DAGBLAD VOOR SCHIEDAM ER
FEU li. LETCfil.
40ste Jaargang.
Woensdag 5 December 1923
No, 13812,
Bureau j KOEMARKT 4. Telefoon Inlertommunaal 85. Postbus39.
Abonnementen per 3 maanden 2.per week 15 cent, franco per
post f 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advsrtentieni 15 ragalg f 1.7Ö j elk* regel daarboven 35'cent, 3 maai
plaatsen wordt 2 maal berekend, ingezonden mededelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk advertesrsn. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Gratis-Ongevallen verzekering f 500 bij levenslange geheele invaliditeitf 200 bij verlies van een hand, voet of oog f 200 bij dood f 100 bij verlies van een
duiimfOObn verHes van een wijsvinger; f 15 bij_verlies van eiken anderen vinger.Dej^r^:ermg wordt gewaarborgd door de HolI.Algem.Verz. bank te Schiedam
Bij of krachtens wetten of verordeningen voor
geschreven en andere officieele af- en aan
kondigingen van het Gemeentebestuur.
DRANKWET.
B. en W. van Schiedam brengen ter openbare
kennis, dat bij ben is ingekomen een verzoek van
JOHANNES DORSMAN, alhier, om verlof
voor den verkoop van alcoholhoudenden
drank, anderen dan sterken drank, voor gebruik
ter plaatse van verkoop in de linker-beneden- en
rechter- en linker-boven-localiteit van het per
ceel Korte Haven 3 en
herinneren dat binnen 2 weken na deze be
kendmaking tegen het verleenen van het verlof
schriftelijk bij hun College bezwaren kunnen
worden ingebracht.
Schiedam, 5 December 1923.
Praatjes voor de vaak.
Als de sociaal-democraten voortdurend hoog
opgeven van hun toekomststaat, waarin het
gouden tijdvak voor den arbeider zal aangebro
ken zijn, waarin zij beloven een heel anderen
toestand te zullen scheppen als de tegenwoordige
en waarin zij zullen zorg dragen, dat er rust,
tevredenheid, gelijkheid, vrijheid en broeder
schap zullen heerschen, dan is het te begrijpen,
dat er van de andere zijde wel eens gewezen
wordt op landen, waar de socialisten de lakens
uitdeelen, met name Duitschland.
„Kijk maar eens naar Duitschland, dan er
vaart gij, wat er komt van, als de socialisten aan
het regeeren gaan."
Dit verwijt kan A.B.K. niet verkroppen en
dus schrijft hij in de „Voorwaarts"
„De Duitsche republiek is vijf jaar oud en
heeft nog geen rustig uurtje gehad om tot die
zelfbezinning te komen, welke de democratie
altijd, maar zeker in de allereerste jaren van hare
wording in een tot dusver absolutistisch gere
geerd volk noodig heeft.
Voeg daarbij, dat de menschen, die zich in
deze, voor hen ganschelijk nieuwe verhoudingen
moesten inleven, van den honger en de wanhoop
zijn bezeten, en dat zeven-achtsten van de kre
ten dier rampzalige menigte geen politieke ge
voelens, maar wilde radeloosheid naar lijf en
ziel tot uiting brengen."
Allemaal praatjes voor den vaak. De Duitsche
S.D.A.P. was geen eendaagsch kind Zij bestond
daar reeds jaren, was de machtigste, best geor
ganiseerde socialistische partij. Zij was zich van
deze macht bewust en vandaar haar bluf als
zij maar eens aan het regeeren kwam Zij zou
't wel weten dan zou 't anders en veel beter
gaan,
Dat was de dagelijksche gouden belofte voor
de massa en de Duitsche S.D.A.P. heeft tijd ge
noeg gehad en voorheen zich uren genoeg geno
men om te overlegg n en te bezinnen, hoe bij
gelegenheid die belofte te vervullen. En 't, mag
zijn, dat het Duitsche volk thans zwaar beproefd
wordt, maar men moet nu niet beweren, dat de
menschen daar na den oorlog 5 jaren lang van
den honger en wanhoop bezeten waren. Dat zijn
praatjes voor den vaak.
W.
Buitenlandseh Nieuws,
UIT DEN DUITSCHEN RIJKSDAG.
Nog nimmer heeft een Rijkskanselier zich met
zulk een korte verklaring aan den Rijksdag voor
gesteld als gister dr. Marx. Hij sprak slechts
twintig minuten. De grootste belangstelling
betrof de vraag Zal de Rijksdag worden ont
bonden of niet Een vraag, welke in Marx' rede
in het geheel niet werd aangeroerd, doch welke
achter de coulissen en in de besprekingen van de
partijleiders, ook na de zitting van den Rijksdag,
des te drukker werd behandeld.
De korte inhoud van zijn rede was, dat het
volk thans geen behoefte heeft aan redevoerin
gen, doch daden wil zien. Ten aanzien van de
buiten]andsche politiek was de Rijkskanselier
reeds daarom kort, omdat hij Stresemann als
minister van Buitenlandsche Zaken naast zich
heeft, aan wien hij dit geheele terrein overlaat.
Met de vraag, wie- de schuld droeg aan |de
jongste regeeiingscrisis hield de Rijkskanselier
zich niet op, doch hij deed op alle partijen een
beroep, om het verleden te laten rusten en alle
aandacht te wijden aan den ernst van het oogen-
blik, dat hij noemde, „het oogenblik van het
groote offer."
Ten aanzien van de binnenlandsche poiltiek
bepaalde de Rijkskanselier zich tot enkele pun
ten. Hij constateerde, dat de door de regeering
verlangde machtigingswet de weg zou zijn, welke
moet leiden tot een spoedige verbetering. De
regeering vvenscht over deze kwestie geen uit
voerige debatten in den Rijksdag te provoceeren.
Het is, zoo zeide hij, geen kwestie van maanden
en weken, doch van dagen, waarin blijken moet,
of Duitschland voor een wissen ondergang te
behoeden is. De machtigingswet moet de re
geering de mogelijkheid geven maatregelen te
nemen op economisch en financieel gebied,
speciaal wat betreft de belastingen.
De tweede vraag, waarmede Marx zich bezig
hield was de verhouding van het Rijk tot de
Landen. Zijne mededeeling dat de Rijksregee-
ring zich voorstelde zoo spoedig mogelijk on
derhandelingen met de regeeringen der afzon
derlijke landen te beginnen, waarbij deze landen
een grootere bewegingsvrijheid zouden ver
krijgen, werd door de communisten beantwoord
met den uitroep „Capitulatie voor Beieren."
Hiertegenover beriep Marx zich op de verkla
ring, welke zijn voorganger dr. Wirth indertijd
reeds had afgelegd ten aanzien van Beieren.
Ten slotte besprak de Rijkskanselier nog de
door de linkerzijde geëischte opheffing van den
militairen uitzonderingstoestand. Hij wees deze
opheffing van de hand op grond van het feit, dat
nog steeds ordeverstoringen, omwentelingspo
gingen en plunderingen te verwachten zijn, ter
bescherming waartegen de militaire machts
middelen niet te ontberen zijn. Marx zegde echter
wel toe, dat de staat van beleg in die mate zal
worden beperkt, als de toestand zulks mogelijk
zal maken.
Na de rede van den Rijkskanselier werd de
zitting verdaagd. Het debat over de machti
gingswet en de regeeringsverklaring zal heden
plaat3 hebben. Hierbij zal dan tevens de be
slissing vallen over het lot van het kabinet-
Marx en ook van den Rijksdag.
In den Rijksraad werd gister de machtigings
wet met 45 tegen 9 stemmen aangenomen.
Vóór stemden ook de sociaal-democraten.
Tegen de wet stemden de vertegenwoordigers
van het Rijnland en van Saksen, terwijl de ver
tegenwoordigers van Beieren zich van stem
ming onthielden.
De aanneming van de machtigingswet in den
Rijksraad is geschied, nadat er de wijziging m
was aangebracht, dat niet slechts de Rijksdag,
maar ook de Rijksraad bevoegd zal zijn, onder
bepaalde voorwaarden de op grond van de mach
tigingswet uitgevaardigde verordeningen te her
roepen.
Een verhaal uit den tijd van Keizer Nero.
19
Zij had geen geld noodig en ik bewees haar
groote diensten en toch geloof ik, dat zij op
Poniponia's aandringen, en bij het zien mijner
tranen zou toegegeven hebben, indien haar vader
°p dit oogenblik niet ware binnengekomen en
haar niet verboden had eene slavin te verkoopen,
■Welke zij van haar oom gekregen had.
De eenige reden van zijn verbod was echter,
dat hij Pomponia haatte en naar gelegenheden
zocht om haar onaangenaam te zijn, opdat zij
niet meer in zijn huis zou terugkeeren. De waar
dige houding en de zuiverheid harer zeden hin
derden ten zeerste zijne heidenscho genoodigden. -
Pomponia trachtte mij te troosten, kwam om j
«tij nog meer dan ooit naar Marcus Lelius' huis
verkreeg soms van Lelia, dat ik heur doch
tertje les in borduurwerk mocht geven. Zoo
had ik dan gelegenheid om te Rome de vergade
ringen der christenen te gaan bijwonen. Vroeger
hadden deze plaats in het huis van Pomponia
Zelve maar zware beschuldigingen waren tegen
haar ingebracht men betichtte haar, een vreem-
de-en belachelijke bijgeloovigheid te Rome in te
voeren. Men maakte er haren echtgenoot op
merkzaam op, deze zag zich door de oude ge
bruiken er toe verplicht, een aantal bloedverwan
ten bijeen te roepen en in dezer tegenwoordigheid
de zaak ruchtbaar te maken. Wel is waar besloot
hij, uit genegenheid voor haar, dat de beschul
diging van allen grond ontbloot was, maar hij
vermaande haar in het vervolg beter op hare
hoede te zijn en den godsdienst der christenen
alleen in 't geheim te belijden.
Wellicht herinnert ge u, Alda, dikwerf een
Romeinsche matrone gezien te hebben, die mij
in de vergadering der christenen op het einde van
den dienst altijd groette
En die, zei Alda, zich niet minder deed op
merken door de waardigheid van hare houding
dan door haren grooten rouw
Dien rouw draagt zij sinds den dood harer
geliefde vriendin Julia de dochter van Drusus,
wier tréurig einde zij toeschrijft aan de valsch-
heid van Messalina, keizer Claudius' eerste vrouw
Sinds dit droevig voorval zijn vele jaren ver-
loopen maar zij zal haren rouw nooit afleggen
en niet ophouden hare vriendin te beweenen.
Evenmin zou ik het doen, zoo de wreede dood
u van mij weg kwam rukken, zei Alda, een harte-
lijken kus op Suzanna's voorhoofd drukkend.
HET HERSTEL.
De Amerikaansche regeering is gister officieel
in kennis gesteld van het besluit der Commissie
van Herstel omtrent de benoeming van twee
commissies voor een onderzoek naar de Duitsche
financiën. Haar werd- verzocht de mogelijkheid
voor de aanwijzing van een Amerikaanschen
expert in overweging te nemen. Staatssecretaris
Hughes gaf opnieuw de verzekering, dat Amerika
bereid is de noodige hulp te verleenen. Hij ver
zocht echter nadere inlichtingen omtrent de taak,
aan de beide commissies op te dragen.
BEIEREN.
De Beiersche regeering is van plan, een mach
tigingswet bij den landdag in te dienen. De re
geering staat op het standpunt, dat een derge
lijke wet noodig is, gezien den treurigen finan-
cieelen toestand, waarin Beieren zich bevindt.
Met behulp van de machtigingswet wil de re
geering de noodige bezuinigingen doorvoeren..
Uit een mededeeling van het Beiersche departe
ment van financiën blijkt overigens, dat het
bouwen van nieuwe openbare gebouwen en het
verbeteren der waterwegen moet worden ge
staakt bij gebrek aan de noodige middelen.
FRANKRIJK.
De kamer heeft met 290 tegen 275 stemmen
een splitsing aangenomen van artikel 4 van het
ontwerp tot hervorming van liet kiesrechtstelsel
betreffende de verdeeling der zetels tusschen de
candidaten.
De commissie en Poincaré waren tegen een
splitsing'
De verdeeling der zetels zal dus blijven zooals
vroeger het geval is.
ENGELAND.
Inzake de aanstaande verkiezingen tegen
morgen heeft sir Robert Sanders, de minister van
landbouw, in een rede te Bridgewater voorspeld,
dat 349 conservatieven zullen worden gekozen,
terwijl er een vinnige strijd zal zijn tusschen de
arbeiderspartij en de liberalen. Volgens deze
voorspelling zou de regeering een meerderheid
van tachtig stemmen krijgen, of drie meer dan in
het vorig parlement. Het hoofdkwartier van de
arbeiderspartij verwacht 171 zetels te zullen
winnen.
Churchill heeft in een interview krachtig de
georganiseerde ordeverstoringen op verkiezings
vergaderingen afgekeurd, welke blijkbaar be
dreven worden door communisten en extremisti
sche aanhangers van de arbeiderspartij. Churchill
vond, dat het nieuwe parlement maatregelen
moest nemen om een dergelijke wanorde te
verhinderen.
CHINA.
Gister deelde het corps diplomatique aan den
president der z.g. Zuid-Chineesche republiek,
Soen-Yat-Sen mede, dat de mogendheden zijn
inmenging in zake de inning van de inkomsten
belastingen en de zee-douane van de provincie
Koeang-Toeng niet kunnen toestaan.
ALLERLEI.
koning
Uit Belgrado wordt gemeld, dat
Alexander vanZuid-Slavië naar Parijs is vertrok
ken.Voor den duur zijner afwezigheid heeft hij de
koninklijke macht aan den raad der ministers
toevertrouwd. Het heet wel, dat de koning de
reis onderneemt om een tandarts te raadplegen,
maar volgens de Zuid-Sla\ische pers heeft de
reis van den koning een groote politieke beteeke-
nis. Van zijn verblijf te Parijs zal hij namelijk
gebruik maken om het vraagstuk van het herstel
met den president der Franschc republiek te
Neen, Alda, zoo mogen wij, christenen, de
christenen niet beweenen. De voornaamste
oorzaak van Pomponia's droefheid óver het
verlies harer vriendin is, dat deze als heidin
gestorven is, zooals zij geleefd heeft maar ik
zie het uur onzer scheiding getroost te gernoet,
omdat gij de druidische bijgeloovigheden af
gezworen hebt, die ons anders voor eeuwig van
elkander zouden rukken.
AchSuzanna, spreek niet van scheiden,
zuchtte Alda, in tranen uitbarstend.
O denk niet, dat zij mij minder pijnlijk zal
vallen, hernam Suzarma doch ik heb geleerd mij
in alles aan den wil van den hemelschen Vader te
onderwerpen. Luister verder, Alda, ik wil u ook
het einde mijner geschiedenis vertellen. Toen
Lelia mij óp zekeren dag met verscheidene bood
schappen belastte, en ik daartoe vele wijken van
Rome moest doorkruisen, werd ik op 't Marsplein
door een bedelaar aangesproken, die mij bij de
kleedoren greep, d'e hand toereikte en mij met
zulk een verdwaasden blik aankeek, dat ik hevig
schrok. Gansch zijn uiterlijk getuigde van zulke
buitengewoon groote ellende, dat ik al# werk
tuigelijk bleef staan, om hem een aalmoes te
reiken. Gij moet weten, dat ik bij 't uitgaan van
Lelia eenige zilverstukken gekregen had en ik
nooit hare giften afwees, omdat zij mij de ge
legenheid verschaften de ellenden van mijn
bespreken. Spalaikovits, de Zuid-Slavische ge
zant te Parijs, die dezer dagen te Belgrado ver
toefde, zal den koning op zijn reis vergezellen.
m- Maandagavond is te Bielitz een ernstige
aanslag gepleegd op een lokaal, waar de Duit-
schers een vergadering hielden. Toen de ver
gadering aan den gang was, ging plotseling het
licht uil, en werden er twee bommen en een
handgranaat geworpen tengevolge waarvan 3
personen zwaar en 30 licht gewond zijn.
- Uil, Berlijn Naar het „Berliner Tageblatt"
verneemt, heeft de Duitsche gezant te Washing
ton. Voii Wiedfeld, aan de rijksregeering zijn
ontslag aangeboden. Den len Januari 1924 zal
hij weder zijn plaats in de directie der Krupp-
fabrieken innemen.
Binnenla n d.
De kabinetscrisis.
Het Hdlb. deelt mede, dat jhr. mr. F. Beelaerts
van Blokland Zondag een onderhoud heeft ge
had met een Vrijheidsbonder, welk onderhoud
volstrekt nog niet tot iets bond, maar klaarblij
kelijk bedoelde de mogelijkheid onder de oogeft
te zien van een optreden van dezen vertegenwoor
diger eener linkergroep als Minister van Finan
ciën. Zoo weinig bond dit onderhoud nog tot
iets, dat tot heden daarop nog niet is gevolgd
een bespreking in de fractie van den Vrijheids
bond.
Het „Centrum" meent de twee hoofdpunten
van de door de anti-revolutionairen aan de R. K.
Kamerclub gestelde doch afgewezen eischen als
volgt te kunnen formuleeren
le. dat het bekende bezuinigingsplan in de
millioenennota ontwikkeld werd aanvaard.
Daarvan zou alleen kunnen worden afgeweken,
wanneer daaromtrent in de drie rechtsche frac
ties overeenstemming werd verkregen
2e. dat inzake defensie een zoodanige regeling
zou worden getroffen, dat ten minste de vloot-
sterkte van het verworpen ontwerp-Vlootwet
werd verkregen, en zoowel die sterkte als de
financiën wettelijk werden vastgelegd.
Hulp aan Duitschland.
De bondsraad van den Algem. Nederl. Bond
van Arbeiders in het bakkers-, chocolade- en
suikerbewerkingsbedrijf heeft besloten 3000
beschikbaar te stellen voor de in nood verkeeren-
de Duitsche vakbeweging.
Korte metten.
In de dezer dagen te Utrecht gehouden al-
gemeene vergadering van den Nederl. Bond van
gepensionneerden (ambtenaren en beambten) is
met algemeene stemmen aangenomen een voor
stel van de afd. Friesland om, ingevolge art. 18
der statuten, het bondsbestuur uit zijn functie te
ontzetten.
Ontslag gehuwde ambtenaressen.
Mevrouw Bakker-Nort, lid va i de Tweede
Kamer, heeft den minister van waterstaat de
volgende vragen gesteld
I. Is het juist dat de minister, hoewel d mis-
siontiair, aan den directeur der post en telegrafie
opdracht heeft gegeven het ontslag van de ge
huwde ambtenaressen bij dien dienst voor te
bereiden en dat met de centrale commissie voor
georganiseerd overleg in dezen geen overleg is
gepleegd
II. Zoo ja, is de minister dan niet van oordeel
dat,waar dit ontslag een maatregel is van prin-
cipieelen en diep ingrijpenden aard,het gewenscht
is, dat niet wordt vooruitgeloopcn op de eventu-
eele plannen van zijn opvolger
evenmensch te lenigen. Maar zie voordat ik
hem eene aalmoes had kunnen overhandigen,
riep hij in mijne taalGeef mij geld om eten te
koopen of ik sterf Bij liet hooren zijner stem
begon mijn hart sneller te kloppen pik vestigde
mijne oogen op hem 't was mijn oom, die mij
eertijds als slavin verkocht Hij ook herkende
mij, slaakte een luiden gil en riep Zij heeft mij
gevonden mijne vijandin heeft mij gevonden
Hij wilde vluchten, maar viel uitgeput van
krachten voor mijne voeten neer.
Toen hebt ge hem toch wel eens duchtig de
waarheid "gezegd vroeg Alda.
Neen, lieve toen ik hem in zulken ellendigen
staat zag, dacht ik cr niet aan, hem verwijten
toe te sturen. Ik hief hem op en daar ik geen
ander woord kon uitbrengen, stamelde ik slechts
één naam Azor
Toen die naam hem in de ooren klonk, viel hij
onder het slaken van een luiden angstgil ten
gronde, bedekte zijn hoofd met aarde en rukte
wanhopig zijne haren uit hoofd en baard.
Ik werd duizelig, stond daar bleek en ontsteld
en een koude huivering liep over mij in.en. Te
vergeefs deed ik moeite om hem te ondervragen
omtrent de oorzaak zijner wanhoop ik kon
slechts het woord Azor 1 Azor uitbrengen.
[Wordl vervolgd).
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
„■«la
i
