1(1
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN
"feuilleton.
V
46ste Jaargang.
Dinsdag 20 November 1923.
No. 13799.
Bnreaa KOEMARKT 4. Telefooa Inteieommunattl 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advertentiëni 15 regali 1.75 j alk* regel daarboven 35 cent, 3 maai
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededealingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Gratis-Ongevallenverzekering f 500 bij levenslange geheele invaliditeitf 200 bij verlies van een hand, voet of oog f 200 bij dood f 100 bij verlies van een
duim; f 60 bij verlies van een wijsvinger; f 15 bij verlies van eiken anderen vinger. De verzekering wordt gewaarborgd door de Holl. Algem. Verz. bank te Schiedam
Buitenlandseh Nieuws.
DE CONTROLE OP DE BEWAPENING.
De zitting van den gezantenraad van gister
eindigde om halfdrie. Zij leidde tot een voorloo-
pig accoord in zake de kwestie der intergeal-
lieerde militaire controle, welk accoord ter goed
keuring zal worden voorgelegd aan de betrokken
regeeringen.
Na een vrij langdurige gedachtenwisseling
werd men liet eens over de opstelling van een
ontwerp-tekst, die een compromis beteekent, en
welke gistermiddag ter ratificatie aan den Fran-
schen ministerraad werd voorgelegd, terwijl de
gezant van Engeland telefonisch zijn regeëring
zou raadplegen, ten einde te vernemen, of zij
dien ontwerp-tekst aanneemt.
Daar de gezanten van Groot-Brittanië en Bel
gië de instructie hunner regeeringen niet tijdig
genoeg hadden ontvangen, verwacht men, dat de
Raad van Ambassadeurs in elk geval heden de
finitief tot overeenstemming zal geraken met
betrekking tot den aangenomen ontwerp-tekst.
De Fransche ministerraad heeft gisternamid
dag op het Elysée een buitengewone zitting ge
houden, gepresideerd door Millerand, ten einde
den tekst der resolutie te onderzoeken, die in den
voormiddag door den gezantenraad werd opge
steld.
De ministerraad keurt met algemeene stem
men de houding van Poincaré ten opzichte van
de besprekingen in den gezantenraad goed.
DÜITSCHLAND.
Het is duidelijk te merken, zegt de „Msb.",
dal de prachtige overwinning, welke Strese-
mann Zondag in zijn eigen partij behaald
heeft, zijn positie aanmerkelijk heeft versterkt
en tegelijk eenige kalmte heeft gebracht in de
politieke gemoederen.
Het centrum heeft gister vergaderd en be
sloten Stresemann te steunen, alhoewel hier en
ook bij de democraten geklaagd wordt over
de langzaamheid, Waarmede een nieuwe stan
daard wordt ingevoerd. In verband hiermede
blijft er in politieke kringen nog steeds een
strooming bestaan, die naar een economisch
directorium van eenige zakenlieden heenleidt.
De socialisten zijn eveneens bijeengekomen.
Hun positie is nog niet klaar, vermoedelijk zul
len zij besluiten een motie van wantrouwen
in te dienen, maar een, die met motieven om
kleed is. Door deze handigheid hoopt men de
Duitsch nationalen er afkeerig van te maken
met de socialisten mede te stemmen.
Van hun kant zullen de Duitsch nationalen
ook een zelfde motie indienen, waarvoor uit
concurrentie de socialisten weer niet zullen
stemmen. Op die manier denkt men het derde
kabinet Stresemann van alle kanten met mo
ties van wantrouwen te kunnen aanvallen en
tegelijkertijd ter been te houden.
Overigens is het twijfelachtig, of er voor
Vrijdag een beslissing vallen zal. Vermoede
lijk zal de rijkskanselier heden een groote
rede afsteken. Woensdag is boete- en bededag
en wordt er niet vergaderd. Donderdag zullen
de partijen antwoorden en Vrijdag is dan ge
reserveerd voor de stemming.
De Duitsche gedelgeerden zullen Vrijdag
a.s. door de Commissie van Herstel over den
financieelen toestand van Duitschland worden
gehoord.
BEIEREN.
In een onderhoud met den leider van de
d tui
Een verhaal uit den tijd van Keizer Nero.
Evenals Lelia was Alda gewoon geraakt
aan een gedweeë gehoorzaamheid aan ha
re wispelturige eischen, en hoewel zij niet
meer in den stand verkeerde, waarin men
zulke algeheele onderwerping aan den wil
vereischt, beproefde zij het toch, hare dwin
gelandij uit te oefenen op het eenige schepsel,
dat zich beijverde om haar aangenaam te
zijn. Op bijtenden toon snauwde zij Suzanna
toe
O Ik weet het 1gij verkiest eer
aan die gehate Lelia te behagen dan mij het
gevraagde toe te staan 1
Och lieve Alda, ge weet immers toch ge
noeg, hoe ik handelen zou, indien de keuze
mij vrijstond 1 gaf Suzanna op weemoedigen
toon ten antwoord gij weet toch, dat ook ik
slechts een ongelukkige slavin ben, dat ik mijn
eigen weg niet mag volgen dat ik onderdanig
heid en gehoorzaamheid verschuldigd ben aan
mijne meesteres
Uw gedrag verschilt te zeer van het mijne
was het wederantwoord. Nooit heb ik een
Romeinsche gehoorzaamd nooit zal ik ze gc.
Beiersche volkspartij Wiehrl heeft de premier
Von Knilling medegedeeld, dat hij zijn post
binnenkort denkt te verlaten.
BULGARIJE.
De gisteren gehouden verkiezingen in Bulgarije
brachten voor de regeering 200 zetels en voor de
oppositie 47 zetels.
De minister-president, Zankof, verklaarde,
dat het nieuwe parlement begin December a.s.
bijeen zal komen.
HET SPAANSCHE KONINGSPAAR TE ROME.
De koning en de koningin van Spanje zijn
gistermiddag om 12 uur te Rome aangekomen
en werden ontvangen door den koning en de
koningin van Italië en een groot aantal hooge
autoriteiten. De ontvangst door de bevolking
was zeer hartelijk.
Zeer kort na aankomst werd een bezoek ge
bracht aan het Spaansche gezantschap, alwaar
auto's van het Yaticaan gereedstonden om het
Spaansche koningspaar naar het pauselijk paleis
te brengen, waar zij terstond door den paus
werden ontvangen.
Het bezoek van koning Alfons aan den paus
had niet het karakter van een particulier be
zoek, doch van de hulde van een geheel katho
liek volk aan den paus.
Nadat de koning zijn gevolg had voorgesteld,
hield hij een korte toespraak, waarop de paus
het gezelschap uitnoodigdc hem naar zijn par
ticulier audiëntie-vertrek te volgen, waar hij hun
waardevolle geschenken, o.a. mozaieken, liet
aanbieden.
Later bracht de koning een bezoek aan den
kardinaal-staatssecretaris Gasparri, die de hooge
gasten door de Sint Pieterskerk leidde.
Hierna brachten de auto's van het Vaticaan
het koningspaar naar het gezantschap terug.
Om half negen werd een gala-maaltijd in het
koninklijk paleis gehouden, waarbij de offici-
eele redevoeringen zullen worden uitgesproken.
DE KWESTIE TANGER.
Do onderhandelingen nopens den toekomstigen
status van Tangcr worden te Parijs voortgezet
en Vrijdag en Zaterdag werden wederom confe
renties gehouden. Gemeld wordt, dat goede vor
deringen werden gemaakt en dat op belangrijke
punten overeenstemming werd bereikt.
De bijeenkomsten worden deze week voort
gezet. Een overeenkomst zal dan worden ont
worpen.
De bladen melden, dat er alle hoop is op het
totstandkomen van een bevredigende oplossing
van het probleem. De bladen leveren gunstig
commentaar op den geest van vriendschap en
goeden wil, waarmede de besprekingen worden
gevoerd.
OKLAHOMA.
De Senaat heeft^ bepaald, dat Gouverneur
Walton zal worden afgezet wegens misbruik van
gezag.
ALLERLEI.
Uit Londen. De vroegere leider van de con
servatieve partij Sir George Younger, die
verleden jaar den val van het coalitie-kabinet
door zijn tijdig ingrijpen bewerkte maar na de
verkiezingen van November 1922 als partijlei
der aftrad, is thans opnieuw in functie getre
den.
Uit Parijs. Duitschland heeft den gealli
eerden een nieuwe beleediging aangedaan.
hoorzamen
Geloof mij vrij, opperde Suzanna, zoolang
men van ons niets kwaads vereischt., is de
onderdanigheid niet alleen de meest wijze, maar
ook de schoonste deugd, die wij kunnen beoefe
nen te meer nog daar in onzen neteligen toe
stand elke weerbarstigheid toch nutteloos
is.
Ik kan uw gepraat niet langer aanhooren,
onderbrak de boosgeworden Alda. En haar
gezicht naar den muur keerend, zweeg zij
plotseling, totdat Suzanna haar zelve en
de kastijding, die haar te wachten stond, ver
getend, en vreezende, dat Alda's opgewonden
heid haar ziekte kon verergeren haar werk
ter zijde legde, naast de zieke plaats nam en
zich beijverde om deze te behagen.
Blij, als elk bedorven en koppig kind, wanneer
het zijn verlangen ingewilligd ziet, beloonde
de zieke Suzanna's gedienstigheid met een
teedere omhelzing daarbij gaf zij blijk van zulk
een ongewone vroolijkheid, dat Suzanna, in
wendig tevreden over de vreugde, die zij haar
aangedaan had, nauwelijks dacht aan de kas
tijding, die haar te wachten stond nu zij de
bevelen harer hoogmoedige meesteres ver
waarloosde. Toen Alda in een weldocnden slaap
gevallen was, maakte de aienstvaardige slavin
voorzichtig hare hand uit die der zieke los en
toog met verdubbelden ijver aan hare bezig
heid, niettegenstaande haar geene hoop meer
overbleef om de haar opgelegde taak vóór het
Twee Belgische officieren, behoorende tot di
intergeallieerde militaire controle-commissie, die
op een reis door Saksen door officieren van de
Rijksweer werden gearresteerd, zijn na een on
aangename bejegening te hebben ondervonden
weder vrijgelaten, doch later te Leipzig weer
aangehouden. Wederom kwamen ze na een kort
stondige opsluitingvrij,doch men verwacht thans,
dat dit incident ernstige diplomatieke gevolgen
met zich zal brengen.
Uit Berlijn aan de „Msb." De katholieken
hetze wordt met den dag erger en het ziet er
naar uit, alsof de Völkischen voorloopig tot pro
gram gekozen hebben, de kerk te doen deelen in
den haat, dien zij reeds tegen de joden aange
kweekt hebben.
Zij hebben daartoe het gebruik ingeleid,
joden en Jesuiten voorloopig steeds in een
adem te noemen. Deze campagne wordt vooral
gevoerd door de verspreiding van duizenden
pamfletten, waarin ook kardinaal Faulhaber
op de ergste manier aangevallen wordt. De
dominé's sluiten zich hierbij aan.
Uit Londen, wordt bekend gemaakt, dat
van de aanwezigheid van den Zuid-Afrikaan-
schen premier, Smuts, te Londen gebruik is
gemaakt, om maatregelen te treffen voor een
bezoek van den prins van Wales aan Zuid-
Afrika in den loop van het volgende jaar. De
koning heeft zijn goedkeuring aan het voorge
nomen bezoek gehecht.
Uit Decnzeville. Daar de maatschappijen
besloten de verhooging van het dagloon van de
mijnarbeiders te brengen op twee francs, werd
tot hervatting van den arbeid besloten.
Gistermorgen was er geen enkele arbeider meer
in staking.
Binnenland.
De kabinetscrisis.
liet volgende telegram is aan mr. D. A. P.
N. Kooien gezonden
Het hoofdbestuur van de Algemeene Verceni-
ging van Leeraren bij het Middelbaar Onderwijs,
overwegende, dat omvang en aard van den
arbeid dringend een afzonderlijk Ministerie van
Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen eischen,
overwegende, dat door combinatie met een
ander departement geen bezuiniging wordt ver
kregen, die ook maar eenigszins tegen de schade,
aan deze takken van dienst toegebracht, zou
kunnen opwegen,
betreurende, dat de mogelijkheid bestaat, dat
Nederland het eenige land in Europa zou worden,
dat geen afzonderlijk Ministerie van Onderwijs
zou hebben,
vraagt u dringend, uwe bemiddeling tot hand
having van den bestaanden toestand.
Loonraad Nederlandsche Spoorwegen.
In de gister te Utrecht gehouden vergadering
van den loonraad bij de Nederlandsche Spoor
wegen is betreffende liet voorstel van de directie
tot loonsverlaging besloten, aan de directie na
dere gegevens te vragen. In verband hiermede
werd de behandeling van dit voorstel uitge
steld.
R. K. werkgevers en reconstructie.
Op het Reconstructie-Congres der Alg. R. K.
Werkgeversvereeniging, dat gehouden zal wor
den op Maandag 3 Dec. a.s. te li1/, uur in
hotel „De twee Steden" te Den Haag zullen,
gelijk reeds gemeld is, als inleiders optreden de
heeren Cr. Stulemeyer, H. M. J. Blomjous en
dr. L. G. Kortenliorst.
gestelde uur af te krijgen. Maar de kostbare
oogenblikken, die zij besteed had om het gril
lig verlangen harer vriendin te voldoen, kon
den niet meer ingehaald worden. Het scheen
als wilde de reeds zoo korte herfstdag vandaag
zijn einde bespoedigen weldra drong de donkere
schijn van 't avondduister door het halfgeopende
venster naar binnen.
Toen hief Suzanna het hoofd op, om zich
rekenschap te geven van hetgeen haar nog
te doen bleef en met ontzetting bemerkte
zij, dat' nog twee volle uren noodig waren
om het werk af te maken. Zij ontstak de lamp
maar weldra zag zij in, dat het haar onmogelijk
was bij het weifelend licht met eenige zekerheid
de verschillende tinten te onderscheiden en
terwijl zij nog nadacht over hetgeen zij doen
moest, kwam men haar melden, dat zij aan
stonds vóór hare meesteres moest verschij
nen.
Nooit zou Suzanna een uitvlucht gezocht
hebben om een dreigende straf te ontdui
ken. Stilzwijgend en verlegen gaf zij haar
onvoltooid werk af en beantwoordde Lelia's
bittere verwijtingen slechts met een zacht
smeeken om genade en geduld. Zij deed de uit
drukkelijke beloite, dat 't vóór het ontbijtuur
van den volgenden dag geheel afgewerkt zou
zijn doch, ;n plaats van er gehoor aan te geven,
beval Lel;a, dat men haar honderd zweepsla
gen zou toed'enen.
Gelaten aanhoorde Suzanna de w'llekeu-
Verschenen zijn thans de prae-adviezen der
drie inleiders.
De heer Stulemeyer ziet de oplossing der
crisis o.a. in verlaging van de productiekosten
en verhooging der productiviteit. In verband
hiermede weoscht hij opheffing van de wette
lijke en ambtelijke belemmeringen, welke handel,
landbouw en industrie in den weg staan. De
heer S. is verder voorstander van een 56-urige
arbeidsweek en een 10-urigen arbeidsdag, met
uitzondering van die bedrijven, waarbij de aard
der werkzaamheden een kortoren arbeidstijd
noodzakelijk maken.
De heer Blomjous wenscht te geraken tot
verlaging van sommige directe- en tot verzwa
ring van sommige indirecte belastingen.
Daarvoor komt, naar zijn meening, in de
eerste plaats in aanmerking verhooging van het
tarief van invoerrechten, waarmede tevens de
nationale nijverheid gesteund zal worden.
Dr. Kortenhorst ten slotte wil de overheid op
ruimer schaal dan tot nu toe, door het geven
van subsidies en het vergemakkelijken van cre-
diet de Nederlandsche industrie behulpzaam
zijn bij het verkrijgen van opdrachten.
Openbare productieve werken, die rijp zijn
voor uitvoering, dienen volgens dr. K. niet te
worden uitgesteld de benoodigde gelden kunnen
worden gevonden uit leeningen.
Ilollaiul en Oostenrijk.
De „Grondwet" bevat een schrijven van
Mgr. Scipel, Bondskanselier in Oostenrijk,
waaraan we het volgende ontleenen
„De betcekenis van dit gegeven votum
(bij de algemeene verkiezingen) is des te groo-
ter, waar het gegeven is, in een tijd, waarin
ons volk bereids ten voile bekend is met de
zware lasten en offers, welke het Sanierungswerk
van licrn vordert. Wij weten zekër, dat met het-
gene hier te lande nog moet worden verricht
om van een volledigen wederopbouw te durven
spreken, wij nog niet gereed zijn en dat wij ons
nog groote inspanning zullen moeten getroosten.
Alle vrienden in het buitenland, die ons geholpen
hebben toen zij ons hun geld en wat nog
meer is hun vertrouwen schonken kunnen
wij waar volledige terugbetaling toch van
zelfsprekend is alleen op deze manier dan
ken, door hen te belovenWij zullen onze
pogingen in daden omzetten en zullen niet
rusten, vóór wij aan Europa en de Vereenig-
de Staten zullen hebben getoond, dat de in
ternationale solidariteit, die zich in de be
williging der geldleening openbaarde, in staat
is, duurzame en voor alles, vruchtdragende
toestanden te scheppen.
Een groote aanmoeaiging voor ons, Oos
tenrijkers, was daarin geleden, dat het 1-1 ol-
landsche volk, zoowel voor onzen aanvanke-
lijken nood alsook voor onzen wederopbouw
zulk een groote deelname betoond heeft, niet
te vergeten de liefderijke hulp, die het onze
arme kinderen in onze kommervolste jaren
heeft betoond. Daardoor zijn tusschen Rolland
en Oostenrijk hechte banden van innige ge
negenheid gelegd, die nog versterkt worden
door dezelfde idealen op zedelijk en geestelijk
gebied, door eenzeifde liefde voor den Vrede.
De gaven en vruchten van den Vrede immers
zijn nergens ook maar eenigermate mee te ver
gelijken, ook niet met datgene wat men door
het zwaard zou kunnen verwerven.
In onzen vreedzamen kamp en bij ons streven
tot onzen volledigen economischen heropbouw
schijnt het ons toe als een gunstig voorteeken, dat
r:ge u'tspraak harer wreede meesteres en
wachtte z:ch wel hare fout te verbloemen
met de oorzaak bekend te maken, d;e haar
belet h£fd hare taak te volbrengen. VrijwTTg
had zij op z:ch genomen de ongelukk;ge Alda te
verzorgen'; had zij Lelia er aan herinnerd, dan
kon zij het voor zeker houden, dat deze de ver
laten vreemdeknge, welker eenige troost zij
was, aan hare liefderijke zorgen zou onttrek
ken.
Evenwel vorschte Lelia naar de reden,
waarom zij in den laatstee tijd haar werk
•zoo vaak veronachtzaamd had. Suzanna gaf
ten antwoord, dat het geen nut had, haar de
reden hiervan bekend te maken, daar zij voor
eiken misslag een strenge kastijding ontvangen
had.
Ha slavin gij wilt met mij den spot drijven!
beet Lelia haar toe ik eisch, dat ge mij zegt,
waaraan ge den tijd verspild hebt, dien gij aan
mijne bevelen besteden moest
Suzanna bleef zwijgen maar Zofa, een Nu-
midische slavin, die waarschijnlijk de gunst
harer meesteresse daarmede dacht te verwerven,
antwoordde in hare plaats
Edele vrouw, de reden, waarom zij haar
werk veronachtzaamt, is deze zij verzorgt
aanhoudend de biondc Alda, ge weet wel, die
weerbarstige Bretonsche.
(Wordt vervolgd)
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
