de Vlootwet te spreken. Het ontwerp lag
klaar. Aan de regeering komt waardeeringtoii,
omdat zij, van de noodzakelijkheid overtuigd
zijnde, het ontwerp heeft doorgezet. Zoolang
er gevaar dreigt, mag ons land niet, Weerloos
worden.
Onder de tegenstanders maken, naar het oor
deel van spi'., de propagandisten van den inter
nationalen vrede den fout,dat zij nationaal willen
toepassen wat internationaal moet beginnen
Ook in de internationale rechtsverhouding moeten
politie en justilie zijn en zonder machtsmiddelen
kan het recht niet bestaan.
Mgr. Nolens verdedigt verder het pauselijk
schrijven van 17 Augustus, waarin gelijktijdige en
Wederkeerige ontwapening en verplichte arbi
trage wordt voorgesteld. Nederland zou slechts
door v.ij n nationale zelfstandigheid te riskeeren
het voorbeeld kunnen geven. De Vlootwet zal
rekening houden met de ontwikkeling van de
techniek en een wijziging van de internationale
verhoudingen.
Spr. beveelt het ontwerp met volle overtuiging
aan, Laat de Kamer geen riskante oplossing
geven aan het internationale probleem.
De lieer De Boer (plattel') bestrijdt het
ontwerp, dat had moeten Wegblijven totdat de
financiën in orde zijn.
De heer K u ip e r (R. K.) staat hier niet op
het standpunt geen man en geen cent, maar hij
staat ook niet op het standpunt dat vóór alles
de militaire uitgaven verzorgd moeten worden
Hij wenscht telken jare, gezien de economische
en financieele "omstandigheden, te bepalen wat
voor defensie kan worden uitgegeven. Het zal
hem moeilijk zijn zijn stem aan dat ontwerp te
geven als het ongewijzigd blijft op het punt dor
vastlegging voor vele jaren.
De heer Troelstra' (S. D.) meent, dat
niet alleen het gevoel maar ook het verstand
zich doet gelden bij de beoordeeling van deze
wet. Het risico, dat de heer Nolens op zich neemt,
jlcost zeer veel geld. Spr. wil niet meer meedoen
aan militaire uit,gaven, zelfs niet voor dcc ver
dediging der neutraliteit. Spr. heeft daarvan
afgezien sedert hij weet dat ons leger het hoog-
stens'twce dagen tegen Duilschland zou hebben
kunnen uithouden.
D c heer F r u y t i e r (R .K) sluit zich
in veel bij den heer van Schaik aan. Hij is
nu ook niet gerust of deze wet ons niet te veel
bindt. Omtrent de financieele gevolgen is hij
niet gerust en de Regeering heeft z.i. niet voldoen
de inlichtingen gegeven. Hij vraagt daarom eeni-
t ge nadere gegevens. Waaron^ heeft dc minister
niet cijfers gegeven over onderhoud en exploi
tatie Alleen wa nneer die bedragen bij de totale
kosten werden geteld kunnen wij nagaan wat
deze zijn.
Spr. is het met den hccmBomans eens dat de
vloot hier te lande zoo klein mogelijk zij.
Dc heer Deckers (R. K.) acht herstel' van
dc vloot gewenscht. Echter meent hij dat het
financieel perspectief wel verbeterd kan worden,
waardoor de waarde van de vloot zal stijgen.
Met name wijst spr. op dc personeelsorganisatie
de verhouding tusschcn de getallen voor Indië
en voor Nederland acht hij niet juist en daarin
dient verandering te worden gebracht, waardoor
vermindering van kosten is te wachten. Het
omwisselingsstelsel dient te vervallen, want
daarmede komen zij nooit tot een goede perso
neelsorganisatie in Nederland.
Mevrouw Bronsveld-Vitring.a (R. K.)
neemt van deskundigen aan dat Indië verdedigd
moet worden.
De nieuwe defensie-plannen moesten echter
gepaard gaan met een streven naar ontwapening
en alleen in die gedachte zou zij haar stem aan
dit ontwerp kunnen geen. Algeheele ontwapening
ligt in den geest van alle Katholieke vrouw'cn.
Als zij aanneemt dat het noodzakelijk is
Indië te verdedigen, dan begrijpt zij dat nieuwe
lasten noodig zijn. Zal de Regeering zich be
perken tot het uiterste noodzakelijke Spr. kan
niet beoordeelen of de Regeering dit doet. Men
dit ontwerp had echter gepaard moeten gaan een
herziening van onze defensie, waardoor alles
tot het uiterste werd beperkt. In dit opzicht is
de regeering te kort geschoten.
Zij acht zich niet verantwoord hard stem te
geven aan dit ontwerp, omdat zij niet de over
tuiging heeft dat hier een voorstel wordt gedaan
dat beoogt den oorlog te voorkomen. Het valt
haar zwaar af te wijken van haar partij, maar
zij meent te handelen naar haar innige overtui
ging als zij tegen dit ontwerp stemt.
De heer Schokking (C. H.) bestrijdt
dc bewering van den heer van Ravesteyn,
dat spr's partij vóór den oorlog is. Hij ontkent
dit ten stelligste ieder weet dat Nederland geen
oorlog wil en ook dus niet zijn partij.
Vervolgens zet hij uiteen dat verdediging
een dringende eisch is. Wij zijn verplicht onze
neutraliteit te'handhaven en onze internationale
verp richtingen na te komen.
De vergadering wordt verdaagd tot heden
1 uur.
Binnenland?
Bezuiniging.
De Algemeene Rekenkamer heeft tot de Tweede
Kamer een missive gericht, ten geleide van af
schriften van een briefwisseling van de Reken
kamer met de regeering, waarvan kennisneming
van nut zou kunnen zijn bij de behandeling van
de staatsbegrooting voor 1924.
Deze briefwisseling betreft le korting op
salaris van gevangenis-personeel enz. wegens
geneeskundige behandeling van rijkswege 2c.
het nijverheidsonderwijs 3e:ophcffing van het
boekenfonds enz. aan de militaire academie
4e subsidie voor ijsopruiming in het Noord
zeekanaal
Op voorstel van den voorzitter zijn deze stuk
ken gesteld in handen dor commission voor dc
betreffende begrootmgshoofstukken.
In die vergadering, waarin ruim 200 vertegen
woordigers van gemeenten van alle categorieën
aanwezig waren, voerden onderscheidene auto
riteiten het woord.
Onder den indruk van de door de vertegen
woordigers naar voren gebrachte beschouwingen,
vormden zich tijdens de vergadering een conclu
sie, luidende als volgt
Dc vergadering verklaart, zich ernstig teleur
gesteld door het niet-vervullen van de, van de
zijde der regeering in overeenstemming met de
geschiedenis van de z.g. nooduitkecringswet
gedane toezeggingen stelt vast
le. dat het brengen van noodzakelijke tot nu
toe door den staat gedane uitgaven ten laste van
de gemeenten niet mag gelden als bezuiniging,
2e. dat eenerzijds de uitvoering van het voor
nemen der regecring, blijkens de missive van de
Gedeputeerde Staten, om over 1923 en volgende
jaren geen z.g. nooduitkeering aan dc gemeenten
toe te kennen en anderzijds de toepassing van
het stelsel van afwenteling, de financiën van
'Vele gemeenten op hoogst ernstige wijze aantast
of ontwricht en allicht in een aantal gevallen
onmogelijk maakt.
Zij draagt liet bestuur op, zich met, de regeering
in verbinding te stellen teneinde ten opzichte van
beide punten een wijziging in de houding der
rëgeering'te verkrijgen.
Deze conclusie werd door de geheele vergade
ring aangenomen.
Stads- en Gewestelijk Nieuws,
De raad van Indië.
Gelijk reeds is gemeld, is de benoeming van
den lieer W. Frijlirig, lid van den Raad van Indië,
tot vice-president van dien Raad te verwachten.
In zijn plaats zal tot lid worden benoemd mr.
K. F. Creutzberg, directeur van onderwijs.
Mr. Domme.
Bij Kon. besluit is thans tot lid van den Raad
van State benoemd rnr. R. tl. A. M Romme vi
ce-president bij het gerechtshof te Amsterdam.
Uilkooringen kraehtens (le Invaliditeitswet.
Op 1 October 1923 bedroeg het getal der loo-
pende invaliditeitsrenten, toegekend aan bij den
Raad van Arbeid te Delft verzekerde arbeiders
81 (totaal bedrag 13458,12 per jaar). -
Het getal der loopende ouderdomsrenten
ingevolge de Invaliditeitswet, bedroeg op dien
datum bij vermelden Raad 798 (totaal bedrag
per jaar 118352.terwijl het aantal loopen
de weduwen- en weezenrenten, toegekend aan dc
nabestaanden van bijgenoemden Raad verplicht
verzekerden op dien datum respectievelijk 61 en
162 beliep (totale bedragen respectievelijk
10431,98 en ƒ28061,02 per jaar).
Het aantal gevallen, waarin aan verplicht-
verzekerden bij den Raad van Arbeid te Delft,
vrije geneeskundige behandeling of verpleging
in inrichtingen werd verleend, was op meerge-
noemden datum tot 173 gestegen, terwijl in 12
gevallen de observatie-niet of nog niet door be
handeling werd gevolgd.
Van die verpleegden werden er 96 genezen
ontslagen.
,SL Barbara."
Naar wij vernemen,houdt bovengenoemde ver-
eeniging haar drie maandelijksche vergadering
opDonderdag 25 Oct. a.s. 's avonds 8 uur in het
gebouw van den Ned. R.K. Volksbond, Langerila-
ven.
Een belangrijke agenda komt aan de orde, waar
om algemeene opkomst dringend wordt verzocht.
Credielen uit Nederland
Een V. D. telegram uit Belgrado meldt
Een delegatie van de Kamer voor Handel en
Industrie is naar Amsterdam vertrokken, om
'daar een leening te sluiten voor de Joego-Sla-
vische industrie. Een Nederlandsche financieele
groep heeft zich bereid verklaard een leening van
een half milliard dinar aan de Joego-Slavischc
industrie te verleenen. Deze credieten zouden in
de ëerste plaats bestemd zijn voor Kroatische
industrie en de banken te Agram, die deze in
dustrie financieren. Het verluidt, dat de voor
waarden aannemelijk zijn.
Minister Aalborsc.
Minister Aalberse is van verlof teruggekeerd
en was gister in de vergaderzaal der Tweede
Kamer aanwezig.
De rijksuitkecring aan (le gemeenten.
Naar aanleiding van de door de Gedeputeerde
Staten der provinciën aan de gemeenten gedane
mededeeling van'do regeering dat zij in verband
met den zorgwekkenden toestand van 's rijks
financiën er niet toe kan overgaan voorstellen
te doen, teneinde aan" de gemeenten, boven de
uitkeering op grond van de wet van 24 Mei 1897
over 1923 en volgende jaren een zoogenaamde
nooduitkeering te verzekeren heeft dc Vcreeni-
ging van Nederlandsche Gemeenten een bui
tengewone algemeene ledenvergadering teUtreclit
gehouden.
Broodprijzen.
Naar men ons mededeelt, heeft het Gemeente
bestuur een schrijven aan de Bakkerspatroons-
vereeniging en aan de „D.E.S." alhier gericht,
waarin de aandacht wordt gevestigd op het
groote verschil, dat er tusschen de broodprijzen
in onze gemeente en die in Vlaardingen bestaan.
In Vlaardingen gold al geruimen tijd een prijs
van 16 cent voor een waterbrood van 8 ons
thans heeft een deel der bakkerijen aldaar dezen
prijs verlaagd tot 14 cents, terwijl in onze ge
meente nog steeds 21 cent moet worden betaald.
In herinnering wordt gebracht, dat indertijd
op aandrang van het Gemeentebestuur de brood
prijs van 24 op 21 cent is gebracht.
Waar in verband met de verlaging der loonen
en de groote werkloosheid hier ter stede de brood
prijs in de kosten van levensonderhoud van
overwegend belang moet worden geacht, dringt
het Gemeentebestuur op verlaging hiervan aan,
daar het niet lijdelijk kan blijven aanzien, dat
deze op het tegenwoordige peil wordt gehouden.
„De twee weezen."
Wel een stuk uit een tijd, die ver achter ons
ligt, rijk aan ontroerende tooneelen, maar ge
schreven op een wijze, die volkomen in strijd is
met de moderne opvattingen over tooneelwerk,
met dialogen, die daar het verhevene zoo nauW
verwant is met 't belachelijke, wel eens komisch
aahdoen.
Waarom trekt dit stuk desondanks altijd
rïog volle zalen, zooals gisteravond in den Volks
bond ook weer het geval was Zou 't niet wezen
omdat inde volksziel, de romantiek nog altijd
sluimert.
Hoe 't zij 't publiek bleek uiterst voldaan en
toonde dit door een daverend applaus na ieder
der 8 tafereelen.
Het spel der medewerkenden valt zeer te
prijzen, zoo ook hun rolvastheid, die maar zel
den faalde.
De graaf de Liniére, de oude conservatieve
en trotsche edelman, werd uitstekend weer
gegeven door LI. de Groot, evenals A. Muis het
deed, met dc rol van Roger de Vaudray, den
afgedwaalden maar voor goede indrukken nog
vatbaren baron.
De rol van Jacques Frochard, de bruut, was
in goede handen zijn broer Pierre, de verschop
peling, hadden we in de eerste bedrijven bevel
iets minder vastberaden gezien
Ook Irienriëtte en Louise, de twee weezen, wer
den goed uitgebeeld, al maakte dc leeftijd van
de bek wadi c speelsters 't wel eens moeilijk om
aan de jeugd van haar te gelooven. Vrouw Fro-
chard, het listige bedelwijf,moet door den schrij
ver wel naar het volle leven geteekend zijn, daar
haar handelingen en haar taal de meest natuur
lijke van alle zijn zooals mevr. Ten Borden deze
rol realistisch weergaf, werd het een waar succes-
Ook de andere spelers, waarv,an wij alleen nog de
gravin de Liniére willen noemen, kweten zich
zooals gezegd naar behooren van hun taak,zoo-
dat de indruk, dien het Hollandsch Tooneel-
ensemble hier nagelaten heeft, alleszins gunstig
is te noemen.
De decors hadden beter kunnen zijn, maar men
moet met de omstandigheden eenmaal rekenmg
houden.
Een bescheiden orkestje gaf lichte en luchtig''
doch goede muziek, die door dc aanwezigen wc'
gewaardeerd werd.
Gisteren is de héér J. K. terwij
hij wandelde op den Oudendijk door een hart
verlamming getroffen dr. Geerdes die inmiddcb
ontboden was, kon niet anders dan den doo
constateeren. i
Roode Kruis collecte.
Binnenkort zal hier ter stede, de jaarlijksche
Roode Kruis collectedag worden gehouden,
voor de nieuwe vredestaak,die door genoemde
vereeniging ruim wordt opgevat.
Met de gelden die het Roode Kruis het vorige
jaar mocht ontvangen, heeft het b.v. bestaande
nuttige vereenigingen gesteund, Aan het groene
kruis, het witte kruis, en het wit-gcle kruis werd
het belangrijke bedrag van 28.000 verstrekt.
Bij Kon. besluit van 2OOetob0'
is, met ingang van 1 Januari aan dr. J. Bauwen?!
op zijn verzoek, eervol ontslag verleend als leeraa'
van de Rijkshoogereburgerschool te Schiedam-
UIT ROTTERDAM.
Brand.
Omstreeks half tien gisteravond is er plotseling
een felle brand uitgebroken op de zolderverdi®"
ping van pand 138 in de Wijnstraat alhier.
Op de derde verdieping woont de heer A.
Wessels, die te Schiedam op eén monsterkam®1
werkzaam is. Hij had zich juist ter ruste begevd1
toen zijn vrouw, die nog op was, hem kwam zeg
gen, dat er op zolder onraad was. Hij ging na3
boven en zag dat er op zolder een flinke bram
woedde. Even daarna ging op de door hem be
woonde verdieping het electrische licht uj!"
Een uur na het uitbreken was de brand vril'
wel gebluscht. De heer Wessels heeft geducht'
waterschade, en dc kantoren beneden diens n"
ning zijn er, evenmin als de belendende huizem
van gespaard gebleven.
De zolderverdieping is vrijwel uitgebrand-
Een gedeelte van het dak is er af.
UURGENS7
SWAT m
