De Dageraad van let (Mi!i,
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
FEUILLETON.
46ste Jaargang.
Maandag 10 December 1923.
No. 13816.
mean KOEMARKT 4. Telefoon ïnteieommnnaal 35. Postbus39.
Abonnementen per 3 maanden f 2.per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advirtintiem 15 regel» 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maai
plaatsen wordt 2 maal berekend., ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Gratis-Ongevallenverzekering f 500 bij levenslange geheele invaliditeitf 200 bij verlies van een hand, voet of oog f 200 bij doodf 1Ö0 bij verlies van een
duim: f60 hii verlies vaneen wijsvinger; f 15 bij verlies van eiken anderen vinger.De verzekering wordt gewaarborgd door de Holl.Algem.Verz. bank te Schiedam
sanw
Een Stumper.
In de Schieclamsche Courant van 30 November
1.1. las ik een verslag van een vergadering, ge
houden op initiatief van den Gentralen Ouder
raad in samenwerking met de Onderwijzers or
ganisatie in Musis Sacrum, en waarin de heer
Klaas de Vries, secr. van de Vereeniging Volks
onderwijs uit Amsterdam optrad met eene rede
getiteld ,,de openbare school is de school voor
onze kinderen". Hoe iemand van ontwikkeling
zulk eene rede kan houden, hoe een man van
verstand met zulke versleten argumnten durft
aankomen is mij een raadsel.
Vij en zeventig jaar geleden, toen het bijzonder
onderwijs nog niet had kunnen toonen, waartoe
het in staat is toen ieder liberaal en ongeloovjg
man in ernst meende alleen de wijsheid in pacht
te hebben toen men met alle middelen, weder
rechtelijk trachtte de vlucht van het bijz. onder
wijs te belemmeren ja, toen ware zulk een rede
nog te begrijpen geweest. Maar nu kom Mijn
heer de Vries, hoeft heeft u aldien tijd geslapen
heeft u, sinds de vrijmaking van het onderwijs
niets gehoord van de hooge vlucht van het bijz.
onderwijs Dan wordt het tijd dat u weer eens
op de schoolbanken plaats neemt en van meet
af aan begint te leéren observeeren wat om u
plaats vindt; en als u dan hooger en hooger op wil
dan kunt u wellicht op de R.K. Universiteit u
verder bekwamen in wat u nu ontbreekt.
„Op de Openbare school" zegt de heer deVries,
„worden geen vraagstukken aan de orde ge-
„steld, die ons groote menschen verdeelt en
„die boven het bevattingsvermogen gaan der
„kinderen."
Heeft u inderdaad alles wat u door uwe ouders
en onderwijzers geleerd is, direct en met volle
verstand begrepen heeft u niets van hen op
gezag aangenomen Wel dan verwondert het
mij niet, dat u met zulk een dormme rede in
Musis Sacrum zijt opgetreden.
Ten overvloede vermelden wij nog eenige cij-
vers van de examens van het Mulo-diploma vol
gens de gegevens van het Correspondentieblad
van Mulo
aantal geëx. afgew. in%
Neutrale scholen 1929 523 27%
Christel, scholen 831 183 22%
R.K. scholen 834 136 16%
Uit deze cijfers blijkt ten duidelijkste, dat de
R.K. scholen het er het best hebben afgebracht
en de openbare scholen het ongunstigste resul
taat hebben bereikt.
't Moet dus voortaan nu maar eens uit zijn
met die praatjes over de achterlijkheid onzer
Roomsche scholen.
Buitenlandsch Nieuws.
UIT DEN DUITSCHEN RIJKSDAG.
De Rijksdag heeft Zaterdagmiddag de mach
tigingswet met 313 tegen 18 stemmen aange
nomen, nadat drie dagen lang alles in het werk
was gesteld, om de vereischte twee derden van de
Rijksdagleden naar Berlijn te brengen.
De Duitsch-nationalen onthielden zich van
stemming, terwijl eenige communisten en agra
riërs tegenstemden.
Dit resultaat werd door iedereen verwacht,
daar het grootste deel der Rijksdagleden geen
belang heeft bij een ontbinding van het. parle
ment. De regeeringspartijen en in het bijzonder
de sociaal-democraten waren de laatste dagen
zeer verbitterd tegen de rechterzijde, daar deze
dcor hare obstructie de beslissing van den Rijks
dag eenige dagen had vertraagd.
De nederlaag van de conservatieven in Enge-
land wordt algemeen beschouwd als eeii stap
nader tot de oplossing van het herstelvraagstuk.
Men verwacht algemeen, dat Frankrijk, onder
pressie van Engeland en Italië, zal teruglceeren
tot de politiek van Briand en Loucheur, waar
mede het te Genua heeft gebroken.
Overigens is men het er over eens, dat reeds in
den loop der laatste weken een groote ontspan
ning is ingetreden. Stresemann, die zijn post van
minister van Buitenlandsche Zaken geenszins
bekleedt als vertrouwensman van den Rijksdag,
doch veeleer steunt op de openbare meening, zal
niet nalaten alles te doen, om aan de pacificee
ring van Europa mede te werken. Ditzelfde
geldt van den minister van Binnenlandsche
Zaken, dr. Luther, in wien het volk meer ver
trouwen stelt, dan in het parlement.
Na afhandeling van een reeks voorstellen,
welke voornamelijk betrekking hadden op de
inkrimping van het personeel, is de Rijksdag
verdaagd.
De President is gemachtigd tijd en agenda
der eerstvolgende zitting vast te stellen.
HetCentrum heeft in de plaats van zijn thans
tot Rijkskanselier benoemden leider Marx, tot
voorzitter van de Rijksdagfractie benoemd den
vroegeren Rijkskanselier Fehrenbach.
NA DE VERKIEZINGEN IN ENGELAND.
Baldwin heeft. Zaterdagmiddag Londen ver
laten om tot heden op zijn buiten te vertoeven.
Deze middag zou er een vergadering van het
kapitaal zijn, waarin de toestand zou worden
besproken. Men verwacht echter, dat er geen
definitieve beslissing zal worden getroffen, doch
dat Baldwin dit zal overlaten aan de concer-
vatieve partijvergadering, die vermoedelijk Don
derdag plaats heeft. Baldwin kan, daar het nieu
we parlement niet voor de eerste dagen van
Januari bijeen behoeft te komen, nog gedurende
dien tijd aanblijven, doch er bestaat reden om te
vermoeden, dat hij zijn portefeuille voordien
aan den Koning zal overhandigen. Het consti-
tutioneele gebruik wil, dat dan de sterkste
oppositiepartij in dit geval de arbeiderspartij
wordt uitgenoodigd, een nieuw kabinet te
formeeren. Ramsay Mac Donald heeft zich echter
reeds uitgelaten, dit niet te willen doen, en men
vermoedt, dat de partijvergadering, die Dinsdag
plaats heeft, zich met dit besluit zal vereenigen.
Indien deze voorspelling overeenkomt met den
werkelijkco gang van zaken, blijft dus als eenige
oplossing een combinatie van partijen doch wel
ke zich eventueel zullen coaliseeren is nog zeer
onduidelijk.
Bovendien schijnt de kans niet uitgesloten
dat Baldwin niet aftreedt, doch door middel van
een reconstructie zijn regeering zal trachten voort
te zetten, daarbij rekenend op een deel der libe
ralen.
Een verhaal uit den tijd van Keizer Nero.
23
Suzanna, lieve Suzanna, hier ben ik
riep zij, de laatste treden der hooge trappen
beklimmend. Suzanna zijt ge hier kreet ze
nogmaals, verschrikt door het stilzwijgen dezer
laatste en met een nijpend voorgevoel, dat zij
zich zelve niet verklaren kon, de op een kier
staande deur openend, wierp zij een angstigen
blik in de eenzame kamer. Daar zag zij Susanna
op haar bed uitgestrekt en denkend, dat deze
in een verkwikkende slaap lag, kon zij het ver
langen niet weerstaan om haar te aanschouwen.
Zachtjes, heel zachtjes, vreezende dat het ge-
druisch harer voetstappen den slaap zou storen,
sloop zij met ingehouden adem tot bij de leger
stede. Nuttelooze voorzorg .Suzanna's slaap
was echter te diep, dan dat een menschelijk
geluid dien voortaan nog zou storen
Van het wolkenlooze uitspansel kwam de
sulveren maan door het openstaande venster
haar binnen schijnen, tooverde een helderen
schijn op'het vaalbleek gelaat der doode en
Verhoogde aldus het kalme waas van vrede, dat
Over het kille lichaam zweefde. De engelachtige
IN IIET BEZETTE GEBIED.
De Fransche militaire autoriteiten hebben be
vel gegeven dat de stedelijke politie v. de steden
Boeh'um, Essen, Gëlsenkirchen, Dortmund en
Dusseldorp de bewaking der steden weer op zich
moet nemen.
ITALIË.
Volgens de „Chicago Tribune" heeft de Itali-
aansche Kamer een wet aangenomen, waarbij aan
de vrouwen het kiesrecht voor gemeenteraads
verkiezingen wordt toegestaan.
DE TANG ER-KWESTIE.
De Fransche regeering heeft op vriendschap
pelijke wijze de Italiaansche regeering ervan in
kennis gesteld, dat het verzoek om deelneming
van Italië aan de regeling van het statuut van
Tanger onmogelijk kan ingewilligd worden.
PER ZIE.
Volgens enkele berichten uit Perzië zou de
epublikeinsche beweging in dat land al meer
veld wónnen.
MEXICO.
President Obregon heeft aan het hoofd van de
federale troepen generaal Plutarco Calles ge
plaatst, die indertijd afzag van een candidatuur
voor het presidentschap en hem last gegeven
den opstand te onderdrukken. Naar verluidt, zijn
te Vera Cruz twintigduizend man federale troe
pen geconcentreerd.
Obregon heeft een manifest doen verspreiden,
waarin bij den opstand een samenzwering tegen
de gemeenschap noemt.
andere mogelijkheid over, doch daar kon hij zich
in de vergadering nog niet over uitlaten.
ALLERLEI.
Uit FrankfortEenige dagen geleden werd de
emeentekas door middel van een valsche loon
lijst voor circa vierduizend billioen mark op
gelicht.
Zaterdag is een kanselarij secretaris, die sterk
er van verdacht wordt deze oplichting te hebben
gepleegd, gearresteerd.
Een verder onderzoek zal moeten uitwijzen, of
nog andere personen bij deze zaak zijn betrokken.
Uit Weimar De Thüringsche regeering is
afgetreden. De zaken zullen voorloopig worden
gevoerd door het tot nu toe bestaande sociaal
democratische kabinet.
Uit Athene. Officieel wordt gemeld, dat
een nieuw complot' is ontdekt, dat is voortge
vloeid uit de Octoberbeweging. De leden hadden
pogingen gedaan om een gedeelte van het leger
om te koopen. Vele personen zijn gearresteerd,
onder welke verscheiden oud-officieren.
De samenzweerders stonden bovendien in be
trekking met de royalisten. Een massameeting
was reeds georganiseerd.
Binnenland.
glimlach van's meisjes paarsche lippen zei zoo
welsprekend dat zij het geluk in den dood had
gevonden.
Zooals Al da daar met radelooze droefheid
op het gelaat als wanhopig het zielloos overschot
f harer vriendin stond aan te zien, bood zij een
treffende tegenstelling, met, de diepe, onge
ëvenaarde uitdrukking van zoet geluk, die de
hand des doods op het engelachtig wezen harer
vriendin had afgemaald en niet voorbereid op
die al te wreede ontknoopig, zeeg zij onder het
gewicht harer droefheid ineen en viel in bezwij
ming.
Verscheidene uren lag zij daar buiten kennis,
en eerst toen de gulden stralen der opkomende
zon haar gelaat kwam kozen en een frissche
morgenkoelde langs het geopend raam naar
binnen kwam en door haar blonde lokken speelde,
bekwam zij van hare verdooving.
Niet zoodra was zij opnieuw in staat om
te denken of bij de herinnering aan het verlies,
dat. zij onderging, vloog zij naar het doodsbed
om hare dierbare vriendin te omhelzen, en de
geliefde wezenstrekken te aanschouwen. Die
iaatste troost werd haar helaas geweigerd
tijdens hare bezwijming had men de doode weg
gedragen enz,j zou Suzanna nooit meer
terugzien op aarde.
Sinds 'naar teerbeminde vader den laat-
sten adem had uitgeblazen in de diepe ge
vangenis, waarin de Romeinen hem geworpen
De kabinetscrisis.
Zaterdagochtend heeft de Koningin in confe
rentie ontvangen mgr. dr. W. H. Nolens, voor
zitter van de R. K. Kamerfractie.
Het „Hbld." bericht
Wij hebben in ons avondblad van Dinsda.
bericht, dat jhr. mr. F. Beelaerts van Blokland
ook een onderhoud had gehad met een Vrijheids-
bonder over de mogelijkheid van een optreden
„van dezen vertegenwoordiger van een linker-
groep alg Minister van Financiën." Nu de heer
Beelaerts de opdracht tot kabinetsformatie niet
heeft aanvaard, meenen wij ons bericht wel te
mogen aanvullen met de mededeeling, dat die
Vrijheidsbonder was de oud-mmister van Finan
ciën, prof. mr. dr. A. van Gijn.
Op de Zaterdag te Roermond gehouden ver
gadering van den R. K. Kiezersbond in Limburg
heeft het Tweede-Kamerlid ir. M. C. E. Bongaert
in een rede over den politieken toestand o.m.
medegedeeld, dat, nu mr. Kooien en mgr. Nolens
weer bij de Koningin zijn geweest, het wellicht
mogelijk is, dat de Koningin zal vragen of het
kabinet-Ruys weer op zijn ontslag terug wil
komen. Misschien, zeide spreker, blijft er nog een
hadden sinds hij haar als wees achterliet te
midden van vijanden, had zij niets meer onder
vonden dat van verre of dichtbij kon vergeleken
worden met hetgeen zij nu gevoelde. Ook gaf zij
blijken van zulke groote wanhoop, dat zij, die
haar naderden, voor haar verstand begon
nen te vreezen. Neen gclooven kon zij niet,dat
Suzanna uit dit tranendal, uit die plaats van
ballingschap en slavernij verhuisd was naar de
verblijfplaats der gelukzaligen, waar geene
droefheid woont, waar de rechtvaardigen voor
eeuwig jubelen in het aanschijn van God
Zij beweende haar, alsof de hoop voor altijd
met Suzanna van de wereld was heengegaan.
Dag na dag parelden heete tranen langs
haar wangen en immer dieper woelde de wrange
smart in haar gevoelig hart, omdat zij den roost
niet zocht, waar hij te vinden was. Hadde zij de
hand Gods, die haar zoo gevoelig trof, gezegend
maar zij morde tegen zijne rechtvaardige wijs
heid.
Om wille harer verknochtheid aan Suzanna
betuigde Lelia haar in den beginne eenig mede
lijden maar toen zij ondervond, dat noch har
goede woorden, noch berispingen, noch bedrei
gingen Aida konden bewegen har dagelijksch
werk te hernemen, nam zij nogmaals hare toe
vlucht tot het geweld. Het gevolg was, datde
koppige slavin niet meer zoo neerslachtig en
werkeloos bleef als sedert den dood barer vrien
din maar ook overviel haar dikwijls een aanval
Vergadering R. K. Vakbureau.
Vrijdag j.l. hield het R. K. Vakbureau te
Utrecht, onder leiding van den heer J. van
Rij ze wijk, zijn najaarsvergadering.
In zijn openingsrede wijdde de voorzitter eenige
woorden aan het overlijden van den heer Wijn
hof.
Spr. wees er vervolgens op, dat deze najaars
vergadering wellicht een van de laatste ver
gaderingen zal zijn, welke het R. K. Vakbureau
zal houden, doordat deze maand het Doorl.
Episcopaat een beslissing zal nemen over de
statuten van het te stichten Verbond van den
Arbeid. Met vreugde werd geconstateerd, dat de
activiteit van de leden der Katholieke Vak-
oeweging in tal van plaatsen toeneemt. De oude
strijdvaardige geest van vele leden treedt sterker
voor den dag, naarmate duidelijker blijkt, dat de
Vakbeweging zich gesteld weet tegenover een
groot aantal werkgevers en werkgeversorgani
saties, die den klassenstrijd bewust of onbewust
voeren. De arbeiders gaan door het optreden
dezer werkgevers inzien, dat allen een krachtige
vakorganisatie in staat is hun zoo spoedig moge
lijk, hunne rechtmatige plaats in het productie
proces te verzekeren.
Uitvoerig stond spreker stil bij den strijd in het
Twentsche Textielbedrijf, voorafgegaan door het
conflict in de Tapijtindustrie. Het is van het
allergrootste belang, aldus spr., dat de arbeiders
gesteund worden in hun strijd. Spreker zou het
van groote beteekems achten, wanneer de Ar-
beidsgescliillenwet met bekwamen spoed in
werking zou kunnen worden gesteld, waardoor,
zoo mogelijk, direct aandacht zou kunnen wor
den gewijd aan het Twentsche geschil, waarvan
de beteekenis ver buiten Twente uitgaat.
Medegedeeld werd, dat binnen korten tijd een
buitengewone Gecombineerde Bestuursvergade
ring zal gehouden worden, waarop aan de orde
zal worden gesteld de vragen ten eerste of de
bijdrage voor „Herwonnen Levenskracht" dient
verhoogd te worden ten tweede of een speciale
regeling kan gemaakt worden voor de ge-
salarieerden in ons land, die door de omstandig
heden den dienst der Vakbeweging hebben
verlaten.
Bovendien overweegt het Bestuur een congres
te organiseeren, dat bedoelt aan te sluiten bij het
groote Mei-congres van 1921.
Aan de orde komt dan Bestuursverkiezing.
Bij enkele candidaatstelling werd gekozen
verklaard de heer A. A. van Hamersveld, voor
zitter van den Ned. R. K. Bond van Handels-,
Kantoor- en Winkelbedienden, (voor de groep
Hoofdarbeiders). Een verkiezing voor de andere
bestuursfunctie heeft tot resultaat,, dat gekozen
wordt de heer L. F. Guit, (Groep Overheids
personeel).
De begrooting' voor het jaar 1924 wordt vast
gesteld, sluitend met een bedrag groot 200801.
De heer J. Th. Nijkamp houdt vervolgens een
inleiding over de beteekenis van het Centraal
Weerstands- en Reservefonds in verband met de
komende tijden.
Pastoor J. G. van Schaik brengt een uitvoerig
verslag uit van de ondervinding opgedaan door
de Vakbureau-Commissie, welke van 26 Novem
ber tot 1 December een reis door Noord-Frank
rijk maakte om na te gaan, onder welke om
standigheden speciaal de landarbeiders werken.
Den Besturen zal een schriftelijk rapport worden
uitgebracht. Nader zal worden overwogen, of het
van woeste gramschap waarin zij bare meeste
res de grofste beleedigingen naar het hoofd
wierp. Deze gelastte dan ook de opziencres Nar-
da de weerspannige slavin streng te kastij
den.
Ware Alda toen niet stevig gebonden, dan
had zij voorzeker de slagen, die Narda haar toe
diende, op den rug of in het aangezicht harer
meesteres gewroken maar nu viel zij, uitgeput
door het geweld harer woede, als eene massa
onbeweeglijk ten gronde, als ongevoelig voor
hetgeen rondom haar geschiedde. Doch terwijl
zij daar lag met gesloten oogen, roerloos als een
stuk hout, was haar geest in werking het denk
beeld de slavernij te ontvluchten, kwam weer
in haar op.
Vast besloten, dit zcodra mogelijk ten uit
voer te brengen veinsde zij een groote kalmte
en slaagde er in den argwaan harer bewaaksters
te verschalken; langzamerhand hield zij op twee-
r en, hernam stilzwijgend het haar aangewezen
vork en toonde zich gewillig in alles. Onver
poosd, zonder de oogen op te slaan, werkte zij
\oort tot het uur der rust, waarop zij naar hare
eenzame kamer mocht Loragkeeren. Dan wierp
zij zich geheel gekleed op haar armzalig leger
a luisterde aandachtig toe» totdat na verloop
van twee drie uren, de nachtelijke stilte haar
aankondigde, dat het huis in diepe rust gedom
peld lag. (Wordt vervolgd)
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
4ii -OHmt-r-a- Ill» III lffi-.yacafcSncc,r«.y- .intimi»TBII IWIWHIIW
S
