JURCENS'
„VOOR
«STAMDEN
a
OP HET BROOD
VOOR BAKKEN
EN BRADEN
SCHUIMT IN DE
PAN
6
6
Hl!i!fP.ülfüHPpr'
U
Stads- en Gewestelijk Nieuws,
u
a
7Tr~" r':r'
„Vcreeniging op 1 Januari van dat, jaar wélke'
„verklaring als grondslag dient tot het uitbren-"
„gen van stemmen, het aantal hunner Vei'-"
„eeniging".
Het Bestuur zal aan deze bepaling strikt de
hand houden.
HET BESTUUR.
Rijksmiddelen.
De Rijksmiddelen tiebben in October ruim
/II 3/4 millioen minder opgebracht dan verleden
jaar in dezelfde maand, die nochtans dcor geen
buitensporig hooge opbrengst uitmuntte. In-
tusschen vertoonen de ontvangsten ook tegen
over September j.l. een nadeelig verschil, nl. van
bijna 3 ton. Sedert 1 Januari zijn de gewone
inkomsten der schatkist ongeveer 25 3/4 mil
lioen bij verleden jaar ten achter gebleven, niet
tegenstaande de tabaksaccijns dit jaar vijf maan
den meer opbrengst gaf dan toen. Bij de buiten
gewone bronnen van inkomsten was het nadeelig
verschil ruim ƒ36 millioen.
Be nood in Duitsohland.
Men meldt uit Berlijn
Prins Hendrik der Nederlanden heeft een
onderhoud gehad met den rijkskanselier. Het
onderhoud was gewijd aan de maatregelen die
het Nederlandsche Roode Kruis ter bestrijding
van den nood van de Duitsche kinderen denkt te
treffen.
Belas tingverhooging in A'dam
Gistermiddag heeft in de Raadsvergadering
van Amsterdam wethouder F. M. Wibaut in den
breede het karakter van de nooduitkeering door
het rijk besproken. B. en W. verwachten nog
steeds, dat de Regeering tot ander inzicht zal
komen.
Wanneer niettemin de regeering der gemeente
Amsterdam de nooduitkeering onthoudt, dan
zal van den ruim genomen post voor onvoor
ziene uitgaven twee millioen moeten worden ge
nomen.
Ten opzichte van de overige twaalf ton zal
iets moeten gevonden worden. B. en W. zullen
dit bij suppletoire begrooting moeten régelen.
Als 't niet anders kan zullen B. en W. de be
lasting moeten verhöogen.
Overigens betoogde hij dat wat B. en W.
mogelijk is, om belastingverhooging te voor
komen, zal gebeuren.
Gemeenteraad.
Wie gistermiddag hij den aanvang der raads
zitting dacht's jonge, 's jonge, wat een piet-
lutterig agendatje, we zullen wel gauw weer op
straat staan, heeft dit keer geheel buiten den
waard (of Jiever den raad) gerekend, want eerst
om kwart over zes klopte de voorzitter voor de
laatste maal af, het teeken voor inrukken.
Uit slechts een zestal punten was de agenda
samengesteld, wat dus wel redelijk vermoeden
gaf, dat 't snel zou zijn afgeloopen en 't zou ook
gebeurd zijn als niet voorstel 3 betreffende de
inhouding van de pensioenbijdragen van het per
soneel afcn de buitengewone school, ruim 3 1/2
uur voor zich had opgeëlscht.
't Ging hierbij hoofdzakelijk tusschen de beide
wethouders-de Bruin en Boddeüs, van wie onge
twijfeld de laatste het sterkste en stevigste stond.
Weth. de Bruin klampte zich bij zijn argementa-
tie vast aan t idee, dat de buitengewone onder
wijzers doodgewone gemeente-ambtenaren waren
zooals ze volgens hem ook door de Commissie
voor personeelsaangelegenheden én door B. en
W. waren erkend.
Weth. Boddeüs gaf hem dit niet toe, omreden
dat die onderwijzers|bijj_bezoldigingsbesluit van
1 Januari4921 geheel onder de L.O. wet van 1920
waren ondergebracht, dus juist zoo veel of zoo
weinig gemeente-ambtenaren waren als de overi
ge onderwijzers. Toen zocht de s'ocialistische
weth. verder zijn toevlucht tot de bewering,
dat, al was het waar,dat een gelijkluidend konink
lijk besluit (het bovenbedoeld bezoldigingsbe
sluit, waarin van pensioenbijdrage werd vrijge
steld) het dergelijke raadsbesluit(dat van Hi Jan.
1920) opliief, toch bij intrekking van dat koninkl.
besluit bet vervallen raadsbesluit weer van
kracht werd. Ook dit beweren achtte weth.
Boddeüs niet juist, daar toch juridisch uitge
maakt een eenmaal vervallen besluit niet uit
zichzelf weer kan herleven.
De meerderheid van den raad was van dc-
zeifde overtuiging en liet Weth. de Bruin en de
minderheid met leege banden staan.
Dan was weth. cle Bruin nog erg van streek
geraakt om den toon, waarin het prae-advies van
B. en W. gesteld was, dat volgens hem de werk
zaamheden der commissie voor Onderwijszaken
kleineerde. De kneep zat 'm vooral in het la-
tijnsche „Schlagwort" Quandoque dormitat
bonus Homerus, d.w.z. dat zelfs de goede Home
rus nog wel eens een dutje doet. Een dergelijke
uitdrukking, welke toch absoluut geen kleinec-
ring, zelfs iets eervols inhoudt, scheen voor weth
de Bruin te geleerd. Als er maar gestaan bad
de beste breister laat wel eens een steekje vallen,
of het beste paard struikelt wel eens, welke ge
zegden precies betzelfde bet eekenen als dat
Homerus-raadsel, dan zou hij er waarschijnlijk
niet over zijn gevallen.
Enfin, namens B. en W. verklaarde weth.
Boddeüs nog eens uitdrukke'ijk, dat 't College
alle respect voor de Onderwijs-comrnissie heeft
en hiermee was de zaak afgedaan.
Over den broodprijs werd ook nog een en an
der gezegd, maar de voorzitter kon nog geen
definitieve besluiten hierover mededeelen. Alleen
was den bakkers de eisch gesteld, den broodprijs
te verlagen, anders zouden maatregelen wel niet
uit kunnen blijven.
Woensdag a.s. wordt de begrooting in de
afdeelingen onderzocht, 't. zal dus nog wel een
paar weekjes duren, voor ze aan de orde komt.
- u. liji'i'i F vi-:: 1'i
'J't Mn
Het R. K. Weeshuis.
Op den 8sten Mei 1924 zal "fret 150 jaar
geleden zijn, dat te dezer stede het Roomsche
Weeshuis werd opgericht. Niet het stevige
gebouw, zooals wij dit nu kennen, dit is van
veel lateren datum, maar toch een eigen rooms cl i
weeshuis, gemaakt van eenige huisjes, welke
Jan van den Broek z.g; tot dat cloel had ge
schonken.
Vóór dien tijd werden Roomsche weeskinderen
zooveel mogelijk bij roomschen uitbesteed, om
de protestantsche opvoeding te ontgaan, welke
hen zeer zeker ten deel viel, wanneer ze in het
Stedelijk Weeshuis werden opgenomen, want
niet alleen hadden ze daar, zooals vanzelf spreekt
geregelden omga-ng met andersdenkenden, maar
waren ook verplicht, o gulden vrijheid 1 bij den
dominé ter catechisatie te gaan Geen wonder
derhalve dat, toen in de laatste helft der 18de
eeuw het aantal roomschen te Schiedam oc-
dmdend toenam, men op de eerste plaats, eraan
dacht het H. Geloof te beschermen van die on
gelukkige wezentjes, die vader en moeder hadden
verloren en nu in 't Stedelijk Weeshuis, groot
gevaar liepen den kostelijksten schat, welke
als eenige erfenis door de ouders aan hunne
kinderen was nagelaten, prijs te geven. De lei
ding van het weeshuis, werd in de eerste tijden
opgedragen aan een binnen-vader en- moeder
onder toezicht van armmeesters, eerst in 1849
kwam de leiding in handen van 'de Eerw. Zusters
dominicanessen, voor wie dus ook 1924 een
75 jarig jubileijm in zich sluit.
Naar wij vernemen bestaan er vaste plannen
om deze heugelijke herinneringsdata van
roomsch leven, niet onopgemerkt te laten voor
bijgaan.
U Het Stedelijk Weeshuis is het bekende
weeshuis aan den Langen Achterweg in 1603
gesticht, in 1779 vernieuwd, thans wederrechtelijk
genaamd Weeshuis der Hervormden.
CALDERON.
De groote zaal van den Volksbond, was gister
avond zoo goed als gevuld met de stadgenooten,
die de lief da digheidsuitvoérmg ten bate van den
bouw van de nieuwe kerk in de Gorzen wilde
bijwonen, om liet groote werk van pastoor
Warnink alzoo te steunen. Pastoor Warnink die
m zijn welkomstwoord, zijn dank betuigde voor
den sympathieken steunreeds zoo overvloedig aan
zijn' arme parochie verstrekt, gaf zijn verheuging
te kennen dat hij de weldoeners van dezen avond
eens kon beloonen, dank zij de hulp van de vier
kerkkoren, met het prachtige Te Deum van Ver-
Hulst, en dank zij de bereidwilligheid van vele
anderen, met de opvoering van Calderons
meesterwerk, het heerlijke tooneelwerk „De
geheimen der H.Mis,dat als kerkelijk st.uk boven
dien zoo goed paste bij de zaak waarvoor men
het opvoerde.
Spr. beval daarna zijn Werk m aller gebed en
liefde aan, en sprak de hoop uit dat de liefdadig
heid na deze uitvoeringen niet zou ophouden te
bestaan, opdat spoedig de „God met ons" in
het bezit van een betere woning mocht komen.
Toen bestegen een 80-tal zangers van de ver
schillende kerkkoren het podium, om onder lei
ding van den weled. heer Ghr. J. Wouterlood,
den directeur van het Frankelandsche-koór, het
machtige werk vanWerhulst te vertolken. De
verklanking van dit zware stuk was, gezien
de samenstell'ng u;t de verschalende koren die
bijna nooit samenwerken, zeer te loven.
De fortissimo's werden krachtig uitgevoerd zon
der te ontaarden in ruwheid, de pianissimo's ver
kopen m een vaak treffend harmomeuse geleide
lijkheid. Vooral het in „Seccolum Secculi" door
de bassen dof ingezet en overgenomen door de
andere partijen om tenslotte bij de le tenoren
tc verhelderen tot een metaalklank, gaf een goed
idee van de compositie-opvatting, die de combi
natie was aangebracht.
Jan Rijsselberg die als kerkzanger het beste
werk levert, was met zijn solo's bijzonder goed
op dreef, hij leek ons meer beheersebt te zingen
dan gewoon,wathet geheel alweer tengoedekwam.
Ook Leo Frederilts liet ons zijn mooi geluid en zijn
vloeiend gemakkelijke voordracht bewonderen
de zuivere weergave van zijn partij maakte het
luisteren naar hem tot een genot.
Een langdurig applaus loonde de zangers
en hun, kranigen dirigent.
Nauwelijks waren de zangers weer naar hun
plaatsen teruggekeerd, of achter de schermen
klonk de gewijde muziek,die Calderons Sacament-
spel inleidt. De voorhang viel terug en op het
tooneel, waar decor, zoowel wat betreft de archi
tectuur als de kleurenkeus een kunstenaarshand
verriedt, verscheen de Onwetendheid het weife
lende tastende gaf deze speler al heel goed weer.
Dan volgde de Wijsheid in glanzend gewaad en
stralend gelaat, om de nevelen die de Onwetend
heid sluierden te verdrijven.
Met zangerige stem en rustig gebaar zou zij
ons de geheimen der H. Mis tóón en in verband
met de mènschelijke tragiek van de Schepping tot
den laatsten Oordeelsdag.
Adam komt op en na een roerende samen
spraak, bidt hij als vertegenwoordiger van na
tuurwet en zondige menschheid, het confiteor
aan den voet van 't offeraltaar, dat vóór zijn
berouw, achter den purperen voorhang op den
achtergrond Verborgen was. Dan trippelt een
rei vpi engelen aan, in lange fleurige gewaden,
Van verfijnden smaak getuigende en die tegen de
tinten van het décor verrukkelijke kleurscha-
keeringen te voorschijn tooveren 't is een be
koorlijke groep, die liederen zingt met kristollen
stemmetjes. De handeling gaat voort. Na Adam
verschijnt Mozes, die het Oude Verbond ver
zinnebeeldt. Wanneer hij het in Kyrie om ge
nade gesmeekt heeft wifrdt de geboorte van
Christus ingezet met den kerstzang „Gloria in
excelsis" waarop Christus, voorafgegaan door
Johannes den Doop er verschijnt om de Mis voort
te zetten.
Met Christus is tevens de wet der genade voor
allen begonnen het heidendom echter twijfelt,
het Jodendom is hardnekkig prachtig' was het
gepassionneerde spol van haat dat de laatste
speler gaf.
Voor de verkondiging van het Evangelie
roept Christus zijn apostelen en bij het Credo
bekeert zich dan ook het heidendom. Het Joden
dom blijft afkeerig, maar getroffen door de won
deren van Christus, bereidt het Hem bij het
Sanctus den intocht in Jeruzalem.
Onvergelijkelijk mooi was deze scenehet
geheele engelenkoor huldigde Christus met
palmgewuif, gezang en bloemen in een rytlimi-
schen opgang die door geen verkeerd gebaaront-
sierd werd, maar door een-soepd lijnenspel en
rijke kleurenweelde een lust voor de oogen was.
Het' ontroerendste moment was de consqgratie
toen na den dood van Christus, bij donderen blik
sem, plotseling het consecratie-schelletje ging,
hing de plechtige stilte voelbaar in de zaal.
Zoo ontwikkelde zich dit inderdaad heerlijke
spel, dat bij al zijn symboliek, dank zij het genie
van Galderon in de diepte doet schouwen van
Gods werken van eersten mensch en zondenvai
tot het laatste Evangelie, de verbeelding van
den laatsten oordeelsdag en de bekeering der
wereld.
De gro.otsche indruk die deze opvoering achter
liet is naast het artistieke decor en de magnifieke
costumeermg, vooral te danken aan het uitste
kende spel der medewerkenden, die door hun
waardige zegging, ondersteund door eén voor-
naam-sobere mimiek, de hooge gedachte van
Calderon's drama droegen op zoo'n gave wijze dat
de bedoelingen van den dichter voor de toeschou
wers openlagen als een boek.
Het zangerig declameeren, dat de verschillen
de figuren uitstekend tot hun recht deed komen,
had bij Pauhis het bezwaar, dat de gloeiende ziel
van dezen Apostel niet uit zijn woorden sprak
wanneer hij evenals het Jodendom gewoon spreekt
zal zijn karakter ongetwijfeld beter uit komen.
Alles bijeengenomen was het gister een avond
van hooge kunst, ontroerend, leerzaam en ver
edelend, waarvoor hun die dit schonken,|alle lof
toekomt.
Auto-Mij „Sehieland."
Men deelt ons mede, dat vanaf heden de auto
bussen der Mij „Sehieland", welke rijden op
Vlaardingen, niel meer van de Broersvest, maar
van den R'damsclien dijk, tegenover Café Hoek
zullen vertrekken.
Pandora.
In Pandora gaat voor deze week weder een
mooi programma.
De le hoofdfilm „Het circuskind" doet ons
kennismaken met. liet circusleven, waar wij naast
